POROZUMIENIE
advertisement
POROZUMIENIE między Królestwem Belgii, Królestwem Danii, Republiką Federalną Niemiec, Irlandią, Republiką Włoską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Królestwem Niderlandów, Europejską Wspólnotą Energii Atomowej a Międzynarodową Agencją Energii Atomowej w związku z wykonaniem artykułu III ustęp 1 i 4 Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (78/164/Euratom) MAJĄC NA UWADZE, że Królestwo Belgii, Królestwo Danii, Republika Federalna Niemiec, Irlandia, Republika Włoska, Wielkie Księstwo Luksemburga oraz Królestwo Niderlandów (zwane dalej „Państwami”) są sygnatariuszami Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (zwanego dalej „Układem”) otwartego do podpisu w Londynie, Moskwie i Waszyngtonie dnia 1 lipca 1968 roku, który wszedł w życie dnia 5 marca 1970 roku; POWOŁUJĄC SIĘ na artykuł IV ustęp 1 Układu, który stanowi, że niczego w Układzie nie należy rozumieć jako naruszenie niezbywalnego prawa wszystkich Stron Układu do prowadzenia badań, produkcji i wykorzystywania energii jądrowej do celów pokojowych bez dyskryminacji i zgodnie z artykułem I i II Układu; POWOŁUJĄC SIĘ na artykuł IV ustęp 2 Układu, wszystkie Strony Układu zobowiązują się ułatwiać oraz posiadają prawo uczestniczenia w najpełniejszej wymianie sprzętu, materiałów oraz informacji naukowo - technicznych w celu pokojowego wykorzystywania energii jądrowej; POWOŁUJĄC SIĘ następnie na ten sam akapit, Strony Układu posiadające taką możliwość, współpracują w celu przyczynienia się osobno lub razem z innymi Państwami lub organizacjami międzynarodowymi do dalszego rozwoju w stosowaniu energii jądrowej do celów pokojowych, szczególnie na terytoriach Państw nieposiadających broni jądrowej, będących Stroną Układu; MAJĄC NA UWADZE, że artykuł III ustęp 1 Układu przewiduje, że każde Państwo nieposiadające broni jądrowej, będące Stroną Układu zobowiązuje się przyjąć zabezpieczenia, jak ustalono w porozumieniu, które ma być negocjowane i zawarte z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (zwaną dalej „Agencją”) zgodnie ze Statutem Agencji (zwanym dalej „Statutem”) oraz systemem zabezpieczeń Agencji do wyłącznego celu weryfikacji wypełniania zobowiązań przyjętych na mocy niniejszego Układu w celu zapobiegania wykorzystywaniu energii jądrowej do celów innych niż pokojowe, czyli do wytwarzania broni jądrowej lub jądrowych urządzeń wybuchowych; MAJĄC NA UWADZE, że artykuł III ustęp 4 przewiduje, że Państwa nieposiadające broni jądrowej, będące Stronami Układu, zawierają porozumienia z Agencją w celu spełnienia wymogów wymienionego artykułu albo indywidualnie albo razem z innymi Państwami zgodnie ze Statutem; MAJĄC NA UWADZE, że Państwa są członkami Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Euratom), (zwanej dalej „Wspólnotą”) i nadały wspólnym instytucjom Wspólnot Europejskich regulacyjne, wykonawcze i sądownicze, które te instytucje stosują według własnego uznania w dziedzinach, w których są właściwe i które mogą skutkować bezpośrednio w ramach systemów prawnych Państw Członkowskich; MAJĄC NA UWADZE, że w tych ramach instytucjonalnych, Wspólnota ma, w szczególności, za zadanie zagwarantować, poprzez odpowiednie zabezpieczenia, że materiały jądrowe nie są wykorzystywane do celów innych niż te, do których były zamierzone, a zatem, od daty wejścia w życie Układu na terytoriach Państw, Wspólnocie musi wystarczać system zabezpieczeń ustalony w Traktacie Euratom, gwarantujący że źródła i specjalne materiały przeznaczone do wszelkich działań jądrowych o charakterze pokojowym w obrębie terytoriów Państw, nie są wykorzystywane do wytwarzania broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych; MAJĄC NA UWADZE, że dane zabezpieczenia obejmują powiadomienie Komisji o podstawowej charakterystyce technicznej aparatury jądrowej, przechowywanie i przekazywanie rejestrów operacyjnych w celu umożliwienia objęcia materiałów jądrowych, rozliczanych przez Wspólnotę jako całość, inspekcjami dokonywanymi przez urzędników Wspólnoty oraz systemem sankcji; MAJĄC NA UWADZE, że Wspólnota ma za zadanie nawiązywanie z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi stosunków, które mogą przyczynić się do promowania postępu w wykorzystywaniu energii jądrowej do celów pokojowych i jest faktycznie upoważniona do przyjęcia specjalnych zobowiązań dotyczących zabezpieczeń w porozumieniu z państwem trzecim lub organizacją międzynarodową; MAJĄC NA UWADZE, że międzynarodowy system zabezpieczeń Agencji określony w Układzie, obejmuje, w szczególności, postanowienia dotyczące składania w Agencji informacji o projektach, prowadzenie rejestrów, składanie w Agencji sprawozdań o wszelkich materiałach jądrowych podlegających zabezpieczeniom, prowadzanie inspekcji przez inspektorów agencyjnych, wymogi związane z tworzeniem i utrzymywaniem przez Państwo systemu rozliczania i kontroli materiałów jądrowych oraz środki podejmowane w celu weryfikowania czy materiały te nie są wykorzystywane do niepożądanych celów; MAJĄC NA UWADZE, że Agencja, w świetle swojej statutowej odpowiedzialności i powiązania ze Zgromadzeniem Generalnym i Radą Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych, jest odpowiedzialna za zapewnienie społeczności międzynarodowej o stosowaniu skutecznych zabezpieczeń na mocy Układu; ZWAŻYWSZY, że Państwa będące członkami Wspólnoty w chwili podpisywania Układu, ogłosiły z tej okazji, że zabezpieczenia przewidziane w artykule III ustęp 1 Układu należy określić w porozumieniu weryfikacyjnym między Wspólnotą, Państwami a Agencją oraz tak je zdefiniować, aby nie naruszyć praw i zobowiązań Państw i Wspólnoty; MAJĄC NA UWADZE, że Rada Gubernatorów Agencji (zwana dalej „Radą”) zatwierdziła obszerny zbiór projektów przepisów dotyczących struktury i zawartości porozumień między Agencją a Państwami, wymagany w związku z Układem, który ma być wykorzystywany jako podstawa negocjacji porozumień dotyczących zabezpieczeń między Agencją a Państwami nieposiadającymi broni jądrowej, będącymi Stroną Układu; MAJĄC NA UWADZE, że Agencja jest upoważniona na mocy artykułu III (A) ustęp 5 Statutu, do stosowania zabezpieczeń na wniosek Stron, we wszelkich ustaleniach dwustronnych lub wielostronnych, lub na wniosek Państwa, we wszelkiej działalności tego Państwa w dziedzinie energii atomowej; MAJĄC NA UWADZE, że pragnieniem Agencji, Wspólnoty oraz Państw jest uniknięcie zbędnego powielania zabezpieczeń; DLATEGO AGENCJA, WSPÓLNOTA I PAŃSTWA UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE: CZĘŚĆ I ZOBOWIĄZANIE PODSTAWOWE Artykuł 1 Państwa zobowiązują się, na podstawie artykułu III ustęp 1 Układu, przyjąć zabezpieczenia, zgodne z warunkami niniejszego Porozumienia, dotyczące wszelkich źródeł lub materiałów jądrowych we wszelkich działaniach jądrowych o charakterze pokojowym na ich terytoriach, pod ich jurysdykcją lub przeprowadzanych w dowolnym miejscu pod ich kontrolą, wyłącznie w celu zweryfikowania czy materiały te nie są wykorzystywane do wytwarzania broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych. STOSOWANIE ZABEZPIECZEŃ Artykuł 2 Agencja ma prawo i obowiązek zagwarantowania, że będą stosowane zabezpieczenia, zgodnie z warunkami niniejszego Porozumienia, dotyczące wszelkich źródeł lub specjalnych materiałów jądrowych we wszelkich działaniach jądrowych o charakterze pokojowym na terytoriach Państw, pod ich jurysdykcją lub przeprowadzanych w dowolnym miejscu pod ich kontrolą, wyłącznie w celu zweryfikowania czy materiały te nie są wykorzystywane do wytwarzania broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych. Artykuł 3 a) Wspólnota zobowiązuje się, stosując swoje zabezpieczenia dotyczące źródeł i specjalnych materiałów jądrowych we wszelkich działaniach jądrowych o charakterze pokojowym przeprowadzanych na terytoriach Państw, współpracować z Agencją, zgodnie z warunkami niniejszego Porozumienia, w celu zapewnienia, że źródła te i specjalne materiały jądrowe nie są wykorzystywane do wytwarzania broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych. b) Agencja stosuje swoje zabezpieczenia, zgodnie z warunkami niniejszego Porozumienia tak, aby mogła zweryfikować czy materiałów jądrowych o charakterze pokojowym nie wykorzystano do wytwarzania broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych. Weryfikacja Agencji obejmuje między innymi niezależne pomiary i obserwacje prowadzone przez Agencję zgodnie z procedurami określonymi w niniejszym Porozumieniu. Podczas weryfikacji, Agencja bierze pod uwagę skuteczność wspólnotowego systemu zabezpieczeń zgodnie z warunkami niniejszego Porozumienia. WSPÓŁPRACA MIĘDZY AGENCJĄ, WSPÓLNOTĄ A PAŃSTWAMI Artykuł 4 Agencja, Wspólnota i Państwa współpracują, w zakresie, w jakim to dotyczy każdej ze Stron, w celu ułatwienia wprowadzania zabezpieczeń przewidzianych w niniejszym Porozumieniu, unikając zbędnego powielania czynności zabezpieczających. WPROWADZANIE ZABEZPIECZEŃ Artykuł 5 Zabezpieczenia przewidziane w niniejszym Porozumieniu są wprowadzane w sposób mający na celu: a) nieograniczanie rozwoju gospodarczo - technologicznego Wspólnoty lub współpracy międzynarodowej w dziedzinie działań jądrowych o charakterze pokojowym, włączając międzynarodową wymianę materiałów jądrowych; b) uniknięcie zbędnej ingerencji w działalność jądrową o charakterze pokojowym we Wspólnocie, w szczególności ingerencji w funkcjonowanie aparatury jądrowej; oraz c) pozostawanie w zgodzie z rozsądnymi praktykami zarządzania wymaganymi do ekonomicznego i bezpiecznego prowadzenia działań jądrowych. Artykuł 6 a) Agencja podejmuje wszelkie środki ostrożności w celu ochrony tajemnicy handlowej i przemysłowej oraz innych informacji poufnych, z którymi zapozna się w czasie wprowadzania w życie niniejszego Porozumienia. b) (i) Agencja nie publikuje ani nie powiadamia żadnego Państwa, organizacji lub osoby o uzyskanych przez siebie informacjach związanych z wprowadzaniem w życie niniejszego Porozumienia, z wyjątkiem sytuacji, gdy szczególne informacje związane z jego wprowadzaniem w życie mogą zostać przekazane Radzie oraz pracownikom Agencji, gdy wymagają tego ich obowiązki służbowe związane z zabezpieczeniami, ale tylko w stopniu niezbędnym, umożliwiającym Agencji wypełnianie jej zobowiązań podczas wprowadzania w życie niniejszego Porozumienia. (ii) Streszczenia informacji o materiałach jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia mogą być opublikowane na mocy decyzji Rady, jeżeli bezpośrednio zainteresowane Państwa lub Wspólnota, w zakresie, w jakim to dotyczy Strony, wyrażą na to zgodę. Artykuł 7 a) Podczas wprowadzania zabezpieczeń na mocy niniejszego Porozumienia, należy wziąć w pełni pod uwagę rozwój technologiczny w dziedzinie zabezpieczeń oraz poczynić wszelkie starania celem zapewnienia optymalnej efektywności pod względem kosztów oraz stosowania zasady skutecznej ochrony przepływu materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia przy wykorzystaniu instrumentów i innych technik w niektórych punktach strategicznych, w stopniu w jakim pozwala na to obecna i przyszła technologia. b) W celu zapewnienia optymalnej efektywności pod względem kosztów, należy wykorzystać takie środki, jak na przykład: (i) powstrzymywanie jako środek określania rejonu bilansu materiałowego do celów rozliczeniowych; (ii) techniki statystyczne i losowe pobieranie próbek przy ocenie przepływu materiałów jądrowych; oraz (iii) koncentracja procedur weryfikacyjnych na tych etapach cyklu paliwa jądrowego, obejmującego produkcję, przetwarzanie, wykorzystanie składowania materiałów jądrowych, z których można z łatwością wyprodukować broń jądrową lub inne jądrowe urządzenia wybuchowe oraz zmniejszenie do minimum procedur weryfikacyjnych w odniesieniu do materiałów jądrowych, pod warunkiem, że nie przeszkadza to wprowadzaniu w życie niniejszego Porozumienia. DOSTARCZANIE INFORMACJI DO AGENCJI Artykuł 8 a) W celu zapewnienia skutecznego wprowadzenia zabezpieczeń na mocy niniejszego Porozumienia, Wspólnota, zgodnie z postanowieniami określonymi w niniejszym Porozumieniu, dostarcza Agencji informacje dotyczące materiałów jądrowych podlegających tym zabezpieczeniom oraz charakterystyki aparatury jądrowej, istotne dla zabezpieczania takich materiałów. b) (i) Agencja wymaga tylko minimalnej ilości informacji oraz danych umożliwiających jej wypełnianie zobowiązań na mocy niniejszego Porozumienia. (ii) Informacje dotyczące aparatury jądrowej stanowią tylko minimum niezbędne do ochrony materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia. c) Jeżeli Wspólnota zwróci się o to, Agencja jest przygotowana do zbadania, na terenie Wspólnoty, informacji na temat projektów, które Wspólnota uważa za szczególnie sensytywne. Informacje te nie muszą być fizycznie przekazywane Agencji, o ile pozostają łatwo dostępne do celów dalszych badań prowadzonych przez Agencję na terenie Wspólnoty. INSPEKTORZY AGENCYJNI Artykuł 9 a) (i) Agencja uzyska zgodę Wspólnoty i Państw na wyznaczenie inspektorów agencyjnych w Państwach. (ii) Jeżeli Wspólnota, przy składaniu propozycji wyznaczenia lub w dowolnym czasie po wyznaczeniu, sprzeciwia się kandydaturze, Agencja proponuje Wspólnocie i Państwom inną kandydaturę lub kandydatury. (iii) Jeżeli, na skutek powtarzającej się odmowy ze strony Wspólnoty przyjęcia wyznaczonych inspektorów agencyjnych, przeprowadzenie inspekcji na mocy niniejszego Porozumienia jest utrudnione, wówczas odmowę, po skierowaniu sprawy przez dyrektora generalnego Agencji (zwanego dalej „dyrektorem generalnym”), rozpatruje Rada, która ma podjąć właściwe działanie. b) Wspólnota i zainteresowane Państwa podejmują niezbędne kroki w celu zagwarantowania, że inspektorzy agencyjni mogą skutecznie wypełniać swoje funkcje na mocy niniejszego Porozumienia. c) Wizyty i działania inspektorów agencyjnych są tak zorganizowane, aby: (i) zmniejszyć do minimum możliwe niewygody i zakłócenia spowodowane we Wspólnocie i Państwach oraz w kontrolowanych działaniach jądrowych o charakterze pokojowym; oraz (ii) zapewnić ochronę tajemnic przemysłowych lub wszelkich innych informacji poufnych, które dotrą do wiadomości inspektorów agencyjnych. PRZYWILEJE I IMMUNITETY Artykuł 10 Każde Państwo stosuje wobec Agencji, łącznie z jej własnością, funduszami i aktywami, oraz wobec jej inspektorów i innych urzędników, wypełniających funkcje na mocy niniejszego Porozumienia, stosowne postanowienia Umowy w sprawie przywilejów i immunitetów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej. ZUŻYWANIE LUB ROZCIEŃCZANIE MATERIAŁÓW JĄDROWYCH Artykuł 11 Zabezpieczenia objęte niniejszym Porozumieniem, dotyczące materiałów jądrowych, przestają obowiązywać, po tym jak Wspólnota i Agencja zdecydują, że materiały te zostały zużyte lub rozcieńczone w taki sposób, że nie można ich już wykorzystać do żadnego działania jądrowego istotnego z punktu widzenia zabezpieczeń lub, że są praktycznie nieodzyskiwalne. PRZEKAZYWANIE MATERIAŁÓW JĄDROWYCH POZA GRANICE PAŃSTW Artykuł 12 Wspólnota powiadamia Agencję o przekazywaniu materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia poza granice Państw, zgodnie z postanowieniami niniejszego Porozumienia. Zabezpieczenia objęte niniejszym Porozumieniem, dotyczące materiałów jądrowych, przestają obowiązywać, kiedy Państwo odbiorca przejęło za nie odpowiedzialność, jak przewiduje niniejsze Porozumienie. Agencja zachowuje dotyczącą każdego transferu i, gdzie zachodzi taka potrzeba, dokumentację dotyczącą ponownego zastosowania zabezpieczeń wobec przekazanych materiałów jądrowych. POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE WYKORZYSTANIA MATERIAŁÓW JĄDROWYCH W DZIAŁANIACH NIEMAJĄCYCH CHARAKTERU JĄDROWEGO Artykuł 13 Jeżeli materiały jądrowe podlegające zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia mają być wykorzystane w działaniach niemających charakteru jądrowego, takich jak produkcja stopów lub ceramiki, Wspólnota uzgadnia z Agencją, przed takim wykorzystaniem materiałów, okoliczności, w których zabezpieczenia dotyczące takich materiałów, objęte niniejszym Porozumieniem, mogą przestać obowiązywać. NIE STOSOWANIE ZABEZPIECZEŃ WOBEC MATERIAŁÓW JĄDROWYCH WYKORZYSTYWANYCH W DZIAŁANIACH NIEMAJĄCYCH CHARAKTERU POKOJOWEGO Artykuł 14 Jeżeli Państwo zamierza wykorzystać swoją kontrolę w celu użycia materiałów jądrowych, które muszą być zabezpieczone na mocy niniejszego Porozumienia, do działania o charakterze jądrowym, które nie wymaga stosowania zabezpieczeń na mocy niniejszego Porozumienia, należy zastosować następujące procedury: a) Wspólnota i Państwo powiadamiają Agencję o działaniu, a Państwo ustala, że: (i) wykorzystanie materiałów jądrowych w działaniach wojskowych nie pozostaje w sprzeczności ze zobowiązaniem Państwa oraz ustala, w odniesieniu do materiałów, wobec których stosuje się zabezpieczenia Agencji, że materiały te będą używane tylko w działaniach jądrowych o charakterze pokojowym; oraz (ii) w okresie, w którym nie stosuje się zabezpieczeń na mocy niniejszego Porozumienia, materiały jądrowe nie będą wykorzystywane do wytwarzania broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych; b) Agencja i Wspólnota przyjmują ustalenie, zgodnie z którym zabezpieczeń przewidzianych w niniejszym Porozumieniu nie stosuje się tylko wtedy, gdy materiały jądrowe nie są wykorzystywane do czynności opisanych powyżej. Ustalenie wskazuje, możliwie najbardziej szczegółowo, okres lub okoliczności, w których nie stosuje się takich zabezpieczeń. Niemniej jednak, zabezpieczenia przewidziane w niniejszym Porozumieniu, są ponownie stosowane gdy tylko materiały jądrowe zostają ponownie wprowadzone do użytku w działaniach jądrowych o charakterze pokojowym. Należy stale informować Agencję o całkowitej ilości i składzie tych materiałów w danym Państwie lub Państwach oraz o wszelkim transferze tych materiałów poza granice tego Państwa lub tych Państw; oraz c) wszelkie ustalenia są dokonywane w porozumieniu z Agencją. Zgody należy udzielić tak szybko jak to możliwe i ma być ona związana tylko z takimi kwestiami jak, między innymi, przepisy tymczasowe i proceduralne oraz ustalenia dotyczące sporządzania sprawozdań. Nie powinna obejmować żadnej zgody na działania wojskowe lub utajnionej wiedzy o działaniach wojskowych ani odnosić się do wykorzystania w nich materiałów jądrowych. FINANSE Artykuł 15 Agencja, Wspólnota i Państwa zostają obciążone kosztami, jakie poniosły podczas wykonywania ich zobowiązań wynikających z niniejszego Porozumienia. Jednakże, jeżeli Wspólnota, Państwa lub osoby pozostające pod ich jurysdykcją, poniosą wyjątkowe koszty na skutek specjalnych wniosków Agencji, Agencja zwraca takie koszty, o ile wcześniej wyraziła na to zgodę. W każdym przypadku, Agencja ponosi koszt wszelkich dodatkowych pomiarów lub pobierania próbek, o które mogą wnioskować inspektorzy agencyjni. ODPOWIEDZIALNOŚĆ STRONY TRZECIEJ ZA SZKODĘ O CHARAKTERZE JĄDROWYM Artykuł 16 Wspólnota i Państwa zapewniają, że Agencja i jej urzędnicy są objęci, do celu wprowadzenia w życie niniejszego Porozumienia, taką samą ochroną jak obywatele Państw w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody o charakterze jądrowym, włączając wszelkie ubezpieczenia lub inne gwarancje finansowe, dostępne na mocy ich przepisów ustawowych lub wykonawczych. ODPOWIEDZIALNOŚĆ MIĘDZYNARODOWA Artykuł 17 Wszelkie roszczenia ze strony Wspólnoty lub Państwa wobec Agencji lub ze strony Agencji wobec Wspólnoty lub Państwa w związku ze wszelkimi szkodami wynikającymi z wprowadzania gwarancji na mocy niniejszego Porozumienia, innymi niż szkody powstałe na skutek wypadku jądrowego, są rozstrzygane zgodnie z przepisami prawa międzynarodowego. ŚRODKI ZWIĄZANE Z WERYFIKACJĄ CZY MATERIAŁY JĄDROWE SĄ WYKORZYSTYWANE WE WŁAŚCIWYM CELU Artykuł 18 Rada może wezwać Wspólnotę lub Państwo do niezwłocznego podjęcia wymaganych działań, bez względu na to, czy powołano się na procedury zgodnie z artykułem 22 w celu rozstrzygnięcia sporu, jeżeli po sprawozdaniu dyrektora generalnego, Rada podejmuje decyzję, że działania Wspólnoty lub Państwa w stopniu, w jakim dotyczy to indywidualnie jednej ze Stron, są niezbędne i pilne w celu zapewnienia weryfikacji czy materiały jądrowe podlegające zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia są wykorzystywane we właściwym celu, czyli nie służą do wytwarzania broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych. Artykuł 19 Rada może sporządzić sprawozdania przewidziane w artykule XII (C) Statutu jak również może podjąć, gdzie zachodzi taka potrzeba, inne środki przewidziane w tym akapicie, jeżeli po zbadaniu odpowiednich informacji przedstawionych przez dyrektora generalnego, stwierdza, że Agencja nie jest w stanie zweryfikować czy nie wykorzystano materiałów jądrowych, które mają być zabezpieczone na mocy niniejszego Porozumienia, do niewłaściwych celów, jak wytwarzanie broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych. Podejmując takie działania, Rada bierze pod uwagę stopień zabezpieczenia, który zapewniają zastosowane środki zabezpieczające i proponuje Wspólnocie lub Państwu, w zakresie, w jakim to dotyczy każdej ze Stron, każdą rozsądną możliwość przedstawienia Radzie niezbędnego zabezpieczenia. WYKŁADNIA I STOSOWANIE POROZUMIENIA ORAZ ROZSTRZYGANIE SPORÓW Artykuł 20 Na wniosek Agencji, Wspólnoty lub Państwa, przeprowadza się konsultacje w związku ze wszelkimi pytaniami wynikającymi z wykładni lub stosowania niniejszego Porozumienia. Artykuł 21 Wspólnota i Państwa mają prawo wnosić, aby Rada rozpatrywała wszelkie pytania wynikające z wykładni i stosowania niniejszego Porozumienia. Rada zaprasza Wspólnotę i zainteresowane Państwo do uczestniczenia w dyskusji nad wszelkimi takimi pytaniami. Artykuł 22 Wszelkie spory nierozstrzygnięte w drodze negocjacji lub innej procedury uzgodnionej z Agencją, Wspólnotą i Państwami, wynikające z wykładni lub stosowania niniejszego Porozumienia, z wyjątkiem sporu dotyczącego ustalenia przez Radę dokonanego zgodnie z artykułem 19 lub działań podjętych przez Radę zgodnie z takim ustaleniem, są przedkładane, na wniosek jednej ze Stron, w sądzie arbitrażowym złożonym z pięciu arbitrów. Wspólnota i Państwa wyznaczają dwóch arbitrów jak również Agencja wyznacza dwóch arbitrów, a wyznaczeni w ten sposób czterej arbitrzy wybierają piątego, który jest przewodniczącym. Jeżeli w terminie trzydziestu dni od momentu złożenia wniosku o arbitraż, Wspólnota i Państwa lub Agencja nie wyznaczyły po dwóch arbitrów, Wspólnota lub Agencja mogą wystąpić z wnioskiem do Przewodniczącego Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości o wyznaczenie tych arbitrów. Stosuje się tę samą procedurę, jeżeli w terminie trzydziestu dni od momentu wyznaczenia lub wyboru czwartego arbitra, nie wybrano piątego arbitra. Większość członków sądu arbitrażowego stanowi kworum, a wszystkie decyzje wymagają jednomyślności co najmniej trzech arbitrów. Procedura arbitrażowa jest ustalana przez sąd. Decyzje sądu są wiążące dla Agencji, Wspólnoty i zainteresowanych Państw. PRZYSTĄPIENIE Artykuł 23 a) b) Niniejsze Porozumienie wchodzi w życie dla Państw nieposiadających broni jądrowej, będących Stroną Układu, które stają się członkami Wspólnoty, po tym jak: (i) Państwo powiadomi Agencję, że zakończyło procedury wprowadzaniem w życie niniejszego Porozumienia; oraz związane z (ii) Wspólnota powiadomi Agencję, że jest w stanie stosować swoje zabezpieczenia w odniesieniu do tego Państwa do celów niniejszego Porozumienia. Jeżeli zainteresowane Państwo zawarło inne porozumienia z Agencją związane ze stosowaniem zabezpieczeń Agencji, stosowanie zabezpieczeń Agencji w ramach tamtych porozumień zostaje zawieszone na czas obowiązywania niniejszego Porozumienia po jego wejściu w życie w tym Państwie; o ile, jednakże, nadal stosuje się zobowiązanie Państwa, zawarte w tych porozumieniach, do nieużywania do wspierania celów militarnych przedmiotów, które są objęte tymi porozumieniami. ZMIANA POROZUMIENIA Artykuł 24 a) Agencja, Wspólnota i Państwa konsultują, na wniosek jednej ze Stron, zmiany niniejszego Porozumienia. b) Wszelkie zmiany wymagają zgody Agencji, Wspólnoty i Państw. c) Dyrektor generalny niezwłocznie powiadamia wszystkie Państwa Członkowskie Agencji o każdej zmianie niniejszego Porozumienia. WEJŚCIE W ŻYCIE I OBOWIĄZYWANIE Artykuł 25 a) Niniejsze Porozumienie wchodzi w życie z dniem, w którym Agencja otrzymuje od Wspólnoty i Państw pisemne powiadomienie, o spełnieniu ich własnych wymogów dotyczących wprowadzenia w życie niniejszego Porozumienia. Dyrektor generalny niezwłocznie powiadamia wszystkie Państwa Członkowskie Agencji o wejściu w życie niniejszego Porozumienia. b) Niniejsze Porozumienie pozostaje w mocy dopóki Państwa są Stronami Układu. PROTOKÓŁ Artykuł 26 Protokół dołączony do niniejszego Porozumienia jest jego integralną częścią. Pojęcie „Porozumienie” używane w niniejszym dokumencie oznacza Porozumienie i Protokół razem. CZĘŚĆ II WPROWADZENIE Artykuł 27 Celem niniejszej części Porozumienia jest określenie, zgodnie z wymogami, procedur, które mają być stosowane podczas wprowadzania w życie postanowień części I dotyczących zabezpieczeń. CEL ZABEZPIECZEŃ Artykuł 28 Celem procedur zabezpieczających ustalonych w niniejszym Porozumieniu jest wykrycie w porę niewłaściwego wykorzystania znacznych ilości materiałów jądrowych stosowanych w działaniach jądrowych o charakterze pokojowym do wytwarzania broni lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych lub do nieznanych celów oraz powstrzymywanie takich praktyk poprzez ryzyko wczesnego ich wykrycia. Artykuł 29 Do osiągnięcia celu ustalonego w artykule 28, wykorzystuje się rozliczanie materiałów jako środek zabezpieczający o zasadniczym znaczeniu, wraz z powstrzymywaniem i nadzorem jako ważnymi środkami uzupełniającymi. Artykuł 30 Technicznym zakończeniem przez Agencję czynności weryfikacyjnych jest oświadczenie w odniesieniu do każdego rejonu bilansu materiałowego, o ilości materiału niewliczanego w wyznaczonym okresie, z podaniem granic dokładności dla ilości w nim zawartych. WSPÓLNOTOWY SYSTEM ZABEZPIECZEŃ Artykuł 31 Zgodnie z artykułem 3, w czasie przeprowadzania czynności weryfikacyjnych Agencja w pełni wykorzystuje wspólnotowy system zabezpieczeń. Artykuł 32 Wspólnotowy system rozliczania i kontroli materiałów jądrowych na mocy niniejszego Porozumienia jest oparty na strukturze rejonów bilansu materiałowego. Stosując swoje zabezpieczenia Wspólnota wykorzystuje i, gdy jest to niezbędne, przyjmuje postanowienia, jak uznano za stosowne i jak określono w ustaleniach dodatkowych, dotyczące takich środków jak: a) system pomiarów w celu określenia ilości materiałów jądrowych uzyskanych, wyprodukowanych, wysłanych, zagubionych lub inaczej usuniętych ze stanu inwentarza, oraz ilości znajdujących się w stanie inwentarza; b) ocena precyzji i dokładności pomiarów i oszacowanie niepewności pomiarów; c) procedury identyfikacji, przeglądu i oceny różnic w pomiarach wysyłającego / odbierającego; d) procedury sporządzania fizycznego stanu inwentarza; e) procedury oceny nagromadzenia nieobliczonego stanu inwentarza i nie obliczonych strat; f) system dokumentacji i sprawozdań wykazujących, dla każdego rejonu bilansu materiałowego, stan inwentarza materiałów jądrowych i zmiany w tym inwentarzu, włączając odbiory i transfery spoza rejonu bilansu materiałowego; g) postanowienia gwarantujące, że procedury rozliczania i ustalenia funkcjonują prawidłowo; oraz h) procedury dostarczania sprawozdań do Agencji zgodnie z artykułami 59-65 i 67-69. Artykuł 33 Nie stosuje się zabezpieczeń na mocy niniejszego Porozumienia do materiałów w górnictwie i przetwórstwie rud. Artykuł 34 a) W przypadku gdy wszelkie materiały zawierające uran lub tor, które nie osiągnęły etapu jądrowego cyklu paliwowego opisanego w literze c) są bezpośrednio lub pośrednio wywożone do Państwa nieposiadającego broni jądrowej, niebędącego stroną niniejszego Porozumienia, Wspólnota powiadamia Agencję o ilości tych materiałów, ich składzie i przeznaczeniu, chyba że materiały te są wywożone w szczególnych celach niemających charakteru jądrowego. b) W przypadku gdy wszelkie materiały zawierające uran lub tor, które nie osiągnęły etapu jądrowego cyklu paliwowego opisanego w literze c), są przywożone do Państw, Wspólnota powiadamia Agencję o ilości tych materiałów i ich składzie, chyba że materiały te są przywożone w szczególnych celach niemających charakteru jądrowego. c) W przypadku gdy wszelkie materiały jądrowe o składzie i czystości odpowiedniej do produkcji paliwa lub wzbogacania izotopowego opuszczają fabrykę lub etap przetwarzania, w którym zostały wyprodukowane, lub w przypadku gdy takie materiały jądrowe wyprodukowane na późniejszym etapie w jądrowym cyklu paliwowym są przywożone do Państw, podlegają one innym procedurom zabezpieczającym określonym w niniejszym Porozumieniu. OBOWIĄZYWANIE ZABEZPIECZEŃ Artykuł 35 a) Zabezpieczenia objęte niniejszym Porozumieniem dotyczące materiałów jądrowych przestają obowiązywać zgodnie z warunkami ustalonymi w artykule 11. W przypadku gdy niespełnione są warunki wymienionego artykułu, ale Wspólnota uznaje, że odzyskanie z odpadów materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia nie jest na razie praktyczne lub pożądane, Agencja i Wspólnota porozumiewają się w sprawie odpowiednich środków zabezpieczających, które należy zastosować. b) Zabezpieczenia objęte niniejszym Porozumieniem dotyczące materiałów jądrowych przestają obowiązywać zgodnie z warunkami ustalonymi w artykule 13, o ile Agencja i Wspólnota uzgodnią, że te materiały jądrowe są praktycznie nieodzyskiwalne. WYŁĄCZENIA Z ZABEZPIECZEŃ Artykuł 36 Na wniosek Wspólnoty, Agencja wyłącza następujące materiały jądrowe z zabezpieczeń przewidzianych w niniejszym Porozumieniu: a) specjalne materiały jądrowe kiedy są używane w ilościach wyrażonych w gramach lub mniejszych jednostkach jako czujniki w urządzeniach; b) materiały jądrowe kiedy są używane w działaniach niemających charakteru jądrowego zgodnie z artykułem 13, jeżeli materiały te są odzyskiwalne; oraz c) pluton z izotopową koncentracją plutonu-238 przekraczającą 80%. Artykuł 37 Na wniosek Wspólnoty Agencja wyłącza z zabezpieczeń przewidzianych w niniejszym Porozumieniu materiały jądrowe, które w przeciwnym razie podlegałyby tym zabezpieczeniom, o ile całkowita ilość materiałów jądrowych, które zostały wyłączone w Państwach zgodnie z niniejszym artykułem, nigdy nie przekracza: a) jednego kilograma łącznie specjalnego materiału jądrowego, który może składać się z jednego z następujących: (i) plutonu; (ii) uranu o wzbogaceniu 0,2 (20%) i powyżej, uwzględniając pomnożenie jego masy przez jego wzbogacenie, oraz (iii) uranu o wzbogaceniu poniżej 0,2 (20%) i powyżej naturalnego uranu, uwzględniając pomnożenie jego masy przez pięciokrotny kwadrat jego wzbogacenia; b) 10 ton łącznie naturalnego uranu i zubożonego uranu o wzbogaceniu powyżej 0,005 (0,5%); c) 20 ton zubożonego uranu o wzbogaceniu 0,005 (0,5%) lub poniżej; oraz d) 20 ton toru; lub większych ilości jakie może określić Rada w celu jednolitego stosowania. Artykuł 38 Jeżeli wyłączone materiały jądrowe mają być przetwarzane lub przechowywane razem z materiałami jądrowymi podlegającymi zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia, należy także przyjąć postanowienia dotyczące ponownego stosowania tych zabezpieczeń. USTALENIA DODATKOWE Artykuł 39 Wspólnota przyjmuje z Agencją ustalenia dodatkowe, które szczegółowo, w stopniu niezbędnym do umożliwienia Agencji wypełniania jej zobowiązań w sposób efektywny i skuteczny na mocy niniejszego Porozumienia, określają jak należy stosować procedury przewidziane w niniejszym Porozumieniu. Bez dokonywania zmian niniejszego Porozumienia, można przedłużyć lub zmienić ustalenia dodatkowe poprzez porozumienie między Agencją a Wspólnotą. Artykuł 40 Ustalenie dodatkowe wchodzi w życie w tym samym czasie co niniejsze Porozumienie, lub tak szybko jak to możliwe po wejściu w życie niniejszego Porozumienia. Agencja, Wspólnota i Państwa poczynią wszelkie wysiłki w celu wprowadzenia u siebie takiego ustalenia w terminie dziewięćdziesięciu dni od daty wejścia w życie niniejszego Porozumienia; przedłużenie tego okresu wymaga porozumienia między Agencją, Wspólnotą i Państwami. Wspólnota niezwłocznie powiadamia Agencję o informacjach wymaganych do wypełnienia ustaleń dodatkowych. Po wejściu w życie niniejszego Porozumienia, Agencja ma prawo stosować procedury w nim określone w związku z materiałami jądrowymi wymienionymi w stanie inwentarza przewidzianym w artykule 41, nawet jeżeli ustalenia dodatkowe nie zaczęły jeszcze obowiązywać. STAN INWENTARZA Artykuł 41 Na podstawie sprawozdania początkowego określonego w artykule 62, Agencja ustala ujednolicone stany inwentarza materiałów jądrowych w Państwach, podlegające zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia, bez względu na ich pochodzenie, i utrzymuje te stany inwentarza w oparciu o kolejne sprawozdania i wyniki swoich czynności weryfikacyjnych. Kopie stanu inwentarza udostępnia się okresowo Wspólnocie w celu ich przyjęcia. INFORMACJE PROJEKTOWE Postanowienia ogólne Artykuł 42 Zgodnie z artykułem 8 informacje projektowe odnoszące się do istniejącej aparatury jądrowej, Wspólnota dostarcza Agencji podczas debaty o ustaleniach dodatkowych. Terminy dostarczenia informacji projektowych odnoszących się do nowej aparatury jądrowej są określone w ustaleniach dodatkowych. Informacje te powinny być dostarczane tak wcześnie jak to możliwe przed wprowadzeniem materiałów jądrowych do nowej aparatury jądrowej. Artykuł 43 Informacje projektowe, które mają być dostarczone Agencji obejmują dla każdej aparatury jądrowej, gdzie zachodzi taka potrzeba: a) identyfikację aparatury jądrowej, określając jej ogólny charakter, cel, moc znamionową i lokalizację geograficzną oraz nazwisko (nazwę) i adres, które mają być wykorzystywane do rutynowych celów handlowych; b) opis ogólnej budowy aparatury jądrowej z odsyłaczami, na ile to wykonalne, do formy, lokalizacji i przepływu materiałów jądrowych oraz do ogólnego schematu ważnych części należących do wyposażenia, które wykorzystują, produkują lub przetwarzają materiały jądrowe; c) opis cech aparatury jądrowej związany z rozliczaniem materiałów, środkami powstrzymywania i nadzoru; oraz d) opis istniejących i proponowanych procedur ułatwiających rozliczanie i kontrolę materiałów jądrowych ze specjalnym odniesieniem do rejonów bilansu materiałowego ustalonych przez operatora, pomiarów przepływu i procedur sporządzania fizycznego stanu inwentarza. Artykuł 44 Dostarczane są również Agencji inne informacje związane ze stosowaniem zabezpieczeń na mocy niniejszego Porozumienia, dotyczące każdej aparatury jądrowej, jeżeli tak wyszczególniono w ustaleniach dodatkowych. Wspólnota dostarcza Agencji dodatkowych informacji dotyczących procedur związanych ze zdrowiem i bezpieczeństwem, których Agencja przestrzega i które są stosowane przez inspektorów agencyjnych przy aparaturze jądrowej. Artykuł 45 Wspólnota dostarcza Agencji do zbadania informacje projektowe związane ze zmianą istotną do celów zabezpieczeń przewidzianych w niniejszym Porozumieniu i informuje Agencję o wszelkich zmianach w dostarczonych przez nią informacjach na mocy artykułu 44, z wystarczającym wyprzedzeniem umożliwiającym, gdy zachodzi taka konieczność, dostosowanie procedur zabezpieczających stosowanych na mocy niniejszego Porozumienia. Artykuł 46 Cel badania informacji projektowych Informacje projektowe dostarczone Agencji są wykorzystywane do następujących celów: a) zidentyfikowania, tak szczegółowo, aby ułatwić weryfikację, cech aparatury jądrowej i materiału jądrowego istotnego do zastosowania zabezpieczeń dotyczących materiałów jądrowych; b) określenia rejonów bilansu materiałowego, które mają być wykorzystane do celów rozliczeniowych na mocy niniejszego Porozumienia i do wyselekcjonowania tych punktów strategicznych, które są kluczowymi punktami pomiarów i które będą wykorzystane do określenia przepływu i stanu inwentarza materiałów jądrowych; przy ustalaniu takich rejonów bilansu materiałowego wykorzystuje się między innymi następujące kryteria: (i) rozmiar rejonu bilansu materiałowego jest związany z dokładnością, z jaką można ustalić bilans materiałowy; (ii) przy określaniu rejonu bilansu materiałowego korzysta się z wszelkich możliwości wykorzystania środków powstrzymywania i nadzoru w celu łatwiejszego zapewnienia pełności pomiarów przepływu, a co za tym idzie, uproszczenia stosowania zabezpieczeń i skoncentrowania wysiłków pomiarowych na kluczowych punktach pomiarów; (iii) można ustalić specjalny rejon bilansu materiałowego, na wniosek Wspólnoty lub Państwa zainteresowanego etapem przetwarzania obejmującym sensytywtne, z handlowego punktu widzenia, informacje; c) ustalania czasu znamionowego i procedur sporządzania fizycznego stanu inwentarza materiałów jądrowych do celów rozliczeniowych na mocy niniejszego Porozumienia; d) ustalania wymogów związanych z dokumentacją i sprawozdaniami oraz ustalania procedur oceny dokumentacji; e) ustalania wymogów i procedur weryfikacji ilości i lokalizacji materiałów jądrowych; oraz f) wyboru właściwych połączeń metod i technik powstrzymywania i nadzoru oraz punktów strategicznych, w których mają być stosowane. Wyniki badań informacji projektowych są włączane do ustaleń dodatkowych, zgodnie z porozumieniem między Agencją a Wspólnotą. Artykuł 47 Ponowne badanie informacji projektowych Informacje projektowe są ponownie badane w świetle zmian dotyczących warunków funkcjonowania, rozwoju technologii zabezpieczającej lub doświadczenia w stosowaniu procedur weryfikacyjnych, w celu dokonania zmiany zgodnie z artykułem 46. Artykuł 48 Weryfikacja informacji projektowych Agencja, we współpracy ze Wspólnotą i danym Państwem, może wysłać inspektorów w celu obejrzenia aparatury jądrowej i zweryfikowania informacji projektowych dostarczonych Agencji zgodnie z artykułami 42-45 do celów określonych w artykule 46. INFORMACJE DOTYCZĄCE MATERIAŁÓW JĄDROWYCH ZNAJDUJĄCYCH SIĘ POZA APARATURĄ JĄDROWĄ Artykuł 49 Kiedy materiały jądrowe mają być regularnie wykorzystywane poza aparaturą jądrową, Wspólnota dostarcza Agencji następujących informacji, gdzie zachodzi taka potrzeba: a) ogólny opis wykorzystania materiałów jądrowych, ich lokalizację geograficzną, nazwę (nazwisko) użytkownika do rutynowych celów handlowych; oraz b) ogólny opis istniejących i proponowanych procedur dotyczących rozliczania i kontroli materiałów jądrowych, jak wyszczególniono w ustaleniach dodatkowych. Wspólnota powiadamia Agencję, we właściwym czasie, o wszelkich zmianach w informacjach dostarczonych jej na mocy niniejszego artykułu. Artykuł 50 Informacje dostarczone Agencji zgodnie z artykułem 49 mogą być wykorzystane, w odpowiednim stopniu, do celów określonych w artykule 46 litery b)-f). SYSTEM DOKUMENTACJI Postanowienia ogólne Artykuł 51 Wspólnota ustala, aby zachowywano dokumentację dotyczącą każdego rejonu bilansu materiałowego. Dokumentację, która ma być zachowana, opisuje się w ustaleniach dodatkowych. Artykuł 52 Wspólnota przyjmuje ustalenia w celu ułatwienia inspektorom agencyjnym badania dokumentacji, szczególnie jeżeli dokumentacja nie jest przechowywana w języku angielskim, francuskim, rosyjskim lub hiszpańskim. Artykuł 53 Dokumentację przechowuje się przez co najmniej pięć lat. Artykuł 54 Gdzie właściwe, dokumentacja składa się z: a) dokumentacji rozliczenia wszystkich materiałów jądrowych zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia; oraz podlegających b) dokumentacji operacyjnej dla aparatury jądrowej zawierającej takie materiały jądrowe. Artykuł 55 System pomiarów, na którym oparta jest dokumentacja wykorzystywana do przygotowywania sprawozdań jest, albo zgodny z aktualnymi normami międzynarodowymi, albo posiada jakość równą jakości tych norm. Dokumentacja księgowa Artykuł 56 Dokumentacja księgowa ustala następujące kwestie w związku z każdym rejonem bilansu materiałowego: a) wszelkie zmiany stanu inwentarza, aby umożliwić określenie w każdej chwili jego rejestru stanu inwentarza; b) wyniki wszelkich pomiarów, które są wykorzystywane do określenia fizycznego stanu inwentarza; oraz c) wszelkie dostosowania i korekty dokonane w związku ze zmianami stanu inwentarza, rejestru stanu inwentarza lub fizycznego stanu inwentarza. Artykuł 57 Dla wszelkich zmian stanu inwentarza i fizycznych stanów inwentarza, dokumentacja wykazuje, w odniesieniu do każdej partii materiałów jądrowych: identyfikację materiałów, datę partii i datę źródła. Dokumentacja rozlicza uran, tor i pluton oddzielnie w każdej partii materiałów jądrowych. W związku z każdą zmianą stanu inwentarza, należy wskazać datę zmiany oraz, gdzie zachodzi taka potrzeba, rejon pochodzenia bilansu materiałowego i odbierający rejon bilansu materiałowego, lub odbiorcę. Artykuł 58 Dokumentacja operacyjna Dokumentacja operacyjna ustala, gdzie zachodzi taka potrzeba, względem każdego rejonu bilansu materiałowego: a) dane operacyjne wykorzystywane do ustalenia zmian w ilościach i składzie materiałów jądrowych; b) dane uzyskane z kalibrowania czołgów i przyrządów oraz z pobierania próbek i analiz, procedury kontrolowania jakości pomiarów i wynikający z nich szacunku błędu losowego i systematycznego; c) opis sekwencji działań podjętych podczas przygotowania do i sporządzania fizycznego stanu inwentarza w celu zagwarantowania, że jest on poprawny i pełny; oraz d) opis działań podjętych w celu ustalenia przyczyny i wielkości wszelkich przypadkowych i nie obliczonych strat, które mogą się pojawić. SYSTEM SPRAWOZDAŃ Postanowienia ogólne Artykuł 59 Wspólnota dostarcza Agencji sprawozdania, jak wyszczególniono w artykułach 60-65 i 6769, dotyczące materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia. Artykuł 60 Sprawozdania sporządza się w językach: angielskim, francuskim, rosyjskim i hiszpańskim, o ile nie określono inaczej w ustaleniach dodatkowych. Artykuł 61 Sprawozdania są sporządzane w oparciu o dokumentację przechowywaną zgodnie z artykułami 51-58 i składają się, gdzie zachodzi taka potrzeba, ze sprawozdań rozliczenia i sprawozdań specjalnych. Sprawozdania rozliczenia Artykuł 62 Wspólnota dostarcza Agencji sprawozdanie początkowe dotyczące wszelkich materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia. Sprawozdanie początkowe wysyła się do Agencji w terminie 30 dni licząc od ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, w którym zaczyna obowiązywać niniejsze Porozumienie; sprawozdanie odzwierciedla sytuację na ostatni dzień tego miesiąca. Artykuł 63 Wspólnota dostarcza Agencji następujące sprawozdania rozliczenia dla każdego rejonu bilansu materiałowego: a) sprawozdania dotyczące zmiany stanu inwentarza wykazujące wszelkie zmiany w stanie inwentarza materiałów jądrowych. Sprawozdania wysyła się tak szybko jak to możliwe, a w każdym przypadku w terminach określonych w ustaleniach dodatkowych; oraz b) sprawozdania dotyczące bilansu materiałowego wykazujące bilans materiałowy w oparciu o fizyczny stan inwentarza materiałów jądrowych rzeczywiście obecny w rejonie bilansu materiałowego. Sprawozdania wysyła się tak szybko jak to możliwe, a w każdym przypadku w terminach określonych w ustaleniach dodatkowych. Sprawozdania oparte są na danych dostępnych w dniu sporządzania sprawozdań i mogą być poprawione w późniejszym terminie, gdzie jest to wymagane. Artykuł 64 Sprawozdania dotyczące zmian stanu inwentarza określają dane identyfikacyjne i dane dla każdej partii materiałów jądrowych, datę zmiany stanu inwentarza oraz, gdzie zachodzi taka potrzeba, rejon pochodzenia bilansu materiałowego oraz odbierający rejon bilansu materiałowego lub odbiorcę. Do niniejszych sprawozdań załącza się zwięzłe notatki: a) objaśniające zmiany stanu inwentarza w oparciu o dane operacyjne zawarte w dokumentacji operacyjnej przewidzianej na mocy artykułu 58 litera a); oraz b) opisujące, jak określono w ustaleniach dodatkowych, oczekiwany program operacyjny, szczególnie sporządzanie fizycznego stanu inwentarza. Artykuł 65 Wspólnota zgłasza każdą zmianę stanu inwentarza, dostosowanie lub korektę, albo okresowo za pomocą wykazu zbiorczego albo indywidualnie. Zmiany stanu inwentarza zgłasza się w odniesieniu do partii. Jak określono w ustaleniach dodatkowych, małe zmiany w stanie inwentarza materiałów jądrowych, takie jak transfery próbek analitycznych, mogą być połączone w jedną partię i zgłoszone jako jedna zmiana stanu inwentarza. Artykuł 66 Agencja dostarcza Wspólnocie, na użytek stron zainteresowanych, półroczne zestawienia rejestru stanu inwentarza materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia, dla każdego rejonu bilansu materiałowego, w oparciu o sprawozdania dotyczące zmian stanu inwentarza na okres objęty każdym takim zestawieniem. Artykuł 67 Sprawozdania dotyczące bilansu materiałowego zawierają następujące wpisy, o ile Agencja i Wspólnota nie uzgodniły inaczej: a) początkowy fizyczny stan inwentarza; b) zmiany stanu inwentarza (najpierw wzrost, potem spadek); c) końcowy rejestr stanu inwentarza; d) różnice wysyłający / odbierający; e) dostosowany końcowy rejestr stanu inwentarza; f) końcowy fizyczny stan inwentarza; i g) materiały niewliczone. Do każdego sprawozdania dotyczącego bilansu materiałowego dołącza się zestawienie fizycznego stanu inwentarza z osobnym wyszczególnieniem wszystkich partii i określeniem identyfikacji materiałów oraz danych dla każdej partii. Artykuł 68 Sprawozdania specjalne Wspólnota sporządza niezwłocznie sprawozdania specjalne, jeżeli: a) jeżeli jakikolwiek niezwykły przypadek lub okoliczność pozwalają Wspólnocie sądzić, że ma lub miała miejsce strata materiałów jądrowych przekraczająca granice określone w tym celu w ustaleniach dodatkowych; lub b) nieoczekiwanie uległy zmianie środki powstrzymywania, które określono w ustaleniach dodatkowych w takim stopniu, że umożliwiło to nieupoważnione usuwanie materiałów jądrowych. Artykuł 69 Poszerzenie i objaśnienie sprawozdań Na wniosek Agencji Wspólnota dostarcza jej poszerzenie lub objaśnienie wszelkich sprawozdań w takim stopniu, w jakim jest to istotne do celów zabezpieczeń objętych niniejszym Porozumieniem. INSPEKCJE Artykuł 70 Postanowienia ogólne Agencja ma prawo przeprowadzania inspekcji, jak przewidziano w niniejszym Porozumieniu. Cel inspekcji Artykuł 71 Agencja może przeprowadzić inspekcje ad hoc w celu: a) weryfikacji informacji zawartych w sprawozdaniu początkowym dotyczącym materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia oraz zidentyfikowania i zweryfikowania zmian w sytuacji, które miały miejsce między datą sprawozdania początkowego a datą wejścia w życie ustaleń dodatkowych związanych z daną aparaturą jądrową; oraz b) zidentyfikowania i jeżeli jest to możliwe, zweryfikowania ilości i składu materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia zgodnie z artykułem 93 i 96 przed ich transferem poza terytorium Państw lub po ich transferze do Państw z wyjątkiem transferów na obszarze Wspólnoty. Artykuł 72 Agencja może przeprowadzić rutynowe inspekcje w celu: a) zweryfikowania czy sprawozdania zgadzają się z dokumentacją; b) zweryfikowania lokalizacji, tożsamości, ilości i składu wszelkich materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia; oraz c) zweryfikowania informacji dotyczących możliwych przyczyn pojawienia się materiałów niewliczonych, różnic wysyłający / odbierający i niepewności związanych z rejestrem stanu inwentarza. Artykuł 73 Zgodnie z procedurami ustanowionymi w artykule 77, Agencja może przeprowadzić specjalne inspekcje: a) w celu zweryfikowania informacji zawartych w sprawozdaniach specjalnych; lub b) jeżeli Agencja uważa, że informacje udostępnione przez Wspólnotę, włączając objaśnienia Wspólnoty oraz informacje uzyskane w drodze rutynowych inspekcji są nieodpowiednie, aby Agencja mogła wypełniać swoje zobowiązania na mocy niniejszego Porozumienia. Inspekcję uznaje się za specjalną, jeżeli jest dodatkowa w stosunku do inspekcji rutynowej przewidzianej w niniejszym Porozumieniu lub, jeżeli obejmuje dostęp do informacji lub lokalizacji dodatkowy w odniesieniu do dostępu określonego w artykule 76 dla inspekcji ad hoc i rutynowych lub jeżeli ma obie te cechy. Zakres inspekcji Artykuł 74 Do celów określonych w artykułach 71-73, Agencja może: a) zbadać dokumentację przechowywaną zgodnie z artykułami 51-58; b) przeprowadzić niezależne pomiary wszystkich materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia; c) zweryfikować funkcjonowanie i kalibrowanie przyrządów i innego sprzętu do pomiaru i kontroli; d) stosować i wykorzystywać środki nadzoru i powstrzymywania; oraz e) wykorzystywać inne obiektywne metody, które jak wykazano są technicznie wykonalne. Artykuł 75 Na podstawie artykułu 74, Agencja ma prawo: a) obserwować czy próbki w kluczowych punktach pomiaru do celów rozliczenia bilansu materiałowego, pobierane są zgodnie z procedurami, w wyniku których powstają próbki reprezentatywne; obserwować traktowanie i analizy próbek i uzyskanie kopii tych próbek; b) obserwować czy pomiary materiałów jądrowych w kluczowych punktach pomiaru do celów rozliczenia bilansu materiałowego, są reprezentatywne oraz obserwować kalibrowanie przyrządów i danego sprzętu; c) przyjąć ustalenia ze Wspólnotą i w stopniu niezbędnym także z zainteresowanym Państwem, jeżeli zachodzi taka konieczność, dotyczących: (i) wykonania dodatkowych pomiarów i pobrania dodatkowych próbek do użytku Agencji; (ii) analizy standardowych próbek analitycznych Agencji; (iii) wykorzystania odpowiednich, bezwzględnych norm podczas kalibrowania przyrządów i innego sprzętu; oraz (iv) przeprowadzenia innych kalibrowań; d) wykorzystać własny sprzęt do niezależnego pomiaru i nadzoru oraz jeżeli tak ustalono i określono w ustaleniach dodatkowych, dokonać instalacji tego sprzętu; e) stosować własne pieczęci oraz inne przyrządy identyfikacyjne i urządzenia wskazujące naruszenie środków powstrzymywania, jeżeli tak ustalono i określono w ustaleniach dodatkowych; oraz f) przyjąć ustalenia ze Wspólnotą lub zainteresowanym Państwem dotyczące wysyłki próbek pobranych do użytku Agencji. Dostęp w celach inspekcyjnych Artykuł 76 a) Do celów określonych w artykule 71 litera a) i do czasu, kiedy w ustaleniach dodatkowych zostaną określone punkty strategiczne, inspektorzy agencyjni mają dostęp do każdej lokalizacji, gdzie sprawozdanie początkowe lub wszelkie inspekcje przeprowadzone w związku z tym sprawozdaniem wskazują na obecność materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia. b) Do celów określonych w artykule 71 litera b), inspektorzy agencyjni mają dostęp do każdej lokalizacji, o której została powiadomiona Agencja zgodnie z artykułem 92 litera d) (iii) lub artykułem 95 litera d) (iii). c) Do celów określonych w artykule 72, inspektorzy mają dostęp tylko do punktów strategicznych wyszczególnionych w ustaleniach dodatkowych i do dokumentacji przechowywanej zgodnie z artykułami 51-58. d) W przypadku gdy Wspólnota dochodzi do wniosku, że wszelkie niezwyczajne okoliczności wymagają zwiększenia ograniczeń w dostępie Agencji, Wspólnota i Agencja niezwłocznie przyjmują ustalenia w celu umożliwienia Agencji wypełniania zobowiązań z tytułu zabezpieczeń w świetle tych ograniczeń. dyrektor generalny informuje Radę o każdym takim ustaleniu. Artykuł 77 Wspólnota i Agencja konsultują się niezwłocznie w przypadku wystąpienia okoliczności, które mogą doprowadzić do inspekcji specjalnych do celów określonych w artykule 73. W wyniku tych konsultacji, Agencja może: a) dokonać inspekcji poza inspekcją rutynową przewidzianą w niniejszym Porozumieniu; oraz b) uzyskać dostęp, w porozumieniu ze Wspólnotą do informacji lub lokalizacji poza tymi, które określono w artykule 76. Wszelki brak porozumienia jest rozwiązywany zgodnie z artykułem 21 i 22. Artykuł 18 stosuje się w przypadku, gdy niezbędne i pilne jest działanie ze strony Wspólnoty lub Państwa w stopniu, w jakim dotyczy to bezpośrednio jednej ze stron. Częstotliwość i zakres inspekcji rutynowych Artykuł 78 Liczba, zakres i trwanie inspekcji rutynowych przy zastosowaniu optymalnego harmonogramu, są utrzymywane na poziomie minimalnym zgodnym ze skutecznym wprowadzaniem procedur zabezpieczających ustalonych w niniejszym Porozumieniu; zasoby inspekcyjne dostępne na mocy niniejszego Porozumienia wykorzystuje się optymalnie i jak najoszczędniej. Artykuł 79 Agencja może przeprowadzać jedną rutynową inspekcję na rok w odniesieniu do aparatury jądrowej i rejonów bilansu materiałowego poza aparaturą jądrową z zawartością lub rocznym wkładem materiałów jądrowych, zależnie od tego, które jest większe, nieprzekraczającymi pięciu kilogramów rozliczeniowych. Artykuł 80 Liczba, zakres, trwanie, harmonogram i sposób wykonywania inspekcji rutynowych w odniesieniu do aparatury jądrowej o zawartości lub rocznym wkładzie materiałów jądrowych przekraczającym pięć kilogramów rozliczeniowych, określa się w oparciu o założenie, że w maksymalnym lub ograniczającym przypadku system inspekcji nie ma szerszego zakresu niż to konieczne i wystarcza do utrzymania ciągłości wiedzy o przepływie i stanie inwentarza materiałów jądrowych, a maksymalną inspekcję rutynową związana z tą aparaturą określa się w następujący sposób: a) dla reaktorów i szczelnych obiektów przechowujących materiały jądrowe maksymalna liczba inspekcji rutynowych na rok jest określana przez przyznanie jednej szóstej roboczoroku inspekcji dla każdej takiej aparatury jądrowej; b) dla aparatury jądrowej innej niż reaktory i szczelne obiekty przechowujące materiały jądrowe, nawet związanej ze stosowaniem plutonu lub uranu o wzbogaceniu powyżej 5%, maksymalna liczba inspekcji rutynowych na rok jest określana przyznając każdej takiej aparaturze 30 E roboczodni inspekcji na rok, gdzie E jest stanem inwentarza lub rocznym wkładem materiałów jądrowych, którykolwiek z nich jest większy, wyrażonym w kilogramach rozliczeniowych. Maksymalna liczba ustalona dla każdej takiej aparatury jądrowej nie jest, jednakże, mniejsza niż 1,5 roboczolat inspekcji; oraz c) dla aparatury jądrowej nie objętej literami a) lub b), maksymalna suma rutynowych inspekcji na rok jest określana przez przyznanie każdej takiej aparaturze jądrowej jednej trzeciej roboczoroku inspekcji plus 0,4 × E roboczodni inspekcji na rok, gdzie E jest stanem inwentarza lub rocznym wkładem materiałów jądrowych, którykolwiek z nich jest większy, wyrażonym w kilogramach rozliczeniowych. Strony niniejszego Porozumienia mogą uzgodnić zmianę danych liczbowych dla maksymalnej inspekcji, określonej w niniejszym artykule po ustaleniu przez Radę, że taka zmiana jest uzasadniona. Artykuł 81 Z uwzględnieniem artykułów 78-80, kryteria, które mają być wykorzystane do określenia faktycznej liczby, zakresu, trwania, harmonogramu i sposobu przeprowadzania inspekcji rutynowych, odnoszących się do każdej aparatury jądrowej, obejmują: a) formę materiałów jądrowych w szczególności, gdy materiały jądrowe są w postaci masy lub składają się z wielu osobnych elementów; ich skład chemiczny i w przypadku uranu, gdy jest o niskim lub o wysokim wzbogaceniu; oraz ich dostępność; b) skuteczność zabezpieczeń Wspólnoty, włączając stopień w jakim operatorzy aparatury są służbowo niezależni od zabezpieczeń Wspólnoty; stopień w jakim Wspólnota wdrożyła środki określone w artykule 32; szybkość z jaką dostarcza się sprawozdania Agencji; ich zgodność z niezależną weryfikacją Agencji; oraz ilość i dokładność materiałów niewliczonych; według weryfikacji Agencji; c) charakterystykę jądrowego cyklu paliwowego w Państwach, w szczególności, liczba i typy aparatury jądrowej zawierającej materiały jądrowe podlegające zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia, charakterystykę takiej aparatury istotną dla zabezpieczeń na mocy niniejszego Porozumienia, mianowicie, stopień powstrzymywania; stopień w jakim projekt takiej aparatury jądrowej ułatwia weryfikację przepływu i stanu inwentarza materiałów jądrowych; oraz stopień w jakim można skorelować informacje z różnych rejonów bilansu materiałowego; d) współzależność międzynarodową, w szczególności, stopień otrzymywania od lub wysyłania do innych Państw materiałów jądrowych do użytku lub do przetwarzania; wszelkie czynności weryfikacyjne ze strony Agencji związane z powyższym; oraz stopień w jakim działania o charakterze jądrowym w każdym Państwie są wzajemnie powiązane z takimi działaniami w innych Państwach; oraz e) rozwój techniczny w dziedzinie zabezpieczeń, włączając wykorzystanie technik statystycznych i losowego pobierania próbek przy ocenianiu przepływu materiałów jądrowych. Artykuł 82 Agencja i Wspólnota konsultują się, jeżeli ta ostatnia uważa, że inspekcja nadmiernie koncentruje się na określonej aparaturze jądrowej. Powiadomienie o inspekcjach Artykuł 83 Agencja powiadamia z wyprzedzeniem Wspólnotę i zainteresowane Państwa o przybyciu inspektorów agencyjnych do aparatury jądrowej lub do rejonów bilansu materiałowego poza aparaturą jądrową, w następujący sposób: a) dla inspekcji ad hoc, określonej w artykule 71 litera b), co najmniej dwadzieścia cztery godziny wcześniej; dla tych, określonych w artykule 71 litera a) jak również dla działań przewidzianych w artykule 48, co najmniej jeden tydzień wcześniej; b) dla inspekcji specjalnych, określonych w artykule 73, tak szybko jak to możliwe po tym jak Agencja i Wspólnota skonsultowały się na podstawie artykułu 77, rozumiejąc, że powiadomienie o przybyciu stanowi normalnie część konsultacji; oraz c) dla inspekcji rutynowych określonych w artykule 72, co najmniej 24 godziny wcześniej względem aparatury określonej w artykule 80 litera b) i szczelnych obiektów przechowujących materiały jądrowe zawierających pluton lub uran o wzbogaceniu powyżej 5%, oraz jeden tydzień wcześniej we wszystkich pozostałych przypadkach. Powiadomienie o inspekcjach zawiera nazwiska inspektorów agencyjnych oraz wskazuje aparaturę jądrową i rejony bilansu materiałowego poza aparaturą, które mają być wizytowane oraz okres, w którym to będzie miało miejsce. Jeżeli inspektorzy agencyjni mają przybyć spoza Państw, Agencja powiadamia również z wyprzedzeniem o miejscu i czasie przybycia inspektorów do Państw. Artykuł 84 Bez względu na postanowienia artykułu 83, Agencja może przeprowadzić, jako środek uzupełniający bez wcześniejszego powiadomienia, część inspekcji rutynowych na podstawie artykułu 80 zgodnie z zasadą pobierania próbek losowych. Podczas wykonywania wszelkich niezapowiedzianych inspekcji, Agencja bierze w pełni pod uwagę każdy program operacyjny dostarczony jej zgodnie z artykułem 64 litera b). Ponadto, kiedy tylko wyda się to praktyczne, i w oparciu o program operacyjny, udziela Wspólnocie i zainteresowanemu Państwu okresowo rad dotyczących swojego ogólnego programu zapowiedzianych i niezapowiedzianych inspekcji, wyszczególniając ogólne okresy, w których przewidziane są inspekcje. Podczas przeprowadzania wszelkich niezapowiedzianych inspekcji, Agencja stara się, mając na uwadze odpowiednie postanowienia artykułu 44 i 89, aby zminimalizować wszelkie praktyczne trudności wynikłe dla Wspólnoty, dla zainteresowanego Państwa i dla operatorów aparatury jądrowej. Podobnie Wspólnota i zainteresowane Państwo starają się ułatwić zadanie inspektorom agencyjnym. Wyznaczanie inspektorów agencyjnych Artykuł 85 Do wyznaczania inspektorów agencyjnych stosuje się następujące procedury: a) dyrektor generalny powiadamia pisemnie Wspólnotę i Państwa o nazwisku, kwalifikacjach, obywatelstwie, stopniu i innych istotnych danych szczegółowych, każdego urzędnika Agencji, którego proponuje wyznaczyć na inspektora agencyjnego dla Państw; b) Wspólnota powiadamia dyrektora generalnego w terminie 30 dni od daty otrzymania takiej propozycji czy zostaje ona przyjęta; c) dyrektor generalny może wyznaczyć każdego urzędnika, zaakceptowanego przez Wspólnotę i Państwa jako jednego z inspektorów agencyjnych dla Państw i powiadamia Wspólnotę i Państwa o takiej nominacji; oraz d) dyrektor generalny, działając w odpowiedzi na wniosek Wspólnoty lub z własnej inicjatywy, powiadamia niezwłocznie Wspólnotę i Państwa o cofnięciu nominacji któregokolwiek urzędnika na inspektora agencyjnego dla Państw. Jednakże, w odniesieniu do inspektorów agencyjnych potrzebnych do działań przewidzianych w artykule 48 i do przeprowadzenia inspekcji ad hoc zgodnie z artykułem 71 litera a), procedury nominacji są zakończone, jeżeli to możliwe w terminie 30 dni po wejściu w życie niniejszego Porozumienia. Jeżeli nominacja jest niemożliwa w tym terminie, inspektorzy agencyjni do powyższych celów są wyznaczani tymczasowo. Artykuł 86 Państwa przyznają lub odnawiają tak szybko jak to możliwe wizy, gdzie zachodzi taka potrzeba dla każdego inspektora agencyjnego wyznaczonego zgodnie z artykułem 85. Zachowanie i wizyty inspektorów agencyjnych Artykuł 87 Podczas wykonywania swoich funkcji zgodnie z artykułami 48 i 71-75, inspektorzy agencyjni przeprowadzają swoje czynności w taki sposób, aby nie przeszkadzać w budowie lub jej nie opóźniać, nie zakłócać eksploatacji lub funkcjonowania aparatury czy też naruszać jej bezpieczeństwa. W szczególności, inspektorzy agencyjni nie obsługują sami żadnej aparatury jądrowej ani nie zlecają personelowi aparatury jądrowej przeprowadzenia żadnych czynności. Jeżeli inspektorzy agencyjni uznają, że zgodnie z artykułem 74 i 75, operator powinien przeprowadzić pewne czynności na aparaturze zwracają się do niego z takim wnioskiem. Artykuł 88 W przypadku gdy inspektorzy agencyjni wymagają usług dostępnych w Państwie, włączając wykorzystanie sprzętu związanego z przeprowadzaniem inspekcji, dane Państwo i Wspólnota ułatwiają dostarczenie takich usług oraz wykorzystanie takiego sprzętu przez inspektorów agencyjnych. Artykuł 89 Wspólnota i zainteresowane Państwa mają prawo do wysłania własnych inspektorów i odpowiednio ich przedstawicieli, aby towarzyszyli inspektorom agencyjnym przy inspekcjach, o ile wykonywanie obowiązków przez inspektorów agencyjnych nie jest w ten sposób opóźniane lub utrudniane. SPRAWOZDANIE Z CZYNNOŚCI WERYFIKACYJNYCH AGENCJI Artykuł 90 Na użytek zainteresowanych Stron Agencja powiadamia Wspólnotę o: a) wynikach inspekcji, które mają być co pewien czas określane w ustaleniach dodatkowych; i b) o wnioskach, które wyciągnęła z czynności weryfikacyjnych. TRANSFERY DO LUB Z PAŃSTW Artykuł 91 Postanowienia ogólne Materiały jądrowe, które podlegają lub powinny podlegać zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia, a które są przedmiotem transferu do lub z Państw do celów niniejszego Porozumienia uważa się za wchodzące w zakres odpowiedzialności Wspólnoty i zainteresowanego Państwa: a) w przypadku transferów do Państw od czasu kiedy taka odpowiedzialność przestaje spoczywać na Państwie z którego przesłano materiały i nie później niż do czasu kiedy materiały dotrą do miejsca przeznaczenia; i b) w przypadku transferów z Państw do czasu kiedy Państwo odbiorca przejmuje taką odpowiedzialność i nie później niż do czasu kiedy materiały jądrowe dotrą do miejsca przeznaczenia. Punkt, w którym odbywa się przejęcie odpowiedzialności, jest określany zgodnie z odpowiednimi ustaleniami przyjętymi przez Wspólnotę i zainteresowane Państwo z jednej strony oraz Państwo do którego lub z którego przewożone są materiały jądrowe z drugiej strony. Ani Wspólnota ani Państwo nie są odpowiedzialne za materiały jądrowe tylko, dlatego że materiały te są przedmiotem tranzytu na lub ponad terytorium Państwa lub też, dlatego że są transportowane na statku z flagą Państwa lub w samolocie Państwa. Transfery z Państw Artykuł 92 a) Wspólnota powiadamia Agencję o każdym zamierzonym transferze z Państw materiałów jądrowych podlegających zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia, jeżeli przesyłka przekracza jeden kilogram rozliczeniowy lub względem aparatury jądrowej, która zwykle przesyła znaczne ilości w obrębie tego samego Państwa w przesyłkach nieprzekraczających jednego kilograma rozliczeniowego, jeżeli tak określono w ustaleniach dodatkowych. b) Agencja otrzymuje takie powiadomienie po zawarciu ustaleń umownych doprowadzających do transferu i w terminie określonym w ustaleniach dodatkowych. c) Agencja i Wspólnota mogą umówić się w związku z różnymi procedurami dotyczącymi powiadamiania z wyprzedzeniem. d) Powiadomienie określa: (i) identyfikację i jeżeli możliwe, oczekiwaną ilość i skład materiałów jądrowych, które mają być przedmiotem transferu oraz rejon bilansu materiałowego, z którego będą one pochodzić; (ii) Państwo przeznaczenia materiałów jądrowych; (iii) daty i lokalizacje, w których materiały jądrowe mają być przygotowane do wysyłki; (iv) przybliżone daty wysłania i przybycia materiałów jądrowych; oraz (v) punkt w czasie transferu, w którym Państwo odbiorca przejmuje odpowiedzialność za materiały jądrowe do celów niniejszego Porozumienia oraz prawdopodobny termin osiągnięcia tego punktu. Artykuł 93 Powiadomienie określone w artykule 92 powinno umożliwić Agencji przeprowadzanie, gdzie zachodzi taka konieczność, inspekcji ad hoc w celu zidentyfikowania i jeżeli możliwe zweryfikowania, ilości i składu materiałów jądrowych zanim zostaną wysłane z Państw z wyjątkiem transferów w obrębie Wspólnoty i na wniosek Agencji lub Wspólnoty, należy przyłożyć pieczęci na materiałach jądrowych, kiedy zostaną przygotowane do wysyłki. Jednakże, nie należy w żaden sposób opóźniać transferu materiałów jądrowych działaniami podjętymi lub rozważanymi przez Agencję na podstawie takiego powiadomienia. Artykuł 94 Jeżeli w Państwie odbioru materiały jądrowe nie podlegają zabezpieczeniom Agencji, Wspólnota przyjmuje ustalenia w ramach, których Agencja powinna otrzymać w terminie trzech miesięcy od daty, kiedy Państwo odbioru przejmuje odpowiedzialność za materiały jądrowe, potwierdzenie transferu wydane przez to Państwo. Transfery do Państw Artykuł 95 a) Wspólnota powiadamia Agencję o każdym przewidywanym transferze do Państw materiałów jądrowych, które muszą podlegać zabezpieczeniom na mocy niniejszego Porozumienia, jeżeli wysyłka przekracza jeden kilogram rozliczeniowy lub o transferze do aparatury jądrowej, do której zwykle przesyła się znaczne ilości w obrębie tego samego Państwa w wysyłkach, z których każda nie przekracza jednego kilograma rozliczeniowego, jeżeli tak określono w ustaleniach dodatkowych. b) Agencję powiadamia się z tak dużym wyprzedzeniem jak to możliwe o przewidywanym przybyciu materiałów jądrowych, a w każdym przypadku powiadamia się ją w terminach określonych w ustaleniach dodatkowych. c) Agencja i Wspólnota mogą umówić się w sprawie różnych procedur dotyczących powiadomienia z wyprzedzeniem. d) Powiadomienie określa: (i) identyfikację i jeżeli możliwe, przewidywaną ilość i skład materiałów jądrowych; (ii) punkt w czasie transferu, w którym Wspólnota i zainteresowane Państwo ponoszą odpowiedzialność za materiały jądrowe do celów niniejszego Porozumienia oraz prawdopodobny termin osiągnięcia tego punktu; oraz (iii) przewidywany termin przybycia, lokalizację i termin, w którym materiały jądrowe mają być rozpakowywane. Artykuł 96 Powiadomienie określone w artykule 95 powinno umożliwić Agencji przeprowadzanie, gdzie zachodzi taka konieczność, inspekcji ad hoc w czasie rozpakowywania przesyłki w celu zidentyfikowania i jeżeli możliwe zweryfikowania, ilości i składu materiałów jądrowych będących przedmiotem transferu do Państw z wyjątkiem transferów w obrębie Wspólnoty. Jednakże, nie należy opóźniać rozpakowywania żadnymi działaniami podjętymi lub rozważanymi przez Agencję na podstawie takiego powiadomienia. Artykuł 97 Sprawozdania specjalne Wspólnota sporządza sprawozdanie specjalne jak przewidziano w artykule 68, jeżeli jakikolwiek niezwyczajny przypadek lub okoliczność pozwolą przypuszczać, że ma lub miała miejsce strata materiałów jądrowych, włączając wystąpienie znacznego opóźnienia podczas transferu do lub z Państw. DEFINICJE Artykuł 98 Do celów niniejszego Porozumienia: 1. 2. A. Wspólnota oznacza zarówno: a) osobę prawną utworzoną na mocy Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom), Stronę niniejszego Porozumienia; oraz b) terytoria, do których stosuje się Traktat Euratom. B. Państwa oznaczają Państwa nieposiadające broni jądrowej, będące członkami Wspólnoty oraz Stronami niniejszego Porozumienia. A. Dostosowanie oznacza wpis w dokumentacji rozliczeniowej lub sprawozdaniu wykazujący różnicę wysyłający / odbierający lub wykazujący materiały niewliczone. B. Roczny wkład oznacza do celów artykułu 79 i 80, ilość materiałów jądrowych wysyłanych rocznie z aparatury jądrowej pracującej z mocą znamionową. C. Partia oznacza porcję materiałów jądrowych traktowanych jako jednostka do celów rozliczeniowych w kluczowym punkcie pomiaru, której skład i ilość są określone jednym zestawem specyfikacji i pomiarów. Materiały jądrowe mogą występować w formie masy lub w postaci wielu osobnych elementów. D. Dane partii oznaczają całkowitą masę każdego pierwiastka materiałów jądrowych oraz w przypadku plutonu i uranu, skład izotopowy, gdzie zachodzi taka potrzeba. Wyróżnia się następujące jednostki rozliczeniowe: a) ilość gram zawartego plutonu; b) całkowita ilość gram uranu oraz ilość gram zawartego uranu-235 plus uranu-233 dla uranu wzbogaconego w te izotopy; oraz c) ilość kilogramów zawartego toru, naturalnego uranu lub zubożonego uranu. Do celów sprawozdawczych masa pojedynczych elementów w partii jest sumowana przed zaokrągleniem do najbliższej jednostki. E. Rejestr stanu inwentarza rejonu bilansu materiałowego oznacza sumę algebraiczną ostatniego fizycznego stanu inwentarza tego rejonu bilansu materiałowego oraz wszystkich zmian stanu inwentarza, które miały miejsce od czasu sporządzenia fizycznego stanu inwentarza. F. Korekta oznacza wpis w dokumentacji księgowej lub sprawozdaniu dokonany w celu sprostowania zidentyfikowanego błędu lub wskazania poprawionego pomiaru ilości wcześniej wprowadzonych do dokumentacji lub sprawozdania. Każda korekta musi identyfikować wpis, do którego została wniesiona. G. Kilogram rozliczeniowy oznacza specjalna jednostkę wykorzystywaną do zabezpieczenia materiałów jądrowych. Ilość kilogramów rozliczeniowych uzyskuje się przez pobranie: a) dla plutonu, jego masy w kilogramach; b) dla uranu o wzbogaceniu 0,01 (1%) i powyżej jego masy w kilogramach pomnożonej przez kwadrat jego wzbogacenia; c) dla uranu o wzbogaceniu poniżej 0,01 (1%) i powyżej 0,005 (0,5%), jego masy w kilogramach pomnożonej przez 0,0001; oraz d) dla zubożonego uranu o wzbogaceniu 0,005 (0,5%) lub poniżej i dla toru, jego masy w kilogramach pomnożonej przez 0,00005. H. Wzbogacenie oznacza wskaźnik połączonej masy izotopów uranu-223 i uranu-235 z masą całkowitego uranu, o której mowa. I. Aparatura jądrowa oznacza: J. a) reaktor, aparaturę awaryjną, zakład konwersji materiałów jądrowych, zakład produkcyjny, zakład przetwarzający, fabrykę oddzielania izotopów lub oddzielny obiekt przechowujący materiały jądrowe; lub b) każdą lokalizację gdzie zwykle wykorzystywane są materiały jądrowe w ilościach większych niż jeden kilogram rozliczeniowy. Zmiana stanu inwentarza oznacza wzrost lub spadek w odniesieniu do partii, materiałów jądrowych w rejonie bilansu materiałowego; zmiana ta obejmuje jedno z następujących elementów: a) Wzrost: (i) przywóz; (ii) odbiór wewnętrzny: odbiory w obrębie Państw; z innych rejonów bilansu materiałowego; z działalności niepodlegającej zabezpieczeniom (niemającej charakteru pokojowego); w punkcie początkowym zabezpieczeń; (iii) produkcja jądrowa: produkcja specjalnych materiałów jądrowych w reaktorze; oraz (iv) ponowne włączenie: ponowne zastosowanie zabezpieczeń dotyczących materiałów jądrowych wcześniej z nich wyłączonych ze względu na ich wykorzystanie lub ilość. b) Spadek: (i) wywóz; (ii) wysyłki wewnętrzne: wysyłki w obrębie Państw do innych rejonów bilansu materiałowego lub do działalności niepodlegającej zabezpieczeniom (niemającej charakteru pokojowego); (iii) strata jądrowa: strata materiałów jądrowych spowodowana ich przekształceniem w inny(-e) pierwiastek(-ki) lub izotop(-y) w wyniku reakcji jądrowych; (iv) obliczony odrzut: materiały jądrowe, które zostały obliczone lub oszacowane na podstawie pomiarów i składowane w taki sposób, że nie można ich już wykorzystywać do celów jądrowych; (v) zachowane odpady: materiały jądrowe uzyskane na skutek przetworzenia lub z wypadku operacyjnego, które są uznane za obecnie nieodzyskiwalne, ale które są wciąż składowane; (vi) wyłączenie: wyłączenie materiałów jądrowych z zabezpieczeń z powodu ich wykorzystania lub ilości; oraz (vii) inne straty: na przykład, strata przypadkowa (to znaczy, nieodzyskiwalna i nieumyślna strata materiałów jądrowych w wyniku wypadku operacyjnego) lub kradzieży. K. Kluczowy punkt pomiaru oznacza lokalizację, w której materiały jądrowe występują w takiej formie, że mogą być obliczone w celu określenia przepływu lub stanu inwentarza. Zatem kluczowe punkty pomiaru obejmują wkład i produkcję (włączając obliczone odrzuty) oraz zapasy w rejonach bilansu materiałowego, ale nie są ograniczone do wymienionych. L. Roboczorok inspekcji oznacza do celów artykułu 80, trzysta roboczodni inspekcji, gdzie roboczodzień jest dniem, w którym jeden inspektor ma dostęp do aparatury jądrowej w dowolnym czasie przez okres niedłuższy niż osiem godzin. M. Rejon bilansu materiałowego oznacza rejon w obrębie aparatury jądrowej lub poza nią taki, w którym można określić: a) ilość materiałów jądrowych w każdym transferze do lub z każdego rejonu bilansu materiałowego; oraz b) gdzie zachodzi taka konieczność, zgodnie z wyszczególnionymi procedurami, fizyczny stan inwentarza materiałów jądrowych w każdym rejonie bilansu materiałowego, w celu ustalenia bilansu materiałowego do celów zabezpieczeń Agencji. N. Materiały niewliczone oznaczają różnicę między rejestrem stanu inwentarza a fizycznym stanem inwentarza. O. Materiały jądrowe oznaczają każde źródło lub wszelkie specjalne materiały jądrowe jak określono w artykule XX Statutu. Określenia „materiały wyjściowe” nie należy rozumieć jako mającego zastosowanie do rudy lub pozostałości rudy. Wszelkie ustalenia Rady w ramach artykułu XX Statutu po wejściu w życie niniejszego Porozumienia powodujące wzrost ilości materiałów uznanych za materiały wyjściowe lub specjalne materiały jądrowe, obowiązują na mocy niniejszego Porozumienia, tylko po ich przyjęciu przez Wspólnotę i Państwa. P. Fizyczny stan inwentarza oznacza sumę całego obliczonego lub pochodnego szacunku ilości w partiach materiałów jądrowych pozostającą do dyspozycji w danym czasie w obrębie rejonu bilansu materiałowego, uzyskaną zgodnie z określonymi procedurami. Q. Różnica wysyłający / odbierający oznacza różnicę między ilością materiałów jądrowych w partii określoną przez wysyłający rejon bilansu materiałowego a obliczoną w odbierającym rejonie bilansu materiałowego. R. Dane źródłowe oznaczają dane odnotowane podczas pomiaru lub kalibracji lub wykorzystywane do uzyskiwania ustalanych doświadczalnych stosunków, które identyfikują materiały jądrowe i dostarczają danych dotyczących partii. Dane źródłowe mogą obejmować na przykład, masę związków chemicznych, czynniki konwersji do określania masy pierwiastka, ciężar właściwy, gęstość pierwiastka, wskaźniki izotopowe, stosunek między odczytami pojemności i ciśnieniomierza oraz stosunek między wyprodukowanym plutonem a wytworzoną mocą. S. Punkt strategiczny oznacza lokalizację wybraną podczas badania informacji projektowych, w której w normalnych warunkach i w połączeniu z informacjami ze wszystkich punktów strategicznych razem zebranych, uzyskuje się i sprawdza informacje niezbędne i wystarczające do wprowadzenia środków zabezpieczających; punkt strategiczny może obejmować każdą lokalizację, w której sporządza się kluczowe pomiary związane z rozliczaniem bilansu materiałowego i w której stosuje się środki powstrzymywania i nadzoru. PROTOKÓŁ Artykuł 1 Niniejszy Protokół poszerza niektóre postanowienia niniejszego Porozumienia i w szczególności określa warunki i środki zgodnie, z którymi wdraża się współpracę w dziedzinie stosowania zabezpieczeń przewidzianych w niniejszym Porozumieniu tak, aby uniknąć zbytecznego powielania czynności zabezpieczających Wspólnoty. Artykuł 2 Wspólnota zbiera informacje o aparaturze jądrowej i o materiałach jądrowych poza aparaturą jądrową, które mają być dostarczone Agencji na mocy niniejszego Porozumienia w oparciu o uzgodniony kwestionariusz dołączony do ustaleń dodatkowych. Artykuł 3 Agencja i Wspólnota przeprowadzają wspólnie badanie informacji projektowych przewidzianych w artykule 46 literach a)-f) niniejszego Porozumienia i włączają uzgodnione wyniki do ustaleń dodatkowych. Weryfikację informacji projektowych przewidzianą w artykule 48 niniejszego Porozumienia przeprowadza Agencja we współpracy ze Wspólnotą. Artykuł 4 W przypadku dostarczania Agencji informacji określonych w artykule 2 niniejszego Protokołu, Wspólnota przekazuje również informacje dotyczące metod inspekcji, których wykorzystanie proponuje oraz pełne propozycje, włączając szacunek nakładów na inspekcje rutynowe, załączników do ustaleń dodatkowych dla aparatury jądrowej i rejonów bilansu materiałowego poza aparaturą jądrową. Artykuł 5 Wspólnota i Agencja przygotowują razem załączniki do ustaleń dodatkowych. Artykuł 6 Wspólnota zbiera sprawozdania od operatorów, prowadzi scentralizowane księgi rachunkowe w oparciu o sprawozdania a także prowadzi techniczną i rozliczeniową kontrolę oraz analizę otrzymanych informacji. Artykuł 7 Po wypełnieniu zadań określonych w artykule 6 niniejszego Protokołu, Wspólnota sporządza i dostarcza Agencji miesięczne sprawozdania dotyczące zmian stanu inwentarza w terminach określonych w ustaleniach dodatkowych. Artykuł 8 Następnie Wspólnota przekazuje Agencji sprawozdania dotyczące bilansu materiałowego oraz wykazy fizycznego stanu inwentarza z częstotliwością zależną od częstotliwości sporządzania fizycznego stanu inwentarza, jak określono w ustaleniach dodatkowych. Artykuł 9 Forma i format sprawozdań określonych w artykule 7 i 8 niniejszego Protokołu, zgodnie z porozumieniem między Agencją a Wspólnotą, jest określona w ustaleniach dodatkowych. Artykuł 10 Inspekcje rutynowe Wspólnoty i Agencji, włączając inspekcje, określone w artykule 84 Porozumienia do celów Porozumienia są uzgadniane na podstawie postanowień artykułów 11-23 niniejszego Protokołu. Artykuł 11 Z uwzględnieniem artykułu 79 i 80 niniejszego Porozumienia, podczas określania rzeczywistej liczby, zakresu, trwania, harmonogramu i sposobu wykonywania inspekcji agencyjnych względem każdej aparatury, należy wziąć pod uwagę inspekcję przeprowadzoną przez Wspólnotę w ramach wielonarodowego systemu zabezpieczeń na mocy postanowień niniejszego Protokołu. Artykuł 12 Inspekcje na mocy niniejszego Porozumienia dla każdej aparatury jądrowej są określane przy wykorzystaniu kryteriów określonych w artykule 81 niniejszego Porozumienia. Kryteria te są wprowadzane przez wykorzystanie zasad i metod określonych w ustaleniach dodatkowych, które wykorzystano do obliczenia inspekcji względem szczególnych przykładów dołączonych do ustaleń dodatkowych. Periodycznie dokonuje się przeglądu niniejszych zasad i metod zgodnie z artykułem 7 niniejszego Porozumienia w celu wzięcia pod uwagę nowości technologicznych w dziedzinie zabezpieczeń oraz zdobytego doświadczenia. Artykuł 13 Takie inspekcje, wyrażone jako uzgodniony szacunek rzeczywistych inspekcji, które mają zostać zastosowane, określa się w ustaleniach dodatkowych razem z odpowiednimi opisami podejścia weryfikacyjnego i zakresem inspekcji, które mają zostać przeprowadzone przez Wspólnotę i Agencję. Niniejsze inspekcje stanowią w normalnych warunkach operacyjnych i zgodnie z warunkami określonymi poniżej, rzeczywistą maksymalną liczbę inspekcji w aparaturze jądrowej na mocy niniejszego Porozumienia: a) ciągłość ważności informacji dotyczących zabezpieczeń Wspólnoty przewidzianych w artykule 32 niniejszego Porozumienia, jak określono w ustaleniach dodatkowych; b) ciągłość ważności informacji dostarczanych Agencji zgodnie z artykułem 2 niniejszego Protokołu; c) regularne dostarczanie przez Wspólnotę sprawozdań na podstawie artykułów 60, 61, 63-65 i 67-69 niniejszego Porozumienia, jak określono w ustaleniach dodatkowych; d) ciągłe stosowanie ustaleń koordynacyjnych dla inspekcji na podstawie artykułów 10-23 niniejszego Protokołu, jak określono w ustaleniach dodatkowych; i e) stosowanie przez Wspólnotę jej inspekcji względem aparatury jądrowej jak określono w ustaleniach dodatkowych, zgodnie z niniejszym artykułem. Artykuł 14 a) Z zastrzeżeniem warunków określonych w artykule 13 niniejszego Protokołu, inspekcje agencyjne przeprowadza się jednocześnie z czynnościami inspekcyjnymi Wspólnoty. Inspektorzy agencyjni są obecni podczas wykonywania niektórych inspekcji Wspólnoty. b) Z zastrzeżeniem postanowień litery a), kiedy tylko Agencja może osiągnąć cele swoich rutynowych inspekcji ustalonych w niniejszym Porozumieniu, inspektorzy agencyjni wdrażają postanowienia artykułu 74 i 75 niniejszego Porozumienia przez obserwację czynności inspekcyjnych inspektorów Wspólnoty o ile, jednakże: (i) w związku z czynnościami inspekcyjnymi inspektorów agencyjnych, które mają być wdrożone inaczej niż przez obserwację przewidywalnych czynności inspekcyjnych inspektorów Wspólnoty i które należy określić w ustaleniach dodatkowych; oraz (ii) w czasie inspekcji, inspektorom agencyjnym wolno przeprowadzić czynności inspekcyjne inaczej niż przez obserwację czynności inspekcyjnych inspektorów Wspólnoty, w przypadku gdy uznają to za niezbędne i pilne, jeżeli Agencja nie mogłaby inaczej osiągnąć celów swoich inspekcji rutynowych i jeżeli było to nieprzewidywalne. Artykuł 15 Ogólny rozkład i planowanie inspekcji Wspólnoty na mocy niniejszego Porozumienia są ustalane przez Wspólnotę we współdziałaniu z Agencją. Artykuł 16 Ustalenia związane z obecnością inspektorów agencyjnych podczas przeprowadzania niektórych inspekcji wspólnotowych są uzgadniane z wyprzedzeniem przez Agencję i Wspólnotę, dla każdego rodzaju aparatury jądrowej i w niezbędnym stopniu, dla każdej aparatury jądrowej osobno. Artykuł 17 W celu umożliwienia Agencji podjęcia decyzji w oparciu o wymogi statystycznego pobierania próbek, w związku z jej obecnością podczas danej inspekcji Wspólnoty, Wspólnota dostarcza Agencji wcześniej oświadczenie o liczbie, typach oraz zawartości elementów, które mają być przedmiotem inspekcji, zgodnie z informacjami udostępnionymi Wspólnocie przez operatora aparatury jądrowej. Artykuł 18 Procedury techniczne, w zasadzie dla każdego rodzaju aparatury jądrowej i w niezbędnym stopniu, dla każdej aparatury jądrowej osobno są uzgadniane z wyprzedzeniem przez Agencję i Wspólnotę w szczególności, w związku z: a) określaniem technik losowego wyboru próbek statystycznych; oraz b) sprawdzaniem i identyfikacją norm. Artykuł 19 Ustalenia koordynacyjne dla każdego typu aparatury określone w ustaleniach dodatkowych służą jako podstawa dla ustaleń koordynacyjnych, które mają być określone w Załączniku do każdej aparatury jądrowej. Artykuł 20 Specjalne działania koordynacyjne w kwestii określonej w załącznikach do aparatury jądrowej na podstawie artykułu 19 niniejszego Protokołu są podejmowane przez urzędników Wspólnoty i Agencji w tym celu wyznaczonych. Artykuł 21 Wspólnota przekazuje Agencji dokumentację roboczą związaną z inspekcjami przeprowadzonymi w obecności inspektorów agencyjnych oraz sprawozdania inspekcyjne dotyczące wszystkich innych inspekcji Wspólnoty wykonanych na mocy niniejszego Porozumienia. Artykuł 22 Próbki materiałów jądrowych dla Agencji są pobierane z tych samych co dla Wspólnoty, losowo wybranych partii elementów i są zbierane razem z próbkami Wspólnoty, z wyjątkiem sytuacji, gdy utrzymanie lub obniżenie do najniższego praktycznego poziomu inspekcji Agencji, wymaga niezależnego pobierania próbek przez Agencję, jak wcześniej ustalono i określono w ustaleniach dodatkowych. Artykuł 23 Częstotliwość sporządzania i weryfikowania do celów zabezpieczających fizycznych stanów inwentarza przez operatorów aparatury jądrowej jest zgodna z częstotliwością określoną jako wytyczna w ustaleniach dodatkowych. Jeżeli przeprowadzenie dodatkowych czynności na mocy niniejszego Porozumienia związanych z fizycznymi stanami inwentarza uznaje się za niezbędne, omawia się je na posiedzeniu Komitetu Łącznikowego przewidzianego w artykule 25 niniejszego Protokołu i podejmuje się decyzję o ich wdrożeniu. Artykuł 24 Agencja może obserwować czynności inspekcyjne przeprowadzane przez inspektorów Wspólnoty, kiedy tylko uzna, że w ten sposób osiąga cele swoich inspekcji ad hoc określonych w niniejszym Porozumieniu. Artykuł 25 a) W celu ułatwienia stosowania Porozumienia i niniejszego Protokołu, ustanawia się Komitet Łącznikowy złożony z przedstawicieli Wspólnoty i Agencji. b) Komitet zbiera się co najmniej raz w roku w celu: (i) przeglądu, w szczególności, wyników ustaleń koordynacyjnych przewidzianych w niniejszym Protokole, włączając uzgodniony szacunek inspekcji; (ii) zbadania rozwoju metod i technik zabezpieczających; oraz (iii) rozważenia wszelkich pytań, które do niego zgłoszono na posiedzeniach okresowych określonych w literze c). c) Komitet zbiera się okresowo na niższym poziomie w celu omówienia w szczególności i w niezbędnym stopniu, dla każdej aparatury jądrowej osobno, funkcjonowania ustaleń koordynacyjnych przewidzianych w niniejszym Protokole, włączając, w świetle rozwoju techniczno - operacyjnego, uaktualnienie uzgodnionego szacunku inspekcji ze względu na zmiany we wkładzie, stanie inwentarza i programach operacyjnych aparatury jądrowej oraz stosowanie procedur inspekcyjnych w różnych typach rutynowych czynności inspekcyjnych i, w pojęciu ogólnym, wymogów statystycznego pobierania próbek. Wszelkie pytania, na które nie można znaleźć odpowiedzi, byłyby kierowane na posiedzenia wymienione w literze b). d) Bez uszczerbku dla nagłych działań, których można wymagać na mocy niniejszego Porozumienia, w przypadku napotkania problemów w stosowaniu artykułu 13 Protokołu, w szczególności, kiedy Agencja uzna, że określone w nim warunki nie zostały spełnione, Komitet zbiera się tak szybko jak możliwe w odpowiednim składzie w celu oceny sytuacji i omówienia środków, które należy podjąć. Gdyby nie można było rozwiązać problemu, Komitet może przedstawić Stronom odpowiednie propozycje, w szczególności z zamiarem zmiany szacunku nakładów dla rutynowych czynności inspekcyjnych. e) Komitet, gdzie właściwe, opracowuje wymagających porozumienia Stron. propozycje odnoszące się do pytań
