Tematyka zajęć z przedmiotu Kształcenie w zakresie teorii pielęgniarstwa – SUM niestacjonarny, 2016/17r Tematyka wykładów 1.Filozofia pielęgniarstwa – droga rozwoju, Model J. Watson. 2. Klasyfikacje diagnoz pielęgniarskich – ICNP, NANDA. 3. Modele pielęgnowania nawiązujące do humanistycznej komunikacji: I.King, B. Duldt, 4. Relacje interpersonalne podstawą opieki – Model H.Peplau; Pielęgniarstwo transkulturowe M. Leiniger – prezentacja studentów (Judaizm, Romowie, Islam, Świadkowie Jehowy, Hinduizm). 5. Polski wkład w rozwój pielęgniarstwa – prezentacje studentów. 6. Model podejmowania decyzji w różnych warunkach kulturowych i etycznych praktyki pielęgniarskiej. Propozycja modelu pielęgnowania – prezentacja studentów. Tematyka seminariów 1. 1Utrwalanie wiadomości z zakresu procesu pielęgnowania i klasycznych modeli pielęgnowania. 1.1.1 Powtórzenie podstawowych pojęć dotyczących procesu pielęgnowania i klasycznych modeli pielęgnowania. 1.1.2 Opracowywanie planów opieki z uwzględnieniem zasad modelu Roper- Logan, D.Orem, B.Neuman, C.Roy. 1.2. Filozofia pielęgniarstwa- istota pielęgnowania 1.2.1 Wyznaczniki filozofii pielęgniarstwa 1.2.2 Założenia i istota filozofii pielęgniarstwa polskiego 1.2.3 Filozofia troski. 2. Klasyfikacje diagnoz pielęgniarskich – ICNP, NANDA 3.1. Modele pielęgnowania w praktyce: J.Watson, M. Leiniger, H. Peplau, B. Duldt, I. King. 3.2. Miejsce pielęgniarstwa w strukturze nauk i w przyszłości. 3.2.1 Osiągnięcia naukowe w pielęgniarstwie 3.2.2 Rozwój pielęgniarstwa – kierunki w przyszłości 3.3. Model podejmowania decyzji w różnych warunkach kulturowych i etycznych praktyki pielęgniarskiej. 3.4. Test kończący zajęcia. Piśmiennictwo 1. Poznańska S., Płaszewska – Żywko L.: Wybrane modele pielęgniarstwa. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2001. 2. Górajek – Jóźwik J.: Filozofia i teorie pielęgniarstwa. Czelej , Lublin 2007. 3. Górajek – Jóżwik J.: Wprowadzenie do diagnozy pielęgniarskiej. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2007. 4. Kózka M., Płaszewska- Żywko L. : Diagnozy i interwencje pielęgniarskie. Wyd.Lek. PZWL, Warszawa 2008. Dodatkowo: 1. Carpenito – Moyet l.J.: Nursing diagnosis. Application to clinical practice – 10th ed. Lippincott Williams and Wilkins, 2004. 2. Aggleton P., Chalmers H. : Nursing Models and Nursing Practice. Algrave, 2000. 3. Kozłowska E., Cierzniakowska K., Szewczyk M.T.: Wybrane diagnozy i działania pielęgniarskie u chorych z oparzeniem termicznym. Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne. 2013,1: 28-35. 4. Habel A., Cierzniakowska K., Grabowska H.i wsp.: Propozycja realizacji diagnoz pielęgniarskich z wykorzystaniem ICNP u chorego operowanego z powodu przepukliny pachwinowej. Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne. 2011, 4: 187- 202 . 5. katalog – Międzynarodowa Klasyfikacja Praktyki Pielęgniarskiej - Materiały dydaktycznehttp://www.umed.pl/pl/index1.php?dir=icnp&mn=tresc-icnp&txt=3245 Zagadnienia do egzaminu z teorii pielęgniarstwa. 1. Filozofia pielęgniarstwa – założenia, istota. 2. Wyznaczniki filozofii pielęgniarstwa 3. Filozofia troski- przykłady 4. Założenia i istota filozofii pielęgniarstwa polskiego. 5. Klasyfikacja diagnoz pielęgniarskich 6. Współczesne modele pielęgnowania: J.Watson, M.Leiniger, I.King,H.Peplau, B. Duldt 7. Dorobek polskich pielęgniarek: T.Kulczyńska, H. Chrzanowska, R.Hutner 8. Model podejmowania decyzji w różnych warunkach kulturowych i etycznych praktyki pielęgniarskiej. Tematyka wykładów 1. Filozofia pielęgniarstwa – droga rozwoju Filozofia pielęgniarstwa Ogólna refleksja ,uogólnienie, ukazujące jak rozumiane jest pielęgniarstwo oraz jakie czynniki warunkują utrzymanie zdrowia człowieka lub powrót do niego. Celem filozofii jest ukazanie ogólnego, konkretnego obrazu pielęgniarstwa oraz zasadniczych idei leżących u jego podstaw./ J.Górajek- Jóźwik/Trzy komponenty filozofii pielęgniarstwa / Salsberry, 1994/. Filozofia pielęgniarstwa zawiera: - Ontologię - Epistemiologię - Etykę 1.1 Założenia 1.2 Nurty filozoficzne 1.2.1 Filozofia troski 1.3 Istota filozofii pielęgniarstwa polskiego 1.3.1. Model J. Watson 2. Klasyfikacje diagnoz pielęgniarskich 2.1 NANDA Diagnoza pielęgniarska to kliniczna ocena reakcji jednostki, rodziny lub środowiska na istniejące lub potencjalne problemy zdrowotne/procesy życiowe. Rodzaje diagnoz pielęgniarskich to: diagnoza właściwa, diagnoza ryzyka, diagnoza wstępna, diagnoza samopoczucia oraz diagnoza syndromu. 2.2 ICNP Diagnoza pielęgniarska- to zjawiska (problemy),które pielęgniarka spostrzega w stanie zdrowia i które wymagają podjęcia interwencji. Wersja 1.0 z 2005r zawiera 7 osi: • Przedmiot – obszar uwagi np. ból, bezdomność, wiedza • Klient – podmiot uwagi • Osąd – ocena sytuacji, kliniczna opinia np. spadający poziom, ryzyko, zwiększony • Czas – okres trwania zdarzenia np. przewlekły, przyjęcie • Działanie – celowe działania podejmowane przy pacjencie, • Lokalizacja – umiejscowienie np. brzuch, poradnia • Środki – sposób lub metoda działania np. bandażowanie, technika podawania insuliny, konsultacja dietetyczna. 3. Modele pielęgnowania nawiązujące do humanistycznej komunikacji: I.King, B. Duldt, 3.1 Model pełnienia ról społecznych Podstawowe założenia • Podstawą opieki jest troska o człowieka • Celem opieki jest opieka zdrowotna osób i grup • Ludzie są otwartymi systemami w stałej interakcji z otoczeniem • Systemy interakcji: – osobisty system – interpersonalny system – system społeczny Imogena King określiła 4 uniwersalne elementy teorii : • system społeczny, • zdrowie, • spostrzeganie, • relacje interpersonalne Pielęgnowanie jest zdefiniowane jako proces akcji, reakcji i interakcji, poprzez który pielęgniarka i klient dzielą się informacjami o swoim postrzeganiu sytuacji pielęgnacyjnej. Celem pielęgnowania jest pomoc jednostkom w utrzymaniu zdrowia, aby mogli funkcjonować w swoich rolach. Proces pielęgnowania składa się z działania, reakcji, interakcji i transakcji. ADL – system społeczny- spostrzeganie - relacje interpersonalne pielęgnacyjny • Oddychanie • Jedzenie i picie • Wydalanie • poruszanie • Sen i odpoczynek • Ubieranie i rozbieranie • Temperatura ciała • Skóra i higiena osobista • Komunikowanie się • Religia • Praca/ Zabawa - rozrywka/ • Nauka - zdrowie – problem 3.2 Model humanistycznej komunikacji Pielęgniarstwo – sztuka i nauka o pozytywnych humanistycznych interwencjach w zmieniających się stanach zdrowia człowieka, który współdziała w środowisku potencjalnych lub rzeczywistych krytycznych sytuacji w życiu. Proces pielęgnowania obejmuje : rozpoznanie, planowanie, realizację oraz ocenę. Elementy pielęgniarstwa : Porozumiewanie ( komunikowanie), opieka(troszczenie),szkolenie (edukacja). Humanizujące Dehumanizujące • dialog • indywidualne • holistyczne • wybór • równość • szacunek monolog schematyczne, kategorie częściowe dyrektywy /narzucanie/ poniżanie lekceważenie Zbiór interakcyjnych wzorców komunikacji : 1. Zaufanie – jedna osoba polega na drugiej. 2. Samo-ujawnianie -/ otwarcie siebie/ - to ryzykowanie odrzuceniem poprzez mówienie o swych uczuciach, myślach itd. biorąc pod uwagę wydarzenia obecne. 3. Informacja zwrotna / feedback/ - opisywanie zachowania, przekonań drugiej osoby plus wyrażanie własnej oceny. 4. Asertywność – wyrażanie własnych potrzeb, uczuć, opinii w bezpośredni sposób, uwzględniając poszanowanie wierzeń, uczuć innych. Konfrontacja – dostarczanie zwrotnej informacji o drugiej osobie plus żądanie zmiany w jej zachowaniu. 6. Konflikt- wymaga decyzji nad danym problemem. Wybór działań dokonuje się przy pomocy dialogu. 7. Separacja – ma miejsce pod koniec związku / relacji/. Może być wywołana zmianą lub wyborem np. klient zostaje przeniesiony na inny oddział, podobnie pielęgniarka może np. wziąć dłuższy urlop. Separacja może być humanizująca lub ze smutkiem. Zaufanie, otwarcie siebie, informacje zwrotne – stanowią centrum humanistycznego porozumiewania się – centralny trójnóg.