SPRAWOZDANIE Z NADZORU PEDAGOGICZNEGO ROK SZKOLNY 2011/2012 EWALUACJA – SZKOŁY/PLACÓWKI ANALIZA, INTERPRETACJA, WNIOSKI Liczba wszystkich ewaluacji przeprowadzonych w województwie wielkopolskim rok szkolny 2011/12 Kalisz Konin Leszno Piła Poznań Razem Całościowe 10 8 11 7 23 59 Efekty 28 15 17 17 56 133 Zarządzanie 13 7 7 7 29 63 Razem 51 30 35 31 108 255 Ewaluacja 2 Ewaluacje przeprowadzone w szkołach i placówkach województwa wielkopolskiego w roku szkolnym 2011/12 EWALUACJA GIMNAZJA LICEA PROFILOWANE ZASADNICZE SZKOŁY ZAWODOWE TECHNIKA PORADNIE PSYCHOLOGICZNOPEDAGOGICZNE BIBLIOTEKI PEDAGOGICZNE OŚRODKI DOSKONALENIA NAUCZYCIELI CENTRUM KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO ŁĄCZNIE 20 9 3 0 3 4 7 1 1 0 59 EFEKTY 26 52 34 4 1 5 7 3 0 0 1 133 ZARZĄDZANIE 15 26 12 4 0 0 3 1 2 0 0 63 ŁĄCZNIE 52 98 55 11 1 8 14 11 3 1 1 255 LICEA SZKOŁY PODSTAWOWE 11 RODZAJ EWALUACJI OGÓLNOKSZTALCĄCE PRZEDSZKOLA CAŁOŚCIOWA TYP PLACÓWKI SZKOŁY W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM POZIOM SPEŁNIANIA WYMAGAŃ EFEKTY TYP PLACÓWKI WYMAGANIE POZIOM SPEŁNIANIA WYMAGANIA SZKOŁY PODSTAWOWE ANALIZUJE SIĘ WYNIKI UCZNIOWIE NABYWAJĄ EGZAMINÓW WIADOMOŚCI I ZEWNĘTRZNYCH UMIEJĘTNOŚCI A B C D E A B C D E UCZNIOWIE SĄ AKTYWNI A B RESPEKTOWANE SĄ NORMY SPOŁECZNE C D E A B C D E 2 29 26 11 4 3 37 19 11 2 9 54 8 1 0 3 53 13 3 0 3 19 17 4 0 4 24 13 1 1 2 31 10 0 0 3 25 14 1 0 LICEA OGÓLNOKSZTAŁCĄCE 1 3 2 1 0 1 4 2 0 0 1 4 2 0 0 3 4 0 0 0 LICEA PROFILOWANE 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 ZASADNICZE SZKOŁY ZAWODOWE 1 4 1 1 0 0 5 2 1 0 0 5 2 1 0 0 5 3 0 0 TECHNIKA 1 8 2 0 0 0 7 4 0 0 0 10 1 0 0 1 9 1 0 0 GIMNAZJA ŁĄCZNIE 8 64 48 17 4 8 78 40 13 3 12 105 23 2 0 10 97 31 4 0 SZKOŁY W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM ANALIZUJE SIĘ WYNIKI EGZAMINÓW ZEWNĘTRZNYCH SPEŁNIANIE KRYTERIÓW W szkole przeprowadzana jest analiza wyników egzaminów zewnętrznych Analiza jest prowadzona w celu poprawy jakości pracy szkoły Wnioski z analizy są wdrażane W szkole stosuje się jakościowe i ilościowe metody analizy Wdrażane wnioski przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia SUKCESY 1. 2. Szkoły dokonują analiz ilościowych i jakościowych, zestawiając celowo wyniki egzaminacyjne, wykorzystując różne wskaźniki statystyczne oraz skale pomiarowe, np. skalę staninową, EWD, oceniają postęp osiągnięć szkoły w określonych umiejętnościach na przestrzeni lat; Analiza wyników egzaminów zewnętrznych, pomaga nauczycielom dokonywać samooceny i racjonalnie planować swoją pracę. PROBLEMY 1. Nauczyciele nie analizują osiągnięć egzaminacyjnych uczniów w kontekście skuteczności i efektywności swojej pracy; 2. Formułowane wnioski z analiz wyników nie przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia - nie mają one charakteru systemowych działań nauczycieli, nie monitoruje się wprowadzonych zmian. UCZNIOWIE NABYWAJĄ WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI SPEŁNIANIE KRYTERIÓW Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności zgodne z podstawą programową W szkole analizuje się osiągnięcia uczniów Analiza osiągnięć szkolnych uwzględnia możliwości rozwojowe uczniów W szkole formułuje się wnioski z analizy osiągnięć uczących się Nauczyciele dostrzegają możliwości uzyskania lepszych wyników przez uczniów W szkole wdraża się wnioski z analizy osiągnięć uczących się Wdrażanie wniosków przyczynia się do wzrostu efektów kształcenia SUKCESY 1. Analizy efektów kształcenia ułatwiają właściwą organizację pracy szkoły i prowadzą do refleksji nad warsztatem pracy nauczycieli. Nauczyciele starają się wspierać uczniów poprzez działania wychowawcze i edukacyjne; 2. Nauczyciele podejmują działania, których celem jest wpływanie na osiągnięcia uczniowskie. PROBLEMY 1. Szkoły nie stwierdzają i nie formułują wniosków dot. poziomu opanowywania wiadomości i umiejętności z poszczególnych przedmiotów w danym roku oraz na przestrzeni lat, w odniesieniu do podstawy programowej; 2. Zaplanowane działania, są formułowane w sposób bardzo ogólny i schematyczny oraz nie prowadzą do weryfikacji/modyfikacji sposobu uczenia przez nauczycieli. UCZNIOWIE SĄ AKTYWNI SPEŁNIANIE KRYTERIÓW Uczniowie są zaangażowani w zajęcia organizowane przez szkołę Uczniowie są zaangażowani w zajęcia pozalekcyjne organizowane przez szkołę Uczący się podejmują inicjatywy dotyczące ich własnego rozwoju i rozwoju szkoły Szkoła realizuje działania zainicjowane przez uczących się SUKCESY 1. 2. W większości szkół występuje bogata i różnorodna oferta zajęć pozalekcyjnych, która pobudza aktywność uczniów i możliwość rozpoznania własnych zainteresowań; Budowanie samorządności uczniów na poziomie klasy i szkoły aktywizuje duże grupy dzieci i młodzieży do proponowania i realizowania swoich pomysłów i inicjatyw. PROBLEMY 1. Nauczyciele w procesie edukacyjnym rzadko uwzględniają opinie uczniów dotyczące metod pracy lub sposobu przebiegu procesu lekcyjnego, co sprawia, że uczniowie nie czują się współodpowiedzialni za proces uczenia się. 2. Aktywność uczniów podczas zajęć lekcyjnych jest sterowana przez nauczycieli. Bardzo rzadko obserwacje wykazują autentyczną dociekliwość uczniów, zadawanie pytań, stawianie problemów i poszukiwanie rozwiązań. 3. Zauważany jest brak samodzielności uczniów w podejmowaniu inicjatyw związanych z rozwojem własnym. RESPEKTOWANE SĄ NORMY SPOŁECZNE SPEŁNIANIE KRYTERIÓW Uczniowie czują się bezpiecznie Uczniowie znają obowiązujące w szkole normy W szkole prowadzona jest diagnoza zachowań uczniów i zagrożeń W szkole podejmuje się działania wychowawcze mające na celu zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań W szkole prowadzi się analizę podejmowanych działań mających na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań Działania mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań są w razie potrzeby modyfikowane Podczas modyfikacji działań wychowawczych uwzględnia się inicjatywy uczących się Uczniowie prezentują zachowania zgodne z wymaganiami SUKCESY PROBLEMY 1. Szkoły skutkiem celowych zabiegów wychowawczych i organizacyjnych są bezpieczne; 1. Rzadką praktyką jest przeprowadzanie ewaluacji działań wychowawczych, analizowanie skuteczności przedsięwzięć oraz programów profilaktycznych; 2. Uczniowie prezentują zachowania zgodne z normami społecznymi; 2. 3. Uczestnictwo uczniów w obchodach świąt i rocznic, w uroczystościach i imprezach kulturalnych, sportowych, sprzyja kształtowaniu podstaw patriotycznych; Wnioski/rekomendacje formułowane w szkołach, w związku z uzyskiwanymi efektami pracy wychowawczej są zazwyczaj bardzo ogólne, co utrudnia planowanie, modyfikowanie i doskonalenie pracy wychowawczej adekwatnie do potrzeb środowiska szkolnego; 3. Szkoły są otwarte na realizację inicjatyw uczniów, w działaniach wychowawczych. Jednakże aktywność młodzieży ogranicza się inicjatyw rozrywkowych, rekreacyjnych, charytatywnych i porządkowych, z pominięciem lub ograniczeniem problemów dotyczących zasad postępowania, praw i obowiązków lub ważnych problemów edukacyjnych; 4. Szkoły często ograniczają się do systemu zakazów, niż wzmacniania pożądanych społecznie postaw. 4. Działania projektowe szkół służą kształtowaniu postaw obywatelskich, współpracy, odpowiedzialności i aktywności na rzecz własnego rozwoju oraz środowiska lokalnego. SZKOŁY W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM POZIOM SPEŁNIANIA WYMAGAŃ ZARZĄDZANIE TYP PLACÓWKI WYMAGANIE FUNKCJONUJE WSPÓŁPRACA W ZESPOŁACH SPRAWOWANY JEST WEWNĘTRZNY NADZÓR PEDAGOGICZNY PLACÓWKA MA ODPOWIEDNIE WARUNKI LOKALOWE I WYPOSAŻENIE POZIOM SPEŁNIANIA WYMAGANIA A B C D E A B C D E A B C D E SZKOŁY PODSTAWOWE 1 23 16 6 0 2 24 10 10 0 8 25 11 1 1 GIMNAZJA 2 10 9 0 0 1 11 5 3 1 8 9 3 1 0 LICEA OGÓLNOKSZTAŁCĄCE 0 5 0 2 0 1 3 2 1 0 2 3 2 0 0 ZASADNICZE SZKOŁY ZAWODOWE 0 1 2 0 0 0 2 0 1 0 0 3 0 0 0 TECHNIKA 0 4 3 0 0 1 5 0 1 0 2 4 1 0 0 ŁĄCZNIE 3 8 0 5 2 1 43 30 45 17 16 1 20 44 17 FUNKCJONUJE PRACA W ZESPOŁACH SPEŁNIANIE KRYTERIÓW Nauczyciele są zaangażowani w pracę zespołów Zespoły analizują efekty swojej pracy Nauczyciele wspólnie planują działania w szkole opierając się na analizie efektów pracy zespołów Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy Nauczyciele uczestniczą w formach doskonalenia zawodowego dotyczących metod i form współpracy SUKCESY 1. 2. Zespoły nauczycielskie (przedmiotowe i zadaniowe) realnie wpływają na działania szkoły poprzez analizowanie i rozwiązywanie problemów szkolnych; Nauczyciele są zaangażowani w pracę zespołów szczególnie podczas organizowania wspólnych przedsięwzięć, np. imprez szkolnych, konkursów, próbnych egzaminów. PROBLEMY 1. Nauczyciele nie uczestniczą w szkoleniach w dotyczących metod i form współpracy; 2. Planowanie działań zespołów rzadko wynika z analiz efektów ich pracy. Nauczyciele rzadko definiują efekt pracy zespołowej, nie formułują wniosków z wartościowania rezultatów swojej pracy; 3. Brak systemowego podejścia do pracy zespołów, która najczęściej przybiera charakter doraźny. SPRAWOWANY JEST WEWNĘTRZNY NADZÓR PEDAGOGICZNY SPEŁNIANIE KRYTERIÓW Dyrektor szkoły angażuje nauczycieli do udziału w realizacji ewaluacji wewnętrznej Wyniki wewnętrznego nadzoru pedagogicznego są wykorzystywane do planowania pracy szkoły Ewaluacja wewnętrzna prowadzona jest z udziałem zespołów nauczycieli Wnioski z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego przyczyniają się do wprowadzania zmian w funkcjonowaniu szkoły PROBLEMY SUKCESY 1. 2. Wnioski i rekomendacje nadzoru pedagogicznego są wdrażane poprzez programowe działania organizacyjne i edukacyjne – np. realizację unijnych projektów edukacyjnych, organizację dodatkowych zajęć dla uczniów, systemowe unowocześnienie procesu dydaktycznego, działalność Szkolnych Ośrodków Kariery, a ich skuteczność zostaje potwierdzona; Szkoły prowadzą ewaluację wewnętrzną, a nauczyciele uważają ją za celową i potrzebną, aktywnie się angażują i wykorzystują jej wyniki. 1. Sposób planowania nadzoru pedagogicznego, w tym ewaluacji wewnętrznej nie zawsze jest użyteczny i odpowiada na rzeczywistym potrzebom szkoły; 2. Problem dla niektórych środowisk szkolnych stanowi czytelne, otwarte formułowanie krytycznych uwag i spostrzeżeń dot. działań i wyników pracy; pedagogicznej, ujawnianie niepowodzeń i porażek dydaktycznych lub wychowawczych - wynikających z nadzoru pedagogicznego lub analizy danych o pracy szkoły; 3. Wnioski nadzoru pedagogicznego nie znajdują czytelnego przełożenia w planach pracy szkoły- nie znajdują kontynuacji w pracy na następny rok. SZKOŁA MA ODPOWIEDNIE WARUNKI LOKALOWE I WYPOSAŻENIE SPEŁNIANIE KRYTERIÓW Warunki lokalowe szkoły są wystarczające do realizowania podstawy programowej i przyjętych w szkole programów nauczania W szkole znajduje się wyposażenie wystarczające do realizowania podstawy programowej i przyjętych w szkole programów nauczania W szkole istnieje plan wzbogacania warunków lokalowych i wyposażenia szkoły W szkole podejmuje się działania mające na celu wzbogacenie warunków lokalowych i wyposażenia dydaktycznego PROBLEMY SUKCESY 1. 2. Szkoły dbają o wyposażenie umożliwiające korzystanie uczniów z najnowszej technologii informacyjnej np. pracownie informatyczne, wizualizery, kserokopiarki, centra multimedialne, tablice interaktywne; 1. Szkoły nie posiadają wyposażenia umożliwiającego prowadzenie przez uczniów samodzielnych badań i eksperymentów, rzadko organizowane są pracownie specjalistyczne np. przyrody, chemii, biologii, fizyki; 2. Opracowywane przez dyrektora plany wzbogacania bazy lokalowej i wyposażenia dydaktycznego często nie mają charakteru strategicznego, mającego swoje uzasadnienie w zalecanych warunkach realizacji podstawy programowej; 3. Organy prowadzące nie zawsze są zainteresowane unowocześnianiem bazy szkoły. Szkoły dbając o stan bazy technicznej poszukują aktywnie z dużymi sukcesami pozabudżetowych środków finansowych.