Teoria handlu międzynarodowego Heckschera

Teoria handlu
międzynarodowego
Heckschera - Ohlina
Anna Wdziękońska
Wydział Nauk Ekonomiczych
Warszawa 2005
 Teoria Ricardo
 Twierdzenie Heckschera – Ohlina
 Twierdzenie Samulesona
 Paradoks Leontiefa
 Program badawczy Ohlina – Samuelsona
 Krytyka teorii
 Badania Leamera
Analiza Ricardo
 Przyczyna handlu zagranicznego: brak mobilności
kapitału miedzy krajami
 Struktura towarowa: trwałe różnice produkcyjności
pracy pomiędzy państwami
 Założenie względności zmian cen towarów w
stosunku proporcjonalnym do kosztów pracy
Kraj eksportuje towary, w przypadku których posiada
względną przewagę cenową.
Handel doprowadzi do wzajemnych zysków.
Twierdzenie Heckschera - Ohlina
Handel jest oparty o różnice w obfitości czynników produkcji.






Doskonała konkurencja
Identyczne technologie produkcji dóbr w obu krajach
Stałe przychody skali
Czynniki mobilne w kraju i nie mobilne między krajami
Nie występowanie kosztów transportu i barier handlowych
Homotetyczne funkcje użyteczności w krajach
Kraj będzie eksportował te dobra, do wytworzenia których
używa się intensywnie czynnik względnie obfity w danym
kraju, zaś importował dobra, do wytwarzania których
używa się intensywnie czynnik względnie rzadki.
Twierdzenie o wyrównywaniu się
cen czynników produkcji
Wolny handel spowoduje całkowite, a nie tylko
częściowe wyrównanie się cen czynników produkcji.
 Odrzucenie niektórych zmiennych przyjętych w
modelu H-O
 Przyczyny hamujące proces wyrównywania cen
czynników produkcji
Paradoks Leontiefa
 Analiza struktury handlu w Stanach Zjednoczonych
 Eksport: względnie pracochłonny
 Import: względnie kapitałochłonny
Zaprzeczenie twierdzenia H-O
Reakcje:
 Krytyka zastosowanych metod, danych, nieuwzględnienie
zasobów naturalnych i kapitału ludzkiego
 Różne czynniki i techniki produkcji, warunki popytowe
 Program Samuelsona – Ohlina (przypadek teorii równowagi
ogólnej)
 Odrzucenie tw. H-O i programu S-O
Program badawczy
Ohlina - Samuelsona
 Nie wyjaśniano struktury handlu międzynarodowego, która
nie mieściłaby się w ramach teorii cen opartej na proporcji
czynników.
 Dotyczył głównie analitycznych związków między
zjawiskami występującymi w handlu międzynarodowym i
krajowym a nie faktów.
 Spopularyzował uproszczoną teorię produkcyjności
krańcowej.
• Kwestia wyrównywania się cen czynników produkcji jest „najlepszym z
możliwych przykładów pozbawionego operacyjnego sensu
teoretyzowania”.
• Obserwowane w rzeczywistości różnice cen czynników produkcji będą
znacznie odbiegać od modelowego obrazu (Samuelson).
Dalsze badania
 Ceny czynników produkcji na świecie nie wyrównują
się (błędy założeń tw. H-O)
 Co wpływa na strukturę towarowa handlu
(wyposażenie w zasoby czynników produkcji/różnice
stosowanych technik produkcji, popytu, korzyści
skali, niedoskonałość rynku)?
 Model H-O nie ma mocnych podstaw empirycznych.
 Brak metod ekonometrycznych – teoria handlu
międzynarodowego stała się jedną z ostatnich
dziedzin badań ekonomicznych, która dostała się pod
wpływ falsyfikacjonizmu.
Twierdzenie
Heckschera – Ohlina - Vaneka
 Rozwiązanie paradoksu Leontiefa (Leamer):
• Leontief wprowadził proporcje czynników z mierników
poziomu handlu i czynnikochłonnosci importu oraz
eksportu (nie zmierzył zasobów czynników produkcji).
• Błędne założenie o zrównoważonym bilansie handlowym
w Stanach Zjednoczonych.
• Należy przetestować THOV: kraj eksportuje usługi
czynników, w które jest względnie zasobny, zaś importuje
usługi czynników rzadkich