Standardy etyczne w pracy doradcy dr Anna Kienig Uniwersytet w Białymstoku Wydział Pedagogiki i Psychologii Wartości etyczne realizowane w poradnictwie zawodowym - dobro - podstawowa wartość etyczna - wolność - odpowiedzialność - uczciwość – otwartość, autentyczność i gotowość do rozmawiania o najtrudniejszych nawet sprawach - godność i szacunek – poczucie i świadomość własnej wartości, która przejawia się w szacunku dla samego siebie i innych ludzi - tolerancja – przyznanie prawa innym osobom do własnych poglądów, do odmiennych przekonań religijnych, do innego sposobu odczuwania i zachowania, do odmiennego wyglądu, do wyboru własnego stylu życia - poufność – polega na dochowaniu tajemnicy o sytuacji życiowej klienta, jego odczuciach, myślach, zachowaniach, przeżyciach, bliskich mu osobach Kodeks etyczny doradcy zawodowego Kodeks zawiera standardy zachowań etycznych, których pracownicy muszą przestrzegać, wykonując swój zawód. Standardy te odnoszą się do relacji doradców z klientami indywidualnymi i społeczeństwem oraz specjalistów ze współpracownikami tej samej placówki. Mogą również określać zasady współpracy i konsultacji doradców z innymi specjalistami, np. lekarzami, psychoterapeutami , prawnikami. Kodeks etycznego postępowania decyduje o kształcie moralnej orientacji doradców oraz codziennej praktyki. Wpływa na dokonywanie wyborów moralnych w sytuacjach złożonych , trudnych, w których wykluczają się równoważne wartości i zasady etyczne. Cele kodeksu etycznego doradcy zawodowego konstytuowanie etosu danej grupy zawodowej - podniesienie prestiżu i wpływ na społeczny wizerunek - określenie obowiązków pracownika i ewentualnych sankcji społeczno-prawnych - poszerzanie pola świadomości pracowników, uwrażliwianie ich na problemy zawodowe - pokazywanie kontekstu działalności profesjonalnej - uświadomienie osobom korzystającym z pomocy doradców, do czego mają prawo, czego mogą oczekiwać i wymagać od przedstawicieli danego zawodu - Funkcje kodeksu etycznego postępowania - informacyjna – wartości i normy moralne informują pracowników o ich wzajemnych obowiązkach i powinnościach - regulacyjna – zasady, normy i wzorce moralne powodują powstrzymywanie się przed naruszeniem określonych wartości bądź skłaniają do nich realizacji - integracyjna – zasady, normy i wzorce moralne zespalają określone grupy doradców, harmonizują ich współżycie i współpracę, a także poprawiają komunikację interpersonalną - inspiracyjna – wartości i normy moralne skłaniają do działania w określonym kierunku, do realizacji przyjętych celów, są wyzwaniem do stałego doskonalenia się - kreatywna – aprobata i respektowanie określonych wartości, wzorców osobowych i zasad moralnych skłania do wprowadzenia zmian we własnym „wnętrzu”, w stosunkach z otoczeniem, w postawach, dążeniach i aspiracjach doradcy, realizacji celów wykraczających poza interes osobisty, eliminowanie egoistycznych skłonności Standardy Etyczne Międzynarodowego Stowarzyszenia Poradnictwa Edukacyjnego i Zawodowego Deklaracja standardów kwalifikacyjnych doradcy (Declaration of Counsellor Qualification Standards) - zatwierdzona przez Zgromadzenie Ogólne Międzynarodowego Stowarzyszenia Poradnictwa Edukacyjnego i Zawodowego (MSPEiZ / IAEVG) w Warwick (Anglia) 5 sierpnia 1999 r. Specjalne standardy kwalifikacji i etyczne obowiązki członków MSPEiZ (http://www.iaevg.org ) - znajomość przyjętych wymagań odnośnie kwalifikacji i oczekiwań w zakresie wyszkolenia kompetentnych praktyków poradnictwa i doradztwa edukacyjnego i zawodowego oraz informowanie o tych wymaganiach i oczekiwaniach przedstawicieli władz wykonawczych, prawodawców i innych; - uzyskanie podstawowego wyszkolenia oraz kontynuowanie procesu kształcenia ustawicznego w dziedzinach wiedzy i kwalifikacji niezbędnych w tym zawodzie do stania się wykwalifikowanym i kompetentnym pracownikiem poradnictwa edukacyjnego i zawodowego - członkowie MSPEiZ odpowiadają za sprawdzanie i rozwijanie swoich kompetencji zawodowych oraz przechodzenie okresowych szkoleń gwarantujących kompetentne świadczenie usług klientom z różnych środowisk oraz skuteczne stosowanie nowych teorii i technik interwencyjnych, programów komputerowych i procedur oceny sytuacji klienta Uwarunkowania standardów jakości • rozwój sytuacji społecznej i gospodarczej oraz wartości kulturowe są różne w różnych krajach i wymagają odrębnego poznania i refleksji • dla różnych grup docelowych i różnych zadań doradczych niezbędne są różne kwalifikacje (nauczanie w zakresie rozwoju kariery, doradztwo indywidualne, doradztwo dla studentów, mniejszości, grup wielokulturowych, osób niepełnosprawnych i w niekorzystnej sytuacji społecznej, starszych osób) • kwalifikacje doradców poradnictwa podstawowego powinny łączyć aspekty planowania kariery zawodowej z aspektami związanymi z rynkiem pracy. Dziękuję za uwagę