Burmistrz Czerska
advertisement
5 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA 5.1 POWIETRZE ATMOSFERYCZNE Zanieczyszczenia powietrza stanowią gazy, ciecze i ciała stałe obecne w powietrzu, ale nie będące jego naturalnymi składnikami, lub też substancje występujące w ilościach wyraźnie zwiększonych w porównaniu z naturalnym składem powietrza. Do zanieczyszczeń powietrza należą: 1)gazy i pary związków chemicznych, np. tlenki węgla, siarki i azotu. 2)cząstki stałe nieorganiczne i organiczne (pyły), np. popiół lotny, sadza, pyły z produkcji cementu, pyły metalurgiczne, związki ołowiu, miedzi, chromu, kadmu i innych metali ciężkich; 3)mikroorganizmy - wirusy, bakterie i grzyby, 4)kropelki cieczy, np. kwasów, zasad, rozpuszczalników. 5.1.1 Analiza problemów Źródłami zanieczyszczeń powietrza może być działalność człowieka lub naturalne procesy zachodzące w przyrodzie. Zanieczyszczenia powietrza na terenie gminy powodowane są przez lokalne systemy zaopatrzenia w ciepło, szczególnie na obszarach zwartej zabudowy zarówno miejskiej jak i wiejskiej. Głównym źródłem zanieczyszczeń na terenie gminy są: procesy spalania paliw w paleniskach domowych (niska emisja) kotłownie znajdujące się w zakładach produkcyjnych na terenie miasta i gminy: o Czerska Fabryka Mebli „Klose” o Meblostyl S.C. o Spółdzielnia Inwalidów „Równość” o ASMET o Zakłady Przemysłu Drzewnego (przy ul. Królowej Jadwigi) o Piekarnia (przy ul. Batorego) o Zakład karny o Zakłady Przemysłu Drzewnego w Rytlu komunikacja samochodowa (emisja komunikacyjna). Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 2 z 30 Tabela 1. Stan zanieczyszczeń atmosfery w mieście i gminie Czersk w 2003 roku (stężenia średnioroczne w μg/m3) źródło: (WIOŚ, 2003). Zanieczyszczenie pył zawieszony PM 10 dwutlenek siarki dwutlenek azotu tlenek węgla Jednostka [μg/m3] [μg/m3] [μg/m3] [μg/m3] Miasto Czersk 25 9 13 400 Gmina Czersk 10 4 6 100 5.1.2 Działania na rzecz poprawy Jedną z metod zmniejszenia zanieczyszczeń pochodzących z ciepłownictwa komunalnego jest wyeliminowanie węgla lub spalanie go w ekologicznie bezpieczny sposób. Można to uzyskać przez rozwój sieci ciepłowniczych lub przez zastosowanie czystych nośników energii (gaz, olej opałowy, biomasa). Rozwiązaniem atrakcyjnym dla indywidualnych gospodarstw domowych i ogrzewnictwa komunalnego, dającym natychmiastowe efekty, jest wprowadzenie do użytku paliw ekologicznych. Paliwa takie, wyprodukowane na bazie biomasy (paliwa odnawialnego), mogą być stosowane bezpośrednio w istniejących piecach kaflowych, piecach kuchennych, indywidualnych i zbiorowych systemach ogrzewania. Ekologiczna efektywność tych paliw jest określona przez zmniejszenie wykorzystania paliw nieodnawialnych (kopalnych) takich jak węgiel lub ropa. Do poprawy aktualnego następujące działania: stanu powietrza atmosferycznego przyczynią A1. Program ograniczenia emisji zanieczyszczeń z gospodarstw domowych A2. Program ograniczenia emisji z kotłowni przemysłowych A3. Program ograniczenia emisji komunikacyjnych Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 3 z 30 się A1. Program ograniczenia emisji zanieczyszczeń z gospodarstw domowych Cel ogólny Poprawa jakości powietrza w gminie poprzez ograniczenie niskiej emisji Działania i 1) Edukacja mieszkańców dotycząca spalania odpadów terminy realizacji stałych – realizacja do końca 2007 r. 2) Informowanie mieszkańców nt. oszczędnego energii cieplnej – realizacja do końca 2007 r. zużycia 3) Rozbudowa sieci gazowej – realizacja 2005-2007. Mierzalne efekty Ograniczenie zanieczyszczenia powietrza spowodowanego przez indywidualne źródła energii, szczególnie w sezonie grzewczym. Koszty i źródła Dwie akcje edukacyjne 1) i 2) zostaną zrealizowane w ramach finansowania Centrum Ochrony Środowiska w Czersku (punkt F3) Przybliżone koszty szacunkowe rozbudowy sieci gazowej to ok. 300.000 zł w latach 2005-2007, które mają pochodzić ze środków własnych oraz Funduszy Strukturalnych. Problemy Realizacja rozbudowy sieci gazowniczej powinna być skoordynowana z innymi działaniami w ramach modernizacji lub rozbudowy infrastruktury, np. dróg. Odpowiedzialność Przeprowadzenie zadań edukacyjnych odpowiedzialnością Burmistrza Czerska. jest Za realizację rozbudowy sieci gazowniczej odpowiadać będą właściciele sieci gazowniczej. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 4 z 30 A2. Program ograniczenia emisji z kotłowni przemysłowych Cel ogólny Poprawa jakości powietrza w gminie poprzez ograniczenie emisji przemysłowej Działania i 1) Wprowadzenie nowoczesnych technik spalania paliw, terminy realizacji realizacja do końca 2007 r. 2) Modernizacja przestarzałych kotłowni – realizacja do 2007. 3) Poprawa jakości stosowanego paliwa lub zmiana paliwa na bardziej ekologiczne – realizacja ciągła (do 2007 r.) 4) Zachęcanie zakładów do samokontroli poprzez wprowadzenie systemów zarządzania środowiskowego (np. ISO 14 000, EMAS), realizacja w 2006 r. Mierzalne efekty Ograniczenie zanieczyszczenia powietrza spowodowanego przez indywidualne źródła energii, szczególnie w sezonie grzewczym. Koszty i źródła W obecnej fazie przygotowania tego programu, niemożliwe finansowania jest oszacowanie kosztów jego realizacji, gdyż zależeć one będą od zainteresowania przedsiębiorców, jak też możliwości uzyskania dotacji na te działania. Przewiduje sie znaczącą rolę Centrum Ochrony Środowiska (F3) w inspirowaniu i wspomaganiu opisanych działań. Problemy Powyższe działania nie mogą być zrealizowane w formie scentralizowanego programu, gdyż wymagają zainteresowania i zrozumienia przez właścicieli indywidualnych przedsiębiorstw. Należy liczyć się z faktem, że proces podnoszenia świadomości oraz przekonywania do realizacji tych działań będzie procesem długofalowym. Można się spodziewać, że proces ten podobny będzie w swym charakterze do programu SAPARD, w którym rolnicy z Czerska wykazali dużą inicjatywę i umiejętność pozyskiwania funduszy. Doświadczenia SAPARD-owe powinny być przeniesione na grunt przedsiębiorców przemysłowych. Odpowiedzialność Za realizację tego programu odpowiedzialne będzie (potencjalne) Centrum Ochrony Środowiska w Czersku Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 5 z 30 A3. Program ograniczenia emisji komunikacyjnych Cel ogólny Poprawa jakości powietrza w gminie poprzez ograniczenie emisji komunikacyjnej Działania 1) Poprawa kontroli pojazdów pod kątem dotrzymania wymaganych poziomów stężeń zanieczyszczeń w spalinach poprzez zakup nowoczesnych instrumentów diagnostycznych i edukację właścicieli warsztatów samochodowych, realizacja – do końca 2006 r. 2) Wspomaganie systemów komunikacji zbiorowej (autobusy, pociągi), realizacja – do końca 2007 r. 3) Budowa infrastruktury dla ruchu rowerowego Mierzalne efekty Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych. Koszty i źródła 1) 200.000 zł – Fundusze Strukturalne; finansowania 2) głównie działania edukacyjne (COŚ w Czersku); 3) 310 000 zł, śr. własne, śr. budżetowe W sumie: ok. 510.000 zł Problemy Poprawa kontroli emisji z pojazdów mechanicznych możliwa jest jedynie jako długotrwała akcja, dlatego olbrzymią rolę odgrywać będzie zaangażowanie COŚ w Czersku. Szczególnie trudne może być dotarcie do licznych i rozproszonych warsztatów samochodowych. Program wspierania komunikacji zbiorowej jest niezmiernie trudnym zadaniem, gdyż obecnie obserwuje się redukcję autobusów i pociągów ze względu na ich nieefektywność ekonomiczną. W przypadku infrastruktury ścieżek rowerowych należy koniecznie zwrócić uwagę na infrastrukturę towarzyszącą, tzn. parkingi, stojaki, itp., które umożliwiają bezpieczne i wygodne korzystanie z komunikacji rowerowej. Odpowiedzialność Za realizację tych zadań odpowiedzialny jest Burmistrz Czerska Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 6 z 30 5.1 WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE Głównym źródłem zaopatrzenia ludności i przemysłu w wodę są wody podziemne, zalegające w płytkich warstwach geologicznych. Prawie cała ilość pobieranych wód wraca do wód powierzchniowych w postaci wód zużytych, obciążonych różnymi substancjami mineralnymi i organicznymi. Ładunki zanieczyszczeń wprowadzane do wód powierzchniowych płynących, przyczyniają się do problemów przy dalszym ich użytkowaniu. Oprócz zanieczyszczeń pochodzenia komunalnego, przemysłowego (najczęściej odprowadzane do odbiorników w postaci zrzutów punktowych) dodatkowym źródłem zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych jest sektor rolniczy. Jednym z celów Programu Ochrony Środowiska jest stopniowe eliminowanie zagrożenia zanieczyszczenia wód, aż do czasu radykalnego rozwiązania problemu tj. pełnego skanalizowania gminy, modernizacji istniejącej oczyszczalni w Czersku, budowy nowych oczyszczalni (w tym i przydomowych), ograniczenia zanieczyszczeń przemysłowych i redukcji zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego. 5.2.1 Analiza problemów Głównymi miejscowymi zanieczyszczeniami wód w gminie Czersk są: tereny zabudowane, nieskanalizowane (Łąg, Lipki, Złe Mięso, Malachin, Odry, Gotelp, Nowe Prusy, Wojtal, Stare Prusy, Łubna, Mokre, Będzimirowice, Krzyż, Zapędowo, Mylof i Klonia), których nie włączono do systemu kolektorów sanitarnych doprowadzających ścieki do komunalnej oczyszczalni ścieków w Czersku lub Rytlu. zrzut ścieków z oczyszczalni w Czersku. zrzut wód poprodukcyjnych z Zakładów Hodowli Pstrąga w Zaporze - Mylof, w Mylofie, w Wojtalu i ze stawów pstrągowych w Uroży. Tereny nieskanalizowane Jedną z przyczyn niskiego skanalizowania gminy jest zbyt duże obciążenie nakładami finansowymi na budowę sieci kanalizacyjnych do posesji oddalonych od oczyszczalni. Inna przyczyna jest związana z niekorzystnymi rzędnymi terenu względem poziomu oczyszczalni (występuje wówczas konieczność budowy przepompowni). Dlatego, w uzasadnionych przypadkach, tzn. tam, gdzie doprowadzenie kanalizacji jest trudne technicznie należy promować budowę oczyszczalni przydomowych. Sprawa braku doprowadzonej kanalizacji sanitarnej do analizowanych posesji nie ma istotnego znaczenia, w przypadku, gdy posesje te posiadają szczelne zbiorniki Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 7 z 30 bezodpływowe służące do gromadzenia nieczystości, które regularnie wywożone są do oczyszczalni ścieków. Dlatego należy zintensyfikować kontrole szczelności zbiorników bezodpływowych, zawartych umów na wywóz nieczystości ciekłych oraz realizacji tych umów. Niezależnie od problemu braku sieci kanalizacyjnej i zbyt małej ilości oczyszczonych ścieków w stosunku do ilości pobranej wody, osobną kwestią jest stan techniczny i technologiczny oczyszczalni ścieków, a co za tym idzie jakość oczyszczonych ścieków. Zanieczyszczenie Czerskiej Strugi Na podstawie badań rzeki Czerskiej Strugi przeprowadzonych w październiku 1991 roku, powyżej miasta Czersk, przez Wojewódzki Ośrodek Badań i Kontroli Środowiska, średnie wartości stężeń wskaźników zanieczyszczeń wody rzecznej mieściły się w granicach dopuszczalnych klasy I, jednakże wody odbiornika zaliczały się wtedy do III klasy czystości ze względu na podwyższone stężenia związków fosforu. Przewidywano, że w wyniku wprowadzenia do odbiornika ścieków oczyszczonych nastąpi wzrost w/w składników zanieczyszczeń do wartości zakładanych, co spowodowałoby, że Czerska Struga byłaby pozaklasowa ze względu na fosfor. W porównaniu z przewidywanymi wartościami wskaźników w 1991 r. nastąpił wzrost (z wyjątkiem fosforu) wszystkich wskaźników, nie spowodowało to jednak obniżenia klasy czystości wody w Czerskiej Strudze. Utrzymuje się ona nadal na poziomie trzeciej klasy. (Dane z Monitoringu Czerskiej Strugi przeprowadzone przez Danutę Węsierską). Tabela 2. Stężenia zanieczyszczeń w Czerskiej Strudze przed i po budowie oczyszczalni. Wskaźnik Jednostka BZT5 ChZT Zawiesina ogólna Azot ogólny Fosfor ogólny Ogólny węgiel organiczny Azot amonowy Azot azotanowy [mg O2/l] [mg O2/l] [mg/l] [mg N/l] [mg P/l] [mgC/l] [mgNNH4/l] [MgNNO3/l] Czerska Struga 1991 1,3 22 6 Czerska Struga zakładane stężenia 12,6 28 8 0,91 0,5 0,23 0,48 Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 8 z 30 Oczyszczalnie ścieków mogą odprowadzać do środowiska ścieki o stężeniach określonych w pozwoleniach wodno-prawnych (patrz Error! Reference source not found., str. 35). Analiza efektywności oczyszczalni ścieków pokazuje, że nowo wybudowana oczyszczalnia ścieków w Rytlu spełnia wszelkie wymogi związane z pozwoleniem na odprowadzanie ścieków (Tabela 1, Tabela 4). Tabela 3. Stopień oczyszczania ścieków, oczyszczalnia ścieków w Rytlu. Wskaźnik BZT5 dop. BZT5 odp. Redukcja BZT5 ChZT dop. ChZT odp. Redukcja ChZT Zawiesina ogólna dop. Zawiesina ogólna odp. Redukcja zawiesiny Jednostka [mg O2/l] [mg O2/l] [%] [mg O2/l] [mg O2/l] [%] [mg/l] [mg/l] [%] 24.09.2003 420 13 97 565 57 90 274 8 97 15.01.2004 300 24 92 457 41 91 212 20 91 Jednakże oczyszczalnia w Czersku wykazuje istotne przekroczenia zawartości azotu w odprowadzanych ściekach (Tabela 1, Tabela 5). W związku z tym konieczna jest modernizacja tej oczyszczalni celem uzyskania lepszej redukcji związków biogennych. Tabela 4. Stopień oczyszczania ścieków, oczyszczalnia ścieków w Czersku (tłustym drukiem zaznaczono parametry, których wartości zostały przekroczone). Wskaźnik BZT5 dop. BZT5 odp. Redukcja BZT5 ChZT dop. ChZT odp. Redukcja ChZT Zawiesina ogólna dop. Zawiesina ogólna odp. Redukcja zawiesiny Azot ogólny dop. Azot ogóln odp. Redukcja azotu ogólnego Fosfor ogólny dop Fosfor ogólny odp Redukcja fosforu ogólnego Jednostka [mg O2/l] [mg O2/l] [%] [mg O2/l] [mg O2/l] [%] [mg/l] [mg/l] [%] [mg N/l] [mg N/l] [%] [mg P/l] [mg P/l] [%] 21.10.2003 305 27 91 1074 74 93 406 26 94 170 55 68 17 3,75 78 Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT 15.01.2004 750 18 98 1242 62 95 348 12 97 130 60 54 18,75 1,96 90 15.04.2004 380 20 95 982 35 96 386 12 97 160 50 69 15,5 0,95 94 Strona 9 z 30 Wody deszczowe Oddzielną kwestią jest sprawa utrzymania, modernizacji i budowy nowych sieci kanalizacyjnych dla wód deszczowych oraz problem oczyszczenia zebranych wód opadowych, przed ich odprowadzeniem do odbiornika. Gmina w swoich planach inwestycyjnych uznaje sprawę odbioru i oczyszczenia wytworzonych ścieków komunalnych i dostarczenia wody za priorytetową. Niemniej w sporządzonym na szczeblu gminy programie budowy sieci kanalizacyjnych należy zwrócić szczególną uwagę na problem budowy sieci kanalizacyjnej dla wód opadowych oraz oczyszczania wód opadowych przed ich odprowadzeniem do odbiornika. Zanieczyszczenia pochodzące z hodowli ryb. Zakład Hodowli Pstrąga w Zaporze Mylof odprowadza wody poprodukcyjne do rzeki Brdy zgodnie z pozwoleniem (Decyzja OS.6223/25/brak nr/03). Hodowla pstrąga w Wiecku odprowadza wody poprodukcyjne do rzeki Wdy zgodnie z pozwoleniem (Decyzja OŚ-X-6210/5152/74/98). Zakład pstrąga w Nowych Prusach (Gotelp) odprowadza wody poprodukcyjne do rzeki Niechwaszcz na podstawie Decyzji ROŚOŚ-X-6210/1855/67/95. Dane z Zakładu Hodowli Pstrąga w miejscowości Uroża nie są znane. Tabela 5. Dopuszczalna wartość przyrostu stężeń w zakładach hodowli ryb w stosunku do wartości rzeczywistych. Wskaźnik BZT5 ChZT Zawiesina ogólna Azot ogólny Fosfor ogólny Jednostka [mg O2/l] [mg O2/l] [mg/l] [mg N/l] [mg P/l] Brda Mylof 6 15 12 3 0,3 Wda Wieck 3,75 15,56 2,43 0,68 0,06 Niechwaszcz Gotelp 1,9 1,7 0,25 0,5 0,15 Kanał Wdy Uroża b.d. b.d b.d b.d b.d Norma * 3 7 6 1 0,1 *Na podstawie Załącznika nr 9 do Rozp. MŚ z dnia 8 lipca 2004 r., (Dz. U. Nr 168, poz. 1763) Jak wynika z powyższej tabeli, wszystkie parametry dotyczące przyrostu danych zanieczyszczeń są przekroczone w przypadku Zapory Mylof. Nieco lepiej wygląda sytuacja Zakładów w Wiecku. Jedynym zakładem, który spełnia wymogi określone w „Załączniku..” jest Zakład w Nowych Prusach. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 10 z 30 5.2.2 Działania na rzecz poprawy B1. Budowa nowej i modernizacja istniejącej sieci wodociągowo-kanalizacyjnej. Planowane jest pełne skanalizowanie wszystkich wsi o zwartej zabudowie, w tym miejscowości Łąg, Lipki, Złe Mięso, Malachin, Odry, Gotelp, Nowe Prusy, Wojtal, Stare Prusy, Łubna, Mokre, Krzyż, Zapędowo, Mylof i Klonia. B2. Przydomowe oczyszczalnie ścieków dla obszarów o zabudowie rozproszonej Dla zabudowy rozproszonej, gdzie nieopłacalna ekonomicznie jest budowa sieci kanalizacyjnej planuje się wsparcie lokalnych (indywidualnych i grupowych) systemów gromadzenia i oczyszczania ścieków. Wsparcie to będzie obejmowało rozpoznanie istniejących na rynku i sprawdzonych, w warunkach północnej Polski, projektów oczyszczalni przydomowych, ich propagowanie wśród mieszkańców wsi. Jednak przede wszystkim gmina planuje opracowanie programu odprowadzania i oczyszczania ścieków dla obszarów o zabudowie rozproszonej, który to program oprócz rozwiązań w sferze technicznej będzie obejmował analizę możliwości finansowego udziału gminy w realizacji indywidualnych i grupowych systemów oczyszczania ścieków. B3. Analiza wpływu hodowli ryb łososiowatych na zanieczyszczenie wód. Gmina Czersk jest znanym obszarem produkcji ryb łososiowatych. Hodowle ryb powodują zaniepokojenie społeczności lokalnych dotyczące potencjalnego zanieczyszczenia wód powierzchniowych. Niejasności z tym związane powodują liczne konflikty społeczne. Celem rozwiązania tych niejasności proponuje się wykonanie szczegółowych badań, które zakończyłyby się praktycznym programem rozwiązania zidentyfikowanych problemów. B4. Modernizacja oczyszczalni ścieków w Czersku. Istniejąca oczyszczalnia ścieków w Czersku oparta jest o starą, nieefektywną technologię oczyszczania ścieków, która nie pozwala na odpowiednie oczyszczanie ścieków, zwłaszcza pod względem odprowadzania związków azotu. Ponadto, utrzymanie oczyszczalni pochłania wysokie koszty, głównie związane z zapotrzebowaniem na energię elektryczną. W związku z tym, w Czersku zaakceptowana została potrzeba modernizacji oczyszczalni ścieków. Dodatkowym zadaniem związanym z poprawą funkcjonowania oczyszczalni ścieków jest zagospodarowanie osadów nadmiernych, które mogą być zagospodarowane na terenie planowanej kompostowni, na składowisku w Nieżurawie. Bardziej szczegółowy opis tego zadania zawarty jest w „Planie Gospodarki Odpadami Gminy Czersk” (Zadanie C5). Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 11 z 30 B1. Budowa nowej i modernizacja istniejącej sieci wodociągowo-kanalizacyjnej. Cel ogólny Poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych poprzez budowę nowej i modernizację istniejącej sieci Działania i 1. Zadania wodociągowe – 2004/2007 termin realizacji a) Budowa wodociągu Rytel - Gutowiec - Kurkowo – 2004 r. zrealizowane b) Budowa wodociągu Ostrowite - Kurcze - Dąbki – 2004 r. zrealizowane c) Budowa wodociągu Czersk - sołectwo Krzyż – 2007 d) Budowa wodociągu w Czersku, ul. Łosińska – 2005 e) Budowa wodociągu Rytel –Zapędowo – od 2007 r. 2. Zadania kanalizacyjne – 2004/2007 a) Budowa kanalizacji Rytel - Gutowiec - Kurkowo – 2004 r. zrealizowane b) Budowa kanalizacji Ostrowite – Kurcze - Dąbki – 2004 r. zrealizowane c) Budowa kanalizacji Czersk - sołectwo Krzyż – 2007 d) Budowa kanalizacji Czersk – Łąg - Lipki – 2006 e) Budowa kanalizacji Czersk - Malachin - Mokre – 2007 f) Budowa kanalizacji w Czersku, ul. Łosińska – 2005 g) Budowa kanalizacji Rytel – Zapędowo – od 2007 r. h) budowa kanalizacji Czersk – Gotelp – od 2007 r. Mierzalne Efekty Koszty Finansowanie Problemy Większy dostęp do wodociągów i kanalizacji w gminie, Poprawa jakości wód i gleb i Łączny koszt – ok. 25 mln. zł Źródła finansowania: Środki własne, WFOŚiGW, NFOŚiGW, Ekofundusz, Fundusze Strukturalne i przedakcesyjne (SAPARD) Zakłada się dofinansowanie ze środków zewnętrznych Odpowiedzialność Odpowiedzialność za budowę sieci wodociągowej kanalizacyjnej spoczywa na Burmistrzu Czerska. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 12 z 30 i B2. Przydomowe oczyszczanie ścieków dla obszarów o zabudowie rozproszonej. Cel ogólny Poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych poprzez budowę przydomowych oczyszczalni ścieków Działania i termin 1) Przeprowadzenie analizy ekonomicznej celem identyfikacji realizacji obszarów gminy, w których budowa systemu kanalizacji jest szczególnie niekorzystna – realizacja do lipca 2005 r. 2) Opracowanie systemu tworzenia przydomowych oczyszczalni ścieków w gminie poprzez pomoc techniczną, finansową, doradczą – realizacja do końca 2005 r. Mierzalne efekty 1) Raport pokazujący, które tereny gminy powinny być objęte programem pomocy budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. 2) System pomocy mieszkańcom zainteresowanym realizacją przydomowych oczyszczalni ścieków. 3) Ochrona wód powierzchniowych i gruntowych przed zanieczyszczeniami. Koszty Finansowanie i 1) 15.000 zł - Środki własne, WFOŚiGW 2) 200.000 zł – Fundusze Strukturalne W sumie: 215.000 zł Problemy Największym problemem będzie uzyskanie akceptacji dla zaproponowanego programu wśród przedstawicieli władzy, dla których kanalizacja i centralne oczyszczalnie ścieków są jedynym akceptowalnym środkiem rozwiązania problemów związanych z oczyszczaniem ścieków. Odpowiedzialność Odpowiedzialność za realizację tego zadania należy do Burmistrza Czerska. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 13 z 30 B3. Analiza wpływu hodowli ryb łososiowatych na zanieczyszczenie wód. Cel ogólny Identyfikacja i redukcja zanieczyszczeń w rejonach hodowli ryb łososiowatych. Działania i 1. Przeprowadzenie rocznych badań nad wpływem hodowli ryb termin realizacji łososiowatych na jakość wód powierzchniowych (styczeń 2005 do sierpnia 2006) 2. Identyfikacja innych źródeł zanieczyszczeń wód w rejonie hodowli ryb. 3. Zaproponowanie działań mających na celu poprawę efektywności hodowli ryb i redukcję ich wpływu na środowisko (sierpień 2005 – grudzień 2006) 4. Pomoc prywatnym hodowcom w przygotowaniu wniosków do Funduszy Strukturalnych, związanych ze wzrostem konkurencyjności przedsiębiorstw (np. SPO-WKP: Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw) lub poprawą wskaźników ekologicznych. Mierzalne Efekty 1. Raport oddziaływania na łososiowatych w gminie Czersk. środowisko hodowli ryb 2. Raport na temat potencjalnych innych źródeł zanieczyszczeń. 3. Program redukcji wpływu hodowli ryb na środowisko wraz z wnioskiem do Funduszy Strukturalnych. Koszty Finansowanie i 20.000 zł - Finansowanie działań 1 i 2 odbyłoby się przy pomocy środków własnych hodowców przy wsparciu z WFOŚiGW. 2.000 zł - działanie 3 odbyłoby się przy współpracy z nowopowstałym Centrum Ochrony Środowiska w Czersku (środki własne). W sumie: 22.000 zł Problemy Działanie to nie wiąże się z konkretnymi problemami w trakcie realizacji, gdyż ma na celu obiektywne wykazanie, co jest prawdziwym źródłem zanieczyszczeń Kanału Brdy i innych rzek, na bazie których prowadzone są hodowle ryb. Problemem może być niesłuszne przekonanie, które wywodzi się z poprzednich dekad, w których hodowle ryb miały znaczący wpływ na jakość rzek. Odpowiedzialność Za realizację Czerska. zadania Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT odpowiedzialność Strona 14 z 30 ponosi Burmistrz B4. Modernizacja oczyszczalni ścieków w Czersku. Cel ogólny Poprawa jakości wód powierzchniowych poprzez modernizację istniejącej oczyszczalni ścieków w Czersku. Działania i 1. Wykonanie projektu – rok 2005. termin realizacji 2. Realizacja inwestycji odbyłaby się w latach 2006- 2007. Mierzalne Efekty 1. Poprawa jakości wody w Czerskiej Strudze – odbiornika oczyszczonych ścieków 2. Umożliwienie utrzymania parametrów technicznych oczyszczanych ścieków, szczególnie azotu ogólnego, którego stężenie obecnie jest często przekraczane w stosunku do normy, z powodu niewydolności istniejącej oczyszczalni ścieków. 3. Możliwość zwiększenia wydajności oczyszczalni podłączenia do niej nowo-kanalizowanych obszarów Koszty Finansowanie Problemy i i Przewiduje się, że modernizacja oczyszczalni pochłonie ok. 10 000 000 zł, z czego ze środków własnych pochodzić będzie ok. 1 000 000 zł, a ze środków zewnętrznych ok. 9 000 000 zł. Aby zrealizować tę inwestycję wymagane jest przygotowanie dokumentacji technicznej do przetargu w jak najszybszym terminie, do końca 2004 roku. Związane jest to z wysokimi kosztami ww. zadania. Odpowiedzialność Odpowiedzialność za realizację zadania ponosi Burmistrz Czerska, wspólnie z właścicielem obiektu- ZUK, Sp. z o.o. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 15 z 30 5.1 GOSPODARKA ODPADAMI 5.3.1 Analiza problemów Gospodarka odpadami komunalnymi jest jednym z największych zagrożeń dla stanu powierzchni ziemi. Szczegółowa analiza gospodarki odpadami ujęta jest w Planie Gospodarki Odpadami. Zidentyfikowane zostały następujące problemy: Składowisko w Nieżurawie wymagające modernizacji Nieczynne składowiska w Czersku, Rytlu i Mokrym Znaczna część mieszkańców gminy nieobjęta zorganizowaną zbiórką odpadów Niewielki stopień zagospodarowania odpadów biodegradowalnych Niski stopień odzysku szczególnych rodzajów odpadów 5.3.2 Działania na rzecz poprawy W celu realizacji zamierzeń Planu Gospodarki Odpadami planuje się w latach 20042007 wykonanie następujących przedsięwzięć: C1. Modernizacja istniejącego składowiska w Nieżurawie C2. Program rekultywacji nieczynnych składowisk w gminie C3. Objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców gminy C4. Objęcie selektywną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców gminy C5. Odzysk i zagospodarowanie odpadów biodegradowalnych C6. Odzysk i zagospodarowanie szczególnych kategorii odpadów Szczegółowy harmonogram i szacunkowe koszty przedstawione są w Planie Gospodarki Odpadami. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 16 z 30 5.1 GLEBY Gmina Czersk jest stosunkowo jednolita pod względem glebowym. Na terenie gminy dominują przylegające do moren czołowych równiny piasków fluwioglacjalnych. Gleby piaszczyste, najczęściej piaski luźne, stanowią dominujący element glebowy w gminie. Wzdłuż doliny Brdy rozwija się dość szeroki pas piasków sandrowych, obejmujący zlewnię Czerskiej Strugi i Raciążskiej Strugi. W części północnej gminy dominują piaski luźne, niekiedy gliniaste, jakkolwiek w części środkowej nie brak również utworów zwięźlejszych, tj. glin lekkich i średnich, a także piasków naglinowych. Wyjątkowo jednolita jest pod tym względem część zlewni Brdy Górnej, znajdująca się w obrębie gminy Czersk. Nieco mniej jednolicie przedstawia się zlewnia Wielkiego Kanału Brdy, w której udział piasków luźnych i piasków słabo gliniastych jest prawie równy. W zlewni Wdy i Niechwaszczy przeważają piaski luźne i piaski słabo gliniaste. Stosunkowo dużo, głównie w zlewni Niechwaszczy jest gleb organicznych, przeważnie torfowo-murszowych. W zlewni Raciążskiej Strugi zaznacza się nieduża przewaga piasków słabo gliniastych w stosunku do piasków luźnych. Warunki glebowe na gruntach ornych Według danych Urzędu Miejskiego w Czersku, stanowiących podstawę naliczania podatku rolnego, na ponad 7400 ha gruntów ornych gleby klas bonitacyjnych III i IV obejmuje około 1770 ha, tj. około 24% gruntów ornych. Gleby klas III – V stanowią przeciętnie około 57% powierzchni gruntów ornych gminy. Gleby słabe i bardzo słabe (klasy V i VI) stanowią ponad 3/4 gruntów ornych gminy Czersk. Prawie 1/3 powierzchni gruntów ornych stanowią gleby klasy VI, w tym około 6% to gleby formalnie uznane jako nadające się pod zalesienie (klasa VI RZ). W sołectwach: Łąg, Łąg Kolonia, Łubna gleby klas III i IV stanowią ponad połowę gruntów ornych, gdy tymczasem w sołectwie Wieck nie ma gleb lepszych, niż V klasy. W 8 sołectwach gleby klas V i VI stanowią ponad 90% gruntów ornych. Przeciętny wskaźnik bonitacji gleb na gruntach ornych w gminie Czersk wynosi 0,60. Najlepszymi gruntami ornymi dysponuje obszar sołectw na płn. wschód od linii Czersk – Łąg, Łąg Kolonia i Łubna, a najsłabsze grunty orne, o wskaźniku bonitacji <50, znajdują się w sołectwach Wieck, Gutowiec i Klaskawa. Jakość gleb na trwałych użytkach zielonych Trwałe użytki zielone, w odróżnieniu od gruntów ornych, korzystnie usytuowane w ekosystemach gminy Czersk są położone w około 60% na glebach klas III i IV. Klasy VI zajmują niecałe 10% gleb pod trwałymi użytkami zielonymi. Najlepsze gleby pod trwałymi użytkami zielonymi występują w sołectwie Łubna, a najsłabsze w sołectwach Zapędowo i Wieck. Potencjał produkcyjny trwałych użytków zielonych jest wykorzystywany w małym stopniu. Przyczyną tego jest bardzo zły stan urządzeń melioracyjnych. Zaniedbania Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 17 z 30 w tym zakresie występują na ciekach zaliczanych do urządzeń melioracji podstawowej, jako też na ciekach zaliczanych do urządzeń melioracji szczegółowej. Prawie wszystkie cieki są obecnie zdekapitalizowane ze względu na długie lata eksploatacji, położenie na gruntach organicznych i kłopoty finansowe. Szansą na zmianę sytuacji jest odbudowa całego systemu melioracyjnego wokół określonych zlewni i wykonywanie bieżących, racjonalnych zabiegów pielęgnacyjnych. 5.4.1 Analiza problemów Powinno ograniczać się rolnicze wykorzystanie gleb o klasie bonitacyjnej (V i VI). Brak zagospodarowania gleb nieprzydatnych rolniczo. 5.4.2 Działania na rzecz poprawy D1. Gospodarcze lub turystyczne zagospodarowanie gleb nieprzydatnych rolniczo. D2. Systematyczne zalesianie terenów nieprzydatnych rolniczo. D3. Ochrona walorów przyrodniczych przestrzeni rolniczej. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 18 z 30 D1. Gospodarcze lub turystyczne zagospodarowanie gleb nieprzydatnych rolniczo. Cel ogólny Lepsze wykorzystanie gleby poprzez gospodarcze lub turystyczne zagospodarowanie gruntów nieprzydatnych rolniczo. Działania i 1) Wsparcie indywidualnych przedsiębiorców w termin realizacji gospodarczym lub turystycznym zagospodarowaniu gleb nieprzydatnych rolniczo – termin realizacji do 2007 r. (działania ciągłe). 2) Wspomaganie nowych przedsiębiorstw w pozyskiwaniu środków Unii Europejskiej na rozpoczynanie nowych inwestycji – termin realizacji do końca 2007 r. Mierzalne Efekty Koszty Finansowanie Problemy Lepsze wykorzystanie gleb nieprzydatnych rolniczo. i Działania opierały się będą na zaangażowaniu środków własnych indywidualnych przedsiębiorców, które wspomagane będą środkami z Funduszy Strukturalnych lub innych środków Europejskich. Problemy związane z realizacją tego zadania dotyczą nieznanego zainteresowania indywidualnych przedsiębiorców rozwijaniem działalności gospodarczej lub turystycznej na zaproponowanych terenach, a także brakiem planu zagospodarowania przestrzennego na znacznym obszarze gminy. Odpowiedzialność Za realizację tego Burmistrz Czerska. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT zadania odpowiedzialność Strona 19 z 30 ponosi D2. Systematyczne zalesianie terenów nieprzydatnych rolniczo. Cel ogólny Lepsze wykorzystanie gleby nieprzydatnych rolniczo. poprzez zalesianie terenów Działania i Realizacja Krajowego Programu Zwiększania Lesistości termin realizacji poprzez „Działanie 5 Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich pod nazwą – Zalesianie gruntów rolnych”. plan Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004-2006 realizuje działania zaliczone do tzw. II. filaru Wspólnej Polityki Rolnej, współfinansowane z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, a także z budżetu krajowego Mierzalne Efekty Zwiększenie lesistości gminy, Ograniczenie ryzyka erozji lub niewłaściwego wykorzystania ziemi. Koszty Finansowanie Problemy i Programy zwiększania lesistości są zazwyczaj finansowane ze środków WFOŚiGW oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Generalnie, poziom lesistości gminy jest bardzo wysoki i trudno jest postulować zwiększanie tejże lesistości bez wyraźnych powodów. Dlatego ważne jest, by zaproponowane zalesianie terenów ograniczało się do obszarów spełniających jeden z poniższych warunków: V lub VI klasa bonitacyjna gruntów, stoki o średnim nachyleniu powyżej 15 %, okresowe zalewanie, stanowią zagrożenie erozyjne. Odpowiedzialność Za realizację tego Burmistrz Czerska. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT zadania odpowiedzialność Strona 20 z 30 ponosi D3. Ochrona walorów przyrodniczych przestrzeni rolniczej. Cel ogólny Zapewnienie właściwego wykorzystania przestrzeni rolniczej zapewniające ochronę walorów przyrodniczych. Działania i Programy rolnośrodowiskowe przewidujące płacenie rolnikom termin realizacji za stosowanie określonych sposobów użytkowania gruntów lub dopuszczających rozwój łagodnych dla przyrody form gospodarki, np. ekoturystyki. Mierzalne Efekty Koszty Finansowanie Problemy Ochrona przyrody na terenach wykorzystywanych rolniczo. i Działania te będą finansowane ze środków Unii Europejskiej związanych ze wspieraniem Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000. Do tej pory nie są w pełni znane mechanizmy związane z planowaniem i realizacją programów rolno-środowiskowych. Odpowiedzialność Za realizację tego Burmistrz Czerska. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT zadania odpowiedzialność Strona 21 z 30 ponosi 5.1 HAŁAS I WIBRACJE Wyróżnia się trzy główne rodzaje hałasu, według źródła powstawania: Hałas przemysłowy powodowany przez urządzenia i maszyny w obiektach przemysłowych i usługowych Hałas komunikacyjny pochodzący ze środków transportu drogowego, kolejowego i lotniczego Hałas komunalny występujący w budynkach mieszkalnych, wielorodzinnych i w obiektach użyteczności publicznej szczególnie 5.5.1 Analiza problemów Na terenie gminy głównym źródłem hałasu jest hałas komunikacyjny wynikający z natężenia ruchu na drodze krajowej nr 22. Przyczyną emisji hałasu są także drogi gminne, szczególnie we wtorki i piątki, dni targowe. Potencjalne zagrożenie stanowi istniejący wariant dotyczący budowy obwodnicy, która również mogłaby stać się źródłem hałasu pochodzenia komunikacyjnego. Innym źródłem hałasu w gminie jest przemysł drzewny, który reprezentuje jedną z najbardziej hałaśliwych gałęzi przemysłowych. Wibracje nie stanowią problemu w gminie Czersk 5.5.2 Działania na rzecz poprawy E1. Ograniczenie hałasu komunikacyjnego E2. Ograniczenie hałasu przemysłowego Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 22 z 30 E1. Ograniczenie hałasu komunikacyjnego Cel ogólny Zmniejszenie poziomu hałasu komunikacyjnego w gminie Działania i 1) Poprawa stanu nawierzchni głównych tras termin realizacji komunikacyjnych – realizacja do 2007 r. (zadania ciągłe) 2) Poprawa stanu nawierzchni dróg gminnych – realizacja do 2007 r. a) Droga gminna Zawada – Wieck - Wojtal – 2005/2007 b) Droga w Ostrowitem – 2006, c) Budowa i modernizacja ulic: Łąkowa, Podleśna, Al. 1000lecia – 2006/2007, 3) Przebudowa ul. Kościuszki, Starogardzka, Chojnicka – 2006/2007 4) Obudowa głównych tras komunikacyjnych pasami zwartej zieleni – realizacja do 2007 r. 5) Zainstalowanie dźwiękoszczelnych okien w domach przy głównych drogach – realizacja do 2007 r. 6) Budowa ekranów dźwiękoszczelnych w miejscach zagrożonych hałasem - w przypadku realizacji budowy obwodnicy. Mierzalne Efekty Koszty Finansowanie Zmniejszenie poziomu hałasu komunikacyjnego w gminie i 1) i 3) 4) nieznane środki, gdyż część głównych dróg nie należy do gminy. 2) Łączny koszt – ok. 8 mln zł – śr. własne, Fundusze Unijne 5) Środki własne indywidualnych mieszkańców. 6) Koszt 600 000 zł – śr. własne, Fundusze Unijne W sumie: ok. 8 600 000 zł znanych kosztów. Problemy Część zadań niezależna od władz gminy Czersk. Odpowiedzialność Za realizację tych zadań odpowiedzialny jest Burmistrz Czerska oraz zarządcy dróg Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 23 z 30 E2. Ograniczenie hałasu przemysłowego Cel ogólny Zmniejszenie poziomu hałasu przemysłowego w gminie. Działania i 1) Identyfikacja zakładów przemysłowych przekraczających termin realizacji dozwolone normy emisji hałasu – realizacja 2005 r. 2) Pomoc w pozyskaniu środków oraz realizacja działań redukujących poziom emisji hałasu w tychże zakładach – realizacja 2006-2007 r. Mierzalne Efekty Koszty Finansowanie Zmniejszenie poziomu hałasu przemysłowego w gminie. i 1) Zadanie to powinno być zrealizowane w ramach powiatowego planu stworzenia map poziomu hałasu – środki PFOŚiGW 2) ok. 200.000 zł - w zależności od wyników pierwszego działania – zaangażowanie środków własnych, WFOŚiGW, Funduszy Strukturalnych W sumie: ok. 200.000 zł Problemy W obecnej chwili nie istnieją żadne badania poziomu hałasu w gminie, co uniemożliwia dokładniejszą analizę i planowanie. W związku z tym, że dominującą gałęzią jest przemysł drzewny, który charakteryzuje się zwiększonym ryzykiem przekraczania norm hałasu, przewiduje się konieczność zastosowanie działań, mających na celu redukcję hałasu w przyszłości. Uzyskać to będzie można np. przy pomocy nowych technologii. Odpowiedzialność Za realizację tego Burmistrz Czerska Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT zadania odpowiedzialność Strona 24 z 30 ponosi 5.1 PROMIENIOWANIE Złożone spektrum promieniowania elektromagnetycznego jest bardzo rozległe i obejmuje różne długości fal, począwszy od fal radiowych przez fale promieni podczerwonych, zakres widzialny i fale promieni nadfioletowych, aż do bardzo krótkich fal promieni rentgenowskich i promieni gamma. Z uwagi na sposób oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego można podzielić na promieniowanie jonizujące i niejonizujące: promieniowanie jonizujące, występuje w wyniku użytkowania zarówno wzbogaconych, jak i naturalnych substancji promieniotwórczych w energetyce jądrowej, ochronie zdrowia, przemyśle i badaniach naukowych promieniowanie niejonizujące, występuje wokół linii energetycznych wysokiego napięcia, radiostacji pracujących silników elektrycznych oraz instalacji przemysłowych, urządzeń łączności, domowego sprzętu elektrycznego, elektronicznego itp. 5.6.1 Analiza problemów Z raportu oddziaływań na środowisko wynika, że obszar o przekroczonym poziomie dopuszczalnym gęstości mocy pola elektromagnetycznego w otoczeniu stacji telefonii komórkowej występować będzie: w planowanej stacji PTK Centertel WOJTAL: o w odległości do 17,4 m od anten sektorowych K 739 655 na wysokości powyżej 50,8 m n.p.t., azymuty: 500 o w odległości do 20,7 m od anten sektorowych K 739 623 na wysokości powyżej 50,8 m n.p.t., azymuty: 1800, 2800 o w odległości do 20,2 m od anten radiolinii VHLP2-220 na wysokości powyżej 50,4 m n.p.t., azymut: 1930 dla istniejącej stacji PTC ERA Rytel/Czersk: o w odległości do 28,6 m od anten sektorowych K 730 376 na wysokości powyżej 54,4 m n.p.t., azymuty: 800, 2300, 3500 o w odległości do 28,2 m od anten radiolinii UKY 210 06/SC11 na wysokości powyżej 59,4 m n.p.t., azymut: 200, 1120, 3330 o w odległości do 59,6 m od anteny radiolinii UKY 210 07/SC14 na wysokości powyżej 49,8 m n.p.t., azymut: 2670 dla istniejącej stacji PLUS GSM Rytel/Czersk: o w odległości do 21,9 m od anten sektorowych K 739 650 na wysokości powyżej 50,8 m n.p.t., azymuty: 200, 1400, 2600 o w odległości do 19,3 m od anteny radiolinii VHLP2-180 na wysokości powyżej 50,7 m n.p.t., azymuty: 870 Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 25 z 30 Uwzględniając wzajemne rozmieszczenie anten sektorowych telefonii komórkowej PTK Centertel i PLUS GSM ocenia się, że wypadkowe pola o wartościach gęstości mocy większych od 0,1 W/m2 występują w otoczeniu tych anten, w maksymalnym zasięgu nie przekraczającym 28 m i na wysokości powyżej 50 m n.p.t. W przypadku wszystkich anten nadawczych na wieży, pola elektromagnetyczne przekraczające wartość graniczną 0,1 W/m2 występują w maksymalnej odległości 59,6 m i na wysokości powyżej 49 m n.p.t. (Decyzja ŚR/Ś.II.6613/63- 1/2004). 5.6.2 Działania na rzecz poprawy Nie proponuje się żadnych działań specyficznych zmierzających do redukcji istniejącego promieniowania, gdyż jest to praktycznie niemożliwe. Jednakże, proponuje się by, w przypadku wydawania pozwoleń na instalacje nowych stacji telefonicznych i komórkowych, zwrócić uwagę na rozmieszczenie anten sektorowych w bezpiecznym zasięgu oddziaływania i na odpowiedniej wysokości. Jednocześnie zalecane jest, aby w przypadku montażu nowych anten, wykorzystać istniejące konstrukcje masztowe lub obiekty budowlane. Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 26 z 30 5.1 INNE DZIAŁANIA WSPOMAGAJĄCE 5.7.1 Analiza problemów Realizacja Programu Ochrony Środowiska wspomagana będzie dodatkowymi działaniami mającymi na celu podnoszenie świadomości i kwalifikacji mieszkańców gminy (zarówno indywidualnych osób jak też przedsiębiorców i urzędników) oraz stworzenie mechanizmów korzystania ze środków pomocowych zarówno w kraju jak i za granicą. 5.7.2 Działania wspomagające Zadania te zdefiniowano w postaci trzech programów przedstawionych poniżej: F1. Podniesienie jakości usług komunalnych w gminie F2. Edukacja ekologiczna (formalna i nieformalna) F3. Stworzenie Centrum Ochrony Środowiska w Czersku Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT Strona 27 z 30 F1. Podniesienie jakości usług komunalnych Cel ogólny Podniesienie poziomu jakości usług świadczonych dla mieszkańców gminy komunalnych Działania i 1) Program twinningowy pomiędzy gminą Czersk a niemiecką termin realizacji gminą partnerską Boizenburg – realizacja 2005/2007r. 2) Szkolenia specjalistyczne dla pracowników Urzędu Miejskiego w ramach programów związanych z rozwojem zasobów ludzkich: informatyka, łączność i logistyka, planowanie, systemy oceny personelu i zarządzania kadrami, ochrona środowiska, itp. – realizacja do końca 2007 r. 3) Stworzenie programu wzrostu efektywności pracy i zarządzania w firmie ZUK Sp. z o.o., w ramach programów związanych ze wzrostem konkurencyjności przedsiębiorstw – realizacja do końca 2007 r. 4) Rozwój strony domowej Urzędu Miejskiego – zwiększenie usług dostępnych przez Internet – realizacja do 2007 r. Mierzalne Efekty Koszty Finansowanie Większe zadowolenie komunalnych mieszkańców gminy z usług i 1) 200 000 zł – Środki własne, Fundusze Pomocowe 2) 200 000 zł – Środki własne, Fundusze Strukturalne 3) 300 000 zł – Środki własne, Fundusze Strukturalne 4) 200 000 zł – Środki własne, Fundusze Strukturalne W sumie: 900 000 zł Problemy Realizacja tego zadania będzie wymagała połączenia różnych źródeł finansowania zewnętrznego i dużych zdolności koordynacyjnych. Pomimo nieinwestycyjnego charakteru tego zadania, jest to jeden z najważniejszych punktów zmierzających do skutecznej realizacji inwestycji w sektorze komunalnym, jak też profesjonalnego zapewnienia usług. Odpowiedzialność Za realizację tego Burmistrz Czerska Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT zadania odpowiedzialność Strona 28 z 30 ponosi F2. Edukacja ekologiczna (formalna i nieformalna) Cel ogólny Podniesienie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców przez wspieranie formalnych i nieformalnych systemów edukacji. Działania i 1) Organizacja programu edukacji ekologicznej w szkołach na termin realizacji terenie gminy – realizacja do 2006 r. 2) Organizacja programu edukacji przedszkolach – realizacja do 2006 r. ekologicznej w 3) Przygotowanie systemu informacji ekologicznej dla wszystkich mieszkańców gminy (realizacja w ramach COŚ w Czersku) 4) Przygotowanie internetowego szkolenia ekologicznego dla mieszkańców gminy (realizacja w ramach COŚ w Czersku) Mierzalne Efekty Koszty Finansowanie Podniesienie świadomości mieszkańców i zrozumienie działań zaproponowanych w ramach Programu Ochrony Środowiska Gminy Czersk i 1) 100 000 zł 2) 50 000 zł 3) i 4) w ramach F3 Wszystkie zaproponowane działania finansowane będą ze środków własnych, WFOŚiGW, NFOŚiGW, Funduszy Strukturalnych oraz innych funduszy pomocowych. W sumie: 150 000 zł Problemy Istotne jest nadanie rangi działaniom tzw. miękkim, tzn. nieinwestycyjnym, ale szkoleniowo-edukacyjnym. Dlatego istotne jest zaangażowanie władz gminy w promocje i realizację poszczególnych działań. Odpowiedzialność Za realizację tego Burmistrz Czerska Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT zadania odpowiedzialność Strona 29 z 30 ponosi F3. Stworzenie Centrum Ochrony Środowiska w Czersku. Cel ogólny Wspieranie mieszkańców gminy (zarówno indywidualnych osób jak też przedsiębiorców i urzędników) w realizacji celów związanych z ochroną środowiska. Działania i 1) Dopracowanie koncepcji i złożenie wniosku na stworzenie termin realizacji Centrum Ochrony Środowiska w Czersku (COŚ) – realizacja do końca 2005 r. 2) Organizacja COŚ w Czersku i rozpoczęcie realizacji działań statutowych polegających na szkoleniach, informowaniu i wspomaganiu pozyskiwania funduszy zewnętrznych na realizację działań w dziedzinie ochrony środowiska – do końca 2007 r. Mierzalne Efekty Koszty Finansowanie Skuteczna realizacja celów zawartych w Programie Ochrony Środowiska Gminy Czersk. i 1) 10 000 zł – środki własne 2) 200 000 zł – środki własne i Fundusze Strukturalne W sumie: 210 000 zł Problemy Centrum Ochrony Środowiska w Czersku pomyślane jest jako niezależna jednostka powołana przez władze gminy, ale działająca na podstawie statutu organizacji niezależnej i pozarządowej. Istotne jest nadanie rangi i rozpowszechnienie informacji o celach działania COŚ w dziedzinie szkoleniowoedukacyjnej oraz doradczo-usługowej. Jednocześnie, szczególnie ważne jest zatrudnienie osób kompetentnych, kreatywnych, posiadających umiejętności organizacji pracy, komunikacji w językach obcych. Odpowiedzialność Za realizację tego Burmistrz Czerska Program Ochrony Środowiska Gminy Czersk, POMCERT zadania odpowiedzialność Strona 30 z 30 ponosi
