HIV i AIDS

PROFILAKTYKA HIV I AIDS
Codziennie w Polsce 2 osoby dowiadują się o swoim zakażeniu HIV.
Ale nie wiadomo, ile nabywa zakażenie.
Zanim powstała nazwa:
Przed rokiem 1980 wirus był obecny już na pięciu
kontynentach (Ameryka Północna i Południowa, Europa,
Afryka, Australia)
Początek obecnej pandemii oszacowano na połowę lub
koniec lat siedemdziesiątych
Etap „cichych” zakażeń - w tym niekontrolowanym okresie
mogło dojść do 100.000-300.000 zakażeń
 10 grudnia 1981r. pierwszy opis nowej choroby
- New England Journal of Medicine
HIV
Ludzki wirus niedoboru odporności
Human immunodefficiency virus
Kiedy ? 1959 HIV-1M, 1963 HIV-1O
Gdzie ? Najstarsze izolaty wirusów:
Afryka Środkowa (Gabon, Kongo, Kamerun): HIV-1
Afryka Zachodnia (Gwinea Bissau): HIV-2
Jak? Kontakt z krwią i mięsem małp
Dlaczego? Wzrost liczby ludności, gęstości zaludnienia, podróże,
niesterylne zabiegi medyczne
Uwarunkowania transmisji SIV  HIV
A skąd SIV u szympansów?
SIVrcm + SIVsnm  SIVcpz  HIV-1


mangaba rudoczelna (Cercocebus torquatus)
koczkodan białonosy (Cercopithecus nictitans)
szympans (Pan troglodytes)
Wszystkie gatunki zamieszkują teren:
Kamerun-Gabon-Kongo
POTĘGA SŁÓW
KIEDYŚ





TERAZ
HIV/AIDS – wirus HIV, choroba AIDS
zarażony HIV – zakażony HIV
nosiciel wirusa HIV, adidas – osoba
seropozytywna
osoba chora na AIDS – osoba żyjąca z HIV
test na AIDS – test w kierunku przeciwciał
HIV
Kto w Polsce choruje na AIDS


Osoby, które nie są świadome zakażenia HIV, po wielu latach rozwija się AIDS - do
zakażenia doszło wskutek kontaktów seksualnych lub stosowania dożylnie środków
odurzających (czasem sporadycznie)
Osoby, które są świadome zakażenia HIV, lecz nie podejmują leczenia z powodu czynnej
narkomanii - zgłaszają się do szpitala w momencie choroby (nie tylko AIDS), po uzyskaniu
poprawy opuszczają szpital, nadal stosują środki odurzające, nie wyrażają chęci leczenia

Osoby, które są świadome zakażenia HIV, lecz uciekają od problemu do zakażenia doszło
wskutek kontaktów seksualnych, stosowania dożylnie środków odurzających;

Osoby, które nie były świadome zakażenia HIV, do momentu kiedy zakażenie HIV zostało
zdiagnozowane u członków ich rodzin:


zaczynają chorować na AIDS ich dzieci w krótkim czasie po urodzeniu odmatczyne zakażenie HIV
zaczynają chorować na AIDS ich mężowie, żony
DANE EPIDEMIOLOGICZNE:
Szacunkowa liczba osób żyjących z HIV

ogółem: 39.4 (33.4 – 46.0) milliony

2 mln dzieci (<15 roku życia) żyjące z HIV, 2007

w 2007r. każdego dnia 7400 osób zakażało się HIV

prawie 50% to kobiety

około 50% to młodzi ludzie w wieku 15-24 lat
Młodzi ludzie heteroseksualni

Siłownie

Tatuaże

Biznesmeni

Nadużywający alkohol

Żony/mężowie w stałych związkach

Partnerzy nieświadomie zakażający

Imigranci
Źródło: WHO/UNAIDS
zakażenia HIV i
zachorowania na AIDS w Polsce





od 1985 roku zarejestrowano:
14 669 zakażonych ogółem
co najmniej 5 844 zakażonych w związku z
używaniem narkotyków
2 607 zachorowań na AIDS
1 096 chorych zmarło
z leczenia ARV korzysta 5401 pacjentów,
w tym 136 dzieci
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Opolu – czerwiec 2011r.
Dane epidemiologiczne –
1986-czerwiec 2011


260 zakażeń wirusem HIV – 197 mężczyzn, 63 kobiety
AIDS rozpoznano u 66 seropozytywnych










województwo opolskie
niemowlęta: Mężczyźni-1/Kobiety-1
1-12 lat Mężczyźni-1/Kobiety-1
13-19 lat Mężczyźni-0/Kobiety-0
20-29 lat Mężczyźni-16/Kobiety-1
30-39 lat Mężczyźni-23/Kobiety-7
40-49 lat Mężczyźni-10/Kobiety-2
40-49 lat Mężczyźni-2/Kobiety-0
50-59 lat Mężczyźni-2/Kobiety-0
60+ Mężczyźni-1/Kobiety-0
Zmarło 30 chorych na AIDS
HIV
Etapy zakażania komórek docelowych
przez HIV

Przyłączenie cząsteczki wirusa do
powierzchni komórki docelowej

Fuzja wirusa z błoną komórkową

Wniknięcie nukleokapsydu wirusa do
cytoplazmy

Transkrypcja wirusowego RNA w DNA

Integracja wytworzonego DNA z DNA
komórki gospodarza

Replikacja zintegrowanego DNA wirusa

Transkrypcja wirusowego DNA w RNA

Synteza białek HIV i ich modyfikacje

Scalanie poszczególnych elementów wirusa

Uwalnianie cząstek HIV z zakażonej komórki

Dojrzewanie wirusa i zakażanie innych
komórek
DROGI ZAKAŻENIA
Wirus HIV zakaża tylko ludzi i tylko 3 drogami
• poprzez seks
zakaźne są wszystkie wydzieliny układu płciowego
męskiego i żeńskiego
• poprzez krew
narkomania dożylna
zabiegi wiążące się z przerwaniem ciągłości tkanek
• z zakażonej matki na jej dziecko
w czasie ciąży
podczas porodu
przy karmieniu piersią
Płyny ustrojowe
Wrota zakażenia
Hiv w płynach człowieka:



Krew (płyny wewnątrzustrojowe)
Sperma, preejakulat,
Wydzielina pochwowa
Wrota zakażenia:


otwarte rany, uszkodzona skóra (niesterylene
ostrza)
błona śluzowa
Przebieg kliniczny zakażenia HIV

zakażenie pierwotne (PHI)*

zakażenie bezobjawowe

pośredni okres zakażenia

zespół nabytego niedoboru
odporności (AIDS)
* PHI - primary HIV infection
Zakażenie pierwotne –
ostra choroba retrowirusowa





ujawnia się w 1-3 tygodniu od zakażenia,
- utrzymuje się 1-2 tygodni
najczęściej klinicznie przypomina mononukleozę zakaźną – może wystąpić:
 gorączka, osłabienie, senność, utrata apetytu, światłowstręt, bóle
głowy, stawów, mięśni, zapalenie gardła, powiększenie
obwodowych węzłów chłonnych
 lekko swędząca wysypka - różyczkopodobna, plamisto-grudkowa,
 biegunka, limfocytarne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
ostre zapalenie mózgu, rdzenia kręgowego, neuropatie
wysokie wartości wiremii, ulegające obniżeniu w miarę postępu
serokonwersji (2 tg. do 2-3 miesięcy)
występuje u 60-80% pacjentów
rzadko rozpoznawana i kojarzona z zakażeniem HIV(!)
Objawy okresu pośredniego zakażenia HIV








powiększenie węzłów chłonnych
łojotokowe zapalenie skóry
pleśniawki lub grzybica pochwy
drożdżyca kątów ust
nieuzasadniony spadek masy ciała >5%
gorączki utrzymujące się powyżej 1 miesiąca
biegunka przewlekła
początkowe objawy zespołu otępiennego
1500 komCD4+/ml
500 komCD4+/ml
Grzybicze i bakteryjne zapalenia skóry i śluzówek
Mięsak Kaposiego
Gruźlica
200 komCD4+/ml
Toksoplazmoza mózgu
Grzybica przełyku
100 komCD4+/ml
Chłoniaki
zespół nabytego niedoboru odporności
AIDS Acquired immunodeficiency syndrome
Choroby zakaźne i nowotworowe - wskaźnikowe:











Biegunka – 30 stolców dziennie
Bakteryjne, powtarzające się zapalenia płuc
Zespół wyniszczenia
Kandydoza przełyku, tchawicy, oskrzeli lub płuc
Inwazyjny rak szyjki macicy
Opryszczka ze zmianami na skórze i błonach śluzowych
Mięsak Kaposiego
Gruźlica płuc
Chłoniak pierwotny mózgu
Toksoplazmoza narządowa
wiele innych…
terapia antyretrowirusowa
Dlaczego wzrasta liczba osób
Zakażających się wirusem HIV?





zanik strachu przed HIV (jest leczenie, można żyć
30 lat, wzrost tolerancji – przy wszystkich zastrzeżeniach –
względem osób żyjących z HIV, nie trzeba mówić o
zakażeniu, „nie widać tego na twarzy”)
lekceważenie problemu HIV (mnie to nie dotyczy,
jest mi wszystko jedno = hedonizm/adrenalina)
brak świadomości („nowa młodzież”, która nie przeżyła
początku epidemii HIV/AIDS)
nie zrealizowana potrzeba bliskości i czułości =
samotność, skłania do zachowań zwiększających szanse
na „bliski” kontakt (alkohol, narkotyki, uleganie partnerowi)
i wiele, wiele innych …
Fakty i fikcja
Ocena zachowań
– szacowanie ryzyka zakażeniem wirusem HIV
HIV i AIDS
może dotyczyć także CIEBIE




Czy miałeś/miałaś przypadkowy kontakt seksualny
bez zabezpieczenia ?
Czy chociaż raz w swoim życiu zmieniłeś/zmieniłaś
partnera seksualnego ?
Czy zdarzyło ci się, że po alkoholu lub narkotykach
utraciłeś/utraciłaś kontrolę nad swoim zachowaniem
?
Czy bierzesz narkotyki lub inne środki odużające ?
Raz TAK – pomyśl o zrobieniu testu na HIV
profilaktyka - zapobiegania
wiedza, wierność, prezerwatywa
- ochroni Ciebie i partnera
Żywotność HIV – poza organizmem ludzkim:
 woda i mydło niszczą wirus
 ginie po 30 minutach w 56o Celsjusza
Diagnoza w kierunku HIV techniki




wykrywanie przeciwciał
wykrywanie antygenu p24
wykrywanie wirusowego kwasu
nukleinowego
hodowla wirusa
Wykrywanie przeciwciał wirusa HIV
TEST PODSTAWOWY:
ELISA III generacji – użyte są antygeny rekombinowane lub
syntetyczne peptydy o antygenowości białek wirusowych,
wykrywają IgM anty-HIV
TEST POTWIERDZENIA:
Western blot – reakcja przeciwciał w surowicy badanej z antygenami
unieruchomionymi na nośniku (papier nitrocelulozowy)
BEZPŁATNE I ANONIMOWE TESTOWANIE
adresy oraz informacje o godzinach otwarcia
na stronie: www.aids.gov.pl
OPOLE
Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny przy Poradni Przedmałżeńskiej i Rodzinnej
ul. Damrota 6, pokój 4, 5 (ok. 200 m od dworca PKP), 45-064 Opole - tel. (77) 454 48 45
Godziny pracy:

Wtorek 16.00 - 20.00

Środa 16.00 - 19.00
WROCŁAW
Punkt Diagnostyczno - Konsultacyjny przy Lekarskiej Przychodni Specjalistycznej TRR NZOZ
ul. Podwale 74, ofic. 23, 50-449 Wrocław - tel. (71) 342-14-13
Godziny pracy:

Poniedziałek 15.00 - 19.00,

Czwartek 9.00 - 13.00
(II brama za konsulatem Niemiec, w podwórzu, kierunek od strony Galerii Dominikańskiej)
WROCŁAW
Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny przy Wrocławskim Centrum Zdrowia SP ZOZ - www.podwale-siedem.pl
ul. Podwale 7 - za budynkiem Cuprum pl. Jana Pawła II - od strony fosy; 50-043 Wrocław - tel. (71) 356-07-80
Godziny pracy:

poniedziałek 16:00 – 20:00

wtorek 16.00 - 20.00

środa 16.00 - 20.00

czwartek 16.00 - 20.00

piątek 16.00 - 20.00
UWAGA! W celu zapewnienia wysokiej jakości poradnictwa, ostatni pacjent przyjmowany jest pół godziny przed zamknięciem
punktu.
Przydatne strony
Dane epidemiologiczne, ważne adresy:
www.aids.gov.pl
Stowarzyszenie TADA – na rzecz prewencji
HIV/AIDS i innych Chorób Przenoszonych
Drogą Płciową: www.tada.pl
Powiatowe Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne
Kampanie w Polsce



w
2011r. – Spoty promujące testowanie w kierunku HIV
2010r. – NIE DOSTANIESZ MNIE
2010/2011 – Wiedza ratuje życie
latach wcześniejszych:







Test na HIV - Test na odpowiedzialność
HIV nie wybiera, JA MOGĘ !
Daj sobie szansę na życie bez AIDS
Nie żyj w niepewności – wykonaj test na HIV
Nie daj szansy AIDS! Zrób test na Hiv
Prezerwatywa przedłuża przyjemność
Daj szansę swojemu dziecku. Nie daj szansy AIDS!
1 grudnia
ŚWIATOWY DZIEŃ HIV I AIDS
Dziękuję za uwagę
Renata Straub-Pieczykolan