nurty dydaktyczne humanizm

NURTY DYDAKTYCZNE
HUMANIZM
był ruchem umysłowym i światopoglądowym doby Renesansu. Dążył do zrekonstruowania
starożytnej kultury poprzez studia nad antyczną myślą, literaturą, językami. W przeciwieństwie
do Średniowiecza, które w centrum stawiało Boga, Renesans kierował swoją uwagę ku
człowiekowi, jego duchowości i sprawom materialnym. Tak rozumiana antropologia zajmowała
się człowiekiem jako podmiotem jednostkowym oraz bytem społecznym, badając jego
uwarunkowania i przeżycia. Taką perspektywę nazywamy antropocentryczną. Uznawano, iż
rozum ludzki jest autonomiczny i zdolny do poznania świata. Humanizm przywiązywał również
wagę do praw człowieka i skupiał się na uniwersalnych wartościach cnót oraz krytyce
powszechnych wad. Humaniści głosili potrzebę kształtowania jednostki indywidualnej, silnej,
świadomej swojej godności.
Samo słowo humanizm pochodzi od łacińskiego humanitas – człowieczeństwo, ludzkość, homo
– człowiek, humanus – ludzki. Określenia te wyznaczają skalę przepaści między starą a nową
epoką. Życie człowieka i rzeczywistość ziemska zyskały wartość wbrew zakazom Kościoła,
wbrew naukom kleru o marności świata, o potrzebie wyrzeczenia się cielesności i o pogardzie
dla ludzkich spraw. Ruch ten przyniósł nie tylko nowy obraz człowieka i świata, ale także nowe
spojrzenie na moralność, religię, nauki ścisłe, sztukę. Humanizm upominał się o człowieka,
często uciśnionego, zapomnianego na dole drabiny feudalnej, pokrzywdzonego – jak np. o
chłopa upominał się Mikołaj Rej, czy o wartość dziecka – Jan Kochanowski. Często łączy się
definicję humanizmu z hasłem Terencjusza:
Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce
TWÓRCY HUMANIZMU
CESARZ KAROL V
LEONARDO DA VICCI
ŚW. IGNACY LOYOLA
KRZYSZTOF COLUMB
MARCIN LUTER
PAPIEŻ JULIUSZ II
BEHAWIORYZM
(angielskie behaviour – zachowanie się), kierunek w psychologii XX w., popularny
szczególnie w USA. Polega na odrzuceniu pojęcia świadomości oraz introspekcji jako
metody subiektywnej i na badaniu wyłącznie bodźców bądź ich układu (sytuacji) i
reakcji fizjologicznych im odpowiadających, czyli na analizie obiektywnego zachowania
się człowieka lub zwierzęcia.
Zachowanie człowieka jest, zdaniem behawiorystów, zespołem reakcji ruchowych i
zmian fizjologicznych bedących odpowiedzią organizmu na określone bodźce nie tylko
w przypadku prostych odruchów, ale również dla bardziej złożonych problemów
(rozwiązywanie zadań intelektualnych, konflikty motywacyjne, myślenie itp.). Zadaniem
psychologii ma więc być badanie związków między bodźcami i reakcjami (formuła S-R,
czyli stimulus-reaction) oraz wywieranie wpływu na zachowanie się ludzi. B. zakładał,
że zachowanie się, rozwój i osobowość człowieka są efektem zewnętrznych bodźców
działających na jednostkę. Zmiany zachowania się człowieka stanowią wynik uczenia
się nowych reakcji (nie mają znaczenia instynkty ani cechy wrodzone, dlatego b.
nazywano teorią uczenia się). Założenia kierunku zaczęły z czasem spotykać się z
krytyką także jego zwolenników, co doprowadziło do powstania odłamów b., zw. ogólnie
neobehawioryzmem.
GŁÓWNI
JOHN
PRZEDSTAWICIELE
WATSON
BEHAWIORYZMU
THORNDIKE EDWARD
BURRHUS SKINER
CLARK HULL
EDWARD TOLMAN
KONSTRUKTYWIZM
Rozumienie tego, co dzieje się z wiedzą i znaczeniami nadawanymi rzeczywistości
przez dzieci w wieku przedszkolnym, zależy od przyjętych założeń psychologicznych
opisujących mechanizmy poznawczo-rozwojowe. Nurtem, do którego odwołuje się
obecnie większość psychologów, jest konstruktywizm. Oto prezentacja jego
podstawowych tez.
Konstruktywizm jako teoria wiedzy składa się z wielu, często zwalczających się
nurtów mających swoje źródła w różnych koncepcjach filozoficznych. Najmniej emocji
wśród zwolenników konstruktywizmu wywołują założenia pedagogiczne dotyczące
praktyki uczenia się i nauczania. Jednym z najważniejszych twierdzeń, z jakimi
polemizują konstruktywiści, jest przekonanie, iż wiedza jest czymś, co mogą
przekazać bezpośrednio książki lub nauczyciele. W takim ujęciu wiedza jest czymś
obiektywnym, istnieje na zewnątrz, poza człowiekiem, a jej poznanie polega na
lustrzanym odwzorowaniu w umyśle określonych faktów, zasad i teorii.
W myśl konstruktywizmu wiedza jest tworzona przez jednostkę. Człowiek nie
rejestruje informacji, lecz buduje struktury wiedzy z dostępnych informacji.
PRZEDSTAWICIELE
KONSTRUKTYWIZMU
ALEXANDER RODCHENKO
FERDINAND DE SAUSSURE
IIYE SEVINSKY
KOGNITYWIZM
1. filoz. pogląd, zgodnie z którym etyka
normatywna ma poznawczy, naukowy
charakter i można o jej tezach
orzekać, czy są prawdziwe, czy
fałszywe»
 2. «kierunek we współczesnym
językoznawstwie, który odwołując się
do psychologii, socjologii i innych
dyscyplin, zajmuje się opisem języka
uwikłanego w kontekst kulturowy i
badaniem, w jaki sposób w języku
odzwierciedla się rzeczywistość

PRZEDSTAWICIELE KOGNITYWIZMU
JEROME BRUNER
EDWARD KELLEY
DAVID HUME