wirusy - farmakologia - anullecka

wirusy.doc
(33 KB) Pobierz
Właściwości które odróżniają wirusy od bakterii to wielkość cząsteczki, obecność tylko jednego kwasu nukleinowego, sposób rozmnażania
się czy raczej powielania (replikacji) wyłącznie w żywej komórce, oporność na antybiotyki uwarunkowana odmienna budową chemiczną.
Wirusy są typowymi pasożytami wewnątrzkomórkowymi, wchodzącymi w silny związek z atakowanymi komórkami.
Wirusy składają się z kwasów nukeinowych (DNA lub RNA - nośniki informacji). Bakteriofag, fag - wirus atakujący bakterie. Budowa:
DNA lub RNA, kapsyd białkowy, wić, niekiedy otoczka białkowa lub lipidowa. Cykl rozwojowy wirusów składa się z kilku faz: 1.fazy
adsorpcji, w której wirus kontaktuje się z wrażliwą komórką; 2.fazy penetracji czyli przedostanie się wirusa do jej wnętrza; 3.fazy
eklipsy(utajenia), w której wirusowy kwas nukleinowy uwalnia się z płaszcza białkowego a wirion traci swą zakaźność i kieruje replikacją
wirusowych kwasów nukleinowych oraz syntezą białek wirusowych; 4.fazy dojrzewania obejmującej składanie i dojrzewanie potomnych
wirionów; 5.fazy uwalniania tych wirionów, połączonej w przypadku układu litycznego z rozpadem komórki gospodarza.
KLASYFIKACJA WIRUSÓW: DNA-wirusy (np.: adenowirusy, herpeswirusy): ospa prawdziwa; RNA-wirusy (np. arbowirusy,
poliowirusy): wścieklizna; Wirusy roślinne - są to RNA wirusy; Wirusy zwierzęce - RNA lub DNA wirusy; Wirusy ludzkie - RNA, DNA
wirusy lub retrowirusy (ospa wietrzna, półpasiec, opryszczka, odra, różyczka, grypa, świnka, żółtaczka, odkleszczowe wirusowe zapalnie
mózgu, gorączka krwotoczna-wirus Ebola, AIDS); Bakteriofagi - są to głównie DNA wirusy.
Drogi zarażenia wirusów mogą być różne, najczęściej wnikają do organizmu drogą oddechową, pokarmową albo przez skórę. Nie ma w
chwili obecnej leków niszczących wirusy. Dostępne preparaty mają zazwyczaj działanie ograniczone lub skierowane są na poprawę
zdrowotności osobnika. Terapia chorób wirusowych ma na celu złagodzenie objawów wywołanych przez chorobę, a dopiero dalej leczenie
przyczyny. Leczenie (zazwyczaj mało efektywne) polega na: hamowaniu wnikania wirusa do komórki; hamowanie uwalniania genomu;
hamowanie syntezy kw. nukleinowych wirusów, a tym samym replikację.
LEKI P/WIRUSOWE:
ANALOGI NUKLEOZYDOWE (ANTYMETABOLITY): Najważniejsza gr. leków p/wirusowych. Inhibitory polimerazy wirusowego
DNA (hamują replikację).
- Acyklovir (Zovirax): analog guanozyny; hamuje replikację wirusa opryszczki zwykłej HSV (Herpes simplex), słabiej działa na VZV
(Varicella Zoster), CMV (Cytomegalowirus), EBV (Epsteina-Barr), HIV (human immunodeficiency).
- Gancyklowir: HSV, VZV.
- Idoksurydyna: miejscowo, w opryszczkowym zapaleniu rogówki.
- Triflurydyna: działa na HSV 1 i 2.
- Rybawiryna: wirusy grypy A i B, wścieklizna.
- Zidowudyna (AZT): analog tymidyny, wirusy HIV-1, HIV-2, może działać toskycznie na szpik.
LEKI O INNYM MECHANIŹMIE DZIAŁANIA:
- Amantadyna (VIREGYT K): jej pochodne tromantadyna, rymantadyna; hamuje odsłanianie i uwalnianie wirusowego genomu w
zakażonej komórce, wirusy grypy A i B.
LEKI O BEZPOŚREDNIM DZIAŁANIU NA WIRUSY:
- Denotiwir: działa bezpośrednio na ukł. immunlogiczny; ospa, opryszczka, grypa, półpasiec.
- Interferony: powodują zahamowanie wnikania wirusów do wnętrza komórek organizmu a ponadto upośledza syntezę białek
wirusowych. Otrzymywane metodami inżynierii genetycznej.
interferony są produkowane w organizmie przez: a) leukocyty – interferon alfa: Intron A, Roferon-A; HTLV-1 (białaczka), HSV-1, HSV2, WZW B i C, AIDS, półpasiec; b) fibroblasty – interferon beta: Betaferon; SM (stwardnienie rozsiane); c) limfocyty – interferon
gamma: Imukin; przewlekła choroba ziarniniakowa.
LEKI STOSOWANE W ZAKAŻENIACH RETROWIRUSAMI:
- Inhibitory odwrotnej transkryptazy: a) nukleozydowe: zidowudyna, stawudyna, didanozyna; b) nienukleozydowe: newirapina,
delawirdyna.
- Inhibitory proteazy HIV: ritonavir, saquinavir, indinavir, nelfinavir; MD: połączenie się z białkami, które odpowiadają za dojrzewanie
wirusa.
IMMUNOTERAPIA – leczenie; IMMUNOPROFILAKTYKA – zapobieganie. Obecnie duże nadzieje daje terapia genowa.
AIDS – zespół nabytego braku odporności. HIV – po raz pierwszy zakażenie HIV zdiagnozowano na początku lat 80-tych ubiegłego
wieku. Codziennie zaraża się około 16 tys. osób. Wirus HIV należy do grupy retrowirusów (zbudowane z RNA). Wyróżnia się dwa typy
wirusa: HIV-1 i HIV-2 (jest mniej zjadliwy). Wirus HIV – niszczy limfocyty T – organizm nie broni się: powolne osłabienie układu
odpornościowego (wyniszczenie, zapalenia płuc, grzybice, śmierć). Zakażenie: krew, stosunek seksualny, transfuzje, dializy, igły.
METODY LECZENIA: w chwili obecnej nie są znane metody wyleczenia HIV. Opracowano preparaty, które zapobiegają namnażaniu
się wirusa i utrudniają mu wnikanie do komórek. Metodą leczenia jest intensywna terapia antryretrowirusowa (HAART)) charakteryzująca
się tym, iż pacjentowi podaje się kilka różnych leków mających zaatakować różne etapy rozwoju wirusa. Efektem terapii nie jest całkowite
zniszczenie wirusa w organizmie człowieka, a sprowadzenie jego liczby we krwi do bardzo niskiego poziomu (niewykrywalna wiremia współczesne metody nie są w stanie wykryć tak małej ilości wirusa).
OBECNIE ZAREJESTROWANE SĄ LEKI ANTY-HIV NALEŻĄCE DO CZTERECH GŁÓWNYCH GRUP:
a) Nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NRTI): leki tej grupy hamują działanie odwrotnej transkryptazy (zależnej od
RNA polimerazy). Analogi 2', 3' - dideoksynukleozydowe.
- ZIDOWUDYNA: pierwszy lek zastosowany w terapii zakażenia wirusem HIV. Działa na HIV-1, HIV-2 oraz retrowirusa białaczki
limfocytarnej HTLV-1. Dobrze tolerowana przez pacjentów. Z białkami wiąże się w 30-38%, przenika barierę krew-mózg, do CSF (płyn
mózgowo-rdzeniowy) oraz przez łożysko. Stosowana również w profilaktyce perinatalnych zakażeń HIV. Najczęstsze działanie
niepożądane to uszkodzenie szpiku kostnego. Preparaty: Azovir, Retrovir, Combivir. Triavir.
- STAWUDYNA: obniża poziom antygenów wirusowych i podwyższa poziom limfocytów T. Duża biodostępność; na jej absorpcję nie
wpływa pokarm. Z białkami wiąże się w minimalnym stopniu. Przenika przez barierę krew-mózg, łożysko i do CSF. Działania niepożądane
- charakterystyczna neuropatia obwodowa. Preparaty: Zerit.
- LAMIWUDYNA: często stosowana w połączeniu z zydowudyną. Wysoka biodostępność; pokarm nie wpływa na absorpcję. Z białkami
wiąże się w 36%, przenika przez łożysko i do CSF. Stosowana również w WZW typu B. Działania niepożądane - zaburzenia żołądkowojelitowe, jadłowstręt. Preparaty: 3TC, Epivir.
- ZALCYTABINA: duża biodostępność, krótki okres półtrwania – konieczność częstego podawania. Pokarm nie wpływa na absorpcję.
Nie podlega efektowi 1 przejścia, przenika do CSF i przez łożysko. Działania niepożądanie - neuropatia obwodowa, może powodować
zapalenie trzustki, uszkodzenie szpiku kostnego. Preparat: ddC, Hivid.
- DIDANOZYNA: biodostępność przeciętnie 33-43%, stosowana doustnie; stopień wiązania z białkami nie przekracza 5%, przenika przez
łożysko i CMF; może powodować zapalenie trzustki, neuropatię obwodową; Preparaty: ddI, Videx.
- ABAKAWIR: wysoka biodostępność 76-100%; z białkami wiąże się w ok. 50%, przenika do OUN; działania niepożądane: reakcje
nadwrażliwości (biegunka, wymioty, bóle głowy, wysypka); Preparaty: ABC, Ziagen, Trizivir.
b) Nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NNRTI): bardzo duża aktywność antyretrowirusowa; mechanizm działania:
przyłączenie się do aktywnego miejsca rewertazy – zablokowanie aktywności enzymu; metabolizm w układzie cytochromu P-450 – mogą
wpływać na metabolizm innych leków; mogą stanowić alternatywę dla inhibitorów proteazy; działania niepożądane związane z
zaburzeniami metabolicznymi.
- NEWIRAPINA: wysoka biodostępność powyżej 90%; posiłki nie wpływają na absorpcję; z białkami wiąże się w ok. 60%; przenika do
tkanek, csf, przez łożysko; może powodować gorączke, bóle głowy, nudności, wymioty, wysypkę; preparaty: nvp, viramune.
- EFAVIRENZ: wygodne dawkowanie – 1 x na dobę; bidostępność wynosi ok. 50%; z białkami surowicy krwi wiąże się prawie w 100%
(gł. z albuminą), przenika do OUN; działania niepożądane są najczęściej związane z OUN: bezsenność, niepokój, zaburzenia koncentracji,
halucynacje; Preparaty: EFV, Stocrin, Sustiva.
- DELAWIRDYNA: wysoka biodostępność 85%; pokarm nie wpływa na absorpcję; wiąże się z białkami w 98%, przenika do CSF;
działanie niepożądane: wysypka, bóle głowy, mięśni, stawów, zapalenie spojówek; Preparaty: DLV, Rescriptor.
c) Inhibitory HIV-proteazy (PI): inhibitory kompetycyjne jednego z enzymów HIV-proteazy; są analogami substratu dla enzymu; wiążąc
się z enzymem hamują jego aktywność wobec naturalnego substratu; prowadzą do powstawania nieprawidłowych cząsteczek niezdolnych
do replikacji; metabolizowane przez izoenzym CYP3A; często łączone z NRTI.
- RITONAVIR: zdolny do zwiększenia biodostępności innych inhibitorów proteazy HIV ze względu ma duże powinowactwo do
izoenzymu CYP3A ukł. cytochromu P-450; w połączeniu z dwoma inhibitorami odwrotnej transkryptazy obniża poziom replikacji HIV
do wartości niewykrywalnych; wiąże się z białkami w 98%; działania niepożądane: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, neurologiczne, bóle
mięśni, głowy; Preparaty: Norvir.
- INDINAWIR: stosowany w postaci siarczanu, skuteczność nieco większa niż ritonavir; dobrze wchłaniany po podaniu doustnym
(konieczne śr. kwaśne do rozp.); z białkami wiąże się w 60%; działania niepożądane: bezsenność, mdłości, suchość błon śluzowych,
zapalenie gardła; Preparaty: Crixivan.
- SANKWINAWIR: stosowany w postaci mezylenu; biodostępność nie przekracza 4% (słabe wchłanianie, silny efekt I przejścia);
ulepszona biodostępność w tzw. miękkich kapsułkach żelowych; z białkami wiąże się w 97%; działania niepożądane: biegunka, mdłości,
bóle głowy, zmęczenie; Preparaty: Fortovase, Invirase.
- NELFINAVIR: stosowany w postaci mezylenu; najlepiej tolerowany inhibitor proteazy HIV; nie powoduje krzyżowej oporności na inne
leki tej grupy; biodostępność 17-47%; wiąże się z białkami w 99%; działania niepożądane: biegunka, nudności, bóle brzucha, zmęczenie;
Preparaty: Viracept.
d) Inhibitory fuzji i wejścia wirusa do komórki: Inhibitory wejścia blokują wniknięcie wirusa do komórki CD4 na różnych poziomach:
1. Blokery wiązania - zapobiegają związaniu się receptora komórki CD4 i wirusowego białka gp120;
2. Inhibitory koreceptorów CCR-5, CXCR4 - blokują syntezę między koreceptorami komórki CD4 i gp 120;
3. Infibitory fuzji - zapobiegają wiązaniu się otoczki wirusa z błoną komórki CD4 poprzez blokowanie działania białka wirusowego gp41.
- ENFUWIRTYD (T-20, Fuzeon): należy do tzw. C-peptydów; hamuje zmiany podjednostki gp41, co uniemożliwia wnikanie wirusa;
biodostępność 85%, metabolizm w wątrobie; z białkami wiąże się w 92%; podawany w formie zastrzyku podskórnego dwa razy dziennie;
działania niepożądane: ból i drętwienie dłoni, stóp, nóg, utrata masy ciała, reakcje miejscowe, zwiększona podatność na zak. Bakt.
NOWE LEKI P/HIV I AIDS: badania mają na celu: poprawę biodostępności i zmiany częstotliwości podawania już stosowanych
preparatów, zmiany ilości i charakteru działań niepożądanych, poszukiwanie nowych leków. Wyróżniamy:
a) Antagoniści receptorów dla chemokin: hamują wnikanie HIV do kom. i uniemożliwiają fuzję otoczki wirusa z błoną kom. (Marawirok,
Celsentri).
b) Inhibitory integrazy: blokują możliwość łączenia się DNA wirusa z DNA kom. wirusowej (Raltegrawir, Isentress).
c) Szczepionki terapeutyczne: np. Remune - wywołuje swoistą odp. limfocytów T (aktywacja ukł. immunologicznego).
Plik z chomika:
anullecka
Inne pliki z tego folderu:


alzheimer, parkinson, padaczka.doc (36 KB)
 ANTYBIOTYKI DAWKI.pdf (285 KB)
 AMINOGLIKOZYDY.pdf (54 KB)
antybiotyki całe, gruźlica i dermatologia.doc (115 KB)
 AUN.pdf (74 KB)
Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
farmakognozja
 inne
 TPL