Skuteczne i bezpieczne stosowanie środków

TSW 2014
Konferencja Sadownicza
Warszawa, 19 Lutego 2014
Skuteczne i bezpieczne stosowanie
środków ochrony roślin
według zasad
INTEGROWANEJ OCHRONY
Grzegorz Doruchowski
Instytut Ogrodnictwa - Skierniewice
SKIERNIEWICE
Integrowana Ochrona Roślin
Postulaty dla techniki stosowania środków ochrony roślin
• ograniczenie stosowania środków ochrony roślin do niezbędnego minimum
 redukcja dawek i ograniczenie liczby zabiegów
• ukierunkowanie środków ochrony roślin na osiągnięcie danego celu
 minimalizacja skutków ubocznych dla ludzi i środowiska
• przyznawanie pierwszeństwa najefektywniejszym technikom ochrony
 stosowanie urządzeń antyznoszeniowych
• ochrona wód oraz organizmów niebędących celem zwalczania
 zachowanie stref buforowych
• minimalizacja zagrożeń dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz dla środowiska
 bezpieczne postępowanie ze środkami ochrony roślin
REDUKCJA DAWEK
5
Dawka środka
l/ha ; kg/ha
6
xxxxxx
Dawka środka
kg, l/ha/m KORONY DRZEWA
0,125
2,0 m
Dawka środka na hektar sadu (zużycie) [l/ha]: 0,250
3,0 m
2,5 m
0,313
0,375
Dawka cieczy
DAWKA CIECZY
Równomierność
Masa
substancji
aktywnej na roślinach
rozkładu substancji
na roślinach
Dawka cieczy
5m
TYP SADU:
rozstawa rzędów:
KARŁOWY
3 - 3,5 m
PÓŁKARŁOWY
4m
STANDARDOWY
4m
TRADYCYJNY
5-6m
4m
3m
2m
DAWKA CIECZY [l/ha]:
200
300
400
600
800
Sprawność opryskiwacza
Inspekcja co 3 lata
Kalibracja co najmniej raz w roku !!!
PRECYZYJNA
OCHRONA ROŚLIN
12
Precyzyjna ochrona roślin
• opryskiwacze deflektorowe
• opryskiwacze o ukierunkowanym strumieniu powietrza
Precyzyjna ochrona roślin
• opryskiwacze selektywne
Precyzyjna ochrona roślin
• opryskiwacze nawigowane
OGRANICZENIE ZNOSZENIA
16
Rozpylacze
STANDARDOWE
Wirowe 80° / 60°
EŻEKTOROWE
Płaskostrumieniowe 80-90°
KOMPAKTOWE
Wirowe 80°
NORMALNE
B. DROBNE / DROBNE krople
ŚREDNIE / GRUBE krople
 GRUBE krople
BARDZO GRUBE krople,
Stosowanie:
w optymalnych warunkach
pogodowych
Stosowanie:
w normalnych warunkach
pogodowych (lekki wiatr)
Stosowanie:
w warunkach wietrznych,
z ograniczonym lub wyłączonym
strumieniem powietrza.
Stosowanie:
w wyjątkowo trudnych warunkach
pogodowych,
przy zwiększonej prędkości roboczej
 bardzo dobre pokrycie powierzchni
 duża podatność kropli na znoszenie
 poprawne pokrycie powierzchni
 ograniczone znoszenie
 średnie pokrycie,
 dobra penetracja drzew
 znaczne ograniczenie znoszenia
 obniżone pokrycie,
 bardzo mała podatność na znoszenie
Rozpylacze
Eżektorowe
rozpylacze eżektorowe
GRUBE KROPLE
standardowe rozpylacze wirowe
DROBNE KROPLE
Rozpylacze
19
Regulacja parametrów zabiegu
Scenariusz niskoznoszeniowy - PRZYKŁAD
rozpylacze
strumień powietrza
Opryskiwacze tunelowe
STREFY BUFOROWE
22
Strefy buforowe
DYREKTYWA PEiR 2009/128/WE
z dnia 21 października 2009 r.
o zrównoważonym stosowaniu pestycydów
Art. 11 - nakazuje przyjęcie środków służących ochronie środowiska
wodnego i zasobów wody pitnej przed wpływem pestycydów
poprzez:
a) (…)
b) utworzenie stref buforowych o odpowiedniej powierzchni z
myślą o ochronie niebędących celem zwalczania organizmów
wodnych oraz stref ochronnych dla wód powierzchniowych i
podziemnych wykorzystywanych do pobierania wody pitnej, w
których to strefach nie wolno stosować ani przechowywać
pestycydów.
Strefy buforowe
Projekt rozporządzenia MRiRW
w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin:
Szerokość minimalnych stref buforowych:
- dla dróg publicznych
3m
- dla pasiek
20 m
- dla zbiorników i cieków wodnych oraz terenów nieużytkowanych rolniczo
3 m w przypadku opryskiwaczy sadowniczych.
3m
20 m
3m
Strefy buforowe
USTAWA z dnia 8 marca 2013 r.
o środkach ochrony roślin
Art. 35
(…)
2. Środki ochrony roślin mogą być stosowane w odległości mniejszej
od zbiorników i cieków wodnych niż szerokość strefy buforowej (…)
wskazanej w etykietach tych środków, jeżeli zostaną określone
warunki stosowania środków ochrony roślin w takiej odległości w
przepisach wydanych na podstawie art. 40 ust. 2.
25
XXXXXXXXX
Strefy buforowe
Klasyfikacja technik ograniczających znoszenie
28
BEZPIECZNE POSTĘPOWANIE
29
Bezpieczne postępowanie
• przechowywanie
• przygotowanie do zabiegu
• mycie opryskiwacza
• zagospodarowanie pozostałości
Bezpieczne postępowanie
• przechowywanie
 w oryginalnych opakowaniach
 pod zamknięciem
 bez kontaktu z żywnością, napojami i paszą
 bez ryzyka przypadkowego spożycia przez ludzi
 w miejscach lub obiektach eliminujących ryzyko skażenia
gruntu i wody w wyniku wycieku lub przesiąkania
 min 20 m od studni oraz zbiorników wodnych o ile ś.o.r
nie są przechowywane na utwardzonej nawierzchni,
nieprzepuszczalnej dla cieczy
Bezpieczne postępowanie
• sporządzanie cieczy użytkowej
• w sposób ograniczający ryzyko skażenia wód
powierzchniowych i podziemnych oraz gruntu
• w odległości nie mniejszej niż 20 m od studni,
ujęć wody oraz zbiorników i cieków wodnych
Bezpieczne postępowanie
• mycie opryskiwacza
• w sposób ograniczający ryzyko skażenia wód
powierzchniowych i podziemnych oraz gruntu
• w odległości nie mniejszej niż 30 m od studni,
ujęć wody oraz zbiorników i cieków wodnych,
o ile opryskiwacz nie jest czyszczony w myjniach
urządzeń ochrony roślin
Bezpieczne postępowanie
• zagospodarowanie opakowań
 PŁUCZ !
 PŁUCZ !
 PŁUCZ !
 ZWRÓĆ !
Bezpieczne postępowanie
• zagospodarowanie ciekłych pozostałości
Bioremediacja
VERTIBAC
Drenaż
ŻWIR
Spowolnienie
przesiąkania
WŁÓKNINA
Substrat
SŁOMA 50%
TORF 25%
GLEBA 25%
Nasączanie
184 l
Pojemność
polowa
VERTIBAC
Efektywność biodegradacji
Substancja
Liczba
zabiegów
Łączny wsad
[mg/kg]
Koncentracja
[mg/kg]
Dni po ostatnim
zabiegu
Trifloksystrobina
2
34,78
4,29
9
Cyprodinil
1
21,74
0,42
Difenokonazol
2
34,78
Pirimetanil
1
Deltametryna
Efektywność
[%]
(15-41)*
87,7
148
(103-135)**
98,1
0,94
127
(68-879)*
97,3
130,44
2,47
33
(82-180)*
98,1
1
43,48
0,14
153
(58-117)**
99,7
Tiachlopryd
1
17,39
n.s.
133
(31-91)*
Propargit
1
173,91
21,6
111
(149-468)*
87,6
Pirimikarb
1
65,22
4,08
99
(22-190)*
93,7
* DT90 – dossier UE – badania polowe
** DT90 – dossier UE – badania laboratoryjne
100,0
VERTIBAC
Substrat
Odparowanie wody
Zbiornik buforowy
Odparowanie wody ze stanowiska VERTIBAC
Ewapotranspiracja / Ewaporacja [mm[
Dzienne odparowanie wody [dm3]
10
9
Ewapotranspiracja referencyjna - ETo
8
Ewapotranspiracja z substratu VERTIBAC - ETv
Ewaporacja ze zb. buforowego VERTIBAC - Ev
7
Łączne odparowanie wody z VERTIBAC (ET v + E v)
6
5
4
3
2
1
0
MAJ
CZERWIEC
LIPIEC
Razem Maj-Wrz 2012
Substrat
640 l
Zb. Bufor.
230 l
870 l
Nasączanie 184 l
RAZEM
1054 l
SIERPIEŃ
WRZESIEŃ
WNIOSKI
REDUKCJA DAWEK
PRECYZYJNA OCHRONA ROŚLIN
OGRANICZENIE ZNOSZENIA
STREFY BUFOROWE
BEZPIECZNE POSTĘPOWANIE
Praca została wykonana w ramach Programu Wieloletniego
„Rozwój zrównoważonych metod produkcji ogrodniczej w celu
zapewnienia wysokiej jakości biologicznej i odżywczej
produktów ogrodniczych oraz zachowania
bioróżnorodności środowiska i ochrony jego zasobów",
realizowanego w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach
i finansowanego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
SKIERNIEWICE
dziękuję ;-)
41