cele-i-funkcje-prawa-omowienie
advertisement
. 7 1. Cele i funkcje prawa Cel jest czymś planowanym i zamierzonym przez osobę podejmującą działanie, stanowiącą normy czy pewne rozwiązania organizacyjne. Przez cel należy rozumieć postulowany stan rzeczy, który ma być osiągnięty dzięki podjęciu określonych czynności czy ustanowieniu norm np. celem przepisów prawa, które zakazują palenia tytoniu w miejscach publicznych jest ochrona zowia osób niepalących. Trzeba mieć na uwadze fakt, że cel nie zawsze jest osiągalny w rzeczywistości, a nawet może zdarzyć się tak, że to co udało się osiągnąć jest dalekie od zamierzonych celów. Rozważania o celach prawa ukazują jego rolę jako instrumentu oddziaływania społecznego, gdyż instrumentalny charakter prawa był zakładany od najdawniejszych czasów (np. ustawy podatkowe uchwalano po to, aby ściągać podatki na ich podstawie). Osiąganie celów społecznych za pomocą prawa jest możliwe dzięki jego względnej stałości, nazywanej pewnością prawa. Jako funkcję prawa rozumie się rzeczywisty, obiektywny skutek, rezultat działania jakiejś instytucji lub normy dla otoczenia. Skutki można podzielić na korzystne (eufunkcjonalne) i niekorzystne (dysfunkcjonalne), planowane i nieplanowane. W nauce prawa nie ma wątpliwości co do tego, że prawo w ogóle jak i poszczególne jego normy wywołują określone skutki, czyli realizują pewne funkcje wobec swojego otoczenia, które tworzy społeczeństwo. W doktrynie brak jednolitego poglądu co do typologii funkcji prawa, w związku z tym w literaturze można znaleźć różne kryteria klasyfikacji. Przykładowo można wyróżnić następujące funkcje prawa: 1) stabilizacyjną- która wyraża się tym, że skutkiem działania prawa w społeczeństwie jest utrwalenie istniejącego w nim ładu gospodarczego, politycznego itp. Dzięki zapewnieniu stałości prawa, ludzkie zachowania stają się bardziej powtarzalne i zostaje wzmocnione bezpieczeństwo prawne obywateli 2) dynamizującą- polegającą na proponowaniu zmian w różnych sferach życia społecznego, gdyż prawodawstwo może odpowiadać na potrzeby społeczne konkretnego czasu np. poprzez tworzenie nowych instytucji prawnych 3) ochronną- prawo wspiera wartości cenne ze społecznego punktu widzenia np. przepisy określające sposób, w jaki niespłacony pożyczkodawca może dochodzić od pożyczkobiorcy zapłaty długu 4) organizacyjną- polegającą na tworzeniu instytucjonalnych warunków życia społecznego i państwowego. Na tej podstawie powoływane są jednostki stanowiące organy władzy publicznej (sądy, organy samorządowe), a także spółki, fundacje, stowarzyszenia itp. 5) represyjną i wychowawczą- prawo działa ze względu na obawę dolegliwości, które mogą spotkać osoby naruszające normy prawa, a także wyrabia przekonania, skłonności i nawyki w aesatach norm (…) … prawa, stosunek norm prawnych do norm religijnych. Można wyróżnić kultury prawne epok, społeczeństw, narodów. Wyróżnia się np. rzymską klasyczną kulturę prawną, kulturę prawną systemu common law, kulturę prawną wczesnego średniowiecza europejskiego, kultury prawne społeczeństw islamu, Dalekiego Wschodu itp.. Okolicznością różniącą kultury prawne jest rola jaką wyznacza się mu w życiu jednostki i społeczeństw. Kultura europejska wysoko ceni prawo oraz szanuje instytucje, które zostały powołane do jego stosowania, a kultura chińska traktuje prawo bez większego respektu, a korzystanie z usług prawników uważa za wstydliwe. Kultury prawne wyróżnia ich sposób tworzenia. W krajach prawa stanowionego prawo jest tworzone w odze specjalnych procedur przez wyoębnione organy, natomiast w krajach common law… … norm prawnych i moralnych (obyczajowych) prowadzi do ich wzajemnego osłabienia, które wyraża się w spadku gotowości do ich przestrzegania ze strony aesatów. W niektórych kulturach normy moralne nakazują respektowanie prawa pozytywnego. Rozpowszechnienie takich postaw sprzyja przestrzeganiu prawa, jednak może prowadzić do hamowania koniecznych zmian w prawie pozytywnym. Zasady wolności i tolerancji uznawane są za fundamentalne od czasów oświecenia (traktaty polityczne F.M. Woltera), dlatego prawo powinno regulować tylko te sfery życia społecznego na które istnieje przyzwolenie społeczne. W pozostałych dziedzinach jednostka powinna mieć pozostawioną swobodę kierowania się własnymi wzorcami religijnymi, moralnymi i obyczajowymi, niezależnie od wartości uznawanych przez władców. 3. Kultura prawna… Prawa człowieka ugiej generacji - Prawo socialne NORMY PRAWA ADMINISTRACYJNEGO - Prawo Wstęp do prawoznastwa - wykład 1 Prawo rzymskie - pojęcia i źródła Encyklopedia Prawa - opracowanie pytan (opisowe) Encyklopedia prawa Reklama Administracja publiczna Działalność gospodarcza Kodeks postępowania administracyjnego .
