Funkcja produkcji

2010-01-14
Produkcja
to łączenie poszczególnych czynników produkcji
w celu osiągnięcia efektu w postaci
wytworzonych dóbr czy usług.
Funkcja produkcji
Czynniki produkcji to:
„ ziemia
„ kapitał
„ praca
Funkcja produkcji
C
Q
B
Pc
to zależność między wielkością produkcji a rozmiarem
zaangażowanych w nią nakładów.
Założenia:
„ czynniki produkcji pozostają niezmienne oprócz
wielkości zatrudnienia,
„ wykorzystywana jest stała technologia,
„ czynniki produkcji mogą łączyć się ze sobą w różnych
proporcjach,
„ przedsiębiorstwo wytwarza jednorodny produkt.
A
L
Q
A’
B’
Pp
C’
L
Pk
Realny odcinek funkcji produkcji
Koszty
To wydatki związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa.
„
„
„
producent wybiera odcinek, na którym Pk jest
mniejsza od Pp ale jeszcze dodatnia.
Na realnym odcinku funkcji produkcji działa
PRAWO MALEJĄCYCH PRZYCHODÓW
Ó
Z CZYNNIKA.
Mówi ono, że każda dodatkowo zaangażowana
w produkcję jednostka czynnika, daje coraz
mniejsze przyrosty wielkości produkcji.
Rodzaje kosztów:
stałe Ks – niezależne od wielkości produkcji.
„ zmienne Kz - zależne od wielkości produkcji.
„ całkowite Kc – suma Ks i Kz
„ przeciętne Kp – przypadające na jednostkę produkcji,
„
…
…
„
przeciętne stałe Kps – koszty stałe przypadające na jednostkę produkcji,
przeciętne zmienne Kpz - koszty zmienne przypadające na jednostkę
produkcji,
krańcowe Kk – koszty wytworzenia ostatniej jednostki dobra.
Kc = Ks + Kz
Kp =
Kc
Q
Kp = Kps + Kpz
K ps =
Ks
Q
K pz =
Kz
Q
Kk =
∆K c
∆Q
1
2010-01-14
Kc
Kc
Kz
Ks
Próg rentowności - BEP
Kz
„
Obrazuje taką wielkość produkcji, dla której przedsiębiorstwo nie
osiąga zysków, ale również nie ponosi straty.
U
c
Strefa
zysku
Strefa
straty
Ks
K
U
Kc
BEP
Kz
Q
Kpc
Kpz
Kps
Kk
Ks
Kpc
Kpz
q1
Kps
Przykład:
BEP
BEP
Kp
w
w
=
Ks
K
1−
=
=
BEP q =
zj
Pj
BEP
600
30
1−
50
600
2
5
K
Q
s
K
zj
Pj
Koszty w długim okresie czasu
Jaką minimalną liczbę przeprowadzonych zabiegów w miesiącu musi
przeprowadzić gabinet stomatologiczny przy założeniu, że za jedną
wizytę może zażądać zapłaty w wysokości 50 PLN, koszty niezbędne do
poniesienia związane z jedną wizytą wynoszą 30 PLN, natomiast czynsz
za wynajęcie lokalu i inne stałe obciążenia kształtują się na poziomie
600 PLN miesięcznie.
w
=
1−
Q
BEP
BEP
=
3000
2
= 1500
q
=
BEP w
Pj
1500
50
= 30 szt
„
Długi okres to czas niezbędny do dostosowania się do
warunków rynkowych wszystkich czynników produkcji.
„
Krzywa długookresowego kosztu całkowitego
(przeciętnego, krańcowego) obrazuje minimalne koszty
całkowite (przeciętne, krańcowe) wytworzenia różnych
wielkości produkcji, gdy przedsiębiorstwo może zmieniać
wszystkie czynniki produkcji.
zł
Długookresowy koszt przeciętny
Kp
Korzyści skali
Stałe przychody
ze skali
Struktury rynkowe
Niekorzyści
skali
Q
Korzyści skali:
„ Ponoszenie Ks związanych
z niepodzielnością pewnych
czynników produkcji.
„ Specjalizacja.
„ Zastosowanie bardziej
wydajnych czynników
produkcji.
Niekorzyści skali:
Wzrost biurokracji.
„ Czynniki geograficzne.
„
2
2010-01-14
„
Konkurencja doskonała
W warunkach konkurencji doskonałej cena jest dana, więc każde
przedsiębiorstwo sprzedaje swój wyrób po cenie P i równocześnie
tyle samo wynosi utarg przeciętny Up oraz utarg krańcowy Uk.
P = Up = U k
Warunki, które muszą być spełniony, by można było mówić
o konkurencji doskonałej:
„
Na rynku funkcjonuje nieskończenie wielu sprzedawców
i nieskończenie wielu nabywców, z których żaden nie ma wpływu na
kształtowanie się ceny.
„
Cena kształtuje się na podstawie gry rynkowej, czyli na poziomie
wyznaczanym przez podaż i popyt.
„
Producenci wytwarzają homogeniczne (identyczne) produkty.
Konsumenci nie dostrzegają różnice pomiędzy poszczególnymi
produktami, w związku z czym jest im obojętne, od którego
producenta zakupią dobro.
Przedsiębiorstwo w warunkach konkurencji doskonałej powiększa
swój zysk dopóki osiąga zysk na jednostce, czyli dopóki utarg
krańcowy jest większy niż koszt krańcowy.
Uk > Kk
„
Dla wielkości produkcji, dla której te dwie wielkości się zrównają
mamy do czynienia z optimum ekonomicznym przedsiębiorstwa,
czyli z maksymalizacją zysku.
Uk = Kk – optimum ekonomiczne przedsiębiorstwa
„
Istnieje pełna swoboda wejścia i wyjścia z rynku.
Optimum techniczne osiąga przedsiębiorstwo, gdy produkuje
wielkość produkcji zapewniającą minimalne przeciętne koszty
wytwarzania.
ZADANKO:
Maksymalizacja zysk
ku w warunkach
konkurencji doskona
ałej
„
„
Funkcja kosztów przedsiębiorstwa ma postać Kc = 6Q2 – 8Q + 150.
Proszę wyliczyć poziom produkcji przy której przedsiębiorstwo będzie
osiągać największy zysk, przy założeniu, że działa ono w warunkach
konkurencji doskonałej, a cena ukształtowała się na rynku na poziomie
P = 64. Proszę również wyznaczyć poziom Kc oraz zysku dla produkcji
zapewniającej równowagę.
Kk – krzywa kosztu krańcowego
Przykład:
Oblicz zysk przedsiębiorstwa działającego w warunkach konkurencji doskonałej
dla danych wielkości produkcji. Przedsiębiorstwo to sprzedaje produkt po cenie
10 zł/szt. i ponosi koszty stałe na poziomie 5 zł.
Q
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Cena
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
Kz
0
10
16
25
29
35
38
43
49
56
61
71
84
96
103
150
Ks
Kc
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
15
21
30
34
40
43
48
54
61
66
76
89
101
108
155
Kk
10
6
9
4
6
3
5
6
7
5
10
13
12
7
47
Uc
Up
Uk
Z
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
-5
-5
-1
0
6
10
17
22
26
29
34
34
31
29
32
-5
Monopol
Z monopolem mamy do czynienia, gdy na rynku
funkcjonuje jedno przedsiębiorstwo obsługując
wielu nabywców danego dobra. Dobro to nie ma
bliskich substytutów, więc konsumenci muszą
korzystać z usług monopolisty. To monopolista
panuje nad rynkiem ustalając cenę i ilość
sprzedawanego dobra.
3
2010-01-14
Dla monopolu krzywa popytu rynkowego jest jednocześnie krzywą utargu
Maksymalizacja zysk
ku w warunkach
monopolu
całkowitego, gdyż to tylko to przedsiębiorstwo oferuje dane dobro na tym rynku.
D = Uc
Natomiast Uk jest pierwszą pochodną Uc.
Uk = Uc’
Sk
Skoro
k
krzywa utargu
t
całkowitego
łk it
jest
j t krzywą
k
malejącą
l j
to
t krzywa
k
utargu
t
krańcowego również będzie taką krzywą tylko o większym nachyleniu.
Podobnie jak w przypadku konkurencji doskonałej monopolista kieruje się
rachunkiem marginalnym. Dopóki Uk > Kk zwiększa produkcję, gdy te dwie
wielkości zrównają się ze sobą jest to sygnał o zaprzestaniu jej zwiększania.
W takim przypadku monopolista maksymalizuje swój zysk.
Uk = Kk – optimum ekonomiczne przedsiębiorstwa
Przykład:
K
P
Zwiększenie masy zysku
monopolu –
doskonałe różnicowanie cen:
Oblicz zysk przedsiębiorstwa działającego w warunkach monopolu dla danych
wielkości produkcji. Przedsiębiorstwo to ponosi koszty stałe na poziomie 5 zł.
Q
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Cena
40
37
34
31
28
25
22
19
16
13
10
7
5
3
2
1
Kz
0
12
23
32
38
43
50
59
71
97
127
158
193
241
312
401
Ks
Kc
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
17
28
37
43
48
55
64
76
102
132
163
198
246
317
406
Kk
12
11
9
6
5
7
9
12
26
30
31
35
48
71
89
Uc
Up
0
37
68
93
112
125
132
133
128
117
100
77
60
39
28
15
37
34
31
28
25
22
19
16
13
10
7
5
3
2
1
Uk
Z
37
31
25
19
13
7
1
-5
-11
-17
-23
-17
-21
-11
-13
-5
20
40
56
69
77
77
69
52
15
-32
-86
-138
-207
-289
-391
Zwiększenie masy zysku monopolu –
doskonałe różnicowanie cen:
Dodatkowa
masa zysku
Kk
Kpz
Zysk
D = Uc
Kpc
Cena
40
37
34
31
28
25
22
19
16
13
10
7
5
3
2
1
Kz
0
12
23
32
38
43
50
59
71
97
127
158
193
241
312
401
Ks
Kc
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
17
28
37
43
48
55
64
76
102
132
163
198
246
317
406
Kk
12
11
9
6
5
7
9
12
26
30
31
35
48
71
89
Uk
q1
q
Funkcjonowanie monopoli na rynku:
Oblicz zysk przedsiębiorstwa działającego w warunkach monopolu dla danych
wielkości produkcji. Przedsiębiorstwo to ponosi koszty stałe na poziomie 5 zł.
Q
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Kpz
P1
Uc
Up
37
71
102
130
155
177
196
212
225
235
242
247
250
252
253
37
36
34
33
31
30
28
27
25
24
22
21
19
18
17
Wady
Uk
Z
37
34
31
28
25
22
19
16
13
10
7
5
3
2
1
-5
20
43
65
87
107
122
132
136
123
103
79
49
4
-65
-153
„
„
„
„
„
„
„
„
Wyższe ceny
Mniejsze rozmiary produkcji
Niepożądane proporcje podziału
dochodu (nieprawidłowa alokacja
zasobów)
Naciski na decydentów
państwowych
Wydatki na stworzenie barier
wejścia
Niska jakość produkcji
Wydatki na walkę z monopolami
Wykorzystują swą władzę
przeciwko interesom społecznym
Zalety
„
„
„
Są skutkiem koncentracji produkcji
i kapitału stąd możliwości
osiągnięcia korzyści skali co
prowadzi do wzrostu wydajności i
obniżki kosztów
Wydatki na B+R podnoszą jakość
i funkcjonalność
Duzi gracze na rynku pracy
4
2010-01-14
Współczesne formy monopoli
Współczesne formy monopoli cd.
„
„
Poole i ringi - to luźne porozumienia zawierane w celu realizacji
konkretnych przedsięwzięć, takich jak prowadzenie wspólnej polityki
cenowej, określenie rynków zbytu lub tworzenie wspólnych funduszy, np. do
prowadzenia gry na giełdzie.
Porozumienie to ma najczęściej charakter doraźny. Jest dość często
zawierane w okresie złej koniunktury, a rozwiązywane, gdy pojawią się
oznaki ożywienia w gospodarce.
„
Przykłady:
−OPEC (Organization of the Petroleum Exporting Countries) to Organizacja Krajów Eksportujących Rope
Naftowa z siedzibą w Wiedniu. Celem organizacji jest kontrolowanie światowego wydobycia ropy,
poziomu cen i opłat eksploatacyjnych.
−ICI (koncern chemiczny) oraz Nobiles (fabryka farb i lakierów) ustalały wspólne ceny z Castoramą oraz
Praktikerem.
−Biblioteka Narodowa, która porozumiała się z firmą Mikrofilm-Service w sprawie usług
kserograficznych.
Przykłady:
- Pool firm PZU, Warta, Tryg, Ergo Hestia i Allianz
- Giełda Nord Pool działająca na skandynawskim rynku energii (obejmującym
Norwegię, Szwecję, Finlandię i Danię)
Współczesne formy monopoli cd.
„
Współczesne formy monopoli cd.
„
Syndykat - powstaje z podobnych przesłanek, co kartel, różnicą jest
tylko powstanie wspólnego biura handlowego przedsiębiorstw, które
w ich imieniu i interesie prowadzi odpowiednią politykę cen i zbytu
oraz przydziela limity produkcji
produkcji.
Przykłady:
−Reńsko-Westfalski, Południowo-Niemiecki syndykat (przemysł cementowy w
Niemczech).
Współczesne formy monopoli cd.
„
Koncern - to ekonomiczna forma organizacji skupiającej
przedsiębiorstwa
p
ę
o odrębnej
ę
j osobowości prawnej
p
j należące
ą do
jednego właściciela; koncern powstaje na skutek koncentracji
kapitału, a jego następstwem może być ograniczenie konkurencji.
Przykłady:
− Orlen - Korporacja przemysłu naftowego, producent i dystrybutor paliw.
− MOL (węgierski koncern paliwowy)
− Sony (elektronika użytkowa)
− Toyota (największy koncern motoryzacyjny na świecie)
Trust - powstaje ze zrzeszenia przedsiębiorstw, które wchodząc do
tej struktury, tracą ostatecznie tak ekonomiczna jak prawna
samodzielność.
y
właściciele stają
ją się
ę udziałowcami powstającego
p
ją g
Dotychczasowi
trustu, na którego czele stoi zarząd kierujący jednym powstającym
organizmem. Wypracowane przez trust zyski zasilają wspólną kasę,
a następnie ulegają podziałowi według ilości posiadanych udziałów.
Przykłady:
−Trust naftowy w Stanach Zjednoczonych (Standard Oil Company)
−International trust założony pod rządami prawa Wysp Cooka to modelowy
przykład trustu służącego ochronie aktywów.
Współczesne formy monopoli cd.
„
Kartele - umowy kartelowe dotyczą wspólnej polityki ustalania cen, podziału rynków
zbytu, a także koordynacji planów inwestycyjnych przedsiębiorstw.
Najczęściej zawierane przez przedsiębiorstwa wytwarzające taki sam produkt i
dotyczą kształtowania poziomu cen, rozmiarów produkcji czy rynków zbytu.
Kartel to również umowa państw posiadających decydujący wpływ w tej samej lub
podobnej branży, mająca na celu kontrolę nad rynkiem i jego regulację (cena, podaż,
popyt). Nie jest to oddzielna instytucja. Państwa pozostające poza kartelem
nazywane są outsiderami. Są one niszczone przez kartele drogą konkurencji, jeśli
staną na drodze ich interesów. Zazwyczaj kartele są bardzo trwałe.
Konglomerat – samo słowo oznacza całość, która jest zlepkiem różnych, często
niepasujących części lub elementów, w ekonomii tym terminem określa się nim
koncerny, które chcąc rozszerzyć dotychczasową działalność wchłaniały
przedsiębiorstwa z innych branż. Presja rozwojowa dużych koncernów zmusiła je do
lokowania swych inwestycji poza branżą i w ten sposób powstały konglomeraty
łączące pod jednym kierownictwem firmy handlowe, produkcyjne i usługowe. Tego
typu strategia dywersyfikacji pozwalała nie tylko na osiągnięcie zysków z
dodatkowych dziedzin działalności, lecz również na rozłożenie ryzyka. Pozwalała
również na dalszy rozwój wielkiego organizmu oraz może mieć także związek z
unikaniem oskarżeń o praktyki monopolistyczne.
Przykłady:
- Procter&Gamble (artykuły sanitarne dla kobiet i dzieci, produkcja past do zębów,
proszków do prania, maszynek do golenia oraz kawy).
- Pepsico, która w Polsce wykupiła dominujące udziały Wedla (napoje chłodzące jak i sprzęt
sportowy: rakiet i piłki tenisowe, znane pod nazwą Wilson)
5
2010-01-14
Konkurencja monopolistyczna
Współczesne formy monopoli cd.
Holding - to organizacja przedsiębiorstw polegająca na tym, że jedno z
przedsiębiorstw posiada udziały, najczęściej pozwalające na skuteczne zarządzanie,
w innych podmiotach rynkowych. Zajmując dominującą pozycję jedno
przedsiębiorstwo w rzeczywistości za pomocą pakietu kontrolnego akcji zarządza
pozostałymi firmami. Może to również polegać na tworzeniu spółek zależnych, czyli
tzw. piętrowego systemu własności kapitału – spółka „matka” posiada większościowy
pakiet udziałów w spółkach „córkach”, które z kolei mają jeszcze swoje „córki”.
Najczęściej holding tworzą wielkie przedsiębiorstwa przemysłowe lub finansowe w
celu kontrolowania przedsiębiorstw powiązanych z ich działalnością.
„
Założenia:
duża liczna sprzedających i kupujących
kupujących,
swoboda wejścia i wyjścia,
doskonała informacja,
zróżnicowane produkty- są niepełnymi
substytutami,
niepozioma krzywa popytu.
Przykłady:
- Katowicki Holding Węglowy S.A. - Grupa kapitałowa skupiająca 8 kopalń węgla
kamiennego Katowice-Kleofas, Wieczorek, Staszic, Murcki, Wujek, Mysłowice, Wesoła i Śląsk.
- General Motors (produkcja samochodów, silników, instalacji itp.)
- Morski Port Handlowy GDYNIA S.A.
- Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi
Równowaga K
P
Oligopol
Kk
Kpc
to struktura gdzie na rynku funkcjonuje
obok siebie kilku przedsiębiorców.
Dwa rodzaje OLIGOPOLU:
1. Jeden lider, a pozostali go naśladują.
2. Kilku podobnej wielkości
przedsiębiorców, których decyzje są
ściśle od siebie zależne.
„
Długookresowa równowaga
przedsiębiorstwa
działającego w warunkach
konkurencji monopolistycznej
ustala się w punkcie
styczności krzywej popytu na
produkty tego
przedsiębiorstwa i krzywej Kp,
przy wielkościach produkcji,
dla których Kk=Uk.
Uk
Uc
q1
q
Każde przedsiębiorstwo maksymalizuje
swój wynik finansowy, lecz nie osiąga
zysków, ani strat nadzwyczajnych.
K
U
Zmowy
Popyt na tym odcinku
krzywej jest elastyczny Ep > 1
„
„
A
Kk
jawne, bądź tajne porozumienie między przedsiębiorstwami
mające na celu uzyskanie wzajemnych korzyści.
Teoria gier „Dylemat więźnia.
Produkcja
przedsiębiorstwa A
Wysoka
Niska
Wysoka
1
1
3
0
Niska
0
3
2
2
Kp
Popyt na tym odcinku krzywej
jest nieelastyczny Ep < 1
Uk
D = Uc
Q
Produkcja
przedsiębiorstwa B
Równowaga Nasha - strategia pojedynczego gracza jest optymalna, przy
określonych zachowaniach pozostałych graczy. Zachowanie jednych determinuje
zachowania innych. Równowaga Nasha nie musi być efektywna w sensie Pareto.
6
2010-01-14
Czy wyjście ze zmowy się opłaca?
Struktury rynku
Lata
Przeds. A
2
2
3
1
1
1
1
1
1
1
Przeds. B
2
2
0
1
1
1
1
1
1
1
Cechy
Gdyby
y y nie doszło do wyłamania
y
przedsiębiorstwa
p
ę
A
Przeds. A
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Przeds. B
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Suma zysków po wyłamaniu:
Suma zysków bez wyłamania:
Przedsiębiorstwo A – 14
Przedsiębiorstwo A – 20!!!
Przedsiębiorstwo B - 11
Przedsiębiorstwo B – 20!!!
Konkurencja
doskonała
Konkurencja niedoskonała
Konkurencja
monopolistyczna
Oligopol
Monopol
Liczba firm
wiele
Wiele
kilka
jedna
Wpływ na cenę
brak
Ograniczony
średni
znaczny
Bariery wejścia
brak
Brak
występują
pełne
Przykład
Rynek akcji
samochody
brylanty
Mały sklep
spożywczy
OBALENIE KLUCZOWYCH ZAŁOŻEŃ
TRADYCYJNEJ TEORII EKONOMICZNEJ
Alternatywne teorie
przedsiębiorstwa
„
KONCEPCJA HOMO-OECONOMICUS - aktywność ludzka nie jest
skierowana wyłącznie na zaspokajanie potrzeb poprzez rynek.
„
Przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe jako PODSTAWOWE
PODMIOTY GOSPODARUJĄCE - działają pojedynczy „aktorzy”.
„
Celem przedsiębiorstwa jest zawsze
i tylko MAKSYMALIZACJA
ZYSKU - w praktyce zasada „racjonalności ograniczonej”.
„
STAN RÓWNOWAGI w gospodarce jest stanem naturalnym, a jego
zakłócenia uruchamiają mechanizm adaptacyjny - przedsiębiorca
burzy tę równowagę przez wdrażanie innowacji (J. Schumpeter).
Teoria behawioralna
Teorie menedżerskie
swoją uwagę skupiła na wielkich podmiotach gospodarczych.
swoją uwagę skupiła na wielkich podmiotach gospodarczych.
„
„
Kładzie szczególny nacisk na „realizm w procesie podejmowania decyzji w
przedsiębiorstwie i konieczność uwzględnienia wpływu czynników
wewnątrzorganizacyjnych na proces podejmowania decyzji, a także odrzuca
przyjęte powszechnie w teorii ekonomii założenie, zgodnie z którym działanie
ekonomiczne p
polega
g na p
poszukiwaniu rozwiązań
ą
optymalnych.
py
y
Obiekt stojący przed jakimś trudnym wyborem skłonny jest poświęcić korzyści
wynikające z rozwiązania optymalnego, aby zmniejszyć trudy związane z jego
poszukiwaniem. Wybór pada nie na rozwiązanie optymalne (maksymalne),
lecz zadowalające (satysfakcjonujące), czyli takie, które jest „wystarczająco
dobre” z punktu widzenia przyjętego kryterium.
„
Przedsiębiorstwo to nie monolit, to koalicja członków często o przeciwstawnych
interesach, które należy uwzględniać i dopasowywać.
„
Luka organizacyjna to pojęcie promowane przez behawiorystów. Większość
organizacji według nich działa sporo poniżej swoich optymalnych możliwości.
Nie wykorzystuje w optymalny sposób swoich zasobów.
„
„
„
„
„
Głównym założeniem, na którym się oparły była profesjonalizacja
zarządzania, czyli oddzielenie funkcji zarządczych od własności.
To menadżerowie odgrywają zasadniczą rolę w procesie zarządzania
wielkim przedsiębiorstwem i to właśnie motywy ich działania należy
rozpatrywać.
p y
Najważniejsze z tych motywów to: dochód, korzyści niepieniężne, czas
wolny, władza, prestiż, niezależność, spokojne życie, kreatywność.
Nie ma tu miejsca na maksymalizację zysku, choć pewien minimalny jego
poziom jest niezbędny do funkcjonowania zarówno przedsiębiorstwa jak i
samego menadżera, którego ocenia się poprzez pryzmat wielkości
wypracowanego przez przedsiębiorstwo zysku, ale jest on dla niego
również źródłem prestiżu i bezpieczeństwa zachowania pracy.
Kryteriów maksymalizacji:
…
…
menedżerska funkcja użyteczności,
maksymalizacja długookresowego tempa wzrostu spółki.
7
2010-01-14
Teoria agencji
„
Postrzega on przedsiębiorstwo jako sieć kontraktów, zawartych pomiędzy
poszczególnymi uczestnikami, do których z reguły zalicza się udziałowców,
menedżerów oraz kredytodawców.
„
Przedsiębiorca zleca pewne czynności do wykonania osobom trzecim
trzecim, tzw.
tzw
agentom, przez co ma zmniejszone możliwości partycypacji w osiągane
rezultaty ich pracy. Obydwie strony dążą do maksymalizacji swoich
użyteczności, jednakże cele, dla których działają są rozbieżne, działania
agenta nie zawsze będzie w najlepszym interesie zleceniodawcy.
„
Teoria ta kwestionuje tradycyjne założenia o homogeniczności produktu,
jednakowym dostępie do informacji, całkowicie racjonalnym postępowaniu
przedsiębiorstw oraz o optymalizacji zysku. Nie jest to możliwe w momencie
przekazywania części czynności na zewnątrz.
8