KONKURS PROFILAKTYCZNY NARKOTYKI Narkomania Pod powyższym pojęciem narkomanii, kryje się termin uzależnienia od narkotyków. POJĘCIA PODSTAWOWE NARKOTYK Substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, która przyjęta przez człowieka, wpływa na działanie układu nerwowego, a przez to zaburza jedną lub kilka funkcji organizmu. Efektem przyjmowania może być zależność fizyczna i psychiczna oraz szkodliwe następstwa dla zdrowia fizycznego i psychicznego. UZALEŻNIENIE Proces rozłożony w czasie, w trakcie tego procesu organizm przyzwyczaja się do danej substancji, a potem staje się od niej zależny. Do 20 roku życia młody człowiek 4x szybciej się uzależnia Stan, w którym człowiek nie potrafi obyć się bez danej substancji POJĘCIA PODSTAWOWE C.D. UZALEŻNIENIE a) fizyczne – kiedy zaprzestanie przyjmowania danej substancji powoduje pojawienie się dolegliwości fizycznych związanych z zaburzeniami funkcjonowania układu oddechowego, krążenia i trawiennego - m. in. rwany oddech, duszności, palpitacje serca, niepokój wewnętrzny, bóle mięśni, biegunka, wymioty – tzw. zespół abstynencyjny; b) psychiczne – istnieje silna potrzeba psychiczna ponownego przyjęcia narkotyku w celu poprawy samopoczucia, redukcji napięcia, stresu, oddalenia strachu, lęku itp. Jedna osoba może być uzależniona od wielu narkotyków. Towarzyszyć temu może zjawisko tzw. tolerancji. POJĘCIA PODSTAWOWE C.D. TOLERANCJA - jest to wzrost odporności organizmu na dany środek. Dla uzyskania takich samych efektów, konieczne staje się przyjmowanie coraz większych dawek narkotyku. PRZEDAWKOWANIE przyjęcie dawki narkotyku, której organizm nie może znieść. Jest to w znacznym stopniu sprawa jakości, jak i ilości przyjętego narkotyku. Oznaki przedawkowania to silne zaburzenia układu oddychania, zaburzenia pracy serca oraz duże ryzyko śmierci. Taka osoba wymaga pomocy lekarza. GŁÓWNE PRZYCZYNY UŻYWANIA NARKOTYKÓW chęć przeżywania odmiennych stanów świadomości; ciekawość i moda; chęć poprawienia nastroju, uzyskania lepszego samopoczucia; ucieczka od codzienności, trosk, doznawanych trudności, frustracji czy stresu; poszukiwanie „mocnych wrażeń”; wpływ kolegów – środowiska – subkultury; chęć bycia akceptowanym i uznawanym w grupie rówieśniczej; nadmierne odczuwanie lęku przed wyzwaniami i obowiązkami codziennego życia; brak wiary we własne siły, niska samoocena; brak odpowiednich emocjonalnych więzi rodzinnych; z powodu trudności w szkole lub na studiach; brak autorytetów (dom, szkoła, środowisko); bunt przeciw dorosłym i ich światu. FAZY POWSTAWANIA UZALEŻNIENIA FAZA I: EKSPERYMENTOWANIE zapoznanie z narkotykami następuje najczęściej z ciekawości, na imprezie, w czasie wakacji, w grupie rówieśników; bierze się narkotyki, gdy inni częstują; najczęściej jest to marihuana, ekstaza, amfetamina; mniej ważne są przeżycia po narkotyku, ważna jest sama sytuacja, towarzystwo; część osób uznaje w tym momencie, że zaspokoiło swoją ciekawość i nigdy więcej nie próbuje tego typu środków; są też jednak tacy, którym zaczyna się to podobać. FAZY POWSTAWANIA UZALEŻNIENIA C.D FAZA II: CZĘSTSZE UŻYWANIE człowiek zaczyna aktywnie szukać okazji i towarzystwa, w którym będzie mógł zażywać narkotyki; rozpoczyna się gra w zaprzeczanie, której częścią staje się podwójny styl życia. Jeden cichy i spokojny – przeznaczony dla rodziców, drugi – swobodny i wyluzowany wśród kolegów; branie narkotyku ma charakter instrumentalny, by zmienić swoje uczucia – aby bez wysiłku poczuć się przyjemnie, aby zapomnieć o smutku, zmniejszyć napięcie czy stres FAZY POWSTAWANIA UZALEŻNIENIA C.D. FAZA III: REGULARNE ZAŻYWANIE narkotyki stają się niezbędnym dodatkiem do życia; stan odurzenia staje się celem nadrzędnym; coraz krótsze stają się okresy abstynencji; potrzebne są coraz większe fundusze, na zakup kolejnej porcji; pojawiają się pierwsze konsekwencje, których narkoman nie chce zauważyć: gorsze oceny w nauce, problemy w pracy, kłopoty z koncentracją i pamięcią, problemy zdrowotne; nadal trwa zaprzeczanie i udowadnianie innym i samemu sobie, że nie jest się uzależnionym, że w każdej chwili mogę przestać brać; przestać brać to nie problem, problem w tym, żeby tę abstynencję utrzymać, po przerwie szybko wraca się do dalszego brania. FAZY POWSTAWANIA UZALEŻNIENIA C.D. FAZA IV: UZALEŻNIENIE bycie na haju staje się głównym celem życia; stan odurzenia właściwie się nie kończy; nieważna jest cena, jaką trzeba zapłacić, ważny jest tylko narkotyk, który pomaga tylko uniknąć nieprzyjemnych wrażeń; bycie trzeźwym oznacza konfrontację z poczuciem winy, porażkami, niezadowoleniem z siebie, z psychicznymi i fizycznymi dolegliwościami bycia na głodzie; pojawiają się nowe narkotyki i większe dawki; młodzież rezygnuje ze szkoły, pracy lub zostaje z niej wyrzucona; następuje całkowity brak kontroli nie tylko nad narkotykami, ale i całym życiem; coraz częstsze stają się kolizje z prawem, przedawkowania i utraty przytomności. SKUTKI ZDROWOTNE UŻYWANIA NARKOTYKÓW wyniszczenie ogólne - fizyczne organizmu; zmiany dermatologiczne - zapalne skóry; choroby układu pokarmowego: próchnica zębów, dolegliwości żołądkowe, uszkodzenie funkcjonowania wątroby; zaburzenia apetytu, anemia; choroby nerek; choroby dróg oddechowych i oskrzeli; podwyższona ciepłota ciała; wzmożona potliwość; obniżenie potencji seksualnej; zakażenia bakteriologiczne i wirusowe (HIV, zapalenie wirusowe wątroby); zaburzenia koordynacji ruchowej, obniżenie sprawności mięśniowej; czasowe i subiektywne poczucie dużej wydolności psychicznej i fizycznej; zaburzenia snu, zapalenie spojówek SKUTKI PSYCHICZNE UŻYWANIA NARKOTYKÓW trudności w koncentracji uwagi i zapamiętywaniu; czasem występują objawy chorób psychicznych: majaczenia, depresje, głównie poamfetaminowe; stany euforyczne lub paradoksalnie – nasilenie stanów lękowych i drażliwości; częste zmiany nastroju, niepokój; poczucie pobudzenia psychicznego i ruchowego; zmiany w funkcjonowaniu zmysłów – wzroku, węchu, czucia; występowanie zjawiska „flashback” – kolorowe omamy połączone z reakcjami lękowymi i zaburzeniami percepcji zmysłowej; wysoka podatność na zmęczenie; brak motywacji do działania, osłabienie zdolności twórczych, obniżenie zdolności planowania i osiągania wytyczonych celów, zmiany w poczuciu czasu. SKUTKI SPOŁECZNE I PRAWNE UŻYWANIA NARKOTYKÓW łamanie norm społecznych i moralnych; tendencje do rezygnacji z celów życiowych; ograniczenie zainteresowań; tendencje do izolacji społecznej, lękowe nastawienie do ludzi, labilność emocjonalna; niezdolność do nawiązywania długotrwałych związków; pogorszenie jakości wykonywanej pracy; tendencje do utraty poczucia tożsamości; tendencje do zachowań aspołecznych; zaburzenia w procesie rozwoju i dorastania; tendencja do naruszania dyscypliny w służbie; skłonność do łamania prawa pod wpływem narkotyków lub w celu ich zdobycia np.: kradzieże i rozboje; wypadki komunikacyjne. OGÓLNOPOLSKIE TELEFONY ZAUFANIA NARKOTYKI – NARKOMANIA - 0 801 199 990 Ogólnopolski Telefon Zaufania, czynny codziennie od 16.00 do 21.00 (całkowity koszt połączenia to jednostka taryfikacyjna TP S.A.), ZATRZYMAĆ PRZEMOC – 0 800 120 148 Anonimowa Bezpłatna Infolinia Komendy Stołecznej Policji, czynna całodobowo przez 7 dni w tygodniu, NARKOMANIA POMOC RODZINIE POGOTOWIE MAKOWE 0 801 10 96 96 czynny od poniedziałku do piątku 11.00 – 19.00, w soboty 11.00 – 15.00 (całkowity koszt połączenia to jednostka taryfikacyjna TP S.A.)