Elektrownie jądrowe jutra Jarosław Perkowski Energia jądrowa jest najpotężniejszym kontrolowanym przez człowieka źródłem energii. W 1942 r. na Uniwersytecie Chicago zespół naukowców pod kierownictwem Enrico Fermiego po raz pierwszy przeprowadził kontrolowaną łańcuchową reakcję rozszczepienia jąder atomowych. Dzięki temu odkryciu było możliwe zbudowanie pierwszej elektrowni jądrowej w 1956 r. Od tego czasu powstało wiele elektrowni jądrowych na całym świecie. Wszystkie one wykorzystują energię jądrową uwolnioną w trakcie kontrolowanej reakcji rozszczepienia izotopów uranu lub plutonu. Mimo rozwoju energetyki opartej na reaktorach wykorzystujących dobrze poznaną i przez lata udoskonalaną technologię opartą na chłodziwie i moderatorze w postaci wody, trwają prace nad nowymi typami reaktorów jądrowych. Między innymi są to reaktory podkrytyczne określane skrótem ADS (Accelerator Driven Systems). Do podtrzymywania łańcuchowej reakcji rozszczepienia stosuje się w nich akceleratory protonów, dzięki czemu jest wykluczone wydostanie się pracy reaktora spod kontroli. Jednocześnie w tych reaktorach jest możliwe przetworzenie zużytego paliwa jądrowego z konwencjonalnych reaktorów jądrowych do postaci mniej zagrażającej środowisku naturalnemu człowieka. Od niemal pół wieku trwają również badania nad reaktorami termojądrowymi opartymi na syntezie jądrowej. W chwili obecnej jest budowany testowy reaktor termojądrowy we Francji o nazwie ITER. Urządzenie to ma być gotowe do pracy pod koniec 2016 r. Obrazowo można powiedzieć, że naukowcy chcą stworzyć „małe słońca” na Ziemi, które byłyby praktycznie niewyczerpalnym źródłem energii dla całej ludzkości.