mgr Izabela Okrzesik- Frąckowiak mgr Roman Frąckowiak Nr programu: DKW-4014-93/99 Podręcznik: „Fizyka i astronomia” moduł IV Wydawnictwo NOWA ERA Wynikowy plan metodyczny z fizyki i astronomii 2. Rozchodzenie się światła co to jest fala elektromagnetyczna (A) że światło jest falą elektromagnetyczną (A) wie: że światło w różnych ośrodkach przezroczystych rozchodzi się z różnymi prędkościami (A) jaka jest wartość prędkości światła rozchodzącego się w próżni (A) jakie są przykłady źródeł światła (A) że w widmie światła białego (słonecznego) występuje także promieniowanie niewidzialne (podczerwone i ultrafioletowe) (A) jak na organizmy żywe działa promieniowanie podczerwone i nadfioletowe (B) umie: zaprojektować i wykonać doświadczenie potwierdzające prostoliniowe rozchodzenie się światła w ośrodku jednorodnym (D) Metody: definiuje falę elektromagnetyczną wyjaśnia że światło jest falą elektromagnetyczną wyjaśnia że światło w różnych ośrodkach przezroczystych rozchodzi się z różnymi prędkościami przedstawia jaka jest wartość prędkości światła rozchodzącego się w próżni wymienia przykłady źródeł światła wyjaśnia że w widmie światła białego (słonecznego) występuje także promieniowanie niewidzialne (podczerwone i ultrafioletowe) wyjaśnia jak na organizmy żywe działa promieniowanie podczerwone i nadfioletowe tekst przewodni Jigsaw I.1 III.1 III.4 projektuje i wykonuje doświadczenie potwierdzające prostoliniowe rozchodzenie się światła w ośrodku jednorodnym obserwacja prostoliniowego rozchodzenia się światła Metody: doświadczenie pokazowe pogadanka I.1 III.1 III.4 Treści wiążące z techniką, biologią, chemią Uwagi po realizacji ponadpodstawowy metodyczne podstawowy Komentarze poziom egzaminacyjnych poziom Standardy wymagań Procedury - uczeń Cele operacyjne programowej Treść Podstawy i umiejętności wie: 8 Fale dźwiękowe. Fale elektromagnetyczne. Rozchodzenie się światła zjawiska odbicia i załamania. Barwy. Obrazy optyczne. Natura światła. Urządzenia do przekazywania informacji. Numer i temat lekcji Dział programu FALE ELEKTROMAGNETYCZNE. OPTYKA (15 h) 1. Fale elektromagnetyczna Wiadomości 4. Zwierciadła, obrazy otrzymywane za pomocą zwierciadeł 5. Załamanie światła w płytce równoległościennej i pryzmacie. Barwy wie: 8 Fale dźwiękowe. Fale elektromagnetyczne. Rozchodzenie się światła - zjawiska odbicia i załamania. Barwy. Obrazy optyczne. Natura światła. Urządzenia do przekazywania informacji. FALE ELEKTROMAGNETYCZNE. OPTYKA (15 h) 3. Zjawisko odbicia na czym polega zjawisko odbicia że światło odbija się od powierzchni gładkich (zwierciadeł) że na powierzchniach chropowatych światło ulega rozproszeniu umie: określić (zilustrować rysunkiem) kąt padania, odbicia oraz kąt załamania światła przedstawić na rysunku prawo odbicia wie: jakie obrazy powstają w zwierciadłach (A) umie: przedstawić za pomocą rysunków, jak powstała obrazy w zwierciadle (C) wie: na czym polega zjawisko załamania (A) dlaczego na granicy dwóch ośrodków światło ulega załamaniu (B) umie: przedstawić na rysunku zjawisko załamania (C ) narysować bieg promieni w płytce równoległościennej i pryzmacie (C) doświadczalnie zbadać zjawiska odbicia i załamania światła (D) na czym polega zjawisko odbicia że światło odbija się od powierzchni gładkich (zwierciadeł) że na powierzchniach chropowatych światło ulega rozproszeniu wyjaśnia jakie obrazy powstają w zwierciadłach określić (zilustrować rysunkiem) kąt padania, odbicia oraz kąt załamania światła przedstawić na rysunku prawo odbicia przedstawia za pomocą rysunków, powstanie obrazów w zwierciadle badanie zjawiska odbicia Metody: doświadczenie pokazowe pogadanka I.1 II.1 III.1 III.4 badanie obrazów otrzymanych za pomocą zwierciadeł Metody: doświadczenie pokazowe pogadanka I.1 I.3 II.1 II.2 III.1 III.4 wyjaśnia na czym polega zjawisko załamania wyjaśnia dlaczego na granicy dwóch ośrodków światło ulega załamaniu przedstawia na rysunku zjawisko załamania rysuje bieg promieni w płytce równoległościennej i pryzmacie doświadczalnie bada zjawiska odbicia i załamania światła badanie zjawiska załamania demonstracja zjawiska rozszczepienia światłą białego w pryzmacie Metody: doświadczenie pokazowe pogadanka I.1 I.3 II.1 III.1 III.4 7. Przyrządy optyczne: lupa, luneta, mikroskop oraz oko wie: 8 Fale dźwiękowe. Fale elektromagnetyczne. Rozchodzenie się światła - zjawiska odbicia i załamania. Barwy. Obrazy optyczne. Natura światła. Urządzenia do przekazywania informacji. FALE ELEKTROMAGNETYCZNE. OPTYKA (15 h) 6. Soczewki, obrazy otrzymywane za pomocą soczewek co to są soczewki (A) co oznaczają pojęcia: ognisko soczewki, ogniskowa, środek soczewki, główna os optyczna (A) że soczewki mogą skupiać i rozpraszać światło (B) co to jest zdolność skupiająca soczewki (A) na czym polega zjawisko rozczepienia światła białego (B) jak powstają barwy (A) na czym polega zjawisko rozproszenia światła (B) jakie obrazy można otrzymać za pomocą soczewek (B) umie: narysować bieg wiązki promieni definiuje soczewki definiuje pojęcia: ognisko soczewki, ogniskowa, środek soczewki, główna os optyczna wyjaśnia że soczewki mogą skupiać i rozpraszać światło definiuje zdolność skupiająca soczewki wyjaśnia na czym polega zjawisko rozczepienia światła białego wyjaśnia jak powstają barwy wyjaśnia na czym polega zjawisko rozproszenia światła rysuje bieg wiązki promieni charakterystycznych przechodzących przez soczewkę i obrazy otrzymane za pomocą soczewek otrzymuje za pomocą soczewki skupiającej obrazy rzeczywiste oblicza zdolność skupiającą soczewki otrzymywanie doświadczalne obrazów za pomocą soczewek (badanie od czego zależy wielkość obrazu) Metody: doświadczenie pokazowe pogadanka Edukacja prozdrowotna – I.1 spotkanie I.3 z lekarzem lub II.1 II.2 pielęgniarką dotyczące higieny wzroku III.1 III.4 przedstawia jakie obrazy można otrzymać za pomocą soczewek charakterystycznych przechodzących przez soczewkę i obrazy otrzymane za pomocą soczewek (C ) za pomocą soczewki skupiającej otrzymać obrazy rzeczywiste (C) obliczyć zdolność skupiającą soczewki (D) wie: w jakich przyrządach wykorzystuje się soczewki i zwierciadła (A) jakie są przykłady przyrządów optycznych (A) wyjaśnia w jakich przyrządach wykorzystuje się soczewki i zwierciadła wymienia przykłady przyrządów optycznych stosuje przyrządy optyczne otrzymuje obrazy za pomocą prostych przyrządów optycznych budowanie prostych układów optycznych Metody: doświadczenie pokazowe pogadanka I.1 III.1 III.4 Edukacja prozdrowotna – analiza artykułów nt: zaćmienia Słońca w 1999 r.; ustalenie zasad bezpiecznego prowadzenia obserwacji astronomicznych 8. Zjawiska optyczne w przyrodzie. Tęcza. Zaćmienie Słońca i Księżyca 9. Zastosowanie fal elektromagnetyczny ch w przesyłaniu informacji 8 Fale dźwiękowe. Fale elektromagnetyczne. Rozchodzenie się światła - zjawiska odbicia i załamania. Barwy. Obrazy optyczne. Natura światła. Urządzenia do przekazywania informacji. FALE ELEKTROMAGNETYCZNE. OPTYKA (15 h) gdzie się stosuje przyrządy optyczne (A) wady wzroku i sposoby ich usuwania (B) jaka jest zasada działania: lupy, oka, mikroskopu (B) umie: otrzymać obrazy za pomocą prostych przyrządów optycznych (D) wie: jakie są zjawiska optyczne występujące w przyrodzie (A) że zjawisko załamania światła białego towarzyszy zjawisko rozczepienia światła (B) na czym polega zjawisko optyczne występujące w przyrodzie (tęcza, refleksy świetlne, zaćmienie Słońca, Księżyca) (B) jak powstają: tęcza, barwne refleksy (B) umie: wyjaśnić i zilustrować powstawanie cienia i półcienia (C) wyjaśnia zjawiska optyczne występujące w przyrodzie wyjaśnia że zjawisko załamania światła białego towarzyszy zjawisko rozczepienia światła wyjaśnia na czym polega zjawisko optyczne występujące w przyrodzie (tęcza, refleksy świetlne, zaćmienie Słońca, Księżyca) wyjaśnia jak powstają: tęcza, barwne refleksy wyjaśnia zastosowanie fal elektromagnetyczny ch wyjaśnia i zilustruje powstawanie cienia i półcienia demonstruje zjawisko zaćmienia Słońca i Księżyca doświadczenie w terenie: obserwacja zjawiska tęczy i rozszczepienia światła na wodzie Metody: plotka z czterech Treści wiążące I.1 zjawiska fizyczne III.4 w fotografii rogów jakie jest zastosowanie fal elektromagnetycznych (A) z geografią – III.1 pogadanka zademonstrować zjawisko zaćmienia Słońca i Księżyca (D) wie: wymienia wady wzroku i sposoby ich usuwania wyjaśnia zasadę działania: lupy, oka, mikroskopu Metody: pogadanka I.1 III.1 III.4 14 – 15. Podsumowanie i sprawdzenie wiadomości 7 Przesyłanie informacji. wie: jak działają np. radio, telefon, radar, radioteleskop (informacyjnie) (B) wie: jak działają np. radio, telefon, radar, radioteleskop (informacyjnie) (B) 12 Mikroskopowy model zjawisk elektrycznych. wie: co to są kwanty (A) jaka jest światła (B) Metody: wyjaśnia działanie np. radia, telefonu, radaru, radioteleskopu (informacyjnie) pogadanka I.1 III.1 III.4 Metody: pogadanka wyjaśnia działanie np. radia, telefonu, radaru, radioteleskopu (informacyjnie) wyjaśnia jaka natura światła I.1 III.1 III.4 Metody: pogadanka definiuje kwanty natura jest I.1 III.1 III.4 wie: podstawowe pojęcia i wielkości fizyczne i ich jednostki (A) zasady rozwiązywania prostych zadań( A) stosować poznane zależności dla tych ruchów (B) umie: przedstawić wiadomości w innej formie niż zapamiętał, wytłumaczenie wiadomości (C ) Metody: pogadanka wyjaśnia na czym polega zjawisko fotoelektryczne (jakościowo) na czym polega zjawisko fotoelektryczne (jakościowo) (B) wie: 7 Przesyłanie informacji. 8 Fale dźwiękowe. Fale elektromagnetyczne. Rozchodzenie się światła - zjawiska odbicia i załamania. Barwy. Obrazy optyczne. Natura światła. Urządzenia do przekazywania informacji. 12 Mikroskopowy model zjawisk elektrycznych. FALE ELEKTROMAGNETYCZNE. OPTYKA (15 h) 10. Przesyłanie głosu za pomocą fal elektromagnetyczny ch – radio, telefon 11. Przesyłanie obrazu za pomocą fal elektromagnetyczny ch – telewizja, radar, radioteleskop 12. Atomy i fale elektromagnetyczne – kwanty. Kwantowy charakter światła. Natura światła 13. Zjawisko fotoelektryczne I.1 III.1 III.4 wylicza proste zadania rachunkowe oblicza zadania o zróżnicowanym stopniu trudności Metody: ćwiczenia uczniowskie I.1 I.3 II.1 II.2 III.1 III.4 co to jest promieniowanie jądrowe (A) co to są izotopy (A) 18. Energia a masa 19. Reaktory jądrowe 20. Wpływ promieniowania jonizującego na organizmy żywe 13 Budowa atomu. Energia jądrowa. Promieniowanie jądrowe. ELEMENTY FIZYKI JĄDROWEJ I KOSMOLOGII (9 h) jakie jest zastosowanie izotopów (B) jak duże znaczenie w życiu człowieka odgrywają izotopy (B) 17. Synteza i rozszczepienie jąder. Energia jądrowa wie: 16. Promieniowanie jądrowe. Izotopy jak powstaje energia jądrowa (A) na czym polega łańcuchowa reakcja jądrowa (B) umie: Edukacja I.1 III.1 wyjaśnia jakie jest zastosowanie izotopów wyjaśnia jak duże znaczenie w życiu człowieka odgrywają izotopy wie: Metody: pogadanka definiuje promieniowanie jądrowe definiuje izotopy III.4 jaka jest zależność między masą a energią (A) kim był Einstein (A) umie: rozwiązywać zadania z zastosowaniem wzoru Einsteina (D) wie: jak zbudowany jest reaktor jądrowy (A) jakie jest zastosowanie reaktorów jądrowych (A) że wytwarzanie energii elektrycznej w wyniku pracy reaktora jest korzystne dla środowiska (B) wie: jakie są rodzaje promieniowania (A) jaki jest wpływ promieniowania na organizmy żywe (B) wyjaśnia jaka jest zależność między masą a energią przedstawia kim był Einstein wymienia rodzaje promieniowania wyjaśnia jaki jest wpływ promieniowania na organizmy żywe plakatów nt: a życie wyjaśnia jak powstaje energia jądrowa wyjaśnia na czym polega łańcuchowa reakcja jądrowa wyjaśnia jak zbudowany jest reaktor jądrowy wyjaśnia zastosowanie reaktorów jądrowych wyjaśnia że wytwarzanie energii elektrycznej w wyniku pracy reaktora jest korzystne dla środowiska wykonanie Promieniowanie przedstawia schemat reakcji łańcuchowej Metody: pogadanka I.1 III.1 III.4 przedstawić schemat reakcji łańcuchowej (C) wie: prozdrowotna – rozwiązuje zadania z zastosowaniem wzoru Einsteina Metody: pogadanka I.1 III.1 III.4 Metody: praca z komputerem pogadanka I.1 III.1 III.4 Metody: tekst przewodni pogadanka I.1 III.1 III.4 IV.3 23 – 24. Podsumowanie i sprawdzenie wiadomości 13 Budowa atomu. Energia jądrowa. Promieniowanie jądrowe. 14 Układ Słoneczny. Elementy kosmologii. 22. Słońce i gwiazdy. Źródła energii. Budowa Wszechświata i jego ewolucja wie: 13 Budowa atomu. Energia jądrowa. Promieniowanie jądrowe. 14 Układ Słoneczny. Elementy kosmologii. ELEMENTY FIZYKI JĄDROWEJ I KOSMOLOGII (9 h) 21. Wykorzystanie energii jądrowej. Zagrożenia dla środowiska jakie są zagrożenia i jak można wykorzystać energię jądrową bez szkody dla środowiska (B) jakie są i wady wykorzystania energii jądrowej i innych rodzajów energii (B) na czym polega różnica pomiędzy elektrownią jądrową a elektrownią konwencjonalną (wpływ na środowisko) (B) wie: jakie są naturalne źródła energii (A) jak zbudowany jest Wszechświat (A) jakie są nazwy ciał niebieskich (A) że budowa Wszechświata jest złożona (B) wie: podstawowe pojęcia i wielkości fizyczne i ich jednostki (A) zasady rozwiązywania prostych zadań( A) stosować poznane zależności dla tych ruchów (B) umie: przedstawić wiadomości w innej formie niż zapamiętał, wytłumaczenie wiadomości (C ) Metody: pogadanka wyjaśnia zagrożenia i jak można wykorzystać energię jądrową bez szkody dla środowiska wyjaśnia wady wykorzystania energii jądrowej i innych rodzajów energii Edukacja I.1 III.1 III.4 ekologiczna – debata „za i przeciw” – Budowa elektrowni IV.3 jądrowej w Klempiczu przedstawia na czym polega różnica pomiędzy elektrownią jądrową a elektrownią konwencjonalną (wpływ na środowisko) Metody: pogadanka wyjaśnia naturalne źródła energii przedstawia budowę Wszechświatu wymienia nazwy ciał niebieskich wyjaśnia że budowa Wszechświata jest złożona wylicza proste zadania rachunkowe Edukacja I.1 filozoficzna – III.1 zebranie informacji III.4 na temat teorii Wielkiego Wybuchu – od energii do materii oblicza zadania o zróżnicowanym stopniu trudności Metody: ćwiczenia uczniowskie I.1 III.1 III.4 IV.3 mgr Izabela Okrzesik- Frąckowiak mgr Roman Frąckowiak Nr programu: DKW-4014-93/99 Podręcznik: „Fizyka i astronomia” Wydawnictwo NOWA ERA Przygotowanie uczniów do egzaminu gimnazjalnego z zakresu fizyki i astronomii wie: GIMNAZJALNEGO (15 h) PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU co trzeba wiedzieć o egzaminie gimnazjalnym (A) co będzie sprawdzane podczas egzaminu (A) co to są standardy wymagań egzaminacyjnych (A) jaka jest struktura i forma arkuszy egzaminacyjnych (B) umie: porównać poszczególne standardy wymagań egzaminacyjnych (C) wie: jak starannie zapisywać pojęcia na tablicy i dokładne wyjaśniać (A) Egzamin zewnętrzny z części matematyczno przyrodniczej Czytanie tekstu ze zrozumieniem jak korzystać ze słowników i encyklopedii (A) jak samodzielnie opracować wybrane fragmenty podręcznika i czasopism (B) jak pisać streszczenia (B) umie: poprawnie czytać nazwy pojęć, zjawisk, wielkości fizycznych, nazwiska uczonych (C) określić tendencje wypowiedzi nadawcy (autora podręcznika) (D) zrozumieć pojęcie występujące w tekście (C) zrozumieć zależności podane w formie tabeli, wykresu, wzoru (C) wymienia co trzeba wiedzieć o egzaminie gimnazjalnym wymienia co będzie sprawdzane podczas egzaminu wymienia co to są standardy wymagań egzaminacyjnych wyjaśnia jaka jest struktura i forma arkuszy egzaminacyjnych porównuje poszczególne standardy wymagań egzaminacyjnych przeglądanie przykładowych arkuszy egzaminacyjnych wraz z kartoteką próba wskazania standardu do zadań z fizyki Standardy wymagań egzaminacyjnych Metoda: praca w grupach wraz z komentarzem definiuje staranne zapisywanie pojęć na tablicy i dokładne wyjaśnić wymienia jak korzystać ze słowników i encyklopedii wymienia jak samodzielnie opracować wybrane fragmenty podręcznika i czasopism wyjaśnia jak pisać streszczenia poprawnie czytać nazwy pojęć, zjawisk, wielkości fizycznych, nazwiska uczonych określić tendencje wypowiedzi nadawcy (autora podręcznika) zrozumieć pojęcie występujące w tekście zrozumieć zależności podane w formie tabeli, wykresu, wzoru głośne i wyraźne czytanie tekstów fizycznych udzielanie odpowiedzi na wskazane pytania Metody: ćwiczenia uczniowskie dyskusja I.1 Uwagi po realizacji ponadpodstawowy metodyczne podstawowy Komentarze poziom egzaminacyjnych poziom Standardy wymagań Procedury i umiejętności - uczeń Cele operacyjne Temat lekcji Dział programu Wiadomości PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU GIMNAZJALNEGO (15 h) wie: Układ SI – Międzynarodowy Układ Jednostek Miar i Wag Wyszukiwanie i stosowanie informacji Ciekawostki fizyczne z Internetu jakie są jednostki podstawowe układu SI, (A) ich wielokrotności i podwielokrotności, (B) ciekawostki związane z innymi układami jednostek (B) umie: biegle przeliczać podane jednostki na jednostki podstawowe układu SI, (C) wie: co to jest diagram, wykres, schemat, mapa (A) definiuje ich wielokrotności i podwielokrotności, wymienia ciekawostki związane z innymi układami jednostek definiuje diagram, wykres, schemat, mapa wyjaśnia skale map co to jest skala mapy (B) umie: odczytywać informacje przedstawione w formie tabeli, schematu, diagramu (C) selekcjonować, porównywać, analizować, przetwarzać, interpretować (C) wykorzystywać informacje w praktyce (D) umie: w poprawnej i zrozumiałej formie przekazać samodzielnie zdobyte informacje na dowolny temat z fizyki i astronomii (C) biegle przelicza podane jednostki na jednostki podstawowe układu SI, odczytuje informacje przedstawione w formie tabeli, schematu, diagramu selekcjonuje informacje porównuje informacje analizuje informacje kształtuje swój umysł, aby dobrze zapamiętywać analiza tabel – praca w grupach samodzielna praca ucznia przy porządkowaniu jednostek (tworzenie tabel jednostek według własnych projektów) zamiana jednostek – praca w grupach rozwiązywanie zadań tekstowych związanych z mapą, tabelą, wykresem, rysunkiem, schematem I.2 I.3 II.1 II.2 przetwarza informacje interpretuje informacje wykorzystuje informacje w praktyce przekazuje w poprawnej i zrozumiałej formie samodzielnie zdobyte informacje na dowolny temat z fizyki i astronomii i ich jednostki, wzory, prawa i zasady fizyki zapamiętuje podstawowe pojęcia, wielkości fizyczne i ich jednostki, wzory, prawa i zasady fizyki przeprowadza proste rozumowanie wymagające analizy, syntezy, uogólnienia, analogii referaty streszczenie, „Najnowsze odkrycia astronomiczne, fizyczne” II.1 II.2 zajęcia w pracowni komputerowej stwarzanie sytuacji wymagającej myślenia metoda szybkiego zapamiętywania I.1 III.1 III.3 przeprowadzić proste rozumowanie wymagające analizy, syntezy, uogólnienia, analogii wie: Zapamiętywanie wie: jak kształtować swój umysł, i rozumienie pojęć, aby dobrze zapamiętywać umie: wzorów, praw, zapamiętać podstawowe zasad pojęcia, wielkości fizyczne Składanie i rozkładanie sił wymienia jednostki podstawowe układu SI, co to jest siła (A) jaką siłę nazywamy wypadkową (A) na czym polega zasada równoległoboku (B) definiuje siłę definiuje siłę wypadkową wyjaśnia na czym polega zasada równoległoboku stosuje zasadę równoległoboku przy składaniu i rozkładaniu sił, podaje przykład zastosowania metody równoległoboku z życia codziennego Metoda: ćwiczenia uczniowskie II.1 II.2 PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU GIMNAZJALNEGO (15 h) umie: stosować zasadę równoległoboku przy składaniu i rozkładaniu sił (C) podać przykład zastosowania metody równoległoboku z życia codziennego (D) wie: Jak rozwiązywać zadania z fizyki? jakie są zasady rozwiązywania zadań (B) umie: przekształcać wzory (C) jaka jest treść prawa Archimedesa (A) gdzie ma zastosowanie prawo Archimedesa umie: wyznaczyć doświadczalnie siłę wyporu różnymi metodami (C) jaka jest zależność między prędkością, drogą i czasem (B) umie: definiuje prawo Archimedesa wyjaśnia zastosowanie prawa Archimedesa stosuje tzw. okienka matematyczne przekształca wzory rozwiązuje zadania dotyczące – energii potencjalnej i kinetycznej, pracy i mocy, gęstości ciał wyznacza doświadczalnie siłę wyporu różnymi metodami, wykazuje doświadczalnie zależność siły wyporu od gęstości cieczy i objętości cieczy wypartej, stosuje warunki pływania ciał do wyjaśniania zjawisk znanych z życia codziennego, oblicza wartość siły wyporu. Metoda: obliczyć prędkość, drogę lub czas, mając dwie pozostałe wielkości wraz z zamianą jednostek (C) rozwiązywać zadania tekstowe związane z prędkością, drogą i czasem (C) wyjaśnia jaka jest zależność między prędkością, drogą i czasem ćwiczenia uczniowskie praca z arkuszami gimnazjalnymi poprzednich lat układanie zadań tematycznych np. Skoki narciarskie doświadczenia uczniowskie w grupach, samodzielne opracowania na podstawie literatury popularnonaukow ej zagadnień związanych z pływaniem ciał praca w grupach – obliczanie zadań stosować warunki pływania ciał do wyjaśniania zjawisk znanych z życia codziennego (D) obliczać wartość siły wyporu (C) wykazać doświadczalnie zależność siły wyporu od gęstości cieczy i objętości cieczy wypartej (C) wie: Prędkość, droga, czas wyjaśnia zasady rozwiązywania zadań rozwiązywać zadania dotyczące – energii potencjalnej i kinetycznej, pracy i mocy, gęstości ciał (C) stosować tzw. okienka matematyczne (C) wie: Prawo Archimedesa w doświadczeniach i zadaniach oblicza prędkość, drogę lub czas, mając dwie pozostałe wielkości wraz z zamianą jednostek Metoda: ćwiczenia uczniowskie rozwiązuje zadania tekstowe związane z prędkością, drogą i czasem rozwiązuje zadania tekstowe związane z prędkością, drogą i czasem na podstawie wykresu praca z arkuszami gimnazjalnymi poprzednich lat układanie zadań tematycznych np. Podróż pociągiem do Augustowa I.2 III.2 III.3 I.2 III.2 III.3 III.4 IV.1 IV.2 I.2 II.1 III.2 III.3 PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU GIMNAZJALNEGO (15 h) rozwiązywać zadania tekstowe związane z prędkością, drogą i czasem na podstawie wykresu (D) wie: co to jest i do czego służy kalorymetr (A) jakie są przykłady wykonanej pracy nad ciałem, która zmienia jego energię wewnętrzną (A) umie: ułożyć równanie bilansu cieplnego (C ) obliczyć energię potrzebną do stopienia określonej ilości substancji lub jej odparowania w temperaturze wrzenia (D) samodzielnie wyznaczyć ciepło właściwe nieznanej cieczy lub ciała stałego (D) sprawdzić doświadczalnie bilans cieplny dla mieszających się substancji o różnych temperaturach (D) wie: Bilans cieplny przy mieszaniu różnych substancji Efekt cieplarniany na czym polega efekt cieplarniany (A) jakie są skutki występowania efektu cieplarnianego w przyrodzie (B) wie: Ekologiczne źródła prądu jakie są z informacje nt. wykorzystania zasobów środowiska naturalnego do produkcji energii elektrycznej (C) na czym polegają pozytywne i negatywne aspekty otrzymywania energii w elektrowniach: wiatrowych, wodnych, jądrowych, węglowych (C) jakie są określone zdanie na temat bezpieczeństwa, ekologii, opłacalności produkcji energii w poszczególnych typach elektrowni (D) definiuje i wyjaśnia działanie kalorymetru wyjaśnia przykłady wykonanej pracy nad ciałem, która zmienia jego energię wewnętrzną układa równanie bilansu cieplnego oblicza energię potrzebną do stopienia określonej ilości substancji lub jej odparowania w temperaturze wrzenia samodzielnie wyznacza ciepło właściwe nieznanej cieczy lub ciała stałego, sprawdza doświadczalnie bilans cieplny dla mieszających się substancji o różnych temperaturach doświadczenia w grupach: zaprojektowanie tabeli pomiarowej, opracowanie wyników i wyciągnięcie wniosków obliczanie zadań I.2 II.1 III.2 III.3 IV.1 IV.2 IV.3 IV.4 IV.5 wyjaśnia, na czym polega efekt cieplarniany podaje skutki występowania efektu cieplarnianego w przyrodzie zapoznaje się z informacjami nt. wykorzystania zasobów środowiska naturalnego do produkcji energii elektrycznej, omawia pozytywne i negatywne aspekty otrzymywania energii w elektrowniach: wiatrowych, wodnych, jądrowych, węglowych, ma określone zdanie na temat bezpieczeństwa, ekologii, opłacalności produkcji energii w poszczególnych typach elektrowni doświadczenia uczniowskie w grupach – uzyskanie efektu cieplarnianego w klasie, porównanie z przyrodniczym zjawiskiem Metody: prezentacja samodzielnie przygotowanych referatów dyskusja III.1 III.4 Edukacja ekologiczna – III.1 różne typy III.4 elektrowni: Czy IV.1 elektrownie jądrową IV.3 należy budować w Polsce Sławni fizycy Samodzielne projektowanie i wykonywanie przyrządów i pomocy naukowych h) PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU GIMNAZJALNEGO (15 umie: wyszukać, segregować i posługiwać się wiadomościami o sławnych fizykach (np.: A. Einstein, M. Skłodowska-Curie, Newton, B. Pascal, Archimedes, M. Faraday, laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki). wie: jak samodzielne wykonać proste obserwacje (A) jak wykonać proste doświadczenie z wykorzystaniem przedmiotów codziennego użytku (B) postępować zgodnie z instrukcją (B) czytać schemat doświadczeń (B) umie: samodzielnie wykonać przyrząd lub pomoc naukową, który będzie przydatny na lekcjach fizyki (C) samodzielne wykonywanie prostych obserwacji proste doświadczenie z wykorzystaniem przedmiotów codziennego użytku wyszukuje, segreguje, posługuje się wiadomościami o sławnych fizykach (np.: A. Einstein, M. Skłodowska-Curie, Newton, B. Pascal, Archimedes, M. Faraday, laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki). postępować zgodnie z instrukcją czytać schemat doświadczeń samodzielnie wykonuje przyrząd lub pomoc naukową, która będzie przydatna na lekcjach fizyki zajęcia w pracowni komputerowej, których efektem będzie przygotowany przez uczniów album lub prezentację multimedialną o sławnych fizykach pokazy uczniowskie i prezentacje wykonanych przyrządów II.1 II.2 IV.1 IV.2 IV.3 IV.4 IV.5