CHIRURGICZNE POWIKŁANIA STOMII dr n. med. Adam Majewski Oddział Chirurgii Onkologicznej Szpitala im. A. Sokołowskiego w Wałbrzychu DEFINICJA Stomia – gr. Stoma - otwór, usta W medycynie – operacyjnie wytworzone połączenie narządów wewnętrznych ze skórą Typy stomii wg : - Narządu : p. pokarmowy ( gastro / jejuno / ileo / kolo) , moczowa ( uro ), oddechowa ( tracheo) - Przeznaczenia : wydalnicze, odżywcze - Sposobu wytworzenia : laparotomia, endoskopia ( PEG) - Czasu trwania : czasowa / ostateczna - Budowy : końcowe ( 1 lufowe) , boczne (2 lufowe, pętlowe) - z drenem, bez drenu Przykłady stomii Ileostomia Końcowa = 1 lufowa Pętlowa = 2 lufowa Wszystkie rodzaje stomii w znaczący sposób wpływają negatywnie na jakość życia . Silva 2003 Typy powikłań stomii wg : - Czasu wystąpienia : wczesne, późne - dynamiki objawów : ostre / przewlekłe - lokalizacji : skórne, jelitowe, metaboliczne, psychiczne, społeczne - Typu interwencji : chirurgiczne, zachowawcze ( opatrunkowe, farmakologiczne, dietetyczne , … ) POWIKŁANIA STOMII WCZESNE obrzęk infekcja okołostomijna przetoka martwica stomii krwawienie PÓŹNE wypadanie stomii zwężenie stomii wciągnięcie stomii przepuklina krwawienie wznowa choroby OBRZĘK PRZYCZYNY: - ucisk na naczynia żylne LECZENIE: - najczęściej ustępuje samoistnie - farmakologia - okłady INFEKCJA PRZYCZYNY: - odczyn na nici chirurgiczne - nieszczelność na granicy skóry i śluzówki INFEKCJA PRZYCZYNY: - zakażenie drobnoustrojami w miejscu kontaktu jelita ze skórą INFEKCJA LECZENIE: - właściwa pielęgnacja - stosowanie środków dezynfekcyjnych INFEKCJA LECZENIE: - właściwa pielęgnacja - stosowanie środków dezynfekcyjnych PRZETOKA PRZYCZYNY: - ewolucja zakażenia okołostomijnego - perforacja jelita w tkance podskórnej LECZENIE: - drenaż - opatrunki KRWAWIENIE PRZYCZYNY: - podrażnienie i wysychanie śluzówki - uszkodzenia mechaniczne LECZENIE: - właściwa pielęgnacja i nawilżanie - farmakologia WCIĄGNIĘCIE STOMII PRZYCZYNY: - zbyt duże napięcie jelita LECZENIE: - odpowiedni sprzęt stomijny ZAPADNIĘCIE STOMII LECZENIE: - korekcja operacyjna WYPADANIE STOMII PRZYCZYNY: - zbyt mobilne jelito (za długa krezka) Wypadanie i obrzęk Wypadanie i przepuklina Wypadanie kolostomii 2 lufowej WYPADANIE STOMII LECZENIE: - odprowadzanie - operacyjne MARTWICA PRZYCZYNY: - zakrzepy w naczyniach - ucisk na naczynia MARTWICA PRZYCZYNY: - zła technika operacyjna - zaburzenia krzepnięcia MARTWICA LECZENIE: - tylko operacyjne Wypadnięcie z niedokrwieniem MARTWICA Wciągnięcie ZWĘŻENIE STOMII PRZYCZYNY: - przewlekłe procesy zapalne skóry - zakażenie okołostomijne - niedokrwienie LECZENIE: - rozszerzanie mechaniczne - plastyka chirurgiczna PRZEPUKLINA OKOŁOSTOMIJNA PRZYCZYNY: - podeszły wiek - wyniszczenie chorobą - zbyt szeroki otwór w powięzi PRZEPUKLINA OKOŁOSTOMIJNA LECZENIE: - pas przepuklinowy (z otworem na stomię) - operacyjne Program Badań Przesiewowych RAKA JELITA GRUBEGO Do badań kwalifikują się: - wszystkie osoby w wieku 50-65 lat bez objawów raka jelita grubego - lat bez objawów raka jelita grubego, które miały w rodzinie przynajmniej jednego krewnego pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) z rakiem jelita grubego osoby w wieku 40-65 - lat pochodzące z rodziny HNPCC lub FAP. Specjalistyczny Szpital im. dr A.Sokołowskiego ; Zakład Endoskopii Zabiegowej nr tel. 074 64 89 683 COLORECTAL CANCER MDT - All MDTs should see 60 or more new cases per annum - All elective radical surgery performed by surgeon who is member of an MDT and who undertakes 20 or more curative resections per annum - Rate of laparoscopic surgery - The patient should be seen by a stoma nurse prior to surgery (Saunders, 1976), and the referral should be made at the earliest opportunity to allow adequate time for preparation.