Prognoza - Żyrardów
advertisement
MIASTO ŻYRARDÓW PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTÓW AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA ŻYRARDOWA NA LATA 2010-2013 Z UWZGLĘDNIENIEM LAT 2014-2017 (AKTUALIZACJA) ORAZ PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIASTA ŻYRARDOWA NA LATA 2010-2013 Z UWZGLĘDNIENIEM LAT 2014-2017 (AKTUALIZACJA) CZERWIEC 2010 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP _______________________________________________________________________________ 4 2. METODYKA SPORZĄDZENIA PROGNOZY ________________________________________________ 4 3. ZAWARTOŚĆ DOKUMENTÓW OBJĘTYCH PROGNOZĄ ____________________________________ 7 3.1.Program ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” (aktualizacja) __________________________________________________ 7 3.2. Plan gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017 _______________________________________________________________ 8 4. GŁÓWNE CELE OPRACOWYWANYCH DOKUMENTÓW ____________________________________ 9 4.1. Program ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017 _______________________________________________________________ 9 4.2. Plan gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017 ______________________________________________________________ 10 5. POWIĄZANIA PROGNOZOWANYCH DOKUMENTÓW Z INNYMI DOKUMENTAMI ORAZ REALIZACJA CELÓW W NICH ZAWARTYCH ___________________________________________ 15 5.1. Prawodawstwo Unii Europejskiej ____________________________________________ 15 5.2.Polityka ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do 2016 r. ___________ 17 5.3. Strategia rozwoju kraju_____________________________________________________ 22 5.4. Narodowa Strategia Spójności _______________________________________________ 23 5.5. Program ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r. ________________________________________ 25 5.6. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami _________________________________________ 26 5.7. Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2015 __________ 27 5.8. Powiatowy Plan Gospodarki Odpadami na lata 2004-2012 ________________________ 30 5.9. Powiatowy Program Ochrony Środowiska na lata 2004-2012 ______________________ 32 6. ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA ________________________________ 39 7. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANYCH DOKUMENTÓW _________________________________________________ 45 8. WARIANTY ALTERNATYWNE _________________________________________________________ 47 8.1. Wpływ na stan środowiska braku realizacji projektowanych dokumentów __________ 47 8.2. Inne warianty alternatywne _________________________________________________ 48 9. ANALIZA I OCENA PRZEWIDZIANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA WRAZ Z PLANEM GOSPODARKI ODPADAMI _______ 48 9.1. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na środowisko wodne ______ 48 9.2. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na powietrze _____________ 50 9.3. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na powierzchnię ziemi _____ 51 9.4. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na krajobraz _____________ 53 9.5. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na różnorodność biologiczną, zwierzęta i rośliny __________________________________________________________ 53 9.6. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na ludzi oraz dobra materialne __________________________________________________________________________ 54 Czerwiec 2010 2 9.7. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na zasoby naturalne i zabytki 55 9.8. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań budowy obwodnicy Żyrardowa __________________________________________________________________________ 56 10. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO W PRZYPADKU REALIZACJI PROJEKTOWANYCH DOKUMENTÓW _________________________________________________ 56 11. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE I OGRANICZANIE ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO PROJEKTOWANYCH DOKUMENTÓW ___________________________________ 57 12. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY REALIZACJI PROJEKTOWANCH DOKUMENTÓW ____ 58 12.1. Monitoring realizacji Programu ochrony środowiska ___________________________ 58 12.2. Monitoring realizacji Planu gospodarki odpadami _____________________________ 62 13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM __________________________________ 67 Czerwiec 2010 3 1. WSTĘP Podstawą prawną sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko jest Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). Artykuły 46 i 47 tej ustawy nakładają obowiązek przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SOOŚ) skutków realizacji dokumentów strategicznych (m. in. koncepcji, polityk, strategii i planów) opracowywanych przez organy administracji i precyzują okoliczności, w których sporządzenie SOOŚ jest wymagane. Zgodnie z art. 51 ust.1 wyżej cytowanej ustawy organ opracowujący projekt dokumentów (Planu i Programu) sporządza Prognozę oddziaływania na środowisko. Celem wykonania Prognozy jest określenie możliwych skutków, jakie mogą wystąpić w wyniku realizacji Programu ochrony środowiska oraz Planu gospodarki odpadami w tym: wskazanie możliwości wystąpienia negatywnego oddziaływania na środowisko, określenie kierunków zapobiegania lub minimalizacji możliwości wystąpienia zagrożeń, określenie kierunków działań w zakresie poprawy stanu środowiska. Jednocześnie Prognoza stanowi podstawę do podejmowania działań decyzyjnych oraz jest ważnym elementem w procesie konsultacji społecznych. 2. METODYKA SPORZĄDZENIA PROGNOZY Prognoza oddziaływania Programu ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa oraz Planu gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa została opracowana na podstawie zapisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227 art. 51 ust.2). Zgodnie z wyżej cytowaną ustawą Prognoza: Czerwiec 2010 4 1. zawiera: informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami, informacje o metodach zastosowanych przy sporządzeniu prognozy, propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzenia, informacje o transgranicznym oddziaływaniu na środowisko, streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym, 2. określa, analizuje, ocenia: istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu, stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem, istotne problemy z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu, przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na: różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materiale, z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy, 3. przedstawia: rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensacje przyrodniczą, negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być Czerwiec 2010 5 rezultatem projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu na cele i przedmiot ochrony obszaru natura 2000 oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Za podstawę wykonania Prognozy przyjęto: „Program Ochrony Środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” (aktualizacja), „Plan Gospodarki Odpadami dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” (aktualizacja), „Politykę Ekologiczną Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016” „Program ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego na lata 20072010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.”, „Program ochrony środowiska powiatu żyrardowskiego na lata 2004-2012” Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010 „Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2011 z uwzględnieniem lat 2012 – 2015 (aktualizacja)” – Warszawa 2007 rok, „Plan gospodarki odpadami dla powiatu żyrardowskiego lata 2004-2012” analizę prowadzonych aktualnie działań dla poprawy stanu środowiska, dane uzyskane ze Starostwa Powiatowego w Żyrardowie oraz z Urzędu Miasta Żyrardowa, dane z WUS za rok 2008, Raport o stanie środowiska w woj. mazowieckiego za rok 2008 – WIOŚ W-wa, strona internetowa WWW.wios.warszawa.pl W trakcie wykonywania Prognozy analizie poddano aktualny i prognozowany stan środowiska na terenie miasta oraz proponowane kierunki działań w tym zakresie. Uzyskane wnioski odniesiono do aktualnego stanu środowiska i przeanalizowano możliwe skutki realizacji Programu i Planu. Czerwiec 2010 6 3. ZAWARTOŚĆ DOKUMENTÓW OBJĘTYCH PROGNOZĄ 3.1.Program ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” (aktualizacja) Aktualizacja „Programu ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” (aktualizacja)”, jest dokumentem strategicznym, który uwzględnia: cele ekologiczne; priorytety ekologiczne; rodzaj i harmonogram działań proekologicznych; środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawnoekonomiczne i środki finansowe; sposób monitorowania przebiegu realizacji Programu. Dokument składa się z 12 rozdziałów: Rozdział 1 – zawiera informacje ogólne, w tym podstawę prawną i cel wykonania opracowania, określa zakres Programu oraz metodykę jego opracowania. Rozdział 2 – stanowi diagnozę aktualnego stanu środowiska w mieście oraz wskazuje na przyczyny takiego stanu. Rozdział 3 – wskazuje na kluczowe problemy ekologiczne wymagające pilnego rozwiązania. Rozdział 4 – określa sposoby zarządzania Programem. Rozdział 5 – definiuje podstawowe założenie Programu w oparciu o Politykę ekologiczną państwa, Strategię rozwoju kraju, Narodową strategię spójności, Program ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r. Rozdział 6 – określa cele i priorytety działań w mieście Żyrardowie. Rozdział 7 – stanowi program zadaniowy w zakresie ograniczenia emisji substancji i energii, ochrony zasobów środowiska przyrodniczego i krajobrazu, racjonalnego gospodarowania środowiskiem, wyższej świadomości ekologicznej społeczeństwa. Rozdział 8 – określa harmonogram działań długookresowych Rozdział 9 - wskazuje na źródła finansowania Programu. Rozdział 10- określa uwarunkowania realizacji Programu. Czerwiec 2010 7 Rozdział 11 – przedstawia sposób wdrażania i prowadzenia monitoringu Programu. Rozdział 12 – stanowi opis w języku niespecjalistycznym. 3.2. Plan gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017 Zakres aktualizacji „Planu gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa na lata 20102013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” (aktualizacja), wynika bezpośrednio z warunków określonych w ustawie o odpadach oraz z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. (Dz. U. nr 66 poz. 620) w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami i rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2006 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. nr 46 poz. 333). Dokument określa: aktualny stan gospodarka odpadami, główne cele i priorytety w gospodarce odpadami, przyjęte kierunki działań i system gospodarowania odpadami, harmonogram rzeczowo-finansowy, źródła finansowe, sposób monitorowania przebiegu realizacji Planu. Dokument składa się z 11 rozdziałów: Rozdział 1 określa podstawę prawną wykonania dokumentu, cel i zakres opracowania oraz charakteryzuje miasto Żyrardów. Rozdział 2 zawiera analizę stanu gospodarki odpadami w rozbiciu na poszczególne grupy odpadów, w tym: odpady komunalne, opakowaniowe, oleje odpadowe, baterie i akumulatory, padłe zwierzęta, pojazdy wycofane z użytkowania, sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte opony, odpady remontowo-budowlane, azbestowe, osady ściekowe. Rozdział 3 określa prognozę zmian w zakresie gospodarki odpadami z uwzględnie- niem czynników demograficznych, społecznych i ekonomicznych. Rozdział 4 przedstawia przyjęte cele w gospodarce odpadami z podziałem na krótko- i długookresowe w KPGO, WPGO, PPGO. Czerwiec 2010 8 Rozdział 5 określa przyjęte cele w gospodarce odpadami w Mieście Żyrardowie z podziałem na krótko- i długookresowe oraz określa zadania na drodze do realizacji wytyczonych celów. Rozdział 6 przedstawia system gospodarki odpadami wraz z przyjętymi kierunkami działań w ramach poszczególnych grup odpadów. Rozdział 7 określa harmonogram działań oraz koszty realizacji Planu. Rozdział 8 przedstawia sposób monitoringu i oceny wdrożenia Planu. Rozdział 9 określa wnioski z analizy oddziaływania projektu planu na środowisko. Rozdział 10 stanowi streszczenie dokumentu w języku niespecjalistycznym. 4. GŁÓWNE CELE OPRACOWYWANYCH DOKUMENTÓW 4.1. Program ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017 Główne cele Programu zostały określone w oparciu o: Politykę Ekologiczną Państwa, „Program ochrony środowiska woj. mazowieckiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.”, Raport z realizacji w latach 2004 - 2008 „Programu ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa”, analizę aktualnego stanu środowiska w mieście Żyrardowie i uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych miasta , określono cele strategiczne i szczegółowe oraz działania zmierzające do poprawy stanu środowiska w mieście. Jako cel strategiczny przyjęto „Poprawę stanu środowiska przyrodniczego i ochronę jego zasobów”. Cele szczegółowe to: ograniczenie emisji substancji i energii do środowisk poprzez ograniczenie emisji ścieków do wód i do ziemi, pyłów i gazów do powietrza, hałasu, ilości wytwarzanych i składowanych odpadów oraz poprzez zapobieganie poważnym awariom, Czerwiec 2010 9 ochrona zasobów środowiska przyrodniczego poprzez ochronę przyrody i krajobrazu, ochronę ziemi oraz wód podziemnych, racjonalne gospodarowanie materiałochłonności, środowiskiem wodochłonności, poprzez energochłonności, ograniczenie odpadowości, wykorzystanie energii odnawialnej oraz usprawnienie zarządzania środowiskiem, wyższy stan aktywności społecznej poprzez podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz zwiększenie aktywności społecznej. Realizacja celów będzie się odbywała poprzez wymienione w Programie działania w okresach: krótkookresowym (lata 2010 – 2013), długoterminowym (lata 2014 – 2017) . 4.2. Plan gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017 Główne cele gospodarki odpadami są różne dla poszczególnych kategorii odpadów, lecz nie naruszają ogólnych zasad przyjętych w tej dziedzinie, tj. zachowanie hierarchii działań w zakresie postępowania z odpadami polegającej na: zapobieganiu powstawania odpadów, odzysku, w tym recyklingu (materiałowego i organicznego), spalaniu połączonym z odzyskiem energii (termiczne przekształcanie odpadów), unieszkodliwianiu (np. przez składowanie). Przy opracowywaniu Planu gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa zostały określone cele dla następujących rodzajów odpadów: komunalnych, niebezpiecznych: PCB, olejów odpadowych, azbestu, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, pojazdów wycofanych z eksploatacji, baterii i akumulatorów, odpadów padłych zwierząt, pozostałych: remontowo-budowlanych, opon, komunalnych osadów ściekowych. Czerwiec 2010 10 Gospodarka odpadami komunalnymi Cele krótkoterminowe 2010-2013 1. Objęcie wszystkich mieszkańców miasta zorganizowanym systemem gospodarki odpadami. 2. Objęcie wszystkich mieszkańców miasta selektywną zbiórką odpadów. 3. Zapewnienie zakładanych poziomów odzysku odpadów: wielkogabarytowych, budowlanych wyselekcjonowanych z komunalnych, niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych, opakowaniowych. 4. Skierowanie do 2012 roku na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie więcej niż 63% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do 1995 r.). 5. Minimalizacja ilości składowanych odpadów oraz uzyskanie maksymalnych poziomów odzysku i recyklingu odpadów. 6. Ograniczenie oddziaływania odpadów na środowisko. 7. Pełne wdrożenie zintegrowanego regionalnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi, w tym budowa instalacji do unieszkodliwiania odpadów. 8. Rozwój selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych. 9. Osiągnięcie w 2012 r. zakładanych limitów odzysku i recyklingu odpadów niebezpiecznych (ze strumienia odpadów komunalnych) - 20%. Cele długoterminowe 2014-2017 1. Doskonalenie systemu selektywnego zbierania w celu osiągnięcia odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu dla osiągnięcia odpowiednich limitów odzysku w zakresie odpadów wielkogabarytowych, odpadów niebezpiecznych, odpadów opakowaniowych. 2. Wspieranie rozwoju regionalnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi. 3. Skierowanie w roku 2015 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 44% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995). 4. Wspieranie działań w zakresie zmniejszania masy składowanych odpadów komunalnych do max. 85% wytworzonych odpadów do końca 2014 r. Czerwiec 2010 11 5. Osiągnięcie docelowo zakładanych limitów odzysku i recyklingu odpadów niebezpiecznych (ze strumienia odpadów komunalnych) - 35%. Oleje odpadowe Cele krótkoterminowe 2010-2013 1. Uzyskanie poziomów odzysku, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2007 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych ( Dz. U. Nr 109, poz. 752). 2. Poprawa systemu zbierania olejów odpadowych z rozproszonych źródeł wytwarzania. Cele długoterminowe 2014-2017 1. Utrzymanie wysokiego poziomu zbierania, odzysku i recyklingu (35%) olejów odpadowych w 2017 roku. Zużyte baterie i akumulatory Cele krótkoterminowe 2010-2013 1. Uzyskanie poziomów odzysku, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2007 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych ( Dz. U. Nr 109, poz. 752). 2. Osiąganie poziomów zbierania i recyklingu zdefiniowanych i określonych w dyrektywnie Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/66/WE z dnia 6 września 2006 roku ws. baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylającej dyrektywę 91/157 EWG (Dz. Urz. WE L 266 z 26 września 2006 roku, str. 1). 3. Osiągnięcie wymagań wynikających z Dyrektywy 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów. Cele długoterminowe 2014-2017 1. Dalsze doskonalenie systemu zbierania i odzysku baterii i akumulatorów. Czerwiec 2010 12 Wycofane z eksploatacji pojazdy, opony Cele krótkoterminowe 2010-2013 1. Spełnienie przez przedsiębiorcę prowadzącego stację demontażu osiągnięcia rocznego poziomu odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji w wysokości odpowiednio 95% i 85% masy pojazdów przyjętych do jego stacji (w przypadku pojazdów wyprodukowanych po 1 stycznia 1980 roku) – przy czym zgodnie z art. 60 w okresie do dnia 31 grudnia 2014 roku ww. poziomy odzysku i recyklingu wynoszą odpowiednio 85% i 80%; W przypadku pojazdów wyprodukowanych przed 1 stycznia 1980 roku, poziomy odzysku i recyklingu wynoszą odpowiednio 75% i 70%. 2. Osiągnięcie następujących poziomów odzysku i recyklingu opon samochodowych: odzysk – 85% recykling – 15% Cele długoterminowe 2014-2017 3. Osiągnięcie następujących poziomów odzysku i recyklingu opon samochodowych: odzysk – 100% recykling –20% Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Cele krótkoterminowe 2010-2013 1. Osiągnięcie poziomu selektywnego zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych w wysokości 4 kg/mieszkańca/rok 2. Osiągnięcie przez wprowadzających sprzęt w 2009 r. poziomów odzysku i recyklingu zużytego sprzętu zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipc2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495). Cele długoterminowe 2014-2017 1. Doskonalenie systemu gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym; Czerwiec 2010 13 Odpady zawierające azbest Usunięcie z obszaru miasta Żyrardowa wyrobów zawierających azbest oraz doprowadzenie, w horyzoncie czasowym do 2032 r., do spełnienia wymogów ochrony środowiska i zdrowia ludzi. Odpady budowlane Cele krótkoterminowe 2010-2013 Rozbudowa systemu selektywnego zbierania odpadów z remontu, budowy obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej aby osiągnąć 54% odzysku. Cele długoterminowe 2014-2017 1. Rozbudowa systemu selektywnego zbierania odpadów z remontu, budowy obiektów oraz infrastruktury drogowej do odzysku - 70%. 2. Doskonalenie funkcjonowania systemów gospodarowania odpadami budowlanymi. Komunalne osady ściekowe Cele krótkoterminowe 2010-2013 1. Wyeliminowanie nieprawidłowości w gospodarce osadami ściekowymi. 2. Zwiększanie stopnia przetwarzania komunalnych osadów ściekowych. 3. Sukcesywne wykorzystywanie osadów ściekowych nagromadzonych na terenach oczyszczalni ścieków, do osiągnięcia 30% wykorzystania nagromadzonych osadów w roku 2011. 4. Zwiększenie ilości osadów ściekowych przekształcanych termicznie, do co najmniej 20% wytwarzanej ilości w roku 2011. Cele długoterminowe 2014-2017 1. Całkowite ograniczenie składowania osadów ściekowych do roku 2015. 2. Maksymalizacja stopnia wykorzystania substancji biogennych zawartych w osadach przy jednoczesnym spełnieniu wszystkich wymogów dotyczących bezpieczeństwa sanitarnego i chemicznego Czerwiec 2010 14 Odpady opakowaniowe Cele krótkoterminowe 2010-2013 1. Zapewnienie, przez system gospodarki odpadami opakowaniowymi, (odpowiednio) minimalnych poziomów określonych w latach 2010, 2011. 2. Wspieranie działań mających na celu wdrażanie systemów selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych oraz zwiększenie efektywności istniejących systemów selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych w Żyrardowie. Cele długoterminowe 2014-2017 1. Zapewnienie, przez system gospodarki odpadami opakowaniowymi, minimalnych poziomów odzysku w wysokości 60% i recyklingu 55% do 2014 roku. 2. Doskonalenie funkcjonowania systemów selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych w celu uzyskania wymaganych poziomów odzysku i recyklingu. 5. POWIĄZANIA PROGNOZOWANYCH DOKUMENTÓW Z INNYMI DOKUMENTAMI ORAZ REALIZACJA CELÓW W NICH ZAWARTYCH 5.1. Prawodawstwo Unii Europejskiej W związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej na nasz kraj nałożono obowiązek przestrzegania prawa obowiązującego w zjednoczonej Europie. W związku z tym w dokumentach objętych Prognozą uwzględniono również wymogi obowiązujące w UE. Główne dokument, które mają powiązania ze zaktualizowanym Programem ochrony środowiska to: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/We z dnia 15 stycznia 2008 r. dotycząca zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (Dz.U.L24 z 29.1.2008, str. 8-29) Czerwiec 2010 15 Dyrektywa 2000/60/WE 23 października 2000 r. Parlamentu ustanawiająca Europejskiego ramy i Rady z wspólnotowego dnia działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. L 327 z 22.12.2000, str. 1—73), Dyrektywa Rady z dnia 12 grudnia 1991 r. dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego (Dz.U. L 375 z 31.12.1991, str. 1—8) Dyrektywa Rady z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych (Dz.U. L 135 z 30.5.1991, str. 40—52) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystego powietrza w Europie (Dz.U. L 152, 11/06/2008 P. 0001-0044) Podstawowym dokumentem określającym ramy prawne gospodarki odpadami w Unii Europejskiej jest Dyrektywa 2006/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie odpadów. Nakłada ona na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia odzysku i unieszkodliwiania odpadów w sposób niezagrażający zdrowiu i życiu ludzi i niepowodujący szkód w środowisku. Ponadto zobowiązuje państwa członkowskie do zapobiegania tworzeniu się lub ograniczaniu ilości odpadów i ich szkodliwości. Pod uwagę wzięto również inne dyrektywy regulujące sposób gospodarowania odpadami, w tym: Dyrektywa 94/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz.U. L 365 z 31.12.1994, str. 10—23) Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów (Dz.U. L 182 z 16.7.1999, str. 1—19) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. L 269 z 21.10.2000, str. 34—43) Dyrektywa 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego (WEEE) (Dz.U. L 37 z 13.2.2003, str. 24—39) Dyrektywa 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów Czerwiec 2010 16 oraz uchylająca dyrektywę 91/157/EWG (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U. L 266 z 26.9.2006, str. 1—14) Dyrektywa Rady z dnia 19 marca 1987 r. w sprawie ograniczania zanieczyszczenia środowiska azbestem i zapobiegania temu zanieczyszczeniu (87/217/EWG), Objęte Prognozą dokumenty są zgodne z prawodawstwem obowiązującym w Unii Europejskiej i zawierają główne cele i kierunki polityki ekologicznej obowiązujące w krajach członkowskich. 5.2.Polityka ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do 2016 r. Zgodnie z Art. 17 ustawy Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. Nr 25, poz. 150 z 2008 r.), programy ochrony środowiska wykonywane są w celu realizacji Polityki ekologicznej państwa. W związku z tym głównym dokumentem powiązanym z „Programem ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” jest Polityka ekologiczna państwa. Rada Ministrów w dniu 16.12.2008 r. przyjęła projekt „Polityki ekologicznej państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016”. Dokument w dniu 22.05.2009 r. został przyjęty przez Sejm RP i stał się obowiązującym dokumentem strategicznym resortu środowiska. W związku z tym, w Prognozie uwzględniono obecnie obowiązujący dokument. Naczelną zasadą „Polityki ekologicznej państwa” jest zasada zrównoważonego rozwoju, która powinna być realizowana poprzez wdrażanie zasad pomocniczych i uzupełniających. Cele Polityki ekologicznej państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do 2016 roku zostały sprecyzowane w 3 grupach zagadnień: 1. kierunków działań systemowych, 2. ochrony zasobów naturalnych, 3. poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego. Czerwiec 2010 17 1. Kierunki działań systemowych Uwzględnienie zasad ochrony środowiska w strategiach sektorowych Głównym celem strategicznym jest doprowadzenie do sytuacji, w której projekty dokumentów strategicznych wszystkich sektorów gospodarki będą, zgodnie z obowiązującym w tym zakresie prawem, poddawane procedurze oceny oddziaływania na środowisko i wyniki tej oceny będą uwzględniane w ostatecznych wersjach tych dokumentów. Aktywizacja rynku na rzecz ochrony środowiska Głównym celem jest uruchomienie takich mechanizmów prawnych, ekonomicznych i edukacyjnych, które prowadziłyby do rozwoju proekologicznej produkcji towarów oraz do świadomych postaw konsumenckich zgodnie z zasadą rozwoju zrównoważonego. Działania te powinny objąć pełną internalizację kosztów zewnętrznych związanych z presją na środowisko. Zarządzanie środowiskiem Celem podstawowym jest jak najszersze przystępowanie do systemu EMAS, rozpowszechnianie wiedzy wśród społeczeństwa o tym systemie i tworzenie korzyści ekonomicznych dla firm i instytucji będących w systemie. Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska Głównym celem jest podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa, zgodnie z zasadą „myśl globalnie, działaj lokalnie”. Rozwój badań i postęp techniczny Głównym celem jest zwiększenie roli polskich placówek badawczych we wdrażaniu ekoinnowacji w przemyśle oraz w produkcji wyrobów przyjaznych dla środowiska oraz doprowadzenie do zadowalającego stanu systemu monitoringu środowiska. Odpowiedzialność za szkody w środowisku Celem polityki ekologicznej jest stworzenie systemu prewencyjnego, mającego na celu zapobieganie szkodom w środowisku i sygnalizującego możliwość wystąpienia szkody. W przypadku wystąpienia szkody w środowisku koszty naprawy muszą w pełni ponieść jej sprawcy. Aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym W perspektywie średniookresowej jest konieczne przywrócenie właściwej roli planowania przestrzennego na obszarze całego kraju, w szczególności dotyczy to Czerwiec 2010 18 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które powinny być podstawą lokalizacji nowych inwestycji. 2. Ochrona zasobów naturalnych Ochrona zasobów naturalnych Podstawowym celem jest zachowanie bogatej różnorodności biologicznej polskiej przyrody na różnych poziomach organizacji: na poziomie wewnątrzgatunkowym (genetycznym), gatunkowym oraz ponadgatunkowym (ekosystemowym), wraz z umożliwieniem zrównoważonego rozwoju gospodarczego kraju, który w sposób niekonfliktowy współistnieje z różnorodnością biologiczną. Ochrona i zrównoważony rozwój lasów W perspektywie średniookresowej zakłada się dalsze prace w kierunku racjonalnego użytkowania zasobów leśnych przez kształtowanie ich właściwej struktury gatunkowej i wiekowej, z zachowaniem bogactwa biologicznego. Oznacza to rozwijanie idei trwale zrównoważonej i wielofunkcyjnej gospodarki leśnej. Racjonalne gospodarowanie zasobami wody Głównym celem średniookresowym jest racjonalizacja gospodarowania zasobami wód powierzchniowych i podziemnych w taki sposób, aby uchronić gospodarkę narodową od deficytów wody i zabezpieczyć przed skutkami powodzi oraz zwiększenie samofinansowania gospodarki wodnej. Naczelnym zadaniem będzie dążenie do maksymalizacji oszczędności zasobów wodnych na cele przemysłowe i konsumpcyjne, zwiększenie retencji wodnej oraz skuteczna ochrona głównych zbiorników wód podziemnych przed zanieczyszczeniem. Ochrona powierzchni ziemi Głównymi celami średniookresowymi dla ochrony powierzchni ziemi, a w szczególności dla ochrony gruntów użytkowanych rolniczo jest: rozpowszechnianie dobrych praktyk rolnych i leśnych, zgodnych z zasadami rozwoju zrównoważonego, przeciwdziałanie degradacji terenów rolnych, łąkowych i wodno-błotnych przez czynniki antropogenie, zwiększenie skali rekultywacji gleb zdegradowanych i zdewastowanych, przywracając im funkcję przyrodniczą, rekreacyjną lub rolniczą. Czerwiec 2010 19 Gospodarka zasobami geologicznymi Podstawowym celem jest racjonalizacja zaopatrzenia ludności oraz sektorów gospodarczych w kopaliny i wodę z zasobów podziemnych oraz otoczenia ich ochroną przed ilościową i jakościową degradacją 3. Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego Środowisko a zdrowie Celem działań w obszarze zdrowia środowiskowego jest dalsza poprawa stanu zdrowotnego mieszkańców w wyniku wspólnych działań sektora ochrony środowiska z sektorem zdrowia oraz skuteczny nadzór nad wszystkimi w kraju instalacjami będącymi potencjalnymi źródłami awarii przemysłowych powodujących zanieczyszczenie środowiska. Jakość powietrza Najważniejszym zadaniem będzie dążenie do spełnienia przez RP zobowiązań wynikających z Traktatu Akcesyjnego oraz z dwóch dyrektyw unijnych. Z Dyrektywy LCP wynika, że emisja z dużych źródeł energii, o mocy powyżej 50 MW c, już w 2008 r. nie powinna być wyższa niż 454 tys. ton dla SO2 i 254 tys. ton dla NOx. Limity te dla 2010 r. wynoszą dla SO2 - 426 tys., dla NOx - 251 tys. ton, a dla roku 2012 wynoszą dla SO2 - 358 tys. ton, dla NOx - 239 tys. ton. Trzeba dodać, że są to limity niezwykle trudne do dotrzymania dla kotłów spalających węgiel kamienny lub brunatny nawet przy zastosowaniu instalacji odsiarczających gazy spalinowe. Podobnie trudne do spełnienia są normy narzucone przez Dyrektywę CAFE, dotyczące pyłu drobnego o granulacji 10 mikrometrów (PM10) oraz 2,5 mikrometra (PM 2,5). Do roku 2016 zakłada się także całkowitą likwidację emisji substancji niszczących warstwę ozonową przez wycofanie ich z obrotu i stosowania na terytorium Polski. - Ochrona wód Do końca 2015 r. Polska powinna zapewnić 75% redukcji całkowitego ładunku azotu i fosforu w ściekach komunalnych kończąc krajowy program budowy oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnych dla wszystkich aglomeracji powyżej 2 000 RLM. Osiągnięcie tego celu będzie oznaczało przywrócenie dobrego stanu wód Czerwiec 2010 20 powierzchniowych i podziemnych w całym kraju, a także realizację Bałtyckiego Programu Działań dotyczącego walki z eutrofizacją wód Bałtyku. Naczelnym celem polityki ekologicznej Polski w zakresie ochrony zasobów wodnych jest utrzymanie lub osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód, w tym również zachowanie i przywracanie ciągłości ekologicznej cieków. Ten długofalowy cel powinien być zrealizowany do 2015 r. tak, jak to przewiduje dla wszystkich krajów Unii Europejskiej Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60/WE, natomiast w polskim prawodawstwie ustawa - Prawo wodne. Cel ten będzie realizowany przez opracowanie dla każdego wydzielonego w Polsce obszaru dorzecza planu gospodarowania wodami oraz programu wodno-środowiskowego kraju. W tych dokumentach planistycznych zawarte będą między innymi informacje na temat działań, które należy podjąć w terminie do końca 2012 r., aby móc osiągnąć zakładane cele środowiskowe. Plany gospodarowania wodami opracowane zostaną do grudnia 2009 r. Dokumenty te, zgodnie z ustawą - Prawo wodne, zatwierdzane są przez Radę Ministrów. Gospodarka odpadami Celami średniookresowymi w zakresie gospodarki odpadami są: utrzymanie tendencji oddzielenia ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju (mniej odpadów na jednostkę produktów, mniej opakowań, dłuższe okresy życia produktów itp.), znaczne zwiększenie odzysku energii z odpadów komunalnych w sposób bezpieczny dla środowiska, zamknięcie wszystkich składowisk, które nie spełniają standardów UE i ich rekultywacja, sporządzenie spisu zamkniętych oraz opuszczonych składowisk odpadów wydobywczych, wraz z identyfikacją obiektów wpływających znacząco na środowisko (obowiązek wynikający z dyrektywy 2006/21/WE oraz ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. Nr 138, poz. 865), eliminacja kierowania na składowiska zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytych baterii i akumulatorów, pełne zorganizowanie krajowego systemu zbierania wraków samochodów i demontaż pojazdów wycofanych z eksploatacji, Czerwiec 2010 21 takie zorganizowanie systemu preselekcji sortowania i odzysku odpadów komunalnych, aby na składowiska nie trafiało ich więcej niż 50% w stosunku do odpadów wytworzonych w gospodarstwach domowych. Oddziaływanie hałasu i pól elektromagnetycznych Celem średniookresowym w zakresie ochrony przed hałasem jest dokonanie wiarygodnej oceny narażania społeczeństwa na ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono największe. Podobny jest też cel działań związanych z zabezpieczeniem społeczeństwa przed nadmiernym oddziaływaniem pól elektromagnetycznych. Substancje chemiczne w środowisku Średniookresowym celem polityki ekologicznej w odniesieniu do chemikaliów jest stworzenie efektywnego systemu nadzoru nad substancjami chemicznymi dopuszczonymi na rynek, zgodnego z zasadami Rozporządzenia REACH. Główne cele i kierunki działań określone w aktualizacji Programu ochrony środowiska oraz Planie gospodarki odpadami są w pełni zgodne z Polityką ekologiczną państwa i nie naruszają zasad przyjętych w tym dokumencie. Duży nacisk w obydwu dokumentach położono na poprawę stanu środowiska we wszystkich komponentach, a także na edukację ekologiczną społeczeństwa. 5.3. Strategia rozwoju kraju Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 (SRK) jest podstawowym dokumentem strategicznym określającym cele i priorytety w obszarze rozwoju społeczno– gospodarczego Polski oraz warunki, które powinny ten rozwój zapewnić. Strategia opracowana jest przy uwzględnieniu zasady zrównoważonego rozwoju, przy traktowaniu równorzędnym społecznego i trzech środowiskowego. podstawowych Dokument ten filarów: gospodarczego, uwzględnia jednocześnie najważniejsze trendy rozwoju światowej gospodarki oraz cele, jakie stawia Unia Europejska w Strategii Lizbońskiej. SRK nadaje priorytet tym działaniom w latach 2007-2015. Celem strategii jest podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski. Czerwiec 2010 22 Wśród pięciu priorytetów SRK na miejscu drugim wymienia „Poprawę infrastruktury podstawowej: technicznej i społecznej”, w której precyzuje m.in. potrzebę inwestycji z zakresu ochrony środowiska, w szczególności uwzględniających ochronę zasobów wodnych, poprawiających czystość i jakość wody oraz powietrza, zapewniających oszczędność energii, zabezpieczających przed katastrofami naturalnymi itp. Dokument stanowi podstawę do efektywnego wykorzystania przez Polskę środków finansowych krajowych, a także z Unii Europejskiej na realizację celów społecznogospodarczych. SRK stanowi bazę odniesienia dla innych strategii i programów rządowych, jak i opracowywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, jest też podstawową przesłanką dla Narodowej Strategii Spójności. Aktualizacja Programu ochrony środowiska i Planu gospodarki odpadami jest zgodna z założeniami strategii rozwoju kraju. Obydwa dokumenty kładą duży nacisk na rozwój infrastruktury w ochronie środowiska, który w efekcie doprowadzi do poprawy jakości środowiska. W programie ochrony środowiska przedstawiono szczegółowy harmonogram realizacji zadań w dziedzinie ochrony środowiska wraz z szacunkiem kosztów jego realizacji. 5.4. Narodowa Strategia Spójności Narodowa Strategia Spójności 2007-2013 (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia) jest strategicznym dokumentem określającym priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójności (FS) na lata 2007-2013. Celem strategicznym NSS jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki, a także stojących przed nią szans. Narodowa Strategia Spójności będzie realizowana przy pomocy Programów Operacyjnych (PO) zarządzanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego oraz 16 Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO) zarządzanych przez zarządy poszczególnych województw. Jednym z sześciu programów operacyjnych jest Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ). Głównym celem tego programu jest podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej, przy Czerwiec 2010 23 równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia społeczeństwa, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko realizowanych jest 14 priorytetów. Są to: 1. Gospodarka wodno-ściekowa; 2. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi; 3. Bezpieczeństwo ekologiczne; 4. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska; 5. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych; 6. Transeuropejskie sieci transportowe TEN-T; 7. Transport przyjazny środowisku; 8. Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe; 9. Infrastruktura drogowa w Polsce wschodniej; 10. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku; 11. Bezpieczeństwo energetyczne; 12. Kultura i dziedzictwo kulturowe; 13. Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia; 14. Pomoc techniczna dla wsparcia procesu zarządzania Programem oraz upowszechniania wiedzy na temat wsparcia ze środków Unii Europejskiej; 15. Pomoc techniczna dla wsparcia zdolności instytucjonalnych w instytucjach uczestniczących we wdrażaniu priorytetów współfinansowania z Funduszu Spójności. Określone w Narodowej strategii spójności priorytety są zgodne z założeniami aktualizacji Programu ochrony środowiska i Planu gospodarki odpadami. Obydwa dokumenty zakładają wykorzystanie środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Szczególnym nacisk położono na realizację zadań z zakresu gospodarki wodno-ściekowej oraz infrastruktury drogowej. Czerwiec 2010 24 5.5. Program ochrony środowiska dla województwa mazowieckiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r. „Programu ochrony środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.” kontynuuje politykę ekologiczną województwa przyjętą w Programie Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2003-2011 szczególnie w zakresie polityki długoterminowej (uzyskanie poprawy stanu środowiska jest procesem długotrwałym). Program zawiera cele nadrzędne, główne, cele długoterminowe, cele strategiczne oraz kierunki działań niezbędnych do poprawy stanu środowiska w województwie mazowieckim. Mając na uwadze opisane powyżej przesłanki przyjęto, że celem nadrzędnym jest „Ochrona walorów przyrodniczych i poprawa standardów środowiska”. Cele główne Programu obejmują: zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska (dotyczy wód powierzchniowych i podziemnych), gleb, odpadów, powietrza, hałasu i promieniowania elektromagnetycznego); zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii; rozwój proekologicznych form działalności gospodarczej (w szczególności w rolnictwie, transporcie i eksploatacji kopalin); utworzenie spójnego systemu obszarów chronionych, ochronę ekosystemów cennych pod względem przyrodniczym, ochronę i rozwój ekosystemów leśnych; poprawę bezpieczeństwa ekologicznego (w zakresie ochrony przed powodzią, suszą, osuwiskami i pożarami, a także zmniejszenie ryzyka związanego z transportem substancji niebezpiecznych oraz awarii przemysłowych); wzrost poziomu wiedzy ekologicznej (w zakresie edukacji ekologicznej w społeczeństwie, a także w działalności gospodarczej). Priorytety ekologiczne: Ochrona zasobów wodnych, ochrona przed powodzią i suszą, gospodarka wodno-ściekowa; Racjonalna gospodarka odpadami; Czerwiec 2010 25 Ochrona powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniami; Ochrona i zwiększenie zasobów przyrody, w szczególności różnorodności biologicznej. Przeprowadzona analiza celów i działań zawartych w aktualizacji Programu ochrony środowiska oraz Planu gospodarki odpadami pozwala stwierdzić, że cele i działania przyjęte w tych dokumentach są zgodne z „Programu ochrony środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.” 5.6. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami Celem dalekosiężnym tworzenia Krajowego Planu Gospodarki Odpadami jest dojście do systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są zasady gospodarki odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z hierarchią gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów oraz ograniczania ich właściwości niebezpiecznych, a po drugie wykorzystywania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów a w przypadku, gdy odpadów nie można poddać procesom odzysku ich unieszkodliwienie, przy czym składowanie generalnie jest traktowane jako najmniej pożądany sposób postępowania z odpadami. W związku z powyższym, zgodnie z polityką ekologiczną państwa, przyjęto następujące cele główne: utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażonego w PKB, zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska, zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów, zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich krajowych składowisk nie spełniających przepisów prawa, wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów, Czerwiec 2010 26 stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce, przy czym, wprowadzanie zmian prawa będzie ograniczone do niezbędnego minimum, wynikającego z konieczności transpozycji prawa unijnego oraz potrzeby wprowadzenia zmian wskazanych w niniejszym KPGO 2010. Szczególny nacisk zostanie położony na egzekwowania przepisów prawa w odniesieniu do gospodarki odpadami, również w kontekście transgranicznego przemieszczania odpadów. Ze względu na fakt, że kierunki zmian prawa ochrony środowiska są obecnie wyznaczane głównie na poziomie Unii Europejskiej, jednym z głównych celów w zakresie gospodarki odpadami staje się również aktywny udział Polski w pracach na forum Unii Europejskiej, w szczególności w pracach nad nowymi aktami prawnymi. Polska jako członek społeczności międzynarodowej podpisała Konwencję Sztokholmską w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych jeszcze przed przystąpieniem do Unii Europejskiej. Dla poszczególnych grup odpadów (tj. odpadów komunalnych, odpadów niebezpiecznych i pozostałych odpadów) sformułowano, przedstawione cele szczegółowe, które są zgodne z celami określonymi w wojewódzkim i powiatowym planie gospodarki odpadami. Objęte Prognozą dokumenty uwzględniają cele i priorytety określone w KPGO i są z nim w pełni zgodne. 5.7. Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2015 Uchwałą Nr 164/07 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 15 października 2007 r. przyjęto „Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2011 z uwzględnieniem lat 2012-2015” (WPGO 2007-2015). Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami sporządzony został, jako realizacja zapisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (j.t. Dz.U. z 2007 r., Nr 39, poz. 251 z późn. zm.), która w rozdziale 3, art. 14-16 wprowadza obowiązek opracowania planów na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. W oparciu o przedstawione w KPGO 2010 cele oraz zapisy wynikające z uregulowań prawnych, w zakresie odpadów komunalnych wytwarzanych w Województwie Mazowieckim określone zostały szczegółowe cele do osiągnięcia w horyzoncie Czerwiec 2010 27 krótkookresowym na lata 2007 – 2011 oraz horyzoncie długookresowym na lata 2012-2015. Za główne cele w horyzoncie czasowym lat 2007-2011 uznano: - wspieranie działań w zakresie zwiększenia świadomości ekologicznej mieszkańców Województwa Mazowieckiego w zakresie prawidłowego funkcjonowania gospodarki wszystkimi rodzajami odpadów, - wspieranie działań w zakresie objęcia wszystkich mieszkańców województwa zorganizowanym systemem zbierania odpadów, w tym również systemem selektywnego zbierania poszczególnych frakcji odpadów, w terminie do końca 2007 roku, - doskonalenie systemów selektywnego zbierania w celu osiągnięcia odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu określonych w obowiązujących aktach prawnych dla osiągnięcia odpowiednich limitów odzysku i recyklingu, - wspieranie działań w zakresie ograniczenia kierowania na składowiska odpadów komunalnych niesegregowanych i nieprzetworzonych, - zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich składowisk nie spełniających standardów UE, - skierowanie w roku 2011 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 63% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995). - wspieranie działań na rzecz eliminacji praktyk nielegalnego składowania odpadów, - wspieranie działań na rzecz zwiększenia odzysku energetycznego i materiałowego i unieszkodliwiania (poza składowaniem) odpadów, poprzez budowę instalacji spełniających wymagania BAT w tym zwłaszcza budowy instalacji do termicznego przekształcania odpadów komunalnych w aglomeracji warszawskiej i radomskiej, - kontynuacja porządkowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi w województwie, ze szczególnym wspieraniem zintegrowanych regionalnych systemów gospodarki obejmujących gminy województwa. Osiągnięcie celów zapisanych w przedmiotowym WPGO oraz podjęcie konkretnych działań, determinowane umożliwiających w zakresie realizację gospodarki jest wprowadzeniem zadań przez odpadami. instrumentów finansowych samorządu terytorialnego dotyczące instrumentów jednostki Zapisy Czerwiec 2010 prawa 28 finansowych, będą stanowiły jednocześnie element dyscyplinujący jednostki samorządu w zakresie wykonywania przez nie obowiązków. Zapis ten wynika bezpośrednio z założeń KPGO 2010. Do celów długoterminowych przyjętych w Planie na lata 2011- 2015 należy: - Kontynuacja działań na rzecz zwiększenia świadomości ekologicznej mieszkańców Województwa Mazowieckiego. - Doskonalenie systemu selektywnego zbierania w celu osiągnięcia odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu dla osiągnięcia odpowiednich limitów odzysku wynikających z wymogów prawa. - Wspieranie rozwoju regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi. - Zmniejszenie ilości funkcjonujących składowisk odpadów komunalnych na terenie województwa do 15 składowisk regionalnych, stanowiących część integralną systemu gospodarki odpadami. - Skierowanie w roku 2015 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 44% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995). - Wspieranie działań do składowania tylko odpadów przetworzonych (balastowych). - Wspieranie rozwoju i wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym metod termicznego przekształcania odpadów w aglomeracji warszawskiej oraz radomskiej i płockiej - Wspieranie działań w zakresie zmniejszania masy składowanych odpadów komunalnych do max. 85% wytworzonych odpadów do końca 2014 r. - Dalszy rozwój selektywnego systemu zbierania odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych. - Kontynuacja edukacji ekologicznej. „Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2011 z uwzględnieniem lat 2012-2015” (WPGO 2007-2015) stanowił podstawę do wykonania aktualizacji Planu gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa. Cele, priorytety i zadania określone w planie wojewódzkim znajdują pełne odzwierciedlenie w objętych Prognozą dokumentach. Czerwiec 2010 29 5.8. Powiatowy Plan Gospodarki Odpadami na lata 2004-2012 Plan gospodarki odpadami w powiecie żyrardowskim jest elementem „Programu ochrony środowiska powiatu żyrardowskiego na lata 2004-2012”. Plan nie został jeszcze zaktualizowany. Główne cele przyjęte w Planie powiatowym to; Główne cele i zadania w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi 1. Objęcie wszystkich mieszkańców powiatu zorganizowanym systemem gospodarki odpadami. 2. Zwiększenie zakresu selektywnej zbiórki odpadów. 3. Stworzenie i wdrożenie systemu zbiórki odpadów zapewnienia poziomów odzysku: wielkogabarytowych – 20% odpadów budowlanych – 15% wyselekcjonowanych z komunalnych odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych – 15% 4. Intensyfikacja działań w zakresie zamykania, rekultywacji lub modernizacji składowisk odpadów komunalnych. 5. Uzyskanie 12% poziomu odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. 6. Organizacja i doskonalenie gminnych i ponadgminnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi. Minimalizacja ilości składowanych odpadów, maksymalizacja odzysku i recyklingu odpadów. 7. Likwidacja zagrożeń środowiska powodowanych przez nielegalne składowanie odpadów. 8. Postępowanie z odpadami zgodnie z poś. 9. Pełne wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów. 10. Zamknięcie i rekultywacja składowisk odpadów nie spełniających wymogów ochrony środowiska 11. Pełne wdrożenie funkcjonowania międzygminnego systemu segregacji, kompostowania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Czerwiec 2010 30 Główne cele i zadania w zakresie gospodarki odpadami opakowaniowymi 1. Zapewnienie przez system gospodarki odpadami opakowaniowymi minimalnych poziomów odzysku w wysokości 50% i recyklingu 25%. 2. Osiągnięcie zakładanych limitów recyklingu dla przedsiębiorców w wysokości dla opakowań z: papieru i tektury – 45%, z aluminium 35%, ze szkła – 35%, z tworzyw sztucznych - 22%, wielkogabarytowych 20%, ze stali 18%, z drewna i materiałów naturalnych – 13% 3. Ograniczenie masy odpadów opakowaniowych deponowanych na składowiskach 4. Rozwój działalności w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych. Główne cele i zadania w zakresie gospodarki odpadami medycznymi i weterynaryjnymi 1. Eliminacja nieprawidłowych działań w gospodarce odpadami medycznymi 2. Eliminacja nieprawidłowych działań w gospodarce odpadami padłych zwierząt 3. Udoskonalenie gospodarki odpadami medycznymi, weterynaryjnymi i zwłokami padłych zwierząt. Główne cele i zadania w zakresie gospodarki odpadami przemysłowymi 1. Całkowite zniszczenie i wyeliminowanie PCB ze środowiska 2. Bezpieczne dla zdrowia ludzi usunięcie wyrobów zawierających azbest i zdeponowanie ich na wyznaczonych składowiskach w sposób eliminujący ich negatywne oddziaływanie 3. Eliminacja nieprawidłowej gospodarki odpadami zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych Czerwiec 2010 31 Główne cele i zadania w zakresie gospodarki odpadami budowlanymi 1. Zapewnienie odzysku 50% odpadów budowlanych, w tym 70% gruzu budowlanego 2. Zmniejszenie ilości odpadów składowanych na składowiskach 3. Osiągnięcie poziomu 70% odzysku odpadów budowlanych, w tym 90% gruzu budowlanego. Główne cele i zadania w zakresie gospodarki wycofanymi z eksploatacji pojazdami i oponami 1. Spełnienie wymogów Dyrektywy parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji w formie ustawowej, która zapewni, że wszystkie odpady będą w całości przekazywane do stacji demontażu. 2. Uzyskanie 70% poziomu odzysku opon samochodowych 3. Uzyskanie 75% poziomu odzysku opon samochodowych. Główne cele i zadania w zakresie gospodarki osadami ściekowymi 1. Wyeliminowanie nieprawidłowości w gospodarce osadami ściekowymi. 2. Maksymalizacja stopnia wykorzystania substancji biogennych zawartych w osadach ściekowych. Objęte Prognozą dokumenty nie naruszają zasad określonych w Powiatowym Planie Gospodarki Odpadami, przy czym Plan Powiatowy wymaga aktualizacji. 5.9. Powiatowy Program Ochrony Środowiska na lata 2004-2012 Cel szczegółowy: Ograniczenie emisji substancji i energii Cel operacyjny: Osiągnięcie lepszej jakości wód w zakresie badanych parametrów Działania: Czerwiec 2010 32 Lata 2004 – 2008: 1. Inwentaryzacja źródeł emisji zanieczyszczeń ścieków w powiecie żyrardowskim (2004-2005) 2. Rozbudowa i modernizacja sieci kanalizacji deszczowej i sanitarnej (2004-2006) 3. Modernizacja i rozbudowa istniejących oczyszczalni ścieków (2004-2008) 4. Opracowanie systemu oczyszczania ścieków w gminie Wiskitki i Radziejowice (budowa nowej oczyszczalni lub podłączenie do sieci kanalizacyjnej Żyrardowa 2004-2008) 5. Opracowanie i wdrożenie programu działań na rzecz ograniczenia spływów powierzchniowych ze źródeł rolniczych (2004-2008) Lata 2004 – 2012: 1. Współudział w przygotowaniu i wdrożenie systemu indywidualnego oczyszczania ścieków w terenach o rozproszonej zabudowie 2. Dalsza modernizacja, rozbudowa i budowa systemów kanalizacji zbiorczej 3. Opracowanie i wdrożenie programu działań na rzecz ograniczenia zanieczyszczeń wprowadzanych z wodami opadowymi (2004-2010) Cel operacyjny: Osiągnięcie lepszej jakości powietrza, zwłaszcza w zakresie pyłów i odorów Działania: Lata 2004 – 2008: 1. Opracowanie systemu zbierania i gromadzenia danych o emisji zanieczyszczeń do powietrza we współpracy z WIOŚ i gminami (2004-2005) 2. Modernizacja kotłowni i przebudowa sieci ciepłowniczych (2004-2008) Lata 2004 – 2012: 1. Kolejny etap modernizacji sieci ciepłowniczych 2. Zmiana sposobu ogrzewania w kotłowniach indywidualnego budownictwa jednorodzinnego z węglowych na olejowe lub gazowe (2004-2012) 3. Gazyfikacja gospodarstw domowych (2004-2012) Cel operacyjny: Ograniczenie hałasu i promieniowania elektromagnetycznego do obowiązujących norm Czerwiec 2010 33 Działania: Lata 2004 – 2008: 1. Inwentaryzacja źródeł emisji pól elektromagnetycznych i obszarów objętych oddziaływaniem tych pól (2004 r.). 2. Poprawa nawierzchni dróg Lata 2004 – 2012: 1. Wprowadzanie zagadnień akustycznych w planach zagospodarowania przestrzennego. 2. Dalsza modernizacja nawierzchni dróg. 3. Sporządzenie map akustycznych terenów, na których eksploatacja obiektów (droga, linia kolejowa) może powodować przekroczenie dopuszczalnych poziomów hałasu Cel operacyjny: Minimalizacja składowania oraz wytwarzania odpadów oraz osiągnięcie maksymalnych poziomów odzysku odpadów. Działania: Lata 2004 – 2008: 1. Objęcie wszystkich mieszkańców selektywną zbiórką odpadów (2006 r.) 2. Pełne wdrożenie systemu zbierania zwłok zwierzęcych (2005 r.), osiągnięcie zakładanych limitów odzysku i recyklingu odpadów: tworzyw – 22%, drewno – 15%, szkła – 35%, papieru – 45%, opakowań wielomateriałowych – 25%, odpadów wielkogabarytowych – 26%, odpadów budowlanych – 20%, odpadów niebezpiecznych – 22% (2006 r.), 3. Sukcesywne ograniczanie masy odpadów opakowaniowych deponowanych na składowiskach (2004–2006), 4. Opracowywanie i wdrożenie systemów zbierania odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i urządzeń elektronicznych (2008 r.). Stworzenie gminnych punktów zbierania odpadów. 5. Deponowanie na składowiskach nie więcej niż 75% masy wytwarzanych odpadów komunalnych (2006 r.), 6. Dostosowanie składowisk w Słabomierzu – Krzyżówce i w m. Marki-Świnice do obowiązujących norm. Czerwiec 2010 34 7. Budowa Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Żyrardowie i Mszczonowie Lata 2004 – 2012: 1. Sukcesywne wdrożenie systemu segregacji odpadów, z uwzględnieniem odpadów opakowaniowych (2010), 2. Wdrożenie obowiązków w zakresie gospodarowania odpadami (2012 r.), 3. Opracowanie i wdrożenie systemu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi występującymi w strumieniu odpadów komunalnych (2004-2010), 4. Zamknięcie i rekultywacja składowiska odpadów komunalnych w SłabomierzuKrzyżówce i w miejscowości Marków Świnica 5. Budowa nowej niecki składowiska. 6. Deponowanie na składowiskach nie więcej niż 60% masy wytwarzanych odpadów komunalnych i nie więcej niż 75 % odpadów ulegających biodegradacji (2010 r.). Cel operacyjny: Zapobieganie skutkom awarii przemysłowych Działania: Lata 2004 – 2012: 1. Informowanie społeczeństwa o wystąpieniu poważnych awarii (2004 -2012) 2. Uwzględnianie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego ustaleń w zakresie poważnych awarii (2004-2012) Cel szczegółowy: Ochrona zasobów środowiska przyrodniczego i krajobrazu Cel operacyjny: Ochrona przyrody i krajobrazu z uwzględnieniem wymogów UE Działania: Lata 2004 - 2012: 1. Objęcie ochroną terenów w ramach programu NATURA 2000 (do 2006 r.) 2. Respektowanie przez użytkowników środowiska zasad ekorozwojowych na terenach cennych przyrodniczo i krajobrazowo (2004-2012) 3. Ochrona starodrzewia, parków podworskich i wiejskich (2004-2012) 4. Motywowania społeczności lokalnych do działań na rzecz utrzymania walorów przyrodniczych terenów (2004-2012), Czerwiec 2010 35 5. Opracowania ekofizjograficzne gmin jako podstawa do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (2004-2012) Cel operacyjny: Ochrona gleb i terenów zdegradowanych Działania: Lata 2004- 2012 1. Inwentaryzacyjnych terenów zdegradowanych (2004-2005). 2. Opracowanie i realizacja powiatowego programu rekultywacji zdegradowanych gleb. (2005-2012). Cel operacyjny: Ochrona zasobów wód podziemnych Działania: Lata 2004 - 2008: 1. Ograniczanie wykorzystywania wód podziemnych do celów innych niż zaopatrzenie ludności w wodę (2004-2008) 2. Modernizacja ujęcia wody „SOKULE” i stacji uzdatniania wody „MOKRA” 3. Rozbudowa i modernizacja sieci wodociągowej w gminach Lata 2004 - 2012: 1. Ochrona wód podziemnych przed ich ilościową i jakościową degradacją (2004-2012), 2. Uwzględnienie w planach zagospodarowania przestrzennego ochrony głównych zbiorników wód podziemnych (2004-2012). 3. Zagospodarowanie wyrobisk poeksploatacyjnych dla potrzeb składowania odpadów obojętnych i małej retencji 4. .Dalsza rozbudowa sieci wodociągowej Cel szczegółowy: Racjonalne gospodarowanie środowiskiem Cel operacyjny: Ograniczenie materiałochłonności, wodochłonności, energochłonności i odpadowości gospodarki, zatrzymanie wody w środowisku Działania: Lata 2004 - 2012: Czerwiec 2010 36 1. Egzekwowanie obowiązku rejestracji zużycia wody do celów przemysłowych w przeliczeniu na jednostkę produkcji (od 2004 r.) w celu osiągnięcia wymogów BAT, 2. Promocja i stosowanie energooszczędnych technik i technologii (od 2004 r.), 3. Zapewnienie prawidłowego funkcjonowania melioracji wodnych (2004-2012), 4. Wprowadzanie technologii małoopadowych (2004-2012), 5. Wprowadzenie zasady recyklingu wraków samochodowych (2004-2012), 6. Ograniczenie zużycia wody podziemnej (od 2004 r.), Lata 200 4- 2012: 1. Działania w kierunku produkcji energii ze źródeł odnawialnych (biomasy, energii słońca, wody, wiatru (2004 - 2012). Cel operacyjny: Usprawnienie zarządzania środowiskiem Działania: Lata 2004 - 2008: 1. Wzmocnienie (jakościowe i ilościowe) służb ochrony środowiska w powiecie (lata 2004-2005), 2. Rozszerzanie systemu udostępniania informacji o środowisku w/g ustawy Prawo ochrony środowiska (lata 2004 – 2008). Lata 2004 - 2012: 1. Przygotowanie służb ochrony środowiska do pełnego wdrażania prawa ekologicznego i korzystania ze środków finansowych polskich i UE (2004-2012), 2. Doskonalenie współpracy z pozarządowymi organizacjami ekologicznymi, (20042012), 3. Zweryfikowanie lub opracowanie nowych planów zagospodarowania przestrzennego w celu uwzględnienia wymagań wynikających ze znowelizowanego prawa ekologicznego (2004–2012). Czerwiec 2010 37 Cel szczegółowy: zwiększenie aktywności obywatelskiej Cel operacyjny: Większa aktywność społeczeństwa na rzecz środowiska Działania: Lata 2004 - 2008: 1. Współpraca w ramach przygotowania programu wspierania rozwoju usług turystycznych na obszarach cennych przyrodniczo i krajobrazowo (2005 r.) 2. Organizowanie akcji propagandowych z udziałem mieszkańców Żyrardowa Lata 2004 - 2012: 1. Wspieranie powstawania tzw. „zielonych miejsc pracy”, w szczególności w ekoturystyce, ochronie przyrody, gospodarce wodnej, odnawialnych źródłach energii, odzysku odpadów (2004-2012) 2. Wspieranie przedsięwzięć na rzecz odnawialnych źródeł energii, odzysku odpadów (2004–2012) 3. Organizowanie konkursów, wystaw, imprez aktywizujących społeczeństwo do troski o środowisko (lata 2004–2012) 4. Promowanie wszelkich przykładów osiągania znacznych efektów ekologicznych (od 2004 r.) 5. Aktywizacja społeczeństwa do działań na rzecz ochrony przyrody (lata 2004–2012) 6. Propagowanie najlepszych dostępnych technik BAT (lata 2004-2012). Cel operacyjny: Edukacja ekologiczna Działania: Lata 2004 - 2008: 1. Działania w kierunku utworzenia gminnych centrów edukacji ekologicznej (2004–2006) Lata 2004 - 2012: 1. Konsultacje dla sfery biznesu z zakresu rozwiązywania problemów ekologicznych (2004–2012), 2. Zapewnienie społeczeństwu powszechnego dostępu do informacji o środowisku (2004-2012), Czerwiec 2010 38 3. Praktyczny wpływ na kształtowanie postaw konsumentów – użytkowników środowiska, ich zachowań proekologicznych (2004-2012), 4. Szkolenia urzędników, radnych, nauczycieli, sołtysów (2004-2012), 5. Wprowadzanie programów edukacyjnych dla uczniów (2004-2012) i programów edukacyjnych dla przedsiębiorców (2004-2012), 6. Prezentacja treści ekologicznych w środkach masowego przekazu (2004-2012), 7. Organizacja imprez masowych o tematyce ekologicznej - Dzień Ziemi, Dzień Ochrony Środowiska, Sprzątanie świata (2004–2012), 8. Organizacja warsztatów, seminariów, konferencji (2004-2012), udział społeczeństwa w postępowaniu w sprawach ochrony środowiska (2004-2012). Objęte Prognozą dokumenty nie naruszają zasad określonych w powiatowym Programie ochrony środowiska, przy czym Program Powiatowy wymaga aktualizacji, ponieważ jest niezgodny z obecnie obowiązującą Polityką ekologiczna państwa. 6. ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA Żyrardów leży w centrum Polski, na południowo-zachodnim krańcu województwa mazowieckiego, w odległości 45 km od Warszawy i 90 km od Łodzi. Powierzchnia miasta wynosi 1.433 ha. Liczba mieszkańców wynosi ponad 40 tysięcy. Na terenie Żyrardowa zanieczyszczenia do powietrza wprowadzane są przez źródła przemysłowe energetyczne i technologiczne, kotłownie lokalne osiedli mieszkaniowych i obiektów użyteczności publicznej oraz kotłownie indywidualne budynków mieszkalnych. Źródłem emisji zanieczyszczeń powietrza jest również transport kołowy i kolejowy. Na podstawie siódmej rocznej oceny jakości powietrza przeprowadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie teren miasta Żyrardowa, który wchodzi w skład strefy pruszkowsko-żyrardowskiej, został zaliczony do klasy C tj. stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne dla pyłu PM10. Dotyczy to głównie obszaru ograniczonego następującymi ulicami: od północy-ul. Leszno, 1 Maja, Piękna; od wschodu-ul. Moniuszki, Piaskowa, Bohaterów Czerwiec 2010 39 Warszawy; od południa- ul. Jaktorowska, Radziejowska, Reymonta; od zachodu - ul. Legionów Polskich, Roosevelta, Żeromskiego. Przyczynami wysokich poziomów stężeń pyłu zawieszonego PM 10 w Żyrardowie jest: emisje napływające z terenów sąsiednich, stosowanie paliw o wysokiej zawartości popiołu w nieprzystosowanych do tego paleniskach, wysoki udział indywidualnego ogrzewania węglowego w zaspokajaniu potrzeb grzewczych, mieszkańców (zwłaszcza w dzielnicach gdzie występują przekroczenia), stosowanie wyeksploatowanych instalacji energetycznych o małej mocy i niskiej sprawności, duże straty energii cieplnej spowodowane złym stanem technicznym budynków, emisja powstająca w trakcie prac budowlanych, lokalizacja obiektów przemysłowych w centrum miasta. Pośrednimi przyczynami wysokiego poziomu stężeń w Żyrardowie są: niski poziom życia części ludności, niski poziom wiedzy ekologicznej, niedostateczny poziom wydatków budżetowych na ograniczanie emisji substancji do powietrza. Pozostałe stężenia zanieczyszczeń w strefie nie przekraczały wartości dopuszczalnych. W związku z powyższym dla Miasta Żyrardowa został opracowany „Program obniżenia emisji na terenie Miasta Żyrardowa w latach 2009-2017”. Poważny problem na terenie całego województwa mazowieckiego stanowi występowanie wysokich stężeń benzo/a/pirenu w pyle PM10. Poziom docelowy przekroczony był na wszystkich stacjach pomiarowych. Wysokie stężenia wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, w tym B(a)P jest głównie wynikiem niskiej emisji z indywidualnych palenisk domowych. Na jakość wód powierzchniowych wpływają uwarunkowania naturalne: warunki klimatyczne, hydrograficzne, tempo przebiegu procesów biohydrochemicznych Czerwiec 2010 40 w wodach (tzw. zdolność samooczyszczania się wód), presje antropogeniczne. Do głównych presji antropogenicznych wywieranych na środowisko wodne w mieście Żyrardowie należą: pobór wód, emisja ścieków ze źródeł przemysłowych i komunalnych, odprowadzanie ścieków nieoczyszczonych lub niedostatecznie czyszczonych, niewystarczające skanalizowanie obszarów zurbanizowanych, niewłaściwy sposób postępowania z wodami opadowymi i roztopowymi, zanieczyszczenia obszarowe, niewłaściwa gospodarka odpadami. Obszar Żyrardowa położony jest w całości w dorzeczu rzeki Bzury, stanowiącej bezpośredni lewy dopływ Wisły. Zasadniczo teren Żyrardowa w jego środkowej i południowej części jest odwadniany bezpośrednio przez zlewnię Pisi-Gągoliny (w tym również Kanał Ulgi) oraz ujściowy odcinek rzeki Okrzeszy, w części zachodniej poprzez rów burzowy „L”, zaś w części północnej poprzez rowy burzowe „51” i „60”. Natomiast niewielkie wschodnie rejony miasta są odwadniane poprzez fragmenty zlewni rzeki Wierzbianki. Rzeką o największym znaczeniu gospodarczym i hydrograficznym w mieście jest Pisia Gągolina. Jest ona głównym źródłem poboru wody w Żyrardowie do celów przemysłowych i jednocześnie głównym odbiornikiem ścieków z miasta. Pisia Gągolina na odcinku miasta Żyrardowa charakteryzuje się wodami średniej jakości, przy czym stan rzeki ulega pogorszeniu po zrzucie ścieków z miejskiej oczyszczalni ścieków. O obniżonej jakości wód w granicach miasta zadecydowały wyniki badań fizykochemicznych (głównie azot azotanowy, fosfor ogólny), bowiem stan elementów biologicznych był dobry i bardzo dobry. Największy wpływ na jakość wody w Pisi Gogoliny, na terenie miasta, ma zrzut ścieków z komunalnej oczyszczalni ścieków. Oczyszczalnia eksploatowana jest przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej “Żyrardów” w Żyrardowie. Komunalna oczyszczalnia ścieków dla zlokalizowana jest w północno - wschodniej, peryferyjnej części miasta przy ul. Czystej 5 nad rzeką Pisią Gągoliną. Czerwiec 2010 41 Do oczyszczalni dopływają ścieki z miasta Żyrardowa i gminy Jaktorów, jak również taborem asenizacyjnym dowożone są nieczystości płynne z okolicznych gmin. Oczyszczalnia została zaprojektowana na maksymalną przepustowość 24 000 m3/dobę. Faktyczna ilość odbieranych ścieków wynosi obecnie 8000 – 12000 m3/d w zależności od warunków atmosferycznych. Rezerwy przepustowości oczyszczalni pozwolą na rozbudowę sieci kanalizacyjnej oraz na podłączeniem sieci kanalizacyjnej z okolicznych gmin. Aktualnie obiekt obsługuje 41068 mieszkańców. Projektowana obciążenie oczyszczalni wyrażone równoważną liczbą mieszkańców RLM wynosi 52800. Ścieki z oczyszczalni odprowadzane są do Pisi - Gągoliny w 34,0 km biegu rzeki. Są to ścieki bytowe z obiektów mieszkalnych i usługowych oraz ścieki technologiczne ze wszystkich zakładów zlokalizowanych w mieście. Udział ścieków przemysłowych wynosi około 3% ogółu odprowadzanych ścieków z miasta. Oczyszczalnia posiada punkt zlewny, do którego w roku 2008 trafiło 65 dam 3 ścieków, w tym 1 % ścieków przemysłowych. Na terenie miasta Żyrardowa zasadniczym i jedynym zarazem poziomem użytkowym wód podziemnych powszechnie eksploatowanym i mającym największe znaczenie gospodarcze jest czwartorzęd. Główne czwartorzędowe ujęcie wód podziemnych dla potrzeb komunalnych miasta Żyrardowa, zlokalizowane jest na obszarze tzw. Lasu Sokulskiego, obrębu ewidencyjnego Działki w południowo-wschodniej części Gminy Wiskitki. Badania jakości wody surowej ze studni wykonane w latach 1969 - 1998 wykazały, że woda nie nadaje się do picia i na potrzeby gospodarcze ze względu na nadmierną zawartość związków żelaza i manganu, z czym związana jest podwyższona barwa i mętność. Taki typ zanieczyszczenia określany jest jako geogeniczny, tzn. niezależny od wpływów antropogenicznych. Stan bakteriologiczny wody był dobry. Woda do celów pitnych wymaga, więc uzdatniania, polegającego na wytrącaniu żelaza i manganu w procesie napowietrzania i filtrowania przez złoże piaskowo – żwirowe z odpowiednimi prędkościami. Uzdatnianie wody odbywa się w Stacji Uzdatniania Wody „Mokra”. W rejonie miasta wg Mapy obszarów głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP) w Polsce, wymagających szczególnej ochrony występuje również tzw. główny zbiornik wód podziemnych (GZWP), do którego należy cały trzeciorzędowy Czerwiec 2010 42 (oligoceński) poziom wodonośny, zaklasyfikowany do trzeciorzędowego GZWP – 215A (Subniecka Warszawska). Z uwagi na sprzyjające ochronie warunki hydrogeologiczne tego rejonu, brak rozpoznanych i udokumentowanych zasobów wód podziemnych tego poziomu wodonośnego, nie zachodziła w praktyce potrzeba wydzielenia dla trzeciorzędowego poziomu wodonośnego dodatkowych obszarów (ONO) o najwyższej ochronie, jak i (OWO) o wysokiej ochronie. Natomiast w przypadku eksploatowanego czwartorzędowego ujęcia wód podziemnych „Sokule”, które jest aktualnie jedynym czynnym ujęciem komunalnym dla miasta Żyrardowa, zachodziła konieczność wprowadzenia dla tego ujęcia, rozległej strefy ochrony pośredniej. Na terenie miasta nie występują gleb, w których stwierdzono przekroczenie standardów jakości gleb. Brak również terenów, na których występowałoby stwierdzone przekroczenie dopuszczalnych wartości natężenia pól elektromagnetycznych. Zgodnie z informacjami zgromadzonymi w Bazie Danych Marszałka Województwa Mazowieckiego w 2008 r. w Żyrardowie wytworzono 19 481 Mg odpadów przemysłowych. Największą grupę odpadów stanowiły odpady: z procesów termicznych (mieszanki popiołow-żużlowe o kodzie 10 01 80), z odwadniania separatorów (13 05 02, 13 05 08), opakowaniowe (papier i tektura 15 01 01), paliwa alternatywne (19 12 10) oraz skratki (19 08 01). Główni posiadacze odpadów z sektora gospodarczego to: „EMKA” Handel-Usługi Krzysztof Rdest, Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej „Żyrardów” Sp. z o.o., POLMOS Żyrardów Sp. z o.o. TCL Operations Polska sp. z o.o. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej „Żyrardów”, Awas-Serwis Sp. z o.o. Wszystkie wytwarzane odpady zostały przekazane do uprawnionych odbiorców w celu odzysku lub unieszkodliwiania. Czerwiec 2010 43 Główne problemy w gospodarce odpadami to: na składowiska odpadów trafia około 83% wytworzonych w mieście odpadów komunalnych bez wcześniejszego ich przetwarzania, nie udało się stworzyć spójnego systemu gospodarowania odpadami. Tylko 80% mieszkańców objętych jest zorganizowany systemem zbierania odpadów komunalnych, nie w pełni rozwinięty jest system selektywnej zbiórki odpadów. nie udało się stworzyć międzygminnego systemu segregacji, kompostowania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, nie istnieje system zbierania i unieszkodliwiania odpadów biodegradowalnych oraz odpadów budowlanych, nie udało się stworzyć spójnego systemu zbiórki i odzysku odpadów wielkogabarytowych, nadal na składowiska odpadów trafiają odpady niebezpieczne, funkcjonujący system zbierania odpadów opakowaniowych nie w pełni pozwala na zrealizowanie zakładanych poziomów odzysku, na terenie miasta brak zorganizowanych punktów zbierania odpadów niebezpiecznych wysegregowanych z odpadów komunalnych. brak jest systemu zbierania odpadów olejów ze źródeł rozproszonych, głównie z gospodarstw indywidualnych oraz małych przedsiębiorstw, zbieranie baterii i akumulatorów małogabarytowych funkcjonuje bardzo słabo. Główną przyczyną takiego stanu jest brak systemu zbierania baterii i akumulatorów oraz niska świadomość społeczna, na terenie miasta brak jest systemu zbierania odpadów budowlanych, głównie z gospodarstw domowych. Głównym źródłem uciążliwości akustycznej jest hałas komunikacyjny i przemysłowy. Na terenie miasta na hałas komunikacyjny narażone są głównie te ulice, przez które przebiegają główne drogi krajowe, wojewódzkie i powiatowe, w szczególności: droga nr 50 (Sochaczew – Grójec) oraz nr 719 (Grodzisk Mazowiecki – Skierniewice). W Żyrardowie występuje również hałas kolejowy. Hałas ten związany jest z przebiegiem szlaku kolejowego Warszawa – Skierniewice. Czerwiec 2010 44 Kolejnym istotnym źródłem hałasu, które wpływa na kształtowanie lokalnego klimatu akustycznego jest hałas przemysłowy. Na terenie miasta występują źródła hałasu przemysłowego, jednak dla żadnego z podmiotów gospodarczych nie wydano decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu. W związku z tym WIOŚ nie prowadził pomiarów kontrolnych w tym zakresie. Istotnym problemem jest wzrost liczby obiektów o charakterze usługowym i handlowym lokalizowanych w pobliżu zabudowy mieszkaniowej i jednocześnie stwarzających wysoką uciążliwość akustyczną dla mieszkańców. Na terenie miasta nie były prowadzone badania promieniowania elektromagnetycznego. Okolice Żyrardowa charakteryzują się dużymi walorami krajobrazowymi. Po zachodniej stronie granicy miasto otoczone jest lasami, które stykają się z terenami Bolimowskiego Parku Krajobrazowego. Lasy w obrębie miasta występują w kilku kompleksach. Pierwszy z nich występuje w południowo – zachodniej części miasta, a drugi w sąsiedztwie terenów leśnych Międzyborowa. Tereny zielone i lasy stanowią zaledwie niespełna 5% powierzchni miasta. Możliwości rekreacji na terenie miasta zapewniają tereny zielone i zbiorniki wodne. Najciekawsze krajobrazowo tereny zielone (parki, skwery) miasta Żyrardowa położone są nad zbiornikami wodnymi: “Łąki Korytowskie” i “Ruda”, rzeką Pisia-Gągoliną (park wzdłuż ul. St. Wyspiańskiego, park zabytkowy im. K. Dittricha, park Ośrodek Sportu i Rekreacji). Baza turystyczna jest jednak niewystarczająca. Brakuje przede wszystkim tanich miejsc noclegowych oraz tanich noclegowni typu schroniska młodzieżowe, campingów, a także galerii i podobnych obiektów szeroko rozumianej kultury. 7. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANYCH DOKUMENTÓW Lokalne zanieczyszczenie powietrza przez źródła powierzchniowe Na teren Żyrardowa występują przekroczenia pyłu PM10 w powietrzu, co w efekcie doprowadziło do zaliczenia miasta do strefy C pod względem zanieczyszczenia Czerwiec 2010 45 powietrza. Dotyczy to głównie niskiej emisji z osiedli domów jednorodzinnych opalanych węglem kamiennym. W tej sytuacji priorytetowym działaniem jest zmiana stosowanego paliwa na źródła alternatywne tj. gaz ziemny i olej opałowy. Ważna jest również poprawa termoizolacyjności budynków, co ograniczy zużycie paliwa. Niska jakość wód w rzekach Wody powierzchniowe na terenie miasta są średnio lub znacznie zanieczyszczone. W celu poprawy jakości wód należy podjąć działania prowadzące do ograniczenia dopływu zanieczyszczeń ze źródeł punktowych, w tym dalsze uporządkowanie gospodarki ściekowej, ze szczególnym uwzględnieniem wód opadowych. Konieczna jest stała kontrola gospodarki odpadami komunalnymi w mieście, która zapobiegnie tworzeniu się „dzikich wysypisk”. Brak spójnego systemu gospodarowania odpadami Gospodarka odpadami komunalnymi w Żyrardowie wymaga podjęcia działań w kierunku zmniejszenia ilości odpadów komunalnych deponowanych na składowiskach oraz redukcji składowanych odpadów biodegradowalnych. Nie w pełni wdrożono zorganizowany system gospodarki odpadami. Nadal brak jest systemu zbierania odpadów biodegradowalnych, budowlanych, niebezpiecznych wysegregowanych z odpadów komunalnych, medycznych. Występowanie uciążliwości komunikacyjnej Ograniczenie uciążliwości akustycznej dotyczy głównie terenów zlokalizowanych przy głównych trasach komunikacyjnych. Złe nawierzchnie dróg, zły stan pojazdów oraz wzmożony ruch komunikacyjny powodują dyskomfort mieszkańców. W obszarach najbardziej narażonych na hałas komunikacyjny można zastosować ekrany akustyczne lub okna o dużej dźwiękochłonności. Ważnym etapem w ograniczeniu emisji ze środków transportu będzie zakończenie budowy obwodnicy Żyrardowa. Czerwiec 2010 46 8. WARIANTY ALTERNATYWNE 8.1. Wpływ na stan środowiska braku realizacji projektowanych dokumentów Brak realizacji Programu ochrony środowiska oraz Planu gospodarki odpadami może spowodować degradację środowiska, a kumulowanie się negatywnych oddziaływań prowadziłoby do zanieczyszczenia środowiska jako całości. W przypadku zaniechania realizacji działań określonych w Programie ochrony środowiska stan czystości wód nie ulegałby poprawie, a nawet pogarszałby się. Brak realizacji nowych inwestycji w zakresie gospodarki wodno-ściekowej zahamowałby dalsze ograniczenie emisji zanieczyszczeń do wód. Stan powietrza nie ulegałby poprawie, ponieważ nie byłyby stosowane ekologicznych paliw, dociepleń budynków oraz nowoczesnych technologii. Nie wprowadzonoby zasad określonych w „Programie obniżenia emisji na terenie miasta Żyrardowa w latach 2009-2017”. Budowa nowych przedsięwzięć, bez zastosowania zasad określonych w dokumencie, doprowadziłaby do zwiększenia emisji zanieczyszczeń do powietrza, a tym samym pogorszenia jego stanu. Ważnym elementem Programu jest racjonalne gospodarowanie środowiskiem. Zaniedbania w tej dziedzinie mogłyby spowodować nadmierną eksploatację środowiska, a następnie jego degradację. Brak realizacji założonych celów w zakresie ochrony przyrody i krajobrazu obniżyłby walory terenu oraz komfort życia mieszkańców miasta. Rezygnacja z realizacji celów określonych w Planie gospodarki odpadami mogłaby spowodować zwiększenie ilość odpadów deponowanych na składowiskach co pociągałoby za sobą konieczność pozyskiwania nowych terenów pod budowę składowisk. Zaprzestanie działań związanych z selektywną zbiórką odpadów (w tym niebezpiecznych) powodowałoby zwiększenie ilości odpadów kierowanych na składowiska, a jednocześnie prowadziłoby do rabunkowej gospodarki zasobami przyrody. Osady ściekowe magazynowane byłyby na poletkach osadowych co przy ich przepełnieniu prowadziłoby do odprowadzania odcieków bezpośrednio do ziem i wód podziemnych. W odniesieniu do odpadów azbestowych przyjęcie wariantu „zerowego” skutkowałoby pyleniem cząstek azbestu, co wpłynęłoby negatywnie na zdrowie ludzi i środowisko. Czerwiec 2010 47 Reasumując można powiedzieć, że działania przyjęte w objętych Prognozą dokumentach sprzyjają poprawie jakości środowiska oraz pozwalają na realizację zobowiązań Polski wobec Unii Europejskiej. 8.2. Inne warianty alternatywne Rozwiązania zastosowane w Programie i Planie są zgodne z zapisami w dokumentach wyższego rzędu. Dokumenty te narzucają obowiązek realizacji określonych celów oraz zapewniają realizacje obowiązków nałożonych na Polskę przez politykę ekologiczną Unii Europejskiej. Założone cele oraz sposób ich realizacji są w pełni zasadne z ekologicznego oraz ekonomicznego punktu widzenia oraz dostosowane do potrzeb i możliwości Miasta Żyrardowa. W związku z tym nieuzasadnione jest zastosowanie wariantów alternatywnych 9. ANALIZA I OCENA PRZEWIDZIANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA WRAZ Z PLANEM GOSPODARKI ODPADAMI Celem Programu ochrony środowiska oraz Planu gospodarki odpadami jest poprawa stanu środowiska, w tym warunków bytowania flory i fauny oraz jakości życia mieszkańców miasta. W związku z tym dokumenty zawierają głównie takie rozwiązania, które będą oddziaływać pozytywnie na stan środowiska. W przypadku niewłaściwej realizacji działań określonych w dokumentach może dojść do negatywnych oddziaływań na środowisko. 9.1. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na środowisko wodne Planowany zakres działań w obszarze gospodarki wodno-ściekowej będzie polegał na: rozbudowie i modernizacji sieci kanalizacji sanitarnej i opadowej, Czerwiec 2010 48 modernizacji miejskiej oczyszczalni ścieków, przebudowie ujęcia wody „Sokule” i stacji uzdatniania wody „Mokra” w Żyrardowie, rozbudowie i modernizacji sieci wodociągowej. Przyjęte do realizacji zadania w zakresie gospodarki wodno-ściekowej nie wpłyną negatywnie na stan środowiska, w tym na bioróżnorodność biologiczną, zwierzęta, rośliny, krajobraz oraz na zdrowie i życie ludzi. W wyniku rozbudowy i modernizacji sieci kanalizacji sanitarnej i opadowej oraz oczyszczalni ścieków poprawi się jakość wód powierzchniowych, co wpłynie szczególnie pozytywnie na faunę i florę rzeki Pisi-Gągoliny. Dostarczenie większej ilości ścieków do oczyszczalni nie wpłynie na pogorszenie jej pracy. Obecnie przepustowość oczyszczalni jest wykorzystywana jedynie w około 50% . Rozbudowa i modernizacja stacji i sieci wodociągowej nie wpłynie na pogorszenie jakości wód podziemnych i nie naruszy zasobów ujęcia. Pobór wód z ujęcia głębinowego jest na bieżąco monitorowany. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej “Żyrardów” Sp. z o.o. w Żyrardowie posiada aktualne pozwolenie wodnoprawne, które ustala zasady korzystania z wód podziemnych. W przypadku zwiększenia poboru wód konieczne będzie wystąpienie o nowe pozwolenie wodnoprawne, które zweryfikuje sposób korzystania ze środowiska wodnego. Założenia przyjęte w Planie gospodarki odpadami wpłyną jedynie na poprawę jakości wód powierzchniowych i podziemnych. Usunięcie dzikich wysypisk odpadów, stały nadzór i kontrola istniejącego składowiska, również po jego zamknięciu, pozwoli na wyeliminowanie wprowadzania zanieczyszczonych odcieków do gleby, a następnie do wód podziemnych. W wyniku realizacji planowanych inwestycji sieciowych (budowa wodociągów i kanalizacji) może dojść do negatywnego oddziaływania na środowisko. Niewłaściwa lokalizacja przedsięwzięć, a także błędy w realizacji inwestycji infrastrukturalnych mogą spowodować wystąpienie zagrożeń dla zwierząt, zniszczenia w świecie roślin oraz zaburzenie krajobrazu. Niewłaściwa eksploatacja ujęcia może prowadzić do naruszenia zasobów wodnych oraz do wytworzenia się leja depresyjnego. Czerwiec 2010 49 9.2. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na powietrze Ustalenia programu ochrony środowiska rozstrzygają o przyjęciu następujących działań w zakresie ochrony powietrza: likwidacji niskiej emisji poprzez podłączenie istniejących budynków do sieci centralnego ogrzewania, budowa nowego źródła opalanego paliwem ekologicznym – gazem ziemnym, które pozwoli na przyłączenie kolejnych posesji do sieci centralnego ogrzewania. Wynikiem budowy nowego źródła będzie ograniczenie emisji ze źródeł niezorganizowanych, opalanych węglem kamiennym, ograniczanie komunikacyjnych zanieczyszczeń powietrza m.in. poprzez budowę obwodnicy miasta Żyrardowa, termomodernizacja obiektów. Ujęte w Programie działania związane z rozbudową sieci ciepłowniczej oraz budową nowego źródła wpłyną pozytywnie na stan środowiska oraz pozwolą na ograniczenie emisji zanieczyszczeń do środowiska, w tym pyłu PM10. Działania te pozwolą na likwidację wielu źródeł niskiej emisji, które są jedną z głównych przyczyn występowania przekroczenia standardów środowiskowych w zakresie pyłu PM10. Podstawowym nośnikiem energii dla ogrzewania budynków jedno i wielo rodzinnych zlokalizowanych na terenie dzielnic jest przede wszystkim węgiel kamienny, w tym również węgiel złej jakości, np. muł węglowy. Procesy spalania takiego paliwa w urządzeniach małej mocy, o niskiej sprawności bieżącej i średniorocznej, bez systemów oczyszczania spalin (piece kaflowe, domowe kotły c.o. i inne), są źródłem emisji substancji szkodliwych dla środowiska, takich, jak: CO, SO2, NOx, pyły, zanieczyszczenia organiczne, w tym rakotwórcze wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), włącznie z benzo-(α)-pirenem, dioksyny i furany, oraz węglowodory alifatyczne, aldehydy i ketony, a także metale ciężkie. Należy również przyjąć, że w okresie zimowym w paleniskach domowych spalane są niektóre frakcje odpadów komunalnych, które powinny być unieszkodliwiane przez składowanie lub poddawane procesowi utylizacji biologicznej. Likwidacja niskiej emisji jest jednym z głównych założeń „Programu obniżenia niskiej emisji na terenie miasta Żyrardowa”. Czerwiec 2010 50 Termoizolacja budynków pozwoli na ograniczenie zużycia paliw oraz na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza. W Programie zadaniowym nie uwzględniono kosztów, jakie należy ponieść na budowę alternatywnych źródeł energii, w tym energii odnawialnej. Głównym kierunkiem jakie przyjęło Miasto w zakresie zaopatrzenia mieszkańców w energię cieplną jest maksymalny rozwój sieci centralnego ogrzewania. W Programie założono jednak konieczność uwzględnienia możliwości wykorzystania energii odnawialnej w planach zagospodarowania przestrzennego. W związku ze zwartą zabudową mieszkaniową praktycznie nie ma możliwości budowy elektrowni wiatrowych. Należy jednak rozważyć możliwość instalowania kolektorów słonecznych oraz ewentualnie elektrowni wodnych na Pisi-Gągolinie. Temat ten powinien być poddany gruntownej analizie przez jednostki specjalistyczne i uwzględniony przy kolejnej aktualizacji Programu. Jednym z elementów ograniczenia emisji zanieczyszczeń ze źródeł komunikacyjnych jest budowa obwodnicy dla miasta Żyrardowa, która pozwoli na wyprowadzenie ruchu dużej części pojazdów poza teren miasta. Obwodnica nie będzie przebiegała przez teren miasta Żyrardowa. W takim ujęciu „Program” nie może wpłynąć na pogorszenie stanu zanieczyszczenia powietrza ani na terenie obszaru miasta, ani jej otoczenia. Do negatywnych skutków realizacji Programu w tym zakresie może dojść jedynie podczas wykonywania prac modernizacyjnych. W procesie tym będą wytwarzane odpady, które muszą być magazynowane, transportowane oraz odzyskiwane lub unieszkodliwiane zgodnie z wymogami prawa. Założenia przyjęte w Planie gospodarki odpadami wpłyną jedynie pozytywnie na jakość powietrza. Wyeliminowane zostanie spalanie odpadów w paleniskach domowych i bezpośrednio na ziemi. Rekultywacja składowiska spowoduje, ze z obiektu nie będą emitowane odory. 9.3. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na powierzchnię ziemi Ochrona powierzchni ziemi związana jest w dużym stopniu z gospodarką odpadami komunalnymi i przemysłowymi. Podstawowym Czerwiec 2010 dokumentem określającym 51 gospodarkę odpadami w mieście Żyrardowie jest „Plan gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” (aktualizacja). W Planie określono główne kierunki działań w zakresie gospodarowania odpadami: 1. objęcie wszystkich mieszkańców miasta zorganizowanym systemem gospodarki odpadami, 2. zwiększenie zakresu selektywnej zbiórki odpadów i zapewnienie zakładanych poziomów odzysku odpadów, w tym odpadów ulegających biodegradacji, 3. zamknięcie i rekultywacja składowiska odpadów komunalnych w SłabomierzuKrzyżówce, 4. budowa punktu przeładunkowego odpadów, 5. likwidacja zagrożeń środowiska powodowanych przez nielegalne składowanie odpadów, 6. bezpieczne dla zdrowia ludzi usunięcie wyrobów zawierających azbest i zdeponowanie ich na wyznaczonych składowiskach w sposób eliminujący ich negatywne oddziaływanie, 7. eliminacja nieprawidłowej gospodarki odpadami zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych, 8. zapewnienie odzysku 50% odpadów budowlanych, w tym 70% gruzu budowlanego, 9. uzyskanie 70% poziomu odzysku opon samochodowych, 10. wyeliminowanie nieprawidłowości w gospodarce osadami ściekowymi. W związku z realizacją Programu i Planu nie nastąpi negatywne oddziaływania na środowisko glebowe. Planowana działania mają charakter proekologiczny i wpłyną zdecydowanie na poprawę stanu środowiska glebowego poprzez likwidację dzikich wysypisk odpadów, zamknięcie i rekultywację zapełniającego się składowiska odpadów w Słabomierzu-Krzyżówce. Budowa punktu przeładunkowego pozwoli na zbierania odpadów z terenu miasta, a następnie przekazanie ich do odzysku lub unieszkodliwiania. Obok zdecydowanie korzystnych skutków realizacji Planu mogą wystąpić oddziaływania negatywne w postaci: - wyboru niewłaściwej lokalizacji i eksploatacji punktu przeładunkowego odpadów, co może powodować uciążliwość odorową czy też hałasową spowodowaną transportem i przeładunkiem odpadów dla okolicznych mieszkańców, Czerwiec 2010 52 - niewłaściwej eksploatacji składowiska odpadów w Słabomierzu-Krzyżówce, której efektem może być rozwiewanie odpadów po okolicy, emisja odorów oraz wprowadzanie zanieczyszczeń do wód i do ziemi, - niewłaściwie prowadzonej rekultywacji składowiska odpadów, której efekty mogą ujawnić się po wielu latach w postaci zanieczyszczenia wód podziemnych i gleby, - zagrożenia dla zdrowia mieszkańców w przypadku niewłaściwego usuwania wyrobów zawierających azbest. 9.4. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na krajobraz W związku z realizacją Programu i Planu nie planuje się budowy nowych obiektów, które wpływałyby negatywnie na walory krajobrazowe terenu. Ważnym zadaniem poprawiającym krajobraz jest rekultywacja składowiska odpadów w Słabomierzu – Krzyżówce oraz likwidacja dzikich wysypisk odpadów. Przewidywane zadania modernizacyjne i termomodernizacyjne mogą wpłynąć pozytywnie na poprawę estetyki terenu. Negatywne oddziaływanie na krajobraz może wystąpić jedynie w przypadku niewłaściwej lokalizacji infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz niewłaściwego magazynowania odpadów powstałych w wyniku budowy i rozbudowy sieci kanalizacyjnych, centralnego ogrzewanie, zdejmowania wyrobów zawierających azbest i docieplania obiektów W związku z tym, że obwodnica miasta Żyrardowa nie będzie przebiegała przez teren Żyrardowa, a postępowanie w sprawie ocen oddziaływania na środowisko prowadzony jest przez Wójta Gminy Wiskitki jej oddziaływanie na środowisko nie jest związane z oddziaływanie „Programu ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa” na środowisko. Opis oddziaływania obwodnicy na środowisko znajduje się w pkt. 9.8. 9.5. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na różnorodność biologiczną, zwierzęta i rośliny Realizacja Planu i Programu wpłynie pozytywnie na różnorodność biologiczną, zwierzęta i rośliny. W Programie ochrony środowiska wskazano na konieczność: Czerwiec 2010 53 określania w studium uwarunkowań i kierunkach rozwoju przestrzennego miasta obszarów oraz zasad ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu, uwzględnienia w regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminie ustawowego zakazu wypalania roślinności na łąkach, pastwiskach, nieużytkach, rowach, pasach przydrożnych, ochrony terenów zielonych, oznakowanie i wyposażenie w elementy małej infrastruktury (kosze na śmieci, toalety, daszki) szlaków turystyki pieszej, rowerowej, kwalifikowanej. nasadzania drzew i krzewów, urządzenia, utrzymania i ochrony terenów zielonych, prowadzenie działań zapobiegających bezdomności psów i kotów z uwzględnieniem działań w zakresie sterylizacji, adopcji oraz znakowania zwierząt. Założenia przyjęte w Programie ochrony środowiska poprawią warunki życia i bytowania roślin i zwierzęta. Obniży się emisja zanieczyszczeń do wód oraz do powietrza, tym samym zapewniając przyrodzie ożywionej lepsze warunki do życia i rozmnażania. Założona w Planie gospodarki odpadami likwidacja dzikich wysypisk odpadów zmniejszy narażenie zwierząt na możliwość zatrucia się i zranienia. Stała ochrona terenów zielonych oraz dbałość o przyrodę w mieście pozwoli na zachowanie bioróżnorodności gatunków. Negatywne oddziaływanie na przyrodę ożywioną może być wynikiem realizacji inwestycji infrastrukturalnych. Może się to wiązać z koniecznością wycinki drzew i krzewów oraz zniszczeniem stanowisk lęgowych. 9.6. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na ludzi oraz dobra materialne Zadania określone w Programie ochrony środowiska oraz Planie gospodarki odpadami wpłyną bardzo pozytywnie na komfort życia mieszkańców miasta Żyrardowa. Czerwiec 2010 54 Poprawie ulegnie jakość powietrza co jest konieczne ze względu na to, że teren miasta Żyrardowa został zaliczony do klasy C – tj. terenów, na których zostały przekroczone standardy środowiskowe, głównie w zakresie PM10. Budowa obwodnicy Żyrardowa spowoduje obniżenie natężenia hałasu komunikacyjnego w mieście, zwłaszcza wzdłuż głównych szlaków komunikacyjnych, co zdecydowanie poprawi jakość życia mieszkańców miasta. Nadzór nad zielenią miejską oraz jej ochrona umożliwi odpoczynek w przyjaznym środowisku. Właściwa gospodarka odpadami pozwoli na utrzymanie porządku i czystości w mieście. Realizacja przyjętych działań może wpłynąć głównie na podniesienie wartości dóbr materialnych poprzez poprawę warunków środowiskowych oraz doprowadzenie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych do posesji. Obok pozytywnych skutków realizacji ww. dokumentu mogą wystąpić oddziaływania negatywne: pylenie azbestu podczas demontażu dachów i innych urządzeń zawierających azbest, chwilowy hałas podczas rozbudowy, budowy i modernizacji sieci kanalizacyjne i wodociągowej, niewłaściwa gospodarka odpadami z budowy i remontów dróg co może utrudnić komunikację w mieście, możliwość zanieczyszczenia wód podziemnych podczas niewłaściwej eksploatacji oraz rekultywacji składowiska w Słabomierzu-Krzyżówce, które mogą stanowić źródło wody pitnej. 9.7. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań na zasoby naturalne i zabytki Realizacja Programu i Planu nie wpłynie negatywnie na zasoby naturalne. W związku z rozbudową sieci wodociągowej wzrośnie pobór wód jednak w zakresie, który nie wpłynie na stan zasobów wód podziemnych. Nie będzie występował również negatywny wpływ na zabytki. Realizowane przedsięwzięcia będą uzgadniane z Konserwatorem Zabytków. Czerwiec 2010 55 9.8. Analiza i ocena przewidzianych znaczących oddziaływań budowy obwodnicy Żyrardowa Obwodnica Żyrardowa będzie przebiegać przez teren gminy Wiskitki i gminy Radziejowice. Jest to inwestycja, która ominie miasto jednak będzie wpływała w sposób istotny na jakość środowiska w Żyrardowie. Najważniejszym zadaniem obwodnicy jest poprawa klimatu akustycznego miasta, zmniejszenie możliwości wystąpienia poważnych awarii w przypadku transportu substancji niebezpiecznych oraz poprawa jakości powietrza w rejonie ulic o dużym natężeniu ruchu. W przypadku budowy obwodnicy nie wystąpią oddziaływania negatywne na terenie objętym Planem i Programem. W związku z budową obwodnicy Wójt Gminy Wiskitki przeprowadził proces ocen oddziaływania na środowisko, po przeprowadzeniu którego została wydana decyzja z dnia 21.05.2009 r. o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. W trakcie postępowania zidentyfikowano główne zagrożenia dla środowiska spowodowane budową obwodnicy, w tym: zwiększenie natężenia hałasu, emisję zanieczyszczeń do powietrza, spływ wód opadowych z terenu drogi, zagrożenie dla siedlisk roślin i zwierząt utrudnienia w migracji zwierząt, Przeprowadzona analiza pozwoliła na zaplanowanie rozwiązań ograniczających negatywne oddziaływanie inwestycji na środowisko. 10. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO W PRZYPADKU REALIZACJI PROJEKTOWANYCH DOKUMENTÓW Z uwagi na znaczne oddalenie obszaru objętego Prognozą od granic Państwa nie stwierdza się możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko realizacji działań wynikających z Programu ochrony środowiska oraz Planu gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa. Czerwiec 2010 56 ROZWIĄZANIA 11. I MAJĄCE OGRANICZANIE NA CELU ODDZIAŁYWAŃ ZAPOBIEGANIE NA ŚRODOWISKO PROJEKTOWANYCH DOKUMENTÓW W celu ograniczenia negatywnego wpływ na środowisko ustaleń Programu ochrony środowiska oraz Planu gospodarki odpadami: 1. Należy zwrócić szczególną uwagę na proces projektowania i realizacji nowych inwestycji infrastrukturalnych poprzez: wybór najkorzystniejszej lokalizacji przedsięwzięć, zastosowania rozwiązań projektowych spełniających najlepsze dostępne techniki, kontrolę obiektu przed oddaniem do użytkowania. Do ogólnych działań ograniczających oddziaływanie należą: w czasie realizacji inwestycji prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu budowy, w tym zwłaszcza w miejscach styku z ekosystemami szczególnie wrażliwymi na zmiany warunków siedliskowych; stosowanie odpowiednich technologii, materiałów i rozwiązań konstrukcyjnych; dostosowanie terminów prac do terminów rozrodu zwierząt, maskowanie elementów dysharmonijnych dla krajobrazu, 2. W procesie budowy nowego źródła energetycznego należy zwrócić szczególną uwagę na dotrzymanie standardów emisyjnych i imisyjnych, 3. Ściśle przestrzegać wymagań prawnych w zakresie wytwarzania, magazynowania, transportu i odzysku odpadów z budowy, remontów i modernizacji obiektów infrastrukturalnych. 4. W sposób zgodny z prawem prowadzić prace w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest. Prowadzić monitoring powietrza w trakcie prowadzenia prac demontażowych. 5. Zapobiegać zagrożeniom trwałości układów przyrodniczych i ciągłości funkcjonowania środowiska przyrodniczego podczas realizacja infrastruktury transportu drogowego, w tym obwodnicy Żyrardowa. Realizując inwestycje drogowe należy ograniczać presje na tereny wrażliwe, unikać tworzenia barier dla funkcjonowania przyrody. Istotne jest zachowanie drożności korytarzy ekologicznych oraz utrzymanie głównych szlaków migracji zwierząt. Zapewnienie przepustów lub kładek dla zwierząt w poprzek drogi, pozwoli Czerwiec 2010 57 utrzymać te szlaki migracyjne. Aby ograniczyć oddziaływanie drogi jako źródła emisji hałasu i spalin należy w projekcie uwzględnić możliwość budowy ekranów akustycznych oraz takie rozwiązania, które poprawią płynność ruchu np. wydzielenie pasa awaryjnego, wydzielenie pasów do skrętu w rejonie skrzyżowań, budowa zatok w rejonie przystanków komunikacji, budowa przestrzeni parkingowych, odpowiednia geometria łuków, budowa skrzyżowań wielopoziomowych. Ponadto nasadzenia wzdłuż drogi mogą ograniczyć rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń. W przypadku gdy całkowite uniknięcie danego oddziaływania jest niemożliwe i istnieje niebezpieczeństwo nieodwracalnego zniszczenia szczególnie cennych elementów przyrody, konieczne jest podjęcie odpowiednio wcześniej działań kompensacyjnych. Należy m.in. zapewnić odtworzenie zniszczonych siedlisk w miejscach zastępczych, sztuczne zasilanie osłabionych populacji; tworzenie alternatywnych połączeń przyrodniczych i różnorodnych tras migracji zwierząt. Mając na uwadze duży zasięg oraz w większości przypadków nieodwracalny charakter przekształceń środowiska podczas realizacji analizowanych inwestycji, zaleca się dokładne rozważanie lokalizacji inwestycji a także zastosowanie przyjaznych dla środowiska oraz wysokiej klasy rozwiązań technicznych. 6. Prowadzić stały oddziaływanie na nadzór nad środowisko, instalacjami w tym nad powodującymi źródłami negatywne energetycznymi, technologicznymi i oczyszczalnią ścieków, 7. Prowadzić monitoring środowiska oraz monitoring realizacji Programu ochrony środowiska. 12. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY REALIZACJI PROJEKTOWANCH DOKUMENTÓW 12.1. Monitoring realizacji Programu ochrony środowiska Przebieg realizacji „Programu Ochrony Środowiska” musi być systematycznie kontrolowany (monitorowany). Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska Czerwiec 2010 58 z wykonania Programu Prezydent Miasta sporządza, co dwa lata raporty, które przedstawia Radzie Miasta, a w razie zmian w dokumentach wyższego rzędu lub w dokumencie obowiązującym, Program ochrony środowiska ulega aktualizacji. System monitoringu realizacji „Programu Ochrony Środowiska” składa się z trzech elementów: a) monitoring środowiska, b) monitoring „Programu Ochrony Środowiska”, c) monitoring społeczny (odczucia i skutki). Monitoring środowiska Monitoring ten realizowany jest w regionie przez WIOŚ przy współudziale innych jednostek organizacyjnych i naukowo-badawczych (np. RZGW, RDLP). Monitoring realizowany jest pod nadzorem GIOŚ. Wyniki monitoringu porównywane są z normatywami jakości środowiska. Normatywy te są już podstawą odniesienia oceny, ale przede wszystkim określają cele ekologiczne (jakość środowiska nie może być gorsza od wartości normatywnej). W tym ujęciu monitoring środowiska jest także narzędziem monitoringu efektów realizacji „Programu Ochrony Środowiska” (w rozumieniu osiągnięcia celów). Monitoring „Programu Ochrony Środowiska Miasta Żyrardowa na lata 20102013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” Realizacja tej części zadań monitoringowych składa się z oceny: Osiągnięcia celów ekologicznych: − stopnia realizacji zadań, − oceny podstaw poszczególnych realizatorów. Wyniki oceny są podstawą zarządzania „Programem Ochrony Środowiska” w aspekcie weryfikacji (aktualizacji) celów, modyfikacji mechanizmów niezbędnych do realizacji poszczególnych zadań oraz do egzekwowania zakresu realizacji od wykonawców (od urzędów, instytucji i podmiotów gospodarczych). W monitoringu osiągania celów ekologicznych wykorzystuje się wyniki monitoringu środowiska a także oceny porównawcze skali osiągnięć z osiągnięciami planowanymi. Czerwiec 2010 59 W związku z tym głównymi miernikami realizacji celów „Programu Ochrony Środowiska” są wskaźniki realizacji programu. Poniżej porównano zmiany wskaźników w okresie 5-cio letnim. Tabela 1. Wskaźniki zrównoważonego rozwoju miasta Żyrardowa (dane GUS) L.p. Wskaźniki zrównoważonego rozwoju dla miasta Żyrardowa Wartość wskaźnika w 2004 rok 42 300 1435 718,2 Wartość wskaźnika w 2008 rok 41 110,0 1435,0 759,0 204,0 39,0 1441,2 1371,2 1 2 3 Ilość mieszkańców Żyrardowa Powierzchnia Żyrardowa (ha) Zużycie energii elektrycznej kW*h 4 Zużycie wody na cele przemysłowe (dam 3) 5 Zużycie wody na cele komunalne (dam 3) 6 Zużycie wody w przeliczeniu na 1 mieszkańca/rok 36,6 36,1 7 8 Długość sieci wodociągowej (km) Ludność korzystająca z sieci wodociągowej (%) Liczba przyłączy do sieci wodociągowej prowadzących do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania (szt.) Zasoby dyspozycyjne wody – wg obliczeń szacunkowych (m3/dobę) Suma zasobów eksploatacyjnych ujęć z utworów czwartorzędowych (m 3/h) - łącznie - dla Żyrardowa 78,4 92,0 89,1 92,4 2 479 2 694,0 12 000 12 000,0 1034 500 1034,0 500,0 12 Ilość ścieków komunalnych ogółem (dam 3) 1580,6 1479,4 13 Ilość ścieków komunalnych oczyszczonych (dam 3) 1579,0 1477,0 14 Ilość ścieków komunalnych nieoczyszczonych (dam 3) 1,6 2,4 bd 6,0 bd 2,0 63,8 81,5 72,7 80,1 1 498 1754,0 0 0 9 10 11 15 16 17 18 19 Ilość ścieków przemysłowych odprowadzanych siecią kanalizacyjną (dam3) Ilość ścieków przemysłowych odprowadzanych bezpośrednio do wód lub do ziemi (dam 3) Procent ludności korzystających z oczyszczalni (%) Długość sieci kanalizacyjnej Liczba przyłączy do sieci kanalizacyjnych prowadzących do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania (szt.) Wskaźnik udziału gruntów, na których nastąpiło przekroczenie 20 standardów jakości gleby (ha) 21 22 22 23 bd bd bd 63,8 136 477 491 836 196 548 255 63,9 24 Wskaźnik emisji gazów do atmosfery (Mg/rok): Wskaźnik emisji pyłów do atmosfery (Mg/rok) Wskaźnik emisji pyłów PM10 do atmosfery (Mg/rok) Procent ludności korzystającej z sieci gazowej (%) Ilość drzew posadzonych (szt.) 123 207,0 25 Ilość drzew wyciętych (szt.) 452 387,0 Czerwiec 2010 60 Wskaźniki zrównoważonego rozwoju dla miasta Żyrardowa L.p. 26 27 28 29 30 31 32 33 34 Powierzchnia drzew posadzonych w stosunku do powierzchni drzew wyciętych (szt.) Ilość krzewów posadzonych (szt.) Ilość krzewów wyciętych (szt.) Stosunek powierzchnia krzewów posadzonych do powierzchni krzewów wyciętych Obszary prawnie chronione (ha) Ilość pomników przyrody (szt.) Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych (kg/mieszkańca/rok) Ilość odpadów komunalnych unieszkodliwianych na składowisku odpadów (%) Mieszkańcy miasta objęci zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych (%) 35 Ilość odzyskiwanych surowców wtórnych (Mg) 36 37 38 Powierzchnia wód płynących (%) Ilość instalacji posiadających pozwolenie zintegrowane (szt.) Ilość posiedzeń rad miasta poświęconych ekologii Wartość wskaźnika w 2004 rok Wartość wskaźnika w 2008 rok 0,2 0,5 1 578 174 1 243,0 207,0 9,0 6,0 4,6 19 4,6 19 240 313 98 w roku 2006 70 w roku 2006 356,9 w roku 2006 1,6 0 2 83,4 80 2096,9 1,6 3 2 Analizując przedstawione powyżej wskaźniki można stwierdzić, że nastąpiła znaczna poprawa w gospodarce wodno-ściekowej w mieście Żyrardowie. Zmniejszył się znacznie pobór wód na cele komunalne i przemysłowe. Było to związane głównie z opomiarowaniem zużycia wody w gospodarstwach domowych, a także z likwidacją niektórych zakładów oraz zmianami technologii na mniej wodochłonne. Jednocześnie rozbudowano sieć wodociągową o 10,7 km. W latach 2004-2008 nastąpił spadek ilości odprowadzanych ścieków przy jednoczesnej rozbudowie sieci kanalizacyjnej, której długość wzrosła o 7,4 km. Nadal istnieje dysproporcja pomiędzy liczbą mieszkańców korzystających z sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Z kanalizacji korzysta o około 11% mniej mieszkańców miasta niż z wodociągów. Na podstawie posiadanych informacji oraz w oparciu o wskaźnik realizacji Programu można stwierdzić, że głównym źródłem zanieczyszczenia środowiska w Żyrardowie jest emisja zanieczyszczeń do powietrza, w tym pyłów z osiedli opalanych z własnych kotłowni lokalnych. Brak jest wskaźników emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych w 2004 roku, jednak emisja oszacowana w 2008 roku była wysoka (dane z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego). W związku z tym teren miasta został zaliczony do strefy C, w której występują przekroczenia wartości dopuszczalnej PM10. Czerwiec 2010 61 Niepokojącym zjawiskiem jest wzrost ilości wyciętych drzew w stosunku do nasadzeń. Stan zieleni w mieście poprawił się głównie poprzez rewaloryzacja Parku Dittricha. Wyraźnie pozytywne tendencje widoczne są w gospodarce odpadami komunalnymi. Wzrosła ilość zbieranych odpadów komunalnych przy jednoczesnym zmniejszeniu się ilości odpadów unieszkodliwianych na składowisku odpadów. Znacznemu wzrostowi uległa ilość odpadów zbieranych w sposób selektywny, głównie odpadów opakowaniowych oraz sprzętu elektrycznego i elektronicznego. W mieście nie funkcjonuje jednak system gospodarowania odpadami biodegradowalnymi, budowlanymi. Nie wszyscy mieszkańcy objęci są systemem zbierania odpadów komunalnych. W analizowanym okresie dwie instalacje IPPC z terenu miasta otrzymały pozwolenia zintegrowane (PEC „Żyrardów” Sp. z o.o.; VT ENERGO Sp. z o.o. Elektrociepłownia w Żyrardowie). Pozwolenie zintegrowane uzyskało również składowisko odpadów komunalnych dla miasta Żyrardowa w Słabomierzu-Krzyżówce. Monitoring społeczny (odczucia i skutki). Ważnym miernikiem realizacji „Programu ochrony środowiska” jest monitoring społeczny. Pozwala ona na analizę stopnia świadomości ekologicznej mieszkańców poprzez: aktywne uczestnictwo w postępowaniach z udziałem społeczeństwa, udział w akcjach proekologicznych organizowanych w powiecie, rozwój selektywnej zbiórki odpadów, promowanie zachowań proekologicznych (np. używanie opakowań wielorazowego użytku). 12.2. Monitoring realizacji Planu gospodarki odpadami Prezydent Miasta Żyrardowa odpowiada za wdrożenie systemu gospodarowania odpadami i zobowiązany jest do monitorowania realizacji Planu gospodarki odpadami. Monitoring umożliwi ocenę prawidłowości i efektywności działań zapisanych w Planie, szybkie reagowanie na zmiany. Czerwiec 2010 62 Monitoring gospodarki odpadami polegał będzie głównie na działaniach organizacyjno-kontrolnych prowadzonych w oparciu o kompetencje Prezydenta Miasta Żyrardowa w zakresie gospodarki odpadami. Konieczna będzie także współpraca Prezydenta ze Starostą, Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska w Warszawie oraz Marszałkiem Województwa Mazowieckiego i Gminami powiatu żyrardowskiego. System monitoringu realizacji zadań i celów zawartych w Planie gospodarki odpadami będzie się składał z następujących elementów: - sprawozdawczości i raportowania wykonywanej przez wszystkich adresatów realizacji zadań zapisanych w Planie, a także sprawozdawczości wynikającej z przepisów prawa, - korzystania z wojewódzkiej bazy danych o odpadach prowadzonej przez Marszałka Województwa Mazowieckiego, - systemu kontroli. Sprawozdawczość i raportowanie Zgodnie z art. 14 ustawy o odpadach projekt Planu gospodarki Miasta Żyrardowa podlega zaopiniowaniu przez Zarząd Województwa Mazowieckiego oraz Zarząd Powiatu Żyrardowskiego i Dyrektor RZGW w Warszawie. Organy te udzielają opinii w terminie nie dłuższym niż 2 miesiące od dnia otrzymania projektu. Nie udzielenie opinii w tym terminie uznaje się za opinię pozytywną. Organ wykonawczy Miasta ma obowiązek składania co 2 lata Radzie sprawozdania z realizacji Gminnego Planu Gospodarki Odpadami. Ostatnie sprawozdanie zostało przedłożone Radzie Miasta w 2009 r. i obejmowało: - ocenę realizacji priorytetów, celów i zadań wynikających z Planu, - sprawozdanie z wykonania zadań, - zgodność wykonanych zadań z harmonogramem, - wnioski dotyczące ewentualnych korekt i weryfikacji Planu. Kolejne sprawozdanie z realizacji Planu powinno być złożone do dnia 30 czerwca 2011 r. Aktualizacja Planu, zgodnie z ustawą o odpadach, winna być dokonywana nie rzadziej niż raz na cztery lata. Plan gospodarki odpadami dla miasta Żyrardowa zostanie zaktualizowany w 2009 r. i będzie on obejmował lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017. Czerwiec 2010 63 Kolejna aktualizacja Planu powinna być przeprowadzona w terminie do 30 czerwca 2014 roku. Proces aktualizacji poprzedza weryfikacja Planu w celu oceny, które części Planu wymagają aktualizacji i w jakim zakresie. Aktualizacji podlega cały Plan (tj. aktualny stan gospodarki odpadami zmieniony w wyniku realizacji celów i zadań krótkoterminowych, określone priorytety, cele i działania, zadania długoterminowe, analiza oddziaływań). Bardzo ważnym elementem aktualizacji Planu jest uściślenie bilansów wszystkich analizowanych odpadów: wytwarzanych, poddawanych procesom odzysku i unieszkodliwiania, opracowane na podstawie aktualnej bazy danych prowadzonej przez Marszałka Województwa Mazowieckiego. Podstawowymi źródłami informacji niezbędnymi do dokonania przedmiotowej oceny, będą: - wojewódzka baza danych (WSO), dotycząca wytwarzania i gospodarowania odpadami, prowadzona przez marszałka województwa, tworzona w oparciu o zapisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolityDz. U. z 2007 r. Nr 39 poz.251, art. 36 i 37 ze zmianami) oraz rozporządzeń do ww. ustawy, - sprawozdania z realizacji planu gospodarki odpadami, - informacje zbierane przez inspekcję ochrony środowiska w ramach państwowego monitoringu środowiska w oparciu o ustawę z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U.z 2002 r. Nr 112, poz. 982, z późn. zm.), - badania statystyczne (w szczególności Głównego Urzędu Statystycznego) oraz procedury ocen statystycznych na podstawie próbek lub estymatorów związanych z odpadami, - przyjęte wskaźniki dotyczące ilości i jakości odpadów, - połączone powyższe metody. Podstawą monitoringu realizacji Planu Gospodarki Odpadami będzie sprawozdawczość oparta na wskaźnikach, odzwierciedlających stan gospodarki odpadami, stan środowiska i presję na środowisko. Czerwiec 2010 64 Tabela 2. Wskaźniki monitoringu Planu gospodarki odpadami L.p. Wskaźnik Jednostka Wartość określona w GPGO Rok 2006 Rok 2007 Rok 2008 1 Ilość odpadów komunalnych wytworzonych w przeliczeniu na mieszkańca na rok kg/M/rok 240 238 344 313 2 Mieszkańcy miasta objęci zorganizowaną zbiórka odpadów % mieszkańców 95 70 75 80 4 Udział odpadów komunalnych składowanych na składowiskach % 98 96 94,4 83,4 5 Zamknięte i zrekultywowane składowiska odpadów nie spełniające wymogów ochrony środowiska ilość 0 0 0 0 6 Ilość zlikwidowanych dzikich składowisk odpadów % 100% w 2007 100% 100% 100% 7 Odzysk i unieszkodliwianie (poza składowaniem) odpadów komunalnych ulegających biodegradacji % 75% odpadów wytworzonych w 1995 roku – 2010 r. 0 0 0 8 Ilość surowców wtórnych wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych w wyniku selektywnej zbiórki Mg % poziom odzysku 50%, poziom recyklingu 25% w 2007 r. 356,9 3,7 781,8 5,6 2096,9 16,6 9 Odpady wielkogabarytowe wydzielone ze strumienia odpadów komunalnych przez selektywną zbiórkę % 20% ilości wytworzonej w 2006 r., 55% - w 2011r. bd bd bd Czerwiec 2010 65 Jednostka Wartość określona w GPGO Rok 2006 Rok 2007 Rok 2008 % 15% ilości wytworzonej w 2007 r., 45% - w 2011 r. bd bd bd Mg 15% ilości wytworzonej w 2005 r. 57% - w 2011 r. bd 0 18,3 13 Liczba szkół prowadzących zajęcia z zakresu edukacji ekologicznej, w tym gospodarki odpadami % bd 100r. 100 100 14 Regionalne ośrodki edukacji ekologicznej ilość 1 (ZGRP) 1 1 1 L.p. Wskaźnik 11 Odpady budowlane wydzielone ze strumienia odpadów komunalnych przez selektywną zbiórkę Odpady niebezpieczne wydzielone ze strumienia odpadów komunalnych przez selektywną zbiórkę 12 Analiza wskaźników będzie podstawą do korekty przedsięwzięć Gminnego Planu Gospodarki Odpadami. System kontroli W Żyrardowie kontrolę w zakresie gospodarki odpadami prowadzą: - Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska, - Marszałek Województwa Mazowieckiego, - Starosta Żyrardowski, - Prezydent Miasta Żyrardowa. Do najważniejszych zadań monitoringu gospodarki odpadami należy kontrola: - przestrzegania przepisów wynikających z ustaw ekologicznych i rozporządzeń wykonawczych, - przestrzegania warunków zawartych w pozwoleniach i zezwoleniach dotyczących gospodarki odpadami, - eksploatacji instalacji, urządzeń gospodarki odpadami, Czerwiec 2010 66 - realizacji Planu gospodarki odpadami, - przekazywanych do użytkowania instalacji. Kontrolą objęci będą: - wytwórcy odpadów, - prowadzący działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, - 13. instalacje, urządzenia służące do odzysku, unieszkodliwiania odpadów. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Obowiązek przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko aktualizacji „Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” wraz z „Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017”. wynika z art. 46 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227). W trakcie wykonywania Prognozy analizie poddano aktualny i prognozowany stan środowiska na terenie miasta Żyrardowa oraz proponowane kierunki działań w celu poprawy jakości środowiska i komfortu życia mieszkańców. Uzyskane wnioski odniesiono do aktualnego stanu środowiska i przeanalizowano możliwe skutki realizacji Programu i Planu. Aktualizacja „Programu ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 2010-2013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” jest dokumentem strategicznym, który uwzględnia: cele ekologiczne; priorytety ekologiczne; rodzaj i harmonogram działań proekologicznych; środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawnoekonomiczne i środki finansowe; sposób monitorowania przebiegu realizacji Programu. Zakres aktualizacji „Planu gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa na lata 20102013 z uwzględnieniem lat 2014-2017”” wynika bezpośrednio z warunków Czerwiec 2010 67 określonych w ustawie o odpadach oraz z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. (Dz. U. nr 66 poz. 620) w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami i rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2006 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. nr 46 poz. 333). Dokument określa: aktualny stan gospodarka odpadami, główne cele i priorytety w gospodarce odpadami, przyjęte kierunki działań i system gospodarowania odpadami, harmonogram rzeczowo-finansowy, źródła finansowe, sposób monitorowania przebiegu realizacji Planu. Głównym cele Programu ochrony środowiska dla Miasta Żyrardowa na lata 20102013 z uwzględnieniem lat 2014-2017” jest „Poprawa stanu środowiska przyrodniczego i ochronę jego zasobów”. Cele szczegółowe to: ograniczenie emisji substancji i energii do środowisk poprzez ograniczenie emisji ścieków do wód i do ziemi, pyłów i gazów do powietrza, odorów, hałasu ilości wytwarzanych i składowanych odpadów oraz poprzez zapobieganie poważnym awariom, ochrona zasobów środowiska przyrodniczego poprzez ochronę przyrody i krajobrazu, zwiększenie lesistości powiatu, ochronę ziemi, zasobów kopalin oraz wód podziemnych, racjonalne gospodarowanie materiałochłonności, środowiskiem wodochłonności, poprzez energochłonności, ograniczenie odpadowości, wykorzystanie energii odnawialnej oraz usprawnienie zarządzania środowiskiem, wyższy stan aktywności społecznej poprzez podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz zwiększenie aktywności społecznej. Realizacja celów będzie się odbywała poprzez wymienione działania w Programie działania w okresach: krótkookresowym (lata 2010 – 2013), długoterminowym (lata 2014 – 2017). Czerwiec 2010 68 W Planie gospodarki odpadami dla Miasta Żyrardowa jako jeden z celów głównych przyjęto zachowanie hierarchii działań w zakresie postępowania z odpadami polegającej na: zapobieganiu powstawania odpadów, odzysku, w tym recyklingu (materiałowego i organicznego), spalaniu połączonym z odzyskiem energii (termiczne przekształcanie odpadów), unieszkodliwianiu (np. przez składowanie). Przy opracowywaniu Planu zostały określone cele dla następujących rodzajów odpadów: komunalnych, niebezpiecznych: PCB, olejów odpadowych, azbestu, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, pojazdów wycofanych z eksploatacji, baterii i akumulatorów, odpadów padłych zwierząt, pozostałych: remontowo-budowlanych, opon, komunalnych osadów ściekowych. Ważnym elementem Prognozy było dokonanie analizy zgodności przyjętych celów z celami określonymi w dokumentach wyższego rzędu, w tym w: prawodawstwie UE, Polityce Ekologicznej Państwa, „Programie ochrony środowiska woj. mazowieckiego na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r.”, Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2010 „Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2011 z uwzględnieniem lat 2012 – 2015 (aktualizacja)” – Warszawa 2007 rok, Strategii rozwoju kraju, Narodowej strategii spójności, Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski. „Programie ochrony środowiska powiatu żyrardowskiego na lata 2004-2012” „Planie gospodarki odpadami dla powiatu żyrardowskiego lata 2004-2012” Stwierdzono, że poddane Prognozie dokumenty są zgodne z dokumentami wyższego rzędu, a cele w nich przyjęte w pełni odzwierciedlają cele określone w polityce ekologicznej Polski oraz krajów Unii Europejskiej. Czerwiec 2010 69 Następnie wykonano analizę aktualnego stanu środowiska w Żyrardowie i określono główne problemy ekologiczne, do których należy: zanieczyszczenie powietrza przez źródła niskiej emisji z budynków opalanych węglem kamiennym, niewystarczający stopień skanalizowania miasta (kanalizacja ścieków komunalnych i opadowych), niezadowalająca jakość wód powierzchniowych, brak spójnego systemu gospodarowania odpadami, lokalne występowanie uciążliwości komunikacyjnej. Rozpatrzono sytuację, jaka wystąpiłaby w przypadku braku realizacji Planu i Programu. Brak realizacji Programu ochrony środowiska oraz Planu gospodarki odpadami spowodowałaby dalszą degradację środowiska, a kumulowanie się negatywnych oddziaływań prowadziłoby do zanieczyszczenia środowiska jako całości. Nie rozważano Rozwiązania rozwiązań zastosowane alternatywnych w Programie do i przyjętych Planie są w zgodne dokumentach. z zapisami w dokumentach wyższego rzędu. Dokumenty te narzucają obowiązek realizacji określonych celów oraz zapewniają realizacje obowiązków nałożonych na Polskę przez politykę ekologiczną Unii Europejskiej. Założone cele oraz sposób ich realizacji są w pełni zasadne z ekologicznego oraz ekonomicznego punktu widzenia oraz dostosowane do potrzeb i możliwości Miasta Żyrardowa. W związku z tym nieuzasadnione jest zastosowanie wariantów alternatywnych. W przypadku realizacji założeń przyjętych w Programie ochrony środowiska i Planie gospodarki odpadami nastąpią głównie poprawa stanu środowiska. Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków wpłynie na poprawę stanu czystości rzek. Zastosowanie ekologicznych paliw oraz odnawialnych źródeł energii spowoduje poprawę jakości powietrza. Zastosowanie nowoczesnych technologii zmniejszy ilość emitowanych zanieczyszczeń do wszystkich komponentów środowiska. Wzmożonej ochronie będzie podlegać przyroda. Ograniczeniu ulegnie również emisja hałasu m.in. przez modernizację dróg. Wprowadzenie zorganizowanego systemu gospodarowania odpadami spowoduje zmniejszenie ich uciążliwości dla środowiska. Selektywna zbiórka zmniejszy ilość deponowanych odpadów na składowiskach, tym samym ograniczona zostanie Czerwiec 2010 70 powierzchnia niezbędna pod budowę składowisk. Również zastosowanie w przemyśle nowoczesnych technologii zmniejszy ilość wytwarzanych odpadów Obok skutków pozytywnych mogą wystąpić oddziaływania negatywne wynikające m.in. z : - niewłaściwej pracy lub awarii funkcjonujących oczyszczalni ścieków, - nieterminowej realizacji rozbudowy sieci kanalizacyjnej, - niewłaściwej lokalizacji obiektów służących gospodarce odpadami, - wyboru niewłaściwej technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, - zagrożenia dla zdrowia mieszkańców w przypadku niewłaściwego usuwania wyrobów zawierających azbest. Nieprawidłowości i zaniedbania mogą wywierać negatywny wpływ na poszczególne elementy środowiska: powietrze: - w przypadku złej pracy oczyszczalni może wystąpić emisja odorów do powietrza, emisję zanieczyszczeń do powietrza, która może być wynikiem spalania odpadów w lokalnych kotłowniach, - pylenie azbestu podczas niewłaściwego postępowania podczas nieprawidłowego demontażu elementów i podczas transportu odpadów zawierających azbest, wody powierzchniowe i podziemne: niewłaściwa praca oczyszczalni ścieków może prowadzić do zwiększenia zanieczyszczenia wód powierzchniowych oraz zagrożenia gatunków zamieszkujących środowisko wodne, zaniedbania w rozbudowie sieci kanalizacyjnej spowodują, że ścieki w sposób niekontrolowany będą trafiały do wód i do ziemi, przenikanie zanieczyszczonych odcieków z dzikich składowisk do wód gruntowych i podziemnych, w przypadku braku ich likwidacji, - powierzchnia ziemi: porzucanie odpadów niebezpiecznych w miejscach do tego nie przeznaczonych może powodować zniszczenia w świecie roślin i zwierząt i może być również niebezpieczne dla życia i zdrowia ludzi, Czerwiec 2010 71 - zanieczyszczenie gleby substancjami niebezpiecznymi. W celu ograniczenia negatywny wpływ na środowisko ustaleń Programu ochrony środowiska oraz Planu gospodarki odpadami należy: - zwrócić szczególną uwagę na proces projektowania i realizacji nowych inwestycji poprzez: wybór najkorzystniejszej lokalizacji przedsięwzięć, zastosowania rozwiązań projektowych spełniających wymogi BAT, kontrolę obiektu przed oddaniem do użytkowania co spowoduje wyeliminowanie zagrożeń środowiska, - prowadzić stały nadzór nad instalacjami powodującymi negatywne oddziaływanie na środowisko, źródłami energetycznymi, technologicznymi, oczyszczalniami ścieków, składowiskami odpadów, - poddać szczegółowej analizie lokalizację nowopowstających alternatywnych źródeł energii, - prowadzić monitoring środowiska oraz monitoring realizacji Programu ochrony środowiska. - prowadzić nadzór i kontrolę nad funkcjonowaniem obiektów służących gospodarce odpadami przez WIOŚ, Starostę Żyrardowskiego, Marszałka Województwa Mazowieckiego oraz eksploatatora składowiska, - konsekwentnie stosować obowiązujące przepisy prawa w zakresie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi i wyrobami zawierającymi azbest. W razie nieprzestrzegania przepisów stosować przepisy o odpowiedzialności administracyjnej i karnej w ochronie środowiska. Konieczna jest tu kontrola i ścisła współpraca organów administracji publicznej, sądu, prokuratury, WIOŚ, PIS, PIP, W prowadzić szeroką edukacja ekologiczna społeczeństwa. Prognozie określono również metody analizy realizacji projektowanych dokumentów ustalając zakres i sposób prowadzenia monitoringu Planu i Programu. Czerwiec 2010 72
