Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Proces udzielania pozwoleń na handel równoległy środkami ochrony roślin Przemysław Kiełek Warszawa, 25 lutego 2016 r. 1 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pozwolenia na handel równoległy Dane liczbowe: (1610 środków w rejestrze, w tym 281 w ramach pozwolenia na handel równoległy). 2014 r. 98 złożonych wniosków. 87 udzielonych pozwoleń 27 decyzji odmownych. 30 wniosków pozostawionych bez rozpoznania/zwróconych. 2015 r. 122 złożonych wniosków 59 udzielonych pozwoleń 14 decyzji odmownych 15 wniosków pozostawionych bez rozpoznania/zwróconych. 2016 r. 22 złożone wnioski 14 udzielonych pozwoleń 1 decyzja 67 wniosków w toku (30 skompletowanych oczekuje na podjęcie decyzji). 2 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pozwolenia na handel równoległy Przepisy dot. handlu równoległego to w istocie realizacja zasady swobodnego przepływu towarów, o którym mowa w art. 34 oraz 36 TFUE, który dotyczy przywozu wewnątrz UE i zakazuje stosowania „ograniczeń ilościowych w przywozie oraz wszelkich środków o skutku równoważnym między państwami członkowskimi (uprzednio w art. 28-30 TWE). 3 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pozwolenia na handel równoległy Handel równoległy/import równoległy jest de facto swego rodzaju powieleniem zezwoleń już dostępnych na rynku i ma na celu: • ułatwienie wymiany handlowej między krajami UE, • możliwość zakupu przez rolników tego samego towaru po niższej cenie, • pozytywny wpływ na rynek i politykę cenową, • zwiększenie masy towarowej poszukiwanych produktów – większa dostępność dla rolników. 4 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pozwolenia na handel równoległy Do 2007 r. w PL brak było uregulowań w zakresie handlu równoległego. W 2007 r. w ramach nowelizacji przepisów ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin wprowadzono przepisy umożliwiające udzielanie zezwoleń na import równoległy (kryteria krajowe). Od 14 czerwca 2011 r. import równoległy regulowany jest poprzez przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 1107/2009 (kryteria wspólnotowe). 5 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pozwolenia na handel równoległy • rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG, • ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin, • rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 lipca 2013 r. w sprawie opłat za czynności w zakresie zatwierdzania substancji czynnych, sejfnerów i synergetyków oraz czynności w zakresie zezwoleń na wprowadzanie środków ochrony roślin do obrotu, pozwoleń na handel równoległy oraz pozwoleń na prowadzenie badań, • ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, • wytyczna Komisji „Guidance document concerning the parallel trade of plant protection products” SANCO/10524/2012 6 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pozwolenia na handel równoległy – zasady ogólne 7 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – handel równoległy 8 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – handel równoległy Pozwolenie może zostać udzielone tylko w sytuacji, gdy zarówno środek będący przedmiotem handlu równoległego (zarejestrowany w państwie członkowskim UE), jak i środek referencyjny (dopuszczony do obrotu w PL) posiadają ważne zezwolenia na wprowadzanie do obrotu. Brak możliwości uzyskania pozwolenia na handel równoległy środkami ochrony roślin z państw niebędących członkami Unii Europejskiej oraz gdy jedno z zezwoleń utraciło ważność. 9 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – handel równoległy Środek, który uzyskał pozwolenie na handel równoległy musi być wprowadzany do obrotu wyłączenie z państwa członkowskiego UE, wskazanego we wniosku i określonego w pozwoleniu. W innym przypadku obrót prowadzony jest niezgodnie z warunkami pozwolenia i może podlegać sankcjonowaniu – PIORIN. 10 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – handel równoległy 11 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pozwolenia na handel równoległy – termin rozpatrzenia wniosku 12 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – terminy rozpatrzenia wniosku 13 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – terminy rozpatrzenia wniosku Pozwolenie udzielane jest w terminie 45 dni roboczych od otrzymania kompletnego wniosku. Kompletny wniosek = wniosek + informacje przekazane przez państwo członkowskie pochodzenia środka, który będzie przedmiotem handlu równoległego. Przekazanie danych przez państwo członkowskie pochodzenia środka powinno nastąpić w terminie 10 dni roboczych. Procedura udzielania pozwolenia jest zawieszana do momentu dostarczenia danych przez państwo członkowskie pochodzenia środka. 14 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – proces w „pigułce”. Rejestracja wniosku Wystosowanie pisma do państwa członkowskiego, z którego importowany będzie środek. Weryfikacja formalna wniosku. Po uzyskaniu danych z państwa członkowskiego weryfikacja identyczności środka. Udzielenie decyzji. 15 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pozwolenia na handel równoległy – kryteria identyczności 16 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności 17 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności Celem zharmonizowania oceny wniosków, kryteria identyczności środków zawarte w art. 52 ust. 3 rozporządzenia 1107/2009 zostały szczegółowo opisane w części 4 wytycznej SANCO/10524/2012 (skład, producent oraz opakowania). 18 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - producent 19 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - producent Informacje dot. powiązań pomiędzy producentem lub importerem i wnioskodawcą lub posiadaczem zezwolenia, zgodnie z art. 63 rozporządzenia 1107/2009 traktowane są jako poufne. Wszelkie wątpliwości dotyczące kwestii producenta wyjaśniane są bez aktywnego uczestnictwa wnioskodawcy. Przed złożeniem wniosku sugerowane jest dokonanie porównania w zakresie posiadaczy zezwoleń w PL i państwie pochodzenia. 20 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - skład 21 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - skład 22 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - skład 23 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - skład 24 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - skład 25 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - opakowania 26 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – opakowania Proces udzielania pozwoleń na handel równoległy jest procesem uproszczonym nie dającym możliwości dokonywania zmian w zakresie zapisów w etykiecie dot. zarządzania ryzykiem czy chociażby sporządzania cieczy użytkowej. Zmiana rodzaju czy formy opakowań niekiedy może wpływać na treść zapisów w etykiecie (np. formulacja SP – jako proszek do sporządzania roztworu i pakowany w torebki wodorozpuszczalne – zmiana w zakresie ochrony operatora i sposobu sporządzania cieczy użytkowej). 27 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - opakowania 28 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – kryteria identyczności - opakowania 29 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – opakowania Dane w zakresie opakowań przekazane przez MS vs. sytuacja na rynku. Dla MRiRW wiążącą informacją o opakowaniach w jakich środek znajduje na rynku danego państwa UE jest informacja (wyciąg z dossier środka) przekazana przez właściwy urząd tego państwa. 30 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pozwolenia na handel równoległy – wniosek 31 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – wniosek 32 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – wniosek Wymagane jest przedłożenie wszystkich danych, o których mowa w art. 52 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady, za wyjątkiem etykiety środka zatwierdzonej w państwie członkowskim pochodzenia. Wniosek może być złożony na formularzu wniosku udostępnionym w serwisie internetowym MRiRW www.minrol.gov.pl, gdzie dostępna jest również instrukcja wypełnienia wniosku. 33 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – wniosek Brak przedstawienia informacji i danych wymaganych przepisami art. 52 ust. 4 rozporządzenia 1107/2009 traktowany jest jako brak formalny i podlega wezwaniu wnioskodawcy do uzupełnienia w terminie 7 dni (art. 64 § 2 KPA). Brak uzupełnienia we wskazanym terminie powoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania. 34 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek 35 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek 36 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek 37 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek Wnioskodawca – art. 32 i 33 KPA – działanie przez pełnomocnika. Wymagane przedłożenie pełnomocnictwa (oryginał lub urzędowo poświadczony odpis). Zgodnie z szeregiem orzeczeń WSA, NSA i SN obowiązek wykazania umocowania pełnomocnika obejmuje także konieczność wykazania źródła umocowania osoby udzielającej pełnomocnictwa (dane osób stanowiących reprezentację podmiotu zamieszczane w KRS). W przypadku podmiotów zagranicznych konieczne jest przedłożenie odpowiednika polskiego KRS wraz z poświadczonym tłumaczeniem). 38 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek Wnioskodawca lub pełnomocnik mający siedzibę lub miejsce zamieszkania za granicą jest obowiązana do wskazania pełnomocnika do doręczeń (art. 40 KPA). W przypadku niewskazania pełnomocnika do doręczeń pisma pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia (!). W zakresie umocowania pełnomocnictwa do doręczeń mają zastosowanie te same zasady jak w przypadku pełnomocnika „krajowego”. 39 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek Zmiana adresu wnioskodawcy w czasie trwania postępowania (art. 41 KPA). W przypadku zmiany adresu wnioskodawca ma obowiązek powiadomić organ o tym fakcie. W przypadku zaniechania tego obowiązku doręczenie pisma pod dotychczasowy adres ma skutek prawny. 40 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek 41 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek Przekazanie błędnych, nieprecyzyjnych danych skutkuje powielaniem korespondencji z danym państwem (UE) i w efekcie opóźnieniem całego procesu. 42 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek 43 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – nazwa środka ochrony roślin 44 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – nazwa środka ochrony roślin Pozwolenie nie zostanie udzielone, jeżeli nazwa jest zbliżona do nazwy uprzednio zarejestrowanego środka ochrony roślin. UWAGA MRiRW nie kontroluje kwestii własności i ochrony znaków towarowych. Przed złożeniem wniosku (a raczej przed udzieleniem pozwolenia) wnioskodawca powinien się upewnić czy dana nazwa nie jest objęta ochroną, aby uniknąć ewentualnych roszczeń ze strony właściciela. 45 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – nazwa środka ochrony roślin Proponowana nazwa środka nie może też zawierać członu BIO lub EKO. Wprowadzanie do obrotu m.in. środków ochrony roślin, które zostały oznakowane w sposób mogący wprowadzać w błąd co do spełniania wymagań określonych w art. 16 rozporządzenia Rady nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej …. w tym poprzez oznakowanie określeniem „ekologiczny” lub pochodną tego określenia lub określeniem „eko” lub „bio”, lub zostały oznakowane w sposób mogący wprowadzać w błąd, co do możliwości stosowania w rolnictwie ekologicznym, podlega karze pieniężnej w wysokości do 200 % korzyści majątkowej uzyskanej lub którą podmiot wprowadzający mógłby uzyskać za wprowadzony do obrotu środek, produkt lub substancję. 46 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek 47 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – przepakowanie Przepakowanie środków ochrony roślin jest dozwolone (a czasami nawet konieczne), o ile zachowana jest równoważność opakowań. Konieczne jest przedstawienie specyfikacji opakowań (opakowanie, które ma być użyte, należy dokładnie opisać i scharakteryzować pod względem zastosowanego materiału, sposobu jego budowy (np. wytłaczane, zgrzewane itp.), wymiarów i pojemności, wielkości otworu, rodzaju zamknięcia i uszczelnień). 48 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozporządzenie 1107/2009 – wniosek 49 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – przepakowanie W przypadku przepakowania konieczne jest również wskazanie we wniosku podmiotu odpowiedzialnego za ostateczne pakowania (działalność regulowana podlegająca wpisowi do rejestru prowadzonego przez PIORIN). Dane te zostają umieszczane na etykiecie środka. . 50 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – przepakowanie Zgodnie z art. 25 ust. 5 ustawy o środkach ochrony roślin przepakowanie prowadzone jest zgodnie z wymaganiami określonymi w pozwoleniu na handel równoległy, z zachowaniem numeru partii oraz daty produkcji środka ochrony roślin nadanych przez producenta tego środka 51 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – próbka środka ochrony roślin Wymagane jest przedłożenie próbki środka, który będzie przedmiotem handlu. Próbka powinna zostać dostarczona do IOR w Sośnicowicach. Wielkość próby – opakowanie o pojemności/wielkości 0,5-1 l (kg) lub w przypadku gdy wniosek dotyczy środka w opakowaniach o mniejszych pojemnościach, wielkość próby powinna wynosić min. 50 ml/g. 52 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – próbka środka ochrony roślin Realizacja obowiązku przedstawienia próby może być zrealizowana przez wnioskodawcę w dowolny sposób (dowód nadania, dowód dostarczenia) dokumentujący fakt dostarczenia materiału. Rekomendowane jest jednak przedstawienie, załączeniu do wniosku potwierdzenia dostarczenia próby do IOR Sośnicowice, wystawionego przez Instytut. 53 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – opłata za złożenie wniosku Czynności w zakresie pozwoleń na handel równoległy środków ochrony roślin do obrotu są odpłatne. Opłacie podlega złożenie wniosku nie zaś wydanie decyzji (art. 15 ust. 2 ustawy o środkach ochrony roślin) – brak możliwości wycofania opłaty bądź przeniesienia na rzecz innego wniosku. Opłata wnoszona przed złożeniem wniosku na rachunek MRiRW. Do wniosku należy dołączyć dowód uiszczenia opłaty. 54 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – opłata za złożenie wniosku Wysokość opłaty określona jest w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 lipca 2013 r. w sprawie opłat za czynności w zakresie zatwierdzania substancji czynnych, sejfnerów i synergetyków oraz czynności w zakresie zezwoleń na wprowadzanie środków ochrony roślin do obrotu, pozwoleń na handel równoległy oraz pozwoleń na prowadzenie badań. 1900 zł – gdy dokumentacja składana jest w języku polskim. 2400 zł - gdy dokumentacja składana jest w języku polskim i angielskim. Wniosek bez opłaty nie wszczyna postępowania. Wnioskodawca wzywany do uzupełnienia w terminie 7-14 dni – art. 261 § 1 KPA, zaś w przypadku braku uzupełnienia wniosek podlega zwrotowi (postanowienie). 55 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – etykieta (załącznik do pozwolenia) Art.. 52 ust.5 rozporządzenia 1107/2009 - środek ochrony roślin, dla którego zostało wydane pozwolenie na handel równoległy, jest wprowadzany do obrotu i stosowany tylko zgodnie z postanowieniami zezwolenia na wprowadzanie do obrotu środka referencyjnego. Etykieta środka w handlu = etykieta środka referencyjnego. 56 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Handel równoległy – termin ważności pozwolenia Art. 52 ust. 6 rozporządzenia 1107/2009. Pozwolenie na handel równoległy obowiązuje przez okres ważności zezwolenia na wprowadzanie do obrotu referencyjnego środka ochrony roślin zarejestrowanego w PL (nawet jeżeli ważność zezwolenia w państwie pochodzenia jest krótsza). Jeżeli zezwolenie referencyjne zostało cofnięte na wniosek jego posiadacza, ale nie jest to związane z bezpieczeństwem jego stosowania, pozwolenie pozostaje ważne. 57 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pytania? Wątpliwości? Propozycje? 58 Dziękuję za uwagę 59