SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Farmakologia Kliniczna Wydział Lekarski I Lekarski Jednolite magisterskie stacjonarne polski Rodzaj przedmiotu Rok studiów/semestr obowiązkowy£ V£ 9 £ 10 £ Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć 30 godzin 9 godzin – wykłady 21 godzin – ćwiczenia Założenia i cele przedmiotu Nabycie wiedzy o możliwościach terapeutycznych w odniesieniu do określonych jednostek chorobowych i sytuacji klinicznych. Podczas zajęć student powinien zdobyć wiedzę na temat właściwego stosowania leków w najczęściej spotykanych schorzeniach. Dodatkowo zapoznaje się z etiopatogenezą, objawami i elementami diagnostyki wybranych schorzeń. Ćwiczenia mają na celu powiązanie zachodzących w organizmie procesów patologicznych i ich objawów możliwościami terapeutycznymi wynikającymi z mechanizmów działania leków. Dzięki temu student powinien rozumieć zasadność stosowania określonych grup leków w jednostkach chorobowych. Student znając efekty działania leków, przewidzieć działania niepożądane oraz wykazywać się znajomością interakcji lekowych w określonej sytuacji klinicznej. Student powinien potrafić zaplanować leczenie chorego zgodnie z obowiązującymi standardami. Szczególny nacisk kładzie się na zagrożenia związane z polipragmazją i interakcjami między stosowanymi lekami. Celem nauczania przedmiotu Farmakologia kliniczna jest nabycie wiedzy o możliwościach terapeutycznych w odniesieniu do określonych jednostek chorobowych i sytuacji klinicznych. Podczas zajęć student powinien zdobyć wiedzę na temat właściwego stosowania leków w najczęściej spotykanych schorzeniach. Dodatkowo zapoznaje się z etiopatogenezą, objawami i elementami diagnostyki wybranych schorzeń. Ćwiczenia mają na celu powiązanie zachodzących w organizmie procesów patologicznych i ich objawów możliwościami terapeutycznymi wynikającymi z mechanizmów działania leków. Dzięki temu student powinien rozumieć zasadność stosowania określonych grup leków w jednostkach chorobowych. Student znając efekty działania leków, powinien potrafić dobrać odpowiednie dawkowanie, przewidzieć działania niepożądane oraz wykazywać się znajomością interakcji lekowych w określonej symulowanej sytuacji klinicznej. Student powinien potrafić zaplanować leczenie chorego zgodnie z obowiązującymi standardami. Szczególny nacisk kładzie się na postępowanie lecznicze u osób w podeszłym wieku, leczenie bólu, chorób nowotworowych oraz na zagrożenia związane z polipragmazją i interakcjami między stosowanymi lekami. Symbol efektów kształcenia zgodnie ze standardam i OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Metody podsumowujące np.: - egzamin pisemny (test) W01 Charakteryzuje leki stosowane w leczeniu najczęstszych chorób dzieci. Oblicza dawki leków dla dzieci. Wymienia objawy niepożądane leków stosowanych w leczeniu najczęstszych chorób dzieci. Wymienia przeciwwskazania do stosowania leków u dzieci. Metody formujące, np. - obserwacja pracy studenta - ocena aktywności w czasie zajęć - ocena przygotowania do zajęć - dyskusja w czasie zajęć Metody podsumowujące np.: - egzamin pisemny (test) W02 Charakteryzuje leki stosowane w leczeniu najczęstszych chorób wewnętrznych i ich powikłań Wymienia objawy niepożądane leków stosowanych w leczeniu najczęstszych chorób wewnętrznych i ich powikłań Charakteryzuje interakcje zachodzące między lekami stosowanymi w leczeniu najczęstszych chorób wewnętrznych i ich powikłań Wymienia przeciwwskazania do stosowania leków Wymienia leki stosowane u kobiet w ciąży W03 Charakteryzuje odrębności diagnostyczno-terapeutyczne osób w podeszłym wieku. Charakteryzuje zasady terapii osób w podeszłym wieku. Wymienia stany wymagające korekty dawki leku u osób w podeszłym wieku. Omawia zagrożenia związane z polipragmazją. Omawia interakcje zachodzące między lekami stosowanymi u osób w Metody formujące, np. - obserwacja pracy studenta - ocena aktywności w czasie zajęć - ocena przygotowania do zajęć - dyskusja w czasie zajęć Metody podsumowujące np.: - egzamin pisemny (test) Metody formujące, np. podeszłym wieku W04 W05 Wymienia leki stosowane w leczeniu chorób nowotworowych Charakteryzuje działania niepożądane leków stosowanych w leczeniu chorób nowotworowych Opisuje przeciwwskazania do stosowania leków cytostatycznych Rozumie zasady leczenia chorób nowotworowych wg schematów terapeutycznych Wymienia leki stosowane w leczeniu bólu ostrego i przewlekłego. Omawia zasady stosowania leków w leczeniu bólu ostrego i przewlekłego. Charakteryzuje wskazania do stosowania leków przeciwbólowych, w tym narkotycznych. Omawia działania niepożądane leków stosowanych w leczeniu bólu ostrego i przewlekłego - obserwacja pracy studenta - ocena aktywności w czasie zajęć - ocena przygotowania do zajęć - dyskusja w czasie zajęć Metody podsumowujące np.: - egzamin pisemny (test) Metody formujące - uczetniczenie w wykladach Metody podsumowujące np.: - egzamin pisemny (test) Metody formujące, np. - obserwacja pracy studenta - ocena aktywności w czasie zajęć - ocena przygotowania do zajęć - dyskusja w czasie zajęć Metody podsumowujące np.: - egzamin pisemny (test) W06 Wymienia wskazania do stosowania terapii monitorowanej. Omawia korzyści wynikające ze stosowania terapii monitorowanej. Wymienia przyczyny różnic w działaniu leków w organizmie. Wymienia leki, których stosowanie powinno być monitorowane. Podaje sytuacje kliniczne, w których monitorowanie stężenia leku ma istotny wpływ na proces leczenia. Metody formujące, np. - obserwacja pracy studenta - ocena aktywności w czasie zajęć - ocena przygotowania do zajęć - dyskusja w czasie zajęć W07 U01 U02 K01 K02 K03 K04 Definiuje podstawowe pojęcia farmakoekonomiczne, UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Analizuje działania niepożądane poszczególnych leków. Analizuje interakcje między lekami. Planuje leczenie mając na uwadze działania niepożądane leków i interakcje pomiędzy lekami. Planuje postępowanie w przypadku wystąpienia działań niepożądanych leków Analizuje charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych Wykorzystuje charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych do planowania terapii Odnajduje dane dotyczące wskazań i przeciwwskazań do stosowania leków Odnajduje dane dotyczące dawkowania leków Weryfikuje i poddaje ocenie materiały reklamowe dotyczące leków skierowane do lekarzy i chorych Weryfikuje i poddaje ocenie materiały reklamowe dotyczące leków podawane w środkach masowego przekazu Analizuje dane dotyczące skuteczności leczenia, zwłaszcza w odniesieniu do innych leków na podstawie publikacji wyników badań wieloośrodkowych KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Umiejętność pracy zespołowej przy planowaniu terapii Aktywne poszukiwanie informacji o lekach z wykorzystaniem dodatkowych pomocy dydaktycznych Rzetelne przygotowywanie się do ćwiczeń Posiada świadomość ograniczeń własnej wiedzy w zakresie farmakologii klinicznej i uznaje potrzebę ciągłego doszkalania się. Metody formujące. - uczetniczenie w wykladach Praca własna studenta Praca własna studenta Obserwacja studenta Obserwacja studenta Obserwacja studenta Obserwacja studenta PUNKTY ECTS 1 TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU: Tematyka 1.Przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w chorobach cywilizacyjnych oraz ich powikłań. 2, Zasady farmakoterapii osób w podeszłym wieku 3. Zasady farmakoterapii chorób nowotworowych 3.Leczenie bólu ostrego i przewlekłego 4.Terapia monitorowana 5.Elementy farmakoekonomii 6..Charakterystyka produktu leczniczego 7.Działania niepożądane leków i interakcje pomiędzy lekami Forma Wykłady Ćwiczenia LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA: Zalecana literatura: Obowiązkowa 1. K. Orzechowska-Juzwenko (red.) Farmakologia Kliniczna. Znaczenie w praktyce medycznej. Górnicki Wydawnictwo Medyczne. Wrocław 2006 2. W. Kostowski, Z. S. Herman (red.) Farmakologia. Podstawy Farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Tom 1 i 2. Wydanie III poprawione i uzupełnione. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003 3. E. Mutschler, G. Geissleringer, H. K. Kroemer, M. Schofer- Korting Farmakologia i Toksykologia. MedPharm Polska, Wrocław, 2010 4. Leonard S. Jacob Farmakologia. Wydanie I polskie pod redakcją Mariana Wilimowskiego. Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław 2002 5. L. Brunton, K. Parker, D. Blumenthal, I. Buxton. Podręcznik farmakologii i terapii Goodmana i Gilmana. Wydawnictwo Czelej Sp. z o.o. 2010 6. Aktualne wytyczne Polskich Towarzystw Naukowych Uzupełniająca 1. W. Hryniewicz, J. Meszaros (red.) Antybiotyki w profilaktyce i leczeniu zakażeń. Wydawnictwo PZWL. Warszawa 2002. 2. A. Ciechanowicz, F. Kokot Genetyka molekularna w chorobach wewnetrznych. Wydawnictwo PZWL. Warszawa 2009 3. H. Lullmann, K. Mohr, L. Hein Ilustrowane Kompendium Farmakologii. Red. naukowa wydania polskiego Tadeusz F. Krzemiński. Wydawnictwo Czelej 2008 WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Zaliczenie – kryterium zaliczenia Warunkiem zaliczenia jest: 1. uczestnictwo w zajęciach oraz pozytywna ocena 7 scenariuszy klinicznych omówionych na zajęciach (wpisy w książeczce zaliczeń) – 50% 2. pozytywna ocena z kolokwium końcowego złożonego z: a. testu jednokrotnego wyboru składającego się z 30 zagadnień ( 45%)- ocena pozytywna od 20 punktów: 20-22 punktów - ocena dostateczna 23-24 punktów - ocena dość dobra 25-26 punktów - ocena dobra 27-28 punktów - ocena ponad dobra 28-30 punktów - ocena bardzo dobra b. jednego scenariusza ( 5%)