„STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 1 Załącznik do uchwały nr XVI/135/2015 Rady Miasta Sulejówek z dnia 26 listopada 2015 roku STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025 przygotowana przez Urząd Miasta Sulejówek Miasto Sulejówek ul. Dworcowa 55, 05-070 Sulejówek MIASTO, W KTÓRYM HISTORIA ŁĄCZY SIĘ Z NOWOCZESNOŚCIĄ „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 2 Wykaz najczęściej używanych skrótów: EFRR Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFS Europejski Fundusz Społeczny EOG Europejski Obszar Gospodarczy NSRO Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia MIR/MRR Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (dawniej MRR) MSP Małe i średnie przedsiębiorstwa NSS Narodowa Strategia Spójności PARP Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości PWW Podstawy Wsparcia Wspólnoty SIMIK System Informatycznego Monitoringu i Kontroli Finansowej Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności RPO Regionalny Program Operacyjny RPO WM Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego SWOT Analiza czynników rozwojowych - mocnych i słabych stron podmiotu analizy oraz szans i zagrożeń wynikających z wpływu otoczenia. UE Unia Europejska ZIT Zintegrowane Inwestycje Terytorialne WOF Warszawski Obszar Funkcjonalny PGN Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Glinianki Obszar po byłym wyrobisku gliny w centrum miasta OMW Obszar Metropolitalny Warszawy „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 3 SPIS TREŚCI Autorzy i partnerzy "Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025" ........ 4 1. Wstęp ..................................................................................................................... 5 2. Procedura opracowywania Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 ..................................................................................................................... 8 3. Założenia strategii rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 ....................... 9 4. Podstawowy potencjał społeczno-gospodarczy Miasta Sulejówek ................. 14 4.1. Potencjał położenia geograficznego Miasta, środowisko naturalne 14 4.2. Potencjał demograficzny 15 4.3. Infrastruktura techniczna 20 4.4. Infrastruktura społeczna 28 4.5. Potencjał rynku pracy 39 4.6. Potencjał gospodarczy 43 4.7. Turystyka i promocja Miasta 44 4.8. Polityka społeczna i gospodarcza Miasta 45 4.9. Podsumowanie najważniejszych problemów rozwojowych Miasta Sulejówek na rok 2015 47 5. Analiza SWOT Miasta Sulejówek ........................................................................ 52 6. Wizja rozwoju (cel generalny) ............................................................................. 67 7. Cele strategiczne i operacyjne (obszary priorytetowe strategii) ...................... 88 8. Źródła finansowania .......................................................................................... 104 9. Zgodność ze strategicznymi dokumentami ..................................................... 105 10. System wdrażania i monitorowania ................................................................. 116 11. Spis map, tabel, wykresów ............................................................................... 120 „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 4 Autorzy i partnerzy "Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025" Zgodnie z zarządzeniem nr BBM.0050.22.2015 Burmistrza Miasta Sulejówek z dn. 09.02.2015 r. skład Zespołu ds. opracowania Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek tworzyły następujące osoby: Remigiusz Górniak – Referat Promocji i Pozyskiwania Funduszy, Przewodniczący Zespołu; Jacek Zieliński – Radny Rady Miasta Sulejówek; Maria Łepkowska – Referat Inwestycji i Zamówień Publicznych; Adam Witkowski – Referat Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej; Aneta Wąsowska-Żeberek – Referat Ochrony Środowiska i Gospodarowania Odpadami; Teresa Kośnik – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej; Marek Ryszka – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej; Edyta Koślacz – Straż Miejska; Hanna Semeniuk – Zespół Szkół nr 1; Elżbieta Kałużyńska – Szkoła Podstawowa Nr 3; Mirosław Michalski – Stowarzyszenie Forum Gospodarcze Sulejówek; Elżbieta Krzak – Stowarzyszenie Klub Seniorów Sulejówka; Beata Nessel-Łukasik – Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku; Anna Rosa – Referat Promocji i Pozyskiwania Funduszy. Autorzy "Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025" składają wyrazy podziękowania wszystkim osobom aktywnie zaangażowanym w pracę nad przygotowaniem niniejszego dokumentu. W szczególności wyrazy podziękowania należą się członkom Zespołu ds. Strategii oraz wszystkim osobom uczestniczącym w 2 warsztatach strategicznych poświęconych problemom i najważniejszym wyzwaniom rozwojowym Miasta Sulejówek. Zespół autorski: dr Remigiusz Górniak mgr Anna Rosa „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 5 1. Wstęp Proces planowania strategicznego stanowi jeden z podstawowych warunków sprawnego i efektywnego zarządzania gminą/powiatem. Planowanie pomaga bardziej wydajnie gospodarować zasobami, przewidywać problemy, które mogą się pojawić w niedalekiej przyszłości by odpowiednio wcześnie zacząć im przeciwdziałać. Opracowany plan strategiczny (strategia) umożliwia uporządkowanie i odpowiednie rozłożenie w czasie planowanych działań. Pozwala to na uniknięcie realizacji projektów ad hoc, nie powiązanych ze sobą logicznie i nie wpisujących się w oczekiwany ciąg przyczynowo-skutkowy. Strategia rozwoju Miasta Sulejówek pokazuje, że planowane do realizacji zadania są konsekwencją strategicznego myślenia o rozwoju; jest to niesłychanie ważna przesłanka i uzasadnienie przy ubieganiu się o środki zewnętrzne, w tym o środki w ramach polityki strukturalnej UE. Polityka rozwoju (wg ustawy z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju1) to zespół wzajemnie powiązanych działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju, spójności społeczno-gospodarczej, regionalnej i przestrzennej, podnoszenia konkurencyjności gospodarki oraz tworzenie nowych miejsc pracy w skali krajowej, regionalnej i lokalnej. Polityka rozwoju obejmuje węzłowe obszary tematyczne, zarówno te będące w zakresie odpowiedzialności poszczególnych resortów, jak i te, które są obszarami ponadresortowymi. Na politykę rozwoju składają się więc polityki publiczne odnoszące się do poszczególnych sektorów oraz dziedzin, regionów i przestrzeni. Istotne dla realizacji polityki rozwoju jest zapewnienie, aby wszystkie polityki publiczne były spójne względem siebie, a ich zakresy się uzupełniały. Politykę rozwoju prowadzi Rada Ministrów oraz jednostki samorządu terytorialnego (w tym wojewódzkie, powiatowe, gminne) w ramach ich kompetencji na podstawie strategii rozwoju, przy pomocy programów służących osiąganiu celów strategicznych z wykorzystaniem środków publicznych. Wśród najważniejszych instrumentów, coraz powszechniej stosowanych w polskim samorządzie, związanych z przemodelowaniem sposobu sprawowania władzy publicznej w kierunku władzy kierującej się poczuciem misji, wymienić należy wieloletnie programy inwestycyjne i finansowe oraz różnego rodzaju strategie, w tym strategie rozwoju gmin, strategie sektorowe i tzw. programy rozwoju2, będące dokumentem o charakterze operacyjno-wykonawczym w stosunku do strategii rozwoju. 1 Dz.U. z 2014 r., poz. 1649 z późn.zm. Zgodnie z ustawą z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 379) programy rozwoju to dokumenty realizujące cele zawarte w strategiach rozwoju, o których mowa w art. 9 pkt 3, oraz programy wieloletnie, o których mowa w przepisach o finansach publicznych. 2 „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 6 Instrumenty planistyczne zaliczane są do obszaru zarządzania strategicznego. Zgodnie z definicją zarządzanie strategiczne to ukierunkowany na przyszłość proces planowania i wyboru celów oraz zadań realizacyjnych, wdrażania przyjętych postanowień, a także monitorowania i kontroli wykonywania przyjętych ustaleń3. Zdaniem 4 M. Ziółkowskiego podstawowymi cechami tak rozumianego zarządzania są : Kompleksowość w podejściu do problemów rozwoju, czyli współzależne ujmowanie wszystkich sfer (dziedzin) funkcjonowania danej jednostki samorządu terytorialnego (…) oraz jak najlepsze wykorzystanie endogenicznych czynników i zasobów dla zdynamizowania rozwoju, Traktowanie danej jednostki samorządu terytorialnego jako części otoczenia, w którym tkwią zarówno szanse, jak i zagrożenia dla jej dalszego rozwoju, Orientacja na przyszłość, czyli rozwiązywanie dzisiejszych problemów przez pryzmat przyszłości, a także uznanie, że postęp jako wyraz rozwoju danej jednostki samorządu terytorialnego jest najważniejszy, Przestrzeganie zasady racjonalnego gospodarowania, Sukcesywne wdrażanie w życie zasady zrównoważonego rozwoju5. Podstawowymi funkcjami zarządzania strategicznego z perspektywy samorządu miejskiego są: badanie otoczenia Miasta, prognozowanie kierunków zmian i rozwoju zachodzących w nim procesów i zjawisk, analiza sytuacji i możliwości tkwiących wewnątrz terytorium Miasta, rozwijanie własnego potencjału finansowego, organizacyjnego, kulturowego i gospodarczego, dokonywanie wyboru i realizowanie określonych związków Miasta z jej otoczeniem. Podstawowymi walorami zarządzania strategicznego jest to, że6: redukuje ono w znacznym stopniu niepewność funkcjonowania i rozwoju danej jednostki samorządu terytorialnego (…) oraz zwiększa jej zdolność adaptacyjną do zmieniającej się rzeczywistości; 3 Wojciechowski E., Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Difin, Warszawa 2003, s. 33-34. Ziółkowski M., Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, pod red. A. Zalewskiego, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, 2007 r., s. 103-104. 5 Termin zrównoważony rozwój pochodzi od angielskiego sustainable development. W języku polskim nie ma jednoznacznego określenia tłumaczącego definicję angielską. Pojawiły się terminy: „zrównoważony i trwały rozwój”, „rozwój ciągły”, „rozwój samopodtrzymujący się”, „ekorozwój”. Tym niemniej ostatecznie utarło się, że pojęcie sustainable development tłumaczone jest jako „rozwój zrównoważony”. Pod tym pojęciem kryją się takie elementy jak: planowanie dla przyszłości, planowanie dla środowiska życia człowieka, zapewnienie sprawiedliwego dostępu do zasobów przyrodniczych obecnych i przyszłych pokoleń czy też szeroki udział różnych grup społecznych w podejmowaniu decyzji dotyczących kierunków i tempa procesów rozwojowych. 6 Ziółkowski M., Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, pod red. A. Zalewskiego, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, 2007 r., s. 104. 4 „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 7 stanowi szansę zarówno dla władz samorządowych, jak i dla urzędników samorządowych „oswojenia” się z działaniem w sytuacjach niepewności oraz nieprzewidywalności szeregu zjawisk w otoczeniu oraz traktowania wynikającego z nich ryzyka jako stałego elementu „gry z otoczeniem” (…); stwarza warunki do (…) przełamywania barier rozwojowych jednostki samorządu terytorialnego (…). Strategia opracowana w partnerstwie z różnymi jednostkami i organizacjami oraz angażująca społeczność lokalną, pozwala na wypracowanie kierunków działań zgodnych z oczekiwaniami tej społeczności. Tym samym nie funkcjonuje jako „dokument władzy lokalnej”, ale stanowi podstawę koordynacji działań różnych podmiotów tak, by uzupełniały się wzajemnie, a ich działania miały efekt synergiczny. Aby mieszkańcy identyfikowali się ze strategią musi ona zawierać wspólną wizję co do kierunków i form rozwoju społeczności lokalnej. Odpowiednio przeprowadzony proces opracowania strategii buduje więc system, w którym mieszkańcy, instytucje i podmioty władzy podejmują wspólne działania na rzecz rozwoju miasta, nawiązując dialog w układzie władza – społeczność lokalna. Jest to o tyle istotne, bowiem zakres strategii nie powinien ograniczać się jedynie do tych obszarów, które ustawowo leżą w kompetencjach Miasta, lecz ujmować zagadnienia rozwoju w ujęciu całościowym (obszar i zamieszkująca go ludność). Strategia jest dokumentem długookresowym, określającym generalny kierunek działania Miasta oraz przedstawiającym metody i narzędzia jego wdrażania. Ze względu na swój otwarty charakter (możliwość aktualizacji i zmian) proces planowania strategicznego pozwala na elastyczne dostosowywanie i korygowanie celów w odpowiedzi na zmieniające się uwarunkowania. Dlatego strategia nie jest dokumentem ”samym dla siebie”, ale stanowi instrument prowadzonej polityki rozwoju miasta. Strategie rozwoju lokalnego uzyskały usankcjonowanie prawne w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2014 r., poz. 1649 z póżn.zm). Ustawodawca stwierdza: W art. 2.: „...Przez politykę rozwoju rozumie się zespół wzajemnie powiązanych działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju oraz spójności społeczno-gospodarczej i terytorialnej, w skali krajowej, regionalnej lub lokalnej...” W art. 3. „...Politykę rozwoju prowadzą: 1) w skali kraju - Rada Ministrów; 2) w skali regionu - samorząd województwa; „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 8 3) w skali lokalnej - samorząd powiatowy i gminny...” W art. 4. „...1. Politykę rozwoju prowadzi się na podstawie strategii rozwoju...”, W art. 9 : „Strategiami rozwoju są: strategia rozwoju kraju; strategie sektorowe; strategie rozwoju województw, o których mowa w art.11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, z późn. zm.); strategie rozwoju lokalnego, w tym strategie rozwoju powiatów oraz strategie rozwoju gmin...” Nieuniknioną częścią opracowania strategii rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 jest korzystanie z następujących danych wyjściowych: dane liczbowe ze statystyki bieżącej i spisów powszechnych, dostępne opracowania i raporty dotyczące miasta, dostępne opracowania i raporty dotyczące województwa Mazowieckiego, dostępne opracowania i analizy badające tendencje na poziomie krajowym. 2. Procedura opracowywania Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 Inicjatorem i koordynatorem działań mających na celu opracowanie Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 były władze samorządowe Miasta Sulejówek. Opracowanie Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 zakładało m.in. spotkania Zespołu ds. Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek oraz przedstawicielami środowisk społecznych i gospodarczych. Zapewnienie odpowiedniej komunikacji pomiędzy podmiotami włączonymi w przygotowanie Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 oraz aktywna ich partycypacja w pracach nad strategią były możliwe dzięki powołaniu Zarządzeniem nr BBM.0050.22.2015 Burmistrza Miasta Sulejówek z dn. 09.02.2015 r. Zespołu ds. Strategii Rozwoju Miasta oraz zaangażowaniu Burmistrza Miasta Sulejówek i pracowników Urzędu Miasta. Praca nad strategią podzielona została na trzy etapy: etap przygotowania, etap diagnozowania i etap projektowania. Na każdym etapie, Urząd Miasta, Zespół ds. Strategii Rozwoju Miasta współpracowali z osobami zainteresowanymi włączeniem odnośnych, własnych projektów do strategii. Urząd Miasta odpowiedzialny był za zarządzanie procesem planowania, którego efektem stało się ostatecznie opracowanie Strategii Rozwoju Miasta „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 9 Sulejówek na lata 2016-2025. W trakcie etapu diagnozowania przeprowadzona została analiza faktograficzna oraz jakościowa aktualnej sytuacji demograficznej, społecznej i gospodarczej w mieście. W trakcie etapu projektowania strategii, na który złożyły się prace warsztatowe Zespołu ds. Strategii Rozwoju Miasta oraz konsultantów, zebrano i dokonano analizy problemów, celów operacyjnych i strategicznych i w końcu projektów i zadań związanych z dalszym rozwojem Miasta. Zapoczątkowany opracowaniem niniejszego dokumentu proces strategicznego planowania rozwoju miasta będzie kontynuowany w przyszłości przy aktywnym udziale podmiotów publicznych oraz partnerów społeczno-gospodarczych rozwoju miasta. 3. Założenia strategii rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 1. Podokresy programowania: 2014-2020 i 2020-2025 Strategia rozwoju odpowiada kolejnemu okresowi programowania rozwoju na lata 2016-2025 z podziałem na dwa podokresy. Pierwszym podokresem są lata 2016 – 2020. Dla tego podokresu przewiduje się opracowanie szczegółowego wykazu zadań i projektów realizacyjnych. Drugim są lata 2020 – 2025 - tu planuje się ogólniejszy zakres opracowania zadań realizacyjnych „Strategii...” z wyszczególnieniem działań i określeniem instytucji oraz podmiotów realizujących i czasu realizacji. W ramach konsultacji z mieszkańcami Urząd Miasta Sulejówek podjął decyzję o przygotowaniu i dystrybucji ankiet tematycznych skierowanych do poszczególnych grup interesariuszy. Ankiety pozwoliły uzyskać opinie mieszkańców Miasta na temat najbardziej istotnych problemów, które wymagają rozwiązania w najbliższych latach. 2. Cele strategii rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 Opracowanie dokumentu, który będzie służył władzom Miasta oraz partnerom społecznym do realizacji zamierzeń w ramach wyznaczonych celów strategicznych i operacyjnych. Uzyskanie akceptacji społecznej dla wykazanych w strategii zamierzeń. Umożliwienie aplikacji o środki zewnętrzne – w tym głównie z programów Unii Europejskiej. 3. Zakres strategii Strategia ma na celu wybór strategicznych i operacyjnych kierunków działań (celów strategicznych i operacyjnych) oraz wskazanie konkretnych zadań/projektów służących „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 10 realizacji przyjętej długookresowej wizji rozwoju miasta. Oznacza to, że do programu wpisane będą zadania realizowane nie tylko przez Miasto Sulejówek, ale i przez inne podmioty/instytucje uczestniczące w programie (w tym reprezentowane przez partnerów strategii). Dla wyraźnej identyfikacji celów projektów, a później pomiaru osiągniętych rezultatów zakłada się stosowanie wskaźników jak dla zatwierdzonego w lutym 2015 r. Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 oraz innych programów operacyjnych. 4. Zasady finansowania strategii: Skuteczna realizacja Strategii wiąże się bezpośrednio ze zdolnością Miasta Sulejówek do absorpcji środków pomocowych, bowiem dla większości podejmowanych projektów zakładających wykorzystanie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej konieczne będzie zaangażowanie w ramach finansowego wkładu własnego. Zakłada się wysokość dofinansowania środkami z UE maksymalnie do 80% wartości kosztów kwalifikowanych (w zależności od programu operacyjnego). Dla spełnienia założonych w Strategii celów strategicznych i wskaźników weryfikacji celów zakłada się przyjęcie projektów, co do których będzie możliwe określenie sposobu finansowania, a w przypadku założeń współfinansowania zewnętrznego (najczęściej na zasadzie refinansowania kosztów) - zapewnienie wkładu własnego i płynności finansowej. Dotyczy to projektów wnioskowanych przez jednostki budżetowe, partnerów instytucjonalnych i prywatnych. Wszystkie koszty projektów proponowanych do przyjęcia w Strategii zostaną zaplanowane w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym. 5. Otwartość strategii rozwoju: Przyjęto otwartą formułę przygotowywanej strategii rozwoju tj. z możliwością korekt różnych jej elementów w trakcie realizacji. Wynika to z prawdopodobnej konieczności dokonywania częstej aktualizacji Strategii już po jej przyjęciu ze względu na względnie długi okres programowania i przewidywaną zmienność uwarunkowań na poziomie krajowym, regionalnym, a nawet lokalnym. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 11 Tabela 1: Działania i zadania przy opracowaniu i wdrażaniu Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek Etapy przygotowania i realizacji Strategii Diagnozowanie stanu miasta, identyfikowanie problemów. Opracowywana i udostępniana ocena sytuacji. PROPOZYCJE DZIAŁAŃ WOBEC PRZEDSTAWICIELI PARTNERÓW SPOŁECZNYCH: ROLA WŁADZ MIASTA – sektor biznesu Burmistrz Miasta – sektor publiczny – organizacje pozarządowe – pozostali Mieszkańcy – Dostęp do informacji – Wyznaczanie komórek i diagnostycznych o stanie miasta w formie pisemnych raportów i danych prezentowanych na stronie WWW – Udział w warsztatach diagnostycznych – Udział w zebraniach Zespołu ds. strategii rozwoju – Wyrażanie opinii poprzez ankiety Planowanie celów, – Dostęp do informacji o planach i koncepcjach rezultatów i działań władz miasta Strategii. – Udział w konsultowaniu i Opracowanie, opiniowaniu projektów udostępnianie i przygotowywanych przez aktualizowanie Strategii i władze miasta WPI. prezentowanych na stronie www – Udział w warsztatach planistycznych – Udział w zebraniach Forum Partnerów Strategii (opcjonalnie) Przygotowanie projektów – Udział w pracach zespołów projektowych i i zadań do realizacji. zadaniowych Opracowane projekty. – – – – – osób odpowiedzialnych za komunikację społeczną i działania PR Wyznaczanie celów w zakresie komunikacji społecznej i działań PR Ustalanie zakresu, form i harmonogramu działań komunikacji społecznej i działań PR Przygotowywanie projektów uchwał w sprawach zakresu, trybu i terminów opracowywania programu Przyjmowanie raportów Przyjmowanie i weryfikowanie projektów programu Rada Miasta – Podejmowanie uchwał w – – sprawach zakresu, trybu i terminów opracowywania Strategii Akceptowanie raportów Akceptowanie Strategii ZADANIA URZĘDU MIASTA Odpowiedzialni za komunikację społeczną SPOSÓB ODDZIAŁYWANIA NA OTOCZENIE Pozostali urzędnicy – Prowadzenie bazy danych – Współpraca przy – Udostępniane informacji o partnerach społecznych i opracowywaniu o stanie miasta i jego realizowanych z ich harmonogramów walorach w ofercie na udziałem działań w bieżących działań w stronie www ramach Strategii zakresie komunikacji – Utrzymywanie i – Współpraca – Publikacje w prasie aktualizowanie strony merytoryczna przy lokalnej i ogólnopolskiej WWW realizacji bieżących – Utrzymywanie kontaktu działań w zakresie Prezentacja miasta i jej drogą internetową z komunikacji zgodnie z oferty w zewnętrznych mieszkańcami zakresem swojej bazach danych i portalach – Przygotowywanie odpowiedzialności internetowych harmonogramów Przygotowywanie bieżących działań w informacji i artykułów zakresie komunikacji specjalistycznych oraz – Realizacja działań zgodnie prezentacji z harmonogramem multimedialnych – Zapewnianie warunków zgodnie z zakresem technicznych i lokalowych swojej odpowiedzialności do spotkań – Opracowywanie wyników spotkań i konsultacji – Przygotowywanie materiałów dla mediów – Przygotowywanie i udostępnianie prezentacji multimedialnych – Organizowanie wizyt studialnych – Inicjowanie wspólnych przedsięwzięć pomiędzy sektorem publicznym, – – „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Aplikacje o zewnętrzne źródła finansowania, np. UE 2014-2020. Realizacja projektów i zadań. Zrealizowane zadania i osiągnięte wskaźniki. Monitorowanie realizacji Strategii. Baza danych z danymi zasilającymi, raporty z danymi o osiągniętych wskaźnikach, wnioski i rekomendacje do dalszych działań. – Udział w realizacji projektów i zadań – Dostęp na stronie www do raportów i wniosków z możliwością zgłoszenia (w standaryzowanej formie) swoich ocen i opinii, – Publikacje w mediach – Biuletyny – Spotkania z mieszkańcami Źródło: Opracowanie własne Strona 12 prywatnym i organizacjami pozarządowymi – Organizowanie konkursów dla organizacji pozarządowych na realizację programów społecznych zgodnych ze strategią „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 13 Tabela 2: System planowania i wdrażania Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016- 2025 Rada Miasta Moduł monitorowania Moduł planowania Komisje Rady Miasta Burmistrz Miasta Baza danych dobre praktyki Przewodniczący zespołu ds. strategii strona internetowa Mieszkańcy, partnerzy społeczni: sektor publiczny, prywatny i organizacje pozarządowe Z o r g a n Aktualny stan obszarów objętych strategią: – Analiza wskaźnikowa, wizerunek statystyczny, – Ocena stanu wdrażania e- strategii, – Wnioski, rekomendacje dla władz i partnerów społecznych. Sfera techniczno – przestrzenna Sfera gospodarcza Sfera społeczna Baza danych – - - Bank Danych Lokalnych, dane UM – SYSTEM MONITOROWANIA STANU MIASTA Strategia Rozwoju C e l e , p l a n o w a n e Lista problemów Analiza problemów i możliwości rozwojowych, Plany zagospodarowania przestrzennego, Wieloletnie plany inwestycyjne,i finansowe, Budżet Dane, informacje Sfera społeczna Rozwiązania problemów Sfera gbospodarcza Zespół ds. strategii Komunikacja i partycypacja społeczna Współpraca pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi Proces planowania Sfera techniczno – przestrzenna Wnioskodawcy w ramach Strategii Przygotowanie i realizacja projektów Planowany stan obszarów objętych strategią: Partnerzy strategii, interesariusze, mieszkańcy d z i a ł a n i a zasilające ds. strategii rozwoju - informacje p r o j e k t y , w s k a ź n i k i o c e n y Dane, Zespół Roboczy SYSTEM PLANOWANIA ROZWOJU 1. linki do informacji Proces monitorowania „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 14 4. Podstawowy potencjał społeczno-gospodarczy Miasta Sulejówek – analiza ogólnych uwarunkowań rozwoju Miasta Sulejówek Celem niniejszego rozdziału jest próba uchwycenia najważniejszych problemów rozwoju Miasta Sulejówek na podstawie analizy danych dotyczących wybranych aspektów sytuacji społeczno-gospodarczej Miasta Sulejówek. Rozdział ten nie ma charakteru holistycznego i dotyczy wybranych dziedzin życia Miasta. Zamiarem autorów nie było szczegółowe opisanie stanu Miasta, lecz ukazanie kluczowych aspektów (trendów) demograficznych, infrastrukturalnych i gospodarczych, które mają wpływ na kształtowanie polityki władz Miasta. 4.1. Potencjał położenia geograficznego Miasta, środowisko naturalne Miasto jest oddalone o ok. 22 km od centrum Warszawy w kierunku wschodnim. Od zachodu graniczy z dzielnicą Warszawy – Wesołą, od północy graniczy z Zielonką, od wschodu z Gminą Halinów, od południa z Gminą Wiązowna. Sulejówek znajduje się na pograniczu Równiny Wołomińskiej i Wysoczyzny Kałuszyńskiej. Sulejówek leży na trasie magistrali kolejowej Moskwa – Berlin. Przez miasto przebiega droga wojewódzka nr 637 Warszawa – Węgrów, droga wojewódzka nr 638 Warszawa – Sulejówek, a także droga krajowa nr 2 Świecko – Terespol. Z Warszawy można się dostać pociągiem Kolei Mazowieckich oraz SKM. Poza tym kursują autobusy prywatnych przewoźników oraz linie 173 (na krańcu zachodnim) i 704 (na krańcu południowym) obsługiwane przez ZTM. Na terenie miasta występują obszary objęte ochroną prawną, takie jak: 1) strefa ochrony otuliny Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. 2) Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu. Strukturę funkcjonalno-przestrzenną Sulejówka wyróżniają następujące elementy: 1) linia kolejowa relacji Warszawa – Terespol, wraz z przyległymi terenami, na których rozlokowane są komercyjne obiekty usługowe o zasięgu lokalnym i ogólnomiejskim; 2) osiedle Miłosna, z wykształconym historycznie układem urbanistycznym, wraz z parkiem „Glinianki” i zabudową w rejonie stacji kolejowej „Sulejówek-Miłosna”; 3) duży obszar terenów leśnych poligonu wojskowego wraz z enklawą zabudowań Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej, szkołą podstawową oraz osiedlem wojskowym w północnej części miasta; 4) pasmo terenów wielofunkcyjnych – mieszkaniowo-usługowo-produkcyjnych wzdłuż Traktu Brzeskiego – Ratajewo południowe, przy drodze krajowej Nr 2 (Trakt Brzeski); 5) pasmo terenów o znacznym udziale powierzchni biologicznie czynnych – rolnych, leśnych, mieszkaniowych jednorodzinnych, obejmujące: lasy Woli Grzybowskiej, „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 15 Szkopówkę, północną część Ratajewa, część Starej i Nowej Żurawki, Królewskie Bagno. 4.2. Potencjał demograficzny Stan ludności Miasta na koniec 2014 r. wyniósł 19.411 stałych mieszkańców oraz 330 osób zameldowanych na pobyt czasowy. W dalszym ciągu utrzymuje się tendencja wzrostowa liczby mieszkańców oraz dodatni przyrost naturalny. Ze wzrostem liczby mieszkańców zwiększyła się gęstość zaludnienia. Wykres 1: Liczba mieszkańców Miasta Sulejówek w latach 2005-2014 Gmina 20 000 19 500 19 204 19 000 18 547 18 648 18 721 18 829 19 323 19 328 19 311 19 411 18 980 18 500 18 000 17 500 17 000 16 500 16 000 15 500 15 000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Liczba mieszkańców Miasta Sulejówek w ostatnich kilkunastu latach systematycznie rosła, a było to szczególnie zauważalne w okresie 2005-2010. W roku 2014 odnotowano, według danych GUS, wzrost liczby mieszkańców do poziomu 19.411 osób. W roku 2014 liczba mieszkańców Miasta Sulejówek była o 4,6% wyższa niż w roku 2005. Wykres 2: Dynamika przyrostu liczby mieszkańców Sulejówka (2005=100%) Dynamika przyrostu liczby mieszkańców Sulejówka (2005=100%) 105,00% 104,66% 104,18% 104,21% 104,12% 104,00% 103,54% 103,00% 102,33% 102,00% 101,52% 101,00% 100,94% 100,54% 100,00% 100,00% 99,00% 98,00% 2005 2006 2007 2008 2009 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS 2010 2011 2012 2013 2014 „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 16 Należy podkreślić, iż dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców Miasta Sulejówek w sposób istotny różnią się od stanu faktycznego. Według szacunkowych danych Komendy Policji na obszarze Miasta Sulejówek mieszkać miałoby ok. 20.000 mieszkańców. Wskaźnik urodzeń żywych na 1000 mieszkańców Miasta Sulejówek w roku 2014 jest nieznacznie niższy (lecz wciąż bezwzględnie wysoki) od analogicznych danych z lat wcześniejszych. Biorąc pod uwagę odnotowywane w mieście wzrastające dodatnie saldo migracji, wysoki wskaźnik przyrostu naturalnego i utrzymujące się zainteresowanie osiedlaniem na obszarze Miasta, tendencja ta będzie się utrzymywać. Średnio w 2006 roku na 1000 mieszkańców odnotowano tu 8,9 urodzeń żywych, zaś w roku 2014 - 10,2. Wykres 3: Wskaźnik urodzeń żywych na 1000 mieszkańców Miasta Sulejówek w latach 2006-2014 12,00 11,00 10,42 10,64 10,78 10,97 10,25 9,00 10,20 10,04 10,00 9,42 8,96 8,57 8,00 7,00 6,00 5,00 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Miasto Sulejówek charakteryzuje korzystne saldo migracji. W latach 2006-2014 miasto charakteryzuje stałe i stabilne tempo dodatniego salda migracji. Jest to zjawisko niezwykle korzystne dla gospodarki Miasta. Istotnym czynnikiem przyciągającym nowych mieszkańców jest dynamicznie rozwijające się budownictwo mieszkaniowe w Sulejówku oraz bezpośrednie sąsiedztwo Warszawy. Należy jednak podkreślić, iż dynamika wzrostu liczby mieszkańców Miasta, w porównaniu z innymi ośrodkami podwarszawskimi, jest wyraźnie niższa. Powodem tego są ograniczone możliwości lokowania nowych inwestycji mieszkaniowych, względnie wysokie ceny działek budowlanych, restrykcyjne zapisy w MPZP, dość słabe skomunikowanie Miasta z Warszawą co odstrasza wielu potencjalnych mieszkańców pracujących w stolicy. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 17 Wykres 4: Saldo migracji na 1000 mieszkańców w Sulejówku w latach 2006-2014 0,0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 -4,5 -4,50 -1,0 -1,5 -2,0 -2,2 -3,0 -2,7 -3,2 -3,5 -4,0 -5,0 -3,5 -4,5 -5,0 -6,0 -7,0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Jak wskazuje wykres poziom wskaźnika migracji na 1000 ludności w Sulejówku jest na ogół niższy niż w podobnych podwarszawskich gminach. Jednym z czynników mających wpływ na względnie niewielką skalę migracji do Miasta jest niewystarczająca liczba mieszkań oraz wolnych terenów pod inwestycje mieszkaniowe. Wykres 5: Ludność Miasta Sulejówek wg ekonomicznych grup wieku w latach 20082014. 14000 12000 11043 11092 11052 11400 11360 11270 11217 11660 10000 wiek przedprodukcyjny 8000 wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny 6000 4000 3766 2942 3663 2967 3534 2992 3541 3139 3458 3202 3358 3239 3330 3284 3449 2610 2000 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny 2007 3766 11043 2942 2008 3663 11052 2967 2009 3534 11092 2992 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS 2010 3541 11400 3139 2011 3458 11360 3202 2012 3330 11270 3284 2013 3239 11217 3358 2014 2610 11660 3449 „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 18 Wykres 5 pokazuje tendencje demograficzne w układzie ekonomicznych grup wieku mieszkańców Sulejówka w latach 2007-2014. Liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym rośnie nieznacznie wolniej niż liczba ludności w wieku poprodukcyjnym. Niestety lata 2013 i 2014 są pierwszymi, w których liczba osób w wieku poprodukcyjnym jest wyższa od liczby osób w wieku przedprodukcyjnym. Liczba ludności w wieku produkcyjnym utrzymuje się na względnie stałym poziomie, choć odnotowujemy stabilny niewielki wzrost tego wskaźnika począwszy od roku 2008, do poziomu 11.660 osób. Jak pokazują dane z tabeli 3 udział osób w wieku przedprodukcyjnym w stosunku do liczby osób w wieku produkcyjnym systematycznie spada w latach 2007-2014, co jest zjawiskiem niekorzystnym. Jednak skala tego wzrostu jest względnie niewielka i wynika głównie z bezwzględnego niewielkiego spadku liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym. Tabela 3: Ludność w wieku przedprodukcyjnym jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym (lata 2008 – 2014) Miara Demograficznej Młodości Miasta Sulejówek lata: 2008 Miasto Sulejówek 2009 2010 2011 2012 2013 2014 33,14% 31,86% 31,06% 30,44% 29,55% 28,88% 22,38% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Wykres 6: Ludność w wieku przedprodukcyjnym jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym (lata 2007 - 2014) 40% 35% 34,10% 33,14% 31,86% 31,06% 30,44% 29,55% 28,88% 30% 22,38% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Rok 2007 Rok 2008 Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Relacja liczby ludności w wieku poprodukcyjnym do liczby ludności w wieku produkcyjnym (miara demograficznej starości) kształtowała się z Sulejówku w latach 2007 – 2014 na poziomie 26-29%. Liczba osób w wieku poprodukcyjnym rośnie w badanym okresie znacznie szybciej niż liczba osób w wieku produkcyjnym. Można stwierdzić, że w latach 2007-2014 ludność Miasta Sulejówek postarzała się we względnie znaczącym stopniu, „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 19 co w skali całego kraju i województwa jest zjawiskiem świadczącym o niekorzystnych trendach demograficznych w mieście. Tabela 4: Ludność w wieku poprodukcyjnym jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym (lata 2008-2014) Miara Demograficznej Starości Miasta Sulejówek lata: 2008 Miasto Sulejówek 2009 2010 2011 2012 2013 2014 26,85% 26,97% 27,54% 28,19% 29,14% 29,94% 29,58% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Wykres 7: Ludność w wieku poprodukcyjnym jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym (lata 2008 – 2014) 31,00% 29,94% 30,00% 29,58% 29,14% 29,00% 28,19% 28,00% 27,00% 27,54% 26,64% 26,85% 26,97% Rok 2008 Rok 2009 26,00% 25,00% 24,00% Rok 2007 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS W tabeli 5 przedstawiono wskaźnik perspektywiczności populacji dla Miasta Sulejówek w okresie 2008 - 2014 r. Tabela 5: Wskaźnik perspektywiczności populacji Miasta Sulejówek (relacja procentowa różnicy liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym do ludności w wieku poprodukcyjnym w latach 2008-2014) Wskaźnik perspektywiczności populacji Miasta Sulejówek lata: Miasto Sulejówek 2008 2009 2010 23,46% 18,11% 12,81% 2011 2012 2013 2014 8,00% 1,40% -3,54% -24,33% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Wskaźnik perspektywiczności populacji (relacja procentowa ludności w wieku przedprodukcyjnym do ludności w wieku poprodukcyjnym w latach 2008 - 2014) stale i dość dynamicznie maleje w latach 2008-2014, w roku 2014 osiąga wartość ujemną. Jest to zjawisko niekorzystne, gdyż pokazuje jak bardzo w ujęciu perspektywicznym może starzeć „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 20 się populacja Miasta Sulejówek. Kształtowanie się wskaźnika perspektywiczności populacji dobrze obrazuje wykres 8. Wykres 8: Wskaźnik perspektywiczności populacji Miasta Sulejówek (relacja procentowa różnicy liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym do liczby ludności w wieku poprodukcyjnym w latach 2008-2014) 40,00% 30,00% 28,01% 23,46% 18,11% 20,00% 12,81% 8,00% 10,00% 1,40% 0,00% Rok 2007 Rok 2008 Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 -10,00% -3,54% -20,00% -24,33% -30,00% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Miasto Sulejówek jest jedną ze starszych gmin pod względem poziomu wskaźników perspektywiczności populacji w powiecie mińskim. Na tle całego województwa Mazowieckiego Miasto Sulejówek również wyróżnia się negatywnie pod względem struktury demograficznej. Niewątpliwie wpływ na to ma bezpośrednie sąsiedztwo z Warszawą i specyfika Miasta polegająca na tym, że wielu nowych mieszkańców osiedla się na jej terenie będąc w wieku poprodukcyjnym (szukając ciszy i spokoju). Taki stan nie będzie sprzyjać dynamicznemu rozwojowi społecznemu i gospodarczemu Miasta. 4.3. Infrastruktura techniczna Infrastruktura drogowa Dane ogólne o drogach w mieście Na terenie miasta sieć dróg ogólnodostępnych tworzą: 1) droga krajowa: Trakt Brzeski nr A2 – 2,4 km 2) drogi wojewódzkie: a) Al. Piłsudskiego – nr 638 – 2,7 km b) ul. Okuniewska – nr 637 – 3,1 km 3) drogi powiatowe: a) nr 2284W, drogę tworzy ciąg ulic: Asfaltowa, Czynu Społecznego, Przejazd, Rondo Jana Pawła II, Krasińskiego, Głowackiego, 3 Maja, Szosowa – 3,8km „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 21 b) nr 2285W – ulica Moraczewskiego – 0,9 km. 4) drogi gminne: a) publiczne: utwardzone nawierzchnia bitumiczna i z kostki brukowej - 40,5 km nieutwardzone – 78,8 km b) wewnętrzne: nieutwardzone – 4,7 km Komunikacja publiczna Mieszkańcy miasta mają dostęp do komunikacji publicznej: 1) autobusowej obsługiwanej przez ZTM Warszawy: a) linia 173 w relacji Warszawa Dworzec Wschodni – Sulejówek – Stara Miłosna; b) linia 704 w relacji Warszawa Rondo Wiatraczna – Sulejówek - Halinów, 2) autobusowej obsługiwanej przez prywatnych przewoźników: a) „Transbus-Pasmo” – w relacji Okuniew – Sulejówek – Rondo Wiatraczna; b) „Jedność” – w relacji Krubki – Sulejówek – Warszawa Centrum, 3) autobusowej obsługiwanej przez PKS Mińsk Mazowiecki w relacjach: a) Hipolitów – Cisie – Desno – Krzewinę - Halinów – Sulejówek; b) Michałów – Okuniew – Sulejówek – Grabinę; c) Hipolitów – Desno – Grabina – Sulejówek; d) Hipolitów – Budziska – Okuniew – Sulejówek; e) Mińsk Mazowiecki – Stanisławów – Cisówka – Sulejówek. 4) kolejowej SKM kursującej w relacji Sulejówek Miłosna – Warszawa Okęcie. 5) kolejowej KM kursującej w relacji Siedlce i Mińsk Mazowiecki - Sulejówek – Warszawa Zachodnia i Sochaczew. Zaopatrzenie w wodę Gospodarką wodno-ściekową miasta zajmuje się Miejski Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Sulejówku. (MZWiK). Aktualnie funkcjonuje jeden układ zasilania w wodę SUW I przy ul. Wodociągowej 10. MZWiK eksploatuje trzy studnie głębinowe (nr 4A, 5, 6) o łącznej wydajności 150m3/h. Dla zapewnienia skuteczności zasilania SUW I systematycznie prowadzone są przeglądy studni głębinowych, w tym dwa razy do roku wymiana i remonty pomp głębinowych. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” MZWiK posiada rezerwowe pompy głębinowe Strona 22 systematycznie wymieniane w poszczególnych studniach i remontowane co pozwala utrzymać optymalną wydajność ujęcia i wydłużyć żywotność eksploatacyjną pomp. W październiku 2013 r. wymieniono obudowę studni głębinowej nr 5. W kwietniu 2012 r. zakończono I etap modernizacji SUW I polegający na dostawieniu czwartego filtra wraz z dostosowaniem automatyki i wymianą złoża w filtrze nr 1 co poprawiło znacznie wydajność stacji uzdatniania wody. W pompowni II0 wymieniono orurowanie z PCV na rury ze stali nierdzewnej. Wymiana zestawów pompowych w studniach o większej wydajności dopuszczalnej pozwoleniem wodno-prawnym do 75m3/h każda. Zainstalowanie nowych pomp spowodowało zmniejszenie zużycia energii elektrycznej o ok. 15% przy zwiększonej wydajności stacji o ok. 600 m3/dobę. Działania podjęte w celu zwiększenie sprawności funkcjonowania SUW I, przy optymalnym wykorzystaniu możliwości uzdatniania wody w tym układzie umożliwiły dostawy wody dla potrzeb miasta bez znacznych zakłóceń. Niestety, z uwagi na możliwości produkcyjne układu SUW I nie udaje się w pełni zabezpieczyć z tego źródła potrzeb wody dla Sulejówka co ma swoje odzwierciedlenie w wydawaniu Warunków technicznych dla podłączenia się do sieci wodociągowej z warunkiem o możliwości podłączenia się do sieci po wybudowaniu i przekazaniu SUW II dla budynków wielorodzinnych co powoduje zwolnienie rozwoju miasta Sulejówek. Aby zabezpieczyć miasto w wodę w 2010 r. pozyskano od wojska działkę wraz z obiektami ujęć i stacji uzdatniania wody - SUW II. W 2015 roku Miasto Sulejówek podpisało umowę na realizację zadania Budowa Stacji Uzdatniania Wody II w Sulejówku przy ul. Okuniewskiej 1 – I etap pn. „Stacja uzdatniania wody o wydajności 50 m3/h” w ramach projektu pn. „Uporządkowanie gospodarki wodno – ściekowej na terenie Miasta Sulejówek”. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 23 Przyrost liczby przyłączy wodociągowych w latach 1998-2014. 5000 4000 3000 2000 1000 0 1998 r 1999 r 2000 r 2001 r 2002 r 2003 r 2004 r 2005 r 2006 r 2007 r 2008 r 2009 r 2010 r 2011 r 2012 r 2013 r 2014 r Przyłącza wodociągowe Przyrost sieci wodociągowej w poszczególnych latach [km] 140 120 100 80 60 40 20 0 1998 r1999 r2000 r2001 r2002 r2003 r2004 r2005 r2006 r2007 r2008 r2009 r2010 r2011 r2012 r2013 r2014 r Sieć wodociągowa [km] MZWiK eksploatuje sieć wodociągową o łącznej długości ok. 120 km posiadającą 4 574 szt. przyłączy. Około 99 % mieszkańców korzysta z wody miejskiej. MZWiK w miarę posiadanych środków systematycznie modernizuje eksploatowaną sieć wodociągową, wymieniając zasuwy starego typu na zasuwy z tzw. miękkim uszczelnieniem. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 24 Zbiorowe odprowadzanie i oczyszczanie ścieków W chwili obecnej na oczyszczalni ścieków zakończyły się prace związane z modernizacją i rozbudową obecnej oczyszczalni. Aktualna przepustowość (Qdśr) 2.950 m3/d i dla ładunku ścieków równoważnego 20.453 RLM. W mieście funkcjonuje kanalizacja sanitarna grawitacyjna z układem lokalnych przepompowni ścieków wraz z układem kanałów tłocznych. W eksploatacji MZWiK znajduje się sieć kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej o łącznej długości ok. 100 km, w tym ok. 30 km sieci dzierżawionej od spółki EKO-INWESTYCJA. Obecnie MZWiK eksploatuje na terenie miasta 33 szt. przepompowni ścieków sanitarnych (w tym dwie główne PG-1 przy ul. Ogińskiego i PG-2 przy ul. Szosowej). Z sieci kanalizacji sanitarnej korzysta ok. 82 % mieszkańców. Do sieci tej podłączone jest ok. 3750 szt. przyłączy kanalizacyjnych. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 25 Dynamika wzrostu liczby przyłączy w latach 1999 – 2014. 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 1999 r 2000 r 2001 r 2002 r 2003 r 2004 r 2005 r 2006 r 2007 r 2008 r 2009 r 2010 r 2011 r 2012 r 2013 r 2014 r Przyłącza kanalizacyjne Przyrost sieci kanalizacyjnej w poszczególnych latach [km] 120 100 80 60 40 20 0 98 r 99 r 00 r 01 r 02 r 03 r 04 r 05 r 06 r 07 r 08 r 09 r 10 r 11 r 12 r 13 r 14 r 15 r sieć kanalizacyjna W mieście Sulejówek jest sieć kanalizacyjna dzierżawiona ok. 20 km sieci kanalizacji deszczowej z 8 przepompowniami. Niezbędna jest sukcesywna konserwacja urządzeń melioracyjnych odprowadzających i zbierających wody opadowe miasta – jej brak powoduje niedrożność tych urządzeń, podtapianie miasta, przedostawanie się wód opadowych do układów kanalizacji sanitarnej, zwiększanie kosztów jej eksploatacji a także realizacja zadania polegającego na wykonaniu pompowni wód deszczowych i kanału deszczowego, który będzie odbierał wody z Parku Glinianki do rzeki Długiej. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 26 Analizując potrzeby w zakresie infrastruktury technicznej należy stwierdzić, że zakres inwestycji, jakie muszą być przeprowadzone w najbliższym czasie, jest dość znaczny. Sieć wodociągowa i kanalizacyjna wymagają rozbudowy. Sieć drogowa także nie zaspokaja potrzeb mieszkańców Miasta i dodatkowo nie jest w stanie obsłużyć zwiększającego się ruchu turystycznego (w tym planowanego dużego ruchu turystycznego związanego z funkcjonowanie nowego Muzeum Józefa Piłsudskiego). Najważniejsze kierunki działań w zakresie poprawy infrastruktury technicznej: 1) Poprawa standardów zaopatrzenia w wodę poprzez budowę sieci wodociągowych służących likwidacji niedoborów w tym zakresie zgodnie z „Wieloletnim planem rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych będących w posiadaniu Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Sulejówku na lata 2016 – 2019 z perspektywą po 2019 roku”. 2) Budowa sieci kanalizacyjnych służących likwidacji niedoborów w tym zakresie zgodnie z „Wieloletnim planem rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych będących w posiadaniu Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Sulejówku na lata 2016 – 2019 z perspektywą po 2019 roku”. 3) Likwidacja źródeł zanieczyszczenia wód podziemnych (likwidacja niekontrolowanych wysypisk śmieci, likwidacja nieszczelnych zbiorników bezodpływowych). 4) Zahamowanie degradacji środowiska w otoczeniu kompleksów leśnych i parku Glinianki. 5) Modernizacja dróg wojewódzkich i powiatowych wraz z budową urządzeń zapewniających wzrost bezpieczeństwa ruchu pieszych, rowerzystów i samochodów. 6) Poprawa standardu miejskiego układu drogowego i obsługi transportem publicznym. 7) Budowa nowych i modernizacja istniejących dróg miejskich, w tym w pierwszej kolejności dróg zbiorczych (strategicznych). 8) Budowa i modernizacja urządzeń infrastrukturalnych zapewniających poprawę bezpieczeństwa ruchu samochodowego i pieszych - chodniki, utwardzone pobocza, oświetlenie uliczne, ścieżki rowerowe, sygnalizacja świetlna, przejścia dla pieszych, „spowalniacze ruchu”, znaki drogowe (pionowe i poziome). Podsumowanie najważniejszych problemów w zakresie infrastruktury ochrony środowiska i infrastruktury drogowej: Przyczyny: wciąż niepełne wyposażenie obszaru Miasta w sieć kanalizacyjną i wodociągową, w szczególności najbardziej zurbanizowanych i zaludnionych obszarów Miasta Sulejówek, „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 27 niski odsetek ludności podłączonej do sieci wod-kan (np. do sieci wodociągowej podłączonych jest 99% mieszkańców, przy 82% poziomie skanalizowania Miasta), relatywnie niski, w stosunku do potrzeb mieszkańców, poziom uzbrojenia terenu Miasta w infrastrukturę techniczną z zakresu kanalizacji, istotne braki w kwestii zapewnienia dostępu do wody wszystkim mieszkańcom, niewystarczające środki na inwestycje modernizacyjne w zakresie sieci dróg lokalnych, ograniczoność budżetu Miasta Sulejówek. Problemy: ograniczona atrakcyjność obszaru Miasta Sulejówek jako miejsca potencjalnego zamieszkania oraz lokalizacji działalności gospodarczej, rosnąca presja urbanizacyjna za strony nowych mieszkańców Miasta, przedostawanie się do wód i gleby nieczyszczonych ścieków sanitarnych z terenu nie objętego siecią kanalizacji sanitarnej, konieczność poboru wody ze studni głębinowych, brak dogodnego wyjazdu w kierunku Warszawy, ograniczona dostępność komunikacyjna wewnętrzna i zewnętrzna obszaru Miasta, brak wolnych terenów publicznych pod inwestycje miejskie, Brak centrum miasta, brak centrum administracyjno-usługowego, nieuporządkowany obszar terenów zieleni, w tym obszar: wokół parku Glinianki i skwerów miejskich, ogólny chaos przestrzenny. Skutki: postępująca degradacja środowiska naturalnego Miasta, zwłaszcza w sąsiedztwie terenów leśnych. zbyt niska w stosunku do oczekiwań nowych i potencjalnych mieszkańców atrakcyjność osiedleńcza, zwiększona wypadkowość na drogach lokalnych, niewykorzystany potencjał turystyczny Miasta, niekorzystny wizerunek Miasta w sezonie turystycznym (pomimo jej unikalnych walorów) – wrażenie nieporządku, tłoku i chaosu przestrzennego, zmniejszenie atrakcyjności inwestycyjnej Miasta. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 28 4.4. Infrastruktura społeczna Edukacja Zadaniem własnym Miasta Sulejówek jest prowadzenie przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów zgodnie z ustawą o systemie oświaty. Placówki oświatowe prowadzone przez Miasto: Zespół Szkół Nr 1, ul. Idzikowskiego 2a, w skład którego wchodzą: Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego i Gimnazjum Nr 1; Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. Paderewskiego 29, w skład którego wchodzą: Liceum Ogólnokształcące, Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Zaoczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych, Szkoła Policealna; Zespół Szkół Nr 2 im Stefana Czarnieckiego z oddziałami integracyjnymi, ul. Okuniewska 2, w skład którego wchodzą: Szkoła Podstawowa Nr 2 im Stefana Czarnieckiego z oddziałami integracyjnymi, Gimnazjum Nr 3 im Stefana Czarnieckiego z oddziałami integracyjnymi ; Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, ul. Głowackiego 47; Gimnazjum Nr 2 im Janusza Korczaka, ul. Narutowicza 10; Miejskie Przedszkole Nr 1, ul. Paderewskiego 47; Miejskie Przedszkole Nr 2, ul. Szosowa 7. Placówki prowadzone przez osoby prawne, stowarzyszenia i osoby fizyczne: Zespół Społecznych Szkół Specjalnych „Otwartych Serc”; Prywatna Szkoła Podstawowa im. Zofii i Jędrzeja Moraczewskich; Prywatne Gimnazjum im. Zofii i Jędrzeja Moraczewskich; Prywatna Szkoła Podstawowa im. Rodziny Moraczewskich; Prywatne Gimnazjum im. Rodziny Moraczewskich; Prywatna Szkoła Podstawowa „Centrum Edukacyjne”; Prywatne Gimnazjum „Centrum Edukacyjne”; Prywatna Szkoła Muzyczna I st. im. Ignacego Jana Paderewskiego; Prywatna Szkoła Muzyczna II st. im. Ignacego Jana Paderewskiego; Niepubliczne Przedszkole "Oleńka"; Niepubliczne Przedszkole "Delfinek"; Niepubliczny Punkt Przedszkolny "Przytulanka"; „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 29 Niepubliczny Punkt Przedszkolny artystyczno-językowy "Akademia Malucha"; Niepubliczny Punkt Przedszkolny "Smerfuś"; Smerfland niepubliczny Żłobek w Sulejówku. Dane liczbowe o organizacji szkół w latach 2010 – 2014 Placówka/ liczba oddziałów Zespół Szkół Nr1 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Zespół Szkół Nr 2 Szkoła Podstawowa Nr 3 Gimnazjum Nr 2 Prywatna Szkoła Podstawowa Prywatne Gimnazjum Prywatna Szkoła Podstawowa Prywatne Gimnazjum Liczba uczniów ogółem 2010 2014 766/34 492/16 335/19 675/30 318/13 28 31 2645/112 779/35 212/10 336/19 707/32 268/12 105/7 23/3 17/3 19/3 2470/108 Szkoły w ostatnich czterech latach znacznie poprawiły swoje wyposażenie, zaś przeprowadzone remonty przyczyniły się do zmiany wizerunku placówek. Nowoczesne metody i formy pracy nauczycieli wspomagają nowe środki audiowizualne i pomoce dydaktyczne. W latach 2010 – 2014 placówki pozyskały: tablice interaktywne z rzutnikami, zestawy komputerowe, projektory, laptopy, tablice ceramiczne, nowoczesne nagłośnienia wieże stereo, kserokopiarki telewizory, magnetofony i odtwarzacze DVD. Co roku doposażono biblioteki szkolne w lektury oraz pomoce dydaktyczne do wszystkich przedmiotów nauczania, a także sprzęt sportowy. Na poprawę bazy i wyposażenia szkoły pozyskują wsparcie finansowe z różnych źródeł. Są to: projekty unijne i rządowe, wynajmy sal, darowizny rodziców i sponsorów prywatnych, składki rodziców na radę rodziców, a także zbiórki w ramach organizowanych imprez środowiskowych oraz sprzedaż wyrobów uczniowskich. W celu rozwoju miejskiej infrastruktury edukacyjnej realizowane będą przedsięwzięcia służące poprawie stanu i wyposażenia infrastruktury edukacyjnej dydaktycznej i pomocniczej w obiektach i ich otoczeniu, dalsze doskonalenie jakości kształcenia i wychowania, poszerzanie zakresu usług edukacyjnych oraz zwiększanie możliwości i warunków spędzania wolnego czasu. Przedsięwzięcia te realizowane będą z wykorzystaniem środków m.in. z Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020. Kultura Sulejówek jest miastem, którego Mieszkańcy w szczególny sposób podchodzą do niektórych dat historycznych. Do stałych uroczystości miejskich należą: „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 30 1) 3 maja – uroczyste obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja; 2) 13 czerwca – uroczyste obchody Święta Miasta Sulejówek, które organizowane są przed Dworkiem Marszałka; 3) 1 sierpnia – uroczyste obchody rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, które organizowane są przy Pomniku poległych żołnierzy A.K. Harcerskiego Batalionu „Zośka”; 4) 15 września – uroczyste obchody rocznicy pacyfikacji Mieszkańców Miłosny, Długiej Szlacheckiej, które organizowane są przy Pomniku Ofiar II Wojny światowej; 5) 17 września - obchody rocznicy 17 września 1939 r. (Dzień Sybiraka); 6) 11 listopada – uroczyste obchody Narodowego Święta Niepodległości, które organizowane są w Kościele pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Sulejówku oraz przy Skwerze Niepodległości. Mieszkańcy Sulejówka, którzy pragną rozwijać swoje zainteresowania kulturalne, mają szansę uczestniczenia w zajęciach prowadzonych zarówno przez Miasto Sulejówek jak i osoby fizyczne oraz organizacje non profit. Dzięki corocznym dotacjom z budżetu Miasta, organizacje pozarządowe działające na terenie Miasta organizują dla dzieci i młodzieży różnego rodzaju zajęcia w tym także plastyczne, muzyczne i ceramiczne. Wszystkie te działania podejmowane są celu rozwijania zainteresowań i zdolności ludzi młodych oraz pokazania efektów ich twórczej pracy. W Sulejówku sektor pozarządowy tworzy około 30 organizacji pozarządowych i kościelnych, które prowadzą działania na terenie naszego Miasta. Poniżej wyszczególnione zostały najciekawsze przedsięwzięcia zorganizowane przez organizacje pozarządowe w latach 2011-2015 dofinansowane z budżetu miasta: Nazwa organizacji Nazwa przedsięwzięcia Towarzystwo Przyjaciół Sulejówka IV - VIII Bieg Marszałka Chorągiew Stołeczna ZHP Hufiec Sulejówek im. Batalionu „Zośka” MLKS „VICTORIA” UKS „HERKULES” Fundacja PROMUSARTIS Fundacja „Pracownia ART” Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom „GNIAZDO” Stowarzyszenie „OSP” Mali pomocnicy Św. Mikołaja, Festiwal sztuki – Street Art., Imieniny Króla Andrzeja i Królowej Katarzyny, Rajd Rowerowy – Rowerowe 35, Rajd Niepodległości, Imieniny Króla Andrzeja i Królowej Katarzyny II, Kolonia zuchowa „Morskie opowieści”, Obóz Hufca ZHP „Hollywood”, Obóz harcerski Hufca ZHP Sulejówek „Dziki Zachód”, Kolonia zuchowa „Kurs na przygodę!” Wzbogacenie oferty zajęć pozalekcyjnych o sportowe zajęcia piłkarskie, prowadzenie treningów piłkarskich dla dzieci i młodzieży, Organizacja obozów sportowych w Warce i Ostródzie Zajęcia sportowe dla dzieci i młodzieży ze szkół w Sulejówku Prowadzenie warsztatów szkoleniowych oraz zajęć emisji głosu i solfeżu w chórze D`Altro Canto Pozalekcyjne zajęcia plastyczno-ceramiczne Profilaktyka w Gnieździe, Kolonie z Gniazdem Prowadzenie Młodzieżowej Orkiestry Dętej „AKORD” „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 31 Organizacja zajęć i imprez kulturalnych i edukacyjnych, „Bądź aktywny i ciesz się życiem bo świat jest piękny – podziwiaj go na trzeźwo”, „Kulturalne spędzanie czasu sposobem na życie w trzeźwości i bez nałogów” Stowarzyszenie „Klub Seniorów Sulejówka” Fundacja Upowszechniania Kultury Fundacja EFEA „DISCE” Koncert „Powróćmy jak za dawnych lat” „Happy Day” czyli Dzień Dziecka z ks. Twardowskim Liga Miejska Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Upowszechnianie sportu poprzez organizację rozgrywek piłkarskich środowiskowych drużyn amatorskich systemem ligowym Organizacja i prowadzenie mityngu lekkoatletycznego oraz turnieju piłki nożnej z promowaniem Miejskiego Programu Profilaktyki „Postaw na rodzinę” Stowarzyszenie Karate Klub Wesoła Parafia Rzymskokatolicka Maryi Matki Kościoła w Sulejówku Rekreacyjny obóz karate – Łeba 2015 Kolonie letnie w Chłapowie z Parafią Maryi Matki Kościoła Od października 2012 r. działalność kulturalną w Mieście koordynuje nowopowstały Miejski Dom Kultury. Głównym celem działalności Domu Kultury jest przygotowanie społeczności lokalnej do aktywnego uczestnictwa w kulturze oraz współtworzenia jej wartości. Miejski Dom Kultury prowadzi wielokierunkową działalność w zakresie upowszechniania kultury, sztuki i nauki oraz zachowania dziedzictwa kulturowego. Miejski Dom Kultury został oficjalnie otwarty 20 września 2012 roku, a swoją praktyczną działalność zainaugurował 1 października 2012 roku. Przez trzy lata swojej działalności MDK zorganizował ponad 100 imprez dla mieszkańców np. przedstawienia teatralne dla dzieci, mikołajki, turnieje sportowe, zajęcia kulinarne dla dzieci, wieczory autorskie. MDK jest też głównym organizatorem imprez okolicznościowych: Dnia Marszałka, Dnia Matki, Dnia Kobiet. Pod egidą MDK działa jedyna w Polsce sekcja krolfa, odbywają się „Spotkania z historią”, turnieje szachowe, a w sierpniu 2014 roku odbyły się I Ogólnopolskie Szaradziarskie Mistrzostwa Sulejówka. W roku 2014 powstał przy MDK Chór Kameralny. W sekcjach warsztatowych, których jest 11, uczestniczy ok. 240 osób a zajęcia funkcjonują w trzech lokalizacjach (ul. Bogusławskiego 14a, Świętochowskiego 15/17 i w Szkole Podstawowej Nr 3). Każdego tygodnia w tych miejscach odbywają się 30 różnego rodzaju zajęcia w następujących dyscyplinach: szachy, nauka gry na gitarze, nauka gry na instrumentach dętych, nauka gry na keybordzie, zajęcia dla maluszków, krolf, zajęcia ruchowe przy muzyce dla Pań, plastyka, taniec towarzyski, zajęcia taneczne dla dzieci, chór kameralny. Na początku 2012 r. powstało również Prywatne Centrum Kultury Sulejówek Miłosna. W swojej ofercie proponuje dla dzieci, młodzieży i dorosłych zajęcia w formie całorocznych kółek tematycznych, a także kursy i warsztaty: plastyczno-techniczne, rysunek, malarstwo, fotografia, zajęcia językowe, zajęcia muzyczne, zajęcia modelarskie oraz zajęcia „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 32 ceramiczne. Centrum Kultury mieści się w budynku parafialnym przy Parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Sulejówku-Miłośnie. Od września 2014 r. działa tam również Kino-Tatr „Kurtyna”, które ma w swojej ofercie filmy z repertuaru multipleksów. Kolejną instytucją kulturalna działającą na terenie miasta jest Centrum Artystyczne Scena. CA SCENA jako twórcza placówka edukacyjna na pierwszym planie stawia sobie za cel kształcenie, rozwijanie i promowanie talentów, twórczych zdolności uczestników warsztatów artystycznych, zajęć i szkoleń kreatywnych organizowanych przez CA SCENA. Współpracują z wieloma instytucjami powołanymi do wspierania i rozwoju twórczości. Są to m. in.: Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego, Stołeczne Centrum Edukacji Kulturalnej, Narodowe Centrum Kultury, Uniwersytet Muzyczny im. F.Chopina, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Nowa Era, TVP pr1, Radio Bajka. Kadra instruktorska CA SCENA posiada odpowiednie kwalifikacje i przygotowanie do prowadzenia zajęć. Ich instruktorzy, to artyści i pedagodzy stale prowadzący działalność koncertową, estradową i pedagogiczną. Jednostką organizacyjną Miasta Sulejówek, która zajmuje się upowszechnianiem wiedzy i kultury jest Miejska Biblioteka Publiczna w Sulejówku, która została utworzona na podstawie uchwały Rady Narodowej Gminy Sulejówek w 1950 roku. Za datę rozpoczęcia działalności biblioteki uznaje się dzień 15 listopada 1950 roku. Zalążek księgozbioru liczył 580 pozycji, z których kilkanaście przetrwało do dnia dzisiejszego. W 1960 roku powstała pierwsza Filia Miejskiej Biblioteki Publicznej przy nowo powstającym osiedlu na ulicy Idzikowskiego. Na początku lat dziewięćdziesiątych przeniesiono Bibliotekę do nowego lokalu Filii Nr 2, co doprowadziło do połączenia dwóch placówek i zatrzymania rozwoju Filii na 10 lat. W 2002 roku Biblioteka otrzymała nowy lokal co pozwoliło rozdzielić ponownie księgozbiory i reaktywować Filię Nr 2. Obecnie Miejska Biblioteka Publiczna mieści się przy ulicy Wrońskiego 1 – w zabytkowej Willi Ułanka (1929-1934), zaś jej filie mieszczą się przy ul. Świętochowskiego 15/17 oraz przy ul. Idzikowskiego bl.3. Miejska Biblioteka Publiczna gromadzi i udostępnia materiały ze wszystkich dziedzin wiedzy, dla wszystkich grup użytkowników: książki naukowe, popularnonaukowe, literaturę piękną dla dorosłych i dzieci, audiobooki. Czytelnicy mają wolny dostęp do półek, co umożliwia im lepsze poznanie księgozbioru oraz ułatwia wybór pozycji wypożyczanych do domu. Ze szczególnie cennymi pozycjami można zapoznać się w czytelni. Na koniec roku 2014 Biblioteka liczyła 44.992 woluminów. Z usług Miejskiej Biblioteki Publicznej korzystają użytkownicy w różnym wieku i o różnym statusie społecznym. W 2014 r. w Bibliotece zostało zarejestrowanych łącznie 2.102 czytelników oraz 40.049 wypożyczeń książek na zewnątrz. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 33 Sport W skład miejskich obiektów sportowych wchodzą m.in.: 1) nowoczesny piłkarski stadion miejski wybudowany w 2010 r. w skład którego wchodzą: dwa pełnowymiarowe, oświetlone boiska, kryta trybuna na 1240 miejsc oraz zaplecze z szatniami i pomieszczeniami medycznymi; 2) centrum sportowe przy Gimnazjum nr 2, w skład którego wchodzą: boisko do piłki nożnej z bieżnią, boisko wielofunkcyjne do gry w piłkę koszykową, siatkową i ręczną oraz dwa boiska do gry w siatkówkę plażową; 3) boisko „Orlik 2012” przy Zespole Szkół Nr 2 składające się z boiska piłkarskiego z trawą syntetyczną oraz boiska. Miasto organizuje szereg imprez sportowych dla mieszkańców, w szczególności dla dzieci i młodzieży niezrzeszonej w klubach sportowych. Miasto także wspiera finansowo turnieje sportowe: piłki nożnej, tenisa stołowego, tenisa ziemnego, karate, szachowe, piłki siatkowej i plażowej, wyjazdy drużyn sportowych (piłka nożna), mityngi lekkoatletyczne. Od momentu otwarcia stadion jest wykorzystywany na co dzień przez miejscowy klub sportowy VICTORIA Sulejówek. Od 2010 roku klub podwoił liczbę zawodników i w chwili obecnej zrzesza ponad 300 członków. Klub prowadzi dwie drużyny seniorskie, biorące udział w rozgrywkach IV ligi i A-klasy, jak również grupy dziecięce i młodzieżowe od rocznika 1997 do 2010. W 2012 r. na terenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Sulejówku przy ul. Paderewskiego 29 otwarte zostały Korty Tenisowe Topspin Sulejówek. Na kortach panuje miła atmosferze a warunki do gry są bardzo przyjemne. Powstała także całoroczna wielofunkcyjna hala, na której w cieple można grać w tenisa przez cały sezon. Podstawowymi barierami upowszechniania sportu i rekreacji w Sulejówku są: brak miejskiej jednostki koordynującej wszystkie działania sportowo – rekreacyjne, stosunkowo niewielka ilość ogólnodostępnych obiektów sportowo – rekreacyjnych, niewielka ilość zagospodarowanych terenów zielonych (skwery, parki, zieleńce) oraz rekreacyjnych, zły stan techniczny istniejących przyszkolnych obiektów sportowych, brak obiektów służących rekreacji i turystyce, w tym ścieżek rowerowych, słaba promocja sportu, brak programów rekreacji ruchowej dla osób starszych i niepełnosprawnych Najważniejsze kierunki działań w zakresie rozwoju sportu i rekreacji w Sulejówku: poprawa jakości życia mieszkańców dzięki rozwojowi bazy infrastrukturalnej, możliwość organizacji zajęć sportowych poza siedzibą szkół, „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 34 zwiększenie liczby organizowanych imprez sportowych, wzbogacenie oferty zajęć sportowych, stworzenie warunków do prowadzenia zajęć sportowo - rekreacyjnych zgodnie z obowiązującymi standardami, przystosowanie infrastruktury sportowej do potrzeb użytkowników, podniesienie poziomu motywacji wśród dzieci i młodzieży do propagowania postaw prosportowych i organizacji ciekawych zajęć pozalekcyjnych, podniesienie poziomu aktywności ruchowej, ograniczenie patologii społecznych wśród młodzieży w wyniku zagospodarowania czasu wolnego dzieci i młodzieży. Bezpieczeństwo Nad bezpieczeństwem mieszkańców czuwają funkcjonariusze Komisariatu Policji w Sulejówku, Straży Miejskiej w Sulejówku oraz Ochotniczej Straży Pożarnej w Sulejówku. Straż Miejska w Sulejówku działa w składzie czteroosobowym w systemie dwuzmianowym 6-14 oraz 14-22. Do zadań Straży należy: 1) ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych, 2) czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego – w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym, 3) współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń, 4) zabezpieczenie miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem przed dostępem osób postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów, do momentu przybycia właściwych służb, a także ustalenie, w miarę możliwości, świadków zdarzenia, 5) ochrona obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej, 6) współdziałanie z organizatorami i innymi służbami w ochronie porządku podczas zgromadzeń i imprez publicznych, 7) doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub miejsca ich za-mieszkania, jeżeli osoby te zachowaniem swoim dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo zagrażają życiu i zdrowiu innych osób, 8) informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagrożeń, a także inicjowanie i uczestnictwo w działaniach mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 35 i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi, 9) konwojowanie dokumentów, przedmiotów wartościowych lub wartości pieniężnych dla potrzeb gminy. W ramach realizacji ustawowych zadań Straż Miejska w okresie 2010-2014 podejmowała interwencje własne jak również zgłoszone przez mieszkańców. Sprawy dotyczyły między innymi zakłócania porządku publicznego, naruszenia przepisów prawo o ruchu drogowym jak również spożywania alkoholu w miejscu publicznym. Poniższy wykres przedstawia ilość podjętych interwencji w latach 2010-2014. Interwencje zgłaszane przez mieszkańców dotyczyły różnych problemów. Od spraw porządkowych po konflikty sąsiedzkie. Strażnicy na bieżąco przekazywali również zgłoszenia do odpowiednich jednostek w sytuacji awarii oświetlenia, złego stanu dróg stwierdzenia obecności bezpańskich psów na terenie miasta. Podejmowane interwencje kończyły się zastosowaniem pouczenia jak również mandatu karnego lub skierowaniem wniosku do Sądu. Poniżej przedstawiono wykroczenia z wyszczególnieniem ich rodzajów w kodeksie wykroczeń. Wykroczenia przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu 800 700 600 500 400 300 200 100 0 672 561 404 222 112 2010 2011 2012 2013 2014 „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 36 Z danych przedstawionych na wykresie wynika, że strażnicy podejmowali najwięcej interwencji w sytuacji zakłócania porządku publicznego w roku 2011. Zgłoszenia dotyczyły między innymi głośnych i niewłaściwych zachowań młodzieży w parkach, w obrębie placówek szkolnych, stacji PKP w godzinach wieczornych. Wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji Wykroczenia zilustrowane powyższym wykresem dotyczą przede wszystkim nieprawidłowego parkowania w strefie skrzyżowania, na chodniku jak również niestosowania się do znaków drogowych i utrudnianie ruchu pieszym. Dane obejmują ilość spraw zakończonych mandatem lub pouczeniem. Nad bezpieczeństwem przeciwpożarowym czuwa jednostka OSP Sulejówek, która uważana jest za aktywną, dobrze wyszkoloną i niezawodną straż w całym powiecie mińskim. W ostatnich dwóch latach jednostka OSP podjęła łącznie 369 interwencji, biorąc udział w pożarach, wypadkach czy też miejscowych zagrożeniach. Zasięg jej oddziaływania obejmuje powiat miński, powiat otwocki oraz m.st. Warszawa. Poczucie bezpieczeństwa ma ogromne znaczenie dla mieszkańców Sulejówka. Kierunek ten będzie realizowany przede wszystkim poprzez: zakupy sprzętu i wyposażenia dla potrzeb Straży Miejskiej i Ochotniczej Straży Pożarnej, w tym w szczególności doposażenie w sprzęt jednostki OSP realizującej zadania w zakresie ochrony przeciwpożarowej, wspieranie działań na rzecz coraz lepszego współdziałania Straży Miejskiej, Policji oraz mieszkańców na rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa publicznego, budowę systemu przestępczością. monitoringu wizyjnego miejsc najbardziej zagrożonych „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 37 Służba zdrowia Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sulejówku zamknął rok 2014 dodatnim wynikiem finansowym. W wyniku szeregu rozmów i starań SPZOZ między innymi, po rocznej przerwie, od 2011 roku (a od 2012 roku ponownie w ramach podpisanego kontraktu z NFZ), umożliwił mieszkańcom korzystanie ze świadczeń lekarzy w ramach Nocnej i Świątecznej Pomocy Lekarskiej. W 2011 roku Wojewoda Mazowiecki wprowadzając nowy plan ratownictwa medycznego zlikwidował stację Pogotowia Ratunkowego w Sulejówku. Dzięki determinacji i zaangażowaniu władz miasta i kierownictwa SPZOZ udało się podpisać umowę na podwykonawstwo z Wojewódzką Stacją Pogotowia Ratunkowego MEDITRANS, w wyniku czego pozostawiono miejsce stacjonowania karetek pogotowia na terenie Przychodni przy ul. Armii Krajowej, wykorzystując będące w dyspozycji SPZOZ zakupione na kredyt w latach 2007-2009 ambulanse medyczne. Wprowadzone działania naprawcze pozwoliły na ograniczenie kosztów i zwiększenie przychodów. Doprowadziły one do zażegnania kryzysowej sytuacji z lat 2010-2013 i pozwoliły na planowanie dalszego rozwoju firmy. W 2014 roku SPZOZ Sulejówek dokonał zakupu nowego sprzętu medycznego w postaci aparatu RTG stomatologicznego, autoklawu do sterylizacji narządzi medycznych oraz wyposażył poradnię rehabilitacyjną w niezbędny sprzęt (do tej pory używany nie był własnością SPZOZ) do wykonywania zabiegów. W zakresie promocji zdrowia SPZOZ podejmował szereg działań organizując na miejscu m. in. badania: mammografia, cytologia, profilaktyka cukrzycy, audiologiczne, densytometryczne, szyjki kości udowej, kręgosłupa, słuchu, pomiar ciśnienia śródgałkowego, badania pod kątem jaskry, fluoryzacja oraz szczepienia p/grypie i p/WZWB. Pomoc społeczna W latach 2010-2014 zrealizowano zadania własne gminy o charakterze obowiązkowym: opracowano Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta Sulejówek na lata 2011-2020, sporządzano oceny zasobów w zakresie pomocy społecznej, przyznawano i wypłacano zasiłki stałe, okresowe, celowe, celowe na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego, prowadzono pracę socjalną, organizowano usługi opiekuńcze, dożywianie dzieci, pogrzeby, kierowano do domu pomocy społecznej, ponoszono odpłatności za pobyt skierowanych do DPS mieszkańców gminy, udzielano pomocy osobom mającym trudności w przystosowaniu się po opuszczeniu zakładu karnego, sporządzano sprawozdawczość (w tym w systemach elektronicznych), opłacano składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W zakresie zadań własnych fakultatywnych gminy przyznawano „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 38 i wypłacano zasiłki celowe specjalne, współpracowano z powiatowym urzędem pracy w zakresie upowszechniania ofert pracy, w 2010 r. realizowano program osłonowy „AZYL” wspierający osoby/rodziny w zakresie napraw instalacji mieszkaniowych, napraw dachu, niezbędnego remontu. W ramach zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowano: usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi, zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej, w tym; wieloletni program rządowy „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”, przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową, przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych, a także udzielanie schronienia, posiłku oraz niezbędnego ubrania cudzoziemcom, którzy uzyskali zgodę na pobyt tolerowany. Mieszkalnictwo Wielkość mieszkaniowego zasobu Miasta stanowi: 1) lokale komunalne w 16 budynkach stanowiących własność Miasta o łącznej powierzchni użytkowej lokali 4425,31 m² w których znajduje się 155 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni 4425,31 m² oraz 8 lokali mieszkalnych mieszczących się w budynkach szkół o łącznej powierzchni 301,00 m², 2) lokale komunalne w 5 budynkach, którymi Miasto zarządza o łącznej powierzchni użytkowej lokali 721,50 m², w których znajduje się 19 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni 721,50 m², 3) lokale komunalne, których Miasto jest właścicielem zlokalizowane w 4 budynkach wspólnot mieszkaniowych o łącznej powierzchni użytkowej lokali 1391,89 m², w których znajduje się 17 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni 769,81 m². Miasto w swoim zasobie posiada budynki o zróżnicowanym standardzie oraz technologii budowy. Większość budynków wybudowana została przed 1960 rokiem. Usytuowanie większości mieszkań komunalnych w budynkach obciążonych skutkiem ponad wieloletnich zaległości remontowych decyduje o występowaniu dużego deficytu jakościowego zasobów komunalnych. Mieszkania komunalne posiadają niski standard wyposażenia techniczno – sanitarnego. W mieszkaniach tych Miasto przeprowadza naprawy i remonty. Liczba budynków wchodzących w skład zasobu komunalnego spada ze względu na zły stan techniczny budynków. Spadkowi liczby mieszkań komunalnych towarzyszy względnie stała liczba rodzin oczekujących na najem lokalu z zasobów Miasta. Rośnie zapotrzebowanie na lokale socjalne. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 39 Priorytetowym zadaniem Miasta w zakresie infrastruktury społecznej jest poprawa funkcjonowania placówek służby zdrowia i systemu pomocy społecznej oraz rozszerzenie współpracy ze stowarzyszeniami i organizacjami działającymi na rzecz rozwoju społecznego Miasta. Należy podkreślić, że podniesienie jakości życia mieszkańców na terenie Miasta Sulejówek przyczyni się do powstawania nowych miejsc pracy, a tym samym do zmniejszania bezrobocia oraz spadku liczby osób bezrobotnych korzystających obecnie z pomocy społecznej. Do realizacji tych zadań przyczyni się: zapewnienie mieszkańcom dostępu do służby zdrowia, szczególnie do opieki specjalistycznej, co wiąże się z modernizacją i adaptacją budynków na cele służby zdrowia, promocja zdrowia i zdrowego stylu życia, poprawa warunków bazy lokalowej w placówkach ochrony zdrowia, objęcie opieką stomatologiczną dzieci w wieku szkolnym. współpraca z organizacjami pozarządowymi w zakresie rozwoju Miasta Sulejówek, zwiększenie uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu społecznym Miasta, poprzez likwidację m.in. barier architektonicznych, technicznych i transportowych, wypracowanie nowoczesnego systemu zarządzania i monitoringu jakości usług w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej, systematyczne działania w zakresie profilaktyki uzależnień i edukacji rodzin dotkniętych tym problemem, utworzenie wolontariatu przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej, przy współudziale parafii i organizacji pozarządowych, budowa mieszkań socjalnych, realizacja przedsięwzięć w obszarze wykluczenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020. Podsumowanie najważniejszych problemów w zakresie infrastruktury społecznej: Przyczyny trudności Zbyt małe środki finansowe przeznaczane na odpowiednie finansowania zadań obiektów infrastruktury społecznej (pomimo jej bardzo dobrego stanu technicznego), w tym zwłaszcza sportowo-rekreacyjnej i kulturalnej. Zaległości w remontach i pracach modernizacyjnych istniejących obiektów infrastruktury społecznej (dotyczy głównie obiektów infrastruktury ochrony zdrowia). „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 40 Zbyt mało tzw. „działań miękkich” tj. ofert adresowanych dla dzieci i młodzieży, inicjowanych przez lokalny sektor pozarządowy. Występujące problemy Braki w podstawowej infrastrukturze społecznej w ochronie zdrowia. Nieodpowiedni do skali potrzeb standard infrastruktury społecznej w Sulejówku. Niewystarczające warunki do prowadzenia zajęć sportu i rekreacji dla dzieci i młodzieży oraz zbyt słaba oferta kulturalna dla dorosłych w Sulejówku. Brak żłobków, zbyt małe wsparcie dla rodzin wielodzietnych. Zbyt mała oferta klubów sportowych. Zbyt mała oferta dla seniorów, brak domu dziennego pobytu. Niewystarczające warunki lokalowe istniejącego ośrodka zdrowia, brak usług specjalistycznych. Problemy zdrowotne dzieci i młodzieży Zbyt małe (mimo wysokiego potencjału) zainteresowanie miastem jako ośrodkiem kultury, rekreacji i wypoczynku. Skutki Marginalizacja Miasta Sulejówek, skutkująca brakiem możliwości w zakresie rozwoju kultury, sportu i rekreacji oraz niewielkim zainteresowaniem ze strony turystów. Niski poziom wykorzystania infrastruktury sportowej przez kluby sportowe i sekcje. Niepełne wykorzystanie potencjału społecznego Miasta Sulejówek. Pogarszający się stan zdrowotności społeczeństwa, zwłaszcza dzieci i młodzieży. Niedostateczny poziom atrakcyjności inwestycyjnej Miasta wywołany niedorozwojem funkcji społecznych. 4.5. Potencjał rynku pracy Struktura bazy ekonomicznej Miasta powoduje, że rynek pracy w Sulejówku zdominowany jest przez osoby pracujące w Warszawie lub małych i średnich firmach zlokalizowanych na obszarze Miasta. Poniżej przedstawiono wybrane wskaźniki, które obrazują ekonomiczną stronę rynku pracy w mieście. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 41 Tabela 6: Pracujący ogółem w Sulejówku w latach 2007-2013 Miasto Sulejówek 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2445 2736 2541 2695 2796 2705 2528 2818 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Wykres 9: Pracujący ogółem w Sulejówku w latach 2007-2014 2900 2 818 2 796 2800 2 736 2 705 2 695 2700 2600 2500 2 528 2 541 2 445 2400 2300 2200 Rok 2007 Rok 2008 Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Dane te dotyczą bardzo specyficznego ujęcia pracujących stosowanego w GUS tj. tzw. osób deklarujących pracę w głównym miejscu zameldowania. Z oczywistych względów nie są to wszyscy pracujący w mieście. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Liczba pracujących (wg tego ujęcia GUS) w Sulejówku utrzymuje się na stałym poziomie w latach 2007 – 2013. W 2014 liczba pracujących w mieście była o 15% wyższa niż w roku 2007. Powyższe dane sugerują również, że duża część osób mieszkających w Sulejówku nie pracuje na obszarze Miasta. Jest to sytuacja typowa dla wszystkich gmin podwarszawskich. Udział pracujących ogółem w liczbie ludności w latach 2007-2013 rósł o ok. 2% rocznie. Problemem Miasta jest mały udział dużych zakładów pracy, które obecnie funkcjonują głownie na terenie Ratajewa. Wykres 10: Wskaźnik aktywności zawodowej: pracujący jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym 24,76% 25% 24,61% 25% 24% 22,91% 23% 23% 24,17% 24,00% 23,64% 24% 22,54% 22,14% 22% 22% 21% 21% Rok 2007 Rok 2008 Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Wskaźnik aktywności zawodowej: pracujący jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 42 Wykres 11: Liczba niepracujących na utrzymaniu 1 pracującego 6,64 6,66 7 6,47 7 6 6,15 6,13 6 5,91 5,88 6 5,89 6 6 5 Rok 2007 Rok 2008 Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Bezrobocie w Sulejówku nie ma charakteru strukturalnego. W roku 2014 zarejestrowano jedynie 478 bezrobotnych mieszkańców. Liczba bezrobotnych w mieście w ostatnich kilku latach utrzymuje się na stałym poziomie. Tabela 7: Bezrobocie na terenie Miasta Sulejówek w latach 2007 – 2014 Jednostka miary BEZROBOCIE REJESTROWANE Bezrobotni zarejestrowani wg płci ogółem osoba 2007 2008 421 282 2009 348 2010 361 2011 2012 434 mężczyźni osoba 225 148 180 190 224 196 134 168 171 210 kobiety osoba Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym wg płci 3,5 2,3 2,9 3,0 3,6 ogółem % mężczyźni % kobiety % 1 800 3,7 3,3 2,4 2,3 2,9 2,8 3,1 2,9 3,6 3,5 2013 2014 557 587 478 320 237 322 265 263 215 4,6 4,9 4,0 5,2 4,0 5,2 4,5 4,2 3,7 1 677 1 600 1 402 1 400 1 205 1 200 1 165 1 168 1 243 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 1 208 1 026 1 000 800 600 400 200 0 Rok 2007 Rok 2008 Rok 2009 Rok 2013 Rok 2014 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Z terenu Sulejówka w 2013 roku o 15 % więcej osób niż na koniec 2007 roku zarejestrowało się jako bezrobotne, co oznacza ubożenie tej grupy osób i ich rodzin, zagrożenie marginalizacją, większe zapotrzebowanie na wsparcie finansowe, rzeczowe, natomiast dla „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 43 pracowników socjalnych konieczność motywowania świadczeniobiorców do kształcenia się, uzupełniania kwalifikacji, korzystania z kursów, szkoleń, doradztwa zawodowego. Dla rodzin, w których występuje problem bezrobocia ze strony MOPS oferowano: pomoc pieniężną i rzeczową, pomoc w poszukiwaniu ofert pracy, wsparcie w ramach projektu systemowego i w tym kompleksowych działań zmieniających postawy życiowe, pobudzających aktywność i samodzielność. W ramach działań osłonowych poza bieżącą pracą socjalną z rodzinami, wsparciem pieniężnym i rzeczowym jest realizowany wieloletni program rządowy w zakresie dożywiania oraz przyjęty przez Radę Miasta Gminny program AZYL. 4.6. Potencjał gospodarczy Według danych statystycznych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny, w dniu 31 grudnia 2014 r. w Sulejówku zarejestrowanych było 1831 podmiotów gospodarki narodowej. Zdecydowaną większość tych podmiotów stanowią jednostki prywatne – 98 %. 1415 podmiotów to były tzw. zakłady osób fizycznych. Wśród pozostałych zarejestrowanych tu firm, stwierdzono m.in.: 166 spółki prawa handlowego, 31 spółek z udziałem kapitału zagranicznego. Na terenie Miasta Sulejówek działa ponadto 31 stowarzyszeń, 14 fundacji. Tabela 8: Struktura podmiotów gospodarczych w Sulejówku Jednostka miary 2007 PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ WPISANE DO REJESTRU REGON Podmioty wg sektorów własnościowych 2475 podmioty gospodarki narodowej ogółem 35 sektor publiczny - ogółem sektor publiczny - państwowe i samorządowe jednostki 18 prawa budżetowego 1 sektor publiczny - spółki handlowe 2440 sektor prywatny - ogółem sektor prywatny - osoby fizyczne prowadzące działalność 2049 gospodarczą 158 sektor prywatny - spółki handlowe sektor prywatny - spółki handlowe z udziałem kapitału 46 zagranicznego 3 sektor prywatny - spółdzielnie 12 sektor prywatny - fundacje sektor prywatny - stowarzyszenia i organizacje społeczne - Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS 21 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2533 34 2256 30 2422 30 2465 30 2544 32 2568 32 2640 32 20 2 2499 20 2 2226 20 2 2392 20 2 2435 21 2 2512 21 2 2536 21 2 2607 2098 173 1815 176 1962 184 1989 193 2030 205 2033 217 2084 227 49 3 11 46 3 11 48 3 12 48 3 12 46 3 13 47 3 15 49 3 15 22 22 24 26 27 29 31 „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 44 Wykres 12: Liczba podmiotów gospodarczych przypadających na 10000 mieszkańców Miasta Sulejówek 1400 1350 1 345 1 322 1 316 1300 1 261 1 330 1 360 1 276 1250 1 189 1200 1150 1100 Rok 2007 Rok 2008 Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Podmioty gospodarcza w Sulejówku w przeliczeniu na 10000 ludności Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Jednym z podstawowych wskaźników ilustrujących stan lokalnej gospodarki jest poziom aktywizacji gospodarczej wyrażany liczbą zarejestrowanych podmiotów gospodarczych przypadających na 10 tys. mieszkańców. Pokazuje on skłonność danej populacji do podejmowania działalności gospodarczej, jak również zaufanie do sytuacji na rynkach zbytu towarów i usług. Z porównania dynamiki zmian liczby ludności oraz liczby podmiotów gospodarczych niestety wynika, że osoby, które w ostatnich latach zameldowały się w Sulejówku nie podejmują działalności gospodarczej, gdyż najczęściej pracują na terenie Warszawy. Na tle innych podwarszawskich Miasto Sulejówek jest liderem pod względem "zagęszczenia" liczbą podmiotów gospodarczych przypadających na 10000 ludności. Przy dość niskim udziale dużych i średnich przedsiębiorstw w mieście świadczy to o wysokiej aktywności gospodarczej osób fizycznych. 4.7. Turystyka i promocja Miasta Sulejówek wpisał się na mapę atrakcji turystycznych ze względu na swoją ciekawą i bogatą historię. Szczególną rolę Sulejówek odegrał w okresie II Rzeczypospolitej, kiedy związali się z nim współtwórcy odrodzonego w 1918 r. państwa polskiego: Józef Piłsudski, Jędrzej Moraczewski, Ignacy Jan Paderewski, Maciej Rataj, Stanisław Grabski. Sulejówek zwany jest przede wszystkim Miastem Marszałka, ze względu na to, że w zbudowanym przez żołnierzy Dworku Milusin mieszkał z rodziną Józef Piłsudski – Pierwszy Marszałek Polski. Dworek obecnie stanowi główny obiekt kompleksu Muzeum Józefa Piłsudskiego. Zgodnie „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 45 z uchwalonym w 2011 r. przez Radę Ministrów programem wieloletnim, do 2017 r. w jego sąsiedztwie ma zostać wzniesiony nowoczesny budynek wystawienniczo-edukacyjny, będący częścią kompleksu Muzeum Józefa Piłsudskiego. Na pobliskim Skwerze Niepodległości wzniesiony został Kopiec Współtwórców Niepodległej oraz oryginalny pomnik Marszałka z córkami Wandą i Jadwigą. Na Skwerze Niepodległości mieszkańcy Sulejówka corocznie 11 listopada obchodzą uroczyście Narodowe Święto Niepodległości, a 13 czerwca inaugurują Święto Miasta – Dzień Marszałka. W pobliżu znajduje się Dworek Siedziba, w którym mieszkali Jędrzej i Zofia Moraczewscy oraz Ognisko Helin, ufundowane przez Ignacego Jana i Helenę Paderewskich. Wszystkie wymienione obiekty obejmuje Enklawa Historyczna, która została utworzona w 1988 r. z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Sulejówka przez Miejską Radę Narodową dla upamiętnienia 70. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Najważniejsze kierunki działań w zakresie rozwoju turystyki w Sulejówku: 1) promocja i zwiększanie atrakcyjności turystycznej i rekreacyjnej regionu w oparciu o walory środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego; 2) ugruntowanie znaczenia Miasta, jako turystycznego ośrodka w ramach aglomeracji; 3) stworzenie podstaw obsługi turystyki weekendowej i wypoczynku w mieście; 4) utworzenie spójnego systemu informacji turystycznej; 5) wyznaczenie nowych i modernizacja istniejących szlaków turystycznych: pieszych i rowerowych; 6) właściwe oznakowanie miejsc atrakcyjnych turystycznie. 4.8. Polityka społeczna i gospodarcza Miasta Działania podejmowane przez lokalny samorząd powinny wzmacniać uczestnictwo mieszkańców wspólnoty w poszczególnych sferach aktywności życia społecznego i wspierać aktywizację ekonomiczną. Na tym poziomie odnosić się należy do następujących rodzajów działań dostępnych dla samorządu: 1) komunikacja i partycypacja społeczna, 2) wspieranie oddolnych inicjatyw obywateli, 3) współpraca z organizacjami pozarządowymi. Oceniając formę aktywności Urzędu Miasta pod kątem stymulowania rozwoju społecznego mieszkańców Miasta Sulejówek należy podkreślić, iż: 1) samorząd poddaje konsultacjom społecznym kwestie ważne dla życia wspólnoty samorządowej, 2) samorząd opracował trwały program współpracy oraz powołał organ realizujący zadania programu, „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 46 3) samorząd informuje o najważniejszych kwestiach dotyczących spraw wspólnoty, 4) samorząd realizuje wspólnie z organizacjami pozarządowymi założenia polityki społecznej w oparciu o szczegółowo opracowane programy, 5) samorząd wykorzystuje szerokie spektrum narzędzi informowania mieszkańców wspólnoty samorządowej: a. tablice informacyjne, b. miejski portal internetowy www.sulejowek.pl, fanpage Miasta na portalu Facebook, c. Biuletyn Informacji Publicznej, d. współpraca z mediami lokalnymi i regionalnymi, e. punkt informacyjny w Urzędzie Miasta. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 47 4.9. Podsumowanie najważniejszych problemów rozwojowych Miasta Sulejówek na rok 2015 Poniżej zaprezentowano wyniki analizy badania ankietowego przeprowadzonego w marcu i kwietniu 2015 roku podczas zebrań zespołu roboczego ds. strategii rozwoju miasta. Wyniki tych badań stały się jednym z głównych przesłanek do sformułowania najważniejszych wyzwań i celów strategicznych Miasta, a także niektórych z najistotniejszych działań/projektów planowanych do wykonania w perspektywie do 2025 roku. SZYBKIE STARZENIE SIĘ SPOŁECZEŃSTWA MIASTA – BRAK ZAPEWNIENIA ODPOWIEDNIEGO POZIOMU USŁUG OPIEKUŃCZYCH; BRAK PLACÓWKI DZIENNEGO POBYTU NA TERENIE MIASTA; ZBYT SŁABA WSPÓŁPACA PLACÓWEK MIEJSKICH Z MUZEUM MARSZAŁKA PIŁSUDSKIEGO (DOTYCZY WSPÓLNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH, ORGANIZACJA IMPREZ ITP.); BRAK MIEJSKIEJ RADY SENIORÓW; ZBYT MAŁA LICZBA MIEJSC W PRZEDSZKOLACH I ŻŁOBKU ( W MIEŚCIE ZNAJDUJE SIĘ TYLKO 1 ŻŁOBEK PRYWATNY); BRAK PLACÓWEK WSPARCIA DZIENNEGO (W TYM DLA DZIECI); ZBYT MAŁA LICZBA I JAKOŚĆ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W SZKOŁACH; ZŁE WARUNKI PRACY ADMINISTRACJI SAMORZĄDOWEJ (W TYM URZĘDU MIEJSKIEGO I PRACOWNIKÓW SŁUŻB SOCJALNYCH); BRAK SPECJALISTÓW WSPIERAJĄCYCH PRACĘ SOCJALNĄ; BARIERY ARCHITEKTONICZNE PRZYSTOSOWANIA MIEŚCIE, W INFRASTRUKTURY W PUBLICZNEJ TYM DLA BRAK POTRZEB NIEPEŁNOSPRAWNYCH; BARDZO ZŁY STAN TECHNICZNY DRÓG, W TYM MIEJSKICH; NIEDROŻNOŚĆ MIEJSKIEGO UKŁADU DROGOWEGO (ZBYT MAŁA LICZBA POŁĄCZEŃ RÓWNOLEGŁYCH DO GLÓWNYCH CIĄGÓW KOMUNIKACYJNYCH, BRAK ALTERNATYWNYCH I DOBREJ JAKOŚCI DRÓG DOJAZDOWYCH W KIERUNKU DK2 – UL. TRAKT BRZESKI; „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” SŁABE SKOMUNIKOWANIE SYSTEMU Strona 48 DROGOWEGO MIASTA Z WARSZAWĄ; BRAK BEZKOLIZYJNYCH PRZEJAZDÓW KOLEJOWYCH W CIĄGU AL. PIŁSUDSKIEGO ORAZ UL. PRZEJAZD; BRAK WYZNACZONYCH MIEJSC W MPZP POD USŁUGI (BRAK DOBREJ OFERTY INWESTYCYJNEJ); BRAK UKSZTAŁTOWANEGO CENTRUM MIASTA, CHAOS PRZESTRZENNY WOKÓŁ OBU STACJI KOLEJOWYCH, BRAK WYDZIELENIA STREFY HANDLU, REKREACJI I WYPOCZYNKU; ZBYT SŁABA OFERTA SZKOLNICTWA PONADGIMNAZJALNEGO I LICEALNEGO; ZBYT SŁABA WSPÓŁPRACA POMIĘDZY GMINAMI OŚCIENNYMI; DUŻA POWIERZCHNIA (KONIECZNOŚĆ MIASTA STWORZENIA WYMAGAJĄCA STREF HANDLU, REWITALIZACJI REKREACJI, UPORZĄDKOWANYCH TERENÓW ZIELONYCH); DUŻE ROZPROSZENIE OBIEKTÓW HANDLOWO-USŁUGOWYCH; BRAK MOŻLIWOŚCI DLA LOKALIZACJI NOWYCH MIEJSC DO PRODUKCJI DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Z TERENU MIASTA; SŁABA IDENTYFIKACJA MIESZKAŃCÓW Z MIASTEM, BRAK IDENTYFIKACJI MIESZKAŃCOW Z PRZESTRZENIĄ PUBLICZNĄ, BRAK CENTRUM MIASTA, BRAK PRZESTRZENI DO INTEGRACJI, BRAK MIEJSCA SPOTKAŃ DLA RÓŻNYCH GRUP; BRAK KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ (ZŁE PARAMETRY DRÓG UTRUDNIAJĄ PLANOWANIE LINII AUTOBUSOWYCH); SŁABA INFRASTRUKTURA TECHNICZNA BLOKUJE ROZWÓJ MIASTA: BRAK REZERWY POD ROZBUDOWĘ OCZYSZCZALNI, BRAK KANALIZACJI DESZCZOWEJ, SŁABA MELIORACJA PŁD CZĘŚCI MIASTA, SŁABY STAN DRÓG; BRAK SPÓJNEJ WIZJI ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ – OBECNIE REALIZUJE SIĘ INWESTYCJE W SPOSÓB NIESKOORDYNOWANY; MIASTO NIE RETENCJĘ POSIADA ORAZ POD NIERUCHOMOŚCI ROZWÓJ PRZEZNACZONYCH INFRASTRUKTURY POD OŚWIATOWEJ, OGÓLNIE ZBYT MAŁY ZASÓB NIERUCHOMOŚCI MIEJSKICH (W PŁD „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” CZĘŚCI BRAK JEST Strona 49 DZIAŁEK JAKICHKOLWIEK – KONIECZNOŚĆ POZYSKANIA 10HA W PŁD CZĘŚCI MIASTA); ZŁY STAN TECHNICZNY I ILOŚCIOWY BUDOWNICTWA KOMUNALNEGO – OK. 70% ZASOBU ZNAJDUJE SIĘ NA GRANICY UŻYWALNOŚCI (WG STANU NA 2015 ROK MIASTO DYSPONUJE PONAD 200 MIESZKANIAMI PRZY ŁĄCZNEJ LICZBIE 150 PODAŃ O MIESZKANIE), KONIECZNOŚĆ POZYSKANIA INWESTORÓW W TRYBIE PPP; BRAK ZAPLECZA NA ORGANIZACJĘ KULTURY W MIEŚCIE, ZBYT MAŁO ŚRODKÓW FINANSOWYCH PRZEZNACZONYCH NA KULTURĘ, (KIEDYŚ SULEJÓWEK SŁYNĄŁ Z TAŃCA TOWARZYSKIEGO O CZYM NIEWIELE OSÓB DZIŚ PAMIĘTA); BRAK KOORDYNACJI W ZAKRESIE REALIZACJI I PROGRAMOWANIA DZIAŁAŃ KULTURALNYCH W MIEŚCIE – OBECNIE DWA PRYWATNE DOMY KULTURY KONKURUJĄ Z MIEJSKIM DOMEM KULTURY; ZBYT SŁABY PRZEPŁYW INFORMACJI NT. DZIAŁAŃ SPOŁECZNYCH (NP. KULTURA, SPORT, REKREACJA) – NA LINII URZĄD – MIESZKAŃCY - INSTYTUCJE, BRAK KOORDYNACJI DZIAŁAŃ W TYM ZAKRESIE; NIEWYSTARCZAJĄ ROLA BIBLIOTEKI MIEJSKIEJ W KSZTAŁTOWANIU ŻYCIA KULTURALNEGO MIASTA; STOPNIOWA UTRATA PRESTIŻU SULEJÓWKA – ZANIK ŚWIADOMOŚCI WALORÓW MIASTA, UTOŻSAMIANIA BRAK SIĘ MIESZKAŃCÓW Z HISTORIĄ I DZIEDZICTWEM MIASTA; BRAK ŚRODOWISKOWEGO DOMU SAMOPOMOCY, BRAK WARSZTATÓW TERAPII ZAJĘCIOWEJ (WTZ) – BRAK KOORDYNACJI DZIAŁAŃ W TYM ZAKRESIE; ZBYT KAPITAŁOCHŁONNY RESTRUKTURYZACJI I SYSTEM OŚWIATOWY RACJONALIZACJI SIECI - POTRZEBA PLACÓWEK OŚWIATOWYCH; ZBYT MAŁA AKTYWNOŚĆ POLICJI, BRAK KOORDYNACJI DZIAŁAŃ POLICJI I STRAŻY MIEJSKIEJ, BRAK ODDZIAŁU SEKCJI RUCHU DROGOWEGO; DOŚĆ POWSZECHNY WANDALIZM WŚRÓD MŁODZIEŻY; „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” BRAK INTEGRACJI SĄSIEDZKIEJ, DUŻA Strona 50 LICZBA LUDNOŚCI NAPŁYWOWEJ, DUŻA ROSZCZENIOWOŚĆ NOWYCH MIESZKAŃCÓW (KONIECZNOŚĆ POWOŁANIA OSIEDLI), BRAK MOTYWACJI DO INTEGRACJI; ZBYT MAŁA AKTYWNOŚĆ ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH; BRAK WYSTARCZAJĄCEJ LICZBY MIEJSC PARKINGOWYCH PRZY SZKOŁACH; BRAK SZKOLNYCH AUTOBUSÓW; ZBYT SŁABY POZIOM BEZPIECZEŃSTWA DZIECI W REJONIE SZKÓŁ; SŁABE WARUNKI DZIAŁANIA BIBLIOTEKI MIEJSKIEJ, ZBYT MAŁA CZYTELNIA, DUŻE OGRANICZENIA DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH; BRAK ODPOWIEDNICH NARZĘDZI UŁATWIAJĄCYCH KOMUNIKACJIĘ MIASTA Z MIESZKAŃCAMI; NIEDOGODNY DOJAZD DO PLANOWANEGO MUZEUM J. PIŁSUDSKIEGO, INFRASTRUKTURA OTACZAJĄCA MUZEUM ZNAJDUJE SIĘ W FATALNYM STANIE TECHNICZNYM; SŁABA ŚWIADOMOŚĆ MIESZKAŃCÓW O DZIEDZICTWIE KULTUROWYM ZWIĄZANYM Z DWORKIEM MILUSIN; DUŻY ODSETEK TERENÓW ZIELONYCH, KTÓRE Z UWAGI NA FATALNY STAN UTRZYMANIA I ZAGOSPODAROWANIA NIE SĄ WIZYTÓWKĄ MIASTA; ZBYT SŁABE INSTRUMENTY WSPARCIA INTEGRACJI DZIECI I MŁODZIEŻY ORAZ ZAGOSPODAROWANIA ICH CZASU WOLNEGO; PODZIAŁ MIASTA PRZEZ LINIĘ KOLEJOWĄ – BARIERA PRZESTRZENNA I PSYCHOLOGICZNA W ROZWOJU SULEJÓWKA; BRAK TERENÓW USŁUGOWYCH W MPZP – OBECNIE WYDZIELONO TYLKO TEREN PRZY PKP MIŁOSNA ORAZ TEREN OBECNEGO TARGOWISKA MIESJKIEGO; BRAK WYKORZYSTANIA POTENCJAŁU RATAJEWA (POTENCJALNIE ATRAKCYJNY TEREN DLA DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ PRODUKCYJNO-USŁUGOWEJ NP. TEREN WOKÓŁ UL. ASFALTOWEJ); – „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 51 OBECNIE DOMINUJĄCA CHAOTYCZNA ZABUDOWA REALIZOWANA NA WARUNKÓW PODSTAWIE ZABUDOWY, POTRZEBA PILNEGO OPRACOWANIA BRAKUJĄCYCH MPZP; ZBYT GĘSTA ZABUDOWA MIASTA, BRAK MOŻLIWOŚCI BUDOWY DRÓG POPRZECZNYCH, OBECNIE TWORZĄ SIĘ ZAMNKNIĘTE ENKLAWY OSIEDLOWE, KTÓRE UTRUDNIAJĄ INTEGRACJĘ ORAZ STANOWIĄ BARIERĘ DLA BUDOWY INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ; GROŹBA PAWILONÓW ROZEBRANIA HANDLOWYCH WZDŁUŻ UL. DWORCOWEJ W ZWIĄZAKU Z PLANOWANĄ ROZBUDOWĄ TRASY KOLEJOWEJ E-20; BRAK PARKINGÓW PRZY PRZYSTANKACH SKM; PROBLEM WÓD DESZCZOWYCH, OKRESOWE ZALANIA PRYWATNYCH POSESJI W CENTUM MIASTA, NISZCZEJĄCE OBIEKTY ZABYTKOWE – BRAK POMYSŁU, BRAK FINANSÓW, TENDENCJA DO ROZBIÓRKI TYCH OBIEKTÓW; SĄSIEDZTWO WARSZĄWY BĘDĄCE Z JEDNEJ STRONY ATUTEM, Z DRUGIEJ WIELKIM PROBLEMEM SULEJÓWKA – SULEJÓWEK NIE PRZEBIJE OFERTY WARSZAWY – KONIECZNOŚĆ SPECJALIZACJI SULEJÓWKA; BRAK MONITORINGU MIEJSKIEGO; NIEDOSTATEK MIESZKAŃ SOCJALNYCH; BRAK PRAWIDZIWEGO PARKU MIEJSKIEGO – „GLINIANKI” SĄ BARDZO ZANIEDBANE; ZBYT MAŁA DŁUGOŚĆ ŚCIEŻEK ROWEROWYCH, ZBYT MAŁA LICZBA MIEJSC DO REKREACJI; BRAK KOMUNIKACJI WEWNĘTRZNEJ MIASTA; BRAK MIEJSCA TYPU BASEN, LODOWISKO, BRAK HALI SPORTOWEJ; BRAK INSTYTUCJI DORADCZYCH DLA MSP; SŁABY DOSTĘP DO MIEJSC W PRZEDSZKOLACH. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 52 5. Analiza SWOT Miasta Sulejówek Analiza SWOT dla Miasta Sulejówek jest efektem przeprowadzonych prac diagnostycznych, analizy wyników badań ankietowych mieszkańców oraz prac merytorycznych zespołu zadaniowego ds. strategii. Efekty prac zespołu w zakresie określenia silnych i słabych stron Miasta znajdują się poniżej, w następnej kolejności w tabeli przedstawiono wyniki analizy SWOT. Uczestnicy warsztatów przeprowadzili analizę najważniejszych problemów Miasta według stanu na rok 2015. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 53 Najważniejsze silne strony Miasta SULEJÓWEK (czynniki stymulujące i wspierające jej dalszy rozwój jako całości i poszczególnych dziedzin życia społeczno-gospodarczego) POŁOŻENIE W AGLOMERACJI WARSZAWSKIEJ DZIEDZICTWO KULTUROWE ZWIĄZANE Z OSOBĄ MARSZAŁKA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO, WYSOKI POTENCJAŁ TURYSTYCZNY W ZWIĄZKU Z PLANOWANYM OTWARCIEM NOWEGO MUZEUM J. PIŁSUDSKIEGO, DUŻY POTENCJAŁ DO ROZWOJU TURYSTYKI, W TYM TURYSTYKI WEEKENDOWEJ DOBRA KOMUNIKACJA SZYNOWA Z WARSZAWĄ (FUNKCJONOWANIE 2 PRZYSTANKÓW SKM I KM), PLANOWANE SĄSIEDZTWO WSCHODNIEJ OBWODNICY WARSZAWY (WOW) ORAZ PLANOWANEJ TRASY EKSPRESOWEJ S2 I WĘZŁA "ZAKRĘT" POTENCJAŁ LUDZKI – WYKSZTAŁCENI I PRZEDSIĘBIORCZY MIESZKAŃCY WYSOKA AKTYWNOŚĆ SPORTOWO-REKREACYJNA MIESZKAŃCÓW CISZA I SPOKÓJ, SYPIALNIA, ENKLAWA SPOKOJU BLISKO STOLICY NISKA ZABUDOWA – BRAK OBIEKTÓW WIELKOPRZESTRZENNYCH, CO TWORZY CHARAKTER SULEJÓWKA JAKO "KAMERALNEGO" MIASTECZKA PODWARSZAWSKIEGO WZGLĘDNIE DOBRZE ROZWINIĘTY RYNEK PRACY (POMIMO BRAKU DUŻYCH PRZEDSIĘBIORSTW) – DOMINACJA DROBNYCH USŁUG I HANDLU, WYSOKA AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA, WYSOKI WSKAŹNIK LICZBY PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH PRZYPADAJĄCYCH NA 1000 MIESZKAŃCÓW. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 54 Tabela 9: SZCZEGÓŁOWA ANALIZA SWOT MIASTA SULEJÓWEK 1. Położenie geograficzne, środowisko naturalne, układ przestrzenny Potencjał położenia geograficznego SILNE STRONY SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia szczegółowe w Obszarze Konkurencja dla lokalnych firm ze strony warszawskiego Dostęp do ok. 2,5 milionowego rynku zbytu Bezpośrednia granica z Warszawą, Położenie położenie w centrum stołecznego Metropolitalnym Warszawy i w Warszawy i aglomeracji; i aglomeracyjnego rynku pracy, handlu i usług; Bliskość warszawskiego i aglomeracyjnego obszaru metropolitalnego, położenie ramach obszaru metropolitalnego Zagrożenie tożsamości społeczności lokalnej i lokalnych w ramach Warszawskiego Obszaru (Warszawski Obszar Funkcjonalny) rynku pracy; powiązań społecznych wobec napływu nowych – związane z tym zagrożenia z mieszkańców początkowo związanych z miastem tylko Dostęp do warszawskiego i Funkcjonalnego (WOF). miejscem zamieszkania. aglomeracyjnego rynku towarów i usług Możliwość korzystania z udogodnień nadmierną presją antropogeniczną, obszaru metropolitalnego (w tym zanieczyszczeniem środowiska. rynkowych i nierynkowych; Możliwość niekontrolowanego, szybkiego napływu i Zintegrowanych rozprzestrzeniania się różnego rodzaju zagrożeń Dostęp do infrastruktury technicznej i instrumentu Inwestycji Terytorialnych ZIT, (patologie społeczne, uzależnienia, przestępczość itp.). społecznej Warszawy; wspólnej polityki Bliskość ew. powiązań kooperacyjnych dla instrumentów miejskiej w okresie 2014-2020). lokalnych przedsiębiorców; Atrakcyjne, bo graniczące z Warszawą, położenie dla potencjalnych inwestorów gospodarczych oraz mieszkaniowych; b.d. zewnętrzna Możliwość budowy systemu dróg Potencjalnie rowerowych łączących się z systemem dostępność komunikacyjna drogowa – planowana do 2020 r. budowa warszawskim Veturilo. Wschodniej Obwodnicy Warszawy przechodzącej przez teren miasta, planowana budowa drogi ekspresowej S2 Warszawa – Siedlce. Sieć drogowa rangi powiatowej niedostosowana jakościowo i ilościowo do współczesnego natężenia ruchu. Brak bezkolizyjnego skrzyżowania al. Piłsudskiego z ul. Trakt Brzeski na wysokości dzielnicy Wesoła. Połączenia transportowe o niedostatecznej częstotliwości, bezpieczeństwie i komforcie. Pomimo funkcjonowania SKM wciąż zbyt mało efektywne i zróżnicowane formy powiązań komunikacyjnych z Warszawą. Brak ścieżek rowerowych o charakterze komunikacyjnym. Brak dróg rowerowych o charakterze turystycznym. Korzystne dla rozwoju turystyki Korzystne przestrzenne weekendowej, rekreacji ruchowej (biegi, zewnętrzne Miasta. Zasadnicze utrudnienia w ruchu wewnątrzmiejskim. Destablizacja struktury funkcjonalno-przestrzennej Miasto posiada dwa bezpośrednie wyjazdy w kierunku Warszawy w stronę ul. Trakt Brzeski (al. Piłsudskiego oraz ul. PrzejazdAsfaltowa). Bardzo duże utrudnienia komunikacyjne w zewnętrznym ruchu drogowym. Słabo rozwinięta sieć dróg dojazdowych do głównej al. Piłsudskiego. Ogromne utrudnienia związane z brakiem bezkolizyjnych przejazdów w ciągu trasy kolejowej E20 na wysokości al. Piłsudskiego i ul. Przejazd – w godzinach szczytu czas oczekiwania na przejazd sięga nawet 40 min. otoczenie Bardzo duże, obciążenie niektórych obszarów Miasta ruchem „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” dojazdowym „do” i „z” Warszawy, Miasta. który koncentruje się wokół jednej Negatywny wpływ na warunki życia (hałas, spaliny, ulicy w mieście (al. Piłsudskiego, ul. zagrożenie wypadkami drogowymi itp.). Okuniewska) co generuje również poważne problemy na drogach prostopadłych i równoległych do niej. Środowisko naturalne SILNE STRONY SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia szczegółowe krajobraz, Niezadowalające wykorzystanie Nieuporządkowane przestrzenie publiczne oraz niska Bliskość i dostępność mało Urozmaicony przyrodnicze i walorów przyrodniczych środowiska. przekształconych przestrzeni otwartych ze zróżnicowanie estetyka niektórych terenów zieleni miasta. Problemy wynikające z Istotne braki w zakresie infrastruktury uniemożliwiające względu na położenie oraz skalę wielkości przestrzenne. Rozległe tereny leśne są nieuregulowanych stosunków Miasta. wykorzystanie walorów lokalnego środowiska zewnętrznym wodnych w mieście. Znaczną część powierzchni Miasta podstawowym, przyrodniczego (ścieżki rowerowe, trasy spaceroworegeneracji powietrza Brak pełnej inwentaryzacji stanowią tereny zielone i parki - park obszarem rekreacyjne itp.). obszaru Miasta Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego ze strony Glinianki, tereny leśne w płn. części miasta. aglomeracji warszawskiej. Stanowią przyrodniczej Stosunkowo duża atrakcyjność Miasta pod część osłony ekologicznej Warszawy Sulejówek. niskich emitorów - kotłowni, palenisk domowych kątem wykorzystania walorów parku biegnącej w rejonie Warszawskiego Niezadowalający stan jakości wód pojazdów samochodowych. Obszaru Chronionego Krajobrazu. powierzchniowych na terenie Zbyt słabe wykorzystanie potencjału parku Glinianki. Glinianki. Występują przypadki Nierozwiązany problem włączenia w system rekreacji i Położenie części obszaru miasta w ramach Miasto Sulejówek położone jest w Miasta. odległości od miasta nielegalnego odprowadzania Warszawskiego Obszaru Chronionego bliskiej wypoczynku znaczących obszarów leśnych Miasta Stołecznego Warszawy, jednak z dala ścieków bytowych do wód Krajobrazu. (ochrona, zagospodarowanie). od obszarów silnie zurbanizowanych. gruntowych, cieków wodnych i Niezadowalający poziom retencji oraz stan urządzeń rowów. przeciwpowodziowych. Zagrożenie degradacją przyrodniczą Zbyt słaba współpraca władz Miasta z Wojskiem i naturalnych zbiorników wodnych. zarządcą poligonu w z zakresie kształtowania wspólnej polityki ochrony środowiska naturalnego. niski poziom Okresowo wzrastające zagrożenie Brak Bliskość lasów i przestrzeni otwartych Względnie wykorzystania potencjału transportu i (okresowo) „niską emisją spalin” w sezonach wynikających z położenia oraz brak dużych przemysłowych niskoemisyjnego (drogi rowerowe, parkingi park and zanieczyszczeń grzewczych; strefowo intensywne uciążliwych zakładów przemysłowych na energetycznych ride). komunikacyjne zanieczyszczenia Przeciążenie ruchem drogowym niektórych ciągów terenach atrakcyjnych przyrodniczo - powietrza. powietrza. prawie wszystkie (poza Graham Packaging ulicznych, zwłaszcza w ciągach dojazdowych do w Wciąż nie rozwiązany problem Poland, Marc-th, Witoplast) największe kierunku Warszawy, co generuje znaczną emisję spalin i składowiska odpadów w Zielonce. zakłady znajdują się w rejonie Ratajewa i CO2 na stosunkowo niewielkim obszarze (wokół al. nie kolidują z obszarem zamieszkania Piłsudskiego i ul. Okuniewskiej). większości ludności miasta. piesze wycieczki, jazda na rowerze, jazda konna) walory środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego. Strona 55 „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 56 działalność władz Niedobór środków własnych oraz ze Wciąż zbyt wysoki udział węglowych źródeł ogrzewania. Działania w ramach programów określonych Systemowa samorządowych w zakresie ochrony źródeł zewnętrznych na pełną Niechęć wielu mieszkańców do finansowania i instalacji w dokumentach: realizację zamierzeń w zakresie urządzeń służących wykorzystaniu OZE. 1) Miejscowy plan zagospodarowania środowiska. Wykorzystanie dofinansowania ochrony środowiska. Dość niska świadomość ekologiczna mieszkańców. przestrzennego Miasta Sulejówek; na wsparcie Pomimo wdrożenia nowego systemu gospodarowania 2) Studium uwarunkowań i kierunków zewnętrznego odpadami, pojawiające się przypadki "dzikich wysypisk". przestrzennego zagospodarowania Miasta; programów ochrony środowiska w 3) Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Miasta mieście. Sulejówek (2015 r.); 4) Program Ochrony Środowiska; 5) Program usuwania wyrobów azbestowych Charakterystyka przestrzeni układu architektoniczno-urbanistycznego, komunikacja, transport SILNE STRONY SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia szczegółowe Potencjalnie bardzo dobra Utrudnienia Dobrze rozwinięta (ilościowo) sieć dróg w komunikacji Zły stan nawierzchni większości dróg miejskich na wewnętrzna dostępność miejskich. wewnętrznej Miasta (braki w terenie Miasta. wyposażeniu w ciągi pieszo- Zły stan lub wyraźne braki w ciągach ruchu pieszego. Względnie krótki czas dojazdu do centrum komunikacyjna i drogowa. Dogodny transport autobusowy w rowerowe). Warszawy w okresie "pozaszczytowym". Brak dróg rowerowych, w tym tych o charakterze kierunku Warszawy: Zły stan techniczny wybranych turystycznym i komunikacyjnym (w dojeździe do węzłów Miasto Sulejówek w zakresie odcinków dróg powiatowych. w kierunku Warszawy). transportu publicznego obsługiwana Ograniczenia komunikacji Zbyt mało jest dróg o wyższych parametrach jest za pomocą linii autobusowych szynowej z aglomeracją technicznych, a istniejące drogi asfaltowe w większości warszawskiej komunikacji publicznej. warszawską – wspólny bilet ZTM (poza al. Piłsudskiego) zostały sklasyfikowane jako drogi nie obowiązuje w granicach klasy D lub L, miasta. Poza al. Piłsudskiego i ul. Okuniewską będącymi w Jakość dróg podstawowego praktyce osiami komunikacyjnymi Miasta, brak jest układu Miasta nie jest prostych i czytelnych przebiegów ulic; nader często wystarczająca w stosunku do występują załamania tras drogowych, potrzeb wywołanych dokonującą Układ drogowy Miasta nie ma charakteru układu się aktualnie masową sieciowego głównie ze względu na barierowe działanie motoryzacją gmin terenów leśnych oraz trasy kolejowej E20 zwłaszcza w podwarszawskich. Układ kierunku północnym, jak również jest wynikiem podstawowy ma odpowiednią istniejącego, często samowolnego zainwestowania jakość w stosunku do potrzeb, ale terenu, jest okresowo przeciążony Zbyt małe szerokości jezdni oraz pasów drogowych. ruchem. Znaczna część dróg nie posiada nawierzchni o Wiele dróg w dalszym ciągu ma odpowiedniej nośności, niedostateczną szerokość jezdni. Występuje koncentracja zabudowy przy drogach, która Stan ten dotyczy zarówno dróg uniemożliwia ich poszerzanie, asfaltowych, jak i gruntowych. Brak jest systemowych rozwiązań w zakresie „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 57 Zdarza się, iż występuje przekrój uspokajania (ograniczania ruchu) w obrębie drogowy jednojezdniowy poszczególnych osiedli, jednopasmowy, który nie spełnia Brak jest systemowych rozwiązań w zakresie minimalnych wymagań odwodnienia pasów ulicznych, dotyczących płynności i Brak wystarczającej liczby istniejących połączeń bezpieczeństwa ruchu pomiędzy poszczególnymi częściami miasta, drogowego. Braki w zakresie urządzeń organizacji i zabezpieczenia ruchu drogowego (sygnalizacja świetlna, bezpieczne przejścia dla pieszych, bariery i ekrany ochronne itp.), Nieekologiczne oświetlenie uliczne - ponad 95% punktów świetlnych to lampy sodowe, reszta to rtęciowe. Brak oświetlenia typu LED. Porządkujące ustalenia miejscowego planu Potencjalna możliwość ulokowania centralnego obszaru administracyjnozagospodarowania przestrzennego. usługowego wokół budynku Warmus Investment Sp. z o.o., w którym docelowo może funkcjonować Urząd Miasta wraz z wieloma jednostkami samorządowymi. Wokół tego budynku (z wykorzystaniem sąsiedztwa parku Glinianki) istnieje możliwość organizacji nowej zrewitalizowanej przestrzeni śródmiejskiej koncentrującej usługi dla mieszkańców (handel, gastronomia, rekreacja, sport, kultura). Brak czytelnej, historycznie Dominująca ilościowo niska zabudowa: budynki 1-2 ukształtowanej, struktury mieszkaniowe to 95% ogółu funkcjonalno-przestrzennej miasta Zagrożenie brakiem identyfikacji z miejscem (konieczność stworzenia swoistego zamieszkania. centrum Miasta na terenie wokół parku Glinianki w kierunku stacji PKP Sulejówek Miłosna planowana w latach 2017-2022). Brak wyraźnego centrum handlowousługowego oraz administracyjnokulturalnego Miasta. Konieczność aktualizacji MPZP dla wielu obszarów miasta - w związku z intensywną zabudową nowych terenów. Konieczność zapewnienia odpowiedniej infrastruktury w rejonach intensywnych podziałów nieruchomości (w związku z zabudową mieszkaniową) - np. budowa dróg poprzecznych między działkami i sieci wod.-kan. Potencjalny układ urbanistyczny tworzący tożsamość kulturową Miasta wokół parku Glinianki (do docelowej realizacji w ramach programu rewitalizacji miasta) – Brak jednolitej i w pełni Dekapitalizacja części starej zabudowy. zagospodarowanej przestrzeni wypoczynkowo-rekreacyjnej w centrum miasta chaos „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” potencjalnie atrakcyjny dla mieszkańców oraz turystów. Funkcjonowanie Miejskiego Obiektu Sportowego – bazy sportowej wybudowanej na potrzeby bazy treningowej dla turnieju EURO2012 Niewielkie deniwelacje terenowe, stabilne podłoże. Potencjalna dostępność terenów uzbrojonych. Strona 58 przestrzenny, brak infrastruktury okołoturystycznej. Brak efektywnego wykorzystania potencjału Miejskiego Obiektu Sportowego Ogólnie korzystne postrzeganie Miasta na zewnątrz, korzystny wizerunek Miasta - Sulejówek jest atrakcyjnym miejscem migracji osób poszukujących ciszy i spokoju w otoczeniu Warszawy. coraz mniejsza dostępność wolnych Przemieszanie funkcjonalne różnych typów zabudowy, terenów pod inwestycje głównie na terenie Ratajewa. mieszkaniowe i usługowe. Nieuporządkowane, niedostatecznie rozwinięte i Wysokie ceny gruntów zagospodarowane przestrzenie publiczne Miasta. ograniczające rozwój zabudowy Niedostatecznie uregulowane zasady utrzymania ładu i Miasta. porządku na terenie posesji prywatnych, zwłaszcza we fragmentach przylegających do przestrzeni publicznych. 2. Sfera społeczna Potencjał demograficzny; SILNE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia podstawowe Względnie wysokie dodatnie saldo migracji). Względnie szybki i stały przyrost Rosnący odsetek osób w wieku Stabilna sytuacja demograficzna Miasta, liczby ludności w latach 2000-2014, poprodukcyjnym. pomimo szybkiego przyrostu liczby osób w jednak znacznie niższy od prognoz i Wysoka atrakcyjność Miasta dla założeń strategii z 2004 roku. lokalizacji budownictwa wieku poprodukcyjnym. jest główną Korzystne zmiany w strukturze Duży napływ migracyjny ludzi o mieszkaniowego wykształcenia i zawodowej, zwiększona korzystnym statusie ekonomicznym – przyczyną obecnej i przyszłej podaż zasobów pracy o wysokich i potencjalnych podatników i klientów migracji. lokalnych firm (względnie wysokie zróżnicowanych kwalifikacjach. dodatnie saldo migracji). SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Słabość więzi społecznych. Niski poziom identyfikacji z tradycjami i specyfiką Miasta. Elementy izolacji społecznej w nowych osiedlach mieszkaniowych. Realizacja popytu konsumpcyjnego poza miejscem zamieszkania w przypadku dominacji funkcji mieszkaniowych, zwłaszcza w nowych osiedlach. Stosunkowo wysoki odsetek ludności w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym - względnie niski poziom wskaźnika perspektywiczności populacji Miasta. Dość istotna skala zjawiska Konieczność objęcia usługami z zakresu infrastruktury niesformalizowanego stałego społecznej oraz technicznej większej liczby odbiorców niż zamieszkiwania na terenie Miasta. wynika to z oficjalnej liczby mieszkańców. Duży wzrost liczby mieszkańców w Istotny „ubytek” dochodów budżetu Miasta z tytułu stosunkowo słabiej rozwiniętych udziału w podatkach od osób fizycznych przy istotnym częściach Miasta. wzroście kosztów obsługi infrastrukturalnej w zakresie usług społecznych (publicznych). „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 59 Problemy społeczne SILNE STRONY SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia szczegółowe Systemowe działania w oparciu o przyjęte Aktywność władz samorządowych i Niedobór środków finansowych na Niedobór środków budżetowych Miasta i niestabilność dokumenty programowe Miasta. innych instytucji w rozwiązywaniu szybką i kompleksową realizację finansowania programów centralnych. problemów społecznych programów społecznych. Ogólnie względnie niska aktywność organizacji Aktywna rola Miejskiego Ośrodka pozarządowych. Pomocy Społecznej w Sulejówku, aktywne formy pomocy społecznej: Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Miejski Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, Pomoc dla ucznia, Karta Dużej Rodziny, Świadczenia rodzinne, Fundusz alimentacyjny. Malejąca i niska stopa bezrobocia. Poprawa poziomu wykształcenia i dostosowania do rynku pracy. Wyspecjalizowana kadra pracowników w zakresie pomocy i świadczeń dla bezrobotnych. Koordynacja i współpraca międzyinstytucjonalna (samorząd, administracja rządowa, organizacje kościelne, pozarządowe itp.). Wsparcie samorządu dla wolontariatu i organizacji zajmujących się dziećmi, młodzieżą i rodzinami. Poszukiwanie pozabudżetowych źródeł środków finansowych. Stałe zmniejszanie się skali bezrobocia; Pozytywne oddziaływanie potencjału aglomeracji warszawskiej na miejski rynek pracy. Zmienność skali i zasięgu problemu bezrobocia w poszczególnych miejscowościach. Zbyt mało miejsc pracy na terenie Miasta (duże firmy zlokalizowane tylko w rejonie Ratajewa w południowej części miasta ). Ograniczona skala problemów w Problem opieki nad dziećmi, zakresie opieki nad dziećmi, młodzieżą i rodzinami młodzieżą i rodzinami. zmarginalizowanymi i zagrożonymi marginalizacją. Brak żłobków. Brak domu dziennej opieki w mieście - dla seniorów. Brak mieszkań socjalnych. Względnie niski poziom wykształcenia osób bezrobotnych – niedostosowany do rynku pracy, zmienność sytuacji na rynku pracy (zawody techniczne vs. wykształcenie ogólne). Słabość organizacji pozarządowych działających w sferze pomocy w wyjściu z bezrobocia. Niedostatek funduszy na wsparcie grup zagrożonych marginalizacją. Wciąż odczuwalny niedobory kadrowe w systemie pomocy społecznej. Niedostatek zastępczej opieki rodzinnej nad dziećmi. Deficyt miejsc w placówkach opieki, wsparcia i resocjalizacji. Niedostatek alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu dla dzieci i młodzieży w szczególności inicjatyw środowisk lokalnych. Aktywność w przeciwdziałaniu Zagrożenie patologiami Bezpośrednia dostępność negatywnych wzorców Dostępność bazy lokalowej i kadrowej. zachowań. Stabilność źródeł finansowania działań w uzależnieniom - ograniczona skala społecznymi. Zagrożenia z tytułu uzależnień w Niedostatki w dostępności placówek leczniczych. zakresie profilaktyki i rozwiązywaniu problemu. środowisku młodzieżowym. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 60 Dziedziczenie uzależnień w tym wyuczonej bezradności. Brak systemowego wsparcia dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. problemów uzależnień. Działalność instytucji pozarządowych oraz kościelnych. Międzyinstytucjonalna koordynacja działalności i wymiana doświadczeń. Ograniczona skala bezdomności. Działalność organizacji pozarządowych. Aktywność służb samorządowych oraz administracji i służb rządowych. Dostosowanie oferty wsparcia do potrzeb osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością. Stabilizacja liczebności osób Aktywność jednostek pomocy społecznej. Stabilizacja liczebności świadczeniobiorców. wymagających wsparcia. Właściwa identyfikacja obszarów problemowych Miasta przez MOPS w Sulejówku. Atrakcyjna oferta spędzania czasu dla osób starszych. Sprawnie funkcjonujący Sportowy Victoria Sulejówek. Klub Zagrożenia substandardowymi Duża mobilność osób z grupy zmarginalizowanej warunkami życia i bezdomnością. społecznie i ekonomicznie – trudności w określeniu skali i lokalizacji zjawiska. Brak indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności, profilaktyki oraz standaryzacji usług i odpowiedniej infrastruktury. Polaryzacja warunków bytowych ludności. Problemy wynikające z procesów Zwiększanie się bezwzględnej liczby osób w wieku starzenia się ludności. poprodukcyjnym wymagających wsparcia przy względnie Brak dziennego ośrodka wsparcia niekorzystnej sytuacji materialnej i osłabieniu więzi dla dzieci, świetlica rodzinnych osób starszych. socjoterapeutyczna. Brak określonych form i standardów usług wspierających Brak psychologów i terapeutów dla tę grupę mieszkańców. rodzin z problemami. Brak wyspecjalizowanej kadry oraz wolontariatu. Brak wzorów form zachowania aktywności zawodowej lub społecznej – w tym samopomocowej. Niedostatek środków technicznych poprawiających standard/komfort życia osób starszych. Zbyt mała liczba atrakcyjnych Niedostateczne wsparcie materialne i organizacyjne lokalnych stref rekreacji inicjatyw mieszkańców w zakresie wypoczynku, rekreacji, nieodpowiednie zagospodarowanie inicjatyw kulturalnych, oświatowych, samopomocowych, czasu wolnego dzieci i młodzieży. sąsiedzkich, utrzymania ładu i bezpieczeństwa Niedostateczny poziom aktywizacji publicznego. „zasobów społecznych” Miasta. Niedostateczna oferta sportowa i kulturalna dla Niedostateczny zakres usług Domu mieszkańców obszarów słabiej zurbanizowanych, Kultury w Sulejówku - obecne położonych na peryferiach Miasta (dotyczy głównie działania, pomimo dużej aktywności, obszaru Ratajewa oraz częściowo Starej i Nowej są niedostosowane do potrzeb Żurawki). wszystkich mieszkańców Miasta (co Brak odpowiedniej różnorodności oferty sportowej i powoduje, że jakość i dostępność kulturalnej, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży. oferty kulturalnej jest ograniczona). Brak odpowiedniego wykorzystania potencjału Muzeum J. Piłsudskiego. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 61 3. Infrastruktura techniczna SILNE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Powszechność instalacji wodociągowej w mieszkaniach. Dobry stan techniczny większości sieci wodociągowej (ok. 100% długości sieci wybudowano w latach 1995-2014: BDRGUS). Pomimo pozytywnych zmian w latach 20072014 wciąż zbyt niski poziom skanalizowania i zwodociągowania Miasta Potencjalnie dobry dostęp do sieci kanalizacyjnej dużych dostawców ścieków. Wyprzedzający względem sieci wodociągowej rozwój sieci kanalizacyjnej. Względnie wysoki poziom obsługi ludności przez oczyszczalnie ścieków (87% ludności: 2014 r.- BDRGUS). W Sulejówku systematycznie poprawia się sytuacja w zakresie liczby osób korzystających z oczyszczalni. Pomiędzy rokiem 2006 a 2013, liczba ta zwiększyła się ponad 3-krotnie, z 2672 osób do 8343. Oznacza to trzykrotny wzrost. Zagadnienia podstawowe Zaopatrzenie w wodę Wysoki stopień upowszechnienia Sieć wodociągowa nie jest instalacji wodociągowej w rozwinięta w sposób zapewniający mieszkaniach . efektywny obieg wody (brak tzw. Względnie wysoki poziom rozwoju spinek łączących pojedyncze sieci wodociągowej. odcinki sieci w różnych częściach miasta). Kanalizacja Wzrost wyposażenia w sieć Lokalne braki w dostępie do sieci kanalizacyjną od 2012 roku - długość kanalizacyjnej. sieci wzrosła od tego czasu z ok. 70 Duży problem wynikający z braku km do ponad 100 km do roku 2015. przyłączy kanalizacyjnych - w skali Miasta wiele budynków zlokalizowanych wzdłuż kolektorów nie zostało podłączone do sieci (obniża to efektywność funkcjonowania systemu wod.-kan.). Dość duże rozdrobnienie sieci osadniczej w południowej części miasta powodujące, że koszty skanalizowania wszystkich obszarów miasta, osiedli mieszkaniowych i zakładów produkcyjno-usługowych są bardzo wysokie. Oczyszczanie ścieków Dostępność oczyszczalni ścieków. Istniejąca oczyszczalnia ścieków zlokalizowane w płn. części miasta ma za zadanie oczyścić ścieki do II klasy czystości wód powierzchniowych. Zaopatrzenie w gaz Niewielki poziom „niskiej emisji” gazów i Wysoki stopień dostępności instalacji SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Trudności z zasilaniem miejskiej sieci wodociągowej – brak efektywnego połączenia z siecią wodociągową Warszawy. Okresowe niskie ciśnienie wody prowadzące do przerw w dostawach w okresie upałów - odczuwane przez mieszkańców. Opóźnienia rozwoju sieci kanalizacyjnej względem instalacji wodociągowych. Ogólnie liczna grupa mieszkań i ludności bez dostępu do sieci kanalizacyjnej– zagrożenia dla środowiska. Zagrożenia zanieczyszczeniem gruntu i wód gruntowych, dyskomfort aerosanitarny, obniżenie atrakcyjności inwestycyjnej terenu dla celów mieszkaniowych i produkcyjno-usługowych. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 62 pyłów z instalacji grzewczych poza gazowych w mieszkaniach, w tym sezonem grzewczym (większość ludności w bardzo dobrze rozwinięta sieć mieszkaniach z instalacją gazową, w tym z gazowa. dostępem do gazu sieciowego). Stałe odpady komunalne Odpady stałe zbierane w systemie Rozwiązany problem zbiórki odpadów Negatywne oddziaływanie planowanej kompostowni odpadów miejskim, monitorowanym wywożone na stałych. w Zielonce oraz planowanego składowisko (na terenie Miasta funkcjonuje Brak wysypiska odpadów w mieście. zakładu pirolizy na terenie PSZOK w rejonie targowiska miejskiego). Sulejówka. Korzystne perspektywy utylizacji odpadów stałych w związku z podjętymi inwestycjami w tym zakresie w ościennych gminach. Elektroenergetyka Konieczność modernizacji części urządzeń i sieci przesyłowej. Liczne przerwy w dostawach energii elektrycznej. Linie energetyczne o napięciu 15 kV są praktycznie w całości liniami napowietrznymi przez co narażone są na dużą awaryjność. Ponadto, duża ilość przyłączeń przyczynia się także do zwiększonej awaryjności sieci. Pogarsza się standard dostarczanej mocy (wzrost spadków napięć i awarii). Telekomunikacja Wysokie pokrycie obszaru Miasta siecią Stosunkowo dobrze zaspokojone Słaba infrastruktura telefonii przewodowej i bezprzewodowej – potrzeby w zakresie telefonii teleinformatyczna (brak obszar aglomeracji warszawskiej. przewodowej, oraz bezprzewodowej równomiernego dostępu do usług, starej i nowej generacji. problem z odbiorem radiowym, Istnieje miejska sieć światłowodowa problem z siecią telefonii w mieście. komórkowej. Istniejąca sieć światłowodowa w okresie trwałości nie może być wykorzystana dla zapewnienia Internetu dla mieszkańców. Trudności upowszechnienia selektywnej zbiórki odpadów. Problem wysypywania śmieci w lesie i jego otoczeniu wciąż nie został rozwiązany (pomimo nowej ustawy "śmieciowej". Niedostosowanie urządzeń i sieci elektroenergetycznej do intensyfikacji wykorzystania przestrzeni Miasta – w tym konieczność likwidacji napowietrznych linii elektroenergetycznych. Linie są maksymalnie wykorzystane, stąd też konieczność budowy nowej RPZ do 2025 roku. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” 4. Infrastruktura społeczna i sytuacja mieszkaniowa SILNE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Oddane do użytku nowe obiekty oświaty i wychowania – kontekst współczesnych standardów i oczekiwań. Podnoszenie poziomu kwalifikacji kadr oświaty i wychowania w kontekście dostępności wiodących ośrodków naukowych Stolicy. Bezpośrednie sąsiedztwo (Warszawa) wyspecjalizowanych placówek służby zdrowia świadczących usługi w pełnym zakresie. Dostępność lokalnych podstawowych refinansowanych usług medycznych oraz bogata oferta podstawowych usług o charakterze komercyjnym. Strona 63 Zagadnienia podstawowe Oświata i wychowanie Rozbudowana, zmodernizowana, nowoczesna baza materialna systemu oświaty i wychowania. Wysokokwalifikowana kadra systemu Konieczna ciągłego doposażania oświaty i wychowania. istniejącej bazy materialnej oświaty i wychowania w kontekście rosnących oczekiwań dzieci, rodziców i wymogów programów nauczania. Nierównomierny poziom nauczania w poszczególnych szkołach miejskich. SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Niedoskonałości systemu oświatowego: wysokie dopłaty z budżetu Miasta, zbyt mało zajęć dodatkowych dla dzieci uzdolnionych. Brak rozwojowej i przemyślanej opieki świetlicowej, słaby poziom nauczania języków obcych, brak opieki świetlicowej nad dziećmi i młodzieżą powyżej IV klasy SP, zbyt mała liczba zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży. Brak wspierania najzdolniejszych uczniów, brak oferty w zakresie opieki nad dziećmi do lat 3. Konieczność budowy żłobka. Konieczność budowy infrastruktury sportowej (bieżni) wokół szkół. Konieczność instalacji urządzeń do pozyskania OZE w placówkach oświatowych. Ochrona zdrowia, pomoc społeczna Dostępność usług medycznych w Brak specjalistycznych usług Brak stabilności i względnie niski standard ramach istniejącej lokalnej zdrowotnych. refinansowanych usług medycznych. podstawowej bazy materialnej i Konieczność doposażenia ośrodka Pomoc społeczna ograniczona jest do niezbędnego kadrowej oraz usług specjalistycznych zdrowia. minimum, nie aktywizuje się osób będących rzeczywiście w Stolicy. Zbyt mała liczba specjalistów w w trudnej sytuacji (np. osoby chore, inwalidów, samotne Dobra współpraca MOPS z miejskich ośrodku zdrowia w matki, wielodzietne), brak programów wsparcia osób z Ośrodkami Zdrowia, Kościołami, Sulejówku. problemami, brak dziennego domu opieki dla osób Policją i szkołami. starszych, zbyt słaba opieka nad ludźmi w podeszłym wieku, nieodpowiednia pomoc społeczna dla bezrobotnych i „wykluczonych”. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 64 Kultura, sport, wypoczynek Aktywna działalność Miejskiej Biblioteki Istniejące podstawy bazy materialnej Niedostatki bazy materialnej w kontekście rozwoju działalności Publicznej w Sulejówku (wraz z dwoma oraz kadry. Dobre wyposażenie szkół w obiekty kulturalnej oraz sportowofiliami). sportowo-rekreacyjne. rekreacyjnej. Dobrze rozwinięta komercyjnie baza Fatalne warunki techniczne i sportu i rekreacji w mieście (np. korty lokalowe funkcjonowania MDK w tenisowe). Sulejówku. Brak miejskiego centrum sportu obecne działania, pomimo dużej aktywności, są rozproszone i nieskoordynowane (co powoduje, że jakość i dostępność oferty sportowej jest ograniczona). Brak wykorzystania potencjału MOS w Sulejówku dla upowszechnienia sportu i rekreacji wśród mieszkańców, głównie dzieci i młodzieży. Brak basenu miejskiego. Korzystne dla rozwoju turystyki weekendowej, rekreacji ruchowej (biegi, piesze wycieczki, jazda na rowerze, jazda konna) walory środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego Sulejówka. Niedostateczna baza dla rozwoju kultury oraz działalności sportowo-rekreacyjnej o nowej skali dostępności i oddziaływania. Zasadnicze braki w zakresie małych obiektów służących wypoczynkowi i rekreacji zwłaszcza dzieci i młodzieży (mini-boiska, place zabaw, ścieżki rowerowe itp). Zbyt mała liczba atrakcyjnych lokalnych stref rekreacji odpowiednie zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży. Zbyt mała różnorodność oferty sportowej i kulturalnej, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży. brak odpowiedniej oferty kulturalnej dla młodzieży (brak zajęć w MDK dla tej grupy wiekowej), zbyt mało osób korzysta z MDK, za mało działań zachęcających do udziału w kulturze, oferta MDK skierowana jest do wymagających odbiorców, oferta MDK nie dociera „na zewnątrz”. Turystyka Walory turystyczne związane z Brak odpowiedniej bazy Brak infrastruktury turystycznej niezbędnej do otoczeniem terenów leśnych oraz hotelowo-motelowej i prawidłowego funkcjonowania turystyki pieszej i parku Glinianki agroturystycznej. rowerowej - miejsca do odpoczynku, wiaty, sanitariaty, Wysoka lesistość Miasta. miejsca do bezpiecznego rozpalenia ogniska, kosze na Brak systemu ścieżek śmieci). rowerowych o charakterze turystycznym. Brak zintegrowanego z Warszawą i innymi miejscowościami OMW systemu ścieżek rowerowych i Brak strategii organizacji usług infrastruktury rowerowej dopasowanej do potrzeb i wizji turystycznych w mieście rozwoju ekologicznej Miasta, słaba infrastruktura (odpowiedź na pytanie o turystyczna, brak hotelu/motelu dla potrzeb rozwoju intensywność, skalę i jakość turystyki, brak miejsc do odpoczynku przy szlakach oferty). turystycznych. Brak wykorzystania potencjału turystycznego Muzeum J. Piłsudskiego dla rozwoju spójnej oferty turystycznej i kulturalnego miasta. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 65 5. Potencjał gospodarczy rynek pracy Potencjał gospodarczy SILNE STRONY SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia szczegółowe Wysoki udział przedsiębiorstw W odniesieniu do liczby mieszkańców Niewielka liczba atrakcyjnych Duży udział ludności nowo przybyłej pracującej poza wykorzystujących innowacje oraz wyższy poziom nasycenia podmiotami terenów inwestycyjnych. miastem. prowadzących działalność w branżach gospodarczymi niż w innych tego typu Brak odpowiedniego wykorzystania Ogólnie duży udział osób dojeżdżających do pracy poza proeksportowych i w ramach tzw. ośrodkach z obszaru aglomeracji; potencjału badawczo-rozwojowego teren Miasta. inteligentnych specjalizacji Mazowsza (strefa Wyodrębniona strefa „przemysłowa” firm produkcyjno-usługowych przemysłowa w rejonie Ratajewa). Miasta w rejonie Ratajewa (m.in. ul. zlokalizowanych na terenie Miasta Drobiarska, Czynu Społecznego, Brak systemu wsparcia działalności Asfaltowa) – jest tu kilka dużych innowacyjnej w mieście. zakładów przemysłowych. Dominacja niewielkich podmiotów Strefa lokalizacji firm produkcyjno- Brak rozbudowanego sektora firm w działających w sferze usług rynkowych, w usługowych nie wpływa niekorzystnie branży turystycznej, hotelarskiej i potencjał środowiskowy i gastronomicznej. tym w handlu i naprawach, przy istotnym na Wciąż zbyt słaba baza udziale firm ze sfery otoczenia biznesu a turystyczny Miasta. konferencyjno-hotelowa oraz także działalności przemysłowej i rekreacyjno-wypoczynkowa do budowlanej. obsługi popytu na tego typu usługi Południowa część Miasta (Ratajewo, generowanego zwłaszcza w częściowo Żurawka) jest usługowym Warszawie (predyspozycje kosztów, zapleczem wschodnich dzielnic Warszawy odległości, dostępności (Wesoła, Rembertów) (warsztaty komunikacyjnej). samochodowe, usługi budowlane, usługi specjalistyczne). Niepełne wykorzystanie walorów Zbyt słaba baza konferencyjno-hotelowa oraz położenia geograficznego, w tym rekreacyjno-wypoczynkowa do obsługi popytu na tego sąsiedztwa Warszawy. typu usługi generowanego zwłaszcza w Warszawie (predyspozycje kosztów, odległości, dostępności komunikacyjnej, środowiskowe-lasy). Rynek pracy SILNE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia podstawowe Gwałtowny spadek liczby bezrobotnych w Nieistotny problem bezrobocia. Potencjalnie znacząca możliwość okresie 2000-2014. tworzenia nowych miejsc pracy w Wzrost popytu na pracę. Podaż miejsc pracy dla osób z branży hotelarsko-gastronomicznej. wykształceniem zawodowym i technicznym. SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Konieczność modernizacji i restrukturyzacji (innowacyjność i konkurencyjność) lokalnej bazy gospodarczej dla zachowania trwałego rozwoju. Konieczność stałej modernizacji systemu oświaty i wychowania oraz szkoleń zawodowych w celu rozwoju zasobów ludzkich (restrukturyzacja i podnoszenie „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 66 poziomu kwalifikacji). Enklawy bezrobocia utrwalonego z Konieczność adresowanych działań w celu likwidacji elementami dziedziczenia ról skutków długotrwałego bezrobocia. społecznych. 6. Zarządzanie i finanse Zarządzanie i finanse SILNE STRONY SŁABE STRONY Zagadnienia szczegółowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia podstawowe Zagadnienia szczegółowe korzystna sytuacja Sytuacja finansowa budżetu Miasta Szybko rosnący potencjał finansowy Miasta Względnie nieadekwatna do potencjalnych (wzrost względnych i bezwzględnych finansowa budżetu Miasta. wyższy poziom możliwości rozwoju. rozmiarów dochodów i wydatków Porównawczo dochodów i wydatków per capita niż w budżetowych). gminach metropolii Wzrost udziału dochodów ze źródeł innych pozabudżetowych, w tym środków polityki warszawskiej. strukturalnej UE. Utrata potencjalnie należnych Duży udział wśród faktycznych mieszkańców Miasta Dynamiczny, bezwzględnie i względnie, Aktywność inwestycyjna Miasta. dochodów budżetowych wynikająca przyrost wydatków inwestycyjnych. osób niezameldowanych. ze specyfiki Miasta. Aktywna polityka kredytowa Miasta – wzrost Wiele firm strefy przemysłowej w Ratajewie nie udziału inwestycji finansowanych kredytami odprowadza podatku CIT do budżetu Miasta. długoterminowymi. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UM oraz BDL GUS. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 67 6. Wizja rozwoju (cel generalny) Zarządzanie strategiczne polega na podejmowaniu decyzji w sprawie przyszłych kierunków działania oraz na implementacji tych decyzji. W zarządzaniu strategicznym można wyróżnić dwie główne fazy: planowania strategicznego oraz implementacji strategii. Planowanie strategiczne obejmuje następujące etapy: Definiowanie filozofii (wizji) i misji organizacji; Ustalanie długo- i krótkoterminowych celów, odpowiednio do przyjętej misji; Wybór strategii, na podstawie określonych kryteriów efektywności, stosownie do założonych celów organizacji. Z kolei implementacja strategii obejmuje: Utrzymanie lub wprowadzenie niezbędnych funkcji/działań organizacji, aby przyjęta strategia została skutecznie zrealizowania Monitoring efektywności wdrażania poszczególnych etapów strategii. POLA ODDZIAŁYWANIA /PRZEDMIOT/ STRATEGII ROZWOJU LOKALNEGO Realizacja zadań własnych, zleconych oraz „ogólnych kompetencji” jst Zarządzanie organizacją „Urzędem” Zarządzanie finansami i majątkiem własnym jst Zarządzanie finansami i majątkiem/ w dyspozycji jst Oddziaływanie poprzez zadania realizowane poza jst Oddziaływanie na rozwój gospodarki lokalnej i sferę społeczną Oddziaływanie bezpośrednie/podległość - głównie: własność, dyspozycja, „finansowanie” itp. Oddziaływanie pośrednie: regulacje „prawne” i „infrastrukturalne”, „przywództwo” itp. Źródło: Opracowanie własne „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 68 Poniżej zaprezentowany został ramowy układ logiczny strategii rozwoju Miasta Sulejówek, uwzględniający hierarchię poszczególnych celów i wizji. Wizja rozwoju miasta; Misja rozwoju miasta; Główne cele strategiczne/priorytetowe/priorytety rozwoju; Cząstkowe/szczegółowe/operacyjne cele rozwoju oraz zadania realizacyjne. Wizja (stan docelowy „idealny”) Misja (stan docelowy realny) 1. Cel strategiczny ... ... 2. Cel strategiczny 3. Cel strategiczny ... 1.1. Cel. . operacyjny 1.1.1. Zadanie realizacyjne . 1.2. Cel operacyjny 1.1.2. Zadanie realizacyjne 1.1.3. Zadanie realizacyjne Źródło: Opracowanie własne ... 1.3. Cel operacyjny ... ... „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 69 Określono następującą docelową wizję (stan docelowy idealny) rozwoju Miasta Sulejówek: MIASTO SULEJÓWEK: ATRAKCYJNYM MIEJSCEM ZAMIESZKANIA, WYPOCZYNKU, REKREACJI I PRACY; MIASTEM W PEŁNI KORZYSTAJĄCYM Z DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ZWIĄZANEGO Z MARSZAŁKIEM J. PIŁSUDSKIM; MIASTEM I DOBRZE ZINTEGROWANYM SKOMUNIKOWANYM Z OTOCZENIEM METROPOLITALNYM; MIASTEM POTRZEBY SKUTECZNIE MIESZKAŃCÓW ZASPOKAJAJĄCYM DZIĘKI WYSOKIEJ SPRAWNOŚCI ORGANIZACYJNEJ JEDNOSTEK JĄ TWORZĄCYCH. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 70 Docelowa misja (stan docelowy realny) rozwoju Miasta Sulejówek do roku 2025: MIASTO SULEJÓWEK W 2025 ROKU… „AKTYWNI I ZAANGAŻOWANI MIESZKAŃCY WSZECHSTRONNIE UCZESTNICZĄCY W ŻYCIU SPOŁECZNYM MIASTA” „MIASTO EFEKTYWNIE SKOMUNIKOWANE Z OTOCZENIEM METROPOLITALNYM, ZAPEWNIAJĄCE BEZKOLIZYJNE PRZEJAZDY PRZEZ TORY KOLEJOWE TRASY E-20, FUNKCJONALNIE WKOMPONOWANE W UKŁAD DROGOWY PLANOWANEJ WSCHODNIEJ OBWODNICY WARSZAWY ORAZ TRASY S-2” „MIASTO RACJONALNIE ZAGOSPODAROWANE I DBAJĄCE O WSPÓLNĄ PRZESTRZEŃ PUBLICZNĄ, AKTYWNIE KORZYSTAJĄCE Z ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII (OZE), ŚWIADOME EKOLOGICZNIE” „MIEJSCE FUNKCJONOWANIA JEDNEGO Z NAJNOWOCZEŚNIEJSZYCH OBIEKTÓW MUZEALNYCH W POLSCE (MUZEUM J.PIŁSUDSKIEGO). MIASTO W PEŁNI KORZYSTAJĄCE ZE WSPÓŁPRACY Z MUZEUM, ROZWIJAJĄCE W OPARCIU O WSPÓŁPRACĘ Z NIM WŁASNĄ OFERTĘ KULTURALNĄ I TURYSTYCZNĄ” „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 71 „MIASTO W PEŁNI WYPOSAŻONE W PODSTAWOWĄ INFRASTRUKTURĘ TECHNICZNĄ, W TYM WODOCIĄGOWOKANALIZACYJNĄ” „MIASTO ZAPEWNIAJĄCE WSZYSTKIM RÓWNY DOSTĘP DO OBIEKTÓW SPOŁECZNYCH – OCHRONY ZDROWIA, PRZEDSZKOLI, SZKÓŁ, INSTYTUCJI KULTURY” „INSTYTUCJE, URZĘDY, PODMIOTY GOSPODARCZE PRZYJAZNE MIESZKAŃCOM, URZĄD MIASTA OTWARTY NA DIALOG Z MIESZKAŃCAMI I KORZYSTAJĄCY Z ICH WYSOKIEGO POTENCJAŁU INTELEKTUALNEGO” Realizacja celów strategicznych i operacyjnych w Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek przebiegać będzie poprzez: zrównoważone wykorzystanie potencjału przyrodniczego w tworzeniu ładu przestrzennego i atrakcyjnego krajobrazu kulturowego (grupa celów ekologicznych), integrację wspólnoty i zaangażowanie mieszkańców w świadome i zrównoważone kształtowanie tożsamości Sulejówka, sprzyjające rozwojowi gospodarczemu gminy (grupa celów społeczno-gospodarczych), likwidację zapóźnień cywilizacyjnych w systemach infrastruktury społecznej i technicznej - stworzenie europejskich standardów w dostępie do mediów zarówno dla mieszkańców jak i przedsiębiorców (grupa celów infrastrukturalnych), stworzenie dogodnych warunków komunikacji z Warszawskim Obszarem Metropolitalnym opartych na zróżnicowanym wachlarzu środków transportu (grupa celów transportowych). „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 72 NAJWAŻNIEJSZE MIERZALNE WYZWANIA STOJĄCE PRZED MIASTEM W PERSPEKTYWIE DO 2025 ROKU: W 2025 roku Miasto Sulejówek powinno być w 100% zwodociągowane i 90% skanalizowane (na obszarach, w których jest to technicznie możliwe, 10% mieszkańców będzie korzystać ze szczelnych osadników). Oczyszczalnia ścieków powinna zabezpieczać odbiór ścieków z całego obszaru Miasta przy zachowaniu najwyższych standardów oczyszczania ścieków, powinna również osiągnąć swoją maksymalną zakładaną przepustowość. Istniejące i rozbudowane stacje uzdatniania wody powinny zabezpieczać potrzeby całej miejskiej sieci wodociągowej. Do 2025 roku wszystkie główne drogi miejskie powinny posiadać nawierzchnię utwardzoną i być w co najmniej dobrym stanie technicznym. W pierwszej kolejności utwardzone winny być drogi uzupełniającego układu drogowego (główne drogi osiedlowe) na terenach o największej urbanizacji, po uprzedniej realizacji infrastruktury technicznej. Ponadto do 2025 drogi wojewódzkie tj. al. Piłsudskiego oraz Okuniewska powinny być gruntownie zmodernizowane na całym odcinku w zakresie: realizacji chodników, ewentualnych ścieżek rowerowych, bądź alternatywnie ciągów pieszo – rowerowych na całej długości ulicy, budowy azyli (wysp dla pieszych) oraz wyposażenia w najnowocześniejsze urządzenia bezpieczeństwa ruchu, głównie pod kątem bezpieczeństwa pieszych. Do 2025 roku powinno być zaawansowane tworzenie nowego, czytelnego układu podstawowego (komunikacyjnego) dostosowanego do potrzeb dalszej urbanizacji Miasta. W ramach realizacji długofalowego programu działań w zakresie rozwoju komunikacji do 2025 roku wszelkie działania winny zostać skierowane na: podniesienie standardu ul. Dworcowej i ul. Kombatantów, jako ulic stanowiących oś komunikacyjną a jednocześnie wizytówkę Miasta poprzez ich modernizację oraz przebudowę, utworzenie reprezentacyjnego ciągu komunikacyjnego wokół Muzeum J. Piłsudskiego. Docelowo cała ulica Paderewskiego ma być reprezentacyjną ulicą nawiązującą w swoim stylu do czasów życia Marszałka Piłsudskiego (m.in. odpowiednie oświetlenie, ławki multimedialne), która będzie obsługiwać ruch turystyczny z terenu muzeum w kierunku stacji PKP Sulejówek-Miłosna i dalej w kierunku planowanego centrum administracyjno-usługowego na terenie obecnego „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” parku „Glinianki”. Rekomendowany zakres rzeczowy Strona 73 planowanego ciągu reprezentacyjnym wokół Muzeum obejmuje: Rozbudowę ul Paderewskiego na odcinku od al. Piłsudskiego do ul. Grabskiego 980mb. Zakres obejmuje nie tylko przebudowę jezdni, ale również obustronne chodniki z kostki granitowej, ścieżkę rowerową, oświetlenie stylizowane na lata 20 XX wieku, ławki multimedialne, interaktywne tablice informacyjne, strefy wypoczynku (w postaci mini placów z ławkami, fontanną, mini gastronomią, zieleń), wszystko na działkach miejskich. Na jednej z działek miejskich przy tej ulicy jest ew. możliwość zorganizowania dodatkowego parkingu w odległości ok 300 m od Muzeum. Przebudowę ul. Grabskiego na odc. od ul. Paderewskiego do ul. Dworcowej, 360 mb. Rozbudowę ul. Dworcowej na odc. od ul. Grabskiego do Żeromskiego, 350 mb. przebudowę i modernizację układu drogowego w rejonie Ratajewa wraz z realizacją alternatywnych w stosunku do ul. Drobiarskiej i Czynu Społecznego rozwiązań komunikacyjnych – dostosowanie układu komunikacyjnego dla potrzeb rozwoju obecnej i planowanej działalności gospodarczej. przebudowę nawierzchni gruntowych (destruktowych) na asfaltowe wraz z realizacją chodników oraz ścieżek rowerowych (alternatywnie ciągów pieszo – rowerowych) w sąsiedztwie dróg wojewódzkich (Piłsudskiego i Okuniewskiej), W szczególności do 2025 roku powinna nastąpić gruntowna poprawa skomunikowania Miasta z Warszawą, w tym co najmniej: Budowa bezkolizyjnych przejazdów kolejowych w ciągu DW638 (al. Piłsudskiego) oraz w ciągu drogi powiatowej (ul. Przejazd) wraz z utworzenie drogowej infrastruktury towarzyszącej umożliwiającej sprawne włączenie nowych obiektów inżynieryjnych w istniejący ruch kołowy o charakterze lokalnym. Rozwiązanie układu komunikacyjnego miasta wokół planowanego przebiegu Wschodniej Obwodnicy Warszawy i trasy S2 wraz z węzłem „Zakręt”. Ponadto w przypadku kształtowania nowego układu komunikacyjnego należy do 2025 roku wytworzyć na terenie Miasta nowe powiązania funkcjonalne - oraz utrzymać niezagospodarowane - pasów terenów pod planowane inwestycje drogowe np. teren pod projektowaną trasę S2 i WOW na terenie przy granicy z Wesołą. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 74 Do 2025 roku miasto będzie w 80% wyposażone w odpowiednią infrastrukturę służącą odwodnieniu w zakresie działek będących w jej władaniu. Do 2025 wszyscy mieszkańcy Miasta powinni mieć zapewniony dostateczny dostęp do wysokiej jakości podstawowych usług opieki zdrowotnej oraz dostęp do najważniejszych usług specjalistycznych. W zakresie SPZOZ do 2025 powinni zakontraktowani specjaliści w najważniejszych dziedzinach opieki zdrowotnej (np. ginekolog, endokrynolog, kardiolog). Do 2025 roku powinny być rozwiązane wszystkie najważniejsze problemy systemu edukacji i wychowania. Do tego czasu wszystkie zainteresowane dzieci powinny mieć swobodny dostęp do opieki świetlicowej, zajęć pozalekcyjnych, zajęć dodatkowych kształtujących dodatkowe umiejętności dzieci, zajęć typu SKS, dodatkowych zajęć kształtujących umiejętność obsługi komputera. Do 2025 roku miasto powinno wdrożyć program wsparcia dzieci o specjalnych uzdolnieniach. Do 2025 roku powstanie miejski żłobek. Do 2025 roku każdy mieszkaniec Miasta powinien mieć możliwość korzystania z ogólnodostępnych obiektów sportu i rekreacji w pobliżu swojego miejsca zamieszkania. Dotyczy to w szczególności obiektów na potrzeby dzieci i młodzieży szkolnej. Ponadto każdy mieszkaniec będzie dobrze poinformowany o ofercie sportowo-rekreacyjnej Miasta (np. za pośrednictwem aplikacji mobilnych i portali społecznościowych). Do 2025 roku oddany do użytku zostanie profesjonalny Miejski Ośrodek Sportu (na bazie obiektu MOS) oferujący kompleksowy zakres zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży oraz dorosłych mieszkańców Miasta. Do 2025 roku przy każdej szkole miejskiej powinny być zlokalizowane profesjonalne strefy sportu, w tym boiska i bieżnie. Do 2025 roku społeczność Miasta powinna być zintegrowana z znacznie większym stopniu niż dotychczas. Do tego czasu nie powinno być wyraźnie dziś widocznego podziału na „Nas – starych mieszkańców” i „Ich – nowych mieszkańców”. Organizowane będą nie tylko cykliczne imprezy/eventy/wydarzenia o charakterze ogólnomiejskim, lecz przede wszystkim małe spotkania sąsiedzkie. W tym celu miasto powinno stworzyć odpowiednie warunki dla integracji w osiedlach tworząc wydzielone i odpowiednio wyposażone przestrzenie publiczne. Do 2025 roku w poszczególnych obszarach miasta (osiedlach) powinni pracować animatorzy integracji społecznej (w miarę konieczności finansowani ze środków UM lub MDK i/lub środków zewnętrznych). „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 75 Do 2025 roku miejska oferta usług kulturalnych powinna zostać dostosowana do potrzeb wszystkich mieszkańców. Organizowane będą zajęcia/imprezy dla wszystkich grup wiekowych, w tym seniorów którzy w 2025 roku prawdopodobnie stanowić będą najliczniejszą grupę mieszkańców Miasta. Ponadto do 2025 roku oferta MDK powinna „wyjść” poza mury obecnego budynku i dotrzeć do mieszkańców – np. poprzez organizację małych imprezkulturalnych/pokazów/wystaw/odczytów/spotkań z ciekawymi ludźmi itp. Do 2025 roku miejski system pomocy społecznej powinien zostać dostosowany do oczekiwań wszystkich interesariuszy (pod warunkiem poprawy obecnych warunków lokalowych tej instytucji). W szczególności oferta MOPS powinna być tak skonstruowana, aby w sposób aktywny wspierać osoby z problemami, w tym niepełnosprawnych, osoby starsze, osoby uzależnione, bezrobotni – efektem powinno być ich faktyczne włączenie społeczne, nie zaś tylko wypłata/udzielenie określonych świadczeń. Ponadto formuła funkcjonowania MOPS powinna być zmieniona w kierunku organizacji inicjującej i organizującej niezbędną pomoc w określonych środowiskach, nie zaś organizacji biernie oczekującej na zgłoszenia osób z problemami. Do 2025 roku miasto powinno stworzyć odpowiednie lokalowe i organizacyjne warunki dla efektywnego zagospodarowania potencjału osób starszych, którzy według szacunkowych prognoz będą stanowili bardzo wysoki odsetek mieszkańców Miasta (już dziś na tle podobnych gmin Sulejówek jest jedną z najstarszych wspólnot samorządowych w aglomeracji warszawskiej). Do 2025 roku powstanie dom dziennego pobytu dla osób starszych. Do 2025 roku powinien być całkowicie rozwiązany problem z chaosem i nieporządkiem w przestrzeni publicznej, zwłaszcza w otoczeniu parku Glinianki. Dotyczy to nie tylko kwestii sprzątania i sprawnego usuwania odpadów i śmieci, lecz również likwidacji/znacznego ograniczenia nielegalnych reklam/banerów/bilboardów szpecących krajobraz Miasta. Do 2025 roku powstanie miejskie centrum administracyjno-usługowe (Miejska Strefa Integracji Społecznej – MSIS) w rejonie obecnego parku Glinianki w kierunku do stacji PKP Sulejówek-Miłosna oferujące możliwość aktywnego i wszechstronnego spędzania wolnego czasu, wyposażone w reprezentacyjną przestrzeń publiczną. Centrum powinno być wyposażone nie tylko w funkcje administracyjne (ew. bankowe, ubezpieczeniowe), lecz przede wszystkim w funkcje handlowe (np. małe lokalne sklepiki oferujące atrakcyjny asortyment, produkty regionalne, eko-żywność itp.), „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 76 rekreacyjne (np. siłownia plenerowa, punkty fitness itp.), kulturalne, gastronomiczne z możliwością usytuowania tzw. ogródków letnich. Centrum powinno być również miejscem koncentracji siedzib miejskich organizacji pozarządowych i miejscem spotkań mieszkańców. Powinno być również miejscem organizacji cyklicznych jarmarków, targów i innych niewielkich imprez/wydarzeń atrakcyjnych dla mieszkańców i nieuciążliwych dla otoczenia i środowiska. Obecna tkanka urbanistyczna miasta, w sposób chaotyczny ciążąca do dwóch stacji PKP, nie stwarza jakichkolwiek efektywnych warunków do integracji i, poprzez swoją niefunkcjonalność, sprzyja trwałemu rozpadowi więzi społecznych wśród mieszkańców. Skutkiem tego jest: bardzo niska identyfikacja mieszkańców z miastem i jego problemami znieczulica społeczna trwały rozpad relacji sąsiedzkich brak zainteresowania młodzieży spędzaniem czasu w mieście brak oddolnych działań integracyjnych tworzenie zamkniętych enklaw (nowi mieszkańcy) brak oferty organizacji non-profit Co powoduje w długim okresie: spadek atrakcyjności osiedleńczej miasta spadek bazy ekonomicznej miasta – niższe wpływy z PIT/CIT, brak środków na rewitalizację centrum zagrożenie patologiami społecznymi (już dziś wysoka przestępczość wokół stacji PKP i w całym centrum przy parku Glinianki) niemożność pełnego wykorzystania unikalnego potencjału związanego z J. Piłsudskim w celu integracji miasta i jego mieszkańców - w 2017 r. powstanie w mieście nowe Muzeum (koszt ok. 200 mln zł, 250 tyś osób/rok) – wg badań ponad 70% mieszkańców nie wie, w której części miasta mieszkał Marszałek, wg badań Muzeum J. Piłsudskiego 59% Polaków uważa Marszałka za najważniejszą osobę w historii Polski. pogłębienie ogromnego zadłużenia miasta przedsiębiorcy nie są zainteresowani rozwojem miasta. Stworzenie MSIS jako centralnego funkcjonalnego obszaru miasta będzie pierwszym etapem przywrócenia tożsamości Sulejówka jako jednolitej przestrzeni społecznej i przyczyni się do budowy zupełnie nowej jakości przestrzeni publicznej sprzyjającej „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 77 integracji anonimowych mieszkańców (typowego 20 tys miasta w otoczeniu dużej aglomeracji) i zwiększeniu ich udziału (partycypacji) w kształtowaniu potencjału społecznego i gospodarczego Sulejówka. Utworzenie MSIS przywróci miasto mieszkańcom poprzez: stworzenie miejsca spotkań, integracji i rekreacji, wyzwolenie aktywności grup społecznych zagrożonych wykluczeniem – organizacja stałego programu warsztatów tematycznych dla wszystkich grup wiekowych, w tym niepełnosprawnych stworzenie atrakcyjnej oferty spędzania czasu dla całych rodzin 7 dni w tygodniu stworzenie stałej platformy współpracy na linii samorząd-przedsiębiorcyorganizacje non-profit przy wykorzystaniu infrastruktury MSIS skoncentrowanie i uporządkowanie strefy handlowo-usługowej wokół MSIS integrację działań w ramach MSIS z planowanym Muzeum Marszałka Piłsudskiego utworzenie aktywnej ścieżki edukacji ekologicznej w ramach części parkowej MSIS utworzenie inkubatora innowacji i rozwoju w pawilonie na terenie parku utworzenie przestrzeni (agory) w formie centralnego placu miejskiego połączonego z kameralnym amfiteatrem, gdzie organizowane będą spotkania, małe imprezy miejskie, zebrania mieszkańców, małe festyny, pokazy, gry i zabawy dla dzieci i młodzieży, jarmarki tematyczne, teatry uliczne itp. Planowane działania pilotażowe w zakresie partycypacji społecznej: zaprojektowanie miejsca spotkań, integracji i rekreacji oraz budowa atrakcyjnej oferty spędzania czasu dla całych rodzin 7 dni w tygodniu identyfikacja stałej platformy współpracy na linii samorząd-przedsiębiorcyorganizacje non-profit przy wykorzystaniu infrastruktury MSIS (wdrożenie modelu public governance) określenie komplementarnej względem planowanego Muzeum Piłsudskiego oferty kulturalno-rekreacyjnej w centrum miasta budowa programu koncentracji i uporządkowania strefy handlowo-usługowej wokół MSIS zaprojektowanie aktywnej ścieżki edukacji ekologicznej w ramach części parkowej MSIS oraz inkubatora innowacji i rozwoju w pawilonie na terenie parku „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 78 zaprojektowanie optymalnej przestrzeni (agory) w formie centralnego placu miejskiego połączonego z kameralnym amfiteatrem, gdzie organizowane będą małe imprezy miejskie, zebrania mieszkańców, małe festyny, pokazy, gry i zabawy dla dzieci i młodzieży, jarmarki, teatry uliczne itp. określenie optymalnej formy wyzwolenia aktywności grup społecznych zagrożonych wykluczeniem – organizacja stałego programu warsztatów tematycznych dla wszystkich, w tym niepełnosprawnych Dzięki powyższym działaniom nastąpi integracja wysiłków służących: stworzeniu przyjaznej mieszkańcom i przedsiębiorcom przestrzeni miejskiej stworzeniu miejskich terenów zielonych wykorzystaniu unikalnego dziedzictwa kulturowego związanego z osobą J. Piłsudskiego Do 2025 roku miasto powinno doprowadzić do racjonalnego wykorzystania potencjału kulturowego i turystycznego Muzeum J. Piłsudskiego. W szczególności dotyczy to: uporządkowania infrastruktury okołoturystycznej, odpowiedniego oznakowania i budowy niewielkiej bazy wypoczynkowej na obszarze sąsiadującym z tym obiektem, stworzenia komplementarnej oferty kulturalnego w ramach działań Urzędu Miasta i jednostek miejskich, wypracowania wspólnej strategii realizacji działań promocji miasta i jego walorów historycznych. Do 2025 roku powinien zostać utworzony systemu wypożyczania rowerów (połączenie z warszawskim systemem Veturilo). Do 2025 roku co najmniej 70% gospodarstw domowych i 90% obiektów publicznych w mieście będzie wykorzystywać urządzenia służące pozyskaniu OZE, zaś wszystkie obiekty publiczne będą energooszczędne według najnowszych możliwych standardów. Do 2025 roku Miasto Sulejówek powinna zostać integralną częścią Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego (WOF). Integracja powinna dotyczyć wzmocnienia najważniejszych powiązań funkcjonalnych, w tym: transportowych (dogodny dojazd systemem dróg i dróg rowerowych do Warszawy i gmin sąsiednich, integracja systemu komunikacji publicznej, ponadto do 2025 roku na terenie Miasta powinny powstać wszystkie odcinki dróg rowerowych planowane w tzw. Master Planie ZIT z 2015 roku), gospodarczych (pełna integracja oferty gospodarczej i inwestycyjnej Miasta z systemem promocji gospodarczej WOF, wypracowanie stałego modelu współpracy z potencjalnymi partnerami gospodarczymi Miasta przy wykorzystaniu „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 79 planowanego Centrum Informacji Gospodarczej (CIG) WOF, uruchomienie stałego stanowiska promocji oferty gospodarczej i turystycznej Miasta przy wykorzystaniu CIG WOF), społecznych (poprzez aktywny udział Miasta we wspólnych projektach skierowanych do mieszkańców WOF, w tym głównie dzieci i młodzieży oraz seniorów), administracyjnych (poprzez integrację systemu informacji Miasta z aplikacjami wspólnymi dla gmin WOF, np. WOF EXPO, WOF PROMO-INFO, e-archiwum itp.), przestrzenno-środowiskowych (uruchomienie stałej współpracy gmin WOF w zakresie planowania przestrzennego i ochrony cennych przyrodniczo terenów, stała współpraca przy planowaniu dużych międzymiejskich projektów infrastrukturalnych). Do 2025 roku mieszkańcy i przedsiębiorcy z terenu Miasta powinni mieć swobodny dostęp do wszelkich informacji publicznych/rejestrów wytworzonych w Urzędzie Miasta i jednostkach miejskich, powszechna będzie również możliwość załatwiania spraw urzędowych drogą elektroniczną. Do 2025 roku zdecydowana większość przedsiębiorstw powinna płacić podatki CIT do budżetu Miasta. W tym celu konieczne będą jednak nie tylko działania UM (w formie zachęt), lecz również zmiana odpowiednich przepisów na poziomie ogólnokrajowym. Do 2025 roku co najmniej 30% przedsiębiorstw zarejestrowanych w mieście pozyska środki na rozwój innowacji i nowych technologii, zaś co najmniej 50% pozyska środki na działania skutkujące zmniejszeniem emisji CO2, w tym urządzenia OZE. Do 2025 cały teren Miasta zostanie objęty siecią światłowodową. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 80 W toku prac nad "Strategią" wytypowano 5 Strategicznych Kierunków Działań (SKD) do realizacji w perspektywie do 2025 r.: STRATEGICZNY KIERUNEK DZIAŁANIA NR 1: INICJOWANIE I WSPARCIE INTEGRACJI SPOŁECZNEJ MIESZKAŃCÓW MIASTA. STRATEGICZNY KIERUNEK DZIAŁANIA NR 2: WZMOCNIENIE INTEGRACJI SPOŁECZNEJ I PRZESTRZENNO-GOSPODARCZEJ W RAMACH WARSZAWSKIEGO OBSZARU FUNKCJONALNEGO (WOF), W TYM GŁÓWNIE POPRAWA SKOMUNIKOWANIA MIASTA Z WARSZAWĄ. STRATEGICZNY KIERUNEK DZIAŁANIA NR 3: DALSZA LIKWIDACJA WCIĄŻ ISTNIEJĄCEJ LUKI INFRASTRUKTURALNEJ, W TYM GŁÓWNIE W ZAKRESIE WYPOSAŻENIA W SIEĆ KANALIZACYJNĄ I SYSTEM OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW. STRATEGICZNY KIERUNEK DZIAŁANIA NR 4: SKUTECZNE WYKORZYSTANIE POTENCJAŁU GOSPODARCZEGO MIASTA, W TYM WZMOCNIENIE PROCESÓW INNOWACYJNYCH I WSPÓŁPRACY NA LINII SAMORZĄD-PRZEDSIĘBIORCY. STRATEGICZNY KIERUNEK DZIAŁANIA NR 5: SKUTECZNE WYKORZYSTANIE UNIKALNEGO W SKALI KRAJU POTENCJAŁU KULTUROWEGO I TURYSTYCZNEGO MIASTA W OTOCZENIU MUZEUM J. PIŁSUDSKIEGO „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 81 Uszczegółowienie: STRATEGICZNY KIERUNEK 1: DZIAŁANIA INICJOWANIE I WSPARCIE INTEGRACJI SPOŁECZNEJ MIESZKAŃCÓW MIASTA W ostatnich 15 latach na terenie Miasta osiedliło się wielu nowych mieszkańców, najczęściej nie związanych wcześniej z gminą i jej mieszkańcami. Warsztaty strategiczne przeprowadzone w kwietniu 2015 r., jak również wyniki badań ankietowych, wskazały, że jednym z głównych problemów społecznych Miasta jest brak integracji mieszkańców. Skutkiem tego jest anonimowość społeczna, brak inicjatyw lokalnych, niemożność wspólnego rozwiązania prostych problemów w poszczególnych osiedlach. W wielu miejscach tworzą się nawet swoiste "zamknięte enklawy" tworzone przez nowych mieszkańców pragnących zachować pełną anonimowość wśród lokalnej społeczności. W celu rozwiązania powyższego problemu postuluje się następujące działania ze strony Urzędu Miasta: organizacja spotkań i warsztatów z udziałem specjalistów animatorów, których celem będzie zmiana świadomości społecznej mieszkańców, próba ich aktywizacji i uświadomienia ich roli w rozwiązywaniu problemów lokalnej społeczności, wsparcie inicjatyw oddolnych mieszkańców - w tym udostępnianie miejsc do wspólnej integracji; wsparcie integracji mieszkańców przy wykorzystaniu potencjału przyrodniczego miasta (park Glinianki, tereny leśne) – np. organizacja warsztatów ekologicznych, wycieczek przyrodniczych itp. działania mające na celu zmniejszenie w świadomości mieszkańców Sulejówka podziału miasta na "Sulejówek" i " Miłosną"; promocja dobrych praktyk w zakresie integracji społecznej – np. udane działanie w jednej miejscowości powinno być promowane w innych; tworzenie niewielkich centrów społeczno-kulturalnych - miejsc spotkań mieszkańców i organizacji imprez plenerowych; tworzenie świetlic osiedlowych - jako miejsc do integracji i aktywności społecznej; wsparcie techniczne i finansowe małych - osiedlowych i sąsiedzkich - imprez sportowych i kulturalnych; tworzenie warunków do integracji wszystkich w oparciu o rewitalizowane, modernizowane grup wiekowych mieszkańców i nowotworzone centra usługowe „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 82 z obiektami sportowymi, placówkami kultury, klubami osiedlowymi oraz innymi obiektami użyteczności publicznej i urządzonymi terenami zieleni; podniesienie standardu obiektów usług oświaty poprzez modernizację istniejących i budowę nowych szkół, przedszkoli, a w miarę możliwości także żłobków; podnoszenie standardów wyposażenia istniejących przestrzeni publicznych w celu tworzenia lepszych warunk6w do integracji i zaspokajania potrzeb wypoczynku codziennego mieszkańców; dostosowanie przestrzeni publicznych dla osób niepełnosprawnych; tworzenie nowych wyznaczenie stref gospodarczej i przedsiębiorczości miejsc pracy stymulowanie funkcjonalnych usług, z preferencjami w tym oferty usług o dla działalności lokalizacji znaczeniu poprzez ponadlokalnym dla mieszkańców Warszawy i OMW; wykorzystanie funduszy UE na integrację mieszkańców; dalszy rozwój Lokalnej Grupy Działania Ziemi Mińskiej - w tym głównie realizacja małych projektów inwestycyjnych i społecznych. STRATEGICZNY KIERUNEK DZIAŁANIA SPOŁECZNEJ I W WARSZAWSKIEGO RAMACH 2: WZMOCNIENIE PRZESTRZENNO-GOSPODARCZEJ OBSZARU MIASTA INTEGRACJI SULEJÓWEK FUNKCJONALNEGO (WOF), W TYM GŁÓWNIE POPRAWA SKOMUNIKOWANIA MIASTA Z WARSZAWĄ Krajowa Polityka Rozwoju Regionalnego na lata 2010-2020 stawia zupełnie nowe wyzwania w zakresie kształtowania polityki rozwoju poszczególnych regionów. Jedną z kluczowych zmian jest podejście funkcjonalne do obszarów metropolitalnych. Warszawski Obszar Funkcjonalny (WOF) jest największym w Polsce skupiskiem gmin wokół wielkiego miasta wojewódzkiego. Miasto Sulejówek będąc częścią WOF musi uwzględnić w swojej strategii szanse i wyzwania wynikające z bliskości Warszawy i jej otoczenia funkcjonalnego. W tym zakresie niezbędne jest prowadzenie działań służących dalszej integracji obszaru Miasta w wymiarach: komunikacyjnym - rozwój różnorodnych form transportu w kierunku Warszawy (w tym głównie w układzie funkcjonalnym planowanej Wschodniej Obwodnicy Warszawy i trasy S2), budowa 2 bezkolizyjnych przejazdów kolejowych, budowa systemu komunikacyjnych dróg rowerowych doprowadzających ruch do najważniejszych węzłów przesiadkowych oraz ważnych obiektów użyteczności publicznej (Urząd Miasta, park Glinianki, Muzeum Piłsudskiego), budowa parkingów typu Park and Ride, wyznaczanie nowych linii autobusowych, współpraca z Zarządem Transportu Miejskiego w zakresie wspólnego biletu; „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” społecznym wykorzystanie - ogromnego potencjału Strona 83 społecznego aglomeracji warszawskiej, w tym: współpraca z instytucjami miejskimi oraz z warszawskimi organizacjami społecznymi w obszarze kultury, sportu, rekreacji, korzystanie z doświadczeń Warszawy i innych gmin, budowa wspólnej (komplementarnej) oferty sportowej i kulturalnej, wykorzystanie platform cyfrowych do wspólnego zarządzania usługami społecznymi (np. e-zdrowie, e-kultura, e-rekreacja). gospodarczym - budowa zintegrowanego systemu informacji gospodarczej (w ramach instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych ZIT), budowa systemu kojarzenia podmiotów gospodarczych w ramach całego WOF, skuteczne wykorzystanie przez przedsiębiorstwa potencjału badawczo-rozwojowego i innowacyjnego Warszawy, wykorzystanie międzynarodowego potencjału aglomeracji w określeniu miejskiej oferty terenów inwestycyjnych na terenie Ratajewa. turystycznym – umiejętne wykorzystanie potencjału kulturalnego i środowiskowego Miasta dla rozwoju turystyki weekendowej dla mieszkańców całej aglomeracji, zintegrowana promocja turystyczna Miasta w ramach WOF (skuteczne dojście z ofertą turystyczną), promowanie Miasta w ramach systemu informacji turystycznej Warszawy. STRATEGICZNY KIERUNEK DZIAŁANIA NISKOEMISYJNĄ ORAZ DALSZA 3: PRZEJŚCIE LIKWIDACJA WCIĄŻ NA GOSPODARKĘ ISTNIEJĄCEJ LUKI INFRASTRUKTURALNEJ, W TYM GŁÓWNIE W ZAKRESIE WYPOSAŻENIA W SIEĆ KANALIZACYJNĄ Nowy okres programowania UE 2014-2020 stwarza ogromne możliwości dla wsparcia działań zmierzających do redukcji emisji CO2. W perspektywie do 2025 r. miasto powinno wyposażyć wszystkie obiekty publiczne w urządzenia wykorzystujące Odnawialne Źródła Energii oraz zakończyć proces ich termomodernizacji (w tym wymiany starych źródeł ciepła). Ponadto działania Miasta powinny skupić się również na inwestycjach prośrodowiskowych w ramach budynków prywatnych (mieszkalnych i produkcyjnousługowych). W celu skutecznego wykorzystania środków finansowych na ten cel należy: prowadzić wszechstronną politykę informacyjną o możliwościach i uwarunkowaniach pozyskania dotacji na ocieplenie budynków prywatnych i instalację urządzeń do wykorzystania OZE; uruchomić w Urzędzie Miasta stały punkt informacji o OZE i programach wsparcia; zorganizować w miarę potrzeb i możliwości jeden lub kilka wspólnych projektów polegających na instalacji urządzeń OZE w budynkach indywidualnych (miasto jako lider i organizator). Najważniejsze kierunki wsparcia w wykorzystaniu OZE w Sulejówku do 2025 r.: „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” termomodernizacja budynków publicznych wraz z Strona 84 wymianą przestarzałych systemów grzewczych) wymiana oświetlenia ulicznego na energooszczędne (np. typu LED) rozwój technologii fotowoltaicznych i produkcja energii elektrycznej na własny użytek (dotyczy istniejących i nowych obiektów oraz organizacji farm fotowoltaicznych w miejscach nieuciążliwych dla otoczenia środowiska i mieszkańców) Pomimo aktywnej polityki inwestycyjnej Miasta poziom skanalizowania Miasta wciąż odbiega od oczekiwań lokalnej społeczności. Problem ten stanowi uciążliwość nie tylko dla mieszkańców, lecz również dla obecnych i potencjalnych podmiotów gospodarczych. Miasto powinno korzystać z wszelkich dostępnych środkowych pomocowych, w tym: Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020, środków w ramach instrumentów WFOŚiGW oraz w miarę możliwości (po spełnieniu kryterium koncentracji sieci) z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. W celu przyspieszenie rozbudowy systemu wod.-kan. miasto powinno również rozważyć model inwestycji w formule Partnerstwa Publiczno-Prywatnego w ramach tzw. projektów hybrydowych, które mogą uzyskać dofinansowanie UE. Grupa perspektywicznych i średniookresowych operacyjnych celów infrastrukturalnych i celów przestrzennych obejmuje: zapewnienie europejskich standardów w zaopatrzeniu mieszkańców i odprowadzania w wodę ścieków, poprzez ostateczną likwidację opóźnień w stosunku do rozwoju zabudowy, w budowie wodociągów i kanalizacji; dalsza budowa kanalizacji deszczowej; zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego gminy poprzez współpracę z zarządcami sieci w zakresie projektowania, modernizacji i budowy sieci zaopatrzenia w energię elektryczną i gaz; docelowe oświetlenie wszystkich miejskich dróg publicznych i pozostałych przestrzeni publicznych; wspieranie przedsięwzięć zapewniających wszystkim mieszkańcom i przedsiębiorcom dostęp do sieci teleinformatycznej (Internetu szerokopasmowego); dalsze doskonalenie gospodarki odpadami poprzez modernizację PSZOK oraz usprawnienie odbioru odpadów komunalnych, kształtowanie systemu przestrzeni ogólnodostępnych odpowiadających skali gminy utrwalających więzi i poczucie bezpieczeństwa wspomagających orientację przestrzenną, takich jak: społeczności lokalnej oraz „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 85 parki oraz tereny zielenie urządzonej, kreowane głównie w oparciu o obszar parku Glinianki jego sąsiedztwa, lokalne centra usługowe i pomocnicze centra usługowe, podstawowe obiekty opieki zdrowotnej i opieki społecznej (przychodnia zdrowia, dom pomocy społecznej), podstawowe placówki oświatowe (przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja), obiekty sportowe, obiekty bezpieczeństwa publicznego (posterunek policji, straż pożarna, monitoring ulic), podstawowe urządzenia wypoczynkowe na i w sąsiedztwie terenów mieszkaniowych (place zabaw dla dzieci, place treningowe dla dorosłych, skwery i ścieżki spacerowe), ogólnodostępne zespoły parkingowe i zatoki uliczne dla samochodów osobowych, system dróg pieszych i rowerowych, strefy osiedlowe, spowalnianie ruchu; budowę obiektów użyteczności publicznej w formie identyfikatorów przestrzeni, a w uzasadnionych terenowo przypadkach, jako dominant krajobrazowych; rozwój jakościowy i przestrzenny obiektów instytucji kultury, lokalnych redakcji, (zespołów sportowych, klubów, parafii i innych inicjatyw mieszkańców); modernizację istniejącej bazy szkolno-przedszkolnej oraz budowa nowych obiektów oświaty i infrastruktury towarzyszącej; tworzenie warunków do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych wspólnoty w zakresie: mieszkań komunalnych i lokali socjalnych o minimalnym standardzie oraz puli mieszkań rotacyjnych; zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej na działkach różnej wielkości; zapewnienie bezpieczeństwa na terenach mieszkaniowych poprzez sukcesywną realizację oświetlenia i monitoringu; poprawa standardu zamieszkania na terenie miasta (nie tylko miejskiego zasobu komunalnego, lecz również zasobów prywatnych - dzięki możliwości pozyskania środków w ramach funduszu "prośrodowiskowych" oraz środków w ramach programu rewitalizacji; wzbogacenie istniejących osiedli mieszkaniowych w zieleń publiczną, urządzone skwery i parki, place zabaw dla dzieci. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” STRATEGICZNY KIERUNEK DZIAŁANIA 4: POTENCJAŁU GOSPODARCZEGO Strona 86 SKUTECZNE WYKORZYSTANIE MIASTA, W TYM WZMOCNIENIE PROCESÓW INNOWACYJNYCH I WSPÓŁPRACY NA LINII SAMORZĄD-PRZEDSIĘBIORCY. Nowa polityka UE do roku 2020 uruchamia szereg rozmaitych możliwości wsparcia badawczo-rozwojowego i innowacyjnego przedsiębiorstw z terenu Miasta. W celu skutecznego wykorzystania środków finansowych UE miasto powinno: stworzyć stałą platformę współpracy z przedsiębiorcami - organizacja cyklicznych spotkań z przedsiębiorcami, ocena i analiza ich potrzeb rozwojowych, budowa wspólnej strategii w zakresie pozyskania zewnętrznych środków finansowych; prowadzić wszechstronną politykę informacyjną dotyczącą możliwości pozyskania środków na badania, rozwój i innowacje - w tym organizacja okresowych spotkań informacyjnych/seminariów/szkoleń; aktywnie włączyć się w budowę aglomeracyjnego systemu informacji gospodarczej i inwestycyjnej w ramach ZIT WOF; propagować ideę wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) wśród miejskich przedsiębiorców - możliwość pozyskania znacznych środków finansowych z RPOWM 2014-2020 oraz WFOŚIGW; uruchomić i stymulować współpracę na linii przedsiębiorcy - środowiska naukowe (przy wykorzystaniu potencjału badawczo-rozwojowego uczelni warszawskich); wsparcie dla tworzenia Instytucji Otoczenia Biznesu (IOB) na terenie Miasta; utrzymać równowagę i zdolności rynku pracy do tworzenia nowych miejsc pracy, w tym: wspierać rozwój przedsiębiorczości przyrodniczego, istniejącej bazy oraz wykorzystać predyspozycję środowiska materialnej i wykwalifikowanej kadry do rozwoju nieuciążliwych usług lokalnych i ponadlokalnych, w tym w szczególności sektora MSP (mikroprzedsiębiorstw, oraz małych i średnich przedsiębiorstw); stosować preferencje terenochłonności dla firm o technologiach ekologicznych i niskiej oraz z branż: inteligentnych specjalizacji (bezpieczna żywność, inteligentne systemy zarządzania, nowoczesne usługi dla biznesu itp.); wspierać gospodarstwa rolne wykazujące predyspozycje w gospodarstwa agroturystyczne lub ekologiczne. do przekształcenia „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” STRATEGICZNY KIERUNEK DZIAŁANIA Strona 87 5: SKUTECZNE WYKORZYSTANIE UNIKALNEGO W SKALI KRAJU POTENCJAŁU KULTUROWEGO I TURYSTYCZNEGO MIASTA W OTOCZENIU MUZEUM J. PIŁSUDSKIEGO Potencjał turystyczno-rekreacyjny Miasta związany z walorami środowiskowymi oraz potencjał kulturalny związany z lokalizacją Muzeum J. Piłsudskiego nie jest w pełni wykorzystany. Obecna oferta kulturalna i turystyczna w mieście jest rozproszona, działania są nieskoordynowane i prowadzone na ogół z inicjatywy prywatnej bez udziału i koordynacji samorządu miejskiego. W celu skuteczniejszego wykorzystania potencjału turystycznego Miasta w perspektywie najbliższych 10 lat należy: nawiązać ścisłą współpracę z Muzeum J. Piłsudskiego w celu wypracowania optymalnej strategii rozwoju usług kulturalnych w Sulejówku; nawiązać ścisłą współpracę z sąsiednimi gminami w celu wypracowania optymalnej strategii zrównoważonego wykorzystania walorów turystycznych otoczenia miasta; określić maksymalne możliwe obciążenie terenu miasta ruchem turystycznym, uwzględniając potencjał środowiska i oczekiwania mieszkańców Miasta; stworzyć odpowiednie infrastrukturalne warunki dla rozwoju turystyki jednodniowej i weekendowej - w tym budowa systemu ścieżek rowerowych, atrakcyjne oznakowanie szlaków turystycznych, wsparcie dla budowy zaplecza hotelarskiego i gastronomicznego; stworzyć jednolity system informacji turystycznej Miasta łatwo dostępny dla mieszkańców aglomeracji, turystów krajowych i zagranicznych; stworzyć rozpoznawalną w ramach aglomeracji markę turystyczną Miasta Sulejówek w oparciu o walory środowiska oraz dziedzictwo związane z osobą Marszałka J. Piłsudskiego; promować ofertę turystyczną Miasta w ramach WOF, w tym na platformach cyfrowych i przy wykorzystaniu portali społecznościowych (np. Facebook, Twitter); nawiązać współpracę z warszawskimi organizacjami turystycznymi w celu włączenia oferty miejskiej do systemu miejskiego (organizacja wycieczek turystycznych i historycznych po mieście, organizacja „gier miejskich” itp.). Powyższe Strategiczne Kierunki Działania powinny stanowić najważniejsze wyzwania dla Miasta w perspektywie najbliższych 10 lat, do 2025 r. Działania z nich wynikające znalazły odzwierciedlenie w celach strategicznych i operacyjnych Strategii, które zostały zaprezentowane w kolejnym rozdziale. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 88 7. Cele strategiczne i operacyjne (obszary priorytetowe strategii) Na potrzeby realizacji „Strategii” opracowano 4 cele strategiczne i odpowiadające im cele operacyjne. Celom Operacyjnym przypisano szczegółowe programy i działania, w ramach których identyfikowane będą zadania realizacyjne. Dla zachowania przejrzystości układu celów „Strategii” oddzielono układ logiczny celów strategicznych i operacyjnych od konkretnych zadań realizacyjnych. Poniżej przedstawiono ramowy schemat celów strategicznych w odniesieniu do wypracowanej wizji rozwoju Miasta Sulejówek: Wykres 13: Wizja i cele strategiczne MIASTO SULEJÓWEK: ATRAKCYJNYM MIEJSCEM ZAMIESZKANIA, WYPOCZYNKU, REKREACJI I PRACY. MIASTEM W PEŁNI KORZYSTAJĄCYM Z DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ZWIĄZANEGO Z MARSZAŁKIEM J. PIŁSUDSKIM. MIASTEM DOBRZE SKOMUNIKOWANYM I ZINTEGROWANYM Z OTOCZENIEM METROPOLITALNYM. MIASTEM SKUTECZNIE ZASPOKAJAJĄCYM POTRZEBY MIESZKAŃCÓW DZIĘKI WYSOKIEJ SPRAWNOŚCI ORGANIZACYJNEJ JEDNOSTEK JĄ TWORZĄCYCH. CEL 2: CEL 1: Silne, zintegrowane i aktywne społeczeństwo obywatelskie miasta Źródło: Opracowanie własne Rozwój korzystnych infrastrukturalnych, instytucjonalnych i gospodarczych powiązań z otoczeniem metropolitalnym CEL 3: Odpowiadające potrzebom mieszkańców i środowiska bytowo-komunalne warunki życia w mieście CEL 4: Dobre rządzenie, wzrost konkurencyjności, innowacyjności, dywersyfikacja i rozwój bazy ekonomicznej „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 89 CELE STRATEGICZNE CEL 2: Rozwój korzystnych CEL 3: Odpowiadające potrzebom CEL 4: Dobre rządzenie, wzrost infrastrukturalnych, instytucjonalnych i mieszkańców i środowiska bytowokonkurencyjności, innowacyjności, gospodarczych powiązań z otoczeniem komunalne warunki życia w mieście dywersyfikacja i rozwój bazy ekonomicznej metropolitalnym CELE OPERACYJNE I ODPOWIADAJĄCE IM KIERUNKI DZIAŁAŃ Cel: 1.1 Aktywna postawa społeczna Cel 2.1 Radykalne usprawnienie Cel 3.1: Infrastruktura techniczna Cel 4.1: Miasto atrakcyjne dla inwestorów mieszkańców Miasta komunikacji indywidualnej i publicznej w dopasowana do potrzeb mieszkańców i zewnętrznych przedsiębiorców – aktywizacja społeczności lokalnych wokół ramach miasta oraz w kierunku Warszawy – uzbrajanie terenów przeznaczonych pod działań skierowanych na osiągnięcie – podniesienie standardu ul. Dworcowej i ul. – dalsza rozbudowa i modernizacja sieci inwestycje produkcyjne i usługowe na terenie CEL 1: Silne, zintegrowane i aktywne społeczeństwo obywatelskie Miasta wspólnych celów – budowa więzi Kombatantów, jako ulic stanowiących oś społeczności lokalnej, komunikacyjną a jednocześnie wizytówkę – inspirowanie i wspieranie inicjatyw Miasta poprzez ich modernizację oraz obywatelskich, grup mieszkańców i różnych przebudowę, docelowych grup społecznych, – utworzenie reprezentacyjnego ciągu – wsparcie działalności nowo utworzonych komunikacyjnego wokół Muzeum J. oraz już istniejących centrów w zakresie Piłsudskiego. wytworzenie na terenie Miasta pomocy doradczo-szkoleniowej dla nowych powiązań funkcjonalnych oraz organizacji pozarządowych, utrzymanie niezagospodarowanych pasów terenów pod planowane inwestycje drogowe, – tworzenie i wspieranie porozumień (sieci) partnerów społecznych i organizacji – współdziałanie w tworzeniu sieci komunikacji pozarządowych, obwodowej Miasta w układzie obszaru metropolitalnego Warszawy, – tworzenie i wdrażanie programów ukierunkowanych na rozwój dialogu – budowa systemu dróg rowerowych społecznego, (turystycznych i komunikacyjnych) zintegrowanych w układzie aglomeracyjnym – – aktywizacja i integracja dzieci i młodzieży doprowadzających ruch w kierunku obu stacji szkolnej wokół zajęć pozalekcyjnych, PKP oraz do granicy z Warszawą, gminą zabaw i imprez, Halinów oraz gminą Wiązowna (poprzez ul. – utworzenie Centrum Integracji Społecznej, Asfaltową). – tworzenie Klubów Integracji Społecznej – utworzenie Spółdzielni Społecznej. kanalizacji sanitarnej na terenie Miasta, – odwodnienie południowej i północnej części – – – – – – – – – miasta, w tym budowa zbiorników retencyjnych na terenie parku Glinianki, skuteczne odprowadzenie wody z planowanych tunelów w ciągu trasy kolejowej E20, rozbudowa i modernizacja sieci wodociągowej, rozbudowa i modernizacja sieci elektroenergetycznej, gazowej i telefonicznej na obszarze Miasta, remonty i modernizacje dróg miejskich, budowa nowych dróg miejskich, wyznaczenie miejsc parkingowych dla samochodów osobowych i ciężarowych na obszarze Miasta, gruntowna modernizacja ciągów pieszych, ścieżek rowerowych, parkingów, budowa nowych ścieżek rowerowych, budowa urządzeń bezpieczeństwa ruchu na najważniejszych drogach miejskich, wymiana oświetlenia ulicznego na energooszczędne (np. typu LED). Ratajewa, w tym projekty infrastrukturalne dotyczące kompleksowego zagospodarowania terenów inwestycyjnych typu „greenfield” i „brownfield”, – poprawa dostępności komunikacyjnej terenów inwestycyjnych w południowej części miasta, – włączenie banków w system wsparcia młodych osób rozpoczynających życie zawodowe, – zabezpieczenie atrakcyjnych terenów pod inwestycje w planie zagospodarowania przestrzennego, – wprowadzenie systemu ulg podatkowych dla inwestorów, – stworzenie warunków do powołania i działalności organizacji zrzeszającej przedsiębiorców z terenu Miasta w celu wspólnych działań lobbyingowych, szkoleń, wymiany doświadczeń kojarzenia ofert gospodarczych, reprezentowania środowiska na zewnątrz, – promocja potencjału gospodarczego Miasta, – dostosowanie profilu kształcenia dla potrzeb potencjalnych inwestorów, – zmniejszenie czasochłonności procedur, – zwiększenie możliwości inwestycyjnych Miasta poprzez racjonalizację wydatków bieżących (m.in. racjonalizacja wydatków oświatowych). – stworzenie „Wirtualnego biura” jako instytucji „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 90 przyciągającej innowacyjne przedsiębiorstwa sektora MSP oraz zachęcającej do przedsiębiorczości mieszkańców Miasta Sulejówek. gospodarkę Cel 4.2: Wzrost konkurencyjności Cel 1.2: Wykorzystanie i wzmocnienie Cel 2.2. Integracja społeczna, gospodarcza i Cel 3.2: Przejście na potencjału organizacji pozarządowych przestrzenna obszaru Miasta w układzie niskoemisyjną gospodarczej Miasta – inicjowanie i wspieranie przez miasto aglomeracyjnym i w ramach Warszawskiego – efektywne wykorzystanie Odnawialnych – skuteczna promocja gospodarcza miasta przy wszelkich inicjatyw społecznych Obszaru Funkcjonalnego (WOF) Źródeł Energii (OZE) w obiektach wykorzystaniu instrumentu ZIT WOF, zmierzających do poprawy warunków życia – integracja oferty gospodarczej i inwestycyjnej publicznych i prywatnych, w tym produkcja – wykorzystanie synergicznych efektów mieszkańców Miasta, dobrych praktyk oraz przygotowanie i realizacja kampanii informacyjnych w zakresie współpracy Urzędu Miasta i jednostek podległych z partnerami społecznymi i organizacjami pozarządowymi, – upowszechnianie współpracy w zakresie uzgadniania polityki publicznej pomiędzy Urzędem Miasta i partnerami społecznymi i organizacjami pozarządowymi, – wypracowanie i upowszechnianie standardów działania trzeciego sektora, zapewniających wysoką jakość realizacji zadań publicznych oraz uzgadniania polityk publicznych we współpracy z Urzędem Miasta i jego jednostkami podległymi, – usprawnienie funkcjonowania organizacji partnerów społecznych Miasta, m.in. poprzez tworzenie programów rozwoju organizacji, poprawę efektywności procesów zarządczych i komunikacyjnych, tworzenie i wdrażanie programów podnoszących kwalifikacje eksperckie, – monitorowanie i ewaluacja współpracy pomiędzy Urzędem Miasta i instytucjami dialogu społecznego i obywatelskiego, – wzmocnienie kompetencji kadr Urzędu Miasta i jednostek podległych z zakresu współpracy z partnerami społecznymi i organizacjami pozarządowymi w mieście. – promocja – – – – Miasta z systemem promocji gospodarczej WOF, wypracowanie stałego modelu współpracy z potencjalnymi partnerami gospodarczymi Miasta przy wykorzystaniu planowanego Centrum Informacji Gospodarczej (CIG) WOF, uruchomienie stałego stanowiska promocji oferty gospodarczej i turystycznej Miasta przy wykorzystaniu CIG WOF), aktywny udział Miasta we wspólnych projektach skierowanych do mieszkańców WOF, w tym głównie dzieci i młodzieży oraz seniorów), integracja systemu informacji Miasta z aplikacjami wspólnymi dla gmin WOF, np. WOF EXPO, WOF PROMO-INFO, earchiwum itp.), wykorzystanie ogromnego potencjału społecznego aglomeracji warszawskiej, w tym: współpraca z instytucjami miejskimi oraz z warszawskimi organizacjami społecznymi w obszarze kultury, sportu, rekreacji, korzystanie z doświadczeń Warszawy i innych gmin, budowa wspólnej (komplementarnej) oferty sportowej i kulturalnej, wykorzystanie platform cyfrowych do wspólnego zarządzania usługami społecznymi (np. e-zdrowie, e-kultura, erekreacja), budowa zintegrowanego systemu informacji gospodarczej (w ramach instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych energii w skojarzeniu, wszystkich obiektów publicznych w mieście w urządzenia służące pozyskaniu OZE, termomodernizacja wszystkich obiektów publicznych w mieście, skuteczne pozyskiwanie środków na zakup i instalację urządzeń służących pozyskaniu OZE, w tym: kolektorów słonecznych, pomp ciepła, fotowoltaiki itp, skuteczne wdrożenie i realizacja Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta, promocja idei wykorzystania OZE wśród mieszkańców, zmiana świadomości ekologicznej mieszkańców, ścisła współpraca z gminami sąsiednimi i powiatem mińskim w zakresie działań promocyjnych i szkoleniowych dotyczących edukacji ekologicznej i promocji OZE, wymiana oświetlenia ulicznego na energooszczędne (np. typu LED), uruchomienie w Urzędzie Miasta stałego biura/punktu informacyjnego dla mieszkańców i przedsiębiorców dotyczącego OZE, polityki ekologicznej i możliwości pozyskania środków na inwestycje prośrodowiskowe. – wyposażenie – – – – – – – ekonomicznych związanych z korzystnym oddziaływaniem Muzeum J. Piłsudskiego – tj. wsparcie tworzenia działalności usługowej wokół oferty Muzeum (np. gastronomia, działalność kulturalno-artystyczna, wyrób i sprzedaż pamiątek itp.), – wykorzystanie potencjału gospodarczego planowanego centrum administracyjnousługowego na terenie parku Glinianki, – ułatwianie startu absolwentom szkół, – podnoszenie poziomu wykształcenia mieszkańców, – poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem infrastruktury okołoturystycznej, – poprawa podstawowych usług komunalnych obejmujących elementy infrastruktury technicznej, warunkujących rozwój społecznogospodarczy. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 91 ZIT), budowa systemu kojarzenia podmiotów gospodarczych w ramach całego WOF, skuteczne wykorzystanie przez przedsiębiorstwa potencjału badawczorozwojowego i innowacyjnego Warszawy, wykorzystanie międzynarodowego potencjału aglomeracji z budowie miejskiej oferty terenów inwestycyjnych na terenie Ratajewa oraz częściowo na terenie parku Glinianki i w północnej części miasta, – umiejętne wykorzystanie potencjału środowiskowego Miasta dla rozwoju turystyki weekendowej dla mieszkańców całej aglomeracji, zintegrowana promocja turystyczna Miasta w ramach WOF (skuteczne dojście z ofertą turystyczną), promowanie Miasta w ramach systemu informacji turystycznej Warszawy. Cel 1.3: Trwałe ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego grup zagrożonych patologiami i bezrobociem – opracowanie i realizacja programu Cel 2.3. Tworzenie i wzmacnianie Cel 3.3: Dostępna i nowoczesna baza instytucjonalnych powiązań dotyczących sportowo-rekreacyjna rozwiązywania ponadlokalnych i lokalnych – budowa zespołu ogólnodostępnych obiektów i centrum sportowo-rekreacyjnego problemów funkcjonowania na obszarze o ogólnomiejskim charakterze w ramach aktywizacji zawodowej, skierowanego do metropolitalnym zagospodarowania części parku Glinianki, określonych grup docelowych – aktywny udział Miasta w programowaniu – stopniowa modernizacja boisk przyszkolnych, wymagających szczególnego wsparcia: i wdrażaniu instrumentu Zintegrowanych młodzieży zagrożonej wykluczeniem Inwestycji Terytorialnych WOF (porozumienie – poprawa wyposażenia technicznego zajęć społecznym oraz osób niepełnosprawnych, – rozwój instrumentów ukierunkowanych na wczesną identyfikację indywidualnych potrzeb osób bezrobotnych i poszukujących pracy oraz planowanie rozwoju zawodowego (w tym m.in. zainicjowanie zastosowania Indywidualnych Planów Działania) – ułatwianie wejścia na rynek pracy osobom z grup znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, niepozostającym w zatrudnieniu, poprzez objęcie ich różnorodnymi formami wsparcia oraz programami aktywizacji zawodowej Cel 4.3:Sprawny i konkurencyjny sektor turystyczny Miasta, baza infrastrukturalna turystyki przystosowana do potrzeb rynku – opracowanie i wdrożenie miejskiej strategii rozwoju turystyki we współpracy z Muzeum J. Piłsudskiego i gminami sąsiednimi, – budowa/odbudowa małej infrastruktury turystycznej, w szczególności miejsc sportowych realizowanych w jednostkach wypoczynkowych i biwakowych, tras 40 gmin podwarszawskich) oświatowych, rowerowych, – aktywny udział Miasta w realizacji – tworzenie otwartych stref rekreacji, – odnowa obiektów i szlaków dziedzictwa i monitoringu strategii OMW, – aktywny udział przedstawicieli Miasta – okresowe ankietowanie młodzieży oceniające kulturowego, wzbogacających atrakcyjność Miasta, ich potrzeby i preferencje dotyczące w pracach nad tzw. ustawą aglomeracyjną oraz aktywności sportowo-rekreacyjnej. – powstanie infrastruktury wzbogacającej ofertę formą i zakresem jej wykorzystania w ramach turystyki aktywnej i specjalistycznej, gmin OMW/WOF, a w szczególności infrastruktury gwarantującej – budowa stałego forum współpracy gmin wzrost zatrudnienia i dochodów społeczności powiatu mińskiego w celu rozwiązywania lokalnej, problemów ponadlokalnych. – stworzenie spójnej ogólnomiejskiej oferty turystycznej, generującej pozytywny wizerunek Miasta na rynku turystycznym (turystyka aktywna, turystyka przyrodnicza, turystyka „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” (obejmującymi m.in. pośrednictwo pracy i doradztwo zawodowe, staże, szkolenia, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy oraz subsydiowanie zatrudnienia), – wspieranie rozwoju przedsiębiorczości wśród osób z grup znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, niepozostających w zatrudnieniu, m.in. poprzez udzielenie wsparcia doradczo-szkoleniowego dla osób zakładających działalność gospodarczą oraz przyznawanie środków przeznaczonych na rozwój przedsiębiorczości, w tym w formie spółdzielczej, – zachęcanie pracodawców (w tym w szczególności małych i średnich przedsiębiorców) do zatrudniania osób z grup znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, nie pozostających w zatrudnieniu, m.in. poprzez tworzenie systemu szkoleń dostosowanego ściśle do potrzeb pracodawców oraz upowszechnianie trójstronnych umów szkoleniowych, – wsparcie i promocję wolontariatu jako formy integracji osób z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, – poprawa dostępu do informacji o usługach świadczonych przez instytucje rynku pracy i Urząd Miasta, skierowanych do osób bezrobotnych i poszukujących pracy, – wsparcie tworzenia i działalności podmiotów aktywizujących osoby zagrożone wykluczeniem społecznym (w tym spółdzielni społecznej); – tworzenie, wdrażanie i promocja idei godzenia życia zawodowego i rodzinnego oraz mobilności geograficznej i zawodowej, – wsparcie instytucji i organizacji działających na rzecz aktywizacji Strona 92 kulturalna), – wzmocnienie systemu promowania produktów turystycznych poza granicą Miasta zwiększających zainteresowanie podmiotów gospodarczych inwestycjami w infrastrukturę turystyczną, – organizacja i rozszerzanie zakresu imprez i wydarzeń kulturalnych związanych z dziedzictwem, historią i tradycjami, – rozszerzenie elektronicznej bazy informacji turystycznej oraz stron WWW promujących miasto, – aktualizacja i tworzenie folderów i innych publikacji informacyjnych na temat Miasta. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” zawodowej osób i poszukujących pracy. Strona 93 bezrobotnych Cel 1.4: Dzieci i młodzież aktywna ruchowo i społecznie – aktywizacja i integracja dzieci i młodzieży szkolnej wokół zajęć pozalekcyjnych, zabaw, konkursów i imprez, – realizacja projektów „miękkich” dla dzieci i młodzieży, w tym współfinansowanych z UE, – lepsze wyposażenie świetlic i ich remont. Cel 2.4 Zintegrowana w układzie metropolitalnym promocja Miasta w bezpośrednim i dalszym otoczeniu (region, kraj) – aktywny udział Miasta w promocji obszaru WOF i aglomeracji warszawskiej, – udział w kongresach, targach, konferencjach i innych wydarzeniach podczas, których możliwe jest zaprezentowanie oferty społecznej, turystycznej i gospodarczej Miasta, – promocja walorów Miasta w mediach społecznościowych, prasie specjalistycznej, w sieciach klastrowych itp., – wprowadzenie elementów zarządzania marketingowego, marketing terytorialny. Cel 3.4: Skuteczne wykorzystanie potencjału kulturowego miasta związanego z Marszałkiem J. Piłsudskim, w tym dobrze rozwinięta i nowoczesna baza dla rozwoju działalności kulturalnej – nawiązanie ścisłej partnerskiej współpracy z Muzeum J. Piłsudskiego w Sulejówku, w tym m.in: opracowanie wspólnej strategii promocji dziedzictwa kulturowego miasta, wspólna organizacja projektów edukacji historycznej przewidzianych dla dzieci i młodzieży z terenu miasta i powiatu mińskiego, aktywny udział Urzędu Miasta w przygotowania i organizacji stałych i czasowych wystaw/wydarzeń/eventów odbywających się na terenie Muzeum, udział przedstawicieli Muzeum w organizacji imprez/wydarzeń związanych z promocją miasta, przygotowanie i realizacja wspólnych projektów społecznych przewidzianych do dofinansowania UE (m.in. dla dzieci, młodzieży, seniorów), – rozwój obecnej oferty kulturalnej we wszystkich rejonach miasta, nie tylko wokół MDK oraz Muzeum J. Piłsudskiego, – rozbudowa, remont i modernizacja miejskich obiektów kultury (poza MDK - np. świetlic), – rozwój instytucji realizujących cele kulturalne, w tym biblioteki, – poprawa wyposażenia instytucji kultury, – promocja działań związanych z kulturą, – organizacja imprez kulturalnych o charakterze ogólnomiejskim, – lepsza współpraca Miasta na szczeblu krajowym i międzynarodowym w zakresie organizacji kultury, – opracowanie i wdrożenie miejskiej strategii usług kulturalnych, Cel 4.4: Rynek pracy dostosowany do potrzeb lokalnej i regionalnej gospodarki – ułatwianie wejścia na rynek pracy młodym osobom niepozostającym w zatrudnieniu (15– 24 lata), poprzez objęcie ich różnorodnymi formami wsparcia oraz programami aktywizacji zawodowej (obejmującymi m.in. pośrednictwo pracy, doradztwo zawodowe, staże, praktyki zawodowe, szkolenia oraz subsydiowanie zatrudnienia), – wspieranie rozwoju przedsiębiorczości wśród młodzieży, m.in. poprzez udzielenie wsparcia doradczo-szkoleniowego dla osób zakładających działalność gospodarczą oraz przyznawanie środków przeznaczonych na rozwój przedsiębiorczości, w tym również w formie spółdzielczej, – tworzenie zachęt dla pracodawców (w tym w szczególności małych i średnich przedsiębiorców) do zatrudniania młodych osób niepozostających w zatrudnieniu, m.in. poprzez rozwój systemu szkoleń dostosowanych ściśle do potrzeb pracodawców w mieście oraz upowszechnianie trójstronnych umów szkoleniowych, – wspieranie wolontariatu jako etapu przejściowego prowadzącego do podjęcia zatrudnienia oraz umożliwiającego zdobycie doświadczeń zawodowych, – przeprowadzenie analizy obecnego rynku pracy pod kątem teraźniejszych i przyszłych potrzeb mieszkańców Miasta, – tworzenie i realizacja lokalnych programów szkoleniowych dla kadr instytucji rynku pracy i ośrodka pomocy społecznej, – identyfikacja i promocja najlepszych praktyk i rozwiązań z zakresu aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych w mieście, „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 94 – rozwój Cel 1.5: Wysoka jakość oświaty w mieście – realizacja projektów ukierunkowanych na zwiększenie kompetencji nauczycieli upowszechnianie innowacyjnych programów i metod oraz najlepszych praktyk (dydaktycznych i organizacyjnych), – zwiększenie efektywności nauczania kompetencji kluczowych z punktu widzenia dalszej ścieżki edukacyjnej i potrzeb miejskiego rynku pracy (w szczególności: w zakresie nauk przyrodniczych i technicznych, kompetencji lingwistycznych i ICT, przedsiębiorczości), – opracowanie i wdrożenie miejskich programów pomocy stypendialnej dla uczniów szczególnie uzdolnionych (zwłaszcza w zakresie nauk matematycznych, przyrodniczych i technicznych) którzy pochodzą z rodzin kapitału społecznego, budowanie spójności społecznej oraz przeciwdziałanie zjawiskom wykluczenia społecznego w zakresie kultury, – tworzenie warunków do rozwoju osobistego dzieci, dorosłych i osób starszych w dziedzinie kultury, edukacji i pomocy społecznej, – wzmacnianie współpracy międzysektorowej (publicznej, obywatelskiej, prywatnej) usprawniającej funkcjonowanie obszaru Miasta Sulejówek w obszarze kultury. – podniesienie poziomu aktywności zawodowej Cel 3.5: Dobrze wyposażona i odpowiadająca oczekiwaniom mieszkańców baza systemu oświaty i wychowania oraz pomocy społecznej – rozbudowa, modernizacja i remonty bazy Cel 4.5: Wysoka konkurencyjność i innowacyjność miejskich MSP – utworzenie platformy informacyjnej dla MSP, – – – – – – – oświaty i wychowania w zakresie rozbudowy przedszkola, instalacji urządzeń służących pozyskaniu OZE, tworzenie ogólnodostępnych świetlic środowiskowych dla dzieci i młodzieży, wsparcie dla procesów adaptacji pomieszczeń i budynków na cele wychowawcze i ogólnospołeczne, ciągła komputeryzacja i informatyzacja szkół miejskich, budowa i wdrożenie elektronicznych systemów dostępu do informacji oświatowej budowa dziennego domu opieki, budowa świetlicy socjoterapeutycznej, wszechstronne i aktywne działanie MOPS, oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo, – poprawa dostępu do informacji o usługach świadczonych przez instytucje rynku pracy – rozwój usług doradczych i informacyjnych w zakresie kształcenia ustawicznego, – upowszechnienie tworzenia i działalności podmiotów aktywizujących osoby zagrożone wykluczeniem społecznym (w tym spółdzielni społecznej), – rozwój instrumentów ukierunkowanych na wczesną identyfikację indywidualnych potrzeb osób bezrobotnych i poszukujących pracy, – upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy. w ramach której dostępne będą wszelkie informacje nt. możliwych form dofinansowania, w tym głównie działalności innowacyjnej, – aktywna pomoc i pośrednictwo Miasta przy wsparciu przedsiębiorców miejskich zgłoszonych do projektu Centrum Informacji Gospodarczej (CIG) WOF, – tworzenie funduszy typu start-up na rozpoczęcie działalności innowacyjnej, – poprawa jakości usług związanych z rejestracją działalności gospodarczej i funkcjonowaniem przedsiębiorstw w mieście, – organizowanie szkoleń dla MSP z zakresu finansowania nowych technologii i innowacji – wsparcie dla przedsiębiorców w obszarze diagnozowania potrzeb szkoleniowych „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 95 najuboższych, w tym przy udziale środków UE. – rozwój systemu doradztwa edukacyjno- pracowników, zwłaszcza w MŚP i w odniesieniu do niskowykwalifikowanych i starszych pracowników, – upowszechnianie planowania strategicznego, realizacji strategii innowacyjnych i nowoczesnych metod zarządzania przedsiębiorstwem, – wsparcie dla tworzenia przedsiębiorstw rodzinnych, – aktywna realizacja projektów MSP przy współfinansowaniu UE w ramach PO WER. zawodowego, – opracowanie i wdrażanie programów sprawnego zarządzania szkołą, – wdrożenie jednolitego systemu monitorowania kosztów funkcjonowania szkół (np. na podstawie analiz kosztów jednostkowych), – modernizacja oferty kształcenia zawodowego oraz jej dostosowanie do potrzeb lokalnego rynku pracy, – wypracowanie programu współpracy szkół i placówek oświatowych w mieście, które prowadzą kształcenie zawodowe, z przedsiębiorcami i instytucjami rynku pracy. Cel 1.6 Rozwój kapitału ludzkiego mieszkańców – zapewnienie sprawnego funkcjonowania lokalnej grupy działania (LGD „Ziemi Mińskiej”), – realizacja projektów aktywizacji społeczności wiejskiej w ramach programu PO WER oraz PROW, – opracowanie miejskiej strategii rozwoju kapitału ludzkiego, – wsparcie rozwoju inicjatyw lokalnych na rzecz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej osób niepozostających w zatrudnieniu, przyczyniające się do realizacji miejskiej strategii rozwoju kapitału ludzkiego. pracowników, – promowanie kultury inwestowania w szkolenia Cel 3.6: Środowisko naturalne zabezpieczone dla potrzeb przyszłych pokoleń – wprowadzenie ograniczeń w warunkach – – – – – – zabudowy na obszarach cennych przyrodniczo, ścisła współpraca z gminami sąsiednimi i powiatem mińskim w zakresie planowania i realizacji działań służących ochronie zasobów przyrody, ograniczanie uciążliwości wynikających z nadmiernego ruchu drogowego oraz lokalnych komunalno-bytowych zanieczyszczeń powietrza w mieście. ochrona cennych przyrodniczo obszarów Miasta, rozwój ogólnomiejskich terenów zieleni, wypoczynku i rekreacji, zachowanie walorów krajobrazowych, utrzymanie zrównoważonego sposobu gospodarowania uwzględniającego, aspekty ochrony środowiska, Cel 4.6: Dobre rządzenie miastem – usprawnienie procesu stanowienia prawa miejscowego oraz aktów administracyjnych, – modernizacja zarządzania finansowego: stopniowe wdrożenie systemu wieloletniego planowania budżetowego w ujęciu zadaniowym, zgodnie z planami na poziomie centralnym, – doskonalenie metodologii i umiejętności w zakresie przygotowywania wieloletniego planowania budżetowego oraz planowania strategicznego, – opracowanie i wdrożenie systemu ewaluacji zadań publicznych Miasta opartego na wskaźnikach, – wdrażanie usprawnień zarządczych w urzędzie Miasta, w tym w zakresie zarządzania jakością, jak również w wybranych aspektach funkcjonowania organizacji, np. komunikacja wewnętrzna, zarządzanie ryzykiem, – podnoszenie kwalifikacji kadr Urzędu Miasta i jednostek podległych „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 96 – odpowiednie użytkowanie gleb i ochrona – opracowanie standardów kompetencyjnych dla wód, utrzymanie i wzmocnienie ekologicznej stabilności obszarów leśnych poprzez zmniejszenie fragmentacji kompleksów leśnych i tworzenie korytarzy ekologicznych. opracowanie i wdrożenie programu upowszechniania wiedzy ekologicznej w szkołach na terenie Miasta. pracowników Urzędu Miasta i jednostek podległych, – obniżenie kosztów funkcjonowania administracji publicznej, – opracowanie i wdrożenie programów racjonalizacji wydatków bieżących w wybranych obszarach działań Miasta. – – Cel 1.7 Osoby starsze aktywne i przydatne społeczeństwu Miasta – objęcie osób w wieku 50–67 lat niepozostających w zatrudnieniu różnorodnymi formami wsparcia oraz programami aktywizacji zawodowej (obejmującymi m.in. pośrednictwo pracy i doradztwo zawodowe, staże, spółdzielczość społeczna, szkolenia, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy oraz subsydiowanie zatrudnienia), – rozwój instrumentów ukierunkowanych na podnoszenie oraz aktualizację kompetencji i kwalifikacji zawodowych osób w wieku 50–67 lat i starszych, które nie pozostają w zatrudnieniu, zgodnie z potrzebami rynku pracy (m.in. znajomość języków obcych, umiejętność obsługi komputera i urządzeń biurowych), – wspieranie rozwoju przedsiębiorczości wśród osób w wieku 50–67 lat, – promocja mobilności przestrzennej i zawodowej osób w wieku 50–67 lat, niepozostających w zatrudnieniu, – wsparcie uniwersytetu 3 wieku. Cel 3.7: Bezpieczne miasto Cel 4.7 Sulejówek aktywnie korzystający ze – poprawa bezpieczeństwa i organizacji ruchu środków Unii Europejskiej drogowego - instalacja sygnalizacji świetlnej – organizowanie szkoleń przybliżających – – – – – – na głównych skrzyżowaniach dróg, modernizacja istniejącego oznakowania pionowego i poziomego, modernizacja nawierzchni dróg, rowów, przepustów, poprawa bezpieczeństwa w zakresie zagrożenia przestępstwami, w tym instalacja systemów monitoringu wizyjnego, realizacja działań zmierzających do wzrostu poczucia odpowiedzialności obywatelskiej i samoorganizacji społeczeństwa, efektywna współpraca Straży Miejskiej z Komisariatem Policji w Sulejówku, wszechstronna współpraca Policji z Urzędem Miasta i mieszkańcami, utworzenie ośrodka interwencji kryzysowej, poradnictwo psychologiczne; bezpłatne obdukcje lekarskie, schronisko dla ofiar przemocy, mieszkanie kryzysowe, hostel dla dzieci, placówka wsparcia dziennego dla dzieci i rodzin, poradnia rodzinna. Cel 3.8: Uregulowana i odpowiadająca potrzeb mieszkańców sytuacja mieszkaniowa – tworzenie zasobu lokali komunalnych (budowa, zakup mieszkać, wynajem), – promowanie różnorodnych form budownictwa problematykę integracji europejskiej dla poszczególnych środowisk, – przygotowanie i realizacja projektów współfinansowanych ze środków UE w ramach perspektywy 2014-2020, – wsparcie i rozwój instytucji doradczych w zakresie dotacji UE dla przedsiębiorców, – zwiększenie udziału partnerów społecznych Miasta w realizacji projektów finansowanych z UE, – promocja i informacja w zakresie możliwości pozyskania środków na zakup i instalację urządzeń służących pozyskaniu OZE. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 97 mieszkaniowego, – pozyskanie środków UE na modernizacje i remonty zasobów mieszkaniowych, przy współfinansowaniu UE projektów w zakresie budownictwa mieszkaniowego pod warunkiem spełnienia wymogów określonych w art. 7 (2) Rozporządzenia Rady (WE) nr 1080/2006. – realizacja Cel 3.9: Informatyzacja Miasta – budowa sieci światłowodowej, – budowa urządzeń technicznych i sieci Internetu szerokopasmowego, – instalacja ogólnodostępnego systemu bezprzewodowego Internetu, – edukacja informatyczna mieszkańców Miasta – informatyzacja instytucji publicznych i urzędów. Cel 3.10: Funkcjonalna i przestrzeń publiczna w mieście – utworzenie miejskiego estetyczna centrum administracyjno-usługowego oferującego możliwość aktywnego i wszechstronnego spędzania wolnego czasu – na terenie parku Glinianki w kierunku do stacji PKP Sulejówek-Miłosna, stadionu miejskiego i budynku Warmus Investment Sp. z o.o. Centrum powinno być wyposażone nie tylko w funkcje administracyjne (ew. bankowe, ubezpieczeniowe), lecz przede wszystkim w funkcje handlowe (np. małe lokalne sklepiki oferujące atrakcyjny asortyment, produkty regionalne, eko-żywność itp.), rekreacyjne (np. siłownia plenerowa, punkty fitness itp.), kulturalne, gastronomiczne z możliwością usytuowania tzw. ogródków letnich, – uporządkowanie przestrzeni publicznej oraz poprawa stanu tkanki architektonicznourbanistycznej, „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 98 – wzmocnienie funkcji centrum Miasta – – – – – Źródło: Opracowanie własne koncentracja obiektów: usług, gastronomii, kultury, wypoczynku-rekreacji, administracji, stopniowe porządkowanie istniejącej zabudowy centrum Miasta – elementy stref funkcjonalno-przestrzennych, dbałość o czystość Miasta, zwłaszcza w otoczeniu terenów leśnych i parku Glinianki, ochrona cennych przyrodniczo obszarów Miasta (w szczególności lasy), poprawa stanu środowiska mieszkalnego, tworzenie systemu informacji turystycznej w mieście. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 99 Tabela 10: Wskaźniki weryfikacji celów strategii CEL 1: Silne, zintegrowane i aktywne społeczeństwo obywatelskie Miasta CEL 1.1 mieszkańców uczestniczących w projektach integracji społecznej (os/rok) – liczba nowych projektów z zakresu aktywizacji społecznej mieszkańców (szt/rok) – liczba mieszkańców uczestniczących w cyklicznych projektach/wydarzeniach związanych z integracją społeczną (os./rok) – liczba organizacji pozarządowych włączonych w procesy integracji społecznej (szt/rok) – liczba dzieci/młodzieży uczestniczących w zajęciach pozalekcyjnych, zabaw itp. – liczba CELE STRATEGICZNE CEL 2: Rozwój korzystnych CEL 3: Odpowiadające potrzebom infrastrukturalnych, instytucjonalnych i mieszkańców i środowiska bytowogospodarczych powiązań z otoczeniem komunalne warunki życia w mieście metropolitalnym MIERZALNE WSKAŹNIKI WERYFIKACJI CELÓW OPERACYJNYCH CEL 2.1 – średni czas dojazdu w minutach do centrum – Warszawy, – – długość wybudowanych dróg rowerowych – o charakterze komunikacyjnych (km/rok) – – długość wybudowanych dróg rowerowych o charakterze turystycznym (km/rok) – – liczba zdarzeń drogowych i wypadków na drogach dojazdowych w kierunku Warszawy – (szt/rok) – – – – – – – – CEL 1.2 CEL 2.2 wspólnych projektów do poprawy warunków życia mieszkańców i gospodarczych realizowanych (szt/rok) instrumentu ZIT WOF (szt/rok) – liczba nowych organizacji pozarządowych – liczba wspólnych projektów (szt/rok) i gospodarczych realizowanych w z gminami aglomeracji (poza – liczba projektów społecznych (szt/rok) realizowanych przez organizacje – liczba inicjatyw społecznych zmierzających – liczba CEL 3.1 % skanalizowania Miasta (%) % zwodociągowania Miasta (%) ilość ścieków odprowadzanych w dam3 długość czynnej sieci elektroenergetycznej, gazowej i telefonicznej w mieście (km) liczba użytkowników sieci telefonii komórkowej liczba energooszczędnych punktów świetlnych (szt/rok) liczba wypadków drogowych z udziałem pieszych % awaryjności sieci elektroenergetycznej długość zmodernizowanych i wybudowanych dróg miejskich (km/rok) udział dróg o nawierzchni twardej (twardej ulepszonej) w długości dróg ogółem nakłady na utrzymanie dróg (zł/rok) liczba nowych miejsc parkingowych (szt/rok) długość nowych ścieżek rowerowych (km) długość zmodernizowanych chodników (km/rok) CEL 3.2 społecznych – moc zainstalowana energii pochodzącej ze w ramach źródeł odnawialnych w obiektach publicznych (KW/rok) społecznych – moc zainstalowana energii pochodzącej ze partnerstwie źródeł odnawialnych w obiektach prywatnych ZIT WOF) (KW/rok) – Ilość zaoszczędzonej energii pierwotnej CEL 4: Dobre rządzenie, wzrost konkurencyjności, innowacyjności, dywersyfikacja i rozwój bazy ekonomicznej CEL 4.1 – liczba nowych inwestorów lokujących kapitał w mieście (szt/rok) – powierzchnia terenów inwestycyjnych (m2) – powierzchnia uzbrojonych terenów inwestycyjnych (m2) – wartość zainwestowanego kapitału (zł/rok) – przyrost wpływów z tytułu podatków od osób prawnych i opłat lokalnych transportowe itp.) (zł/rok) (środki CEL 4.2 – stopa bezrobocia – udział zatrudnionych w sektorze przemysłowym w liczbie zatrudnionych ogółem zatrudnionych w sektorze usług rynkowych w liczbie zatrudnionych ogółem – udział zatrudnionych w sektorze usług nierynkowych w liczbie zatrudnionych ogółem – udział „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” pozarządowe (szt/rok) uczestników projektów realizowanych przez organizacje pozarządowe (os/rok) – liczba dobrych praktyk oraz przygotowanych kampanii informacyjnych w zakresie współpracy Urzędu Miasta i jednostek podległych z partnerami społecznymi i organizacjami pozarządowymi (szt/rok) – wyniki raportów monitoringowych i ewaluacyjnych dotyczące współpracy Urzędem Miasta i instytucji dialogu społecznego i obywatelskiego CEL 1.3 – liczba osób wymagających szczególnego wsparcia: młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym, osób przebywających w zakładach poprawczych, członków społeczności romskiej w mieście oraz osób niepełnosprawnych korzystających z pomocy i objętych wsparciem zawodowym (os/rok) – liczba osób z grup znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, które zakładają działalność gospodarczą (os/rok) – liczba miejsc pracy stworzonych przez pracodawców dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (szt/rok) – liczba osób zagrożonych wykluczeniem objętych systemem staży i wolontariatu (os/rok) – liczba osób bezrobotnych (os/rok) – liczba wdrożonych instrumentów ukierunkowanych na wczesną identyfikację indywidualnych potrzeb osób bezrobotnych i poszukujących pracy oraz planowanie rozwoju zawodowego (szt/rok) – liczba Strona 100 w wyniku instalacji urządzeń służących – wpływy z podatku CIT w przeliczeniu na pozyskaniu OZE (GJ/rok) Miasta uczestniczących w projektach ZIT mieszkańca WOF – liczba obiektów publicznych korzystających z OZE (szt/rok) – liczba umów partnerskich zawartych pomiędzy miastem i instytucjami/organizacjami z terenu – liczba obiektów prywatnych korzystających Miasta zawarta z podmiotami publicznymi z OZE (szt/rok) i prywatnymi z terenu WOF (szt/rok) – wartość środków pozabudżetowych – liczba platform cyfrowych utworzonych w celu pozyskanych na OZE (pln/rok) integracji miejskiej oferty usług publicznych z ofertą gmin WOF (szt/rok) – liczba przedsiębiorców miejskich objętych wsparciem w ramach instrumentu CIG WOF (szt/rok) – liczba beneficjentów ostatecznych z terenu CEL 2.3 CEL 3.3 spotkań, wydarzeń, konferencji, – powierzchnia nowych obiektów sportu i komitetów konsultacyjnych i sterujących, w rekreacji (m2/rok) których biorą udział przedstawiciele Miasta – liczba uczniów przypadająca na 1 salę (szt/rok) gimnastyczną w roku – liczba wydarzeń/spotkań zainicjowana przez – liczba dzieci i młodzieży korzystająca z władze Miasta i mających na celu integrację obiektów miejskiej infrastruktury sportowej obszaru aglomeracji (szt/rok) – liczba CEL 4.3 – liczba nowych obiektów na użytek turysty (szt) – -długość – – – – – – zagospodarowanych tras turystycznych (km/rok) liczba nowych ofert dotyczących turystyki w mieście (szt/rok) liczba dostępnych miejsc noclegowych (szt/rok) liczba nowych materiałów promocyjnych na temat Miasta (szt) liczba miejsc noclegowych w agroturystyce (szt/rok) liczba nowych miejsc pracy w agroturystyce (szt/rok) liczba imprez i wydarzeń kulturalnych związanych z dziedzictwem, historią i tradycjami Miasta (szt) „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 101 – liczba utworzonych i wspartych podmiotów aktywizujących osoby wykluczeniem społecznym zagrożone CEL 1.4 CEL 2.4 artykułów/cytowań/udostępnień pozalekcyjnych (os/rok) informacji dotyczących Miasta, jej walorach i wydarzeń odbywających się w niej – liczba projektów „miękkich” realizowanych dla dzieci i młodzieży, w tym – liczba promowanych wydarzeń miejskich w współfinansowanych z UE (szt/rok) sieci promocji WOF (szt/rok) – poziom rozpoznawalności atutów Miasta (wyniki badań ankietowych) – liczba dzieci uczestniczących w zajęciach – liczba CEL 3.4 CEL 4.4 – powierzchnia zmodernizowanych obiektów – liczba zatrudnionych absolwentów kierunków kultury (m2/rok) nowych imprez i projektów – kulturalnych w mieście (szt/rok) – – księgozbiór bibliotek na 1000 ludności – wypożyczenia księgozbioru na 1 czytelnika w woluminach – – liczba – – – – CEL 1.5 – liczba programów pomocy stypendialnej – – – dla uczniów szczególnie uzdolnionych (zwłaszcza w zakresie nauk matematycznych, przyrodniczych i technicznych) którzy pochodzą z rodzin najuboższych (szt/rok) liczba projektów współpracy szkół i placówek oświatowych w mieście, które prowadzą kształcenie zawodowe, z przedsiębiorcami i instytucjami rynku pracy (szt/rok) liczba absolwentów kierunków technicznych (os/rok) średnia punktacja z testów CEL 3.5 – liczba uczniów przypadających na 1 oddział – szkolny – – liczba dzieci i młodzieży korzystająca z nowoutworzonych ogólnodostępnych świetlic – (os./rok) – powierzchnia zaadaptowanych budynków/pomieszczeń na cele wychowawcze, świetlicowe – liczba uczniów przypadająca na 1 komputer w szkołach miejskich (os/komputer) – liczba osób korzystająca z dziennego domu opieki – liczba osób korzystająca z różnych form wsparcia MOPS – – – – technicznych (os./rok) stopa bezrobocia udział zatrudnionych w sektorze przemysłowym w liczbie zatrudnionych ogółem udział zatrudnionych w sektorze usług rynkowych w liczbie zatrudnionych ogółem udział zatrudnionych w sektorze usług nierynkowych w liczbie zatrudnionych ogółem liczba staży, praktyk zawodowych, szkoleń oraz subsydiowanych form zatrudnienia dla absolwentów szkół (szt/rok) liczba firm założona przez osoby poniżej 30 roku życia (szt/rok) liczba młodych osób zatrudniona w firmach na zasadzie wolontariatu (os/rok) CEL 4.5 liczba przedsiębiorstw w sektorze prywatnym podmioty zarejestrowane w rejestrze REGON na 10000 ludności wartość środków pozyskanych na rozwój innowacji w miejskich przedsiębiorstwach wartość funduszy typu start-up na rozpoczęcie działalności innowacyjnej (zł/rok) liczba szkoleń prowadzonych dla MSP (szt./rok) liczba projektów MSP (z)realizowanych w ramach PO Wiedza Edukacja Rozwój (szt/rok) liczba przedsiębiorstw rodzinnych „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 102 szóstoklasistów – średnia punktacja z testów gimnazjalnych – liczba zajęć pozalekcyjnych – – – organizowanych przez szkoły oraz % uczniów korzystających z tych zajęć z liczbie uczniów ogółem udział uczniów uczestniczących w konkursach i olimpiadach przedmiotowych w liczbie uczniów ogółem CEL 1.6 liczba (z)realizowanych projektów aktywizacji społeczności w ramach programu PO WER oraz PO ROW (szt/rok) liczba mieszkańców uczestniczących w projektach społecznych (os/rok) CEL 3.6 zrewitalizowanych terenów zieleni i parków na terenie Miasta (m2/rok) % odpadów objętych systemem segregacji (%) ilość odpadów komunalnych powierzchnia składowania odpadów liczba dzikich wysypisk odpadów ilość odpadów poddanych odzyskowi w ilości odpadów ogółem ilość odpadów poddanych utylizacji w ilości odpadów ogółem liczba nowych lokalnych oczyszczalni ścieków na terenie wsi (szt) zmniejszenie ładunku BTZ5 i NNH4 w ściekach miejskich (kg/rok) liczba mieszkańców przeszkolonych w zakresie edukacji i świadomości ekologicznej (os./rok) CEL 4.6 – powierzchnia – wartość inwestycji miejskich przypadająca na – – – – – – wartość pozyskanych przez miasto środków – – – – 1 mieszkańca (zł/os) pozabudżetowych (zł/rok) – wartość kredytów, pożyczek i obligacji we wpływach budżetowych (zł/rok) – liczba zadań własnych Miasta objętych systemem ewaluacji (szt/rok) – liczba projektów miejskich dofinansowanych – – – – – – CEL 1.7 – liczba osób w wieku powyżej 50 lat uczestnicząca w projektach aktywizacji CEL 3.7 liczby rannych i zabitych wypadkach drogowych (os/rok) – spadek ze źródeł pozabudżetowych (szt/rok) wydatków bieżących jednostek budżetowych na wynagrodzenia i zakup materiałów w wydatkach budżetu wysokość dochodów i wydatków budżetu Miasta przypadająca na 1 mieszkańca liczba certyfikatów i wyróżnień liczba pracowników administracji uczestniczących w szkoleniach liczba porozumień pomiędzy miastem i innymi jst w kraju i zagranicą liczba opracowanych i wdrażanych planów racjonalizacji wydatków bieżących liczba wdrożonych usprawnień zarządczych w urzędzie Miasta – udział w – – CEL 4.7 wartość pozyskanych dotacji UE (zł/rok) liczba podpisanych umów o dofinansowanie „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” społecznej, szkoleniach (os/rok) Strona 103 – spadek liczby przestępstw i wykroczeń (szt/rok) – zwiększona wykrywalność przestępstw (%/rok) – liczba pożarów CEL 3.8 – liczba oddanych mieszkań, w tym mieszkań socjalnych (szt/rok) – powierzchnia zaadaptowanych budynków na cele mieszkaniowe (m2/rok) – powierzchnia odnowionych zasobów mieszkaniowych (m2/rok) – udział mieszkań wyposażonych w niezbędną infrastrukturę sanitarno-ciepłowniczą z liczbie mieszkań ogółem (wodociąg, gaz, CO, kanalizacja) – średnia p.u. mieszkań przypadająca na 1 mieszkańca – wartość środków UE pozyskanych na modernizacje i remonty zasobów mieszkaniowych (zł/rok) CEL 3.9 mieszkańców korzystających z Internetu (os/rok) liczba projektów szkoleniowych z zakresu edukacji informatycznej długość wybudowanej sieci światłowodowej udział gospodarstw domowych wyposażonych w komputery osobiste z dostępem do Internetu CEL 3.10 atrakcyjność przestrzeni publicznej (% wskazać mieszkańców w okresowych badaniach ankietowych) liczba korzystających z systemu informacji turystycznej (osoby/rok) – liczba – – – – – Źródło: Opracowanie własne (szt/rok) „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 104 8. Źródła finansowania Przewidywane źródła finansowania zadań realizacyjnych „Strategii” Przewidywanymi potencjalnymi źródłami finansowania zadań zapisanych w niniejszej „Strategii” będą: 1) środki własne budżetu Miasta Sulejówek, 2) środki pochodzące z dotacji celowych będących w dyspozycji odpowiednich Ministrów, 3) środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego EFRR w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 (max. 85% kosztów kwalifikowanych zadania), 4) środki z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, 5) środki z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020 (EFS), 6) środki z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), 7) środki z Norweskiego Mechanizmu Finansowego, 8) budżety powiatowych i wojewódzkich funduszy celowych, w tym np. Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 9) PPP, 10) nowe podatki i opłaty lokalne (np. opłata nierezydenta, opłata z tytułu zanieczyszczenia środowiska przez piece węglowe CO, opłata katastralna, opłata od deszczówki, opłata z tytułu posiadania wszelkich zwierząt), 11) racjonalizacja wydatków inwestycyjnych oraz kosztów utrzymania infrastruktury połączona z optymalizacją podatków i opłat fiskalnych, 12) inne środki finansowe, włączając środki osób fizycznych i osób prawnych. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 105 9. Zgodność ze strategicznymi dokumentami Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 jest wyrazem dążenia lokalnej społeczności Miasta nie tylko do osiągnięcia założonej wizji rozwoju i celów strategicznych lecz również celów rozwoju zapisanych w dokumentach strategicznych na szczeblu krajowym i regionalnym. Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 wpisuje się w obowiązujące dokumenty rozwoju strategicznego państwa, województwa Mazowieckiego oraz Powiatu Mińskiego. „Strategia” na poziomie krajowym wykazuje zgodność z Narodową Strategią Spójności na lata 2014-2020 oraz Strategią Rozwoju Kraju 2020. Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 wpisuje się również merytorycznie w wiele zadań i priorytetów rozwoju regionu i powiatu. Strategia jest zgodna m.in. z: 1. Projektem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014 – 2020. 2. Programem Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020 (program zaakceptowany przez Komisję Europejską w 2014r.). 3. Strategią Rozwoju Województwa Mazowieckiego (aktualizacja z 2014 r.), 4. Planem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego, 5. Strategią Rozwoju Powiatu Mińskiego. Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 pozostaje również w zgodzie z założeniami polityk horyzontalnych Unii Europejskiej, tj.: polityką ochrony środowiska, polityką społeczeństwa informacyjnego, polityką równego traktowanie kobiet i mężczyzn. Poniżej opisano szczegółowe odniesienia „Strategii” względem podstawowych dokumentów strategicznych na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. 11.1 Zgodność na poziomie krajowym 11.1.1 Strategia Rozwoju Kraju 2020 Strategia Rozwoju Kraju 2020 (SRK) jest elementem nowego systemu zarządzania rozwojem kraju, którego fundamenty zostały określone w znowelizowanej ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712, z późn. zm.) oraz w przyjętym przez Radę Ministrów 27 kwietnia 2009 r. dokumencie Założenia systemu zarządzania rozwojem Polski. Przedmiotowa "Strategia" wpisuje się „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 106 ramowo w wizję rozwoju kraju do 2020 roku jak również w poszczególne cele i kierunki działań: Wizja Polski 2020 Polska w roku 2020 to: aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka i sprawne państwo. Przekształcenia instytucjonalne utrwalające sprawne państwo - wyższa jakość funkcjonowania instytucji publicznych, aktywna rola kapitału społecznego. Efektywny rozwój społeczno-gospodarczy i wysoka konkurencyjność gospodarki - wzrost gospodarczy zapewniający Polsce 74-79% poziomu PKB per capita UE w 2020 r., gospodarka oparta na wiedzy, nowoczesna infrastruktura, rozwój kapitału ludzkiego - wiodącymi atutami konkurencyjności. Spójność społeczno-gospodarcza i terytorialna - większa spójność terytorialna, dostępność usług publicznych, szeroka skala szans rozwoju jednostki, mądra i efektywna integracja społeczna. Celem głównym strategii średniookresowej staje się wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę jakości życia ludności Kierunki działań wyznaczone w "Strategii" wpisują się bezpośrednio w następujące cele operacyjne SRK 2020: Cel I.1. Przejście od administrowania do zarządzania rozwojem I.2.3. Zwiększenie wykorzystania środków pozabudżetowych Cel I.3. Wzmocnienie warunków sprzyjających realizacji indywidualnych potrzeb i aktywności obywatela I.3.2. Rozwój kapitału społecznego I.3.3. Zwiększenie bezpieczeństwa obywatela Cel II.2. Wzrost wydajności gospodarki II.2.1. Zwiększenie produktywności gospodarki II.2.2. Wzrost udziału przemysłów i usług średnio i wysoko zaawansowanych technologicznie II.2.4. Poprawa warunków ramowych dla prowadzenia działalności gospodarczej Cel II.3. Zwiększenie innowacyjności gospodarki II.3.1. Wzrost popytu na wyniki badań naukowych II.3.4. Zwiększenie wykorzystania rozwiązań innowacyjnych - Zgodnie z zapisami SRK 2020: " Jednostki samorządu terytorialnego staną się ważnymi partnerami w procesie formułowania i realizacji polityki innowacyjnej. Zasadnicze znaczenie w tym zakresie zyskają Regionalne Strategie Innowacyjności, które są „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 107 podstawowym instrumentem określania inteligentnej specjalizacji województw. Stworzone zostaną warunki umożliwiające władzom samorządowym podjęcie roli lidera integrującego lokalne środowiska akademickie, naukowe i gospodarcze, a także koordynowanie działań podmiotów funkcjonujących w regionalnych systemach wsparcia innowacji." Cel II.4. Rozwój kapitału ludzkiego II.4.1. Zwiększanie aktywności zawodowej II.4.2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego Cel II.5. Zwiększenie wykorzystania technologii cyfrowych Cel II.6. Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko II.6.1. Racjonalne gospodarowanie zasobami II.6.2. Poprawa efektywności energetycznej II.6.4. Poprawa stanu środowiska II.7.2. Modernizacja i rozbudowa połączeń transportowych Cel III.1. Integracja społeczna III.1.1. Zwiększenie aktywności osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym III.1.2. Zmniejszenie ubóstwa w grupach najbardziej nim zagrożonych Cel III.2. Zapewnienie dostępu i określonych standardów usług publicznych III.2.1. Podnoszenie jakości i dostępności usług publicznych III.2.2. Zwiększenie efektywności systemu świadczenia usług publicznych Cel III.3. Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych 11.1.2 Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020 13 lipca 2010 r. Rada Ministrów przyjęła „Krajową Strategię Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie” (KSRR), tj. kompleksowy średniookresowy dokument strategiczny odnoszący się do prowadzenia polityki rozwoju społecznogospodarczego kraju w ujęciu wojewódzkim, którego przygotowanie przewiduje Ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz.U. 2008 nr 216 poz. 1370). Dokument ten określa cele i priorytety rozwoju Polski w wymiarze terytorialnym, zasady i instrumenty polityki regionalnej, nową rolę regionów w ramach polityki regionalnej oraz zarys mechanizmu koordynacji działań podejmowanych przez poszczególne resorty. Strategia Rozwoju Miasta „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 108 Sulejówek wpisuje się bezpośrednio w następujące kierunki działań wyznaczone w KSRR 2010-2020: Zwiększenie dostępności transportowej do miast wojewódzkich, Zwiększenie potencjału do tworzenia, dyfuzji i absorpcji innowacji, Wspieranie rozwoju metropolitalnych obszarów funkcjonalnych, Odpowiedź na zmiany klimatyczne i zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, Ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrodniczych, Wykorzystanie potencjału kulturowego i turystycznego dla rozwoju regionalnego, Wspieranie rozwoju kapitału społecznego, Zapewnienie odpowiedniej infrastruktury transportowej i teleinformatycznej do wspierania konkurencyjności i zapewniającej spójność terytorialną kraju. Zaplanowane w "Strategii" cele operacyjne oraz odpowiadające im działania w bezpośredni sposób wpisują się również w strategiczny cel polityki regionalnej Polski tj: Efektywne wykorzystywanie specyficznych regionalnych i innych terytorialnych potencjałów rozwojowych dla osiągania celów rozwoju kraju – wzrostu, zatrudnienia i spójności w horyzoncie długookresowym. Ponadto osiągnięcie odpowiedniego poziomu rozwoju Miasta Sulejówek w ramach niniejszej strategii w otoczeniu aglomeracji warszawskiej odpowiada następującym celom krajowej polityki regionalnej do 2020 roku: 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów („konkurencyjność”), Cel ten dotyczy jak najlepszego wykorzystania potencjału terytoriów cechujących się największą zdolnością do kreowania wzrostu gospodarczego (Warszawy i pozostałych ośrodków wojewódzkich wraz z ich obszarami funkcjonalnymi - w tym WOF i Miasto Sulejówek) Kierunki działań polityki regionalnej w ramach celu 1 obejmują: 1.1. Wzmacnianie funkcji metropolitalnych ośrodków wojewódzkich i integracja ich obszarów funkcjonalnych: 1.1.1. Warszawy - stolicy państwa, W kontekście Miasta Sulejówek i jej celów rozwojowych najistotniejsze zapisy dotyczą "integracji wewnętrznej przestrzeni obszaru metropolitalnego przez wprowadzenie odpowiednich regulacji prawnych i organizacyjnych w zakresie integracji dostarczania rożnych usług publicznych oraz rozbudowę i wprowadzenie usprawnień z zakresu multimodalnego transportu zbiorowego (obejmujących rożne środki transportu i elementy infrastruktury takie jak metro, kolej, tramwaj, inny transport publiczny, lotniska, systemy kierowania ruchem, obiekty „parkuj i jedź”)," „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” 2. Budowanie spójności terytorialnej i Strona 109 przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych, 3. Tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działań rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie („sprawność”). W ramach Celu 1 zapisy "Strategii" wkomponowują się w następujące kierunki działań KSRR: Tworzenie warunków dla integracji funkcjonalnej z miastami - włączenie obszarów wiejskich otaczających miasta w procesy rozwojowe Rozwijanie potencjału rozwojowego i absorpcyjnego obszarów wiejskich Zwiększanie wykorzystania zasobów ludzkich – zwiększenie mobilności zawodowej i przestrzennej (w tym wahadłowej) Wykorzystanie walorów środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego Tworzenie warunków do zwiększania inwestycji pozarolniczych Rozwój lokalny dla poprawy jakości życia, atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej W ramach Celu 2 zapisy "Strategii" wkomponowują się w następujące kierunki działań KSRR: Zapóźnione obszary –restrukturyzacja wiejskie społeczna i gospodarcza i przestrzenna Poprawianie dostępu do usług publicznych i ich jakości Zwiększanie dostępu do szerokopasmowego Internetu i e-usługi Przeciwdziałanie wykluczeniu z procesów rozwojowych obszarów skrajnie peryferyjnych Przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego, integracja społeczna 11.2 Zgodność na poziomie regionalnym i lokalnym Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 jest w pełni zgodna z kierunkami rozwoju, celami i zadaniami zawartymi w następujących dokumentach programowych Województwa Mazowieckiego i Powiatu Mińskiego: Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 r. Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Mazowieckiego na lata 20142020 Strategią Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy do roku 2030 Strategią Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (2015 r.) „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 110 Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego, Strategią Rozwoju Powiatu Mińskiego. Jednym z warunków rozwoju województwa jest dalsze zwiększenie jego atrakcyjności zamieszkania i atrakcyjności inwestycyjnej – w szczególności obszarów metropolitalnych, skutkującej zarówno napływem inwestorów zewnętrznych, jak i rozwojem przedsiębiorczości lokalnej i ponadlokalnej. Miasto Sulejówek, jak wspomniano w części diagnostycznej przedmiotowej „Strategii”, przynależy do obszaru bezpośredniego oddziaływania m.st. Warszawy. 11.2.1 Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 r.7 Zdolność sprostania wyzwaniom konkurencyjności, innowacyjności, metropolizacji i otwartości będzie jednym z ważniejszych czynników umożliwiających włączenie się województwa Mazowieckiego do europejskiej przestrzeni regionów w warunkach członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Obecny poziom rozwoju gospodarczego nie pozwala województwu Mazowieckiemu na zbliżenie się nie tylko do regionów najbogatszych Unii, ale także tych średnio zamożnych. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca, wynoszący na Mazowszu ok. 79% przeciętnej unijnej (średnia z lat 2008-2014), odpowiada w przybliżeniu poziomowi słabiej rozwiniętych regionów krajów „starej unii”. CEL NADRZĘDNY ROZWOJU MAZOWSZA ZA PRIORYTETOWY CEL STRATEGICZNY PRZYJĘTO ROZWÓJ PRODUKCJI UKIERUNKOWANEJ NA EKSPORT W PRZEMYŚLE ZAAWANSOWANYCH I ŚREDNIOZAAWANSOWANYCH TECHNOLOGII ORAZ W PRZEMYŚLE I PRZETWÓRSTWIE ROLNO-SPOŻYWCZYM. JEGO OSIĄGNIĘCIE WYMAGA REALIZACJI DZIAŁAŃ W NASTĘPUJĄCYCH KIERUNKACH: • TWORZENIE WARUNKÓW DO GENEROWANIA I ABSORPCJI INNOWACJI; • ROZWÓJ PRODUKCJI: TWORZENIE WARUNKÓW PRZYJAZNYCH DLA INWESTORÓW I PRZEDSIĘBIORCÓW; • WSPIERANIE TWORZENIA I ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTW PRODUKCYJNYCH; • UMIĘDZYNARODOWIENIE GOSPODARCZE; • TWORZENIE WARUNKÓW DO ZWIĘKSZENIA INWESTYCJI POZAROLNICZYCH – GŁÓWNIE W PRZEMYŚLE ROLNO-SPOŻYWCZYM. Można uznać, iż „Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025” sytuuje się w szerokim spektrum celu nadrzędnego strategii województwa Mazowieckiego zakładając podjęcie działań mających silny wpływ na równoważenie rozwoju społeczno-gospodarczego 7 Załącznik do Uchwały nr 158/13 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 28 października 2013 r. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 111 regionu. Należy uznać, że realizacja celów przedmiotowej „Strategii” znacząco zwiększy atrakcyjność zamieszkania i inwestowania w obszarze metropolitalnym. W ramach Celu strategicznego "Wzrost konkurencyjności regionu poprzez rozwój działalności gospodarczej oraz transfer i wykorzystanie nowych technologii" wymienić należy następujące działania, będą spójne ze Strategią Rozwoju Miasta Sulejówek: • Wykorzystanie i wzmacnianie specjalizacji regionalnych; • Rozwój i uzupełnianie funkcji metropolitalnych – Warszawa jako ośrodek stołeczny; • Wspieranie rozwoju miast regionalnych i subregionalnych; • Restrukturyzacja miast tracących funkcje gospodarcze; • Zwiększanie dostępu do szerokopasmowego Internetu i e-usług. W ramach celu strategicznego "Poprawa dostępności i spójności terytorialnej regionu oraz kształtowanie ładu przestrzennego" wymienić należy następujące działania, będą spójne ze Strategią Rozwoju Miasta Sulejówek: • Zwiększenie dostępności komunikacyjnej wewnątrz regionu; • Zwiększenie spójności wewnątrzregionalnej – koncentracji na najbardziej zapóźnionych podregionach; • Rozwój form transportu przyjaznych dla środowiska i mieszkańców; • Zapobieganie nadmiernej suburbanizacji i kreowania ładu przestrzennego; • Udrożnienia systemu tranzytowego. W ramach Celu strategicznego "Poprawa jakości życia oraz wykorzystanie kapitału ludzkiego i społecznego do tworzenia nowoczesnej gospodarki" wymienić należy następujące działania, będą spójne ze Strategią Rozwoju Miasta Sulejówek: • Rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego; • Aktywizacji rezerw rynku pracy oraz działania na rzecz poprawy sytuacji demograficznej; • Rozwoju priorytetowych dla regionu dziedzin nauki; • Wzrostu wykorzystania zasobów ludzkich poprzez zwiększenie mobilności zawodowej i przestrzennej; • Przeciwdziałania zjawisku wykluczenia społecznego, integracja społeczna; • Wyrównania szans edukacyjnych; • Podnoszenia standardów funkcjonowania infrastruktury społecznej oraz działania na rzecz ochrony zdrowia i bezpieczeństwa publicznego. Uzupełnieniem powyższych celów strategicznych są dwa ramowe cele strategiczne. Pierwszy z nich "Zapewnienie gospodarce zdywersyfikowanego zaopatrzenia w energię przy zrównoważonym gospodarowaniu zasobami środowiska" jest zgodny ze Strategią Rozwoju Miasta Sulejówek, gdyż zakłada realizację następujących działań: „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 112 • Dywersyfikacja źródeł energii i jej efektywne wykorzystanie; • Wspieranie rozwoju przemysłu ekologicznego i eko-innowacji; • Zapewnienie trwałego i zrównoważonego rozwoju oraz zachowanie wysokich walorów środowiska; • Modernizacja i rozbudowa lokalnych sieci energetycznych oraz poprawa infrastruktury przesyłowej; • Przeciwdziałanie zagrożeniom naturalnym; • Poprawa jakości wód, odzysk/unieszkodliwianie odpadów, odnowa terenów skażonych oraz ograniczenie emisji zanieczyszczeń; • Produkcja energii ze źródeł odnawialnych. Drugi cel ramowy "Wykorzystanie potencjału kultury i dziedzictwa kulturowego oraz walorów środowiska przyrodniczego dla rozwoju gospodarczego regionu i poprawy jakości życia" jest zgodny ze Strategią Rozwoju Miasta Sulejówek, gdyż zakłada realizację następujących działań: • Wykorzystanie walorów środowiska przyrodniczego oraz potencjału dziedzictwa kulturowego do zwiększenia atrakcyjności turystycznej regionu; • Upowszechnienie kultury i twórczości; • Wspierania rozwoju przemysłu kreatywnego; • Wykorzystania dziedzictwa kulturowego w działalności gospodarczej. Przedmiotowa „Strategia” jest częścią działań zapewniających wewnętrzną integrację regionu, przy optymalizacji wykorzystania przestrzeni i zachowania funkcji ekologicznych środowiska kulturowego i przyrodniczego. Są to działania kierunkowo zgodne z polityką regionalną Unii Europejskiej. 10.2.2 Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025 w sposób bezpośredni odpowiada zapisom zatwierdzonego w lutym 2015 r. Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020. Główną osią programu jest wsparcie przedsiębiorczości, w tym rozwój innowacji oraz badań i rozwoju - jest to również jeden z głównych kierunków strategicznych działań Miasta Sulejówek. Drugim filarem RPO jest wsparcie przejście na gospodarkę niskoemisyjną, co również jest strategicznym wyzwaniem Miasta usankcjonowany w niniejszej Strategii. W szczególności cele wyznaczone „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 113 w niniejszej "Strategii" w bezpośredni sposób wpisują się w cel główny RPOWM oraz w cele strategiczne: CEL GŁÓWNY: Inteligentny, zrównoważony rozwój zwiększający spójność społeczną i terytorialną przy wykorzystaniu potencjału Mazowieckiego rynku pracy. Rozwój konkurencyjnej gospodarki regionu opartej na innowacyjności, przedsiębiorczości, chłonnym rynku pracy i zrównoważonych zasobach Przeciwdziałanie chłonności dysproporcjom regionalnym prowadzące do zwiększenia regionalnego rynku pracy poprzez wyrównywanie dostępu do zatrudnienia, włączenie społeczne i edukację Wsparcie działań wzmacniających zrównoważony rozwój środowiska na Mazowszu . 10.2.3 Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych WOF Nowe spojrzenie na politykę rozwoju w wymiarze europejskim, krajowym i regionalnym, uwzględniające aspekt terytorialny, daje możliwość wspierania i kształtowania rozwoju różnych typów obszarów. Jednym z nich są obszary miejskie, w największym stopniu przyczyniające się do rozwoju społeczno-gospodarczego Polski i Europy, a wśród nich ośrodki metropolitalne. Metropolie wraz z otoczeniem funkcjonalnym są najważniejszym w ę złem w sieci powiązań krajowych i międzynarodowych. Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) są instrumentem umiejscowionym w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 (RPO WM 2014-2020), współfinansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Europejskiego Funduszu Społecznego. Głównymi kryteriami decydującymi o realizacji przedsięwzięć w formule ZIT są zintegrowany charakter oraz komplementarność. Celem głównym WOF ZIT jest: Rozwój i wykorzystanie potencjałów WOF poprzez integrację obszaru i budowanie jego przewag konkurencyjnych w ramach instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Cele strategiczne: 1. Zwiększenie korzyści metropolitalnych w sferze społecznej; Odpowiadające cele "Strategii": Silne, zintegrowane i aktywne społeczeństwo obywatelskie Miasta Budowa społeczeństwa obywatelskiego, aktywizacja społeczności lokalnych, aktywne rozwiązywanie problemów społecznych 2. Wykorzystanie potencjału gospodarczego w konkurencji globalnej; Odpowiadające cele "Strategii": wzrost konkurencyjności, innowacyjności, dywersyfikacja bazy ekonomicznej, Rozwój korzystnych infrastrukturalnych, instytucjonalnych i gospodarczych powiązań z otoczeniem metropolitalnym „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 114 3. Zintegrowanie obszaru i poprawa jakości środowiska. Odpowiadające cele "Strategii": Rozwój korzystnych infrastrukturalnych, instytucjonalnych i gospodarczych powiązań z otoczeniem metropolitalnym, wzrost konkurencyjności, innowacyjności, dywersyfikacja bazy ekonomicznej 10.2.4 Strategia Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy do roku 2030 Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek jest spójna ze Strategią Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy do roku 20308. Strategia OMW nakreśla główne wyzwania stojące przed gminami OMW w perspektywie do 2030 r. Miasto Sulejówek stanowi integralną część aglomeracji warszawskiej stąd też planowanie jej rozwoju powinno być spójne z dokumentami strategicznymi nie tylko szczebla krajowego i regionalnego, ale również aglomeracyjnego. Zgodnie z diagnozą strategiczną przeprowadzoną w 2015 r. dla OMW najważniejszymi problemami/wyzwaniami obszaru są: brak wewnętrznej spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej, brak koordynacji działań samorządów na rzecz poprawy atrakcyjności zamieszkania i poprawy konkurencyjności gospodarki OMW, niewydolność aglomeracyjnego systemu transportowego, głównie na linii dojazdów mieszkańców OMW do Warszawy. Misją obszaru metropolitalnego jest: „Podnoszenie jakości życia mieszkańców oraz atrakcyjności w oczach turystów, poprzez kreowanie nowoczesnych rozwiązań funkcjonalnych i bogatej oferty kulturalno-rekreacyjnej, stworzenie sprzyjających i unikatowych warunków do efektywnej współpracy pomiędzy biznesem a nauką oraz prowadzenia działalności gospodarczej, zarówno przez inwestorów krajowych, jak i zagranicznych” W tak rozumianą misję wpisują się wszystkie cele strategicznego oraz odpowiadające im cele operacyjne Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025. Jednym z głównych długoterminowych efektów Strategii jest podniesienie jakości życia mieszkańców Miasta oraz wypromowanie Miasta jako miejsca o atrakcyjnej ofercie dla mieszkańców i w dalszej kolejności dla turystów, głównie z terenu aglomeracji. Z jednej strony Miasto Sulejówek stawia na rozwój przyjaznych warunków do zamieszkania w zadbanej i przyjaznej środowisku okolicy, z drugiej ukierunkowuje się na wsparcie rozwoju terenów inwestycyjnych na terenie Ratajewa. Ważnym aspektem zasygnalizowanym w Strategii jest konieczność wzmocnienia integracji terenu Miasta z OMW. Dotyczy to nie tylko aspektów komunikacyjnych (drogi, ścieżki rowerowe, transport szynowy, budowa węzłów lub doprowadzenie ruchu kołowego i rowerowego do planowanych węzłów w Warszawie), ale 8 Dokument przygotowany w ramach projektu „Programowanie obszaru metropolitalnego Warszawy” w ramach PO Pomoc Techniczna, w którym Miasto Sulejówek była jednym z 5 partnerów m.st. Warszawy. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 115 również społecznych i gospodarczych. Jednym z najważniejszych obszarów jest budowa wspólnej oferty gospodarczej i inwestycyjnej dla obszaru OMW i WOF, w ramach której zostaną również opisane i zidentyfikowane najważniejsze możliwości inwestowania kapitału na terenie Miasta Sulejówek. Strategia wpisuje się również bezpośrednio we wszystkie zidentyfikowane cele strategiczne OMW, tzn.: Cel 1: Inteligentna, zintegrowana sieć transportu publicznego dla całego obszaru OMW Cel 2: Ład przestrzenny, oparty na kompleksowym planowaniu, zapewniającym komplementarność funkcji, estetykę, wykorzystanie istniejących potencjałów oraz uwzględniającym zrównoważony rozwój Cel 3: Zintegrowana, atrakcyjna oferta spędzania czasu wolnego, wykorzystująca potencjał przyrodniczy, kulturalny i historyczny OMW Cel 4: Atrakcyjne warunki do rozwijania przedsiębiorczości oraz lokowania inwestycji w ramach sieci gospodarek miejskich Cel 5: Wysoki poziom kapitału ludzkiego oraz zaangażowanie mieszkańców OMW w świadome i zrównoważone kształtowanie metropolii, oparte na idei społeczeństwa obywatelskiego Podsumowując należy podkreślić, iż opracowana „Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek na lata 2016-2025” wpisuje się we wszystkie najważniejsze dokumenty strategiczne, zarówno na poziomie krajowym (SRK 2020) jak i regionalnym (RPO, SRWM). Poniżej przedstawiono schematyczną ramową strukturę powiązań niniejszej „Strategii” z dokumentami strategicznymi wyższych szczebli EFRR FS KSRR 2010-2020 Strategia Rozwoju Kraju 2020 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Strategia Rozwoju Powiatu Mińskiego Regionalny Program Operacyjny Województwa Maz. „Strategia Rozwoju Miasta Sulejówek" „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 116 10. System wdrażania i monitorowania Istota systemu monitorowania i ewaluacji Zarządzanie procesem wdrażania Strategii Rozwoju Miasta wymaga prowadzenia monitorowania realizacji celów i zadań strategicznych oraz ewaluacji zapisów tego dokumentu. Z punktu widzenia zarządzania miastem istotą monitoringu jest gromadzenie, opracowywanie i przekazywanie informacji przydatnych w procesie koordynacji rozwoju. Stąd też przedmiotem monitoringu jest miasto, pojmowane jako spójny system społeczno ekonomiczno - ekologiczny. Oznacza to, że rozwój będący efektem wdrażania Strategii powinien być ujmowany w następujących płaszczyznach: - społeczność Miasta, - gospodarka Miasta, - środowisko przyrodnicze, - infrastruktura. Głównymi obszarami monitorowania i ewaluacji Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek są cele i zadania strategiczne wytyczone w strategii. Proces monitorowania ma polegać na systematycznych obserwacjach zmian zachodzących w ramach poszczególnych celów i zadań wyznaczonych w Strategii. System monitorowania i ewaluacji oparty będzie na monitorowaniu operacyjnym i strategicznym. Na poziomie operacyjnym monitoring stanu wdrażania Strategii Rozwoju Miasta przeprowadzany będzie na podstawie dwuletnich raportów opisujących działania podejmowane w zakresie realizacji zadań strategicznych. Raporty te przygotowywane będą przez Referaty merytoryczne Urzędu Miasta odpowiedzialne za prowadzenie działań w ramach wyznaczonych zadań strategicznych. Monitoring na poziomie operacyjnym może stać się podstawą dokonania aktualizacji strategii, jeśli na podstawie przedstawionych informacji uwidoczni się taka potrzeba. Na poziomie strategicznym ocena wdrażania Strategii Rozwoju Miasta przeprowadzana będzie na podstawie raportu o stanie Miasta przygotowywanego w cyklach czteroletnich. Ocena taka będzie stanowiła podstawę dokonania planowej aktualizacji strategii. Monitoring operacyjny Celem monitoringu operacyjnego będzie określenie stopnia realizacji zadań zapisanych w strategii. Monitoring taki winien być prowadzony częściej niż monitoring strategiczny. Monitoring taki nie powinien być dokonywany rzadziej niż raz na 2 lata. „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 117 Najlepszym momentem przystąpienia do analizowania stanu wdrażania strategii są ostatnie miesiące roku kalendarzowego. Jest to istotne z tego względu, że w tym to okresie kończy się procedura aktualizacji. Oczekiwany przebieg procedury wskazano w tabeli umieszczonej poniżej. Tabela 11 Etapy przeprowadzania monitoringu operacyjnego LP. 1. 2. DZIAŁANIE Zarządzenie o rozpoczęciu monitoringu Podmioty zaangażowane WYNIKI I PROCEDURY TERMIN Burmistrz Miasta Wskazanie oczekiwanych ustaleń, podmiotów odpowiedzialnych za przeprowadzenie monitoringu, określenie harmonogramu przeprowadzenia monitoringu, październik-listopad; w okresie co najmniej co dwa lata; zalecane jest przeprowadzanie monitoringu operacyjnego w okresach rocznych Przekazanie Referatom merytorycznym UM oraz – w miarę potrzeby i możliwości – innym podmiotom informacji o rozpoczęciu monitoringu oraz o zakresie oczekiwanych informacji; przekazanie ankiet i formularzy 1 tydzień Opis działań podjętych w celu realizacji strategii; opis zagrożeń dla prawidłowej realizacji zadań strategii 2 tygodnie 2 tygodnie Zespół zadaniowy wskazany w zarządzeniu Ogłoszenie rozpoczęcia Burmistrza Miasta monitoringu Sulejówek lub wyznaczony Referat UM 3. Opis stanu realizacji zadań strategii Referaty merytoryczne UM przy współpracy innych podmiotów zaangażowanych we wdrażanie strategii 4. Przekazanie opisów stanu realizacji strategii zespołowi zadaniowemu Referaty merytoryczne UM 5. Zespół zadaniowy wskazany w zarządzeniu Ocena wyników Burmistrza Miasta (porównanie z planem) Sulejówek lub wyznaczony Referat UM Określenie stopnia wykonania przyjętych zapisów strategii; określenie odchyleń 6. Identyfikacja i analiza przyczyn odchyleń Zespół zadaniowy wskazany w zarządzeniu Burmistrza Miasta Sulejówek lub wyznaczony Referat UM Ocena rozbieżności pomiędzy założeniami a rezultatami oraz poszukiwanie i określenie przyczyn zaistniałej sytuacji Planowanie korekty Burmistrz Miasta na podstawie zaleceń zespołu zadaniowego wskazanego w zarządzeniu Burmistrza lub wyznaczonego Referatu UM Zalecenia co do zmiany dotychczasowych metod realizacji bądź sugestia do wprowadzenia nowych; określenie i akceptacja działań korygujących 7. 8. Przekazanie zalecanych korekt 9. Przedłożenie sprawozdania z monitoringu dla Rady Miasta 1 tydzień Zespół zadaniowy Przekazanie informacji o wskazany w zarządzeniu zauważonych niedociągnięciach, Burmistrza Miasta problemach oraz o zalecanych Sulejówek lub sposobach rozwiązania wyznaczony Referat UM problemów do „aktorów” strategii Burmistrz Miasta Celem sprawozdania będzie powiadomienie Rady o stanie wdrażania strategii rozwoju oraz o dostrzeżonych przy jej wdrażaniu problemach w terminie kolejnego posiedzenia Rady, chyba że Rada postanowi o innym terminie „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 118 Monitoring operacyjny nie prowadzi wprost do aktualizacji zapisów strategii. Jeżeli jednak w toku dokonywania tego monitoringu wskazana zostanie potrzeba uzupełnienia lub zmiany dokumentu, która będzie istotna z punktu widzenia osiągania wizji Miasta, Burmistrz Miasta Sulejówek, posługując się opinią zespołu zadaniowego, winien zwrócić się do Rady Miasta z projektem uchwały o dokonanie aktualizacji strategii. Należy wówczas zastosować się do trybu prac przewidzianego dla etapu aktualizowania strategii w ramach monitoringu strategicznego. Monitoring strategiczny W przeciwieństwie do monitoringu operacyjnego, zadaniem monitoringu strategicznego jest umożliwienie oceny realizacji strategii z punktu widzenia jej dopasowania do rzeczywistych potrzeb Miasta oraz stopnia wypełniania przez nią celów strategicznych służących realizacji wizji Miasta Sulejówek zapisanej w tym dokumencie. Jako perspektywę czasową do przeprowadzenia takiego monitoringu wskazać należy okres czteroletni. Uznać również należy, że w latach gdy monitoring taki jest przeprowadzany, zastępuje on monitoring operacyjny. Monitoring strategiczny może stać się podstawą aktualizacji strategii. Uznać bowiem należy, że w okresie kilkuletnim pojawią się na tyle istotne zmiany w sytuacji lokalnej społeczności, że przydatnym będzie dokonanie zmian w zapisach dokumentu. Procedurę przeprowadzania monitoringu strategicznego przedstawiono w tabeli. Tabela 12 Etapy przeprowadzania monitoringu strategicznego LP. 1. 2. DZIAŁANIE AKTORZY WYNIKI I PROCEDURY TERMIN Zarządzenie o rozpoczęciu monitoringu Burmistrz Miasta Sulejówek Wskazanie oczekiwanych ustaleń, podmiotów odpowiedzialnych za przeprowadzenie monitoringu, określenie harmonogramu przeprowadzenia monitoringu, październik-listopad; w okresie co najmniej co cztery lata Ogłoszenie rozpoczęcia monitoringu Referaty merytoryczne UM przy współpracy innych podmiotów zaangażowanych we wdrażanie strategii Przekazanie Referatom merytorycznym UM oraz – w miarę potrzeby i możliwości – innym podmiotom informacji o rozpoczęciu monitoringu oraz o zakresie oczekiwanych informacji; przekazanie ankiet i formularzy 1 tydzień 3. Opis stanu realizacji zadań strategii Referaty merytoryczne UM przy współpracy Opis działań podjętych w celu innych podmiotów realizacji strategii; opis zagrożeń dla zaangażowanych we prawidłowej realizacji zadań strategii wdrażanie strategii 4. Przekazanie opisów stanu realizacji strategii zespołowi zadaniowemu Referaty merytoryczne UM 5. Przygotowanie raportu Referaty merytoryczne o stanie realizacji UM przy współpracy Określenie stopnia wykonania przyjętych zapisów strategii; 2 tygodnie 4 tygodnie „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” 6. strategii oraz raportu o stanie Miasta innych podmiotów zaangażowanych we wdrażanie strategii Dyskusja nad raportami Zespół zadaniowy Strona 119 określenie odchyleń, ocena stopnia rozbieżności, określenie sytuacji Miasta z punktu widzenia warunków życia w nim (z wykorzystaniem analizy statystycznej opisanej dalej) Celem dyskusji jest podjęcie decyzji co do zakresu potrzebnych prac nad aktualizacją strategii, w przypadku podjęcia decyzji o konieczności dokonania aktualizacji, należy zastosować się do punktów kolejnych, w przypadku decyzji o niedokonywaniu aktualizacji należy zakończyć monitoring w trybie przewidzianym dla monitoringu operacyjnego w punktach 5 i następnych Prace studyjne nad zapisami strategii Analiza zapisów strategii w części dotyczącej celów pośrednich i zadań strategicznych a także zapisów Zespół zadaniowy przy zadań operacyjnych służących wsparciu Referatów realizacji zadań strategicznych, merytorycznych UM wskazanie potrzebnych zmian, dyskusja nad proponowanymi zmianami 1 miesiąc 8. Przygotowanie aktualizacji strategii Referaty merytoryczne UM przy współpracy innych podmiotów zaangażowanych we wdrażanie strategii Aktualizacja zapisów strategii powinna być wykonana na podstawie ustaleń zespołu zadaniowego 1 miesiąc 9. Przyjęcie aktualizacji przez zespół zadaniowy Zespół zadaniowy Przyjęcie tekstu, który zostanie przedłożony pod obrady Rady Miasta 10. Przedłożenie aktualizacji Radzie Miasta Burmistrz Miasta 11. Przyjęcie aktualizacji przez Radę Rada Miasta 7. 3 tygodnie przed Przedłożenie dokumentu pod obrady terminem sesji Rady Rady Miasta Miasta Podjęcie uchwały w sprawie aktualizacji strategii rozwoju W terminie sesji Rady Miasta „STRATEGIA ROZWOJU MIASTA SULEJÓWEK NA LATA 2016-2025” Strona 120 11. Spis map, tabel, wykresów Tabele Tabela 1: Działania i zadania przy opracowaniu i wdrażaniu Strategii Rozwoju Miasta Sulejówek ..............................................11 Tabela 3 Ludność w wieku przedprodukcyjnym jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym (lata 2008 – 2014) ....................18 Tabela 4: Ludność w wieku poprodukcyjnym jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym (lata 2008-2014) ...........................19 Tabela 5: Wskaźnik perspektywiczności populacji Miasta Sulejówek (relacja procentowa różnicy liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym do ludności w wieku poprodukcyjnym w latach 2008-2014) ............................19 Tabela 14: Pracujący ogółem w Sulejówku w latach 2007-2013 ...............................................................................................41 Tabela 15: Bezrobocie na terenie Miasta Sulejówek w latach 2007 - 2014 ...............................................................................42 Tabela 16: Struktura podmiotów gospodarczych w Sulejówku ..................................................................................................43 Tabela 18: SZCZEGÓŁOWA ANALIZA SWOT MIASTA SULEJÓWEK ....................................................................................54 Tabela 19: Wskaźniki weryfikacji celów strategii .......................................................................................................................99 Tabela 20 Etapy przeprowadzania monitoringu operacyjnego .................................................................................................117 Tabela 21 Etapy przeprowadzania monitoringu strategicznego ...............................................................................................118 Wykresy: Wykres 1: Liczba mieszkańców Miasta Sulejówek w latach 2005-2014 ....................................................................................15 Wykres 2 Dynamika przyrostu liczby mieszkańców Sulejówka (2005=100%) ...........................................................................15 Wykres 3: Wskaźnik urodzeń żywych na 1000 mieszkańców Miasta Sulejówek w latach 2006-2014 ........................................16 Wykres 4: Saldo migracji na 1000 mieszkańców w Sulejówku w latach 2006-2014...................................................................17 Wykres 5: Ludność Miasta Sulejówek wg ekonomicznych grup wieku w latach 2008-2014. ......................................................17 Wykres 6 Ludność w wieku przedprodukcyjnym jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym (lata 2007 - 2014) ....................18 Wykres 7: Ludność w wieku poprodukcyjnym jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym (lata 2008 – 2014) .......................19 Wykres 8: Wskaźnik perspektywiczności populacji Miasta Sulejówek (relacja procentowa różnicy liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym do liczby ludności w wieku poprodukcyjnym w latach 2008-2014) ....................20 Wykres 9: Pracujący ogółem w Sulejówku w latach 2007-2014 ................................................................................................41 Wykres 10: Wskaźnik aktywności zawodowej: pracujący jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym ...................................41 Wykres 11: Liczba niepracujących na utrzymaniu 1 pracującego ..............................................................................................42 Wykres 12: Liczba podmiotów gospodarczych przypadających na 10000 mieszkańców Miasta Sulejówek...............................44 Wykres 14: Wizja i cele strategiczne .........................................................................................................................................88