rak szyjki macicy

advertisement
RAK SZYJKI
MACICY
Rak szyjki macicy jest nowotworem złośliwym
rozwijającym się z nabłonka pokrywającego szyjkę lub
kanał szyjki macicy . Na świecie w ciągu roku rozpoznaje
się 500 000 przypadków raka , a ponad połowa chorych
umiera. Szacuje się, że do 2050 roku liczba zachorowań
może sięgać ponad 1 milion rocznie. W ujęciu globalnym
80% nowych zachorowań na raka szyjki przypada na
państwa rozwijające się, gdzie, w porównaniu z innymi
nowotworami narządów płciowych, zajmuje on pierwsze
miejsce jako przyczyna zgonów wśród kobiet.
W Polsce rak szyjki macicy jest drugim co do
częstości występowania nowotworem
narządów płciowych u kobiet do 45 roku
życia. Co roku około 3500 Polek dowiaduje
się, że ma raka szyjki macicy, a połowa z nich
umiera, bo zgłosiła się do lekarza zbyt późno.
Czynniki wpływające na powstanie
nowotworu:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
przewlekłe zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV 16 i 18 lub innymi
typami onkogennymi,
Wiek,
wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego,
duża liczba partnerów płciowych,
wieloletnie palenie papierosów,
niski status socjoekonomiczny,
śródnabłonkowa neoplazja szyjki ( CIN ) w wywiadzie,
dietę ubogą w antyoksydanty,
częste nieleczone stany zapalne pochwy wywołane przez Chlamydia trachomatis,
Neisseria gonorrhoea, HSV-2.
Metody zapobiegania rakowi szyjki macicy
Szczepionka
Obecnie istnieją dwie szczepionki profilaktyczne: szczepionka
czterowalentna, skierowana przeciw HPV 6, 11, 16 i 18, oraz
dwuwalentna, zawierająca antygeny skierowane przeciw
wirusom HPV 16 i 18. Obie szczepionki wykazują 100%
skuteczność w ciągu pięciu lat obserwacji. Rutynowe
stosowanie szczepionki jest rekomendowane dla
dziewczynek przed rozpoczęciem inicjacji seksualnej, a
także zalecane dla dziewcząt w wieku 13 - 18 lat, jeśli nie
zostały zaszczepione wcześniej. Na obecnym etapie badania
kliniczne nie dostarczają jednoznacznych danych klinicznych
i ekonomicznych wskazujących, czy należy szczepić kobiety
między 19 a 26 rokiem życia i starsze.
Badanie cytologiczne
Badanie to ma na celu wykrycie nieprawidłowych komórek
świadczących o rozpoczynającym się procesie nowotworowym w
szyjce macicy.
Jak przygotować się do badania?
Na badanie zgłoś się co najmniej dwa po ostatnim dniu krwawienia
miesiączkowego.
• 48 godzin przed pobraniem wymazu cytologicznego nie używaj
żadnych leków dopochwowych, nie wykonuj irygacji
• 24 godziny przed pobraniem wymazu cytologicznego zrezygnuj ze
współżycia płciowego
• nie zgłaszaj się na badanie w czasie krwawienia miesiączkowego
Cytologia to badanie bezpłatne, a tylko 1 na 4
kobiety wykonuje je regularnie
Stany chorobowe
Stan przedrakowy
Jeśli w komórkach nabłonka pojawią się zmiany atypowe ( CIN ) mamy do czynienia
ze stanem przedrakowym. Stan ten w porę wykryty może być wyleczony, co
zapobiega przekształcaniu się w raka szyjki macicy.
Rak przedinwazyjny
W momencie kiedy komórki przedrakowe przekształcą się w komórki
nowotworowe powstaje rak przedinwazyjny. Rak ten ograniczony jest wyłącznie do
nabłonka szyjki macicy. Oznacza to, że zmiana taka zwykle nie sięga głęboko i jest
całkowicie wyleczalna.
Rak inwazyjny
Zwykle rozwija się na terenie nadżerki. Powstaje gdy komórki nowotworowe
zaczynają wnikać głębiej i przekraczają granice nabłonka. Rak inwazyjny rozwija się
naciekając sąsiednie tkanki. Poprzez układ krwionośny i limfatyczny może dawać
przerzuty do odległych narządów. Rozpoznanie raka inwazyjnego jest sytuacją
groźną dla życia i wymaga specjalistycznego leczenia. Rokowanie pogarsza się w
miarę zaawansowania nowotworu.
Leczenie raka szyjki macicy
 Leczenie operacyjne
 Radioterapię
 Radiochemioterapię
 Immunoterapię
 Metody eksperymentalne
WNIOSEK
Ważne jest, by rak szyjki macicy nie był tematem
wstydliwym, by kobiety nie były same z lękiem przed
ewentualną chorobą. Żeby im uświadomić, że jest to
zagrożenie przed którym można się skutecznie
bronić. By czuły, że ich zdrowie to coś, na czym zależy
wszystkim, którzy je kochają.
Co chciałybyśmy uzyskać?
Rak szyjki macicy to choroba, której można skutecznie
zapobiegać. Ta choroba to nie zrządzenie losu, ale
wynik zakażenia wirusem. Moje zdrowie zależy
przede wszystkim ode mnie i nie pozwolę, by ten rak
się u mnie rozwinął. Zrobię cytologię i porozmawiam
z lekarzem o możliwości szczepienia. Przypomnę
innym kobietom wokół mnie, że warto dbać o siebie i
lepiej zapobiegać niż leczyć.
Download