Podstawy Zarządzania mgr Magdalena Marczewska TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego [email protected] © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Kontakt mgr Magdalena Marczewska Katedra Teorii Organizacji Zakład Teorii i Metod Organizacji Dyżur: poniedziałek, 12:30 – 14:00, sala B405/406 e-mail: [email protected] © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Program zajęd • Wprowadzenie do przedmiotu. Pojęcie organizacji. Cykl działania zorganizowanego. Cykl działania jednoi wielopodmiotowego. • Klasyczne koncepcje zarządzania. • Podejście systemowe w zarządzaniu. Otoczenie organizacji: pojęcie, typy, metody analizy. • Organizacja: pojęcie, opis, cechy. Cykl życia organizacji, branży, produktu. © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Program zajęd • Zarządzanie: pojęcie, istota, funkcje i szczeble. Manager: pojęcie, typy, role, umiejętności. • Struktura organizacyjna: pojęcie, funkcje, typy. Projektowanie struktur organizacyjnych. • Rozwiązywanie problemów decyzyjnych: pojęcia, typy procesy, wybrane metody i techniki, racjonalnośd. Jednostka i grupa w organizacji. • Funkcje zarządzania: planowanie. Budowa strategii organizacji. Zarządzanie przez cele (MBO). © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Program zajęd • Funkcje zarządzania: kierowanie. Władza w organizacji. Manager a przywódca. Style kierowania i przywództwa. • Funkcje zarządzania: kontrola. • Zarządzanie zasobami ludzkimi. Zachowania organizacyjne: motywacja i kultura organizacyjna. Zarządzanie międzynarodowe i międzykulturowe. • Zarządzanie zmianą. Zarządzanie projektami. © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Literatura Obowiązkowa: – Bogdanienko, J., Piotrowski, W. (red). „Zarządzanie. Tradycja i nowoczesnośd”, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2013. – Bogdanienko, J. (red.), „Organizacja i zarządzanie w zarysie”, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania UW, 2010. – Materiały przekazywane w trakcie zajęd w formie papierowej lub elektronicznej (w tym studia przypadków) © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Literatura Dodatkowo: – Koźmioski, L., Piotrowski, W., „Zarządzanie Teoria i praktyka”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2002. – Griffin, R.W., „Podstawy zarządzania organizacjami”, PWN, Warszawa, 2000. – Robbins, S.P., DeCenzo, D.A., „Podstawy zarządzania”, PWE, Warszawa, 2002. © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Zasady zaliczenia Elementy oceny: • 10% - aktywnośd (w tym kartkówki, małe zadania w trakcie zajęd) • 40% - zadania (wykonywane na zajęciach oraz w domu) • 50% - kolokwium zaliczeniowe Kryteria oceny: 0 – 59% 60 – 67% 68 – 75% 76 – 83% 84 – 91% 92 – 100% ocena 2.0 ocena 3.0 ocena 3.5 ocena 4.0 ocena 4.5 ocena 5.0 Warunkiem koniecznym do zaliczenia przedmiotu jest zaliczenie kolokwium z wynikiem co najmniej 51% Obecnośd na zajęciach jest obowiązkowa. W trakcie semestru student może 3 razy byd nieobecny na zajęciach, natomiast każdą kolejną nieobecnośd należy odrobid na dyżurze w ciągu dwóch tygodni od nieobecności. © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Zasady zaliczenia UWAGA! Zadania są do nadrobienia wyłącznie w ciągu dwóch tygodni od daty otrzymania zadania przez grupę. Nadrobienie zadao jest możliwe tylko w trakcie dyżuru. © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW ‘work expands as to fill the time available for its completion’ „praca rozszerza się tak, aby wypełnid czas dostępny na jej ukooczenie” Prawo Parkinsona Czyli… każda czynnośd zabiera ci tyle czasu, ile możesz na nią poświęcid… © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Czym jest Organizacja? © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Organizacja pojęcie wieloznaczne Znaczenie przedmiotowe/rzeczowe – obiekt (rozróżnienie: ma cechy charakterystyczne) Znaczenie atrybutowe – cecha przedmiotów złożonych (zorganizowanie) Znaczenie czynnościowe – usprawnianie, konstruowanie, organizowanie © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Organizacja rozumiana jako: Działanie: …..proces organizowania (czynności wykonywane w celu uzyskania określonego rezultatu) © Magdalena Marczewska Rezultat działania: – Instytucja, rzecz zorganizowana (uzyskany zbiór elementów współdziałających na rzecz osiągnięcia określonego celu) – Cecha (pozwalająca uznad organizację za rzecz zorganizowaną) Wydział Zarządzania UW Organizacja to… „… zespół ludzi, którym przydzielono konkretne zadania w ramach realizowanego celu i stworzono warunki do ich wykonywania, a więc nie tylko wyposażono ich w odpowiednią kombinację zasobów (narzędzia, materiały i wszystko co do pracy jest potrzebne), lecz także stworzono im właściwe stanowiska pracy i najczęściej zgromadzono ich w miejscu specjalnie przystosowanym do realizacji konkretnych działao” Źródło: Bogdanienko, J., Istota zarządzania organizacjami, w: red. Bogdanienko, J., Organizacja i zarządzanie w zarysie, Warszawa: Wyd. Naukowe WZ UW 2010, s. 11 © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Organizacja to… „… całośd, której wszystkie składniki współprzyczyniają się do powodzenia całości” powodzenie – realizacja osobistych potrzeb, zamierzeo i ambicji członków organizacji Źródło: Koźmioski, A., Organizacja w: red. Koźmioski, A., Piotrowski, W. Zarządzania. Teoria i praktyka, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN 2000, s. 29 © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Cechy organizacji wyposażenie w odpowiednie zasoby połączenie ludzi jako podstawowego czynnika twórczego celowe zorientowanie ustrukturalizowanie posiadanie wspólnego członu kierowniczego – zarządu rozmyślne zachowanie się zdolnośd do utrwalania pozytywnych wzorców działao współdziałanie z otoczeniem Źródło: Bogdanienko J., Istota zarządzania organizacjami, w: red. Bogdanienko J., Organizacja i zarządzanie w zarysie, Warszawa: Wyd. Naukowe WZ UW 2010, s. 12 © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Ewolucja koncepcji organizacji Organizacja jako maszyna Organizacja jako organizm Organizacja jako system społeczno-techniczny Model procesowy organizacji Model kulturowy organizacji Organizacja jako gra © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Cykl działania zorganizowanego Opracował – Henri Le Châtelier Nazywany inaczej – „Cyklem organizacyjnym” …to przedstawienie kolejno następujących po sobie działao ukierunkowanych na osiągnięcie celu i uwzględniających stopniowe doskonalenie… © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Cykl działania zorganizowanego Wybór celu, który mamy osiągnąd. Kontrola otrzymanych wyników. Wykonanie stosownie do powziętego planu. © Magdalena Marczewska Zbadanie środków i warunków, potrzebnych do jego osiągnięcia. Przygotowanie środków i warunków, które uznane są za potrzebne. Wydział Zarządzania UW Cykl działania zorganizowanego Dobre przygotowanie podstawą sukcesu Odpowiednie (dokładne) określenie celu stanowi więcej niż połowę sukcesu. „Gdy jasno widzimy cel, który chcemy osiągnąd, to zrobiliśmy już więcej niż połowę drogi. Wysiłki same zwracają się ku osiąganemu celowi.” Cel powinien byd: – Jedyny – Ścisły – Ograniczony (bo zawsze ograniczone są środki) – Użyteczny © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Definiowanie celu ZMORA i SMART ZMORA SMART Każdy cel powinien byd: Z rozumiały M ierzalny O kreślony w czasie R ealny do osiągnięcia A mbitny Każdy cel powinien byd: S pecific (określony) M easurable (mierzalny) A ttainable (osiągalny) R esults-focused (zorientowany na wyniki) T ime-related (ograniczony w czasie) © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW CEL ≠ ZADANIE © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Definiowanie celu Cel niewłaściwie zdefiniowany: – Chcę byd szczęśliwy – Chcę w ciągu dwóch lat mied dziecko Cel spełniający kryteria SMART: – Chcę do kooca marca 2013 zdad na pozytywną ocenę resortowy egzamin MSZ z języka japooskiego © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Dwiczenie Definiowanie CELU Zdefiniuj cel – rzeczywisty / fikcyjny cel w oparciu o SMART lub ZMORA: 1. Cel związany z własnym kształceniem 2. Cel związany z życiem zawodowym 3. Cel związany z życiem osobistym © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Cykl działania jedno- i wielopodmiotowego To działania/zachowania zmierzające do osiągnięcia celu Warunki konieczne do realizacji woli: – Określenie planu działania – Zgromadzenie zasobów i stworzenie struktur działania – Działanie z wykorzystaniem zgromadzonych zasobów przy pomocy powstałych struktur, zgodnie z planem – Kontrola i korekta przebiegu realizacji celu © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW Cykl działania jedno- i wielopodmiotowego Wielopodmiotowy cykl działania jest identyczny jak schemat działania jednopodmiotowego, ale pomiędzy członkami zespołu współdziałającymi musi wystąpid podział ról i zadao Pionowy podział zadao – określenie nadrzędności i podrzędności zadao Poziomy podział zadao – przydzielenie odpowiednich zadao pracownikom tego samego szczebla organizacyjnego © Magdalena Marczewska Wydział Zarządzania UW