Kinezjologia edukacyjna Dennisona

Kinezjologia edukacyjna Dennisona
Mamy tendencje do traktowania myślenia jako procesu, który jest zupełnie oderwany od
ciała. Jednak procesy myślenia i uczenia się odbywają się nie tylko w głowie. Wręcz przeciwnie, ciało
gra integralną rolę w całej naszej aktywności intelektualnej, od najwcześniejszych ruchów aż do
starości. To zmysły naszego ciała karmią mózg informacjami z otoczenia, które są potrzebne do
zrozumienia świata i z których korzysta się, aby tworzyć nowe możliwości. To właśnie ruch zwiększa
możliwości poznawcze, inicjuje procesy myślowe, wspomaga rozwój i funkcjonowanie układu
nerwowego.
Te założenia są podstawą Kinezjologii Edukacyjnej, nauki zajmującej się ruchem i jego
wpływem na uczenie się. Twórcą jej jest doktor nauk pedagogicznych Paul Dennison z Uniwersytetu
Południowej Karoliny w Stanach Zjednoczonych. Przez 19 lat był on dyrektorem ośrodka
wspomagającego dzieci i dorosłych w procesie edukacyjnym w Kalifornii. Gimnastyka mózgu zrodziła
się z jego własnych doświadczeń nabytych podczas poszukiwania drogi wyjścia z własnej dysleksji i
kłopotów ze wzrokiem.
Dennison opracował zestaw ćwiczeń, prostych skoordynowanych ruchów, które aktywizują
jednocześnie obie półkule mózgowe.
Autor tej nowatorskiej metody wychodzi z założenia, że mózg i ciało są wzajemnie
nierozerwalne, powiązane obwodami biochemicznymi i neuronowymi. Niemal każda część ciała jest
w tanie wysłać do mózgu sygnał poprzez nerwy obwodowe. Substancje chemiczne powstające w
wyniku aktywności ciała mogą docierać do mózgu wraz z krwią. Natomiast mózg poprzez połączenia
nerwowe może wpływać na wszystkie części ciała. Mózg oddziałuje również na ciało, wytwarzając lub
powodując wytwarzanie substancji chemicznych wydzielanych do krwi. Należą do nich między innymi
hormony, transmitery i modulatory.
Człowiek jest zbudowany symetrycznie, dwie ludzkie połowy są prawie jednakowe, a
większość narządów jest parzysta. Wyjątkiem jest serce, wątroba, śledziona i trzustka. Mózg
występuje pojedynczo i anatomicznie jest prawie symetryczny. Natomiast dwie półkule mózgowe
czynnościowo znacznie się od siebie różnią. Istnieje skrzyżowanie ich kompetencji. Półkula lewa
zawiaduje prawą stroną ciała, półkula prawa – lewą. Zazwyczaj dominującą jest lewa. Z asymetrią
funkcjonalną półkul wiąże się ośrodek mowy, który zlokalizowany jest w półkuli prawej. Dla
wszystkich reakcji chemicznych zachodzących w organizmie niezbędna jest woda. Picie wody
umożliwia utrzymanie istniejących połączeń nerwowych, które są komórkami białkowymi
zawierającymi do 77% wody. Do mózgu musi też docierać tlen, który doprowadza tam hemoglobina.
Ta natomiast przechwytuje tym więcej tlenu im więcej pijemy wody.
Metodą Dennisona i efektami jakie ona przynosi zainteresowała się Carla Hannaford pedagog
i jednocześnie neurofizjolog. Badania naukowe przez nią prowadzone potwierdziły skuteczność
ćwiczeń.
Ćwiczenia Dennisona aktywizują jednocześnie lewą i prawą półkulę mózgową.
Ćwiczą mięśnie oczu tak niezbędne przy pisaniu i czytaniu.
Rozluźniają i aktywizują mięśnie grzbietu i szyi.
Poprawiają funkcjonowanie zmysłów wzroku i słuchu.
Ogromnym sukcesem i atrakcją gimnastyki mózgu jest jej łatwość i użyteczność. Poprawia
ona efektywność uczenia się i wyniki we wszystkich poznawczych przedsięwzięciach: komunikowaniu
pomysłów i myśli, twórczości i występach artystycznych, muzyce, sporcie i tańcu i w większej
wydajności pracy. Ponieważ ćwiczenia uwalniają od stresu i pomagają go opanować, gimnastyka
mózgu przyczynia się również do poprawy ogólnego stanu zdrowia. Ludzie mogą wykonywać
ćwiczenia w każdym czasie, by udoskonalić wszystko, cokolwiek właśnie robią. Najbardziej znaczące
przykłady poprawy po gimnastyce mózgu zachodzą u dorosłych i dzieci , którzy zostali określeni jako:
„niewyuczalni”, „z zaburzeniem koncentracji wraz z nadpobudliwością”, „upośledzeniem
emocjonalnym”, zespołem Downa.
Wniosek z tego oczywisty : dzieci mające kłopoty w szkole to po prostu takie, które
potrzebują więcej ruchu, żeby nauczyć się czytać, pisać i liczyć.
mgr Małgorzata Kalinowska