ARIPIPRAZOLE +pharma Aripiprazolum 15mg Materiał Edukacyjny dla pacjentów i ich opiekunów 1. Dlaczego powstał niniejszy materiał edukacyjny i dla kogo jest on przeznaczony? Należy uważnie przeczytać niniejszy materiał edukacyjny, jeśli u pacjenta zdiagnozowano zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu I i pacjentowi został przepisany arypiprazol. Ponadto, niniejszy materiał edukacyjny przeznaczony jest również dla opiekunów pacjentów i ma za zadanie pomóc pacjentom i ich opiekunom zrozumieć w jakim celu został przepisany arypiprazol oraz czego można spodziewać się w trakcie leczenia. Przedstawione dane dostarczają informacji na temat potencjalnych działań niepożądanych oraz znaczenia zgłaszania wszelkich działań niepożądanych do lekarza prowadzącego. 2. Co to jest zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu I? Zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu I cechuje się występowaniem jednego lub więcej objawów maniakalnych lub objawów mieszanych (maniakalnych i depresyjnych). Choroba charakteryzuje się objawami takimi jak: silne podekscytowanie, rozpierająca energia, mniejsze zapotrzebowanie za sen niż zwykle, bardzo szybka mowa, gonitwa myśli i czasami bardzo nasilona drażliwość. 3. Czego można spodziewać się podczas leczenia arypiprazolem? Przed rozpoczęciem leczenia Arypiprazolu nie należy stosować w przypadku uczulenia na arypiprazol lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku. Lekarz prowadzący powinien sprawdzić, czy arypiprazol jest odpowiedni dla pacjenta. Przed rozpoczęciem stosowania arypiprazolu, należy poinformować lekarza prowadzącego o stosowaniu jakiegokolwiek innego produktu leczniczego, jeśli u pacjenta występuje: • wysokie stężenie cukru we krwi (charakterystycznymi objawami są: nadmierne pragnienie, wydalanie dużych ilości moczu, zwiększenie apetytu i uczucie osłabienia) lub cukrzyca w wywiadzie rodzinnym; • drgawki; • mimowolne, nieregularne ruchy mięśni, szczególnie mięśni twarzy; • choroby układu krążenia, choroba układu krążenia w wywiadzie rodzinnym, udar lub „mini” udar, nieprawidłowe ciśnienie krwi; • zakrzepy krwi lub występowanie zakrzepów krwi w wywiadzie rodzinnym, ponieważ stosowanie leków przeciwpsychotycznych jest związane z tworzeniem zakrzepów krwi; • uzależnienie od hazardu w przeszłości; • zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Dostępne są bardzo ograniczone dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania arypiprazolu łącznie z lekami stosowanymi w leczeniu ADHD (zwanymi stymulantami). Należy zwrócić szczególną uwagę na możliwe działania niepożądane. Ważne jest, aby powiedzieć lekarzowi prowadzącemu o występowaniu powyższych objawów, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. 4. Jak należy stosować arypiprazol? Leczenie arypiprazolem można rozpocząć od małych dawek stosując roztwór doustny (lek w postaci płynnej). Dawka może być stopniowo zwiększana do 10 mg raz na dobę, zgodnie z zalecanym dawkowaniem dla młodzieży. Lekarz prowadzący może przepisać mniejszą lub większą dawkę, do dawki maksymalnej 30 mg raz na dobę. Nie wykazano większej skuteczności po zastosowaniu dawek dobowych większych niż 10 mg. Dawka dobowa wynosząca 30 mg jest związana ze znacznie większą częstością występowania działań niepożądanych, w szczególności: senności, niekontrolowanych drgań lub nagłych ruchów, zmęczenia oraz przyrostu masy ciała. Z tego powodu dawki większe niż 10 mg na dobę powinny być przepisywane wyłącznie w wyjątkowych przypadkach, a pacjent powinien znajdować się pod ścisłą kontrolą lekarza. Minimalny czas leczenia arypiprazolem powinien trwać do uzyskania kontroli objawów, jednakże nie może być dłuższy niż 12 tygodni. Arypiprazol należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości jak stosować arypiprazol lub w przypadku wrażenia, że działanie arypiprazolu jest za mocne lub za słabe, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. 5. Co należy wiedzieć o działaniach niepożądanych podczas stosowania arypiprazolu, w trakcie leczenia epizodów maniakalnych u młodzieży w wieku powyżej 13 lat z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym typu I? Arypiprazol może powodować działania niepożądane. Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w ulotce informacyjnej dla pacjenta, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. W czasie leczenia arypiprazolem zgłaszano występowanie myśli i zachowań samobójczych. Należy natychmiast poinformować lekarza o występowaniu jakichkolwiek myśli lub uczuć związanych z wyrządzaniem sobie krzywdy. Należy natychmiast poinformować lekarza, jeśli u pacjenta występuje: • sztywność mięśni lub sztywność z wysoką gorączką, potami, zaburzeniami świadomości lub bardzo szybkie albo nieregularne bicie serca; • jakiekolwiek trudności w połykaniu lub reakcje alergiczne. Istotne potencjalne działania niepożądane u młodzieży w wieku 13 lat i starszej, z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym typu I leczonych arypiprazolem Objawy lub symptomy Zwiększenie masy ciała Zwiększenie masy ciała powyżej oczekiwanej normy związanej z prawidłowym rozwojem Zwiększony apetyt Objawy pozapiramidowe Niekontrolowane skurcze lub ruchy Kurcze mięśni Niekontrolowane ruchy kończyn Niepokój Zmęczenie Znużenie Senność Senność Ospałość Złośliwy zespół neuroleptyczny Wysoka gorączka Sztywność mięśni Zaburzenia świadomości Pocenie się Zaburzenia pulsu, rytmu serca i ciśnienia krwi Hiperglikemia (wysokie stężenie cukru we krwi) Zwiększone pragnienie, częstsze oddawanie moczu Uczucie osłabienia, zmęczenia lub dezorientacji Dolegliwości żołądkowe Oddech o zapachu owoców Późna dyskineza Niekontrolowane ruchy w obrębie twarzy, języka lub innych części ciała Niskie ciśnienie krwi Uczucie pustki w głowie Omdlenia, szczególnie podczas wstawania z pozycji leżącej lub siedzącej Nadwrażliwość Objawy reakcji alergicznej, np. wysypka, pokrzywka, świąd skóry, trudności z oddychaniem lub obrzęk twarzy Działania niepożądane często występujące u młodzieży w wieku 13 lat i starszej, z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym typu I Objawy niepożądane u młodzieży w wieku 13 lat i starszych z zaburzeniami afektywnymi dwubiegunowymi typu I były podobne do tych występujących u osób dorosłych. Jednakże, w porównaniu z osobami dorosłymi, bardzo często (częściej niż u 1 na 10 pacjentów) występowały działania niepożądane takie jak: senność, niekontrolowane skurcze lub ruchy, niepokój i uczucie zmęczenia. Ponadto, często (więcej niż u 1 na 100 pacjentów) u młodzieży z zaburzeniami afektywnymi dwubiegunowymi typu I występowały: ból w górnej części brzucha, zwiększenie częstości akcji serca, zwiększenie masy ciała, zwiększenie apetytu, drżenie mięśni oraz niekontrolowane ruchy kończyn. W przypadku zauważenia przez pacjenta następujących objawów: zwiększenia masy ciała, pojawienie się nieprawidłowych ruchów, senności, która utrudnia codzienną aktywność lub zmęczenia, należy powiedzieć o tym lekarzowi. 6. Jakie informacje należy zawsze omówić z lekarzem prowadzącym odnośnie leczenia arypiprazolem? Bardzo ważne jest, aby być uważnym i zgłaszać lekarzowi prowadzącemu wszystkie (podejrzane) działania niepożądane, niezależnie od tego czy są one zawarte w ulotce informacyjnej dla pacjenta. Rozpoznanie działań niepożądanych w odpowiednim czasie pozwoli na podjęcie odpowiednich czynności i zapobiegnie ich pogłębieniu. Lekarz prowadzący może rozważyć zmniejszenie dawki, jeśli działania niepożądane są poważne. Należy zwrócić szczególna uwagę w przypadku wystąpienia: zwiększenia masy ciała, nietypowych ruchów, senności i (lub) zmęczenia, które utrudniają codzienną aktywność, jakichkolwiek problemów z przełykaniem lub reakcji alergicznych. W przypadku ich wystąpienia należy poinformować lekarza. Bardzo ważne jest, aby nie podejmować prób samodzielnego leczenia żadnych objawów bez konsultacji z lekarzem prowadzącym. Nie należy zmieniać schematu dawkowania bez konsultacji z lekarzem. Ponadto, nie należy przerywać leczenia bez wcześniejszego omówienia tego z lekarzem prowadzącym. www.pluspharma.pl Data zatwierdzenia Materiałów edukacyjnych: 18.09.2015 ULP/ARIPI/EDU/PAC/01/2016