mierniki negatywne
advertisement
EPIDEMIOLOGIA maj 2016 PRZEDSTAWIONY MATERIAŁ JEST KOMPILACJĄ Z RÓŻNYCH ŹRÓDEŁ PRZEZNACZONY WYŁĄCZNIE DO CELÓW EDUKACYJNYCH EPIDEMIOLOGIA NAUKA ZAJMUJĄCA SIĘ ZDROWIEM POPULACJI EPIDEMION Odwiedzać ludzi EPIDEMIA Zachorowania masowe ludzi ENDEMION Przebywać wśród ludzi ENDEMIA Utrzymująca się choroba EPIDEMIOLOGIA ETAPY ROZWOJU TERMINOLOGIA MIARY [mierniki zdrowia populacji] METODOLOGIA BADAŃ Pierwszy opis epidemii ILIADA Zaraza zesłana przez Apollona. [HOMER, VIII w p.n.e.] OKRES I NADNATURALNE PRZYCZYNY CHOROBY [MIAZMATY] OKRES II EPIDEMIOLOGIA ŚRODOWISKOWA ZDROWIE CZŁOWIEKA ZALEŻY OD ŚRODOWISKA HIPOKRATES Pierwsza rozprawa epidemiologiczna HIPOKRATES DE AERE, AQUIS ET LOCIS EPIDEMICORUM LIBRI [IV w p.n.e.; tłumaczenie 1525 Wenecja] FILOZOFIA KARTEZJAŃSKA MECHANISTYCZNE WIDZENIE ŚWIATA I CZŁOWIEKA SKARGA [witaliści, mech. XVI w; 20.09.2009] OKRES III EPIDEMIOLOGIA BAKTERYJNA John Snow 1849; 1854 Londyn John Snow 1849; 1854 Londyn Dzielnica SOHO Broad Street [specjalna trucizna; Koch; 1890] OKRES IV EPIDEMIOLOGIA WSPÓŁCZESNA [SOCJOMEDYCZNA KONCEPCJA ZDROWIA] 1950r. Palenie tytoniu a rak płuca 1955r. Azbest a rak płuca Współczesna epidemiologia w Polsce od 1964r. prof. Jan Kostrzewski prof. Kazimierz Lachowicz „Zadania i perspektywy epidemiologii w Polsce” STAN ZDROWIA DLA EPIDEMIOLOGA: CHOROBA WYSTĘPUJE LUB BRAK CHOROBY CHOROBA STAN MEDYCZNY, KTÓRY JEST LUB MOŻE BYĆ SZKODLIWY DLA LUDZI MPZ-2005 SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA -ZACHOROWANIE SPORADYCZNE - EPIDEMIA -PANDEMIA -ENDEMIA SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA POMYŚLNA NIEPEWNA NIEPOMYŚLNA AKTUALNA SYTUACJA EPIDEMIOLOICZNA EBOLA DO 2014 r ZACHOROWAŁO OK. 20 000 OSÓB ZMARŁO PONAD 7 600 OSÓB GWINEA PRZ. 2597 ZM. 1606 LIBERIA PRZ. 7862 ZM. 3384 SIERA LEONE PRZ.9000 ZM.2582 AKTUALNA SYTUACJA EPIDEMIOLOICZNA MALARIA POŁUD. I ŚRODKOWA AFRYKA POŁUDNIOWO-WSCHODNIA AZJA CO ROKU ZACH. DO 500 MIL. OSÓB UMIERA OK.. 1 MIL. OSÓB AKTUALNA SYTUACJA EPIDEMIOLOICZNA W POLSCE 2015 GRYPA 3 200 000 0SPA WIETRZNA 180 000 RÓŻYCZKA 40 000 PŁONICA 25 000 BORELIOZA 12 000 CZERWONKA 10 000 SALMONELOZA 8 000 EPIDEMIA OSPA PRAWDZIWA OSPA PRAWDZIWA OKRES WYLĘGANIA 14 DNI REZERWUAR – CZŁOWIEK PRZENOSZENIE – DROGA KROPELKOWA OSPA PRAWDZIWA BYŁA TAK ROZPOWSZECHNIONA, ŻE UWAŻANO JĄ ZA STAN PRAWIDŁOWY, A NIE ZA CHOROBĘ. CHOROWAŁ NA NIĄ PRAWIE KAŻDY CZŁOWIEK. Z JEJ POWODU ZMARŁO OK. 300 MILIONÓW LUDZI. OSPA NATURALNA W POLSCE R0K ZACHOROWAŃ ZGONY 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1930 1932 1862 3948 5078 2399 502 861 12 3 264 687 823 519 83 126 0 2 KWARANTANNA W BARANOWICACH w listopadzie 1921r. przeszło 260 000 ludzi OD 1919 DO 1980 R. SZCZEPIENIE PRZECIWKO OSPIE PRAWDZIWEJ BYŁO W POLSCE SZCZEPIENIEM OBOWIĄZKOWYM. 0STANI PRZYPADEK OSPY PRAWDZIWEJ W POLSCE W 1939 r 2 czerwca 1963 r. do szpitala MSW we Wrocławiu zgłosił się pacjent [Bonifacy Jedynak], który wrócił z podróży do Indii ROZPOZNANO MALARIĘ PO DWÓCH TYGODNIACH WYZDROWIAŁ I ZOSTAŁ WYPISANY ZE SZPITALA ŁAŃCUCH EPIDEMICZNY -salowa -córka salowej -syn salowej -lekarz salowej 15 lipca 1963 r. ogłoszono stan epidemii [ospę rozpoznał dr Bogumił Arendzikowski] Kwarantannę zakończono 19 września 1963 r. Izolowano ponad 2000 osób. Zachorowało 99 osób Zmarło 7 osób Zaszczepiono 8,2 mil. osób Na odczyn poszczep. zm. 9 1967 r. Zespół do walki z czarną ospą DONALD HENDERSON 1980 r. WHO, ERADYKACJA OSTATNI PRZYPADEK W EUROPIE 1972 – JUGOSŁAWIA OSTATNI PRZYPADEK W ŚWIECIE 26. 10. 1977 r. 1978 r.BIRMINGHAM [WB] ZAKAŻENIE LABORATORYJNE • CDC – AMERYKAŃSKIE CENTRUM KONTROLI I ZAPOBIEGANIA CHOROBOM – USA • NOWOSYBIRSK – ROSJA MIERNIKI EPIDEMIOLOGICZNE LICZBY BEZWZGLĘDNE WSPÓŁCZYNNIKI [%] WSKAŹNIKI PRZYPADEK CHOROBY PRZYPADEK ISTNIEJĄCY [CHOROBOWOŚĆ] PRZYPADEK NOWY [ZAPADALNOŚĆ] MIARY CZĘSTOŚCI CHORÓB Współczynnik chorobowości = Liczba osób z daną chorobą w określonym czasie Liczba osób narażonych w tym samym [WSP.X10 000 LUB X100 000] [PRZYPADEK ISTNIEJĄCY] MIARY CZĘSTOŚCI CHORÓB 2. Współczynnik = zapadalności Liczba osób, które zachorowały w określonym czasie Liczba narażona w tym samym czasie [WSP.X10 000 LUB X100 000] PRZYPADEK NOWY MIERNIKI ZDROWIA POPULACJI: MIERNIKI NEGATYWNE MIERNIKI POZYTYWNE MIERNIKI ZDROWIA POPULACJI: MIERNIKI NEGATYWNE MIERNIKI NEGATYWNE OKREŚLAJĄ NATĘŻENIE CHORÓB W POPULACJI UMIERALNOŚĆ NIEMOWLĄT UMIERALNOŚĆ OGÓLNA ŚMIERTELNOŚĆ SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA MIERNIKI NEGATYWNE BADANIE UMIERALNOŚCI JEST NAJWCZEŚNIEJ STOSOWANĄ METODĄ OCENY STANU ZDROWIA POPULACJI MIERNIKI NEGATYWNE UMIERALNOŚĆ [zgony naturalne] ŚMIERTELNOŚĆ [zgony z powodu choroby] MIERNIKI NEGATYWNE ŚMIERTELNOŚĆ JEST JEDYNĄ MIARĄ CIĘŻKOŚCI CHOROBY MIERNIKI NEGATYWNE 3. ŚMIERTELNOŚĆ = Liczba zgonów z powodu choroby w określonym czasie Liczba przypadków tej choroby w tym samym czasie ROK ZGONY OGÓŁEM ZGONY [tyś] [na 1000] 1990 2000 2005 390,3 368,0 368,3 10,2 9,6 9,7 2010 2011 378,5 375,5 9,9 9,8 WSPÓŁCZYNNIKI ZGONÓW W WARSZAWIE 1999-2000 ZGONY WEDŁUG PRZYCZYN w % 60 1990 1 995 50 40 30 20 10 0 u k ła d k r ą że n ia n o w o t w o ry zło ś liw e u ra zy i za t r u c ia p r zy c zy n y n ie d o k ła d n ie o k r e ś lo n e p o zo s t a łe 200 5 ZGONY WEDŁUG PRZYCZYN W 2014 r. [NA 10 TYŚ. LUDOŚCI] CHOROBY ZAKAŹNE NOWOTWORY UKŁAD KRĄŻENIA WYPADKI KOMUNIKACYJNE 0,7 24,9 45,2 1,1 WYPADKI DROGOWE 2013r POLSKA 53 559 zabitych 11,2% NIEMCY 339 210 zabitych 1,7% OFIARY ŚMIERTELNE NA 100 000 MIESZK. 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 EGIPT LITWA POLSKA HISZP. NIEMCY MIERNIKI NEGATYWNE WSPÓŁCZYNIK UMIERALNOŚCI OGÓLNEJ [WUO] LICZBA ZGONÓW W DANYM CZASIE X LICZBA LUDNOŚCI X 1000 EPIDEMIOLOGIA WSPÓŁCZYNNIK UMIERALNOŚCI MIERNIKI NEGATYWNE CZĄSTKOWEJ W OKREŚLONYM WIEKU WUC LICZBA ZGONÓW [WIEK 30-40LAT] LICZEBNOŚĆ POPULACJI [30-40LAT] X K EPIDEMIOLOGIA WSPÓŁCZYNNIK UMIERALNOŚCI MIERNIKI NEGATYWNE CZĄSTKOWEJ [KOBIET] WUC LICZBA ZGONÓW KOBIET LICZEBNOŚĆ POPULACJI KOBIET X 1000 MIERNIKI NEGATYWNE WSP. UMIERALNOŚCI MĘŻCZYZN LICZBA ZGONÓW W GRUPIE MĘŻCZYZN X LICZBA MĘŻCZYZN W GRUPIE X 1000 MIERNIKI NEGATYWNE UMIERALNOŚĆ NIEMOWLĄT URODZENIA MARTWE 1975 1995 2001 6 086 3 203 2 042 [0,93%] [0,73%] [0,55%] MIERNIKI NEGATYWNE UMIERALNOŚĆ NIEMOWLĄT ZGONY NIEMOWLĄT O WADZE POWYŻEJ 2 500g [NA 1000 URODZEŃ ŻYWYCH] 1975 12,5 1995 5,2 2001 2,9 UMIERALN. NIEMOWLĄT DO 1r [1000] 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 POLSKA CZECHY NIEMCY ANGLIA 1990 1995 2000 2003 ZGONY NIEMOWLĄT NA 1000 URODZEŃ ŻYWYCH w ‰ W ie ś M ia s t a 140 120 100 80 60 40 20 0 1950 195 5 19 60 1965 1970 1975 1980 1 985 1990 1995 2000 2005 EPIDEMIOLOGIA WSPÓŁCZYNNIK UMIERALNOŚCI NIEMOWLĄT MIERNIKI NEGATYWNE OGÓLNY WSPÓŁCZYNNIK UMIERALNOŚCI X- LICZBA ZGONÓW NIEMOWLĄT W WIEKU 0-11 MIESIĘCY W ROKU „a” WSPÓŁCZYNNIK WCZESNEJ UMIERALNOŚCI X- LICZBA ZGONÓW NIEMOWLĄT W WIEKU 0-27 DNI ROKU „a” WSPÓŁCZYNNIK PÓŹNEJ UMIERALNOŚCI X- LICZBA ZGONÓW NIEMOWLĄT W WIEKU 28 DNI - 11 MIESIĘCY „a” MIERNIKI ZDROWIA POPULACJI: MIERNIKI POZYTYWNE MIERNIKI POZYTYWNE OKREŚLAJĄ: SPRAWNOŚĆ NARZĄDÓW I CAŁEGO USTROJU CZŁOWIEKA ZDROWIE POPULACJI MIERNIKI POZYTYWNE URODZENIA ŻYWE DŁUGOŚĆ ŻYCIA MIERNIKI POZYTYWNE URODZENIA ŻYWE urodzenia 1975 646 400 1995 433 100 2001 368 200 wsk. 1000 %pozamał. 19,0 11,2 9,5 4,7 9,5 13,1 MIERNIKI POZYTYWNE DŁUGOŚĆ ŻYCIA KOBIETY MĘŻCZYŹNI POLSKA UE 78,3 70,21 +3,9 +5,4 PRZECIĘTNE TRWANIE ŻYCIA 80 Kobiety 75 70 Lata życia 65 Mężczyźni 60 55 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 ŚREDNIA DŁUGOŚĆ ŻYCIA W WARSZAWIE 1999-2002 MIERNIKI POZYTYWNE DŁUGOŚĆ ŻYCIA W WARSZAWIE KOBIETY 79,1 URSYNÓW 88,0 PRAGA PÓŁN. 73,4 MĘŻCZYŹNI 70,21 WILANÓW 81,0 PRAGA PÓŁN. 63,3 MIERNIKI POZYTYWNE PRZYROST NATURALNY 2001 2002 386 440 [+5 000] 386 325 [-6 000] Urodzenia i zgony 600 500 400 urodzenia 300 zgony 200 100 0 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 EPIDEMIOLOGIA EPIDEMIOLOGIA CHORÓB ZAKAŹNYCH EPIDEMIOLOGIA CHORÓB NIEZAKAŹNYCH EPIDEMIOLOGIA KLINICZNA EPIDEMIOGIA ŚRODOWISKOWA EPIDEMIOLOGIA EPIDEMIOLOGIA CHORÓB ZAKAŹNYCH CHOROBY ZAKAŹNE CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ BIOLOGICZNE CZYNNIKI CHOROBOTWÓRCZE, KTÓRE STANOWIĄ ZAGROŻENIE DLA ZDROWIA PUBLICZNEGO NATĘŻENIE CHORÓB W POPULACJI 2005r. GRYPA OSPA WIETRZNA ŚWINKA RÓŻYCZKA KRZTUSIEC WZW B WZW C 733 234 147 751 71 999 7 946 1 925 1 725 2 995 2006r. 251 815 141 129 15 106 20 659 1 525 1 688 2 933 2007r. 2008r. 374 042 227 346 160 161 129 545 4 147 3 273 22 890 13 143 1 984 2 167 1 453 1 337 2 751 2 355 UMIERALNOŚĆ NA CHOROBY ZAKAŹNE ROK [na 10tyś] [na 10tyś.cał.] 1970 3,2 82,6 1980 1,6 99,3 1990 0,8 102,6 2000 0,6 96,2 2005 0,6 95,2 ZASADNICZA USTAWA SANITARNA 19 LIPCA 1919 [OSPA] 1920 [DUR BRZUSZY, CHOLERA] USTAWA 24 LUTY 1935 USTAWA O CHOROBACH ZAKAŹNYCH I ZAKAŻENIACH [2003] USTAWA O ZAPOBIEGANIU ORAZ ZWALCZANIU ZAKAŻEŃ I CHORÓB ZAKAŹNYCH U LUDZI [Dz.U. nr 234, poz. 1570, 2008] *PODSTAWOWE DEFINICJE *ZWALCZANIE ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH *SZCZEPIENIA OCHRONNE *POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU CHOROBY ZAKAŹNEJ *ZADANIA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ PR0CES EPIDEMICZNY ŹRÓDŁO ZAKAŻENIA DROGI ZAKAŻENIA POPULACJA WRAŻLIWA PR0CES EPIDEMICZNY ŹRÓDŁO ZAKAŻENIA CZŁOWIEK ZWIERZĘ CZŁOWIEK ZDROWY CHORY DROGI SZERZENIA AEROZOLOWA POKARMOWA KONTAKTOWA TRANSMISJNA DROGI SZERZENIA WODA GLEBA POWIETRZE ZWALCZANIE - UNIESZKODLIWINIE ŹRÓDŁA ZAKAŻENIA - PRZECIĘCIE DRÓG SZERZENIA - ZWIĘKSZENIE ODPORNOŚCI OSÓB WRAŻLIWYCH ZWALCZANIE EPIDEMII UNIESZKODLIWINIE ŹRÓDŁA ZAKAŻENIA *OBOWIĄZKOWA HOSPITALIZACJA *KWARANTANNA OBOWIĄZKOWA HOSPITALIZACJA GRUŹLICA, BŁONICA, CHOLERA, DUR BRZUSZNY I DURY RZEKOME, DUR WYSYPKOWY, DŻUMA, GRYPA H7 i H5, NAGMINNE PORAŻENIE DZIECIĘCE, OSPA PRAWDZIWA, ZESPÓŁ OSTREJ NIEWYDONOŚCI (SARS), TULAREMIA, WĄGLIK, WŚCIEKLIZNA, ZAPALENIE OPON MÓZGOWO-RDZENIOWYCH i MÓZGU, WIRUSOWE GORĄCZKI KRWOTOCZNE i ŻÓŁTA GORĄCZKA OBOWIĄZKOWE LECZENIE GRUŹLICA PŁUC KIŁA RZEŻĄCZKA PRZYMUS BEZPOŚREDNI PRZYTRZYMYWANE UNIERUCHOMIENIE PRZYMUSOWE PODANIE LEKU ZWALCZANIE EPIDEMII PRZECIĘCIE DRÓG SZERZENIA * ZABIEGI PRZECIWEPIEDEMICZNE ZABIEGI PRZECIWEPIEDEMICZNE -DEZYNFEKCJA -STERYLIZACJA –DEZYNSEKCJA – DERATYZACJA -SANITYZCJA ZWALCZANIE EPIDEMII ZWIĘKSZENIE ODPORNOŚCI *SZCZEPIENIA ZWIĘKSZENIE ODPORNOŚCI SZCZEPIENIA OBOWIĄZKOWE SZCZEPIENIA DODATKOWE, SZCZEPIENIA ZALECANE, SZCZEPIENIA W GRUPIE RYZYKA UODPORNIENIE [UODPORNIENIE SZTUCZNE] UODPORNIENIE BIERNE [IMMUNOGLOBULINA] UODPORNIENIE CZYNNE [SZCZEPIONKA] UODPORNIRNIR BIERNO - CZYNNE [IMMUNOGLOBULINA I SZCZEPIONKA] SZCZEPIENIA OBOWIĄZKOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU B GRUŹLICA BŁONICA, KRZTUSIEC, TĘŻEC, ODRA, ŚWINKA, RÓŻYCZKA PORAŻENIE DZIECIĘCE, WŚCIEKLIZNA SZCZEPIENIA KALENDARZ SZCZEPIEŃ JAN KOSTRZEWSKI 1955 - 1963 EPIDEMIOLOGIA CHOROBY CHOROBA ZAKAŹNA CHOROBA ZARAŹLIWA EPIDEMIOLOGIA EPIDEMIOLOGIA KLINICZNA EPIDEMIOLOGIA KLINICZNA OCENA TESTÓW DIAGNOSTYCZNYCH EKSPERYMENT KLINICZNY EKONOMICZNA OCENA SKUTECZNOŚCI LECZENIA JAKOŚĆ USŁUG ZDROWOTNYCH EPIDEMIOLOGIA EPIDEMIOLOGIA MOLEKULARNA EPIDEMIOLOGIA EPIDEMIOLOGIA ŚRODOWISKOWA [EKOLOGICZNA] WARUNKI ŚRODOWISKOWE A SZERZENIE SIĘ CHORÓB CHOROBY CYWILIZACYJNE LUDNOŚĆ OG. ok. NADCIŚNIENIE TĘT. DYSKOPATIA REUMATYZM CHOR. WIEŃCOWA WRZODY ŻOŁĄDKA MIAŻDŻYCA CUKRZYCA TARCZYCA 38 132 227 5 428 500 4 913 700 2 635 400 1 805 900 1 421 800 1 299 100 1 296 100 1 202 000 ZGONY Z POWODU CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA WARSZAWA – ŚREDNIA 1999-2002 ZGONY Z POWODU NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH WARSZAWA – ŚREDNIA 1999-2002 UMIERALNOŚĆ KOBIET W POLSCE % 12,9 Rak piersi 12,1 Rak płuca 11,5 Rak jelita grubego 5,8 Rak jajnika 5,5 Rak żołądka Rak trzustki 5,0 Rak szyjki macicy 5,0 Rak pęcherzyka żółciowego 3,2 Nowotwory mózgu 2,9 Rak wątroby 2,7 UMIERALNOŚĆ MĘŻCZYZN W POLSCE % 33,3 Rak płuca 9,4 Rak jelita grubego 7,6 Rak żołądka 6,9 Rak prostaty Rak pęcherza moczowego 4,1 Rak trzustki 3,9 Rak krtani 3,1 Rak nerki 3,0 Rak przełyku 2,5 Nowotwory mózgu 2,4 UMIERALNOŚĆ NA CHOROBY NOWOTWOROWE ROK 1970 1980 1990 2000 2005 [na 10tyś] [na 10tyś.społ.] 14,3 82,6 17,1 99,3 19,4 102,6 22,6 96,2 24,0 95,2 UMIERALNOŚC NA CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA ROK 1970 1980 1990 2000 2005 [na 10tyś] [na 10tyś.społ.] 32,1 82,6 47,4 99,3 53,5 102,6 45,9 96,2 44,2 95,2 WYBRANE CHOROBY ZAWODOWE OGÓŁEM 1995 2000 2002 11 320 7 339 4 915 USZKODZENIE SŁUCHU 3 273 1 597 915 [MĘŻCZYŹNI] NARZĄD GŁOSU [KOBIETY] 3 000 2 479 1 225 NIEDOBORY JODU Wole i kretynizm opisano 400 lat temu Jodowanie soli [KJ][30mg/kg] MAKROŚRODOWISKO - WARUNKI KLIMATYCZNE - ZANIECZYSZCZENIA WODY - ZANIECZYSZCZENIA GLEBY - ZANIECZYSZCZENIA ŻYWNOŚCI MAKROŚRODOWISKO ZANIECZYSZCZENIA WODY CZERWONKA BAKTERYJNA DUR BRZUSZNY DURY RZEKOME SALMONELLOZY CHOLERA MIKROŚRODOWISKO MIKROKLIMAT POMIESZCZEŃ [MIESZKANIE, PRACA] ZANIECZYSZCZENIA CHEMICZNE [meble, farby, wykładziny] WILGOTNOŚĆ RUCH POWIETRZA ŚRODOWISKO INDYWIDUALNE ZACHOWANIIA PROZDROWOTNE: - PALENIE TYTONIU - PICIE ALKOHOLU - NARKO- I LEKOMANIA - HIGENA OSOBISTA - ZACHOWANIA SEKSUALNE EPIDEMIOLOGIA TYPY BADAŃ BADANIA OPISOWE BADANIA ANALITYCZNE [RETROSPEKTYWNE, PROSPEKTYWNE] BADANIA PRZESIEWOWE BADANIA EKSPERYMENTALNE [BADANIA OPISOWE] KTO ZACHOROWAŁ KIEDY ZACHOROWAŁ GDZIE ZACHOROWAŁ WIEK PŁEĆ STAN CYWILNY ZMIANY CHWILOWE SEZONOWE CYKLICZNE KRAJ MIASTO WIEŚ EPIDEMIOLOGIA TYPY BADAŃ BADANIA ANALITYCZNE RETROSPEKTYWNE PROSPEKTYWNE KIERUNEK ZBIERANIA INFORMACJI BADANIA RETROSPEKTYWNE NARAŻENI WYBRANA CHOROBA [kohorta badana] NIE NARAŻENI POPULACJA NARAŻENI NIE NARAŻENI BRAK CHOROBY [kohorta kontrolna] KIERUNEK ZBIERANIA INFORMACJI BADANIA PRSPEKTYWNE CHOROBA NARAŻENI BRAK CHOROBY POPULACJA OSOBY ZDROWE CHOROBA NIE NARAŻENI BRAK CHOROBY BADANIA EKSPERYMENTALNE PACJENCI Z ZAWAŁEM BEZ POWIKŁAŃ WCZESNY WYPIS PÓŹNY WYPIS PONOWNA HOSPITALIZACJA POWTÓRNY ZAWAŁ WYŁĄCZENI EPIDEMIOLOGIA TYPY BADAŃ BADANIA PRZESIEWOWE Wstępna identyfikacja nierozpoznanych chorób, zaburzeń lub wad. [Proste testy.] BADANIA PRZESIEWOWE PROGRAM PRZESIEWOWY TEST PRZESIEWOWY Postępowanie przesiewowo diagnostyczne Leczenie lub działania naprawcze BADANIA PRZESIEWOWE ZLECENIA UNII EUROPEJSKIEJ CYTODIAGNOSTYKA SZYJKI MACICY [KOBIETY CO 3 LATA, WIEK 30 – 60 LAT] MAMMOGRAFIA [KOBIETY CO 3 LATA, WIEK 30 – 69 LAT] BADANIE KAŁU NA KREW UTAJONĄ [CO 1-2 LATA, WIEK 50 – 74 LAT]
