Katedra Informatyki Stosowanej UMK Projekty komercyjne Włodzisław Duch Katedra Informatyki Stosowanej UMK Google: W. Duch Klaster ICT - współpraca firm branży teleinformatycznej, 20.05.08 KIS UMK • Strona: Google Katedra KIS UMK • Samodzielna Katedra Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK, od 1991 roku. • 3 profesorów: W. Duch, J. Wasilewski i J. Meller, prof. Univ. of Cincinnati + Children's Hospital Res. Foundation, oraz KIS. • 5 adiunktów, większość bliska habilitacji (R. Adamczak, K. Grąbczewski, N. Jankowski, A. Naud, S. Zelek); • 2 asystentów, ~10 doktorantów w Toruniu, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, USA i Singapurze. • Współpracownicy w USA, Singapurze, Japonii, krajach EU. • Główne tematy: sztuczna inteligencja, neuroinformatyka kognitywna, bioinformatyka, data mining, informatyka medyczna, Internet semantyczny, analiza tekstów, testy psychometryczne. • Nowe tematy: wspomaganie rozwoju dziecka, analiza EEG. Ghostminer • Strona projektu w FQS - Google: ghostminer • Zrealizowany w KIS w latach 1998-2004, w kategorii data mining, business intelligence. • GhostMiner to zaawansowane narzędzie firmy Fujitsu do analitycznej eksploracji danych, które nie tylko wspiera rozmaite bazy danych (oraz arkusze kalkulacyjne), zaawansowane algorytmy uczenia maszynowego, ale także przygotowanie i selekcję danych, walidację modeli, multimodele takie jak komitety lub k-klasyfikatory i wizualizację danych/modeli. • Klienci: uniwersytety, politechniki, instytuty badawcze, banki i różne firmy w Polsce, Austrii, Australii, Chinach, Czechach, Holandii, Indiach, Japonii, Kanadzie, Niemczech, Norwegii, Singapurze, Wielkiej Brytanii i USA. • Np. Abbott Laboratories używa GhostMiner'a do badań oraz odkrywania właściwości wielowymiarowych danych naukowych. Intemi • • • • • • Program nowej generacji: Intemi (Inteligent Miner). Problemy z programami do data mining: trudne w użyciu, mają setki komponentów, wymagają wysokiej klasy ekspertów, opracowanie modeli jest czasochłonne i kosztowne. Rynek programów analizy danych i wspomagania decyzji jest bardzo konkurencyjny. Intemi: pierwszy program wykorzystujący idee meta-uczenia dla automatycznego odkrywania modeli/wiedzy z danych. Realizowany w ramach programu Innowacyjna Gospodarka, projektu „Systemy wspomagania decyzji nowej generacji”. Główni projektanci: K. Grąbczewski, N. Jankowski. • Zastosowania w wielopoziomowej analizie danych przemysłowych, medycznych, finansowych, np: skoring kredytowy, ubezpieczeniowy, segmentacja klientów, wzory zachowań klientów, wykrywanie oszustw. Testy Psychometryczne • Program IDSS - Intelligent Decision Support System. • System wspomagania decyzji psychometry. • Pomaga zinterpretować wyniki testu psychometrycznego MMPI. • Program używa reguł logicznych odkrytych z przykładowych ekspertów. • danych Pozwala sklasyfikowanych traktować dane jakoprzez nieprecyzyjne z pewnym rozkładem pr. • Używany Przedstawia w przychodni swoje wnioski akademickiej w postaci UMK reguł i zastosowaniach logiki klasycznej, psychiatrycznych, podobne testy robi się komentarzy w większych słownych. firmach. wizualizacji podobnych przypadków, • Opracowana technologia umożliwia analizę testów w postaci dowolnych kwestionariuszy, skanowanych lub komputerowych. System diagnostyczny: udary mózgu • Udar mózgu: jedna z najczęstszych przyczyn zgonów i długotrwałej rehabilitacji i inwalidztwa. • W ramach projektów „Innowacyjna Gospodarka”: opracowanie i implementacja systemu diagnostycznodoradczego wspomagającego ocenę stanu i planowanie terapii pacjentów z udarem mózgu. • Opracowanie i implementacja podstawowych algorytmów nieliniowej analizy sygnałów spirograficznych. • Połączenie neuronowego generatora rytmów oddechowych z symulatorem działania płuc. • Współpraca: Katedra Neurologii Dorosłych, AM Gdańsk; Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN. Testy przesiewowe • Problem: znaczny procent dzieci cierpi na zaburzenia rozwojowe np. na dysleksję >10% populacji, utratę słuchu stwierdza się średnio dopiero >2 lat, ponad 200 mln dzieci na świecie nie jest zdolna do nauki! • Czas wykrycia problemu decyduje o możliwościach rehabilitacji. • Konieczne są tanie testy przesiewowe na dużą skalę. • Planujemy testy oparte na reakcjach fizjologicznych, pozwalające na wczesną identyfikację problemów rozwojowych: zaburzeń słuchu, zwłaszcza fonematycznego; zaburzeń uwagi, pamięci roboczej, koordynacji. • Technologia: komputer, PDA lub telefon + tanie urządzenia pomiarowe lub serwer usługowy. • Testy czasów reakcji, synchronizacji procesów mózgowych, są w fazie opracowań. Monitorowanie niemowląt Urządzenia monitorujące: przekazują dźwięk, czasami obraz, grają muzyczkę + mierzą temperaturę, rzadko czujniki ruchu. Rynek ~ wielu miliardów euro. Brak: czujników oddechu, smoczka telemetrycznego z ciągłym pomiarem temperatury. Obserwacja częstości i siły ssania u małych niemowląt jest podstawą do wnioskowania o ich stanie pobudzenia, zainteresowaniu jedzeniem lub zabawą. Alarm w przypadku zaburzeń oddychania, zapobiegnie zespołowi nagłej śmierci niemowląt (główna przyczyna zgonów do 1 roku). Telemetric pacifier la-la … la-ra-ra… sound sequences Database of speech sounds Rozwój niemowląt Wireless communication receiver D/A converter A/D converter Control unit Speaker • Projekt inteligentnej kołyski i zabawek RAM Non-volatile Database of kognitywnych, Audiovisual do wczesnej diagnostyki, memory reward patterns device (reward) wykrywania nieprawidłowości rozwoju, ciągłego monitorowania dziecka i ukierunkowania rozwoju. • Inteligentna kołyska: czujniki ruchu, smoczek telemetryczny, mikrofony i kamery. • Stymulacja słuchu, wzroku i dotyku, analiza reakcji. • Stymulacje rozwoju słuchu fonematycznego umożliwią dzieciom naukę dowolnego języka, w tym języków tonalnych. • Stymulacje rozwoju słuchu muzycznego. • Rozwój inteligencji przez stymulację pamięci roboczej. • Rozwój ciekawości i potrzeby działania dziecka. • Patent: Układ aktywnego stymulatora ośrodków mowy, zwłaszcza niemowląt i dzieci (2002). Zapytanie Pamięć semantyczna Zastosowania, np gra w 20 pytań. Magazynowanie Awatar, HIT: interfejs graficzny http://diodor.eti.pg.gda.pl Oznaczanie części mowy i ekstrakcja frac weryfikacja Słowniki, ontologie, informacja tekstowa ręczne poporawki Parser Zabawy słowne Gry słowne były popularne na długo przed komputerami ... Były bardzo przydatne do rozwoju zdolności analitycznego myślenia. Do niedawna słownych gier komputerowych było bardzo mało. • Budowa pamięci semantycznej na dużą skalę: podstawa wszystkich zastosowań wymagająych rozumienia tekstu i mowy. W pełni automatyczna budowa nie jest możliwa, ale częściowa automatyzacja daje dobre wyniki. • • • • • • Gra w 20 pytań i inne gry słowne, tekstowe i mówione. Boty w środowiskach wirtualnych wykorzystujące pamięć semantyczną. Boty prezentujące informację na stronach firm. Osobiste awatary przekazujące wiadomości i negocjujące. Testy szkolne, kwizy realizowane na serwerach przez telefon. Uściślanie zapytań dla wyszukiwarek internetowych: znajdywanie dobrych pytań wymaga wiedzy i kreatywności. Identyfikacja obiektów na podstawie ich opisu, np. roślin czy ptaków. W ramach projektu „FIRE-UP. Komercjalizacja wyników badań naukowych”, zrobiliśmy serwer do tworzenia nowych, oryginalnych naz dla produktów, stron interenetowych czy firm, na podstawi ich opisu. • • Kodowanie ICD-9 Analiza wypisów ze szpitala i automatyczne przypisywanie kodów dla firm ubezpieczeniowych: czy można to zrobić automatycznie? 5 programów poradziło sobie równie dobrze jak 3 firmy komercyjne! Nadchodzą interesujące czasy! Dziękuję za zsynchronizowanie swoich neuronów Google: W Duch => Prace, referaty, wykłady