w reżyserii Michała Zadary Żaden teatr nie wystawił jeszcze Dziadów w całości, bez skreśleń, tak, żeby wybrzmiały wszystkie monologi i dialogi, które napisał Adam Mickiewicz. Stanie się to po raz pierwszy w Teatrze Polskim we Wrocławiu – Dziady w reżyserii Michała Zadary zabrzmią w całej pełni. Projekt podzieliliśmy na trzy odsłony: 15 lutego 2014 roku zobaczyliśmy część I, część II, część IV i wiersz Upiór, już 10 kwietnia 2015 roku zobaczymy część III, a w roku 2016 – po raz pierwszy w historii polskiego teatru będzie można zobaczyć całość arcydramatu Mickiewicza na scenie. W gruncie rzeczy odbędzie się wtedy właściwa prapremiera. W drugiej odsłonie naszego projektu, czyli w Dziadów części III, w roli Konrada wystąpi Bartosz Porczyk, a Księdza Piotra – Mariusz Kiljan. Na scenie niemal cały, wielopokoleniowy zespół Teatru Polskiego. Muzykę komponują Maja Kleszcz i Wojciech Krzak, a w scenie Balu u Senatora – Jan Duszyński. ów z epoki, Na potrzeby spektaklu w teatralnych pracowniach krawieckich powstaje ponad sto kos w tym mundury urzędnicze, wojskowe i suknie wieczorowe. We wszystkich scenach Dziadów części III zostaną wykorzystane specjalnie zaprojektowane przez Roberta Rumasa realistyczne, iluzyjne horyzonty sceniczne, malowane tradycyjną techniką na płótnie. DZIADY Z HONOROWYM PATRONATEM PREZYDENTA RP W ROKU 2016 Przygotowywane w Teatrze Polskim we Wrocławiu Dziady Adama Mickiewicza w reżyserii Michała Zadary, po raz pierwszy w historii teatru wystawiane w całości i bez skrótów, zostaną w roku 2016 objęte honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego. 44 PYTANIA DO MICHAŁA ZADARY W SPRAWIE „DZIADÓW CZĘŚCI III” 1. Dlaczego tytuł to Dziadów część III, a nie zwyczajowy Dziady część III? Taki jest właściwy tytuł tego utworu, używany przez Mickiewicza zarówno w czystopisie autografu podarowanego Klaudynie Potockiej, jak i w pierwszym tytułowym wydaniu, Paryż 1833. 2. Czy inscenizacja będzie współczesna? Inscenizacja ta jest przygotowana współcześnie, więc będzie współczesna. Ale postacie będą ubrane w kostiumy z lat, w których dzieje się akcja dramatu, a słowa wypowiedziane na scenie będą dokładnie tymi słowami, które zapisał Mickiewicz. 3. Czy spektakl to rekonstrukcja historyczna? Nie. Jeszcze nigdy nikt nie wystawił tego utworu całego, trudno więc mówić o rekonstruowaniu. To raczej będzie konstrukcja historyczna. W muzyce istnieje pojęcie „wykonania historyczne poinformowanego”, co też dobrze określa to, co robimy. 4. Czy inscenizacja jest wierna epoce akcji utworu? Tak, przy czym należy zaznaczyć, że w tekście pojawiają się też anioły – a o nich nie wiadomo, czy ubierają się zgodnie z aktualnie obowiązującą modą. 5. Co to znaczy, że w scenogr będą malowane horyzonty? Scenogr opiera się na trzech ręcznie malowanych tłach. Ta konwencja, że za aktorami znajduje się obraz przedstawiający miejsce akcji, była powszechnie stosowana w dziewiętnastym wieku i wcześniej. 6. Co jest ważniejsze w tej inscenizacji – treść czy forma? Najważniejszym elementem tego spektaklu jest tekst. On determinuje wszystkie wybory scenogranterpretacyjne. 7. Czy wszystko, co zobaczymy, jest zgodne z literą Mickiewicza? Absolutnie tak. Tekst i to, co z niego wynika, są nadrzędne w naszej pracy. Nie chodzi o moje pomysły, nie chodzi o tradycyjne interpretowanie Dziadów, nie chodzi o to, co Mickiewicz pisał o Dziadach – chodzi o tekst. Tekst ma zawsze rację i jest ostatecznym autorytetem. 8. Czy wzorujesz się na historycznych inscenizacjach, np. Dejmka czy Swinarskiego? Nie. Zresztą byłoby to niemożliwe, ponieważ tamte inscenizacje były autorskimi adaptacjami Dziadów, kolażami scen z różnych części, i nie były w tym sensie wierne wobec tekstu Mickiewicza. 9. Czy scena więzienna pokaże współczesnych więźniów politycznych, np. białoruskich opozycjonistów czy tych przetrzymywanych w Guantánamo? W pracy nad spektaklem odwołujemy się do tematów ze świata współczesnego. Męka więzionych studentów w roku 1823 przypomina współczesne praktyki w polityce, takie jak proces Pussy Riot czy więzienie ludzi bez procesu w Guantánamo. W inscenizacji staramy się pokazać dramat więźniów z roku 1823 – i jest rzeczą smutną, że dzisiaj ludzie doświadczają tego samego albo jeszcze gorszego. 44 PYTANIA DO MICHAŁA ZADARY W SPRAWIE „DZIADÓW części III” 10. Czy Salon warszawski to satyra na dzisiejsze elity? Czytanie sceny siódmej, czyli Salonu warszawskiego, jako ataku na zakłamane elity mocno spłaszcza wymowę tej sceny. Mickiewicz sportretował ludzi, którym się powodzi i którzy nie chcą przyjąć do wiadomości, że złe rzeczy dzieją się w ich państwie. To jest dramat każdego z nas, kiedy słyszy o uchodźcach umierających setkami codziennie przy granicach Europy: przez chwilę się tym przyjmujemy, a potem znowu o tym zapominamy. 11. Czy cela Konrada będzie jak w Wilnie? Niestety, nie wiemy dokładnie, jak wyglądały cele, w których więziono studentów w roku 1823. Cela Konrada, którą można dziś obejrzeć w Wilnie, została przygotowana przez warszawskie Muzeum Literatury i znajduje się w miejscu, gdzie żadnej celi nie było. 12. Czy w postaci Senatora doszukamy się aluzji np. do Władimira Putina? Ta inscenizacja w ogóle stara się nie być aluzyjna, tak jak wszystkie moje inscenizacje. Przedstawiając Senatora, chcę opowiedzieć historię o Senatorze, a nie o kimś innym, kogo można sobie Senatorem zastąpić. To, że obecnie różni ludzie zachowują się podobnie do tego Senatora, widz może zobaczyć lub nie zobaczyć. Zresztą Nowosilcow był politykiem o wiele niższej randze niż prezydent Putin i występuje w Dziadach jako prokurator i sędzia, nie jako administrator kraju. Wszystkie takie zabiegi aluzyjne ostatecznie zaciemniają myśl utworu, bo gdyby widz, śledząc historię Nowosilcowa, miał jeszcze równolegle myśleć o Putinie, to już by się pewnie całkiem pogubił. To by musiała być naczelna koncepcja spektaklu, a wydaje mi się, że nie warto marnować Dziadów na prezydenta Putina – on już i tak się wdarł w zbyt duże obszary naszego życia. 13. Czy Dziadów część III jest antyrosyjska? Ten dramat niewątpliwie jest antyautorytarny, nie antyrosyjski. Diagnozuje zjawisko różnych władz w roku 1823: władzy zaborcy, władzy Boga lub diabła i władzy ludzi nad samymi sobą. Człowiek w tym dramacie nieustannie negocjuje swoją władzę nad sobą z innymi siłami, a jego ciało i psychika jest polem bitwy, skrawkiem, o który walczą siły ziemskie, zyczne i psychiczne. Mickiewicz t, który tu się rozgrywa, jest tem o ciało przedstawia historię lokalną, konkretną – ale i duszę człowieka: gdzie ten człowiek ma przebywać i czym ma się zajmować. Dziadów część III jest więc antyrosyjska w tym sensie, że przedstawia działania Rosji na Litwie w roku 1823, a te działania miały na celu podporządkowanie sobie społeczeństwa i rozszerzenia swojej władzy, co nie jest zacnym celem. 14. Czy Bartosz Porczyk, grający Konrada, będzie też śpiewał, tak jak śpiewał jako Gustaw w części IV? Tak. Konrad według tekstu Mickiewicza jest śpiewakiem. Fundamentalne pytanie, jakie sobie zadaje Konrad na początku Improwizacji, brzmi: po co śpiewać, skoro nie ma dla kogo? A odpowiedzią na to pytanie jest: można śpiewać dla Boga i dla Natury. Śpiewanie jest podstawową formą ekspresji zarówno dla Konrada, jak i dla Gustawa. 15. Czy fragmenty utworu mówione w językach obcych będą tłumaczone? Często zapominamy, że obszerne fragmenty tego utworu są napisane po francusku – i jest to jeden z uroków tego dzieła. Mickiewicz po latach emigracji jest tu już poetą europejskim, a jego postacie kosmopolitami. Utwór będzie grany oczywiście w oryginale, zgodnie z zapisem autora, czyli po polsku i francusku, jak i w innych językach. 16. Czy pojawią się objaśnienia poety? Objaśnienia poety to oddzielna część dramatu – będziemy je inscenizowali za rok, kiedy będziemy wystawiali całość Dziadów. 17. Co z didaskaliami – czy będą czytane? Didaskalia są częścią dramatu. Zgodnie z konwencjami stosujemy się do didaskaliów. W sytuacjach, kiedy nie ma dosłownej realizacji didaskaliów na scenie, będą one mówione. 44 PYTANIA DO MICHAŁA ZADARY W SPRAWIE „DZIADÓW części III” 18. Do kogo adresowany jest spektakl? Do wszystkich, a w szczególności do ludzi, którzy interesują się rzeczywistością, literaturą, teatrem, myśleniem, rozrywką, aktorstwem, muzyką, losem, cierpieniem i szczęściem. 19. Czy gimnazjaliści i licealiści dostaną bryk przed egzaminami? Widzowie otrzymają pełny tekst Mickiewicza i inscenizację zgodną z tekstem utworu. Nie ma więc dla gimnazjalisty lepszego sposobu na poznanie tego dramatu – ale nie da się tego zrobić w godzinę, trzeba na to poświęcić trochę czasu. 20. Czy kostiumy będą historyczne? Tak. Julia Kornacka i Arek Ślesiński przygotowali 100 kostiumów zgodnych z epoką, czasem i miejscami akcji utworu. 21. Dlaczego w spektaklu jest aż trzech kompozytorów? Maja Kleszcz i Wojtek Krzak opracowują warstwę muzyczną i dźwiękową wszystkich części. Jan Duszyński skomponował fragment muzyczny, nazwany przez poetę „Sceną śpiewaną” w scenie Pan Senator. Z tekstu wynika, że cała długa scena ma być śpiewana jak w operze; tekst też dość dokładnie określa, jak ona ma brzmieć – ma być oparta na motywach z oper Mozarta. 22. Fragmenty spektaklu będą śpiewane? Tak. Będą zarówno pieśni, jak i spory fragment skomponowany przez Jana Duszyńskiego, który możemy nazwać minioperetką. 23. Czy oświetlenie będzie zgodne z epoką? Zamierzasz wykorzystać światło świec czy gaz? Nie, a szkoda, gdyż ograniczają nas wymagania BHP i budżet, a byłby to niesamowity efekt. W niektórych scenach wykorzystamy blask świec. Do sceny więziennej zakupimy ich około 200. 24. Dlaczego zatrudniasz choreografkę? Jest ona niezbędna do ułożenia menueta zgodnego ze zwyczajami połowy dziewiętnastego wieku, w scenie Balu u Senatora. Romana Agnel, założycielka Baletu Dworskiego „Cracovia Danza”, jest wielkim autorytetem w sprawach tańców dworskich. 25. Czy aktorzy zatańczą prawdziwego menueta? Tak, zgodnego z praktyką epoki. 26. Czy aktorzy będą mieli mikroporty, co jest powszechne we współczesnym teatrze? Nie. Jestem przeciwnikiem ich wykorzystania. Będą mówić głośno i wyraźnie. 27. Kto gra Rollisonową? Ewa Skibińska. 28. Dlaczego w spektaklu pojawią się znów dzieci? Tekst Mickiewicza przewiduje chór dziecięcy jako głosy aniołów, więc obsadzenie dzieci było koniecznością. 29. W jakiej roli pojawią się dzieci? Grają anioły. pojawią się nawiązania do pozostałych części z roku 2014? 30. Czy w scenogr Tak. Ostatnia scena części III kontynuuje wątek z części II – Guślarz rozmawia z dziewczyną, z którą na końcu części II chciało rozmawiać widmo. Wracamy więc do sytuacji z części II, a Mariusz Kiljan i Marta Zięba grają te same role, co w tamtym spektaklu. 44 PYTANIA DO MICHAŁA ZADARY W SPRAWIE „DZIADÓW części III” 31. Czy i czym Konrad będzie pisał na ścianie w scenie przemiany z Gustawa? Zgodnie z tekstem – węglem. 32. Czy Konradowi objawi się Bóg? Niech to pozostanie na razie tajemnicą. 33. Czy na scenie odbędą się rzeczywiste egzorcyzmy Ks. Piotra? Tak. Mariusz Kiljan, grający rolę Ks. Piotra, kształcił się do tej roli w dziedzinie wypędzania diabłów. 34. Czy Wiesław Cichy opanował tak skomplikowaną rolę po francusku? Wiesław Cichy nie tylko mówi po francusku, ale też bardzo dobrze tańczy menueta i śpiewa – byłby z niego dobry aktor musicalowy. 35. Czy widzowie będą mieli szansę śmiać się w trakcie spektaklu, jak było to w częściach roku 2014? Oczywiście. Mam nadzieję, że nawet bardziej niż w częściach I, II i IV. Widać, że z wiekiem Mickiewicz miał coraz ostrzejsze poczucie humoru. 36. Czy w spektaklu będą dodatkowe efekty specjalne (burza, grzmoty)? Tak. Budujemy specjalny instrument do imitacji tychże efektów. 37. Czy w ostatniej scenie na cmentarzu powracasz do współczesności? Tak. Spotkamy Guślarza i Dziewczynę z części II – Mariusza Kiljana i Martę Ziębę. Część II odbywa się współcześnie, więc na koniec III części wracamy do współczesności po czterogodzinnej wyprawie w dziewiętnasty wiek. 38. Czy znów wykorzystasz kamerę? W Dziadów części III właściwie rezygnujemy z multimediów – jest to spektakl nawiązujący w swojej formie do teatru dziewiętnastego wieku. 39. Jak długi będzie spektakl? Czy będzie przerwa? Cały spektakl z jedną lub dwoma przerwami będzie trwał około pięciu godzin. 40. Jaka jest funkcja dramaturga Daniela Przastka w zespole twórców? Daniel Przastek dostarcza nam informacji historycznych i historyczno-literackich. Podczas prób śledzi tekst w rękopisie i w pierwszym wydaniu, bada różne zagadnienia – na przykład czy w roku 1823 istniały już pióra wieczne. Nie istniały, pisano ściętymi piórami ptasimi. 41. Co z Ustępem Dziadów części III? Za rok, kiedy wystawimy całe Dziady bez jednego skrótu, wystawimy również Ustęp. W tym roku będą sceny dramatyczne III części. 42. Co jest najważniejsze w mówieniu wierszem Mickiewicza? Najważniejsze to mówić głośno i wyraźnie oraz pauzy klauzulowe. 43. Czy w roku 2016 część III będzie po II i przed IV? Tak. Układ będzie chronologiczny według zapisu części przez Mickiewicza. 44. Co było najważniejsze w pracy Dziadów częścią III? Odkrycie struktury utworu jako ciągu improwizacji. dyrektor – Krzysztof Mieszkowski kierownik literacki – Piotr Rudzki dramaturg – Marzena Sadocha reżyseria – MICHAŁ ZADARA drugi reżyser – MARTA STREKER dramaturgia – DANIEL PRZASTEK scenogr ROBERT RUMAS kostiumy – JULIA KORNACKA i AREK ŚLESIŃSKI światło i wideo – ARTUR SIENICKI muzyka – MAJA KLESZCZ i WOJCIECH KRZAK kompozycja sceny Balu – JAN DUSZYŃSKI choreogr ceny Balu – ROMANA AGNEL pianistka i korepetytorka – JUSTYNA SKOCZEK o b s ada : Przemowa: MAŁGORZATA GOROL, ANNA ILCZUK Prolog: Więzień – BARTOSZ PORCZYK Anioł Stróż – MARTA ZIĘBA Duchy z lewej – MONIKA BOLLY, ADAM CYWKA, MARIAN CZERSKI, MARCIN PEMPUŚ Duchy z prawej – SYLWIA BOROŃ, TOMASZ KOCUJ, TOMASZ LULEK, EDWIN PETRYKAT Duch – ANNA ILCZUK Akt I Scena I: Jakub – MARCIN PEMPUŚ Adolf – CEZARY ŁUKASZEWICZ Żegota – IGOR KUJAWSKI Konrad – BARTOSZ PORCZYK Ks. Lwowicz – MICHAŁ MROZEK Jan Sobolewski – ADAM SZCZYSZCZAJ Frejend – MICHAŁ CHOROSIŃSKI Tomasz – JAKUB GIEL Feliks Kółakowski – ANDRZEJ KŁAK Suzin – PAWEŁ MAJCHROWSKI (PWST) DZIADÓW CZĘŚć III obsada Jacek – PIOTR JĘDRASIK (PWST) Józef – TOMASZ KOCUJ Jankowski – MICHAŁ OPALIŃSKI Kapral – WOJCIECH ZIEMIAŃSKI Scena II Improwizacja: Konrad – BARTOSZ PORCZYK Duchy z lewej – MARIAN CZERSKI, MARCIN PEMPUŚ Duchy z prawej – SYLWIA BOROŃ, TOMASZ LULEK Scena III: Konrad; Duch – BARTOSZ PORCZYK Ks. Piotr – MARIUSZ KILJAN Więzień – CEZARY ŁUKASZEWICZ Kapral – WOJCIECH ZIEMIAŃSKI Chór Aniołów – KACPER KURYŚ (agencja castingowa Studio ABM), JULIA LESZKIEWICZ (agencja castingowa Studio ABM), PAULINA PANAS (agencja castingowa Studio ABM), MICHAŁ STAWISKI (agencja castingowa Studio ABM), MIKOŁAJ SZMEICHEL (agencja castingowa Studio ABM), ANNA TOMASZEWSKA (agencja castingowa Studio ABM) Archanioł pierwszy – MARTA ZIĘBA Archanioł drugi – EDWIN PETRYKAT Anioły – SYLWIA BOROŃ, TOMASZ KOCUJ, TOMASZ LULEK Scena IV Dom wiejski pode Lwowem: Ewa – JANKA WOŹNICKA Marcelina – MAŁGORZATA GOROL Anioły – SYLWIA BOROŃ, TOMASZ KOCUJ, TOMASZ LULEK, EDWIN PETRYKAT Chór Aniołów – KACPER KURYŚ (agencja castingowa Studio ABM), JULIA LESZKIEWICZ (agencja castingowa Studio ABM), PAULINA PANAS (agencja castingowa Studio ABM), MICHAŁ STAWISKI (agencja castingowa Studio ABM), MIKOŁAJ SZMEICHEL (agencja castingowa Studio ABM), ANNA TOMASZEWSKA (agencja castingowa Studio ABM) Róża – TOMASZ KOCUJ Scena V Cela Księdza Piotra: Ks. Piotr – MARIUSZ KILJAN Anioły – TOMASZ KOCUJ, TOMASZ LULEK, EDWIN PETRYKAT Scena VI Widzenie Senatora: Diabeł I – MARIAN CZERSKI Diabeł II – MARCIN PEMPUŚ Belzebub – ADAM CYWKA Senator – WIESŁAW CICHY Scena VII Salon warszawski: Zenon Niemojewski – ANDRZEJ KŁAK Adolf – CEZARY ŁUKASZEWICZ Hrabia – JAKUB GIEL Francuz – WOJCIECH ZIEMIAŃSKI DZIADÓW CZĘŚć III obsada Dama I – KATARZYNA STRĄCZEK Kamerjunkier – ADAM CYWKA Dama II – JANKA WOŹNICKA Szambelan – EDWIN PETRYKAT Jeden z młodych – MICHAŁ MROZEK Młoda dama – SYLWIA BOROŃ Jenerał – DARIUSZ MAJ Literat I – ADAM SZCZYSZCZAJ Oficer wyższy – MARIAN CZERSKI Mistrz ceremonii – MICHAŁ OPALIŃSKI Stary Polak – BOGUSŁAW DANIELEWSKI Literat II – MARCIN PEMPUŚ Literat III – RAFAŁ KRONENBERGER Literat IV – MICHAŁ CHOROSIŃSKI A*** G*** – PIOTR JĘDRASIK (PWST) N*** – TOMASZ KOCUJ Wysocki – IGOR KUJAWSKI Scena VIII Pan Senator: Senator – WIESŁAW CICHY Doktor – JAKUB GIEL Lokaj – MICHAŁ MROZEK Sekretarz – DARIUSZ MAJ Pelikan – ADAM SZCZYSZCZAJ Bajkow – RAFAŁ KRONENBERGER Pani Rollison – EWA SKIBIŃSKA Kmitowa; Księżna – DAGMARA MROWIEC-MATUSZAK Panna – JANKA WOŹNICKA Ks. Piotr – MARIUSZ KILJAN Gubernatorowa; Sowietnikowa druga – MONIKA BOLLY Sowietnikowa; Dama – MARTA ZIĘBA Jenerałowa; Matka – KATARZYNA STRĄCZEK Młody człowiek – TOMASZ KOCUJ Kolleski regestrator – EDWIN PETRYKAT Sowietnik – MICHAŁ OPALIŃSKI Pułkownik – ADAM CYWKA Gubernator – MARIAN CZERSKI Starosta – IGOR KUJAWSKI Oficer rosyjski – MARCIN PEMPUŚ Bestużew – MICHAŁ CHOROSIŃSKI Student – CEZARY ŁUKASZEWICZ Justyn Pol – ANDRZEJ KŁAK Dama III – MAŁGORZATA GOROL Dama IV – ANNA ILCZUK Dama V – KLAUDIA CYGOŃ (PWST) Dama VI – DARIA KRZYŻANIAK (PWST) Dama VII – IWONA RÓLCZYŃSKA (gościnnie) Dyrektor muzyki – JUSTYNA SKOCZEK (gościnnie) Konrad – BARTOSZ PORCZYK Żołnierz – PAWEŁ MAJCHROWSKI (PWST) DZIADÓW CZĘŚć III obsada Scena IX Noc Dziadów: Guślarz – MARIUSZ KILJAN Kobieta – MARTA ZIĘBA Widmo – JAKUB GIEL asystenci reżysera – NINA KARNIEJ, MACIEJ RABSKI, JAROSŁAW WÓJTOWICZ asystentka choreografa – EWELINA ADAMSKA-PORCZYK konsultacje językowe – ANNA SZOC konsultacje wokalne – MICHAŁ KOWALIK, MAGDALENA ŚNIADECKA-SKRZYPEK konsultacje z gry na flecie – ROMUALD SZAŁEK koordynator projektu – JACEK CIMICKI inspicjent – EWA WILK sufler – MAGDALENA KABATA charakteryzacja – MATEUSZ STĘPNIAK, MARIANNA BARTNICKA, BARBARA PASKA garderobiane – ANNA DOBOSZ, LUCYNA DOMAŃSKA, BEATA MAZURKIEWICZ, JOANNA ZBOROWSKA montażyści – ADAM BURACZEK, WOJCIECH CZEREPAK, DAMIAN DYLĄG, MIROSŁAW GOŁĘBIOWSKI, GRZEGORZ KLOC, JAKUB KRECZMER, PAWEŁ STANASZEK, GRZEGORZ SZNAJDER, ŁUKASZ SZYSZKA rekwizytor – MAREK IWANASZKO realizacja światła – DARIUSZ BARTOŁD, WOJCIECH BRATOS, PAWEŁ OLSZEWSKI realizacja projekcji – DARIUSZ BARTOŁD, KAZIMIERZ BLACHARSKI realizacja dźwięku – MARCIN NIEBOJEWSKI, TOMASZ ZABORSKI premiera na Scenie im. Jerzego Grzegorzewskiego 10 kwietnia 2015 582. premiera Teatru Polskiego we Wrocławiu licencjodawca – Stowarzyszenie Autorów ZAiKS, Warszawa MICHAŁ ZADARA Reżyser i scenograf teatralny, autor filmów niezależnych i instalacji wideo. Urodził się w Warszawie, ale dzieciństwo i wczesną młodość spędził za granicą. Kiedy miał trzy lata, wyjechał z rodzicami do Austrii i Niemiec – mieszkał w Wiedniu, a później we Frankfurcie. Po ukończeniu wiedeńskiego liceum wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Studiował m.in. oceanografię w Sea Education Association w Massachusetts. W roku 1999 ukończył z wyróżnieniem studia w zakresie teatru oraz nauk politycznych w Swarthmore College w Filadelfii. Tamże wyreżyserował w 1995 roku wspólnie z Emily Salzfass swoje pierwsze przedstawienie Cabaret: an Original Work Sponsored by No One. Rok później, podczas pobytu w Polsce, wystawił w Studio Buffo w Warszawie monodram Aleksa Murphy’ego Do You Miss America? wg sztuki Erica Bogosiana Drinking in America (1996). W czasie studiów w Swarthmore College wyreżyserował tam Kurkę Wodną Stanisława Ignacego Witkiewicza (1999), a w offowym teatrze Collective Unconscious w Nowym Jorku Bones in Whispers wg Ziemi jałowej Thomasa Stearnsa Eliota (2000). W roku 2001 rozpoczął studia na Wydziale Reżyserii Dramatu w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie, które ukończył w 2005. Był asystentem lub współpracownikiem Małgorzaty Szczęśniak, Krzysztofa Warlikowskiego, Kazimierza Kutza, Jana Peszka, Ingmara Villqista, Armina Petrasa czy Roberta Wilsona. Jeszcze podczas krakowskich studiów wyreżyserował HamletMaszynę Heinera Müllera (produkcja kolektywu nowak/wysocka/zadara, PWST w Krakowie, 2003; nagroda dla najlepszego spektaklu offowego, XXXIX Ogólnopolski Przegląd Teatrów Małych Form Kontrapunkt w Szczecinie, 2004), a także Hessego – wieczór literacki złożony z tekstów Hermanna Hessego (Panga Pank w Krakowie, 2003). Wyreżyserował jedną z części spektaklu dyplomowego Wydziału Aktorskiego Niepoprawni wg Fantazego Juliusza Słowackiego pod opieką Mikołaja Grabowskiego (PWST w Krakowie, 2004). Wspólnie z J. Peszkiem wystawił Szaloną lokomotywę S.I. Witkiewicza w Nowym Teatrze w Słupsku (2004), a wraz z Anne-Laure Liégeois spektakl warsztatowy podczas [email protected] – Korek, improwizowaną formę teatralną, w której widzowie wchodzili do samochodów i oglądali rozgrywające się tam miniscenki (Narodowy Stary Teatr w Krakowie w Muzeum Lotnictwa, 2004). Kolejne przedstawienia w jego reżyserii to: From Poland with Love Pawła Demirskiego (Teatr Wybrzeże w Gdańsku, 2005), Obrażanie widzów Petera Handkego (Fundacja Starego Teatru w Krakowie, 2005), Ksiądz Marek J. Słowackiego (Narodowy Stary Teatr w Krakowie, 2005 [także MICHAŁ ZADARA scenografia i opracowanie muzyczne]; nagroda ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz wyróżnienie za reżyserię, I Ogólnopolski Konkurs na Teatralną Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Europejskiej, 2006), Wałęsa. Historia wesoła, a ogromnie przez to smutna P. Demirskiego (Teatr Wybrzeże w Gdańsku, 2005), Wesele Stanisława Wyspiańskiego (Teatr STU w Krakowie, 2006; nagroda zbiorowa dla aktorów, Ogólnopolski Konkurs Na Inscenizację Utworów Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, 2007), Fedra Jeana Racine’a (Narodowy Stary Teatr w Krakowie, 2006), Inge Bartsch wg Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego (Teatr Narodowy w Warszawie w cyklu liryka.reaktywacje, 2006), Na gorąco M. Zadary wg scenariusza filmu Pół żartem, pół serio (Teatr Współczesny w Szczecinie, 2006), Kartoteka Tadeusza Różewicza (Wrocławski Teatr Współczesny, 2006; wyróżnienie jury studenckiego, IX Przegląd Współczesnego Dramatu Rewizje.pl w Zielonej Górze, 2007), Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego (Narodowy Stary Teatr w Krakowie, 2007; wyróżnienie za zamysł inscenizacyjny, XXXII Opolskie Konfrontacje Teatralne „Klasyka Polska”, 2007), Ozonkinder Niny Büttner, Niny Ender, Magdaleny Grazewicz, Anne Habermehl, Anne Jentsch, Juliane Kann, Dirka Lauckego i Tiny Müller (koprodukcja Maxim Gorki Theater w Berlinie, Hochschule für Schauspielkunst Ernst Busch w Berlinie i Universität der Künste w Berlinie, 2007), Chłopcy z Placu Broni wg Ferenca Molnára (Teatr Narodowy w Warszawie, 2008), Księga Rodzaju 2 Antoniny Wielikanowej i Iwana Wyrypajewa (Wrocławski Teatr Współczesny, 2007), Operetka Witolda Gombrowicza (Teatr Muzyczny Capitol we Wrocławiu, 2007), Wariacje na temat „Nocy listopadowej” wg S. Wyspiańskiego (Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie, spektakl grany w Belwederze, 2007), Wizyta starszej pani Friedricha Dürrenmatta (Teatr Współczesny w Szczecinie, 2008), Gog i Magog. Kronika chasydzka wg Martina Bubera (Teatr Jeleniogórski im. C. Norwida – Scena Dramatyczna, 2008), Każdy/a. Sztuka moralna M. Zadary po przeczytaniu staroangielskiej sztuki Everyman (Teatr Studio w Warszawie, 2008 [także scenografia, opracowanie muzyczne i projekcje wideo]), Ifigenia. Nowa tragedia (według wersji Racine’a) P. Demirskiego i M. Zadary (Narodowy Stary Teatr w Krakowie, 2008 [także scenografia, wideo i reżyseria światła]; Grand Prix oraz Nagroda Młodych w kategorii „KURTYNa” za reżyserię i scenografię, VII Festiwal Prapremier w Bydgoszczy, 2008; Złamany Szlaban, XX Międzynarodowy Festiwal Teatralny Bez Granic w Cieszynie, 2009), Tykocin P. Demirskiego i M. Zadary (koprodukcja Wrocławskiego Teatru Współczesnego, Teatru Narodowego Habima w Tel Awiwie i Instytutu Adama Mickiewicza, 2008 [druga część dyptyku Bat Yam – Tykocin]), Kupiec Mikołaja Reja (Narodowy Stary Teatr w Krakowie, 2009), Nocleg w Apeninach Aleksandra Fredry (Teatr Współczesny w Szczecinie, 2009 [także scenografia]), Utopia będzie zaraz – kolaż sceniczny z wykorzystaniem tekstów P. Demirskiego, piosenek z lat 80. oraz Ksiąg narodu polskiego Adama Mickiewicza (Narodowy Stary Teatr w Krakowie, 2010), Oresteia Iannisa Xenakisa (Teatr Wielki-Opera Narodowa w Warszawie, 2010), Bruno Schulz: Mesjasz Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk (Schauspielhaus Wien, 2010), La libertà chiama la libertà Eugeniusza Knapika (Opera Wrocławska, 2010 [także przekład libretta i współpraca przy projekcjach multimedialnych]), Anty-Edyp – projekt Barbary Wysockiej i M. Zadary wg Sofoklesa, Sigmunda Freuda, Gilles’a Deleuze’a i Féliksa Guattariego (Teatr Polski w Warszawie, 2010), Wielki Gatsby wg Francisa Scotta Fitzgeralda (Teatr Polski w Bydgoszczy, 2011 [także opracowanie muzyczne i wideo]), Awantura Warszawska. Waszyngton – Moskwa – Londyn na podstawie dokumentów i korespondencji (Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie, 2011; wyróżnienie honorowe dla twórców spektaklu, XI Festiwal Prapremier w Bydgoszcz, 2012), 1666 wg Isaaca Bashevisa Singera (Teatr Żydowski w Warszawie, 2011 [także scenografia]), Prolog Czesława Miłosza (Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie, 2011), Aktor Cypriana Kamila Norwida (Teatr Narodowy w Warszawie, 2012; Nagroda im. C.K. Norwida w kategorii Teatr, 2013), Hotel Savoy wg Josepha Rotha (Teatr Nowy w Łodzi, 2012 [także przekład]; tytuł najważniejszego kulturalnego wydarzenia roku 2012 w plebiscycie Energia Kultury w Łodzi, 2013), Jezus Chrystus Zbawiciel Klausa Kinskiego (Teatr Dramatyczny m.st. Warszawy i Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia w Krakowie, 2012), Chopin bez fortepianu – bezprecedensowa realizacja koncertów fortepianowych Fryderyka Chopina f-moll op. 21 i e-moll op. 11 (Centrala w koprodukcji z krakowską Agencją Artystyczną GAP w Teatrze MICHAŁ ZADARA im. J. Słowackiego w Krakowie, 2013; Grand Prix i Nagroda Promocyjna im. K. Krzanowskiego, XL Przegląd Małych Form Teatralnych Kontrapunkt w Szczecinie, 2014; Grand Prix, XIII Festiwal Prapremier w Bydgoszczy, 2014; Nagroda za osobowość artystyczną, LIII Rzeszowskie Spotkania Teatralne – I Festiwal Nowego Teatru w Rzeszowie, 2014), dla głosów i rąk Jagody Szmytki (Teatr Wielki-Opekostiumy i reżyseria światła ra Narodowa w Warszawie w ramach Projektu ’P’, 2013 [także scenogr oraz współautorstwo libretta]), Wszyscy byli odwróceni wg Marka Hłaski (Centrala w koprodukcji z krakowską Agencją Artystyczną GAP, Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie i Teatrem Nowym w Łodzi, 2013 [także scenogr Złota Maska za najlepszą reżyserię, 2014), Princip (Dieses nagrody Grab ist mir zu klein) Biljany Srbljanović (Schauspielhaus Wien, 2013 [także scenogr za najlepszą reżyserię i najlepszą scenogr ę, LIX Sterijino Pozorje Festival w Nowym Sadzie, 2014), 10 politycznych piosenek Anny Czerniawskiej i M. Zadary – dokument teatralny o pracownikach warszawskich kebabów (Centrala w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, 2013), pierwsza odsłona wystawienia bez skrótów Dziadów A. Mickiewicza: części I, II i IV oraz wiersz Upiór (Teatr Polski we Wrocławiu, 2014), Zbójcy Friedricha Schillera (Teatr Narodowy w Warszawie, 2014; Nagroda im. K. Swinarskiego, 2014), Elementarz wg Mariana Falskiego (Centrala w koprodukcji z Nowym Teatrem w Warszawie, 2014) oraz Wychowanka A. Fredry (Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie w koprodukcji z Centralą i Teatrem Powszechnym w Warszawie w ramach cyklu Fredro. Nikt mnie nie zna, 2014). W przygotowaniu: druga odsłona wystawienia bez skrótów Dziadów A. Mickiewicza: Dziadów część III (Teatr Polski we Wrocławiu, 2015), Fantazy J. Słowackiego (Teatr Powszechny w Warszawie, 2015) oraz Lilla Weneda J. Słowackiego (Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej w Krakowie, 2015). W Teatrze Polskim w Warszawie współtworzy z Danielem Przastkiem od maja 2012 roku projekt laboratorium naukowo-artystycznego Sześć polskich mów (do lutego 2013 roku zrealizowano połowę zaplanowanych spotkań). Jest też autorem ów niezależnych (Marecki, 2004; Film z Aktorami, 2007; Krytyczny Film, 2008; Wariacje na temat „Nocy listopadowej”, 2008) i instalacji wideo (Talking in Europe, 2006, pokazywana m.in. w BUDA Kunstencentrum w Kortrijk, w Armunia Teatro w Castiglioncello, w Tanzfabrik w Berlinie i na SommerSzene w Salzburgu). W roku 2008 został laureatem Paszportu „Polityki” w kategorii Teatr za rok 2007 „za imponującą aktywność twórczą, za przedstawienia przywracające wiarę w to, że teatr jest przestrzenią artystycznej wolności”. W 2012 natomiast na zamówienie Muzeum Powstania Warszawskiego wykonał mozaikę z 31 000 kamieni „Krytyki Politycznej”. Współinicjator ruchu Obywatele Kultury, jeden z założycieli Forum Obywatelskiego Teatru Współczesnego, gitarzysta zespołu All Stars Dansing Band. Pomysłodawca i współzałożyciel Centrali – teatru niemającego siedziby, a spektakle pokazującego w instytucjach, z którymi współpracuje. Napisał ponadto dramat Lubaszenko 1 (czytanie performatywne w reżyserii M. Zadary w Teatrze Powszechnym w Warszawie w koprodukcji z Centralą, 2014) – to pierwsza część długofalowego projektu, na który składa się kilka dramatów dokumentujących los Polaków w XX wieku, a ich postacią centralną jest Edward Linde-Lubaszenko. www.zadara.pl Daniel Przastek Lekcja historii Utwór Adama Mickiewicza to nie tylko myśl zawarta w słowach z francuskiego wydania, wedle którego „wiara we wpływ świata niewidzialnego, niematerialnego na sferę ludzkich myśli i działań jest ideą macierzystą poematu polskiego”, to również szczególny, pogłębiony i niesłychanie ciekawy rys epoki – okresu po kongresie wiedeńskim, czasów zaborowej polskiej egzystencji. Praca nad dążeniem do prawdy historycznej, odtworzenia realiów epoki, stanowiła niezwykle ważny element przygotowywanej inscenizacji. Wielokrotnie było to pasjonujące dochodzenie detektywistyczne, ukazujące, jak pamięć o naszych losach jest ulotna i powierzchowna oraz jak konieczne jest jej pielęgnowanie. Ową pracę można podzielić na kilka elementów. Pierwszym, chyba najważniejszym, stało się dążenie do właściwego literackiego wzorca dramatu, kolejnym zbadanie realiów epoki akcji, a trzecim, dziś chyba najbardziej pożądanym, gdyż przypomina pierwsze strony współczesnych kolorowych czasopism – dokonanie analizy, kto był kim w utworze wieszcza. [...] Analogicznie jak w pracy nad częściami I, II i IV, poszukując jak najlepszego odwzorowania słów poety, posiłkowaliśmy się różnymi wydaniami tekstu. Obowiązującym podczas prób egzemplarzem było wydanie Czytelnika z roku 1975 z jakże cennymi i ważnymi przypisami Stanisława Pigonia oraz posłowiem Zofii Stefanowskiej. Warto zaznaczyć, że w spornych i krytycznych sytuacjach oddawaliśmy głos Mickiewiczowi, wspomagając się autografem, który w wydaniu opracowanym przez Stefanowską we współpracy z Marią Prussak zawiera transliterację brulionu i rękopisu przechowywanych w zbiorach Biblioteki Polskiej w Paryżu oraz czystopisu ofiarowanego Klaudynie Potockiej i znajdującego się w Bibliotece Kórnickiej. Dodatkowo ważne stało się wykorzystanie pierwszego wydania dzieła w Poezyach Mickiewicza (tom czwarty, Paryż 1832) oraz licznych współczesnych opracowań. Istotne jest zwrócenie uwagi, że prawie za każdym razem edytorzy czy też opracowujące utwór osoby na własną modłę zmieniały interpunkcję, a niekiedy słowa w tekście, dlatego zaufanie do jednego wydania byłoby błędem niewybaczalnym. Ważnym pytaniem stał się sam tytuł utworu. Powszechnie przyjęło się mówić i używać – Dziady część III. Odwołując się jednak do wzorca historycznego, zdecydowaliśmy się na frazę zawartą w czystopisie, gdzie strona tytułowa wyglądała następująco: Dziadów część III we trzech aktach, a scenę pierwszą poprzedzał tytuł: Dziadów część III we trzech aktach Akt I Litwa. Podobnie rzecz ujęta zastała w pierwszym tytułowym wydaniu utworu w roku 1833. Tu na pierwszej karcie możemy przeczytać: „Adama Mickiewicza Dziadów część trzecia”. Dlatego naturalną konsekwencją, oddając prawdę Mickiewiczowi, stało się nadanie odsłonie z roku 2015 miana Dziadów części III. Przygotowując spektakl, wielokrotnie posiłkowaliśmy się materiałami i źródłami, które znajdują się w zbiorach muzeów: A. Mickiewicza w Wilnie, warszawskich: Literatury im. A. Mickiewicza, Warszawy, Wojska Polskiego czy Muzeum Wina w Zielonej Górze. Należy podkreślić wytężoną pracę kostiumologów, którzy przygotowali kilkadziesiąt projektów strojów zgodnych z wymogami epoki, oraz przywrócenie teatrowi, za sprawą iluzyjnych horyzontów, malowanych tradycyjną techniką na płótnie, zwyczaju obrazowania przestrzeni na scenie. Dodatkowo dbałość o każde wypowiadane słowo – średniówki i pauzy klauzulowe, podążanie za sugestiami poety wskazanymi w didaskaliach, między innymi przez przygotowanie muzyczne i choreograficzne sceny Balu, zmierzało do jednego celu: jak najpełniejszego i najbardziej adekwatnego oddania intencji autora oraz udokumentowania realiów ukazanych w utworze literackim. [...] Dziadów cześć III to frapujący, pełen zagadek i domniemań fresk wielkiej sprawy narodowej lat 1823–1824. Niezwykła lekcja coraz częściej nieznanej, pomijanej, przekształcanej i partykularnie wykorzystywanej historii, która pierwszy raz w dziejach polskiego teatru ma możliwość w pełni zostać pokazana na scenie. Nadrzędną intencją jest wybrzmienie wiersza Mickiewicza, podążanie za jego myślą i słowem zawartym w utworze. To niepowtarzalna szansa spotkania z pełnym tekstem, który ma głęboki oraz uniwersalny sens polityczny, metafizyczny i społeczny. Fragmenty tekstu, który w całości ukaże się w programie spektaklu. Świeża Krew dotlenia Dziady wystawa Druga wystawa z cyklu Świeża Krew dotlenia Dziady Premierze Dziadów części III Adama Mickiewicza w reżyserii Michała Zadary towarzyszy druga już wystawa z cyklu Świeża Krew dotlenia Dziady, przygotowana przez Galerię Sztuki Socato. Ekspozycję będzie można oglądać w foyer Sceny im. Jerzego Grzegorzewskiego na pierwszym piętrze. Na wernisaż zapraszamy w piątek 10 kwietnia 2015 po przedstawieniu. Świeża Krew dotlenia Dziady kuratorki: Karolina Jaklewicz i Magdalena Bobko projekt Galerii Sztuki Socato Co roku młodzi artyści dotleniają wrocławski krwiobieg sztuki. Po raz drugi pokolenie młodych artystów interpretuje też Dziady Adama Mickiewicza. Laureaci czterech edycji ogólnopolskiego Przeglądu Młodej Sztuki „Świeża Krew” podejmą artystyczny dialog z klasyką literatury. Zainspirowani tradycyjnym i jednocześnie nowatorskim podejściem Michała Zadary stworzą własną „romantyczną” wizję Dziadów A.D. 2015. Artyści biorący udział w wystawie: Rafał Czempo Czępiński, Łukasz Gierlak, Adam Pawłowski i Zbigniew Sikora NAGRODY TEATRU POLSKIEGO WE WROCŁAWIU Sezon 2014/2015 DZIADY. CZĘŚCI I, II, IV I WIERSZ UPIÓR: – Bartosz Porczyk – Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza za najlepszą męską kreację aktorską sezonu 2013/2014 (2014) – Bartosz Porczyk – nominacja do Wrocławskiej Nagrody Teatralnej (2014) – Bartosz Porczyk – nominacja do Paszportu „Polityki” w kategorii Teatr (2014) – Bartosz Porczyk – Nagroda Kulturalna „Gazety Wyborczej – Wrocław” WARTO w kategorii Teatr (2015) TERMOPILE POLSKIE: – Jan Klata – nominacja do Nagrody im. Konrada Swinarskiego (2014) – Bartosz Porczyk – Nagroda Kulturalna „Gazety Wyborczej – Wrocław” WARTO w kategorii Teatr (2015) KRONOS: VII Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia w Krakowie (2014): – Aleksandra Wasilkowska – nagroda za najlepszą scenografię – Robert Mleczko i Bartosz Nalazek – nagroda za najlepszą oprawę wizualną – specjalne wyróżnienie dla przedstawienia WYCINKA HOLZFÄLLEN: VII Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia w Krakowie (2014): – nagroda za najlepsze przedstawienie – Krystian Lupa – nagroda za najlepszą reżyserię – Piotr Skiba – nagroda za najlepszą pierwszoplanową rolę męską Inne: – Aldona Struzik – XLIII Ogólnopolski Festiwal Teatrów Jednego Aktora we Wrocławiu (2014): jedna z pięciu równorzędnych nagród (monodram Daisy – błękitna tożsamość) – Aldona Struzik – nagroda marszałka województwa dolnośląskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury (2014) – Stanisław Melski – XVIII Międzynarodowy Festiwal Spektakli Kameralnych Według Prac Fiodora Dostojewskiego w Nowogrodzie Wielkim i Starej Russie (2014): nagroda dla najlepszego reżysera (Zbrodnia i kara w Teatrze Małym we Wrocławiu) NAGRODY TEATRU POLSKIEGO WE WROCŁAWIU Sezon 2013/2014 COURTNEY LOVE: – Monika Strzępka – nominacja do Nagrody im. Konrada Swinarskiego (2013) – nominacja do Wrocławskiej Nagrody Teatralnej (2013) VI Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia w Krakowie (2013): – Monika Strzępka – nagroda za najlepszą reżyserię – Michał Korchowiec – nagroda za najlepszą scenografię – zespół Teatru Polskiego we Wrocławiu – nagroda dla najlepszego zespołu aktorskiego XXII Międzynarodowy Festiwal Teatralny Kontakt w Toruniu (2014): – Mariusz Kiljan – nagroda dla najlepszego aktora festiwalu TERMOPILE POLSKIE: Konkurs na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej „Klasyka Żywa” – Część I: Konkurs projektów (2014): – nagroda za projekt inscenizacji DZIADY. CZĘŚCI I, II, IV I WIERSZ UPIÓR: – Bartosz Porczyk – najlepszy aktor w sezonie 2013/2014 według serwisu Teatr dla Was (2014) XXXIX Opolskie Konfrontacje Teatralne „Klasyka Polska” (2014): – Bartosz Porczyk – Wielka Nagroda Aktorska – Bartosz Porczyk – nagroda jury społecznego DZIECI Z BULLERBYN: IV Festiwal Teatralna Karuzela w Łodzi (2014): – druga nagroda – Anna Ilczuk – nagroda za najlepszą reżyserię STAND_UP WITKACY: – Wiesław Cichy – najlepszy aktor w sezonie 2013/2014 według serwisu Teatr dla Was (2014) Inne: – Ewa Skibińska – nominacja w konkursie Człowiek Roku 2013 w kategorii Kultura (2014) – Krzysztof Mieszkowski – nominacja w plebiscycie „Polski – Gazety Wrocławskiej” na Dolnoślązaka Roku 2013 (2014) – Krzysztof Mieszkowski – nominacja w Plebiscycie 25-lecia „Gazety Wyborczej – Wrocław” (2014) – Krzysztof Mieszkowski – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2014) WYJAZDY TEATRU POLSKIEGO WE WROCŁAWIU UDZIAŁ W FESTIWALACH Wkrótce m.in. 15.04.2015 – DZIADÓW CZĘŚĆ III, XL Opolskie Konfrontacje Teatralne „Klasyka Polska” 19.04.2015 – WYCINKA HOLZFÄLLEN, L Przegląd Teatrów Małych Form Kontrapunkt w Szczecinie 21.04.2015 – SZAPOCZNIKOW. STAN NIEWAŻKOŚCI / NO GRAVITY, L Przegląd Teatrów Małych Form Kontrapunkt w Szczecinie 2–3.05.2015 – WYCINKA HOLZFÄLLEN, II Tianjin Cao Yu International Theatre Festival w Tiencin (Chiny) 6–7.05.2015 – WYCINKA HOLZFÄLLEN, The Beijing Lin Zhaohua Theatre Festival w Pekinie (Chiny) 22.05.2015 – PODRÓŻ ZIMOWA, LV Kaliskie Spotkania Teatralne 19.06.2015 – COURTNEY LOVE, XXII Festivalul International de Teatru w Sybinie (Rumunia) 4–8.07.2015 – WYCINKA HOLZFÄLLEN, LXIX Festival d’Avignon w Awinionie (Francja) 31.07–2.08.2015 – DZIADY. CZĘŚCI I, II, IV I WIERSZ UPIÓR, Beijing People’s Art Theatre International Festival 2015 w Pekinie (Chiny) Sezon 2014/2015 31.03–2.04.2015 – WYCINKA HOLZFÄLLEN, XXXV Warszawskie Spotkania Teatralne 28.03.2015 – DZIADY. CZĘŚCI I, II, IV I WIERSZ UPIÓR, XXXV Warszawskie Spotkania Teatralne 7–8.03.2015 – WYCINKA HOLZFÄLLEN, XXI Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Łodzi 11.12.2014 – WYCINKA HOLZFÄLLEN, VII Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia w Krakowie 9.12.2014 – KRONOS, VII Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia w Krakowie 2.12.2014 – STAND_UP WITKACY, Cricoteka w Krakowie 13.11.2014 – WYCINKA HOLZFÄLLEN, VII festiwal Wybrzeże Sztuki w Gdańsku 11.11.2014 – TERMOPILE POLSKIE, XVI Ogólnopolski Festiwal Sztuki Reżyserskiej Interpretacje w Katowicach 31.10–1.11.2014 – WYCINKA HOLZFÄLLEN, XXIII Festival de Tardor de Catalunya Temporada Alta w Gironie i Salt (Hiszpania) 28.09.2014 – SZAPOCZNIKOW. STAN NIEWAŻKOŚCI / NO GRAVITY, XIII Festiwal Prapremier w Bydgoszczy Sezon 2013/2014 28–29.06.2014 – DZIECI Z BULLERBYN, Teatr Stary w Lublinie 1.06.2014 – DWADZIEŚCIA NAJŚMIESZNIEJSZYCH PIOSENEK NA ŚWIECIE, VII Festiwal Reżyserii Filmowej w Świdnicy 1.06.2014 – DZIECI Z BULLERBYN, IV Festiwal Teatralna Karuzela w Łodzi WYJAZDY TEATRU POLSKIEGO WE WROCŁAWIU | uDZIAŁ W FESTIWALACH 30.05.2014 – DZIECI Z BULLERBYN, XVIII Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla Dzieci i Młodzieży Korczak 2014 w Warszawie [wyjazd współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego] 29.05.2014 – COURTNEY LOVE, XXII Międzynarodowy Festiwal Teatralny Kontakt w Toruniu 24.05.2014 – DZIADY. CZĘŚCI I, II, IV I WIERSZ UPIÓR, XXXIX Opolskie Konfrontacje Teatralne „Klasyka Polska” 21.05.2014 – COURTNEY LOVE, XV Международный театральный фестиваль «Радуга» [International Theatre Festival «Rainbow»] w Petersburgu (Rosja) 16–17.05.2014 – UTWÓR O MATCE I OJCZYŹNIE, CoMPAS14 w LG Arts Center w Seulu (Korea Południowa) [wyjazd współfinansowany przez Instytut Adama Mickiewicza] 27.04.2014 – DZIECI Z BULLERBYN, XX Dziecięce Spotkania Teatralne w Gliwicach 13.04.2014 – SZAPOCZNIKOW. STAN NIEWAŻKOŚCI / NO GRAVITY, XXXIV Warszawskie Spotkania Teatralne 8.04.2014 – KRONOS, XXXIV Warszawskie Spotkania Teatralne 24.03.2014 – POCZEKALNIA.0, XX Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Łodzi 13.12.2013 – COURTNEY LOVE, VI Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia w Krakowie 17.11.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Centrum Kultury i Sztuki w Koninie [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 16.11.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Miejski Dom Kultury w Wągrowcu [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 15.11.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Stowarzyszenie Jarocin XXI w Jarocinie [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 14.11.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Gostyński Ośrodek Kultury Hutnik w Gostyniu [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 13.11.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Krotoszyński Ośrodek Kultury w Krotoszynie [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 29.10.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Centrum Kultury Muza w Lubinie [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 24.10.2013 – UTWÓR O MATCE I OJCZYŹNIE, XVII Jüdische Musik- und Theaterwoche w Dreźnie (Niemcy) 22.10.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Centrum Kultury i Wypoczynku w Andrychowie [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 20.10.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Ośrodek Kultury w Oławie [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 18.10.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Nowosolski Dom Kultury w Nowej Soli [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 14.10.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Dolnobrzeski Ośrodek Kultury w Brzegu Dolnym [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 13.10.2013 – DZIECI Z BULLERBYN, Kłodzkie Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji w Kłodzku [w ramach programu „Teatr Polska” 2013] 9–10.10.2013 – UTWÓR O MATCE I OJCZYŹNIE, III Międzynarodowe forum sztuki teatralnej „Teart” [Международный форум театрального искусства «Теарт»] w Mińsku (Białoruś) 25–26.09.2013 – ZIEMIA OBIECANA, I edycja Polski w IMCE. Niecodziennego Festiwalu Teatralnego – Teatr IMKA w Warszawie 13.09.2013 – UTWÓR O MATCE I OJCZYŹNIE, XXI Mezinárodní festival Divadlo w Pilznie (Czechy) 12.09.2013 – SMYCZ, XVI Winobraniowe Spotkania Teatralne w Zielonej Górze