REGIONALNA DYREKCJA LASÓW PAŃSTWOWYCH W SZCZECINIE NADLEŚNICTWO GRYFICE PROGRAM OCHRONY PRZYRODY na lata 2009-2018 Bi u iG e o d e z j i L e śn ej Opracowało: ur o Ur ia zą d z a n La s 2 Spis treści Wprowadzenie. A. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA NADLEŚNICTWA GRYFICE. 1. Rys historyczny Nadleśnictwa Gryfice 1.1. Historia regionu 1.2.Historia Nadleśnictwa w obecnym kształcie. 2. Położenie. 3. Regionalizacja przyrodniczo – leśna. 4. Regionalizacja geobotaniczna 4. Regionalizacja fizyczno – geograficzna. 6. Regionalizacja klimatyczna 6. Miejsce i rola Nadleśnictwa Gryfice w gospodarce przestrzennej regionu. 8. Porównanie wybranych cech drzewostanów różnych jednostek leśnych. 9. Grupy funkcji lasów Nadleśnictwa Gryfice. 10. Charakterystyka kompleksów leśnych. B. FORMY OCHRONY PRZYRODY - ISTNIEJĄCE, PROJEKTOWANE I PROPONOWANE. I. Ustawa o ochronie przyrody. 1. Istniejące, projektowane i proponowane formy prawnej ochrony przyrody w Nadleśnictwie Gryfice. 2.Rezerwaty przyrody – projektowane 3. Rezerwaty przyrody- proponowane 4. Obszary Natura 2000 5. Pomniki przyrody – istniejące. 6. Pomniki przyrody – proponowane. 7. Stanowisko dokumentacyjne- proponowane 8. Użytki ekologiczne - proponowane. 9. Zespoły przyrodniczo – krajobrazowe – proponowane. 10. Ochrona gatunkowa. Ochrona gatunkowa grzybów i roślin Ochrona gatunkowa zwierząt Ochrona strefowa zwierząt chronionych II. Ustawa o lasach. 1. Gospodarstwo specjalne. 2. Lasy ochronne. III. Inne formy ochrony przyrody. 1. Obszar węzłowy i korytarze ekologiczne. C. WALORY PRZYRODNICZO - LEŚNE. 1. Rzeźba terenu. 2. Budowa geologiczna. 3. Typy gleb. 4. Wody. 5. Roślinność. 6. Świat zwierzęcy. 7. Typy siedliskowe lasu. 8. Drzewostany. Bogactwo gatunkowe. Budowa pionowa. 3 5 7 7 7 12 13 16 16 17 18 19 20 21 22 23 23 24 24 31 32 44 45 46 48 58 59 59 68 80 83 83 84 85 85 86 86 87 88 89 91 94 94 96 97 98 Pochodzenie. 9. Ekologiczna ocena stanu lasu. Ocena zgodności składu gatunkowego drzewostanów z siedliskiem. Formy aktualnego stanu siedliska. Formy degeneracji lasu. 10. Inne cenne obiekty przyrodnicze na terenie Nadleśnictwa Gryfice. 11. Cenne obiekty kultury materialnej na terenie Nadleśnictwa Gryfice. 12. Obiekty przyrodnicze objęte ochroną prawną zlokalizowane w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice. 13. Inne obiekty kulturowy materialnej i przyrodnicze zlokalizowane w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice. D. ZAGROŻENIA. 1. Czynniki biotyczne. 2. Czynniki abiotyczne. 3. Czynniki antropogeniczne. E. WYTYCZNE DO ORGANIZACJI GOSPODARSTWA LEŚNEGO ORAZ WYKONYWANIA PRAC W NADLEŚNICTWIE. 1. Wytyczne do organizacji gospodarstwa leśnego. 2. Wytyczne w sprawie wykonywania prac leśnych. F. PLAN DZIAŁAŃ – ZESTAWIENIE PRAC OBJĘTYCH PROGRAMEM OCHRONY PRZYRODY. 1. Ochrona różnorodności biologicznej. 2. Działania dotyczące prawnych form ochrony przyrody. 3. Zalecenia w zakresie ochrony cennych roślin naczyniowych. 4. Zalecenia w zakresie ochrony cennych roślin zarodnikowych. 5. Zalecenia w zakresie ochrony starych i cennych drzew. 6. Zalecenia z zakresu ochrony fauny kręgowców. 7. Zalecenia w zakresie ochrony fauny . 8. Zalecenia w zakresie ochrony pamiątek kultury leśnej i kultury powszechnej w lasach. 9. Kształtowanie stosunków wodnych i ochrona siedlisk hydrogenicznych w lasach. 10. Kształtowanie strefy ekotonowej. 11. Zalesienia porolne. 12. Promocja i edukacja ekologiczna. MAPY PROGRAMU OCHRONY PRZYRODY PIŚMIENNICTWO. SPIS RYCIN SPIS TABEL KRONIKA.. ZAŁĄCZNIKI 4 100 101 102 105 107 111 135 137 138 143 143 145 146 153 153 154 155 155 157 157 158 159 159 160 161 161 162 162 163 165 165 167 168 170 173 Wprowadzenie Program Ochrony Przyrody dla Nadleśnictwa Gryfice jest integralna częścią planu urządzenia lasu na okres od 1.01. 2009r. do 31.12.2018r. Opracowany został według stanu na dzień 1 stycznia 2009r Aktualnie opracowanie uwzględnia zapisy zawarte w poprzednim Programie Ochrony Przyrody oraz ustalenia I Komisji Techniczno- Gospodarczej. Celem programu jest: inwentaryzacja i zobrazowanie bogactwa przyrodniczego lasów; wskazanie obiektów do objęcia ochroną; przedstawienie istniejących i potencjalnych zagrożeń lasów oraz środowiska przyrodniczego; doskonalenie gospodarki leśnej na podstawach ekologicznych; ulepszanie metod sprawowania i rozwijania ochrony przyrody; umożliwienie w przyszłości porównań i analiz zmian środowiska przyrodniczego; ochrona zabytków kultury materialnej w lasach. Program ochrony przyrody dla Nadleśnictwa Gryfice opracowano zgodnie z zapisem § 110 ust. 4 Instrukcji Urządzania Lasu z (CILP, Warszawa 2003r.), z wykorzystaniem zapisów z „Instrukcji sporządzenia programu ochrony przyrody” (MOŚZN i L Departament Leśnictwa, Warszawa 1996r.) oraz w oparciu o ustawę o lasach z dnia 28 września 1991r. .(Dz. U. 1991 Nr 101 poz. 444), ustawę o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880 z późn. zmianami), rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005r. (Dz. U. 2005 Nr 256 poz. 2151) w sprawie szczegółowych warunków sporządzania planu urządzenia lasu. Program Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Gryfice na lata 2009-2018 jest opracowaniem uwzględniającym zapisy zawarte w poprzednim programie ochrony przyrody, ustalenia I i II Komisji Techniczno - Gospodarczej w Nadleśnictwie Gryfice oraz ustalenia ze spotkania roboczego dotyczącego Programu. Program opracowano wg danych na dzień 01.01. 2009 r. 5 Wykonawcą programu jest BULiGL Oddz. Gorzów Wlkp. Program został wykonany na podstawie: danych zebranych w trakcie prac urządzania lasu (BULiGL O/Gorzów Wlkp. 2008); danych zebranych w inwentaryzacji szczegółowej do Programu Ochrony Przyrody (BULiGL O/Gorzów Wlkp. 2008); informacji dostarczonych przez Nadleśnictwo Gryfice; informacji otrzymanych z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie; informacji otrzymanych z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie; raportu Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie; opracowań naukowych; innych informacji zebranych na potrzeby programu. 6 A. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA NADLEŚNICTWA GRYFICE Ryc.1 Zróżnicowana struktura drzewostanu jesienią- leśnictwo Niczonów (fot. Bartłomiej Małecki) 1. Rys historyczny terenów Nadleśnictwa Gryfice 1.1. Historia regionu1 We wczesnym średniowieczu tereny ziemi gryfickiej zamieszkiwały plemiona zachodnich Pomorzan – były to kręgi wpływów Wolinian, Pyrzyczan i Brzeżan. Współczesne badania archeologiczne dowodzą o prawdopodobieństwie ciągłości osadniczej sięgającej okresu kultury jastorfskiej, z silnymi wpływami halsztackimi. Kamień Pomorski należy do najstarszych miast na Pomorzu Zachodnim. Ślady osadnictwa pochodzą już ze starożytności. Kamień Pomorski stanowił niegdyś ważny gród obronny plemienia Wolinian. Już w IX w na terenie obecnego miasta był gród, a w X w istniało obok grodu podgrodzie. 1 www.gryfice.pl, www.kamienpomorski.pl 7 W czasach Mieszka I i Bolesława Chrobrego ziemie te na krótko przyłączane były do państwa polskiego. W 967 r. Mieszko I włączył całe państwo Wolinian – łącznie z Kamieniem Pomorskim – do Polski. Na wzniesieniu, nad Karpinką, rezydowali władcy Pomorza Zachodniego. Tu miał swój zamek pierwszy historyczny władca słowiański tych ziem, Warcisław I, podporządkowany Polsce. W 1121 r. na ziemi gryfickiej miała miejsce bitwa pod Niekładzem (łac. Naclam), w której Bolesław Krzywousty pobił wojska Pomorza Zachodniego dowodzone przez księcia Świętopełka. Wiosną 1124 r. na polecenie księcia Bolesława Krzywoustego przybyła nad dolną Regę misja chrystianizacyjna biskupa Ottona z Bambergu. Przekazy ludowe podają, że nauczania nowej wiary dokonywano w miejscu o nazwie „Apostołów” leżącej pomiędzy dzisiejszymi Gryficami a Trzygłowiem. W roku 1140 papież Innocenty II ustanawia biskupstwo w Wolinie. Pierwszym biskupem zostaje kapelan Bolesława Krzywoustego, Wojciech. Wolin był siedzibą biskupią niespełna 36 lat. zniszczenie miasta przez Duńczyków zadecydowało o przeniesieniu w roku 1175 biskupstwa do Kamienia Pomorskiego. W połowie XIII w Pomorzem rządzili książęta z pomorskiej dynastii Gryfitów – Barnim I Dobry i Warcisław III, którzy w celu wzmocnienia swojej władzy zachęcali do osiedlania się na tych terenach. Barnim I, książę na Szczecinie – władający obszarami wschodnimi, osiedlał tu przede wszystkim ludność niemiecką, podczas gdy Warcisław, książę dymiński rządzący na terenach zachodnich, namawiał do osiedlenia osadników holenderskich i duńskich. Książęta rywalizowali ze sobą w zakładaniu miast. Warcisław ufundował Greifswald, Desmin i Kołobrzeg. W 1262 r. podpisał dokument lokacyjny na prawie lubeckim, w którym osiedle złożone z trzech wsi, otrzymało prawa miejskie, a także 100 łanów ziemi w okolicach dolnego biegu rzeki Regi. Dokument lokacyjny określał nazwę miasta jako Nova civitas supra Regam (Nowe Miasto nad Regą). Po śmierci Warcisława właścicielem jego ziem został Barnim, który nadał miastu pierwszą właściwą nazwę – Gryfia Góra – miasto nad Regą (łac. Civitas Griphemberch super Regam). W 1634 r. umarł książę Bogusław XIV, a wraz z nim wygasła książęca linia grafitów na Pomorzu. O wpływy na tej ziemi rywalizowali Szwedzi i Brandenburczycy. W wyniku wojny trzydziestoletniej (1618 – 1648) wyniszczeniu i ograbieniu uległo całe Pomorze. Postanowieniem pokoju westfalskiego w Osnabrück w 1648r Gryfice zostały włączone do Brandenburgii-Prus, do której w 1679 r. przyłączono także Kamień Pomorski. Po 30 latach spokoju, w Gryficach pojawili się żołnierze rosyjscy. Wespół z oddziałami Piotra Wielkiego przechodzili przez Gryfice polscy i sascy żołnierze Augusta II Mocnego. Okres walk w tamtych czasach doprowadził do ponownego wyniszczenia miasta. 8 Zreformowano ustrój miejski w 1713 r., wiele dziedzin życia miasta podporządkowano komisariatom wojennym, w 1723 r. – komorze pruskiej. W 1724 r. utworzono powiat gryficki. Za reformą administracyjną, w nazwie miasta nastąpiła niewielka zmiana z Griffenberge na Greiffenberg. W 2. połowie XVIII wieku (wojna siedmioletnia) miasto było zajmowane trzykrotnie przez wojska carycy Elżbiety. W 1761 r. między Gryficami a Karlinem nastąpiła koncentracja wojsk pruskich (ok. 12 tys. żołnierzy). Przeciwko nim wystawiono korpus rosyjski (ok. 35 tys. żołnierzy). Do walk doszło pod murami miasta Gryfice. Ostrzał artyleryjski zniszczył liczne fortyfikacje oraz wywołał pożary w samym mieście. Po poddaniu się załogi pruskiej miasto było okupowane przez wojska carskie do 1762 r. Od 1815 r. rozpoczął się tzw. „Ostflucht” (ucieczka ze wschodu). W regionie nastąpiło stopniowe ożywienie gospodarcze. Od 1816 r., w wyniku reformy administracyjnej, Gryfice stały się siedzibą powiatu w rejencji szczecińskiej – prowincji Pomorze. Pojawiła się nowa nazwa miasta Greifenberg in Pommern. W odróżnieniu od dawnego municypium w Gryficach powstał samorząd miejski. Jego organem było kolegium magistrackie, wybierane przez deputowanych miejskich. Na czele magistratu stał burmistrz, wspomagany przez ławników. Kolegium magistrackie załatwiało sprawy własnościowe miasta, porządkowe i patronackie. Zostały przy tym zniesione przywileje średniowieczne. Zanikowi uległ dawny ustrój cechowy i monopole. Zostały stworzone możliwości do dalszego rozwoju gospodarczego miasta. Ożywił się handel. Karczmy i gospody przeżywały swoje "złote dni". Od 1842 roku Kamień Pomorski uzyskał połączenie żeglugowe ze Szczecinem, a w latach późniejszych wybudowano nowoczesne drogi bite do Trzebiatowa, Gryfic i Nowogardu; w 1892 roku tor kolejowy do Szczecina. W 1862 r. Gryfice obchodziły 600-lecie nadań praw miejskich. Hermann Riemann opracował zarys monografii miasta, Historia miasta Gryfice (niem. Geschichte der Stadt Greifenberg in Pommern). Wzrosło zainteresowanie archeologią, które doprowadziło do odkrycia "skarbu" – dużych monet zakopanych jeszcze w okresie przedlokacyjnym miasta. W latach 70. XIX w. koło Polesina odkryto groby z okresu kultury łużyckiej. Uratowano przed rozebraniem zabytki kultury materialnej i dawnych fortyfikacji miasta. W zabudowie miasta nadal znajdują się budynki, w stylu ryglowym. Tylko nieliczni mieszkańcy budowali swoje wille na obrzeżach miasta. W 2. poł. XIX w. wzniesiono synagogę i kościół neogotycki. Dopiero przełom XIX i XX wieku przyniósł dalszy rozwój gospodarczy miasta, na którego terenie wybudowano cukrownię, fabrykę wyrobów ceramicznych i pieców, krochmalnię oraz fabrykę marmolady. W 1882 r. Gryfice uzyskały połączenie kolejowe dzięki budowie linii Dąbie – Kołobrzeg, ułatwiające znacznie transport 9 płodów rolnych do większych miast i portów a w 1896 r. zakończono budowę pierwszej wąskotorowej linii kolejowej przez Popiele do Niechorza. 2 lata później otwarto linię do Dargosławia przez Tąpadły. W 1901 r., nowo zbudowana linia połączyła Gryfice z Golczewem, a w 1913 r. uruchomiono kolej do Kołomąciai dalej przez Golczewo do Stepnicy. Po I wojnie światowej Pomorze Zachodnie znalazło się w granicach Rzeszy Niemieckiej. Po zakończeniu II wojny światowej zachodnia część obszaru przypadła Polsce, a jej ludność została wysiedlona. Na wyzwolonych terenach tworzone były radzieckie komendantury wojenne, zastępowane polską administracją cywilną. W latach 1945 – 1999 obszar wchodził w skład województwa szczecińskiego, obecnie województwa zachodniopomorskiego. Ryc.2 Fragment mapy Pomerania et Rerum in Ea Memo Rabilium Brevis desripto E.Lubini 1:235 Amsterdam 1816 10 Ryc.3 Fragment mapy Polonia Regnum, et Silesia Ducatus M.Merian, Frankfurt 1646 r Ryc.4 Fragment mapy General- Karte von dem Preussischen Staate- - Halle (1818-1821) 11 1.2. Historia Nadleśnictwa w obecnym kształcie2 Przed rozpoczęciem II wojny światowej na terenie obecnego Nadleśnictwa Gryfice funkcjonowało Nadleśnictwo Grunhaus mające swą siedzibę niedaleko Trzebiatowa w oddz. 90 b, c. Z dniem 18 czerwca 1945 roku na obszarze tym rozpoczęło działalność Nadleśnictwo Państwowe Zieleniewo z siedzibą w Trzebiatowie przy ul. Żółwiej 10. Podlegało wówczas Dyrekcji Lasów Państwowych w Gorzowie Wlkp., a od 1947 roku Dyrekcji Lasów Państwowych Okręgu Lubuskiego w Gorzowie Wlkp. W 1947 roku przeniesiono siedzibę Nadleśnictwa do budynku oddalonego około 2 km od centrum Gryfic, gdzie do dzisiaj funkcjonuje. W 1949 roku zmieniono nazwę na Nadleśnictwo Gryfice. Obecne Nadleśnictwo Gryfice powstało w roku 1972 z połączenia dawnego Nadleśnictwa Gryfice oraz części byłego Nadleśnictwa w Kamieniu Pomorskim. 2 www.szczecin.lasy.gov.pl/web/gryf 12 2.Położenie Nadleśnictwo Gryfice jest nadleśnictwem dwuobrębowym, podzielonym na 13 leśnictw: Mrzeżyno, Gosław, Raduń, Górzyca, Prusinowo, Lubin, Rybokarty, Kołomąć, Pobierowo, Niczonów, Świerzno, Chomino i Jatki. Ryc.5 Podział Nadleśnictwa Gryfice na leśnictwa. Powierzchnia nadleśnictwa wynosi: Obręb Gryfice: 12 251,68 ha Obręb Kamień Pomorski: 7 060,66 ha Razem: 19 312,34 ha Nadleśnictwo Gryfice położone jest w północno wschodniej części RDLP Szczecin. Na południowym wschodzie graniczy z Nadleśnictwem Resko, na południu z Nadleśnictwem 13 Rokita, na zachodzie z Nadleśnictwem Międzyzdroje. Od wschodu graniczy z Nadleśnictwem Gościno (RDLP Szczecinek). Ryc.6 Umiejscowienie obrębów Nadleśnictwa Gryfice (obrębu Kamień Pomorski i obrębu Gryfice) na tle sąsiadujących obrębów Nadleśnictw z RDLP Szczecin. Terytorialny zasięg działania nadleśnictwa obejmuje w ramach Województwa Zachodniopomorskiego następujące powiaty i gminy Powiat: kamieński: Gmina: Dziwnów Gmina: Golczewo Gmina: Kamień Pomorski Gmina: Świerzno Powiat: gryficki: Gmina: Gryfice Gmina: Rewal Gmina: Trzebiatów Gmina: Karnice Gmina: Brojce Gmina: Płoty Powiat: kołobrzeski: Gmina: Siemyśl Gmina: Rymań 14 Tab. 1 Lasy w terytorialnym zasięgu Nadleśnictwa. Lasy stanowiące własność Skarbu Państwa Województwo W zarządzie LP Pozostałe Powierzchnia Powiat ogólna Urządz. sąsiad. Gmina Parki inne [km2] n-ctwo n-ctwo (część gminy) Powierzchnia w ha 1 2 zachodniopomorskie kamieński miasto Kamień Pom. Dziwnów Gloczewo Kamień Pomorski Świerzno gryficki miasto Gryfice miasto Trzebiatów Gryfice Rewal Trzebiatów Karnice Brojce Płoty kołobrzeski Siemyśl Rymań R-m lasy w obw. nadzorczym Województwo Powiat Gmina (część gminy) 3 4 5 6 991.94 226.09 2.40 11.53 9.64 66.24 136.28 765.28 12.39 10.13 240.10 41.13 215.30 133.14 107.39 5.70 0.57 0.14 0.43 18004,28 5804.46 467.21 562.58 595.76 4178.91 12172,93 53.78 27.32 4999.09 1045.84 2763.71 1611.49 1651,05 20.65 26.89 13.54 13.35 - - - - - 991.94 18004,28 - Lasy nie stanow. własności Skarbu Państwa stan wł. stan. własn. osób fizycz. osób Razem prawnych Razem 7 - 1350.14 432.00 1.83 120.29 5.04 100.03 204.81 918.14 0.91 166.03 201.31 231.30 172.00 141.87 4.72 0.00 - 19354,42 6236.46 1.83 587.50 567.62 695.79 4383.72 13091,07 54.69 27.32 5165.12 1247.15 2995.01 1783.49 1792,92 25.37 26.89 13.54 13.35 - 1350.14 19354,42 Lasy współwłasności Skarbu P. i osób fizycz. Ogółem (7+10+11) Lesistość (12:2) % 12 13 powierzchnia w ha 1 zachodniopomorskie kamieński miasto Kamień Pom. Dziwnów Gloczewo Kamień Pomorski Świerzno gryficki miasto Gryfice miasto Trzebiatów Gryfice Rewal Trzebiatów Karnice Brojce Płoty kołobrzeski Siemyśl Rymań R-m lasy w obw. nadzorczym 8 370.02 104.00 4.00 9 10 142.30 63.00 11.00 512.32 167.00 4.00 11.00 70.00 30.00 266.02 51.00 1.00 79.30 121.00 31.00 345.32 69.04 14.98 88.42 55.57 38.01 47.15 15.67 9.24 3.54 3.70 116.19 30.65 97.66 59.11 41.71 266.02 79.30 345.32 15 11 - 19866,74 6403.46 5.83 598.50 567.62 816.79 4414.72 13436,39 54.69 27.32 5281.31 1277.80 3092.67 1842.60 1834,63 25.37 26.89 13.54 13.35 20.0 28.3 2.4 51.9 58.9 12.3 32.4 17.5 4.4 2.7 22.0 31.1 14.4 13.8 17.0 4.4 47.2 96.7 31.0 - 19866,74 20.0 Nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa w imieniu Starosty powiatu gryfickiego i kamieńskiego sprawuje Nadleśniczy na podstawie porozumień zawartych między zainteresowanymi stronami. W lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa nie stwierdzono występowania szczególnych form ochrony przyrody. 3. Regionalizacja przyrodniczo – leśna „Regionalizacja przyrodniczo - leśna Polski na podstawach ekologiczno- fizjograficznych” 3określa położenie Nadleśnictwa Gryfice w: Kraina: Bałtycka (I) Dzielnica: Pas Nadmorski (I.1) Mezoregion: Wybrzeże Szczecińskie (I.1a) Dzielnica: Nizina Szczecińska (I.2) Mezoregion: Równiny Szczecińskie (I.2b) Dzielnica: Pobrzeże Słowińskie (I.4) Mezoregion: Równina Słupska (I.4a) 4. Regionalizacja geobotaniczna. Położenie Nadleśnictwa Gryfice zgodnie z regionalizacją geobotaniczną wykorzystywaną przy określeniu zróżnicowania zespołów roślinnych: Obszar: Europejskie Lasy Liściaste i Mieszane, Prowincja: Środkowoeuropejska, Podprowincja: Południowobałtycka, Dział: Pomorski (A), Kraina: Brzegu Bałtyku (A.1), Okręg: Zachodni (A.1.1), Kraina: Pobrzeża Pomorskiego (A.2), Okręg: Koszalińsko - Woliński (A.2.2), Kraina: Pojezierzy Środkowo-pomorskich (A.4), Okręg: Świdwiński (A.4.2). 3 T. Trampler i wsp. 1990. Regionalizacja przyrodniczo – leśna. PWRiL. Warszawa. J.M. Matuszkiewicz. 1994. Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne 1:2500000, 1. Krajobrazy roślinne, 2. Regiony botaniczne (42.5) (w:) Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Główny Geodeta Kraju. IGiPZ PAN. Warszawa. 4 16 4 , 5. Regionalizacja fizyczno – geograficzna. Według „Geografii fizycznej Polski” 5 Nadleśnictwo Gryfice położone jest w: Podobszarze: Pozaalpejskiej Europy Zachodniej (3), Prowincji: Niżu Środkowoeuropejskiego (31), Podprowincji: Pobrzeża Południowobałtyckigo (313), Regionie: Pobrzeża Szczecińskiego (313.2-3), Mezoregionie: Wybrzeże Trzebiatowskie (313.22) Równiny Gryfickiej (313.33) Wybrzeże Trzebiatowskie Obejmuje strefę brzegową Bałtyku o powierzchni około290 km2 , ciągnącą się od Zalewu Kamieńskiego i ujścia Dziwny na zachodzie, do doliny Parsęty na wschodzie. Licząca 56 km linia brzegowa Wybrzeża Trzebiatowskiego nie jest zbyt zróżnicowana. W części zachodniej jest to wąska Mierzeja Dziwnowska, oddzielająca ujście Dziwny i jezioro Wrzosowo od morza. Na tym odcinku brzeg ma charakter piaszczysty z intensywnie niszczonymi wałami wydmowymi. Od Dziwnówka aż po Niechorze brzeg ma charakter klifowy o wysokości maksymalnej do kilkunastu metrów. Na wschód od Niechorza, aż do ujścia Regi wzdłuż brzegu ciągnie się szeroki pas wydm nadmorskich porośniętych borem sosnowym i osiągających wysokość do 40 m. n.p.m6. Równina Gryficka Znajduje się bezpośrednio na południe od Wybrzeża Trzebiatowskiego i obejmuje pas wysoczyzn morenowych ciągnących się od doliny Dziwny do doliny Parsęty oraz pomiędzy północną i południową odnogą Pradoliny Pomorskiej. Powierzchnia obszaru dochodzi do około 2100 km2. Na obszar Równiny Gryfickiej składają się zarówno wysoczyzny morenowe płaskie i faliste o wysokości od 30 m. n.p.m. na północy i zachodzie, do około 50-60 m. n.p.m. na południu. Powierzchnię Równiny Gryfickiej urozmaicają w wielu miejscach pagórki kemów oraz niezbyt liczne wały ozów. Kulminacje terenu stanowią pojedyncze wzgórza morenowe między innymi Bukowiec (75,4 m. n.p.m.)7. 5 6 7 J. Kondracki. 1988. Geografia fizyczna Polski. PWN. Warszawa. Kaczanowska K. (red.). Przyroda Pomorza Zachodniego. Officyna in Plus. Szczecin 2002. Kaczanowska K. (red.). Przyroda Pomorza Zachodniego. Officyna in Plus. Szczecin 2002. 17 6. Regionalizacja klimatyczna. Według regionalizacji klimatycznej „Regiony Klimatyczne Polski” 8 tereny Nadleśnictwa Gryfice leżą w: - regionie I – Zachodnionadmorskim W porównaniu z innymi regionami Pomorza odznacza się największa liczbą dni słonecznych i ciepłych oraz bez opadów, a także najmniejsza liczbą dni z dużym zachmurzeniem. Pogody przymrozkowi i mroźne są tutaj najrzadziej notowane9. - regionie II – Środkowonadmorskim Panuje tutaj nieco bardziej ostry klimat niż w regionie Zachodnionadmorskim. Występuje tu znacznie więcej dni z dużym zachmurzeniem oraz większą liczbą dni z opadami atmosferycznymi10. - regionie VII - Środkowopomorskim. W porównaniu z regionem zachodniopomorskim klimat jest tutaj bardziej ostry. Więcej jest dni przymrozkowych i mroźnych, mniej ciepłych. Częściej występują dni z opadem atmosferycznym11. Klimat obszaru nadleśnictwa jest korzystny dla rozwoju roślinności drzewiastej, dzięki łagodnym temperaturom i dużej wilgotności powietrza. Gatunki liściaste w takich warunkach klimatycznych mogą zajmować gleby uboższe niż w głębi lądu, znajdując tu średnie a nawet dobre warunki wegetacyjne12. Tab.2 Dane pogodowe dla stacji meteorologicznej w Koszalinie, oraz w Szczecinie13 Lata Stacje meteorologiczne Koszalin Szczecin 2000 2006 2007 2000 2006 2007 Średnia temp. powietr za w °C 9,7 9,2 9,5 9,9 9,9 10,3 Roczne sumy opadów Średnia prędkość wiatru w m/s Usłoneczni enie wh 670 717 1013 571 521 794 2,9 3,2 3,6 3,4 3,8 4,1 1780 1976 1710 1637 1732 1639 Średnie zachmurze nie w oktantach a 5,6 5,5 5,9 5,1 5,0 5,2 a Stopień zachmurzenia nieba od 0 (niebo bez chmur) do 8 (niebo całkowicie pokryte chmurami). 8 A. Woś. 1999. Klimat Polski. PWN. Warszawa. 9 Kaczanowska K. (red.). Przyroda Pomorza Zachodniego. Officyna in Plus. Szczecin 2002. Kaczanowska K. (red.). Przyroda Pomorza Zachodniego. Officyna in Plus. Szczecin 2002. 11 Kaczanowska K. (red.). Przyroda Pomorza Zachodniego. Officyna in Plus. Szczecin 2002. 10 12 A. Woś 1994. Typy pogody, Regiony klimatyczne (31.8) (w:) Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Główny Geodeta Kraju. IGiPZ PAN. Warszawa. 13 Rocznik Statystyczny Województwa Zachodniopomorskiego. 2008. Urząd Statystyczny. Szczecin. 18 7. Miejsce i rola Nadleśnictwa Gryfice w gospodarce przestrzennej regionu. W opracowanej „Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020” 14 , w rozdziale dotyczącym środowiska przyrodniczego wskazano następujące problemy: - nierozwiązany problem gospodarki odpadami, - nadmierne zanieczyszczenie wód powierzchniowych i zaawansowane procesy eutrofizacji jezior, - nadmierne zanieczyszczenia komunikacyjne, emisja spalin i hałasu, - zahamowanie introdukcji obcych gatunków flory i fauny. W rozdziale dotyczącym gospodarki leśnej zapisano następujące problemy: - niewykorzystanie możliwości rozwoju turystyki aktywnej, - niewykorzystanie możliwości rozwoju w branży drzewnej, - zagrożenia powodowane przez zanieczyszczenia i nadmierny rozwój szkodników, - zagrożenie pożarowe i szkody powodowane przez turystów, - introdukcja obcych gatunków fauny i flory. W związku z tym do zadań w regionie należy: - wspieranie procesów restrukturyzacji rolnictwa związanych z zalesieniami, - wspieranie programów i edukacji służących ochronie przyrody i zachowaniu witalności ekosystemów leśnych, - wspieranie rozwoju przedsiębiorstw działających na podstawie istniejącej bazy surowcowej, - promocja produktów regionalnych opartych na surowcach leśnych, runie leśnym itp., - promocja turystyki związanej z gospodarką leśną (turystyka ekologiczna, rowerowa, myślistwo). Jednym z celów strategicznych województwa jest zachowanie i ochrona wartości przyrodniczych i racjonalna gospodarka zasobami, które realizuje się poprzez: - usuwanie skutków i przeciwdziałanie degradacji środowiska, - zachowanie, ochrona i odtwarzanie walorów i zasobów środowiska naturalnego, - racjonalna gospodarka zasobami naturalnymi regionu, efektywne wykorzystanie zasobów i odnawialnych źródeł energii, - rewitalizacja obszarów zurbanizowanych. 14 Baraniecki. J., (red.) Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020.Szczecin2005” 19 W kwestii ochrony przyrody przewiduje się następujące cele: szczegółowe rozpoznanie i udokumentowanie zasobów przyrody (m.in. waloryzacja przyrodniczo-leśna nadleśnictwa, waloryzacja przyrodnicza gmin); objęcie ochroną lasów o wysokich walorach przyrodniczych i cennych zasobów przyrody ożywionej i nieożywionej; racjonalna gospodarka leśna, rolna i surowcowa; systematyczne zwiększanie lesistości; przebudowa drzewostanów z zachowaniem zasad selekcji, hodowli oraz ochrony lasu stosowanych w wielofunkcyjnej gospodarce leśnej, regulacja granicy polno - leśnej oraz zapewnienie powiązań między kompleksami leśnymi; zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne zgodnie z zasadami ochrony środowiska; pobudzenie społeczności lokalnych do aktywnego i właściwego zarządzenia środowiskiem; wspieranie i koordynowanie działań mających na celu poprawę zdrowotności środowiska naturalnego; podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa15. 8. Porównanie wybranych cech drzewostanów różnych jednostek leśnych. Wybrane cechy taksacyjne drzewostanów Nadleśnictwa Gryfice na tle jednostek leśnych: Tab.3 Porównanie wybranych cech drzewostanów Nadleśnictwa Gryfice16 Jednostka Nadleśnictwo Gryfice stan na 01.01.2009 RDLP Szczecin stan na 01.01.2007 Lasy Państwowe stan na 01.01. 2007 Województwo zachodniopomorskie stan na 01.01.2007 Średni wiek Przeciętna zasobność [m3/ha] Udział siedlisk borowych [%] Udział pow. gatunków iglastych [%] 62 282 18,5 56,2 56 247 54,6 78,7 60 236 52,7 76,4 52 brak informacji 55,1 73,2 15 J. Baraniecki (red.). 2005. Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020. http://www.bip.umzachodniopomorskie.pl/zalaczniki/art/051206100036.pdf. 16 Wyniki aktualizacji powierzchni leśnej i zasobów drzewnych w Lasach Państwowych na dzień 1 stycznia 2007 r. wykonana przez BULiGL na zamówienie DGLP. Warszawa. 20 9. Grupy funkcji lasów Nadleśnictwa Gryfice. Zestawienie grup funkcji lasów Nadleśnictwa Gryfice przedstawia poniższa tabela (powierzchnia leśna zalesiona i niezalesiona): Tab.4 Zestawienie grup funkcji lasu w Nadleśnictwie Gryfice Powierzchnia leśna zalesiona i niezalesiona Lp Dominujące funkcje lasu Gryfice Kamień Pomorski Nadleśnictwo ha % ha % ha % I REZERWATY 2736,03 24,8 658,70 10,1 3394,73 19,3 II LASY OCHRONNE 8307,60 75,2 5843,35 89,9 14150,95 80,7 III LASY WIELOFUNKCYJNE 11043.63 100 6502,05 100 17545,68 100 Ogółem I REZERWATY - II LASY OCHRONNE 19 III LASY WIELOFUNKCYJNE 81 Ryc.7 Zestawienie grup funkcji lasu 21 Porównanie wybranych cech drzewostanów: Tab.5. Porównanie wybranych cech taksacyjnych drzewostanów w ramach grup funkcji lasu (Wzór 1b.) Obiekt, nazwa: rezerwatu, obrębu, nadleśnictwa Obręb Gryfice Obręb Kamień Pomorski Nadleśnictwo Gryfice Przeciętny Przeciętny Grupa funkcji wiek zapas [lat} [m3/ha] lasy ochronne ogółem obręb lasy ochronne ogółem obręb lasy ochronne ogółem nadl. 84 64 87 58 84 62 239 279 318 287 255 282 Średni przyrost [m3/ha] Udział Udział gatunków gatunków liściastych iglastych [%] [%] 5 7 6 8 5 8 34,2 47,9 16,0 35,9 30,6 43,4 65,8 52,1 79,2 62,6 68,5 56,0 10. Charakterystyka kompleksów leśnych. Lasy Nadleśnictwa Gryfice składają się z 219 kompleksów leśnych. Tab.6 Liczba kompleksów leśnych Nadleśnictwo Gryfice Wielkość kompleksu [ha] do 1,00 1,01-5,00 5,01-20,00 20,01-100,00 100,01-500,00 500,01-2000,00 powyżej 2000 ogółem Liczba Łączna pow. kompleksów [ha] 52 50 55 32 18 11 1 219 19,57 122,86 578,36 1508,17 4040,74 10775,06 2267,58 19 312,34 Największe kompleksy leśny w Nadleśnictwie Gryfice to: - kompleks znajdujący się w centralnej części obrębu Kamień Pomorski przy miejscowościach Niczonów, Gostyniec, Świerzno. Zajmuje powierzchnię 2267,58 ha. - kompleks znajdujący się na terenie obu obrębów leśnych (w większej części na obrębie Gryfice), przy miejscowościach Kępica, Rybokarty, Świeszewo. Zajmuje powierzchnię 1825,66 ha. - kompleks położony w północnej części obrębu Gryfice na wydmach nadmorskich, ciągnący się od Niechorza na wschód do Mrzeżyna. Zajmuje powierzchnię 1763, 32 ha. 22 B. FORMY OCHRONY PRZYRODY – ISTNIEJĄCE, PROJEKTOWANE |I PROPONOWANE. Ryc.8 Drzewostan bukowy z bluszczem pospolitym (fot. Bartłomiej Małecki) I. Ustawa o ochronie przyrody. Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady ochrony przyrody jest Ustawa o Ochronie Przyrody z 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880), która w rozdziale 2 określa formy ochrony przyrody: 1. Parki narodowe. 2. Rezerwaty przyrody. 3. Parki krajobrazowe. 4. Obszary chronionego krajobrazu. 5. Obszary Natura 2000. 6. Pomniki przyrody. 23 7. Stanowiska dokumentacyjne. 8. Użytki ekologiczne. 9. Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe. 10. Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. 1. Istniejące, projektowane i proponowane formy prawnej ochrony przyrody w Nadleśnictwie Gryfice. Do istniejących form ochrony przyrody należą: obszary Natura 2000 (2) pomniki przyrody (2) ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów Ochronę bogactwa przyrodniczego projektuje się i proponuje rozszerzyć o kolejne (tu zaliczono te, które były wcześniej już podawane w różnego typu opracowaniach): rezerwaty przyrody obszary chronionego krajobrazu obszary Natura 2000 pomniki przyrody stanowiska dokumentacyjne użytki ekologiczne zespoły przyrodniczo-krajobrazowe 2. Rezerwaty przyrody – projektowane Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze , a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi. Na terenie Nadleśnictwa Gryfice projektowane jest utworzenie dwóch rezerwatów przyrody. 24 Projektowany Rezerwat przyrody „Mszar koło Siemidarżna” Rezerwat torfowiskowy zlokalizowany na terenie gminy Brojce, w oddz. 116 d, f, g, h, 117 g, h, 118 h oraz wszystkich wyłączeń liniowych położonych w granicach wymienionych wydzieleń na powierzchni 21,23 ha. Rezerwat posiada wyznaczoną otulinę o powierzchni 41,53 ha. Wydzielenia wchodzące w skład otuliny: 116 b, 116 c, 116 i, 116 j, 116 k, 117 a, 117 b, 117 c, 117 d, 117 f, 117 i, 117 j, 117 k, 118 a, 118 i, 118 l oraz wszystkie wyłączenia liniowe położone w granicach wymienionych wydzieleń. Cel ochrony: Zachowanie śródleśnego torfowiska wysokiego i przejściowego z bogatą florą torfowców, mchów i charakterystycznych dla ekosystemów torfowiskowych roślin naczyniowych: turzycy bagiennej (Carex limosa), bagnicy torfowej (Scheuchzeria palustris), rosiczki okrągłolistnej (Drosera rotundifolia), przygiełki białej (Rhynchospora alba) i modrzewnicy zwyczajnej (Andromeda polifolia). Typ i podtyp projektowanego rezerwatu przyrody: Wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dn. 30 marca 2005 r. w sprawie rodzajów, typów i podtypów rezerwatów przyrody (DZ. U. nr 60, poz. 533). A. Rodzaj rezerwatu: torfowiskowy (T) B. Ze względu na dominujący przedmiot ochrony: typ- fitocenotyczny (PFi), podtyp zbiorowisk leśnych (zl). C. Ze względu na główny typ ekosystemu: typ- torfowiskowy (ET), podtyp torfowisk wysokich (tw)17 Opis szaty roślinnej: Śródleśne torfowisko wysokie z niedużym udziałem fitocenoz torfowisk przejściowych, z klasycznym układem zbiorowisk roślinnych. Porośnięte głównie borem bagiennym Vaccino ulginosi-Pinetum Warstwę mszarną tworzy głównie torfowiec Sphagnum megalanicum ,mniejszy udział ma Sphagnum fallax, Aulacomnium palustre i in. Warstwę 17 Urszula Banaś- Stankiewicz Weryfikacja walorów przyrodniczych proponowanego do ochrony rezerwatu „Mszar koło Siemidarżna” Szczecin 2008. 25 zielną tworzy głównie wełnianka pochwowata Eriophorum vaginatum oraz żurawina błotna Oxycoccus palustris. W warstwie krzewów licznie występuje bagno zwyczajne Ledum palustre, modrzewnica europejska Andromeda polifonia, oraz w mniejszym udziale borówka bagienna Vaccinum uliginosum i in. Brak jest otwartych powierzchni wodnych, które w wyniku sukcesji naturalnej zarosły płem mszarnym oraz fitocenozami wysokotorfowiskowymi. Mały udział trzęślicy modrej Molinia caerulea i innych gatunków obcych zbiorowiskom mszarnym wskazuje na dobry stan hydrologiczny torfowiska. 18 Wskazania ochronne: Do czasu prawnego powołania rezerwatu oraz opracowania jego planu ochrony z dokładnymi wskazaniami ochronnymi proponuje się: - zaniechanie prac melioracyjnych w obrębie torfowiska, - zaniechanie zrębów zupełnych w granicach rezerwatu oraz otuliny. Ryc.9 Położenie projektowanego rezerwatu „Mszar koło Siemidarżna” 18 Urszula Banaś- Stankiewicz Weryfikacja walorów przyrodniczych proponowanego do ochrony rezerwatu „Mszar koło Siemidarżna” Szczecin 2008. 26 Ryc.10 Fragment projektowanego rezerwatu „Mszar koło Siemidarżna” – oddz. 117 h (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.11 Fragment mszaru torfowego w projektowanym rezerwacie „Mszar koło Siemidarżna” – oddz. 117 h (fot. Bartłomiej Małecki) 27 Projektowany Rezerwat przyrody „Bór bażynowy w Mrzeżynie” Rezerwat leśny, zlokalizowany na terenie gminy Trzebiatów, w wydzieleniach 2A h i 2A i na powierzchni 8,92 ha. Cel ochrony: Zachowanie jednego z najlepiej wykształconych na polskim wybrzeżu fragmentu boru bażynowego (Empetro-nigri Pinetum) z charakterystyczną dla tego zespołu florą: tajężą jednostronną (Goodyera repens), bażyną czarną (Empetrum nigrum), borówką bagienną (Vaccinium uliginosum), widłakiem goździstym (Lycopodium clavatum) i wiciokrzewem pomorskim (Lonicera periclymenum). Typ i podtyp projektowanego rezerwatu przyrody: Wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dn. 30 marca 2005 r. w sprawie rodzajów, typów i podtypów rezerwatów przyrody (DZ. U. nr 60, poz. 533). A. Rodzaj rezerwatu: leśny (L) B. Ze względu na dominujący przedmiot ochrony: typ- fitocenotyczny (PFi), podtyp zbiorowisk leśnych (zl). C. Ze względu na główny typ ekosystemu: typ- leśny i borowy (EL), podtyp- borów nizinnych (bni).19 Opis szaty roślinnej Fragment dobrze zachowanego boru bażynowego Empetro nigri-Pinetum w pasie wydm nadmorskich. Ponad stuletni drzewostan sosnowy, w typowej dla tego zespołu roślinnego skarłowaciałej postaci. W drzewostanie dominującą rolę odgrywa sosna zwyczajna Pinus sylvestris, niewielki udział posiada kosodrzewina Pinus mugo różniąca się od górskiej odmiany bardziej smukłą sylwetką. Warstwa krzewów i krzewinek jest bardzo bogata. Masowo występują: bagno zwyczajne Ledum palustre, bażyna czarna Empetrum nigrum, borówka czarna Vaccinum myrtillus. Ze względu na rozbudowana warstwę krzewów warstwa zielna boru jest słabiej wykształcona, w przeciwieństwie do dobrze uformowanej warstwy mszystej, którą głównie tworzą; Pleurozium schreberi, Pseudoscleropodium purum, Leucobryum glaucum, Sphagnum sp. i in. 20 19 Urszula Banaś- Stankiewicz Weryfikacja walorów przyrodniczych proponowanego do ochrony rezerwatu „Bór bażynowy w Mrzeżynie” Szczecin 2008. 20 Urszula Banaś- Stankiewicz Weryfikacja walorów przyrodniczych proponowanego do ochrony rezerwatu „Bór bażynowy w Mrzeżynie” Szczecin 2008. 28 Wskazania ochronne: Do czasu prawnego powołania rezerwatu oraz opracowania jego planu ochrony z dokładnymi wskazaniami ochronnymi, proponuje się w granicach projektowanego rezerwatu zaniechanie użytkowania przedrębnego i rębnego. Ryc.12 Położenie projektowanego rezerwatu „Bór bażynowy w Mrzeżynie” 29 Ryc.13 Fragment projektowanego rezerwatu „Bór bażynowy w Mrzeżynie”- oddz. 2A i (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.14 Warstwa krzewów z bażyną czarną i bagnem zwyczajnym w projektowanym rezerwacie „Bór bażynowy w Mrzeżynie”- oddz. 2A i (fot. Bartłomiej Małecki) 30 3. Rezerwaty przyrody – proponowane. Proponowany Rezerwat przyrody „Bórbagno koło Przybiernówka” Rezerwat florystyczny, zlokalizowany na terenie gminy Gryfice w oddz. 261 c, d, g, i(część wydzielenia), 262 a, c oraz wszystkich wyłączeń liniowych położonych w granicach wymienionych wydzieleń na powierzchni 9,27 ha. Ryc.15 Położenie proponowanego rezerwatu „Bórbagno koło Przybiernowka” Celem ochrony jest zachowanie naturalnego boru bagiennego (Vaccinio uliginosiPinetum) wraz ze stanowiskami zagrożonych i rzadkich gatunków roślin tj.: widłaka jałowcowatego (Lycopodium annotinum), widłaka goździstego (Lycopodium clavatum), wrzosa bagiennego (Erica tetralix), borówki bagiennej (Vaccinium uliginosum), bażyny czarnej (Empetrum nigrum), rosiczki okrągłolistnej (Drosera rotundifolia), bagna zwyczajnego (Ledum palustre) i żurawiny drobnolistkowej (Oxycoccus microcarpus). 31 Proponowany Rezerwat przyrody „Rybokarty” Rezerwat torfowiskowy, zlokalizowany na terenie gminy Gryfice w oddz. 335 h, i, j, k, l, 336 g, h, i, j, 340 a, b, c, 341 a, b, c, d, oraz wszystkich wyłączeń liniowych położonych w granicach wymienionych wydzieleń na powierzchni 43,04 ha. Ryc.16 Położenie proponowanego rezerwatu przyrody „Rybookarty” Celem ochrony jest zachowanie mszaru i naturalnego boru bagiennego (Vaccinio uliginosi-Pinetum) nad jeziorem, z zagrożonymi elementami flory: borówką bagienną (Vaccinium uliginosum), bażyną czarną (Empetrum nigrum), modrzewnicą zwyczajną (Andromeda polifolia) i bagnem zwyczajnym (Ledum palustre). 4. Obszary Natura 2000. Natura 2000 jest przyjętym przez Unię Europejską systemem ochrony wybranych elementów przyrody, najważniejszych z punktu widzenia całej Europy. System ten nie ma zastępować systemów krajowych, ale je uzupełniać – dawać merytoryczne podstawy do zachowania dziedzictwa przyrodniczego w skali kontynentu. Polega ona na wybraniu (wg odpowiednich kryteriów), a następnie skutecznym chronieniu, określonych obszarów. Podstawę do wybierania i ochrony obszarów zaliczanych do systemu Natura 2000 stanowią dwie dyrektywy europejskie: 32 Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. tzw. Dyrektywa Ptasia, w sprawie ochrony dzikiego ptactwa. W myśl tej dyrektywy tworzy się Obszary Specjalnej Ochrony - OSO. Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1991 r. tzw. Dyrektywa Siedliskowa w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. W myśl tej dyrektywy powołuje się Specjalne Obszary Ochrony – SOO. W dniu 12 grudnia 2008 roku komisja Europejska zatwierdziła 364 Obszary Mające Znaczenie dla Wspólnoty, zajmujące łącznie 8,1% terytorium Polski. Z chwilą zatwierdzenia obszaru przez komisję Europejską, obszar podlega wszystkim przepisom ustaw. Wyznaczenie obszarów siedliskowych nastąpi w drodze rozporządzenia Ministra Środowiska. Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 października 2008 roku wyznaczono 141 obszarów specjalnej ochrony ptaków, zajmujących łącznie 15,65 % Polski. Art. 33. 1. Ustawy o ochronie przyrody zabrania podejmowania działań mogących w znaczący sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt, a także w znaczący sposób wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000. Przepis ten stosuje się odpowiednio do projektowanych obszarów Natura 2000. Na terenie Nadleśnictwa Gryfice znajduje się: - obszar mający znaczenie dla Wspólnoty Europejskiej- PLH 320017 Trzebiatowsko – Kołobrzeski Pas Nadmorski, - obszar specjalny ochrony ptaków- PLB 320010 Wybrzeże Trzebiatowskie, - projektowany obszar specjalnej ochrony siedlisk- PLH 32_01 Dorzecze Regi. Tab.7 Zestawienie zbiorcze powierzchni obszarów Natura 2000 w nadleśnictwie Gryfice Powierzchnia [ha] % pow. nadleśnictwa 6107,14 - 4530,04 23,5 Sumaryczna powierzchnia obszarów Natura 2000 Rzeczywista powierzchnia obszarów Natura 2000 33 Tab.8 Zestawienie wspólnych powierzchni [ha] obszarów Natura 2000. PLB320017 PLB320010 PLH32_01 PLB320017 X 1577,10 - PLB320010 1577,10 X - PLH32_01 X Rys.17 Obszary Natura 2000 w Nadleśnictwie Gryfice PLH 320017 Trzebiatowsko – Kołobrzeski Pas Nadmorski Obszar o powierzchni 17468,79 ha zatwierdzony 12 grudnia 2008 roku przez Komisję Europejską jako obszar mający specjalne znaczenie dla Wspólnoty. Dla tego typu obszaru można stosować pełną procedurę z art. 6 dyrektywy siedliskowej. Wydaniem rozporządzenia Ministra Środowiska obszar ten formalnie stanie się specjalnym obszarem ochrony siedlisk. 34 Ryc.18 Granica obszaru PLB 320017 Trzebiatowsko- Kołobrzeski Pas Nadmorski (czerwona otoczka) w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice Tab.9 Zestawienie powierzchni PLH 320017 Trzebiatowsko- Kołobrzeski Pas Nadmorski PLH 320017 „TrzebiatowskoKołobrzeski Pas pow. obszaru [ha] Nadmorski” Gryfice Kamień Pomorski Nadleśnictwo 17468,79 pow. w zasięgu terytorialnym [ha] 10436,60 1745,50 12182,10 pow. nadleśnictwa [ha] 1803,87 12,58 1816,45 Obręb Gryfice Powierzchnia leśna Oddz. 1a-j, ~a, ~b ; 1A a -f, h –l, ~a; 2b- m, r, ~a- ~c; 2A a- k, ~a; 3 b- h, j- o, ~a- ~c, 4 b- h, ~a- ~d; 4A; 5 b -g, ~a- ~d; 5A; 6 b –h, ~a- ~c, 6A, 7 a, c- m, ~a, ~b; 8; 8A; 9; 10 a, c- f, ~a, ~b; 10A; 11 c- i, ~a- ~c; 12 b, d- h, ~a- ~c; 13 b- d, g, h, ~a- ~c; 14 c- h, ~a; 15 a- c, f, ~b- ~d; 16; 17 a, c- f, ~a, ~b; 18 a- h, ~a, ~b, ~d, 19; 20; 21 a, d- i, ~a- ~c; 22 d- k; 23 c- h, j- r, ~a- ~c; 24 b- g, ~a, ~b; 25 b- d, ~a, ~b; 26 b- d, ~a, ~b; 27 a, b, d- h, j, k, ~a, ~c, ~d; 28 a- d, g- i, ~a- ~c; 29 a- g, i, j, ~a- ~c; 30; 31; 32; 33; 34, 35 a, c, d, g- i, ~a, ~b; 36 b, d- i, ~a, ~b; 37 c- j, ~a- ~b; 38 a- c, f- i, ~a, ~b; 39; 40; 41 b- g, i, j, ~a- ~c; 42 a- i, ~a- ~c; 43 a- l, n, ~a, ~b; 44; 45 a- g, io, ~a, ~b; 46; 47; 48 a- j, l- r, ~a, ~b; 49 a- c, f- n, ~a, ~b; 50 a- s, ~a- ~b; 51 a, b, d- g, i -k, m- p, ~a; 52 b, f, h; 53 a, b, d- i; 54 a, b, f, g, ~a, ~b; 55 a- c, f- k, ~a, ~b, ~d; 56 a- g, ~a, ~b; 57 a, b, d- g, ~b; 58 b- d, ~a; 59 a- d, h- j, l, ~a, ~b; 60 a, c, f, g, i- m, ~a- ~c; 61 a- h, j, k, ~a- ~c; 62 a, b, f, h- j, ~b- ~c; 63 a, c- l, p, ~a- ~c; 64 d, g, h, ~a, ~b; 65 a- c, f, g, i, ~a, ~b. Obręb Kamień Pomorski Powierzchnia leśna Oddz. 501 j, 537 a, 537 b. 35 % Pow. leśna [ha] Pow. nieleśna [ha] 14,7 0,0 9,4 1581,17 12,58 1593,75 222,70 222,70 Powierzchnia nie leśna Oddz. 1~c;1A g, ~b; 2a, n- p, ~d; 2A l; 3 a, i, ~d, 4 a, i; 5 a, h; 6 a, i; 7 b; 10 b; 11 a, b; 12 a, c, i; 13 a, f; 14 a, b; 15 d, g, h, ~a; 17 b, ~c; 18 ~c; 21 b, c; 22 a- c; 23 a, b, i; 24 a; 25 a; 26 a; 27 c, i, l, ~b; 28 f, 29 h, 35 b, f; 36 a, c; 37 a, b; 38 d; 41 a, h; 42 j, k; 43 m, 45 h; 48 k; 49 d; 50 t; 51 c, h, l; 52 a, c, d, g; 53 c; 54 c, d, ~a; 55 d, ~c; 56 ~c; 57 c, ~a; 58 a; 59 f, g, k, m; 60 b, d, h, n; 61 i; 62 c, g, ~a; 63 b, m- o, r, s, ~d; 64 a- c, f, i- l, ~c; 65 d, h, j. Powierzchnia nie leśna - OPIS OBSZARU Ostoja obejmuje najlepiej zachowany fragment zróżnicowanego geomorfologicznie wybrzeża Bałtyku: brzegi klifowe (aktywne – erodujące i ustabilizowane z zaroślami), wydmowe, mierzeje odcinające lagunowe jeziora przymorskie, płytkie ujścia rzek. Typowo wykształcony układ pasowy biotopów obejmuje pas wód przybrzeżnych, plażę z ugrupowaniami organizmów psammofilnych oraz pasami kidziny, inicjalne stadia wydm białych, wydmy szare z roślinnością niską (ugrupowania porostów, psammofilne zbiorowiska trawiaste z okazami mikołajka nadmorskiego, zakrzewienia, stadia inicjalne boru bażynowego), wydmy ustabilizowane porośnięte borami bażynowymi (najlepiej zachowane w regionie fragmenty tych borów między Mrzeżynem a Pogorzelicą z bogatymi populacjami gatunków charakterystycznych), zagłębienia międzywydmowe z mokradłami (w tym stadia inicjalne mszarów). W mezotroficznych lasach mieszanych na podłożu piaszczystym (BetuloQuercetum) występuje charakterystyczny wiciokrzew pomorski. Na zapleczu pasa wydmowego kompleksy lasów bagiennych i łęgowych częściowo na podłożu torfowym: wokół jeziora Liwia Łuża, między Włodarką a Mrzeżynem,, na południowy-zachód od Dźwirzyna i południowy-zachód od Kołobrzegu. Wyniesienia moreny dennej, w pasie brzegowym pokryte są głównie lasami mieszanymi z wiciokrzewem pomorskim. Charakterystycznym elementem pasa brzegowego są jeziora lagunowe oddzielone od morza wąskim pasem mierzei: Resko Przymorskie i Liwia Łuża. Pełnią ważną rolę jako ostoje ptaków, obfitują w cenne gatunki flory. Od południa obszaru Ostoi zamkniętej jest rozległym, pasmowym obniżeniem Pradoliny Bałtyckiej, w dużym stopniu wypełnionej pokładami torfów niskich, w większości odwodnionych w przeszłości i wykorzystywanych jako użytki zielone. Obszar pradoliny przecięty jest siecią kanałów oraz mniej lub bardziej naturalnych cieków (m. in. Rega, Stara Rega, Parsęta, Czarwonka). W ich korytach, starorzeczach oraz na brzegach rozwijają się zbiorowiska roślin wodnych z udziałem halofitów. Obecnie duży procent powierzchni pradoliny nie jest użytkowany rolniczo. Na obrzeżach pradoliny obserwuje się rozwój zarośli z udziałem woskownicy europejskiej. W wyniku degradacji urządzeń hydrotechnicznych występuje miejscowe zabagnienie terenu i okresowe zalewanie, w tym wodami słonawymi. WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE Ostoja odznacza się wysokim stopniem reprezentatywności siedlisk, typowych dla południowego wybrzeża Morza Bałtyckiego. Głównym walorem obszaru jest bardzo dobry stan zachowania typowych biotopów tworzących pas nadmorski, w szczególności kompleksu wybrzeża akumulacyjnego z borami bażynowymi. W obrębie ostoi występuje szereg skupień 36 roślinności halofilnej. Obszar słonorośli na zapleczu pasa wydmowego na północ od Włodarki należy do najbardziej rozległych ekosystemów tego typu w Polsce. Duże populacje tworzą tu: sit Gerarda, aster solny, świbka morska, babka nadmorska, mlecznik nadmorski. Liczne mniejsze skupienia, związane z wysiękami solanki, występują m. in. koło Kołobrzegu. Rozległe mszarne torfowiska typu bałtyckiego rozwinęły się w pasie nadmorskim ze względu na korzystne warunki klimatyczne. W przeszłości częściowo odwodnione obecnie reprezentują mozaiką zbiorowisk naturalnych i stadiów regeneracyjnych. Na powierzchni rozległego torfowiska „Roby” występuję m. in. rzadki mszarnik wrzoścowi, zbiorowiska mszarów i borów bagiennych z bogatymi populacjami roślin torfowiskowych. Łącznie stwierdzono tu 22 rodzajów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Bogata lista gatunków roślin naczyniowych (ponad 1000 gatunków) zawiera dużą liczbę taksonów roślin chronionych, zagrożonych i rzadkich (136 gatunków), w tym 42 gatunki chronione, 3 gatunki z Czerwonej Księgi Roślin Polski, 57 gatunków zagrożonych na Pomorzu i w Wielkopolsce. Stwierdzono tu także 16 gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy. Następnych kilka gatunków zwierząt z tego załącznika może tu występować21. Typy siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG (w odniesieniu do całego obszaru naturowego): 1130 Ujścia rzek 1150 Zalewy i jeziora przymorskie (laguny) 1210 Kidzina na brzegu morskim 1230 Klify na wybrzeżu Bałtyku 1330 Solniska nadmorskie (Glauco - Puccinietalion część – zbiorowiska nadmorskie) 2110 Inicjalne stadia nadmorskich wydm białych 2120 Nadmorskie wydmy białe (Elymo – Ammophiletum) 2130 Nadmorskie wydmy szare 2160 Nadmorskie wydmy z zaroślami rokitnika 2170 Nadmorskie wydmy z zaroślami wierzby piaskowej 2180 Lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich 2330 Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion 21 Standardowy Formularz Danych – Trzebiatowsko- Kołobrzeski Pas Nadmorski 37 4010 Wilgotne wrzosowiska z wrzoścem bagiennym (Ericion tetralix) 4030 Suche wrzosowiska (Calluno – Genistion, Pohlio – Callunion, Calluno – Arcostaphylion) 6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) 7110 Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) 7120 torfowiska wysokie zdegradowane lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji 9130 Żyzne buczyny (Dentario glandulosae – Fagenion, Galio odorati – Fagenion) 9160 Grąd subatlantycki (Stellario – Carpinetum) 91D0 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi – Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi – Pinetum, Pino mugo – Sphagnetum, Sphagno girgensohnii – Piceetum i brzozowo – sosnowe bagienne lasy borealne) 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo – fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso – incanae, olsy źródliskowe) Zagrożenia: presja związana z rozwojem turystyki i rekreacji (niszczenie siedlisk przez zabudowę, niszczenie siedlisk i wydeptywanie siedlisk przez turystów, zanieczyszczanie i zaśmiecanie). Zanieczyszczenia wód. Plany zalesień siedlisk halofilnych i nadrzecznych siedlisk okrajkowych. Zmiany stosunków wodnych (głównie osuszanie oraz odcięcie od dopływu słonych wód). Zmiany w siedliskach związane z pracami zabezpieczającymi wybrzeże (np czyszczenie plaż, zabezpieczanie klifu). Wyniki prac prowadzonych na etapie sporządzania planu ochrony pokazały, że najważniejsze zagrożenia występujące w obrębie ostoi są związane z: kwestiami zagospodarowania przestrzennego ,a w szczególności planami rozwoju miejscowości nadmorskich, w tym rozbudowy infrastruktury wczasowo-turystycznej, planowanej na obszarze ostoi przyrodniczych (głównie lasów i borów nadmorskich, wydmy szarej i białej, wrzosowisk, jezior przymorskich); niszczeniem siedlisk wydmy białej i szarej oraz boru bażynowego przez turystów; nieprawidłową gospodarką wodno-ściekową, obejmującą negatywne oddziaływanie zanieczyszczeń wód jezior przymorskich i Regi ściekami komunalnymi; tamowaniem dopływu wód morskich do toni Jeziora Liwia Łuża będącego jeziorem przymorskim; 38 osuszaniem siedlisk przyrodniczych z roślinnością halofilną występującą w obrębie łąk i pastwisk zlokalizowanych w Pradolinie Pomorskiej; gospodarką leśną, tj. zniekształceniem leśnych siedlisk przyrodniczych; nieprawidłowościami w gospodarce rybackiej prowadzonej w obrębie jezior przymorskich; działalnością niszczącą morza na siedliska przyrodnicze tj. klify, wydmy białą i szarą; metodami zabezpieczania brzegu morskiego wynikającymi ze stosowania metod, które powodują przekształcenie i ubożenie przyrodniczych siedlisk nadmorskich np. z aktywnego klifu w martwy klif, z nadmorskich wydm białych i szarych w zarośla obcych gatunków; utrata siedlisk bytowania zwierząt gatunków ujętych w Załączniku II22. PLB 320010 Wybrzeże Trzebiatowskie Obszar o powierzchni 31757,6 ha utworzony Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 września 2007 roku (Dz. U. z dnia 28 września 2007 roku Nr 179 poz. 1275) zmieniającym rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 z dnia 21 lipca 2004 (Dz. U. Nr 229, poz. 2313). Ryc.19 Granica obszaru PLB 320010 Wybrzeże Trzebiatowskie (czerwona otoczka) w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice 22 Standardowy Formularz Danych – Trzebiatowsko- Kołobrzeski Pas Nadmorski 39 Tab.10 Zestawienie powierzchni PLB 320010 Wybrzeże trzebiatowskie. PLB 320010 pow. pow. w zasięgu Wybrzeże obszaru terytorialnym Trzebiatowskie [ha] [ha] Gryfice Kamień Pomorski Nadleśnictwo 31757,6 14070,49 9445,12 15811,72 pow. nadleśnictwa [ha] 1739,25 1340, 84 3080,09 Obręb Gryfice Powierzchnia leśna Oddz. 1 a, b; 1A i, j, k, l, 2 b- g, k- m, r, ~a- ~c; 2A a- k, ~a; ; 3 b- h, j- o, ~a- ~c; 4 b- h, ~a- ~d; 4A; 5 b -g, ~a- ~d; 5A; 6 b –h, 6A, 7 a, c- m, ~a, ~b; 8; 8A; 9; 10 a, c- f, ~a, ~b; 10A; 11 c- i, ~a- ~c; 12 b, d- h, ~a- ~c; 13 b- d, g, h, ~a- ~c; 14 c- h, ~a; 15 a- c, f, ~b- ~d; 16; 17 a, c- f, ~a, ~b; 18 a- h, ~a, ~b, ~d, 19; 20; 21 a, d- i, ~a- ~c; 22 d- k; 23 c- h, j- r, ~a- ~c; 24 b- g, ~a, ~b; 25 b- d, ~a, ~b; 26 b- d, ~a, ~b; 27 a, b, d- h, j, k, ~a, ~c, ~d; 28 a- d, gi, ~a- ~c; 29 a- g, i, j, ~a- ~c; 30; 31; 32; 33; 34, 35 a, c, d, g- i, ~a, ~b; 36 b, d- i, ~a, ~b; 37 c- j, ~a- ~b; 38 a- c, f- i, ~a, ~b; 41 b- g, i, j, ~a- ~c; 42 a- i, ~a- ~c; 43 a- l, n, ~a, ~b; 44; 45 a- g, i- o, ~a, ~b; 46; 47; 48 a- j, l- r, ~a, ~b; 49 l, m, 59 a- d, g- j, l, ~a, ~b; 60 a, c, f, g, i- m, ~a- ~c; 61 a- h, j, k, ~a- ~c; 62 a, b, f, h- j, ~b- ~c; 63 a; 64 d, g, h, ~a, ~b; 65 a- c, f, g, i, ~a, ~b; 66; 67; 69 a- f, ~a; 70 a- j, ~a, ~b; 71 a- m, ~a, ~b, ~d; 72 a- h, ~a, ~b, ~d; 73 a- h, j, ~a- ~c; 74 a- h, j, k; 75 a, b; 76 a, d; 77 a- i, 78 a- d. Obręb Kamień Pomorski Powierzchnia leśna Oddz. 501 g, h, i, j; 502 r, 503 m, n, o; 505 f, h, i; 506 a- f, m, n, p- s, w- y, ~a- ~c; 507 g- j, l; 523 p, 524 h, k; 525 h, i; 526 h; 528 i, 529 k, l, m ~b; 530 i; 536; 538 a- i; 539 a- c, 540 a- f, 541 a- f, 547; 549; 550; 551; 552 a- d, gj, ~a; 564 a- k, ~a- ~c; 565 a- x, z- kx, ~a- ~d; 603 a- w, ~a- ~c; 603A; 605; 606 a- f, h, i, k- m, p- s, ~a- ~d; 607; 608; 609; 614; 615; 616; 617; 618 a- f, h, ~a- ~c; 622 h- k; 629 a- h, j, l, ~a, ~b; 647; 648 a- d, h- k, m- p, t, ~a- ~d; 649 a- l, ~a- ~c; 650 a, b, d- g, ~a- ~c; 651 b- h, j, k, ~a- ~c; 652 a- g, i- o, ~a- ~d; 653 a- h, ~a; 654 a- c, f- r, ~a, ~b; 655 a- g, i- l, ~a- ~c; 656 a- j, l- o, ~a- ~c; 657 a, c, d, g- i, ~a- ~c; 658 a, c, f- m, ~a- ~b; 659 a, b, d, g- i, k- r, ~a, ~b; 660 a, b, d- h, ~a- ~c; 661 a- c, g, h, ~a; 662; 663; 664 b- n, ~d; 665 a- k, ~a- ~c; 666 a- g, j, k, m, ~a- ~c. % 14,2 19 16,0 pow. pow. leśna nieleśna [ha] [ha] 1544,34 1267,93 2812,27 194,91 72,91 267,82 Powierzchnia nie leśna Oddz. 1A ~b; 2 a, n- p, ~d; 3 a, i, ~d; 4 a, i; 5 a, h; 6 a, i; 7 b; 10 b; 11 a, b; 12 a, c, i; 13 a, f; 14 a, b; 15 d, g, h, ~a; 17 b, ~c; 18 ~c; 21 b, c; 22 a- c; 23 a, b, i; 24 a; 25 a; 26 a; 27 c, i, l, ~b; 28 f, 29 h, 35 b, f; 36 a, c; 37 a, b; 38 d; 41 a, h; 42 j, k; 43 m, 45 h; 48 k; 59 f, k, m; 60 b, d, h, n; 61 i; 62 c, g, ~a; 63 s, ~d; 64 a- c, f, i- l, ~c; 65 d, h, j; 69 ~b; 70 ~c, ~d; 71 ~c, ~f; 72 ~c; 73 i, 74 i; 75 ~d; 76 b, c, f. Powierzchnia nie leśna Oddz. 503 ~c; 506 g- l, o, t; 507 k; 524 i, j; 552 f; 564 l; 565 y, 603 x- bx, ~d; 606 g, j, n, o; 618 g, i; 629 i, k, m, n; 648 f, g, l, r, s, w- bx, ~a; 649 m; 650 c; 651 a, i; 652 h; 653 i; 654 d; 655 h, 656 k, p, r; 657 b, f; 658 b, d; 659 c, f, j, s; 660 c; 661 d, f; 664 a; 665 l; 666 h, i, k, n. OPIS OBSZARU Teren rozciąga się między miejscowościami Kamień Pomorski i Dźwirzyno. Ostoję stanowią rozległe łąki, dawniej intensywnie koszone i wypasane, ale od kilkunastu lat prawie nie użytkowane. W zachodniej części teren jest często zalewany przez wody Świńca i Niemicy. Znaczną powierzchnię porasta trzcina i łoza, a zaniedbywany system odwadniający powoduje dłuższe utrzymywanie się rozlewisk. Na terenie ostoi znajdują się dwa jeziora przymorskie: Liwia Łuża i Resko Przymorskie oraz tzw. Bagno Pogorzelickie. W granicach obszaru znajdują się ostoje krajowe: Doliny Świńca i Niemicy K02 oraz Jezioro Liwia Łuża K03. 40 WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE W ostoi występuje co najmniej 25 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 5 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej (C6) następujących gatunków: błotniak łąkowy, kania ruda (PCK), rybołów (PCK), w stosunkowo dużym zagęszczeniu (C7) występują bocian biały, derkacz i wodniczka (PCK). Zagrożenia: koszenie trzciny, zarzucanie wypasu, wypalanie, pozyskiwanie ryb, kłusownictwo, wydobywanie torfu, odpady, elektrownie wiatrowe, kempingi, żeglarstwo, zanieczyszczenia wód, poligony, zasypywanie terenu, odwadnianie, tamy-wały, eutrofizacja, drapieżnictwo, penetrowanie siedlisk przez ludzi i zwierzęta domowe23. PLH 32_01 Dorzecze Regi Projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk o powierzchni 15261,8 ha. obejmujący dolinę rzeki Regi wraz z jej dopływami. Ryc.20 Granica obszaru 32_01 Dorzecze Regi (czerwona otoczka) 23 Standardowy Formularz Danych – Wybrzeże Trzebiatowskie 41 Tab.11 PLH 32_01 Dolina Regi (Dorzecze Regi) Pltmp 208 Dolina Regi pow. obszaru [ha] pow. w zasięgu terytorialnym [ha] pow. nadleśnictwa [ha] % pow. leśna [ha] pow. nieleśna [ha] Gryfice Kamień Pomorski Nadleśnictwo 15261,8 2118,9 0 2118,9 1210,60 0 1210,60 9,9 0 6,3 1184,73 0 1184,73 25,87 0 25,87 Obręb Gryfice Powierzchnia leśna Oddz. 142 m; 181 a; 182 a- l; 183; 184 a- k, m- s, ~a- ~c; 185 a- m, ~a; 194A b- c, f- l, n; 202 a- f; 203 a- h, j- p, ~a, ~d; 208 c- g, k- p, s, w, ~b, ~c; 209 a, b, f, l- n; 210 g, j- l; 211 c, h, i- l; 212 c- f; 213 b, c, f- h, ~a- ~c; 214 a- g, ~a- ~b; 215 a, b, d- i, ~a; 217 f- h, j; 218 a, b, g- i; 220 c- d, h- j; 221 a- c, f- h, ~a, ~b; 222 a- o, ~a, ~b, ~d; 227 a, b; 228; 229 a, c- h, j, ~a; 230; 231 a- d, g- j, ~a, ~b; 232 a- i, k, ~a, ~b; 233 a- l, ~a, ~b; 265 a- f, ~~a; 266 a- c, f- l, o, w- bx, ~b~d; 267 f- h; 268 b- f, ~a, ~b; 269 a, b, d- t, ~a, ~b; 270 a- c, f- h, j- l, ~a, ~b, ~d; 271 d- h, ~b, ~d; 272 a- f, ~a, ~b; 273 a- l, ~b, ~c, ~f; 274 a- j, ~a, ~c; 275 a, b, d- w, ~a, ~b, ~d, ~f; 276 a, f, h- o, ~a; 277; 278 d, g,- k, ~a; 279 a- f, h, j, k, ~a; 280 a- l, n- w, ~a; 281 a, b, d, g, h, j- l, n- t, ~a, ~b, ~d; 282 l, 405 a- d, g- l, n, p, ~a- ~c; 411 c, d, h, 412 a- c, f, h- k, ~a, ~b, ~d; 413 r- dx; 414 a- s, ~a- ~c; 415 a- i, ~c; 416; 417 a, c- f, ~a; 418 a- h; 419 a- h; 420; 422 a- d, g- k, m- p, ~a- ~c; 423 a- g, k- n, ~a, ~c; 424 a, b, d- i, ~a, ~b; 425; 426; 427a- f, ~a, ~b. Rega jest jedną z największych rzek Pomorza Powierzchnia nie leśna Oddz. 181 ~a; 184 l, 185 n; 194A a, d, m, ~a; 202 ~c; 203 i, ~b, ~c; 208 r, ~a, 215 c, 217 i; 220 f, ~b; 222 ~c, 229 b, i, ~b, 231 f, 232 ~c, 233 m, ~c, ~d; 265 ~b; 266 d, m, n, p- t, cx, ~a; 269 c, ~c; 270 ~c; 271 a- c, ~a, ~c; 272 ~c, ~f; 273 ~a, ~d; 274 ~b, 275 c, ~c; 279 g, i, l, ~b, ~c; 280 m, x; 281 c, f, i, m, ~c; 405 m, 412 b, g, ~c; 413 ~d; 417 b; 422 f, l; 423 h, o; 424 c, ~c; 427 ~c. Zachodniego, należącą do bezpośredniego zlewiska Bałtyku. W górnym biegu rzeka przepływa przez dobrze zachowane torfowiska, wilgotne łąki. Zbocza doliny porastają grądy i lasy bukowe. W okolicach miasta Łobza rzeka przełamuje się przez wzgórza morenowe. W dalszym biegu, po przyjęciu dopływów Łożnicy i Brzeźnickiej Węgorzy, rzeka przepływa przez łąki i tereny uprawne z eutroficznym jeziorem Rejowickim. Malownicza dolina Regi zawdzięcza swoje walory przyrodniczo – krajobrazowe różnorodności zbiorowisk, zwłaszcza tych charakterystycznych dla naturalnych dolin rzecznych. Otóż na obszarze tym zidentyfikowano kilkanaście typów siedlisk przyrodniczych zamieszczonych w Załączniku i Dyrektywy Siedliskowej. Na wyróżnienie zasługują pozostałości lasów aluwialnych (na glebach okresowo zalewanych) z olszą czarną i jesionem wyniosłym, a także lasy grądowe, bukowe i dębowe – łącznie zbiorowiska te zajmują 41% powierzchni doliny. Występuje tu również duża różnorodność torfowisk. Poza roślinnością nadrzeczną, mamy także do czynienia ze zbiorowiskami rozwijającymi się na najuboższych siedliskach, nierzadko piaszczystych, jak acydofilne (kwaśnolubne) dąbrowy na piaszczystych równinach (pokrywające 6,5% ostoi, wg Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej) czy też sucholubne murawy, wrzosowiska. Dolina Regi charakteryzuje się ponadto dużą różnorodnością rzadkich i zagrożonych gatunków 42 zwierząt. Rzeka i jej dopływy są doskonałym miejscem wędrówek tarłowych łososia atlantyckiego oraz innych gatunków z rodziny łososiowatych. Rega odgrywa bardzo ważną rolę jako korytarz ekologiczny. Typy siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie (w odniesieniu do całego obszaru naturowego): 3150 starorzecza i inne naturalne, eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion 3160 naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne 3260 nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników 6120 ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae)* 6410 zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 6430 ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) 6510 niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) 7140 torfowiska przejściowe i trzęsawiska 7150 obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion 9110 kwaśne buczyny (Luzulo – Fagenion) 9160 grąd subatlantycki (Stellario – Carpinetum) 9190 pomorski kwaśny las brzozowo – dębowy (Betulo – Quercetum) 91D0 bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi – Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi – Pinetum, Pino mugo – Sphagnetum, Sphagno girgensohnii – Piceetum i brzozowo – sosnowe agienne lasy borealne)* 91E0 łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo – fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso – incanae, olsy źródliskowe)* * - siedliska priorytetowe Zagrożenia: Dużym zagrożeniem ostoi jest nadmierne zanieczyszczenie rzeki Regi. O jakości jej wód decydują w głównej mierze zanieczyszczenia dopływające z dużych miast zlokalizowanych wzdłuż biegu rzeki, w tym nieuporządkowana gospodarka ściekowa na terenie zlewni tj. negatywne oddziaływanie źle oczyszczonych lub nieczyszczonych ścieków miejskich. Na stan czystości wody istotny wpływ mają również spływy powierzchniowe z terenów rolniczych. Tak skażona woda stanowi poważne zagrożenie dla 43 gatunków ryb żyjących w rzece. Ponadto zarzucenie gospodarki pastwiskowo-łąkowej (zanik wypasu, wykaszania łąk) i nadmierne osuszanie terenu maja negatywne skutki dla obszaru24. 5. Pomniki przyrody istniejące Pomnikami przyrody25 są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie. Na terenach niezabudowanych, jeżeli nie stanowi to zagrożenia dla ludzi lub mienia, drzewa stanowiące pomniki przyrody podlegają ochronie aż do ich samoistnego, całkowitego rozpadu. Na gruntach Nadleśnictwa Gryfice znajdują się 2 pomniki przyrody. Są to pojedyncze drzewa. Ich wykaz zamieszczono poniżej: Tab.12 Wykaz istniejących pomników przyrody na gruntach N-ctwa Gryfice (Wzór 5a.) Lp . Nr Re j. Akt prawny Dz. Urz. Woj. Poz. Położenie oddz. gmina leśnictwo gat. Ob wód [cm] Wys. [m] Stan Zagro zdrowożenia tny Uwagi Kamień Pomorski 1 - U. Rady Gminy XXVII/344/2001 - 253A f Gryfice Prusinowo Buk pospolity 417 28 średni - ok. 175 lat 2 - U. Rady Gminy XXVII/344/2001 - 286 f Gryfice Prusinowo Dąb szypułkowy 406 30 średni - ok. 170 lat Drzewa figurujące w poprzednim Programie Ochrony Przyrody dla Nadleśnictwa Gryfice jako pomniki przyrody nie zostały utrzymane rozporządzeniem Wojewody zachodniopomorskiego Nr 2/99 z dnia 30 marca 1999 roku w sprawie wykazu aktów prawa miejscowego wydanych przez Wojewodę Gorzowskiego, Wojewodę Koszalińskiego, Wojewodę Pilskiego, Wojewodę Słupskiego oraz Wojewodę Szczecińskiego obowiązujących na terenie województwa zachodniopomorskiego (Dz. Urz. Woj. Zach. Z 1999 r. Nr 7, poz. 71).Utraciły tym samym swój status w wyniku zmiany przepisów. 24 25 Standardowy Formularz Danych – Dolina Regi (Dorzecze Regi). Minister właściwy do spraw środowiska może określić, w drodze rozporządzenia, kryteria uznawania tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody, kierując się potrzebą ochrony drzew i krzewów ze względu na ich wielkość, wiek, pokrój i znaczenie historyczne, a odnośne tworów przyrody nieożywionej - ze względu na ich znaczenie naukowe, estetyczne i krajobrazowe. 44 6. Pomniki przyrody proponowane Na terenie Nadleśnictwa Gryfice proponuje się ustanowić kolejne pomniki przyrody. Tab.13 Wykaz proponowanych pomników przyrody na gruntach Nadleśnictwa Gryfice Leśnictwo Lp. Oddział Rodzaj Obwód Uwagi Gmina Obręb: Gryfice Trzebiatów 408 1 89 l Dąb szypułkowy ok. 170 lat Gosław Trzebiatów ok. 200 lat 283 2 90 b Sosna czarna 2- pniowa Gosław Trzebiatów 3 90 b Cis pospolity 63 ok. 200 lat Gosław Trzebiatów 4 90 d Dąb szypułkowy 512 ok. 190 lat Gosław Gryfice 5 239 j Dąb szypułkowy 320 ok. 150 lat Prusinowo Gryfice 6 239 l Dąb szypułkowy 314 ok. 150 lat Prusinowo Dąb szypułkowy Gryfice Dąb szypułkowy 7 251 l 553 zrośnięty z bukiem Prusinowo Buk pospolity zwyczajnym Gryfice 8 251 l Dąb szypułkowy 420 ok. 200 lat Prusinowo Gryfice 9 251 l Dąb szypułkowy 546 ok. 200 lat Prusinowo ok. 300 lat Gryfice 10 418 h Dąb szypułkowy 470 plomba cementowa z Lubin 1923 roku Gryfice 11 418 h Buk pospolity 350 ok. 200 lat Lubin Obręb: Kamień Pomorski Karnice 12 568 c Buk pospolity 345 ok. 140 lat Niczonów ok. 210 lat Karnice w poprzednim „POP” 14 569 a Dąb szypułkowy 420 Niczonów wykazany jako pomnik przyrody Świerzno ok. 150 lat 15 599 c Buk pospolity 240 Świerzno drzewo 4- pniowe ok. 180 lat Świerzno w poprzednim „POP” 16 602 a Buk pospolity 430 Świerzno wykazany jako pomnik przyrody Świerzno ok. 160 lat 14 622 h Dąb szypułkowy 750 Świerzno drzewo 3- pniowe ok. 180 lat Świerzno w poprzednim „POP” 15 629 j Dąb szypułkowy 420 Świerzno wykazany jako pomnik przyrody ok. 190 lat Świerzno w poprzednim „POP” 16 636 b Buk pospolity 450 Świerzno wykazany jako pomnik przyrody ok. 220 lat Świerzno w poprzednim „POP” 14 707 g Buk pospolity 380 Chomino wykazany jako pomnik przyrody 45 7. Stanowisko dokumentacyjne proponowane Proponowane stanowisko dokumentacyjne „Dziwnówek- kra jurajska” składa się z dwóch punktów: I.W południowej części oddz. 522 d leśnictwa Pobierowo (Gmina Dziwnów) Powierzchnia stanowiska: 0,02 ha II.W południowo- wschodniej części oddz. 521 b leśnictwa Pobierowo (Gmina Dziwnów) Powierzchnia stanowiska: 0,02 ha Ryc.21 Położenie proponowane stanowiska dokumentacyjnego „Dziwnówek- kra jurajska” 46 Opis przyrodniczo- geologiczny: W obrębie wyrobiska północnego starego kamieniołomu wapieni „Kalkberg” („Wapienna Góra”), eksploatowanego na przełomie XIX i XX w., zachowały się fragmenty (2 skałki) muszlowych wapieni jury górnej. Uzasadnienie celowości objęcia ochroną: Jedyne miejsce w rejonie Kamienia Pomorskiego gdzie zachowała się kra glacjalna górnojurajskich wapieni muszlowcowych (inne tego typu stanowiska zostały zniszczone). 47 8. Użytki ekologiczne proponowane Tab.14 Wykaz proponowanych użytków ekologicznych. Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział Powierzchnia Opis Wskazania Obręb: Gryfice Trzebiatów „Mszar Gołańcz” 1. Utrzymywanie Cenne stanowisko odpowiednio wysokiego florystyczne – poziomu wód torfowisko mszarne, 2. Ograniczenie bagienne zarośla i eksploatacji torfu lasy. Obfite populacje chronionych, rzadkich i zagrożonych roślin Na zachód od PGR Gołańcz Leśnictwo Gosław 68 b 5,01 1. Ryc.22 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Mszar Gołańcz” 48 Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział Powierzchnia od Lewic Leśnictwo Raduń 137 f 2,10 137 i 3,75 Wskazania 1. Zabezpieczenie przed Cenne stanowisko zanieczyszczeniami florystyczne2. Zachowanie obecnych kompleks torfowisk, stosunków wodnych bagiennych zarośli i lasów. Obfite populacje chronionych , rzadkich i zagrożonych roślin. Na południe Trzebiatów „Lewice I” Opis 2. Ryc.23 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Lewice I” 49 Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział Powierzchnia Opis Wskazania 1. Na wschód od Cenne stanowisko 2. florystycznekompleks torfowisk, bagiennych zarośli i 3. lasów. Obfite populacje chronionych, rzadkich i zagrożonych roślin. Lewic Trzebiatów „Lewice II” Leśnictwo Raduń 139 c 139 f 140 d 5,23 0,65 1,14 3. Ryc.24 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Lewice II” 50 Zabezpieczenia przed zanieczyszczeniami Zachowanie stosunków wodnych Ograniczenie odwodnień Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział Powierzchnia Opis Wskazania 1. Jeziorka 2. śródleśne i bagienka w „Lesie Huba” Trzebiatów „Las Huba” Cenne stanowisko faunistyczne. Jeziorka i bagienka śródleśne będące stanowiskiem lęgowym wielu gatunków ptaków Leśnictwo Górzyca 158 c 0,46 159 b 4,03 162 c 0,80 163 f 1,40 166 f 2,47 167 h 2,38 4. Ryc.25 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Las Huba” 51 Zabezpieczenia przed zanieczyszczeniami Zachowanie lub poprawa obecnych stosunków wodnych Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział Na północny- Powierzchnia Opis Wskazania 1. wschód od 2. Świeszewa, po Oczko wodne z przybrzeżnymi zbiorowiskami roślinnymi, stanowiące miejsce bytowania rzadkich i chronionych gatunków zwierząt prawej stronie Gryfice linii kolejowej Świeszewo- „Świeszewo III” Upadły Leśnictwo Kołomąć 384 d 2,00 5. Ryc. 26 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Świeszewo III” Razem Obręb: Gryfice 31,42 52 Zabezpieczenia przed zanieczyszczeniami Zachowanie istniejących stosunków wodnych Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział Powierzchnia Opis Wskazania Obręb: Kamień Pomorski Śródleśne bagna i torfowiska z udziałem łozowisk i trzcinowiska. Ostoja zwierzyny oraz miejsce występowania i rozrodu ptaków, płazów i gadów Leśnictwo Jatki Świerzno - 657 f 7,37 658 d 2,11 664 a 3,78 1. 2. Utrzymanie obecnego stanu siedliska Zachowanie istniejących stosunków wodnych 6. Ryc.27 Położenie proponowanego użytku ekologicznego w okolicach Trzebieszewa (bez nazwy) 53 Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział Powierzchnia Opis 6,35 Śródleśny zbiornik wodny, który uległ całkowitemu przekształceniu w torfowisko przejściowe Leśnictwo Świerzno Jatki „Bagno dzików” 660 c 7. Ryc.28 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Bagno dzików” 54 Wskazania 1. 2. Utrzymanie obecnego stanu siedliska Zachowanie istniejących stosunków wodnych Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział Powierzchnia 1. Ochrona śródleśnego dystroficznego jeziora, 2. z otaczającymi jej pasem szuwarów, mszaru torfowiska przejściowego oraz bagiennymi lasami Okolice Grębowa Kamień Pomorski „Mszar koło Grębowa” Leśnictwo Jatki 673 d 673 f Opis 1,20 4,36 Wskazania Pozostawienie terenu w stanie obecnym Objęcie ochroną 8. Ryc.29 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Mszar koło Grębowa” 55 Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział W Powierzchnia Opis Wskazania 1. bezpośrednim 2. sąsiedztwie Jeden z najciekawszych obiektów w gminie Świerzno. Określono tu kilka różnych mikrobiotopów siedliskowych. doliny Wołczy Świerzno Leśnictwo „Łabędzie bagno” Jatki 706 d 0,66 706 f 0,82 706 h 2,40 706 i 0,45 9. Ryc.30 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Łabędzie bagno” 56 Utrzymanie obecnego stanu siedliska Zachowanie istniejących stosunków wodnych Lp. Gmina Nazwa Położenie Leśnictwo pododdział Świerzno Leśnictwo - Jatki Powierzchnia 715 k Opis Zespół zbiorowisk roślinnych terenów podmokłych wraz z charakterystyczna roślinnością, miejsce bytowania i rozrodu ptaków, płazów i gadów 5,30 Wskazania 1. 2. Utrzymanie obecnego stanu siedliska Zachowanie istniejących stosunków wodnych 10. Ryc.31 Położenie proponowanego użytku ekologicznego w okolicach Ciesławia (bez nazwy) Razem Obręb: Kamień Pomorski 34,80 OGÓŁEM Nadleśnictwo 66,22 Gospodarka na tych obszarach powinna zmierzać do zapewnienia takich warunków środowiska, które gwarantują zachowanie cennych biotopów. W przypadku istnienia elementów degradujących (np. wysypisk śmieci, oczyszczalni ścieków, arterii komunikacyjnych i in.) działanie powinno zmierzać do zminimalizowania ich oddziaływania na drodze rozwiązań technicznych lub prawnych. 57 9. Zespoły przyrodniczo- krajobrazowe proponowane W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice proponuje się ustanowić następujące zespoły przyrodniczo- krajobrazowe Tab. 15 Zespoły przyrodniczo- krajobrazowe proponowane w Nadleśnictwie Gryfice Nazwa Gmina Obręb Gryfice „Grądy” Gryfice Lokalizacja* 246a**, 247, 248a-g,j-l, 249 -252 Pow. [ha] Przedmiot ochrony 153,47 Lasy bukowe rosnące na wzgórzach morenowych, oraz fragmentu dawnego wyrobiska kopalni torfu Obszar o wyjątkowych walorach krajobrazowych, „Bagno 470b**, g, i, 107,90 dydaktycznych i prawie nie zmienionych warunkach Ościęcino” k, 471- 474 przyrodniczych z cennymi obszarami florystycznymi Gryfice SUMA 261,37 * wraz z wszystkimi wyłączeniami liniowymi (liniami oddziałowymi, drogami, rowami, itp.) położonymi w granicach wymienionych wydzieleń. ** część wydzielenia Charakterystyka przyrodnicza proponowanych Zespołów przyrodniczo- krajobrazowych: „Grądy” W skład zespołu wchodzą dwa różne pod względem fizjonomicznym obszary - wzgórza morenowe, stanowiące wododział Stuchowskiej Strugi i Otoczki, pokryte lasem liściastym ze znacznym udziałem buka. Występują tu chronione gatunki płazów i ptaków, - tereny poeksploatacyjne kopalni torfu w Grądach- fragment torfowiska wysokiego, umożliwiający śledzenie etapów sukcesji naturalnej terenów zniszczonych przez pobór torfu. Występują tu cenne gatunki roślin26. „Bagno Ościęcino” Zespół obejmuje zarastające jezioro i bagno koło Ościęcina wraz z okolicznymi łąkami i ciekami koło Jasiela i Ościęcina będące miejscem występowania chronionych płazów i ptaków27. 26 27 Waloryzacja przyrodnicza gminy Gryfice – operat generalny. Biuro Konserwacji Przyrody. Szczecin 1997. Waloryzacja przyrodnicza gminy Gryfice – operat generalny. Biuro Konserwacji Przyrody. Szczecin 1997. 58 Wskazania na terenach proponowanych Zespołów przyrodniczo- krajobrazowych: 1. Zachowanie istniejących stosunków wodnych. 2. Ograniczenie antropopresji. 3. Ochrona przed zanieczyszczeniami. 10. Ochrona gatunkowa. Listę gatunków podlegających ochronie zawierają: Rozporządzenie MŚ z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1764), Rozporządzenie MŚ z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765) oraz Rozporządzenie MŚ z 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U. Nr 220, poz. 2237), na podstawie Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92 poz. 880). Ochrona gatunkowa grzybów i roślin Określając listę gatunków grzybów i roślin chronionych, zagrożonych i rzadkich opierano się na: terenowych pracach urządzeniowych (BULiGL O/Gorzów Wlkp. 2008), waloryzacjach przyrodniczych gmin obejmujących zasięgiem teren Nadleśnictwa Gryfice, Programie Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Gryfice (BULiGL O/Gorzów Wlkp. 1999), waloryzacji przyrodniczej nadleśnictwa. Lista cennych i chronionych roślin i grzybów obejmuje: - Gatunki grzybów, - Gatunki porostów, - Gatunki mszaków, - Gatunki paprotników, - Gatunki roślin nasiennych. Dla zamieszczonych na liście gatunków podano ich lokalizację, status ochronny, kategorie zagrożenia na czerwonych listach, dyrektywach i konwencjach, a także źródło informacji. 59 Rys.32 Owocnik Gwiazdosza rodz. Oddz. 354 b (fot. Piotr Zemełka) Ryc.33 Stanowisko Pióropusznika strusiego- Oddz. 737 n (fot. Marek Myśliński) 60 Tab.16 Lista chronionych oraz rzadkich gatunków roślin stwierdzonych w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwie Gryfice dla których odnotowano dokładną lokalizację występowania. Lp. Nazwa polska Nazwa łacińska Źródło Lokalizacja OS Ocz Grzyby 1. 2. 3. 4. Gwiazdosz rodz. Gaestrum sp. Purchawica olbrzymia Langermannia gigantea Sromotnik bezwstydny Phallus impudicus Szyszkowiec łuskowaty Strobilomyces floccopus 1 S 4 S 10 S 10 S Porosty 5. 6. Chrobotek reniferowy Cladonia rangiferina Płucnica islandzka Cetraria islandica 7 10 cz 10 cz Mchy 7 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Bielistka siwa Leucobryum glaucum Brodawkowiec czysty Pseudoscleropodium purum Piórosz pierzasty Ptilium crista-castrensis Płonnik cienki Polytrichum strictum Płonnik rodz. Polytrichum sp. Polytrichum commune fo.ulginosum Próchniczek bagienny Aulacomnium palustre Rokietnik pospolity Pleurozium schreberi Torfowiec błotny Sphagnum palustre Torfowiec czerwonawy Sphagnum rubellum Torfowiec kończysty Sphagnum fallax Torfowiec magellański Sphagnum magellanicum Torfowiec ostrolistny Sphagnum capillifolium Torfowiec postrzępiony Sphagnum fimbriatum cz 8 7 cz 7 cz 8 cz 4 7 cz 8 7 8 7 8 cz cz 7 S 8 S 8 cz 4 S 7 8 S 7 2 3 4 21. Torfowiec rodz. Sphagnum sp. 5 6 61 PL PZ Wlkp. Torf 22. 23. Widłoząb Bergera Dicranum undulatum Widłoząb kędzierzawy Dicranum polysetum 8 cz 7 cz Skrzypy 24. Skrzyp olbrzymi Equisetum telmateia 2 Skrzyp zimowy Equisetum hyemale 1 25. 26. Skrzyp rodz. Equisetum sp. S 6 R R V 10 2 Widłaki 2 27. Widłak goździsty Lycopodium clavatum 3 S R S R 4 10 1 2 28. Widłak jałowcowaty Lycopodium annotinum 3 6 10 29. 30. Widłak torfowy Lycopodium inundatum Widłak rodz. Lycopodium sp. 10 S V 1 Paprotniki 31. 32. 33. Nasięrżał pospolity Ophioglossum vulgatum Narecznica błotna Thelypteris palustris Narecznica grzebieniasta Dryopteris cristata 34. Paprotka zwyczajna Polypodium vulgare 35. Pióropusznik strusi Matteuccia struthiopteris 6 S V V V E V E 4 6 V R 2 3 S 4 10 1 2 S Rośliny nasienne 36. 37. 38. 39. Aster solny Aster tripolium Babka nadmorska Plantago maritima Babka wielonasienna Plantago major subsp. intermedia Bagnica torfowa Scheuchzeria palustris 4 10 4 10 S V V V S V V Ex V E 4 4 8 1 2 3 40. Bagno zwyczajne Ledum palustre cz 4 5 6 7 62 V V 41. Barwinek pospolity Vinca minor 42. Barwinek rodz. Vinca sp. 8 10 2 4 10 cz 1 2 3 43. Bażyna czarna Empetrum nigrum R E R 4 10 44. Bobrek trójlistkowy Menyanthes trifoliata 6 cz 3 45. Borówka bagienna Vaccinium uliginosum V 4 10 2 3 46. Bluszcz pospolity Hedera helix cz 4 6 10 47. 48. 49. 50. Bluszczyk kurdybanek Glechoma hederacea Bobrek trójlistkowy Menyanthes trifoliata Brzoza omszona Betula pubescens Centuria pospolita Centaurium erythraea 51. Cis pospolity Taxus baccata 52. Czartawa drobna Circaea alpina 53. Czermień błotna Calla palustris 2 5 cz 4 6 S 1 2 S 6 R R 10 3 10 4 R 5 54. 55. Dzięgiel litwor Angelica archangelica subsp. litoralis Grążel żółty Numphar luteum 6 4 5 10 4 Groszek błotny Lathyrus palustre Grzybienie białe Nympheae alba 4 8 4 5 58. Gruszyczka jednokwiatowa Moneses uniflora 9 59. Gruszyczka zielonawa Pyrola chlorantha 9 56. 57. S R cz V V V V V cz V 63 R 60. Jarząb szwedzki Sorbus intermedia 61. Kalina koralowa Viburnum opulus 62. Kokorycz pełna Corydalis solida 10 4 cz 10 4 R R 1 2 63. 64. 65. 66. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. Konwalia majowa Convallaria majalis Korzeniówka pospolita Monotropa hypopitys Kostrzewa leśna Festuca altissima Kozłek bzowy Valeriana officinalis subsp. sambucifolia Kruszczyk błotny Epipactis palustris Kruszcyk rdzawoczerwony Epipactis atrorubens Kruszczyk szerokolistny Epipactis helleborine Kruszyna pospolita Frangula alnus Listera jajowata Listera ovata Listera sercowata Listera cordata Marzanka wonna Galium odoratum 3 cz 6 10 3 10 4 E 4 I 5 S 10 S 1 10 S - V V V V E cz 5 6 S 10 S 3 V V cz 10 3 71. Modrzewnica zwyczajna Andromeda polifolia 4 V V V V V E I V R 5 10 Pierwiosnka lekarska Primula officinalis 10 73. Podkolan biały Platanthera bifolia 4 5 6 S 74. Pomocnik baldaszkowy Chimaphila umbellata 10 S 75. Porzeczka czarna Ribes nigrum 72, 76. 77. 78. 79. Przygiełka biała Rhynchospora alba Przylaszczka pospolita Hepatica nobilis Przytulia wonna Galium odoratum Rokietnik pospolit Hippophae rhamnoides cz 4 cz 10 4 10 1 10 S 4 cz 1 S 1 80. Rosiczka okrągłolistna Drosera rotundifolia 3 S 4 64 R R 5 8 10 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. Rzęsa garbata Lemna gibba Siedmiopalecznik błotny Potentilla palustris Sit żabi Juncus ranarius Sosna górska Pinus mugo Storczyk krwisty Dactylorhiza incarnata Storczyk szerokolistny Dactylorhiza majalis Storczyk rdzawoczerwony Epipactus atrorubens Śnierzyca wiosenna Leucojum vernum Śnierzyca rodz. Leucojum sp. Śnierzyczka przebiśnieg Galanthus nivalis Świbka morska Triglochin maritimum Tajęża jednostronna Goodyera repens 3 5 6 4 10 4 7 4 10 S S V R 3 S V R 1 S 10 S R V V R E I 1 1 S 4 10 4 6 E S 9 I I V V V E V E R 10 93. 94. 95. Turzyca bagienna Carex limosa Turzyca darniowa Carex cespitosa Turzyca odległoklosa Carex distans 10 V 4 R R 4 96. Turzyca piaskowa Carex arenaria 4 7 10 97. Turzyca siwa Carex curta 4 cz 3 98. Turzyca rodz. Carex sp. 99. Wąkrotka zwyczajna Hydrocotyle vulgaris 100. Wełnianka pochwowata Eriophorum vaginatum 101. Wełnianka szerokolistna Eriophorum latifolium 102. Wełnianka wąskolistna Eriophorum angustifolium 103. Wełnianka rodz. Eriophorum 104. Wiciokrzew pomorski Lonicera periclymenum 4 6 5 R 5 V 10 5 V E 4 5 6 2 S 3 65 V R 4 6 10 105. Wilżyna ciernista Ononis spinosa 3 106. Woskownica europejska Myrica gale 1 2 4 107. Wrzosiec bagienny Erica tetralix cz S V E V S V E R E E E 3 108. Żurawina drobnolistkowa Vaccinium microcarpum Żurawina błotna Vaccinium oxycoccus 4 5 10 3 V 4 109. V 5 Źródło informacji: 1 - Waloryzacje przyrodnicza Nadleśnictwa 2 – lustracja terenowa podczas prac taksacyjnych 2008 3 – Waloryzacja przyrodnicza gminy Gryfice 4 – Waloryzacja przyrodnicza gminy Trzebiatów 5 - Waloryzacja przyrodnicza gminy Świerzno 6 - Inwentaryzacja siedlisk Natura2000. 2006-2007 r. 7 - Urszula Banaś- Stankiewicz Weryfikacja walorów przyrodniczych proponowanego do ochrony rezerwatu „Bór bażynowy w Mrzeżynie” Szczecin 2008. 8 - Urszula Banaś- Stankiewicz Weryfikacja walorów przyrodniczych proponowanego do ochrony rezerwatu „Mszar koło Siemiedarżna” Szczecin 2008. 9 - Beata Bosiacka Rozmieszczenie i zagrożenia wybranych gatunków diagnostycznych w nadmorskich borach bażynowych na zachodnim odcinku polskiego wybrzeża Bałtyku Szczecin 2005 10 _ Program Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Gryfice (BULiGL O/Gorzów Wlkp. 1999) Objaśnienia: OS - ochrona ścisła (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r.) OCz - ochrona częściowa (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r.) PL - Polska Czerwona Lista Roślin (Zarzycki, eds. 1992) PZ - Ginące i zagrożone rośliny naczyniowe Pomorza Zachodniego (Żukowski, Jackowiak 1995) Wlkp. - Ginące i zagrożone rośliny naczyniowe Wielkopolski (Żukowski, Jackowiak 1995) Torf - Zagrożone gatunki flory torfowisk (Jasnowska J., Jasnowski M.1977) s - gatunek objęty ochroną ścisłą, cz - gatunek objęty ochroną częściową, czp - gatunek objęty ochroną częściową, który może być pozyskiwany, Ex- gatunki wymarłe, 66 E - gatunki wymierające, V - gatunki narażone, I - gatunki o nieokreślonej kategorii, R- gatunki rzadkie, K – gatunki o zagrożeniu niedostatecznie poznanym Ochrona gatunkowa zwierząt Określając listę gatunków zwierząt (bezkręgowców i kręgowców) chronionych, zagrożonych i rzadkich opierano się na: terenowych pracach urządzeniowych (BULiGL O/Gorzów Wlkp. 2008), waloryzacjach przyrodniczych gmin obejmujących zasięgiem teren Nadleśnictwa Gryfice, Waloryzacji przyrodniczej Nadleśnictwa Gryfice, Programie Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Gryfice (BULiGL O/Gorzów Wlkp.1999). Tab 17. Wykaz chronionych, rzadkich i zagrożonych zwierząt (bezkręgowców i kręgowców) w Nadleśnictwie Gryfice* Lp. Nazwa polska Nazwa łacińska Źródło Status ochronny Występowanie PL Cz Gat Nat. VU T LR T BEZKRĘGOWCE 1. Czerwończyk fioletek Lycaena helle 2. Czerwończyk nieparek Lycaena dispar 3. 4. 5. 6. 7. Jelonek rogacz Lucanus cervus Kozioróg dębosz Cerambyx cerdo Pachnica dębowa Osmoderma eremita Tygrzyk paskowany Agriope bruennici Zalotka większa Leucohrrinia pectoralis 2 S 2 2 2 S E S EN T VU T K T 2 2 6 S 2 S 7 PŁAZY 8. Grzebiuszka ziemna Pelobates fuscus 4 S 2 4 5 9. Kumak nizinny Bombina bombina S 6 7 8 10. Ropucha zielona Bufo viridis 5 8 S 11. Ropucha szara Bufo bufo 4 S 67 T U Lp. Nazwa polska Nazwa łacińska Źródło Status ochronny Występowanie PL Cz Gat Nat. NT T 5 6 8 4 12. Rzekotka drzewna Hyla arborea S 5 6 8 2 13. Traszka grzebieniasta Triturus cristatus S 7 8 14. Traszka zwyczajna Triturus vulgaris 5 S 8 15. Żaba jeziorkowa Rana lessonae 5 8 Żaba moczarowa Rana arvalis 5 16. S S 8 17. Żaba śmieszka Rana ridibunda 18. Żaba trawna Rana temporaria 5 S 4 S 5 8 19. Żaba wodna Rana esculenta 4 8 S GADY 20. Jaszczurka zwinka Lacerta agillis 6 S 5 21. Zaskroniec zwyczajny Natrix natrix S 6 8 68 U Lp. 22. 23. Nazwa polska Nazwa łacińska Żmija zygzakowata Vipera berus Żółw błotny Emys orbicularis Źródło Status ochronny Występowanie PL Cz Gat Nat. 8 S 8 S EN E T S R LC T PTAKI 1 3 24. Bielik Haliaeetus albicilla 4 5 8 25. Błotniak łąkowy Circus pygargus 26. Błotniak stawowy Circus aeruginosus 27. Błotniak zbożowy Circus cyaneus 5 S T S T S T S T S T S T 4 5 6 Bocian biały Ciconia ciconia 5 4 28. 5 6 3 29. Bocian czarny Ciconia nigra 4 8 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. Brodziec samotny Tringa ochropus Brodziec piskliwy Tringa hypoleucos Brzegówka Riparia riparia Brzęczka Locustella luscinioides Cyranka Anas querquedula Czajka Venellus venellus Czapla siwa Ardea cinerea Derkacz 4 6 4 S 5 S T 5 S T 5 S T 4 S T 1 cz 4 S 69 T U Lp. Nazwa polska Nazwa łacińska Źródło Status ochronny Występowanie PL Cz Gat Nat. Crex crex 5 38. Dudek Upupa epops 39. Gągoł Bucephala clangula 6 S 5 S T 8 39. Gąsiorek Lanius collurio 5 S T 40. Gęś gęgawa Anser anser 5 Ł T 42. Kania ruda Milvus milvus 4 S K NT T 5 8 41. Kokoszka zwyczajna Gallinula chloropus 4 S T 8 43. Krakwa Anas strepera 5 S T 44. Krętogłów Jynx torquilla 5 S T 45. Kszyk Gallinago gallinago S T 46. Kuropatwa Corvus corax 5 Ł 47. Łabędź niemy Cygnus olor 4 S 5 6 8 70 T U Lp. Nazwa polska Nazwa łacińska Źródło Status ochronny Występowanie PL Cz Gat Nat. 5 6 8 48. 49. 50. 51. Łęczak Tringa glareola Mewa żółtonoga Larus fuscus Mewa mała Larus minutus Myszołów zwyczajny Buteo, buteo 4 S 5 S 5 S LC T 4 S 8 3 52. Orlik krzykliwy Aquila pomarina S 5 LC T 8 4 53. Perkoz dwuczuby Podiceps cristatus S T S T S T S T 5 8 54. Perkoz rdzawoszyi Podiceps griseigena 4 8 55. Perkozek Trachybaptus ruficollis 4 8 56. Pliszka górska Motacilla cinerea 4 4 57. Przepiórka Coturnix coturnix S DD T 5 58. 59. 60. 61. Remiz Remiz pendulinus Różeniec Anas acuta Rybołów Pandion haliaetus Sowa błotna Asio flammeus 5 S 5 S 5 S 5 S T VU T V T 4 63. 62. Srokosz Lanius axcubitor Strumieniówka Locustella fluviatilis S T S T 5 5 71 U Lp. 64. 65. 66. 67. 68. Nazwa polska Nazwa łacińska Świerszczak Locustella naevia Trzciniak Acrocephalus arundinaceus Trzmielojad Pernis apivorus Wąsatka Panurus biarimucus Wodniczka Acrocephalus paludicola Zimorodek Alcedo atthis Źródło Status ochronny Występowanie PL Cz Gat Nat. 5 S 5 S 4 S 5 S LC T S VU T LC T 5 6 4 S T S T cz T 5 3 4 69. Żuraw Grus grus 5 8 SSAKI 1 70. 71. 72. Bóbr europejski Castor fiber Gronostaj Mustela erminea Nietoperze (Rękoskrzydłe) Chiroptera 3 5 S 3 3 73. Wydra Lutra lutra cz 4 72 V T U 73 Źródło informacji: 1 - Waloryzacje przyrodnicza Nadleśnictwa 2 – Inwentaryzacja siedlisk Natura2000. 2007- 2008 r. 3 - Powszechna inwentaryzacja przyrodnicza (2006- 2007) 4 – Waloryzacja przyrodnicza gminy Gryfice 5 – Waloryzacja przyrodnicza gminy Trzebiatów 6 – Waloryzacja przyrodnicza gminy Świerzno 7 - opracowanie: „Inwentaryzacja faunistyczna terenów Nadleśnictwa Gryfice pod kątem miejsc wystepowania wybranych gatunków z Natura 2000” M. Jasiński, Z.Kajzer, D. Wysocki. 8_ Program Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Gryfice (BULiGL O/Gorzów Wlkp. 1999) Objaśnienia: Status ochronny w Polsce (ochrona gatunkowa): - S – ochrona ścisła - cz – ochrona częściowa - Ł- gatunek łowny 2) Kategorie zagrożeń w: „Polska Czerwona Lista Zwierząt” (Cz): - EX – wymarłe - CR – krytycznie zagrożone - EN – silnie zagrożone - VU – umiarkowanie zagrożone - NT – bliskie zagrożenia - LC – najmniejszej troski - DD – o statusie słabo rozpoznanym „Polska Czerwona Księga Zwierząt” (PL): - ExP – gatunki zanikłe lub prawdopodobnie zanikłe - CR – gatunki skrajnie zagrożone - EN – gatunki bardzo wysokiego ryzyka, silnie zagrożone - VU – gatunki wysokiego ryzyka, narażone na wyginięcie - NT – gatunki niższego ryzyka, ale bliskie zagrożenia - LC – gatunki najmniejszej troski 3) Gat. Nat. – gatunki zwierząt wymagające ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (TAK) *W tabeli przedstawiono gatunki zwierząt zagrożonych, najcenniejszych dla których odnotowano dokładną lokalizację występowania w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice. Poniżej zestawiono pozostałe gatunki zwierząt chronionych rzadkich i zagrożonych występujące na terenie Nadleśnictwa Gryfice. Zestawiając poniższą listę opierano się głównie na Programie Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Gryfice (BULiGL O/Gorzów Wlkp. 1999). 74 Bezkręgowce Biegacz fioletowy Biegacz gajowy Biegacz gładki Biegacz obrzeżony Biegacz polny Biegacz pomarszczony Biegacz skórzasty Biegacz wręgaty Mieniak tęczowy Pachnica dębowa Paź królowej Skójka malarska Szczeżuja spłaszczona Szczeżuja wielka Ślimak winniczek Trzmiel kamiennik Trzmiel łąkowy Trzmiel leśny Wynurt - Carabus violaceus Carabus nemoralis Carabus glabratus Carabus marginalis Carabus arvensis Carabus intricatus Carabus coriaceus Carabus cancellatus Apatura iris Osmoderma eremita Papilio machaon Unio pictorum Anodonta complamata Anodonta cygnea Helix pomatia Bombus lapidarius Bombus pratorum Bombus sylvarum Ceruchus chrysomelinus Ryby Łosoś Troć - Salmo salar- E Salmo trutta- NT - Bufo calami ta Gady Jaszczurka żyworodna - Lacerta vivipara Ptaki Batalion Bączek Bąk Bekasik Białorzytka Bernikla kandadyjska Bernikla obrożna Biegus krzywodzioby Biegus malutki Biegus mały Biegus morski Biegus rdzawy Biegus zmienny Bielaczek Błotniak stepowy Bogatka Brodziec krwawodzioby Cierniówka Czapla biała Czarnowron Czeczotka - Philomachus pugnax-EN, Nat. Ixobrychus minutus-VU, Nat. Botaurus stellaris-LC, Nat. Lymnocryptes minimus- CR. Oenanthe ocenanthe Branta canadensis Branta bernicla Calidris ferruginea Calidris minuta Calidris teminckii Calidris maritima Calidris canutus Calidris alpina-EN, Nat. Mergus albellus Circus macrourus Parus major Tringa totanus Sylwia communis Egretta alba, Nat. Corvus corone corone Carduelis flammea Płazy Ropucha paskówka 75 Czubatka Czyż Drozd śpiewak Droźdżik Dubelt Dzierzba gąsiorek Dzięcioł czarny Dzięcioł duży Dzięcioł średni Dzięcioł zielony Dzięciołek Dzierlatka Dziwonia Dzwoniec Edredon Gadożer Gajówka Gawron Gil Grubodziób Górniczek Hełmiatka Jastrząb gołębiarz Jemiołuszka Jer Jerzyk Kamusznik Kania czarna Kapturka Kawka Kobuz Kopciuszek Kormoran czarny Kos Kowalik Krogulec Kropiatka Kruk Krwawodziób Krzyżodziób swierkowy Kukułka Kulczyk Kulik cienkodzioby Kulik mniejszy Kulik wielki Kwiczoł Kwokacz Lelek Lerka Lodówka Łabędź czarnodzioby Łabędź krzykliwy Łozówka Łyska Makolągwa - - Parus cristatus Carduelis spinus Trubadus philomelos Turdus iliacus Gallinago media- VU, Nat. Lanius collurio Dryocopus martius- Nat. Dendrocopos major Dendrocopos medius- Nat. Picus viridis Dendrocopos minor Galerida cristata Carpodacus erithrinus Carduelis chloris Somateria mollisima Cticaetus gallicus-CR,Nat. Sylvia borin Corvus frugilegus Pyrrhula pyrrhula Coccothraustes coccothraustes Ermophila alpestris Netta Rufina- LC Accipiter genitilis - Nat. Bombycella garrulus Fringilla montifringilla Apus apus Arenaria interpres Milvus migrant-NT, Nat. Sylvia atricapilla Corvus monedula Falco sobbuteo Phoenicurus ochrurus Phalacrocorax carbo Turdus merula Sitta europaea Accipiter nisus Porzana porzana- Nat. Corvus corax Tringa totanus Loxia curvirostra Cuculus canorus Serinus serinus Numenius tenuirostris- Nat. Numenius phaeopus Numenius arquata-VU Turdus pilarisTringa nebularia Caprimulgus europaeus-Nat. Lullula arborea-Nat. Clangula hyemalisCygus columbianus Cygnus cygnus – Nat. Acrocephalus palustris Fulia atra Carduelis cannabina 76 Markaczka Mazurek Mewa czarnogłowa Mewa pospolita Mewa siodłata Modraszka Muchołówka mała Muchołówka szara Muchołówka żałobna Mysikrólik Myszołów włochaty Nurnik Nurogeś Nurzyk podbielały Nur czarnoszyi Nur rdzawoszyi Ogorzałka Ohar Oknówka Orlik grubodzioby Ortolan Orzechówka Ostrygojad Paszkot Pelikan różowy Pełzacz leśny Pełzacz ogrodowy Perkoz rogaty Piecuszek Piegża Pierwiosnek Pleszka Pliszka żółta Pluszcz Płaskonos Płatkonóg szydłodzioby Płomykówka Podgorzałka Podróżniczek Pokląskwa Pokrzewka cierniówka Pokrzewka jarzębata Pokrzewka ogrodowa Pokrzywnica Potrzeszcz Potrzos Puchacz Pustułka Puszczyk Pójdźka Raniuszek Rokitniczka Rudzik Rybitwa białoczelna Rybitwa czubata - Melanitta nigra Passer montanus Larus melanocephallus-Nat. Larus canus Larus marinus Parus caeruleus Ficedula parva Muscicapa stritata Ficedula hypoleuca Regulus regulus Buteo lagopus Cepphus grylle Mergus merganser Uria aalge Gavia artica- EXP, Nat. Gavia stel lata- Nat. Aytha marilla Adorna Adorna- LC Delichon urbica Aquila Langa- CR, Nat. Emberiza hortulana- Nat. Nucifraga caryocatactes Hamaetopus ostralegus- VU Turdus viscivorus Pelecanus onacratolus- Nat. Certhia familiaris Certhia brachydactyla Podiceps auritus, Nat. Phylloscopus trochilus Sylvia curruca Phylloscopus collybita Phoenicurus phoenicurus Motacilla flava Cinclus cinclus Anas clypeata Phalaropus robatus, Nat. Tyto alba Aythya nyroca- EN, Nat. Luscinia sveccica- NT, Nat. Saxicola rubetra Sylvia communis Sylvia nisoria- Nat. Sylvia borin Prunella modularis Emberiza calandra Emberiza schoeniclus Bubo Bubo-NT, Nat. Falco tinnunculus Strix aluco Athene noctua Aegithalos caudatus Acrocephalus schoenobaenus Erithacus rubecula Sterna albifrons- NT, Nat. Sterna sandvicensis-CR, Nat. 77 Rybitwa czarna Rybitwa wielkodzioba Rybitwa zwyczajna Rycyk Rzepołuch Sierpówka Sieweczka morska Sieweczka obrożna Sieweczka rzeczna Siewka złota Siewnica Sikora bogatka Sikora czarnogłowa Sikora czubatka Sikora modra Sikora sosnówka Sikora uboga Siniak Skowronek polny Słowik rdzawy Slowik szary Sokół wędrowny Sowa uszata Sroka Strzyżyk Sójka Szablodziób Szczygieł Szlachar Szlamnik Szpak Śnieguła Śpiewak Świergotek drzewny Świergotek łąkowy Świstunka leśna Świstunka żółtawa Świstun Trzcinniczek Trznadel Turkawka Uhla Wilga Wodnik Wrona siwa Wróbel Wojcik Wydrzyk tęposterny Wydrzyk wielki Zaganiacz Zausznik Zięba Zniczek - Chlidonias Niger- Nat. Sterna caspia- Nat. Sterna hi rundo- Nat. Limosa limosa Carduelis flavirostris Streptopelia decaocto Charadius alexandrinus- Nat. Charadius hiaticula –VU. Charadius dubois Pluvialis apricaria- EXP, Nat. Pluvialis squatarolla Parus major Parus montanus Parus cristatus Parus caeruleus Parus ater Parus palustris Columba oenas Alauda arvensis Luscinia megarhynchos Luscinia luscinia Falco peregrinus- CR, Nat. Asio otus Pica pica Troglodytes troglodytes Garrulus glandarius Recurvistra avosetta- Nat. Carduelis carduelis Mergus serrator- EN Limosa lapponica Sturnus vulgaris Pletrophenax nivalis Turdus philomelos Anthus trivialis Anthus pratensis Phylloscopus sibilatrix Phylloscopus inornatus Anas penelope- CR Acrocephalus scirpaceus Emberiza citrinella Streptopelia turtur Melanitta fusca Oriolus oriolus Rallus aquaticus Corvus corone cornix Passer domesticus Phylloscopus pomarinus Sterocarius pomarinus Sterocarius skua Hippolais icterina Podiceps nigricolis Fringilla coelebs Regulus ignicapillus Ssaki 78 Borowiaczek Borowiec wielki Gacek brunatny Jeż wschodni Jeż zachodni Karlik malutki Kret europejski Łasica Mroczek posrebrzany Mroczek późny Nocek Natterera Nocek rudy Podkowiec mały Ryjówka aksamitna Ryjówka malutka Rzęsorek mniejszy Rzęsorek rzeczek Wiewiórka Nyctalus leisleri- VU Nyctalus naoctula Plecotus auritus Erinaceus roumanicus Erinaceus europaeus Pipistrellus pipistrellus Talpa europaea Mustella nivalis Vespertilio murinus- LC Eptesicus serotinus Myotis Nattereri Myotis daubentoni Rinolophus hipposideros- EN, Nat. Sorex araneus Sorex minutus Neomys anomalus, LC Neomys fodiens Sciurus vulgaris 79 Ochrona strefowa zwierząt chronionych Ostoje, miejsca rozrodu i regularnego przebywania niektórych gatunków zwierząt podlegają ochronie zgodnie z Rozporządzeniem MŚ z dnia 28 września 2004 roku w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną. Na terenie Nadleśnictwa Gryfice wyznaczono 3 strefy ochronne gniazda bielika. Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym na 01.01. 2009 rok w bazie danych Nadleśnictwa Gryfice ujęto 3 strefy ochronne. Dwie strefy ochronne zlokalizowane na terenie obrębu Gryfice ustanowione są Zarządzeniem Nr 291/97 Wojewody Szczecińskiego z dnia 19 grudnia 1997 roku. Jedna strefa ochronna zlokalizowana na terenie obrębu Kamień Pomorski ustanowiona jest Zarządzeniem Nr 43/84 Wojewody Szczecińskiego z dnia 22 października 1984 roku. Tab.18 Wykaz stref ochronnych zwierząt w Nadleśnictwie Gryfice wg stanu na 01.01.2009 rok. Lp. Gatunek Strefa ochrony całorocznej Strefa ochrony okresowej Obręb Gryfice 1. Bielik 2. Bielik 7. Bielik Obręb Kamień Pomorski Tab.19 Zestawienie zbiorcze powierzchni stref ochronnych w Nadleśnictwie Gryfice wg stanu na 01.01.2009 rok. Obręb Gryfice Kamień Pomorski Nadleśnictwo Strefa całoroczna 31,74 Strefa okresowa 99,22 Łącznie 11,83 81,83 93,66 43,57 181,05 224,6 130,96 Nadleśnictwo Gryfice według stanu na dzień 01.01.2009 roku zlokalizowało gniazda ptaków chronionych wokół których należy ustanowić strefy ochronne. Poniżej zestawiono wykaz proponowanych stref ochronnych ptaków w Nadleśnictwie Gryfice 80 Tab.20 Lokalizacja proponowanych stref ochronnych zwierząt w Nadleśnictwie Gryfice wg stanu na 01.01.2009 roku Lp. Gatunek Strefa ochrony całorocznej Strefa ochrony okresowej Obręb Gryfice 1. Bielik 2. 3. 5. 6. Bielik Bocian czarny Bocian czarny Orlik krzykliwy Kania ruda Bocian czarny 7. Kania ruda 4. Obręb Kamień Pomorski *- część wydzielenia Decyzja Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie z dnia 5 czerwca 2009 roku likwiduje wszystkie trzy ustanowione wcześniej strefy ochrony ostoi oraz miejsca rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową wyznaczone na terenie Nadleśnictwa Gryfice. Znak sprawy: RDOŚ-32-WOPN-6652/9/1/09/mk. Decyzja Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie z dnia 5 czerwca 2009 roku ustala cztery strefy ochrony ostoi oraz miejsca rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową. Znak sprawy: RDOŚ-32-WOPN-6652/9/2/09/mk. Lokalizację ustalonych stref przedstawia poniższa tabela. Tab.21 Strefy ochronne ustalone w Nadleśnictwie Gryfice 5 czerwca 2009 roku. Lp. Gatunek Strefa ochrony całorocznej Obręb Gryfice 1. 2. 3. 4. Bielik Kania ruda Bocian czarny Orlik krzykliwy *- część wydzielenia 81 Strefa ochrony okresowej 82 II. Ustawa o lasach Najważniejszym aktem prawnym dotyczącym prowadzenia gospodarki leśnej jest Ustawa o lasach z 28 września 1991 roku. Zawarte są w niej zamierzenia w zakresie zrównoważonej gospodarki leśnej oraz zobowiązania międzynarodowe Polski, zwłaszcza dotyczące zasad ochrony lasu (konferencje ministerialne poświęcone ochronie lasów w Europie: Strasburg 1990 i Helsinki 1993). Zgodnie z ustawą, w Polsce prowadzi się trwale zrównoważoną gospodarkę leśną z uwzględnieniem następujących celów: zachowania lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz na równowagę przyrodniczą, ochrony lasów, zwłaszcza lasów i ekosystemów leśnych cennych przyrodniczo i krajobrazowo, ochrony gleb, ochrony wód, produkcji na zasadzie racjonalnej gospodarki drewna oraz ubocznego użytkowania lasu. W Nadleśnictwie Gryfice poza ogólnie stosowaną ochroną środowiska przyrodniczego ustanowiono: 1. Gospodarstwo specjalne. 2. Lasy ochronne. 1. Gospodarstwo specjalne. Zgodnie z § 82 Instrukcji Urządzania Lasu i ustaleniami I KTG, do gospodarstwa specjalnego zaliczono lasy, które pełnią wyjątkowe funkcje pozaprodukcyjne. Są to często drzewostany wyłączone z użytkowania rębnego, a wykonywane zabiegi uzależnione są wyłącznie potrzebami przyrodniczymi. Do gospodarstwa specjalnego zaliczono (w drzewostanach często cechy się nakładają): rezerwaty przyrody projektowane, lasy stanowiące otulinę szkółki, lasy stanowiące cenne fragmenty przyrody, w tym lasy na si edliskach Bs, Bb, BMb, LMb, Ol3, Lł, OlJ oraz na siedliskach przyrodniczych kategorii A, lasy na stałych powierzchniach badawczych i doświadczalnych lasy stanowiące ostoje zwierząt podlegających ochronie gatunkowej, 83 ostoje ksylobiontów, lasy na terenie ośrodków wypoczynkowych i w ich najbliższym otoczeniu, lasy o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa państwa. Tab. 22 Gospodarstwo specjalne. Gospodarstwo Specjalne Powierzchnia leśna zalesiona i nie zalesiona Obręb Nadleśnictwo Gryfice Kamień Pomorski ha % ha % ha % 3128,48 28,3 613,81 9,4 3742,29 21,3 2. Lasy ochronne Ze względu na pełnienie wielu funkcji pozaprodukcyjnych, część lasów Nadleśnictwa Gryfice zaliczono do lasów ochronnych. Gospodarka w nich podlega pewnym ograniczeniom. Większość lasów ochronnych tworzy gospodarstwo lasów ochronnych, niewielką cześć zaliczono do gospodarstwa specjalnego oraz gospodarstwa przebudowy, zgodnie z § 82 Instrukcji urządzania lasu (2003). Tab.23 Lasy ochronne Powierzchnia leśna zalesiona i niezalesiona lasów ochronnych Gryfice Kamień Pomorski Nadleśnictwo ha % ha % ha % 2736,03 24,8 658,70 10,1 3394,73 19,3 Tab.24 Zestawienie powierzchni lasów ochronnych z rozbiciem na kategorie ochronności Lp. Wiodące i podrzędne kategorie ochronności Obr. Kamień Pomorski Obr. Gryfice Nadleśnictwo ha 1 2 3 lasy glebochronne lasy glebochronne o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa Państwa lasy glebochronne o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa Państwa, stanowiące ostoje zwierząt podlegających ochronie gatunkowej ha % 225,87 631,18 857,05 4,9 978,76 - 978,76 5,6 87,56 - 87,56 0,5 721,73 - 721,73 4,1 4 lasy wodochronne 5 lasy w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic administracyjnych miast liczących ponad 50 tys. mieszkańców 79,10 - 79,10 0,4 6 lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody lasy stanowiące ostoje zwierząt podlegających 92,73 - 92,73 0,5 171,11 27,52 198,63 1,1 7 84 8 9 10 11 ochronie gatunkowej lasy o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa Państwa lasy o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa Państwa, wodochronne lasy o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa Państwa, wodochronne, stanowiące ostoje zwierząt podlegających ochronie gatunkowej lasy o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa Państwa, stanowiące ostoje zwierząt podlegających ochronie gatunkowej OGÓŁEM 153,87 - 153,87 0,9 133,49 - 133,49 0,8 69,48 - 69,48 0,4 22,33 - 22,33 0,1 2736,03 658,70 3394,73 19,3 III. Inne formy ochrony przyrody. 1. Obszar węzłowy i korytarze ekologiczne. Składnikiem europejskiej sieci ekologicznej ECONET, opracowanej w ramach europejskiego programu Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody IUCN, jest krajowa sieć ekologiczna ECONET-PL. Sieć tworzona jest w celu zintegrowania obszarów chronionych istniejących w poszczególnych krajach europejskich i obszarów przewidzianych do ochrony, zgodnie z ustanowionymi kryteriami i standardami. Nadleśnictwo Gryfice leży w obrębie dwóch obszarów węzłowych rangi międzynarodowej -01- M Obszar Ujścia Odry, -02- M Obszar Wybrzeża Bałtyku Na terenie Nadleśnictwa Gryfice wytypowano korytarz ekologiczny, przebiegający wzdłuż rzeki Regi, o znaczeniu krajowym, łączący następujące obszary węzłowe o znaczeniu międzynarodowym: - 01-M- Obszar Ujścia Odry - 02-M- Obszar Wybrzeża Bałtyku - 06-M- Obszar Pojezierza Drawskiego Według prof. Jędrzejowskiego, przez teren nadleśnictwa przechodzą dwa korytarze ekologiczne: - Gryfice Północny (KPn- 16c) - Puszcza Goleniowska- Puszcza Koszalińska (GKPn-16 85 C. WALORY PRZYRODNICZO-LEŚNE Ryc.34 Podtopiony drzewostan olszowy- leśnictwo Pobierowo (fot. Bartłomiej Małecki) 1. Rzeźba terenu. Rzeźba terenu nadleśnictwa, ukształtowana w czwartorzędzie, jest mocno urozmaicona: od pagórkowatego pasa wydm nadmorskich, poprzez wyraźnie płaskie tereny w pasie przymorskim, do falistych i pagórkowatych w pozostałej części nadleśnictwa. Najniżej położone grunty nadleśnictwa (od 0,5 do 1,5 m n.p.m.) to oddziały:536 (leśnictwo Pobierowo), 549 (leśnictwo Niczonów), 58 (leśnictwo Mrzeżyno). Najwyżej położone punkty znajdują się w oddziałach 377 i 385 obrębu Gryfice, leśnictwo Kołomąć, położone odpowiednio na rzędnych 75,5 i 72,3 m n.p.m. 86 2. Budowa geologiczna Dzisiejszy obraz budowy geomorfologicznej na omawianym terenie wykształcił się w wyniku działalności lodowca, jak też w wyniku procesów peryglacjalnych oraz postglacjalnych procesów denudacyjnych i akumulacyjnych, a także procesów (głównie akumulacyjnych) zachodzących w holocenie. Wyróżniono następujące utwory geologiczne: a) holoceńskie (najmłodsze) to torfy, namuły, piaski morskie, piaski, mułki i żwiry rzeczne oraz utwory peryglacjalne – piaski eoliczne, wydmy, piaski i gliny deluwialne; b) plejstoceńskie (glacjalne) to utwory wykształcone w zlodowaceniu północnopolskim, w stadiale pomorskim. Wykształcone w postaci piasków, żwirów, glin, iłów, mułów; c) kredowe i jurajskie – kry utworów starszych pozostające jako ostańce erozyjne, wykształcone w postaci iłów, występują sporadycznie w okolicach Kamienia Pomorskiego. Opis występujących w Nadlesnictwie Gryfice utworów geologicznych: - piaski, mułki i żwiry rzeczne /fBPm/ - osady związane głównie z recesją lądolodu fazy pomorskiej, oraz młodsze, ale jeszcze nie holoceńskie. Reprezentują je piaski drobnoi średnioziarniste z wkładkami mułków oraz piaski ze żwirem wypełniające rozległe obniżenia oraz doliny. Osadzone zostały przez wody odpływające w kierunku zachodnim, lub północnym często przez obszary o nieuformowanej sieci dolinnej. - glina zwałowa /gzBPm/ - bierze udział w budowie moren czołowych, ozów i kemów. Występuje również na powierzchni osadów wodnolodowcowych /sandrów/ w wyniku grawitacyjnego przemieszczania się w postaci półpłynnego błota. Miąższość jej dochodzi miejscami do 20 m, choć na ogół nie przekracza 5 – 12 m. W strefie akumulacji marginalnej jest bardzo piaszczysta i zawiera więcej grubszych frakcji. - piaski i żwiry lodowcowe - /gBPm/ - są na ogół osadami różnoziarnistymi ze żwirem i głazikami, często zaglinionymi, bezstrukturalnymi, zazębiającymi się lub zastępującymi glinę zwałową, bądź też leżące na niej. Niekiedy są dobrze przemyte i warstwowane. Powszechnie towarzyszą morenom czołowym, ozom, kemom i rynnom polodowcowym. Miąższość ich wynosi na ogół 1 – 2 m, dochodząc czasami do kilkunastu metrów. - piaski i żwiry wodnolodowcowe /fgBPm/ (dolne i górne). Dolne piaski i żwiry występują miejscami pod gliną zwałową fazy pomorskiej osiągając miąższość 5 – 10 m. Natomiast górne występują na przedpolu moren czołowych w formie sandrów oraz wzdłuż linii odpływów marginalnych niekiedy w głęboko wciętych dolinach. Są to osady piaszczysto 87 –żwirowe, niekiedy piaszczyste drobno- i średnioziarniste, dobrze przemyte, warstwowe. Miąższość ich wynosi na ogół 20 m. torfy /tH/ - utwory holoceńskie. Występują w zagłębieniach bezodpływowych - na wysoczyźnie morenowej i na sandrach, w dolinach rzecznych oraz w rozległych zagłębieniach maskując ich pierwotną rzeźbę. Osiągają miąższość ponad 0,5 m. W przeważającej części są to torfy brunatne, różnych gatunków ze zdecydowaną przewagą torfów sfagnowych28. 3. Typy gleb. W nadleśnictwie dominują gleby rdzawe (RD) – 32,47%, gleby bielicowe (B) – 17,37% oraz gleby murszowate (MR) – 15,37%. 35 32,47 30 25 20 17,33 15,37 % 13,64 15 10 5 8,82 4,53 4,23 1,14 1,06 0,54 0,45 0,17 0,25 0 Ryc.35 Struktura typów gleb 28 J. E. Mojski. 1977. Objaśnienia do Mapy Geologicznej Polski 1:200000. Wydawnictwo Geologiczne. Warszawa. 88 4. Wody. Wody powierzchniowe Ryc.36 Fragment mapy hydrograficznej Polski Nadleśnictwo Gryfice położone jest w dorzeczach rzek przymorza. Głównymi ciekami przepływającymi przez teren nadleśnictwa, mającymi wpływ na stosunki wodne, są rzeki Dziwna i Rega. Rzeka Dziwna jest cieśniną długości 32,4 km, łączącą Zalew Szczeciński z Bałtykiem. W okolicy Kamienia Pomorskiego tworzy Zalew Kamieński z Wyspą Chrząszczewską oraz po zachodniej stronie mniejsze Jezioro Koprowo. Przez Zatokę Wrzosowską Zalewu Kamieńskiego, nad którą leżą Dziwnówek i Wrzosowo, uchodzi do Zatoki Pomorskiej. Dziwna zawdzięcza swoją nazwę zmieniającym się w różnych porach roku kierunkom płynięcia wody. Jej korytem odpływa 10% wód Zalewu Szczecińskiego. Odpływ następuje najczęściej wiosną, natomiast w pozostałych okresach, przy wiatrach wiejących z północnego zachodu mogą występować wylewy wód z Zatoki Pomorskiej tzw. cofka. Rega wypływa z Jez. Resko na Pojezierzu Drawskim. Jest jedną z najdłuższych rzek Pomorza, o długości 175 km. Na niektórych odcinkach Rega płynie krętym korytem, w związku z tym dolina rzeki jest nieco krótsza i ma 160 km długości. Całe dorzecze Regi zajmuje obszar 2724 km2 i znajduje się na obszarze zlodowacenia bałtyckiego. Typ rzeźby młodoglacjalnej, dość urozmaiconej z licznymi, niewielkimi zagłębieniami bezodpływowymi i oczkami. Deniwelacje zlewni dochodzą miejscami do 40 m. Dolina rzeki miejscami 89 zabagniona. Zasilanie Regi w wodę jest mniej więcej równomierne na całej jej długości. Średni wieloletni przepływ wody w strefie ujściowej rzeki wynosi około 19,4 m3/s, natomiast przepływy maksymalne i minimalne pojawiające się z prawdopodobieństwem raz na 100 lat mogą osiągać wartości od ponad 80 m3/s do około 6 m3/s29. Główne dopływy Regi: -Mołstowa - Rekowa - Piaskowa - Ukleja - Sąpólna - Lubieszowa Oprócz wymienionych rzek dużą rolę spełniają liczne mniejsze cieki i kanały oraz sieć rowów melioracyjnych. Najważniejsze z nich to rzeki: Gardominka, Otoczka, Stara Rega, Stuchowska Struga, Wołcza. Dość istotną rolę odgrywają także dość liczne jeziora, małe jeziorka i śródleśne oczka wodne, torfowiska, bagna i mokradła. Większe jeziora zlokalizowane w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa to: - Resko Przymorskie o powierzchni 577,1 ha; średnia głębokość wynosi 1,3 m, zaś maksymalna głębokość 2,5 m; - Liwia Łuża o powierzchni 210,8 ha; średnia głębokość jeziora to 0,9 m, zaś maksymalna 1,7 m; - Trzygłowskie (2) - Kołomąckie - Ińsko (Rybokarty) - Jatkowskie - Bagno Pogorzelica30 Elementem bardzo istotnym dla stosunków wodnych na terenie nadleśnictwa jest stan techniczny urządzeń wodno- melioracyjnych. Nieprawidłowa regulacja odpływu wody może doprowadzić do nadmiernego przesuszania gleb organicznych wywołując nieodwracalne zmiany w ich strukturze. 29 30 Atlas hydrologiczny Polski. 1987. IMiGW, Wyd. Geolog. Warszawa. J. Jańczak (red.). 1999. Atlas jezior Polski. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań. 90 Wody podziemne Według Regionalizacji Hydrogeologicznej Polski obszar nadleśnictwa położony jest w regionie Pomorskim. W regionie tym górne piętro wodonośne jest czwartorzędowe, piętra drugorzędne natomiast pochodzą z okresu trzeciorzędowego, kredowego i jurajskiego. Zasobność wód podziemnych zwykłych na terenie nadleśnictwa jest średnia, głębokość formacji wodonośnych mieści się w przedziale 20-150 metrów, a typy formacji wodonośnych określane są mianem porowo- szczelinowych31. W zasięgu terytorialnym nadleśnictwa nie ma żadnego większego zbiornika wód podziemnych. Ochrona zbiorników (zwłaszcza tych lokalnych) powinna polegać głównie na niedopuszczaniu do zanieczyszczania wód oraz zapobieganiu i przeciwdziałaniu szkodliwym wpływom na obszary ich zasilania, co powinno się osiągnąć przez pełne skanalizowanie miejscowości i budowę sieci wodociągowych. 5. Roślinność. Ryc.37 Mapa Potencjalnej Roślinność Naturalnej Polski (fragment) 31 K. Kaczanowska (red.) 2002. Przyroda Pomorza Zachodniego. Officyna in Plus. Szczecin. 91 W oparciu o Mapę potencjalnej roślinności naturalnej Polski32 – arkusz 3: Pobrzeże Szczecińskie i Pojezierze Zachodniopomorskie (Matuszkiewicz 1995) obszar nadleśnictwa to tereny gdzie nawet niewielkie zróżnicowanie reliefu bardzo silnie przekłada się na potencjalną szatę roślinną. Wynika to z dużej potencjalnej żyzności siedlisk ich zróżnicowania w warunku łagodnego klimatu, zróżnicowaniem występowania wód powierzchniowych oraz mozaikowatym rozłożeniem obszarów bagiennych. Większą różnorodnością cechują się jedynie obszary wzniesień morenowych w pasie pojezierzy. Zespoły roślinne w Nadleśnictwie Gryfice i odpowiadające (dla zespołów leśnych) im siedliskowe typy lasu (poniżej nazw zespołów występujących w legendzie mapy potencjalnej roślinności podane zostały nazwy naukowe obecnie obowiązujące): (1) Ols środkowoeuropejski - Carici elongate – Alnetum sensu lato - Ribeso nigri – Alnetum – ols porzeczkowy. Zespół w typie olsu typowego (Ol) i niekiedy (OlJ). - Sphagno squarrosi – Alnetum – ols torfowcowy. Zespół w typie lasu mieszanego bagiennego (5) Niżowe łęgi olszowe i jesionowo – olszowe siedlisk wodogruntowych, okresowo lekko zabagnionych - Circaeo – Alnetum - Fraxino – Alnetum – łęg jesionowo olszowy. Zespół w typie siedliskowym olsu jesionowego (OlJ) (8) Grądy subatlantyckie bukowo – dębowo – grabowe (Stellario – Carpinetum); postać pomorska uboga - Stellario holosteae – Carpinetum betuli – grąd subatlantycki. Zespół w typie lasu świeżego – Lśw i lasu wilgotnego - Lw. (29) Żyzna buczyna niżowa - Melico – Fagetum - Galio odorati – Fagetum – żyzna buczyna niżowa. Zespół w typie siedliskowym lasu świeżego Lśw. (41) Świetlista dąbrowa (Potentillo albae – Quercetum typicum) - Potentillo albae – Quercetum petraeae – świetlista dąbrowa subkontynentalna. (43) Subatlantycka wilgotna dąbrowa acydofilna- Betulo- Quercetum roboris (44) Subatlantycki acydofilny las bukowo – dębowy typu pomorskiego - Fago – Quercetum petraeae - Fago – Quercetum petraeae – pomorski las bukowo – dębowy. Zespół w typie siedliskowym boru mieszanego świeżego (BMśw), boru mieszanego wilgotnego (BMw) oraz lasu mieszanego świeżego (LMśw). (47) Kontynentalne bory mieszane – Pino – Qoercetum auct. polon. 32 W. Matuszkiewicz. 1995. Potencjalna roślinność naturalna Polski. Mapa przeglądowa. PAN, Warszawa 92 - Querco roboris – Pinetum – kontynentalny bór mieszany. Zespół w typie siedliskowym boru mieszanego świeżego (BMśw), boru mieszanego wilgotnego (BMw), lasu mieszanego świeżego (LMśw) oraz lasu mieszanego wilgotnego (LMw). (48) Nadmorski bór sosnowy, nadmorski bór bażynowy (Empetro nigri-Pinetum) -sosnowy bór rosnący na glebach bielicowych wytworzonych z piasków luźnych na nadmorskich wydmach szarych. Jest to zespół roślinności należący wraz z pozostałymi borami sosnowymi do klasy Vaccinio-Piceetea. (49) Suboceaniczne śródlądowe bory sosnowe w kompleksie boru świeżego (Leucobryo – Pinetum), boru suchego (Cladonio – Pinetum) i boru wilgotnego (Molinio – Pinetum) - Leucobryo – Pinetum – subatlantycki bór sosnowy świeży. Zespół w typie siedliskowym boru świeżego (Bśw). - Cladonio – Pinetum – bór sosnowy suchy. Zespół w typie siedliskowym boru suchego (Bs). - Molinio caeruleae - Pinetum – bór sosnowy wilgotny. Zespół w typie siedliskowym boru wilgotnego (Bw). (53) Kontynentalne bory bagienne - Vaccinio uliginosi-Pinetum - Vaccinio uliginosi – Pinetum – bór sosowy bagienny. Zespół typie siedliskowym boru bagiennego (Bb) i boru mieszanego bagiennego (BMb). (▲) Mszary wysokotorfowiskowe - Sphagnetalia magellanici - Sphagnetum magellanici. - Eriophorum vaginatum – Sphagnum fallax. (▼) Wilgotne wrzosowiska atlantyckie- Sphagno-Ericetalia ( ) Kontynentalny bór bagienny - Vaccinio uliginosi – Pinetum - Vaccinio uliginosi – Pinetum – bór sosowy bagienny. Zespół typie siedliskowym boru bagiennego (Bb) i boru mieszanego bagiennego (BMb). (♦) Nadmorskie i śródlądowe zbiorowiska solniskowe Thero- Salicornietea, Cakiletea maritimae, Asteretea trifolium) Według mapy potencjalnej roślinności w nadleśnictwie dominują: Żyzna buczyna niżowa, Subatlantycka wilgotna dąbrowa acydofilna, Subatlantycki acidofilny las bukowodębowy typu pomorskiego i Ols środkowoeuropejski. 93 6. Świat zwierzęcy Z dostępnych materiałów faunistycznych (waloryzacje przyrodnicze gmin i inne ) wynika, że na terenie Nadleśnictwa Gryfice żyje: 26 gatunków bezkręgowców podlegające ochronie gatunkowej 13 gatunków płazów podlegających ochronie gatunkowej 5 gatunków prawnie chronionych gadów m.in. bardzo rzadki żółw błotny. 2 gat. ryb podlegających ochronie gatunkowej ponad 230 gatunków ptaków. ponad 40 gat. ssaków, w tym 22 gatunki prawnie chronione m. in. Borowiec wielki, gacek brunatny, nocek rudy, jeż zachodni i wschodni. 7. Typy siedliskowe lasu Szczegółowe zestawienie typów siedliskowych lasu zawiera elaborat IV rewizji urządzania lasu Dział I. Ogólna Charakterystyka Lasów. Charakterystyka przyrodniczych warunków produkcji leśnej. Typ siedliskowy lasu jest podstawową jednostką w systemie klasyfikacji siedlisk leśnych, obejmującą powierzchnie leśne o zbliżonych warunkach siedliskowych wynikających z żyzności i wilgotności gleb, podobieństwa klimatu oraz ukształtowania terenu i jego budowy geologicznej. W Nadleśnictwie Gryfice występuje 15 typów siedliskowych lasu terenów nizinnych. Na ich podstawie zaproponowano gospodarcze typy drzewostanów i orientacyjne składy gatunkowe upraw (Zasady Hodowli Lasu 2003). Tab.25 Zestawienie powierzchni leśnej zalesionej i nie zalesionej wg typów siedliskowych lasu w obrębach i Nadleśnictwie, oraz porównanie ze stanem na 01.01.1999 r. Lp. Typ siedlisko wy lasu Powierzchnia zalesiona i nie zalesiona wg stanu na 01.01.2009 r. obr. Gryfice obr. Kamień Pomorski Razem Nadleśnictwo % 4 ha 5 % 6 ha 7 % 8 Pow. zal. i nie zal. wg. stanu na 01.01.1999 r. Razem Nadleśnictwo ha % 9 10 1 2 ha 3 1 Bs 237.06 2,1 - - 237.06 1,4 476.36 2,8 2 Bśw 549.46 5,0 77.38 1,2 626.84 3,6 949.27 5,6 3 Bw 350.78 3,2 - - 350.78 2,0 223.91 1,3 4 Bb 84.41 0,8 - - 84.41 0,5 88.91 0,5 5 BMśw 179.16 1,6 1092.56 16,8 1271.72 7,2 5714.79 33,7 6 BMw 114.61 1,0 160.99 2,5 275.60 1,6 1428.26 8,4 94 7 BMb 332.53 3,0 83.58 1,3 416.11 2,4 104.46 0,6 8 LMśw 2878.66 26,1 2577.92 39,6 5456.58 31,1 3379.37 20,0 9 LMw 1051.37 9,5 1217.39 18,7 2268.76 12,9 684.70 4,0 10 LMb 252.24 2,3 83.60 1,3 335.84 1,9 49.94 0,3 11 Lśw 3197.54 29,0 411.08 6,3 3608.62 20,5 2007.81 11,9 12 Lw 585.29 5,3 123.00 1,9 708.29 4,0 199.74 1,2 13 Ol 882.53 8,0 541.27 8,3 1423.80 8,1 1223.29 7,2 14 OLJ 337.13 3,0 133.28 2,1 470.41 2,7 416.08 2,5 15 Lł 10.86 0,1 - - 10.86 0,1 - - 11043,63 100,0 6502,05 100,0 17545.68 100,0 16946.89 100,0 Razem Ryc.38 Struktura typów siedliskowych lasu Nadleśnictwa Gryfice 35 31,1 30 25 20,5 20 15 10 5 12,9 7,2 7,2 4,0 3,6 2,7 2,4 0 95 2,0 1,6 1,9 1,4 0,5 0,1 % 8. Drzewostany Drzewostany stanowią jedno z kluczowych ogniw ekosystemu leśnego, dlatego też w „Programie” przedstawiono je pod kątem: bogactwa gatunkowego, budowy pionowej, pochodzenia. Ryc.39 Drzewostan wielogatunkowy zimą- leśnictwo Świerzno (fot. Bartłomiej Małecki) 96 Bogactwo gatunkowe. Bogactwo gatunkowe analizowano pod względem ilości gatunków w składzie gatunkowym I i II piętra. Gatunków występujących w formie domieszek w tych warstwach nie brano pod uwagę (ich udział powierzchniowy lub ilościowy nie przekracza 5 %). Obręb, nadleśnictwo Bogactwo gatunkowe, drzewostany jednogatunkowe Obręb Gryfice dwugatunkowe trzygatunkowe cztero- i więcej gatunkowe jednogatunkowe Obręb Kamień Pomorski dwugatunkowe trzygatunkowe cztero- i więcej gatunkowe jednogatunkowe Nadleśnictwo Gryfice dwugatunkowe trzygatunkowe cztero- i więcej gatunkowe Jednostka Tab.26 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m3] drzewostanów wg grup wiekowych i bogactwa gatunkowego (Wzór 13.) ≤40 lat ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 517,26 83966 804,75 133853 748,06 92486 875,88 95044 294,84 52091 484,10 80284 516,67 62002 440,74 46619 812,10 136056 1288,85 214137 1264,73 154488 1316,62 141663 97 Powierzchnia [ha]/ miąższość [m3] Wiek Ogółem 41-80 lat > 80 lat 984,89 302634 1328,88 439072 1237,72 418799 1319,38 434990 707,68 235229 997,35 339881 868,00 303557 732,20 226310 1692,57 537863 2326,23 778953 2105,72 722355 20551,58 661301 1056,98 263466 811,83 300983 694,22 282487 463,21 195974 393,65 141089 484,72 192047 329,28 126898 190,64 76642 1450,63 404554 1296,55 493029 1023,50 409385 653,85 272615 2559,13 650065 2945,46 873908 2680,00 793772 2658,47 726007 1396,17 428408 1966,17 612212 1713,95 492456 1363,58 349572 3955,30 1078473 4911,63 1486120 4393,95 1286228 4022,05 1075579 Ogółem [%] 23,6 21,4 27,2 28,7 24,7 26,1 24,5 23,9 21,7 22,8 30,5 32,5 26,6 26,2 21,2 18,6 22,9 21,9 28,4 30,2 25,4 26,1 23,3 21,8 Ryc.40 Bogactwo gatunkowe Nadleśnictwa Gryfice 30,2 35 30 22,9 21,9 28,4 26,1 25,4 23,3 25 21,8 20 15 10 5 0 1 gat. 2 gat. 3 gat. powierzchnia % 4 i więcej Miąższosć % Budowa pionowa W drzewostanach jednopiętrowych drzewa tworzą jeden pułap wysokości. W drzewostanach dwupiętrowych warstwa drzew składa się z dwóch wyraźnych pięter różnej wysokości. Do piętra dolnego zalicza się drzewa, których korony nie przenikają do piętra górnego, nie są też zaliczone do warstwy podrostu lub podszytu, a jednocześnie wskaźnik ich zwarcia wynosi, co najmniej 3b (zwarcie przerywane, zagęszczenie przerywane miejscami luźne). W razie wątpliwości dotyczących kwalifikacji drzewa do danego piętra, należy przyjąć, że drzewo piętra górnego nie powinno wykazywać wysokości niższej niż 2/3 średniej wysokości gatunku panującego w piętrze górnym. Drzewostany w klasie odnowienia (KO) to drzewostany użytkowane częściowymi i gniazdowymi, gdzie użytkowanie i odnowienie lasu przebiega równocześnie. Drzewostany w klasie odnowienia (KDO) to drzewostany użytkowane rębniami częściowymi i gniazdowymi, gdzie ilość młodego pokolenia jest niedostateczna, lub go nie ma. 98 Tab.27 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m3] drzewostanów wg grup wiekowych i struktury Struktura Obręb, drzewostanów, nadleśnictwo drzewostany Jednostka (Wzór 14.) ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 jednopiętrowe Obręb Gryfice dwupiętrowe w KO i KDO jednopiętrowe Obręb Kamień Pomorski dwupiętrowe w KO i KDO jednopiętrowe Nadleśnictwo Gryfice dwupiętrowe w KO i KDO ≤40 lat 2945,25 405066 0 0 0,70 282 1736,35 240996 0 0 0 0 4681,60 646062 0 0 070 282 Powierzchnia [ha]/ miąższość [m3] Wiek Ogółem 41-80 lat > 80 lat 4736,14 2361,89 10043,28 1553620 829709 2788395 17,46 21,12 38,58 8127 8161 16288 117,27 643,23 761,20 33748 205039 239069 3284,65 1256,20 6277,20 1100300 495446 1836743 2,48 41,62 44,10 1317 20918 22235 18,10 100,47 118,57 3360 20311 23670 8020,79 3618,09 16320,48 2653921 1325155 4625139 19,94 62,74 82,68 9444 29079 38823 135,37 743,70 879,77 37108 225349 262739 Ogółem [%] 92,6 91,6 0,4 0,5 7,0 7,9 97,5 97,6 0,7 1,2 1,8 1,3 94,4 93,9 0,5 0,8 5,1 5,3 Ryc.41 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m3] drzewostanów wg grup wiekowych i struktury 93,9 94,4 100 80 60 5,3 0,8 40 20 0,5 5,1 2 Piętr. KO i KDO 0 1 Piętr. powierchnia % miąższość% 99 W Nadleśnictwie zdecydowanie przeważają drzewostany jednopiętrowe, które zajmują niemal 95% powierzchni. Drzewostany dwupiętrowe stanowią znikomą część (około 1%). Powierzchnia KO i KDO wynosi nieco ponad 5%. Biorąc pod uwagę sposoby zagospodarowania lasu, wzrost podrostów i podsadzeń należy spodziewać się zwiększenia udziału drzewostanów o złożonej budowie pionowej, co będzie pełniej odpowiadało możliwościom produkcyjnym siedlisk. Pochodzenie Określając pochodzenie drzewostanów opierano się na informacjach zawartych w operatach urządzenia lasu z poprzednich okresów gospodarczych. Pochodzenie najmłodszego pokolenia lasu, ustalono na gruncie w czasie prac terenowych oraz wykorzystując informacje otrzymane z Nadleśnictwa Gryfice ( m.in. baza SILP). Określone w czasie taksacji pochodzenie jest w miarę miarodajne dla drzewostanów pochodzących z lat 1946-1997. Natomiast dla drzewostanów z lat wcześniejszych może być obarczone znacznym błędem z uwagi na brak odpowiednich materiałów. Tab.28 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m³] wg rodzajów i pochodzenia drzewostanów oraz grup wiekowych * (Wzór 15.) Powierzchnia [ha]/ miąższość [m3] Struktura Obręb, drzewostanów, Jednostka Wiek Ogółem nadleśnictwo Ogółem drzewostany [%] ≤40 lat 41-80 lat > 80 lat ha 2,40 43,85 18,41 64,66 0,6 odroślowe m3 561 18128 8487 27175 0,9 ha 413,85 749,24 66,83 1229,92 11,3 z samosiewu m3 53322 187812 22041 263175 8,6 Obręb Gryfice ha 2518,68 4052,02 2928,66 9499,36 87,6 z sadzenia m3 351217 1383056 1007164 2741438 90,1 ha 11,02 25,76 12,34 49,12 0,5 brak informacji m3 248 6500 5216 11965 0,4 ha 5,22 1,53 1,26 8,01 0,1 odroślowe m3 1041 483 659 2183 0,1 ha 40,09 87,26 8,85 136,20 2,1 z samosiewu Obręb m3 4682 23120 2893 30695 1,6 Kamień ha 1686,61 3202,12 1385,87 6274,60 97,4 pomorski z sadzenia m3 235120 1078410 532668 1846197 98,1 ha 4,43 14,32 2,31 21,06 0,3 brak informacji m3 154 2964 455 3573 0,2 ha 7,62 45,38 19,67 72,67 0,4 odroślowe m3 1602 18611 9146 29358 0,6 ha 453,94 836,50 75,68 1366,12 7,9 z samosiewu m3 58004 210932 24934 293870 6,0 Nadleśnictwo Gryfice ha 4205,29 7254,14 4314,53 15773,96 91,3 z sadzenia m3 586337 2461466 1539832 4587635 93,1 ha 15,45 40,08 14,65 70,18 0,4 brak informacji m3 402 9464 5671 15537 0,3 * - poszczczególne rodzaje drzewostanów mogą się pokrywać 100 Ryc.42 Struktura pochodzenia drzewostanów w Nadleśnictwie Gryfice. 93,1 91,3 100 80 60 40 20 0,6 0,4 6 0,3 7,9 0,4 0 Odroślowe Z samosiewu Z sadzenia powierzchnia [%] Brak informacii miaższość [%] Ponad 90% powierzchni nadleśnictwa pochodzi z odnowienia sztucznego przez sadzenie. Mimo że odnowienie naturalne przynosi wiele korzyści, takich jak: niskie koszty, zachowanie miejscowych ekotypów, dostosowanie do siedliska, stanowi ono w nadleśnictwie znikomy procent powierzchni. Zgodnie z proekologicznym nastawieniem do użytkowania i hodowli lasu należy wykorzystywać wszelkie możliwości by uzyskać i promować naturalne odnowienie pod warunkiem utrzymania zgodności z siedliskiem. Uwzględniając potencjał siedlisk w Nadleśnictwie Gryfice drzewostany z odnowienia naturalnego powinny docelowo zajmować zdecydowanie większy udział powierzchniowy. 9. Ekologiczna ocena stanu lasu. Na ekologiczną ocenę stanu lasu składa się: - ocena zgodności składu gatunkowego drzewostanów z typem siedliskowym lasu, - określenie formy aktualnego stanu siedliska, - określenie formy degeneracji lasu. 101 Ocena zgodności składu gatunkowego drzewostanu z siedliskiem Ocena zgodności składu gatunkowego drzewostanów z siedliskowym typem lasu jest jednym z ważniejszych wskaźników wykorzystania zdolności produkcyjnej siedlisk. Jest to także wskaźnik naturalności ekosystemów leśnych. Ocenę zgodności składu gatunkowego drzewostanów z siedliskiem dokonano zgodnie z Instrukcją Urządzania Lasu (2003). W grupie drzewostanów o składzie niezgodnym wyróżniono dodatkowo zgodnie z instrukcją sporządzania programu ochrony przyrody (§ 25 ust. 2): niezgodność obojętną, w przypadku gdy zalecany gatunek liściasty zastąpiony jest przez inny gatunek liściasty, niezgodność negatywną, w przypadku gdy zalecany gatunek liściasty zastąpiony jest przez sosnę lub świerk. Powierzchnie drzewostanów w rozbiciu na stopnie zgodności składu gatunkowego w poszczególnych typach siedliskowych lasu zestawiono w tabeli: Tab.29 Zestawienie powierzchni wg zgodności składu gatunkowego drzewostanów z siedliskiem (Wzór nr 20.) Obręb, nadleśnictwo Typ Gospodarczy siedliskowy typ lasu drzewostanu BB BMB BMŚW BMW BS BŚW BW LŁ LMB Obręb Gryfice LMŚW LMW LŚW So So Bk-So Db-So So Św-So So So So Db Brz-Ol Św-Ol Bk-So Bk-So-Db Db-Bk-So Db-So Db-So-Bk So-Bk Św-Bk So-Db So-Św Św-Db Bk Bk-Db zgodnym Drzewostany o składzie gatunkowym częściowo niezgodnym zgodnym obojętnie ha % ha % 3,76 5,5 8,72 12,7 57,31 18,9 90,34 29,8 niezgodnym negatywnie ha % - ha 55,97 155,89 % 81,8 51,4 102,32 57,5 75,78 42,5 - - - - 31,74 234,30 540,84 344,94 - 28,2 99,4 99,8 99,2 - 71,74 1,44 0,83 2,32 0,97 63,8 0,6 0,2 0,7 9,3 8,96 0,53 2,88 8,0 0,2 27,8 6,52 62,9 23,87 12,8 124,33 66,4 5,94 3,2 32,98 17,6 1234,78 42,9 1580,73 55,0 44,09 1,5 16,64 0,6 197,40 18,8 644,11 61,4 92,70 8,8 115,25 11,0 1642,69 51,5 876,52 27,5 242,46 7,6 426,99 13,4 102 Obręb, nadleśnictwo Typ Gospodarczy siedliskowy typ lasu drzewostanu Db-Bk Db OL Ol-Js LW OL OLJ Ogółem Obręb Gryfice 10843,06 ha BMB BMŚW BMW BŚW LMB Obręb Kamień Pomorski LMŚW LMW LŚW LW OL OLJ Ogółem Obręb Kamień Pomorski 6439,87 ha BB BMB BMŚW Nadleśnictwo Gryfice So Św-So Bk-So Db-So So Św-So So Brz-Ol Św-Ol Bk-So Bk-So-Db Db-Bk-So Db-So Db-So-Bk Św-Bk So-Db So-Św Św-Db Bk Bk-Db Db-Bk Db Ol Ol-Js BMW BS BŚW BW LŁ LMB LMŚW LMW So So Św-So Bk-So Db-So So Św-So So So So Db Brz-Ol Św-Ol Bk-So Bk-So-Db Db-Bk-So Db-So Db-So-Bk So-Bk Św-Bk So-Db So-Św Św-Db zgodnym Drzewostany o składzie gatunkowym częściowo niezgodnym zgodnym obojętnie ha % ha % niezgodnym negatywnie ha % ha % 112,74 789,48 60,36 19,7 93,4 18,5 274,39 28,88 263,49 48,0 3,4 80,7 135,8 15,99 0,78 23,8 1,9 0,2 48,44 11,13 2,00 8,5 1,3 0,6 5527,32 51,0 4006,60 36,9 649,19 6,0 659,95 6,1 31,93 38,2 24,59 29,4 27,06 32,4 - - 795,64 72,9 288,85 26,5 7,15 0,6 - - 75,00 77,38 46,8 100,0 70,69 44,1 14,59 9,1 - - 6,77 8,8 61,04 79,7 8,77 11,5 - - 882,64 34,3 1636,93 63,5 48,88 1,9 7,1 0,3 81,23 6,7 906,76 75,2 106,92 8,9 111,01 9,2 161,72 39,3 192,98 47,0 13,3 3,2 43,08 10,5 5,89 475,70 7,79 4,8 93,5 6,2 95,13 26,68 110,09 77,3 5,2 87,2 17,79 6,29 7,4 14,5 1,3 5,9 4,19 3,4 0,91 0,7 2601,69 40,4 3413,74 53,0 258,15 4,0 166,29 2,6 55,97 81,8 3,76 5,5 8,72 12,7 - - 187,82 48,5 81,90 21,2 117,40 30,3 - - 897,96 70,7 364,63 28,7 7,15 0,6 - - 106,74 234,30 618,22 344,94 - 39,2 99,4 99,9 99,2 - 142,43 1,44 0,83 2,32 0,97 52,2 0,6 0,1 0,7 9,3 23,55 0,53 2,88 8,6 0,2 27,8 6,52 62,9 30,64 11,6 185,37 70,3 5,94 2,3 41,75 15,8 2117,42 38,9 3217,66 59,0 92,97 1,7 23,74 0,4 278,63 12,4 1550,87 68,8 199,62 8,8 226,26 10,0 103 Obręb, nadleśnictwo Typ Gospodarczy siedliskowy typ lasu drzewostanu Bk Bk-Db Db-Bk Db Ol Ol-Js LŚW LW OL OLJ Ogółem Nadleśnictwo Gryfice 17282,93 Największą Drzewostany o składzie gatunkowym częściowo niezgodnym zgodnym obojętnie ha % ha % zgodnym ha % 1804,41 50,1 1069,50 29,7 255,76 7,1 470,07 13,1 118,63 1265,18 68,15 17,1 93,4 15,1 369,52 55,56 373,58 53,2 4,1 82,5 153,59 22,28 8,18 22,1 1,7 1,8 52,63 11,13 2,91 7,6 0,8 0,6 43,0 898,57 5,2 835,01 4,8 8129,01 47,0 7420,34 powierzchnie niezgodnym negatywnie ha % zajmują w nadleśnictwie drzewostany zgodne z siedliskiem – 47,% . Nieco mniejszą zajmują drzewostany częściowo zgodne i stanowią 43% powierzchni. Drzewostany niezgodne obojętne stanowią niewielka część powierzchni nadleśnictwa- zajmują 5,2% powierzchni, natomiast niezgodnie negatywnie zajmują 4,8% powierzchni Nadleśnictwa. Część drzewostanów niezgodnych i częściowo zgodnych z typem siedliskowym lasu zostanie poddana przebudowie. Ryc.43 Ocena zgodności składu gatunkowego 47 50 43 40 30 20 5,2 10 4,8 % 0 zgodne częściowo zgodne niezgodne obojętnie 104 niezgodne negatywnie Formy aktualnego stanu siedliska Formy stanu siedliska określone zostały na podstawie prac glebowo - siedliskowych i bieżącej taksacji w terenie. Tabela poniżej przedstawia poszczególne formy z podziałem na grupy siedlisk i grupy wiekowe. Obręb, nadleśnictwo Grupa siedlisk bory Forma stanu siedliska naturalne zniekształcone bory mieszane naturalne zniekształcone Obręb Gryfice lasy mieszane naturalne zniekształcone lasy naturalne zniekształcone naturalne ogółem zniekształcone bory naturalne zniekształcone bory mieszane Obręb Kamień Pomorski lasy mieszane naturalne zniekształcone naturalne zniekształcone lasy naturalne zniekształcone ogółem naturalne zniekształcone Jednostka Tab.30 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m³] wg grup typów siedliskowych lasu, stanu siedliska i grup wiekowych (Wzór nr 21.) Powierzchnia/ miąższość ≤40 lat 41-80 lat > 80 lat ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha 88,27 8687 0,00 0 84,45 10444 24,27 2752 797,39 106726 427,29 71039 614,50 85594 398,03 49339 1799,32 244655 1146,63 160693 4,84 776 0,00 0 371,05 47561 80,36 10401 577,99 82218 334,14 53263 147,04 15668 28,41 2745 1173,21 154519 563,14 309,93 53335 2,97 425 178,83 44652 66,17 16755 1047,73 366207 1236,04 404687 837,55 322931 674,84 219027 2668,70 884114 2202,17 711381 25,71 7244 0,00 0 316,50 98327 228,31 71986 824,26 317714 1315,13 425146 75,24 26472 181,22 54862 1388,23 497262 1917,00 766,72 142022 25,76 4960 225,67 70101 14,69 3702 550,12 221149 54,25 20318 1124,69 469631 120,79 54601 2799,01 955167 227,23 87742 46,83 13257 0,00 0 301,69 102933 37,59 14309 705,19 296301 101,34 37180 92,16 29237 10,01 4860 1244,46 478658 153,83 Wiek 105 Ogółem Ogółem [%] 1164,92 204043 28,73 5385 488,95 125197 105,13 23209 2395,24 694082 1717,58 496044 2576,74 878156 1193,66 322967 7267,03 2083936 3576,03 959816 77,38 21277 0,00 0 989,24 248821 346,26 96696 2107,44 696233 1750,61 515589 314,44 71377 219,64 62468 3805,90 1130440 2633,97 10,7 6,7 0,3 0,2 4,5 4,1 1,0 0,8 22,1 22,8 15,8 16,3 23,8 28,9 11,0 10,6 67,0 68,5 33,0 31,5 1,2 1,1 0,00 0 15,4 13,2 5,4 5,1 32,7 37,0 27,2 27,4 4,9 3,8 3,4 3,3 59,1 60,0 40,9 Obręb, nadleśnictwo Grupa siedlisk Forma stanu siedliska naturalne bory zniekształcone naturalne bory mieszane zniekształcone naturalne lasy Nadleśnictwo mieszane Gryfice zniekształcone naturalne lasy zniekształcone naturalne ogółem zniekształcone Jednostka Powierzchnia/ miąższość ≤40 lat 41-80 lat > 80 lat m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 ha m3 86477 93,11 9463 0,00 0 455,50 58005 104,63 13153 1375,38 188944 761,43 124303 761,54 101263 426,44 52085 607715 335,64 60578 2,97 425 495,33 142979 294,48 88740 1871,99 683921 2551,17 829833 912,79 349403 856,06 273889 58017 813,55 155278 25,76 4960 527,36 173034 52,28 18011 1255,31 517450 155,59 57497 1216,85 498868 130,80 59461 752209 1242,30 225320 28,73 5385 1478,19 374017 451,39 119905 4502,68 1390315 3468,19 1011633 2891,18 949533 1413,30 385434 40,0 7,2 4,6 0,2 0,1 8,6 7,6 2,6 2,4 26,1 28,2 20,1 20,5 16,7 19,3 8,2 7,8 ha m3 ha m3 2972,53 399174 1709,77 247171 4056,93 1381376 4119,17 1319096 4043,47 1433825 381,06 145758 11072,93 3214376 6210,00 1712025 64,1 65,2 35,9 34,8 Wiek Ryc.44 Formy stanu siedliska 65,2 64,1 70 34,8 60 35,9 50 40 30 20 10 0 Naturalne Zniekształcone powierzchnia % miąższosć % 106 Ogółem Ogółem [%] W Nadleśnictwie Gryfice dominują siedliska naturalne – 64,1% powierzchni. Odpowiadają one potencjalnym możliwościom produkcyjnym, w których drzewostan i runo są zbliżone do postaci naturalnej w dowolnym stadium wzrostu. Powierzchnia siedlisk zniekształconych sięga 35,9%. Na terenie Nadleśnictwa nie ma siedlisk zdegradowanych. Planowanie zwiększenia udziału gatunków liściastych przy zakładaniu nowych drzewostanów powinno istotnie poprawić powyższy stan rzeczy. Zabiegi trzebieżowe należy wykonywać pod kątem udatności właściwych nalotów, podrostów i podsadzeń. Formy degeneracji lasu Dokonując oceny form degeneracji ekosystemów leśnych brano pod uwagę trzy elementy: - borowacenie, - monotypizację, - neofityzację. Borowacenie (pinetyzacja) wyróżnia się na siedliskach borów mieszanych, lasów mieszanych i lasów. W zależności od udziału sosny i świerka w górnej warstwie drzew wyróżnia się: - słabe, jeżeli udział sosny i świerka w składzie gatunkowym drzewostanu wynosi: - ponad 80 % na siedliskach borów mieszanych - 50 - 80 % na siedliskach lasów mieszanych - 10 - 30 % na siedliskach lasowych - średnie, jeżeli udział sosny lub świerka wynosi: - ponad 80 % na siedliskach lasów mieszanych - 30 - 60 % na siedliskach lasowych. - mocne, jeżeli udział sosny i świerka w składzie gatunkowym wynosi na siedliskach lasowych ponad 60 %. 107 Tab.31 Zestawienie powierzchni [ha] wg form degeneracji lasu - borowacenie (Wzór 22.) Powierzchnia [ha] Obręb, Stopień Ogółem Wiek nadleśnictwo borowacenia [%] Ogółem ≤40 lat 41-80 lat > 80 lat brak 1103,02 1688,85 1834,84 4626,71 42,7 słabe 1109,20 1594,70 732,14 3436,04 31,7 Obręb Gryfice średnie 586,76 1268,68 333,98 2189,42 20,2 mocne 146,97 318,64 125,28 590,89 5,4 brak 590,32 779,86 270,20 1640,38 25,5 Obręb słabe 790,83 1579,44 579,93 2950,20 45,8 Kamień średnie 338,52 884,06 530,00 1752,58 27,2 Pomorski mocne 16,68 61,87 18,16 96,71 1,5 brak 1693,34 2468,71 2105,04 6267,09 36,3 słabe 1900,03 3174,14 1312,07 6386,24 36,9 Nadleśnictwo Gryfice średnie 925,28 2152,74 863,98 3942,00 22,8 mocne 163,65 380,51 143,44 687,60 4,0 Ryc.45 Borowacenie w Nadleśnictwie Gryfice 36,3 36,9 40 22,8 30 % 20 4 10 0 brak słabe średnie 108 mocne Z zestawień wynika, że ponad 36 procent powierzchni nadleśnictwa zajmują drzewostany w których pinetyzacja nie występuje. Borowaceniu silnemu uległo 4% powierzchni nadleśnictwa. Dalszego zmniejszania się skali tego zjawiska należy spodziewać się w wyniku dobierania odpowiedniego składu młodego pokolenia oraz przebudowy drzewostanów starszych. Monotypizacja polega na ujednoliceniu składu gatunkowego lub struktury wiekowej. Jest jedną z głównych form degeneracji ekosystemów leśnych. Monotypizację określa się dla kompleksów powyżej 200 ha z uwzględnieniem grup wiekowych drzewostanów: 1- 40 lat, 41 - 80 lat, powyżej 80 lat oraz podziału drzewostanów na sosnowe + świerkowe i pozostałe. Monotypizację wyróżnia się, gdy drzewostany jednogatunkowe lub jednowiekowe występują w zasadzie na zwartych powierzchniach (ok. 100 ha). Formę tą należy wyróżniać głównie dla sosny i świerka oraz rozdzielać na: a) monotypizację częściową, gdy: - udział drzewostanów jednego gatunku i jednej (20-letniej) klasy wieku wynosi 50 – 80 %, - udział jednej klasy wieku drzewostanów różnych gatunków w jednej klasie wieku przekracza 80 %, b) monotypizację pełną, gdy udział drzewostanów jednego gatunku i jednej klasy wieku wynosi ponad 80 %. Teren Nadleśnictwa Gryfic jest pokryty w zdecydowanej większości monokulturą sosnową o zróżnicowanej strukturze wiekowej, więc monotypizacja tu nie występuje. Neofityzacja - sztuczna uprawa lub samoistne wnikanie gatunków drzew i krzewów obcych. Na terenie nadleśnictwa stwierdzono w udziale drzewostanów 10 gatunków drzew i krzewów obcych, występujących w warstwie drzew i podrostów (zapisane w bazie danych Taksator). Tab.32 Zestawienie powierzchni [ha] wg form degeneracji lasu - neofityzacja (zestawienie powierzchni wydzieleń z gatunkami obcymi) (Wzór 24a.) Wiek drzewostanu Ogółem Obręb, Gatunek obcy nadleśnictwo ≤ 40 41-80 >80 ha % Obręb Gryfice robinia akacjowa dąb czerwony daglezja kasztanowiec orzech czarny sosna banksa sosna czarna sosna wejmutka 30,77 142,54 31,19 9,13 1,04 - 42,10 179,65 313,18 27,28 5,05 22,87 6,42 12,63 109 6,30 71,95 189,87 18,61 3,76 6,70 - 79,17 394,14 534,24 45,89 5,05 35,76 14,16 12,63 7,1 35,2 47,7 4,1 0,4 3,2 1,3 1,1 Obręb, nadleśnictwo Obręb Kamień Pomorski Nadleśnictwo Gryfice Ogółem Wiek drzewostanu ≤ 40 41-80 >80 Gatunek obcy ha % robinia akacjowa dąb czerwony daglezja kasztanowiec kasztan jadalny orzech czarny sosna banksa 1,73 5,48 19,48 - 28,28 23,00 139,63 3,04 3,90 3,12 17,32 8,02 126,41 4,46 3,02 1,76 - 30,01 36,50 285,52 7,50 6,92 4,88 17,32 7,1 8,6 67,5 1,8 1,6 1,2 4,1 sosna wejmutka 8,08 5,02 19,29 32,39 7,7 żywotnik zachodni 1,29 0,47 - 1,76 0,4 robinia akacjowa dąb czerwony daglezja kasztanowiec kasztan jadalny orzech czarny sosna banksa sosna czarna sosna wejmutka żywotnik zachodni 32,50 148,02 50,67 9,13 1,04 8,08 1,29 70,38 202,65 452,81 30,32 3,90 8,17 40,19 6,42 17,65 0,47 6,30 79,97 316,28 23,07 3,02 1,76 3,76 6,80 19,29 - 109,18 430,64 819,76 53,39 6,92 9,93 53,08 14,16 45,02 1,76 7,1 27,9 53,1 3,5 0,5 0,6 3,4 0,9 2,9 0,1 Ryc.46 Neofityzacja w Nadleśnictwie Gryfice 53,1 50 45 40 27,9 35 30 % 25 20 15 10 7,1 3,5 3,4 5 0 110 2,9 0,9 0,6 0,5 0,1 Wydzielenia, w których występują neofity zajmują w całym Nadleśnictwie Gryfice 1543,84 ha (obręb Gryfice- 1121,04 ha, obręb Kamień Pomorski- 422,8 ha), co stanowi 8,9% powierzchni leśnej Nadleśnictwa. Dominującym gatunkiem obcego pochodzenia jest Daglezja zielona (53,1%). Duży udział zaznacza również dąb czerwony (27,9) Poniżej przedstawiono wykaz drzewostanów, w których stwierdzono ciekawsze drzewa i krzewy nie wchodzące w skład rodzimej flory: Tab.33 Wykaz drzewostanów z cennymi drzewami obcego pochodzenia. Oddział, pododdział Lp. Gatunek Obręb Gryfice Obręb Kamień Pomorski 43n, 82l, 90a, 223b, 249k, 255b, 256h, kasztanowiec biały 1 265d, 326f, 332d, 333c, 335j, 335k, 748 a Aesculus hippocastanum 335m, 336k, orzech czarny 2 201m 662a, 716a Junglas nigra sosna banksa 22d, 47a, 47f, 48f, 142c, 142l, 143g, 3 656i, 695a Pinus Banksiana 144a, 204c, 204f, 204g, 462i sosna czarna 4 2i, 2Ab, 171Bb, 383b, 383j Pinus nigra sosna wejmutka 5 235Ac 537a, 687b, 687c, 691c Pinus strobus kasztan jadalny 6 697j Castanea sativa żywotnik zachodni 7 665a, 665c Thuja occidentalis Wymienione wyżej gatunki proponuje się traktować jako istotny element dawnej kultury leśnej i należy otoczyć je szczególną ochroną. 10. Inne cenne obiekty przyrodnicze na terenie Nadleśnictwa Gryfice. Drzewostany cenne przyrodniczo. Na terenie Nadleśnictwa Gryfice wytypowano drzewostany, które wyróżniają się swoimi walorami przyrodniczymi – starodrzewy, drzewostany nawiązujące do naturalnych zbiorowisk leśnych, niekiedy ze stanowiskami gatunków rzadkich i chronionych. Wszystkie drzewostany cenne przyrodniczo zaliczono do gospodarstwa specjalnego. Nie planuje się w nich, w najbliższym dziesięcioleciu użytkowania rębnego. 111 Tab.34 Wykaz drzewostanów cennych przyrodniczo Adres leśny Pow.[ha] Siedlisko 219 c 4,45 OL 223 b 1,24 LŚW 251 a 4,87 LMW 273 g 3,33 OL 274 d 1,65 OL 279 j 2,38 LMW 280 o 4,01 OL 405 n 2,45 LMŚW 411 h 1,62 LMŚW 418 h 1,30 LŚW 423 i 2,34 LŚW 423 j 1,33 LŚW SUMA 30,97 Opis 5 Ol 70 lat, 2 Gb 85 lat, 1 Ol 85 lat, 2 Dbs 130 lat. SP2000_9160_B 5 Ol 80 lat, 2 Bk 100 lat, 2 Bk 130 lat, 1 Dbs 160 lat SP2000_9110-1_-B Płaty roślinności- bluszcz pospolity 4 Dbs 160 lat, 1 Bk 160 lat, 2 Bk 95 lat, 1 Ol 95 lat, 1 Gb 95 lat, 1 Brz 80 lat SP2000_9160_B 9 Ol 80 lat, 1 Dbs 100 lat SP2000_91E0b_B ostoja ksylobiontów źródliska 9 Ol 80 lat, 1 Dbs 120 lat SP2000_91E0b_B ostoja ksylobiontów źródliska 4 Św 80 lat, 2 Ol 80 lat, 1 Jw. 80 lat, 1 Dbs 80 lat 2 Dbs 120 lat Płaty roślinności- bluszcz pospolity źródliska ochrona rzeki 4 Ol 65 lat, 3 Bk 105 lat, 1 Dbs 105 lat, 2 Ol 45 lat 20% nalot bukowy SP2000_91E0b_B- 1,54 ha źródliska ochrona rzeki 5 So 150 lat, 3 Bk 110 lat, 1 Dbs 110 lat, 1 Bk 80 lat 20% podrost- 8 Bk, 2 Jw 13 lat 6 Dbs 110 lat, 2 Bk 110 lat, 2 Ol 60 lat Płaty roślinności- bluszcz pospolity Ochrona rzeki 7 Dbs 130 lat, 3 Bk 130 lat SP2000_9190-2_ 6 Dbs 120 lat, 2 So 120 lat, 2 Bk 120 lat 10% podrost bukowy SP2000_9160_B 7 Dbs 120 lat, 1 Bk 120 lat, 1 Gb 80 lat, 1 Ol 80 lat SP2000_9160_B Zabieg b.z. b.z. b.z. b.z. b.z. TP TP TP TP TP TP TP Poza siedliskami chronionymi oraz wyżej wymienionymi drzewostanami na terenie nadleśnictwa znajdują się także inne drzewostany, które mają duże znaczenie przyrodnicze i krajobrazowe. Są to w szczególności drzewostany na siedliskach przyrodniczych, siedliskach bagiennych, jak też drzewostany pozostawione jako pasy ochronne nad brzegami 112 wód, drogami publicznymi. Drzewostany o charakterze parkowym. W Nadleśnictwie Gryfice zinwentaryzowano dwa drzewostany o charakterze parkowym o łącznej powierzchni 4,92 ha. Znajdują się one na obrębie Kamień Pomorski. - 568 d (Leśnictwo Niczonów) Powierzchnia: 1,18 ha Opis: 6 Dbs 180 lat, 2 Bk 180 lat, 2 Gb 100 lat, SP2000_9160_B Wskazania gospodarcze: TP - 748 a (Leśnictwo Jatki) Powierzchnia: 3,74 Opis: 3 Js 95 lat, 1 Brz 95 lat, 1 Dbs 110 lat, 1Bk 110 lat, 1 Gb 110 lat, 2Js 55 lat, 1 Md 55 lat. SP2000_91E0b _B Wskazania gospodarcze: bez zabiegu Tab.35 Zestawienie drzewostanów o charakterze parkowym. Oddz., pododdz. Pow. Siedlisko Rodzaj pow. Budowa pionowa 568 d 1,18 LW D-STAN I PIĘTR 748 a 3,74 LŚW D-STAN I PIĘTR SUMA 4,92 Parki Na terenie Nadleśnictwa Gryfice znajdują się ewidencyjnie (jako rodzaj powierzchni) dwa parki zabytkowe (omówione w pkt. 9) oraz jeden park wiejski zlokalizowany na obrębie Kamień Pomorski w Leśnictwie Pobierowo w oddziale 507 d. Powierzchnia tego parku wynosi 0,72 ha, a dominującym gatunkiem jest dąb szypułkowy w wieku 115 lat. 113 Tab.36 Zestawienie parków . Lp Oddz., pododdz. Pow. Rodzaj parku 235A g 6,04 zabytkowy 0,73 3,50 3,07 13,34 wiejski Obręb Gryfice 1. Obręb Kamień Pomorski 2. 507 d 582 j 3 582 k SUMA zabytkowy Siedliska przyrodnicze podlegające ochronie. Wykaz typów siedlisk przyrodniczych wymagających ochrony (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (Dz. U. Nr 94, poz. 795)) zinwentaryzowanych w Nadleśnictwie Gryfice przedstawia poniższa tabela: Tab.37 Wykaz siedlisk w Nadleśnictwie Gryfice podlegających ochronie Siedlisko Kod Nazwa 2130* Nadmorskie wydmy szare 3150 Jeziora eutroficzne i starorzecza 6120* Ciepłolubne murawy napiaskowe 6510 Niżowe i górskie łąki świeże użytkowane ekstensywnie 7110* Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą 7120 7140 Stan zachowania A B C A B C A B C A B C A B C A B C A B Torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji Torfowiska przejściowe i trzęsawiska 114 Powierzchnia [ha] 13,80 1,89 9,58 36,80 2,85 239,78 1,36 16,36 1,55 0,04 41,28 15,69 46,38 2,85 239,78 17,72 1,59 138,71 Siedlisko Kod Stan zachowania Nazwa C A B C Górskie i nizinne torfowiska zasadowe 7230 Powierzchnia [ha] 97,43 0,73 Razem siedliska nieleśne: 2180 Lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich 9110-1 Kwaśne buczyny niżowe 9130-1 Żyzne buczyny niżowe 9160 Grąd subatlantycki 9190-1 Śródlądowe kwaśne dąbrowy 9190-2 Śródlądowe kwaśne dąbrowy 91D0-1* Brzeziny bagienne i olsy torfowcowe 91D0-2a* Sosnowe bory bagienne typowe 91D0-2b* Bory bagienne na płytkich murszach 91E0b* Łęgi olszowe, olszowo-jesionowe i jesionowe 0,73 463,45 A B C A B C A B C A B C A B C A B C A B C A B C A B C A B C 669,03 385,94 85,71 22,76 28,41 1041,75 473,43 825,16 279,26 326,60 14,48 485,72 162,90 137,63 50,23 166,49 10,37 12,74 10,47 938,33 601,34 1140,68 51,17 1515,18 1104,42 341,08 648,62 187,86 176,86 23,21 1539,67 Razem siedliska leśne: 6728,75 Razem siedliska przyrodnicze: 7192,20 * - siedliska priorytetowe Wykaz wydzieleń, w których zinwentaryzowano siedliska przyrodnicze podlegające ochronie zawierają załączniki: 1 i 2 Stan A- Siedlisko wzorcowo, typowo wykształcone, Stan B- Siedlisko mniej typowo wykształcone, o uproszczonym składzie florystycznym, bez wyraźnych zniekształceń i zagrożeń, Stan C- Siedlisko zagrożone zanikiem, utratą specyfiki lub znacznym pogorszeniem się jego 115 stanu. Wskazania ogólne: - wyłączyć z zalesień siedliska przyrodnicze nieleśne (świeże łąki użytkowane ekstensywnie, torfowiska wysokie, torfowiska przejściowe, torfowiska zasadowe), nie odwadniać ich, nie konserwować rowów melioracyjnych, nie przeznaczać pod budowę zbiorników wodnych, - świeże łąki wykaszać w odpowiednich terminach, - nie wydzierżawiać do hodowli ryb jezior ramienicowych, eutroficznych i dystroficznych, zachować ostrożność w udostępnianiu do wędkowania, - wyłączyć z użytkowania siedliska borów i lasów bagiennych, - na siedliskach brzeziny bagiennej, olsu torfowcowego i boru bagiennego zaleca się usuwanie lub ograniczenie świerka z bezpośredniego otoczenia celem zapobieżenia jego samorzutnego rozprzestrzeniania się, - na siedlisku grądu subatlantyckiego należy zachowywać graba w drzewostanie do wieku rębnego, - dla pozostałych siedlisk leśnych podejmowane decyzje winny mieć na uwadze zachowanie danego siedliska przyrodniczego, Zaplanowane zabiegi powinny mieć na celu zachowanie ciągłości istniejących siedlisk. Tab.38 Gospodarcze typów drzewostanów oraz orientacyjne składy gatunkowe upraw dla poszczególnych typów siedlisk przyrodniczych proponowane do stosowania w RDLP w Szczecinie na okres przejściowy, tj. do czasu opracawania wytycznych w tym zakresie na poziomie DGLP. Lp. Siedlisko przyrodnicze Kod TSL GTD 1 2 3 4 5 So 6 So 90 Brzom i inne 10 Brz So So 60 Brzom i inne 40 So Brz Brzom 60 So 30 Ol i inne 10 Brz So So 60 Brzom i inne 40 So Brz Brzom 60 So 30 Ol i inne 10 So Brz Brzom 60 So 30 Ol i inne 10 Bk Bk 90 Db i inne 10 Bk * Bk 70 Db, So i inne 30 So Bk* Bk 50 So30 Db i inne 20 Bk Bk 90 Db i inne 10 Db Bk* Bk 70 Db i inne 30 LMśw Bk Bk 80 Db i inne 20 Lśw Bk Bk 90 Db i inne 10 Lw Db Bk* Bk 60 Db 30 Lp i inne 10 1 Bór bagienny typowy 91D0- Bb 2 BMb 2 Bory i lasy bagienne 91D0 3 Brzeziny bagienne 91D0- BMb 1 LMb 4 Kwaśne buczyny niżowe BMb LMśw 91101 Lśw 5 Żyzne buczyny niżowe 91301 Orientacyjny skład gatunkowy upraw 116 Zalecany rodzaj rębni 7 * * * II /III/ IV II/III/ IV Lp. Siedlisko przyrodnicze Kod TSL GTD 1 2 3 4 5 Bk LMśw 6 Grąd subatlantycki 9160 Lśw Lw LMśw bez względu na siedlisko leśne Db So Db Bk * So Gb Db * Db Db 80 Gb i inne 20 Gb Db Db 50 Gb 30 Lp i inne 20 Gb Bk Bk 50 Gb 30 Lp i inne 20 Lp Db Gb Bk Db Gb Db Bk Db Dbs 50 Lp 30 Gb i inne 20 Gb Db Db 60 Gb 30 Lp i inne 10 Bk 50 Db 30 So i inne 20 Db 40 Gb 30 So i inne 30 Db 80 Gb i inne 20 II/III/ IV Db 40 Bk 30 Gb i inne 30 Bk 40 Db 30 Gb i inne 30 Db 80 Gb i inne 20 Brz Db Db 60 Brz 30 So i inne 10 Bk Db Db 60 Bk 30 Brz i inne 10 Db So * So 50 Db 30 Bk i inne 20 So Db Db 50 So 30 Bk i inne 20 Bk Db Db 50 Bk 30 So i inne 20 So Db Db 50 So 30 Bk i inne 20 LMw So Db Db 50 So 30 Brz i inne 20 Lśw Bk Db Db 50 Bk 30 Lp i inne 20 Db Db 80 Bk i inne 20 Db Bk Bk 50 Db 30 Lp i inne 20 Ol Js Js 50, Ol 30, Brz i inne 20 Js Ol Ol 50 Js 30 Brz i inne 20 Ol Js Js 50 Ol 30 Brz i inne 20 Js Db Db 50 Js 30 Wz i inne 20 Db Js Js 50 Db 40 Ol i inne 10 Db Ol Ol 50 Db 30 Wz i inne 20 Ol Db Db 50 Ol 30 Wz i inne 20 Js Ol Ol 60 Js 30 Brz i inne 10 Ol Js Js 60 Ol 30 Brz i inne 10 Ol Ol 90 Js i inne 10 BMśw LMśw Grąd środkowo europejski 6 Bk 90 Db i inne 10 Zalecany rodzaj rębni 7 Gb Db * Db 50 Gb 30 Bk, Lp i inne 20 Lp Gb Db 40 Gb 30 Lp 20 Kl.P i inne Db * 10 Lśw 7 Orientacyjny skład gatunkowy upraw 9170 LMw Lw OlJ Ol 117 III / IV Lp. 1 8 Siedlisko przyrodnicze 2 Nadmorskie kwaśne dąbrowy i lasy brzozowo-dębowe Kod TSL GTD Orientacyjny skład gatunkowy upraw Zalecany rodzaj rębni 3 4 5 6 7 9190-1 bez względu na siedlisko leśne 9 LMśw 9190-2 LMw Lśw LMw 10 Łęgi olszowe, olszowo jesionowe i jesionowe 91E0-b Bk Db Db So * So Db BMśw Śródlądowe kwaśne dąbrowy Brz Db Db 60 Brz 30 So i inne 10 Lw OlJ Ol Db 60 Bk 30 Brz i inne 10 III So 50 Db 30 Bk i inne 20 Db 50 So 30 Bk i inne 20 Bk Db Db 50 Bk 30 So i inne 20 So Db Db 50 So 30 Bk i inne 20 So Db Db 50 So 30 Brz i inne 20 Bk Db Db 50 Bk 30 Lp i inne 20 Db Db 80 Bk i inne 20 Db Bk Bk 50 Db 30 Lp i inne 20 Ol Js Js 50, Ol 30, Brz i inne 20 Js Ol Ol 50 Js 30 Brz i inne 20 Ol Js Js 50 Ol 30 Brz i inne 20 Js Db Db 50 Js 30 Wz i inne 20 Db Js Js 50 Db 40 Ol i inne 10 Db Ol Ol 50 Db 30 Wz i inne 20 Ol Db Db 50 Ol 30 Wz i inne 20 Js Ol Ol 60 Js 30 Brz i inne 10 Ol Js Js 60 Ol 30 Brz i inne 10 Ol Ol 90 Js i inne 10 II/III I/ II/III ad.1 Sosnowy bór chrobotkowy Rębnia I dopuszczalna, w przypadku, gdy płat siedliska przekracza 30 ha. Pozostawiane na zrębie biogrupy należy wyznaczać w najlepiej zachowanych fragmentach siedliska. ad.4 Kwaśne buczyny niżowe Głównym GTD jest wariant Bk, z 90 % udziałem Bk w składzie uprawy. Dla siedlisk przyrodniczych w stanie zachowania ,,C" dopuszcza się pozostałe warianty oznaczone - *. ad.5 Żyzne buczyny niżowe Głównym GTD jest wariant Bk, natomiast Db Bk dopuszcza się dla siedlisk przyrodniczych w stanie zachowania ,,C". ad.7 Grąd środkowo europejski Grab wprowadzić w zmieszaniu grupowym lub drobnokępowym. ad.6 Grąd subatlantycki ad.9 Śródlądowe kwaśne dąbrowy Grab wprowadzić w zmieszaniu grupowym lub drobnokępowym. Na LMśw zasadniczym GTD jest Db, pozostałe, tj. SoDbBk oraz SoGbDb dopuszcza się dla siedlisk przyrodniczych w stanie zachowania ,,C". Przyjęty dla BMśw GTD Db So dopuszcza się tylko dla siedlisk przyrodniczych w stanie zachowania ,,C". Symbol ,,* " - w przypadku rębni oznacza zakaz użytkowania rębnego, pozostawienie drzew do śmierci fizjologicznej celem wzbogacenia próchnicy, sprzyjanie odnowieniu naturalnemu. Na siedliskach przyrodniczych zlokalizowanych na stokach o stromym nachyleniu, w obrzeżach wód i cieków wodnych, odstąpić od użytkowania rębnego. 118 W przypadku GTD oraz orientacyjnych składów gatunkowych upraw, w których występuje Js, do czasu ustapienia choroby tego gatunku należy zastępować go innymi gatunkami, takimi jak, np. Db, Wz, Jw., Ol. Drzewa cenne. Na terenie Nadleśnictwa Gryfice znajduje się wiele cennych drzew, które ze względu na swe położenie (oddalone od dróg, rosnące wewnątrz drzewostanów) nie przedstawia się jako proponowane pomniki przyrody. Należy prowadzić bieżącą inwentaryzację drzew osiągających rozmiary pomnikowe. Nie należy ich wycinać i uszkadzać. Nie powinno wprowadzać się istotnych zmian w otoczeniu drzew (w promieniu do 10 m). Po fizjologicznej śmierci należy je pozostawić na miejscu aż do naturalnego rozkładu. Tab.39 Wykaz cennych drzew znajdujących się na terenie Nadleśnictwa Gryfice Lp. Oddz., pododdz. Leśnictwo Gatunek Lokalizacja Liczba Mrzeżyno Mrzeżyno Gosław Gosław Gosław Gosław Gosław Gosław Gosław Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Górzyca Górzyca Górzyca Górzyca Górzyca Górzyca Górzyca Górzyca Raduń Czereśnia ptasia Żywotnik zachodni Czereśnia ptasia Dąb szypułkowy Buk zwyczajny Lipa drobnolistna Żywotnik zachodni Żywotnik zachodni Dąb szypułkowy Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Dąb szypułkowy Brzoza brodawkowata Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Dąb szypułkowy C W SW S S E C C N C C C NW N C C C C C C C S C E C W N NE S E 1 5 1 1 1 20 3 1 3 1 2 15 2 35 1 1 4 1 1 Obręb Gryfice 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 119 Leśnictwo Gatunek Lokalizacja Liczba 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. Raduń Raduń Raduń Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Prusinowo Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Raduń Prusinowo Raduń Prusinowo Prusinowo Prusinowo Rybokarty Rybokarty Rybokarty Kołomąć Lubin Lubin Lubin Lubin Lubin Kołomąć C C C C C C C S C SW SW C S C W W E E E C N N C SE C E S S NW W SE S S SE 5 3 1 1 1 3 3 1 4 6 1 1 1 1 5 1 3 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 4 1 1 1 1 68. Kołomąć S 3 69. Kołomąć Buk zwyczajny Dąb szypułkowy Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Buk zwyczajny Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Buk zwyczajny Buk zwyczajny Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Dąb szypułkowy Czereśnia ptasia Czereśnia ptasia Dąb szypułkowy Dąb bezszypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Buk zwyczajny Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Buk zwyczajny Sosna zwyczajna Sosna zwyczajna (forma kryzowata) Dąb szypułkowy C 1 Niczonów Niczonów Niczonów Niczonów Niczonów Niczonów Niczonów Niczonów Niczonów Niczonów Niczonów Świerzno Buk zwyczajny Dąb szypułkowy Buk zwyczajny Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Buk zwyczajny Buk zwyczajny Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Buk zwyczajny Dąb szypułkowy Czereśnia ptasia N SE NE C N N - 1 1 1 1 1 1 - Lp. Oddz., pododdz. Obręb Kamień Pomorski 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 120 Lp. Oddz., pododdz. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. Leśnictwo Gatunek Lokalizacja Liczba Chomino Chomino Jatki Jatki Jatki Chomino Chomino Chomino Chomino Chomino Jatki Dąb szypułkowy Cis pospolity Kasztan jadalny Cis pospolity Cis pospolity Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Cis pospolity Wierzba biała Dąb szypułkowy NE C C SW C S NE N C SW N 2 1 1 1 1 1 1 1 Ostoje ksylobiontów Ostoje ksylobiontów dla Nadleśnictwa ustala się celem: - skutecznej ochrony zasobów rozkładającego się drewna i związanych z nim rzadkich gatunków grzybów, roślin i zwierząt, - zwiększenia bioróżnorodności w ekosystemach leśnych oraz zwiększenia tzw. oporu środowiska, przez poprawę warunków bytowania i rozwoju organizmów związanych z rozkładającym się drewnem, - wdrożenia procedur służących pozostawianiu w lesie posuszu i rozkładającego się martwego drewna w formie grubizny i drzew dziuplastych. Decyzja Nr 22 Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie z dnia 10.07. 2008 r. w sprawie uznania wybranych powierzchni za obszary stanowiące ostoje ksylobiontów w oparciu o Zarządzenie nr 11 Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie z dnia 3 grudnia 2007 r. w sprawie ochrony zasobów rozkładającego się drewna w ekosystemach leśnych na terenie RDLP Szczecin zatwierdza wykaz powierzchni chroniących ostoje ksylobiontów. Tab.40 Ostoje ksylobiontów w Nadleśnictwie Gryfice Nadleśnictwo Gryfice Pow. jeśli część wydzielenia to pow. zred. [ha] IGLASTE LIŚCIASTE RAZEM 1026,56 2530 9227 11757 Miąższość martwego drewna [m3] 121 Zadrzewienia i remizy. Zadrzewienia i remizy pełnią ważną funkcję biocenotyczną. Jako nie użytkowane enklawy stanowią spokojne miejsca bytowania zwierząt oraz miejsca spontanicznego rozwoju roślinności. W Nadleśnictwie Gryfice zgodnie z ewidencją stwierdzono 8 zadrzewień o łącznej powierzchni 9,27 ha. Tab.41 Zestawienie zadrzewień. Lp. Obręb Oddz., pododdz. Pow. [ha] 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Gryfice Gryfice Gryfice Kamień Pomorski Kamień Pomorski Kamień Pomorski Kamień Pomorski Kamień Pomorski 66A a 185 n 334 d 582 i 587A g 587A h 594A b 594A j 1,69 0,62 1,68 0,28 0,22 0,47 2,91 1,40 Razem 9,27 W Nadleśnictwie Gryfice nie stwierdzono remiz tworzących osobne wydzielenia. Remiz, jako powierzchni nie tworzących osobnych wydzieleń stwierdzono 9 szt., o łącznej powierzchni 1,54 ha. Tab.42 Zestawienie remiz jako powierzchni nie tworzących wydzieleń. Lp. Obręb Oddz., pododdz. Lokalizacja Pow. [ha] 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Gryfice Gryfice Gryfice Kamień Pomorski Kamień Pomorski Kamień Pomorski Kamień Pomorski Kamień Pomorski Kamień Pomorski 267 b 461 h 472 b 641A c 641A c 641A c 648 n 658 f 658 j S C E SE SE SE SE E N 0,20 0,15 0,15 0,25 0,25 0,25 0,09 0,10 0,10 Razem 1,54 122 Grunty pozostawione do naturalnej sukcesji. W Nadleśnictwie Gryfice pozostawiono grunty do naturalnej sukcesji o łącznej powierzchni 214,56 ha. Obejmują one grunty gdzie nie planuje się zabiegów gospodarczych z uwagi na ich rolę w ekosystemie oraz uwarunkowania lokalne. Wykaz takich powierzchni przedstawiają poniższe tabele: Tab.43 Grunty pozostawione do naturalnej sukcesji Obręb Pow. [ha] Obręb Gryfice Obręb Kamień Pomorski Nadleśnictwo 165,48 50,48 215,96 Liczba wydzieleń 77 29 106 Tab.44 Wykaz gruntów przeznaczonych do naturalnej sukcesji w Nadleśnictwie Gryfice Opis: Funkcja Obręb Adres leśny Pow. Siedlisko Podsz, podr.- [pokrycie] lasu Przest.- [m3] 3o 0,76 OLJ OCHR Podsz.- 0,1 Gryfice 6A f 0,66 LMB OCHR Przest- 5 7l 0,65 OL OCHR Podsz.- 0,1 8f 0,63 BB OCHR 9j 0,87 BB OCHR 9k 1,66 BB OCHR 13 c 0,75 BŚW OCHR 41 b 2,02 BW OCHR 41 j 9,37 LW OCHR 59 d 0,77 BMB OCHR 60 l 1,57 LMB OCHR 61 g 1,08 BMB OCHR 61 j 0,70 BMB OCHR 61 k 0,27 BMB OCHR Podsz.- 0,9 Podsz.- 1,0; Przest- 10 Podsz.- 0,8; Przest- 25 Przest- 15 Podsz.- 0,9; Przest- 65 Podsz.- 0,4; Przest- 175 Podsz.- 0,4; Przest- 15 Podsz.- 1,0; Przest- 90 Podsz.- 1,0 Podsz.- 1,0; Przest- 20 Podsz.- 0,9 62 i 0,57 BMW OCHR Podsz.- 0,7 66A h 1,06 BMŚW GOSP Przest- 15 81 h 0,57 OL GOSP 89 j 4,35 OL GOSP 97 d 0,62 OL GOSP 97A a 0,65 OL GOSP Podsz.- 0,4 Podsz.- 0,2; Przest- 60 Podr.- 0,2 Podsz.- 0,4; Przest- 30 123 Obręb Adres leśny Pow. Siedlisko Funkcja lasu 98 a 0,08 OL GOSP 98 j 0,18 OL GOSP 98 m 0,03 OL GOSP Opis: Podsz, podr.- [pokrycie] Przest.- [m3] Podsz.- 0,5; Przest- 13 Podsz.- 0,4; Przest- 10 - 98 n 0,06 OL GOSP - 106 a 2,60 OLJ GOSP 118 c 2,62 BB GOSP 118 n 0,51 BB GOSP 127 g 1,18 LMB OCHR 128 k 1,98 BMB GOSP Przest.- 15 Podsz.- 1,0; Przest- 80 Podsz.- 0,3 Podsz.- 0,9; Przest- 20 Podsz.- 0,9 137 g 0,67 OL GOSP Podsz.- 0,8 140A l 1,28 OL GOSP Podsz.- 0,8 140A m 0,68 OL GOSP 143 p 0,68 OLJ GOSP 147 b 1,74 BMB GOSP Podsz.- 0,8 Podsz.- 0,2; Przest- 25 Podsz.- 0,2 155 d 0,86 OL OCHR 155 g 0,86 OL OCHR 180 c 2,05 BMB GOSP 180 f 5,99 BMB GOSP 180 i 1,93 LW GOSP 183 a 1,77 OL GOSP 195 d 3,57 OLJ GOSP 195 k 0,83 OLJ OCHR 196 d 0,64 BMB OCHR 202 k 1,09 BB GOSP 216 g 2,39 LMB GOSP 224 g 5,16 BB GOSP 235Bc 0,79 OLJ GOSP 242 d 22,05 LMB OCHR 243 a 22,32 LMB OCHR 245 s 1,54 LW OCHR 261 c 0,48 BB GOSP 261 g 2,94 BB GOSP Podsz.- 0,9 Podsz.- 0,5; Przest- 30 Podsz.- 0,4; Przest- 60 Podsz.- 0,7; Przest- 180 Podsz.- 0,3; Przest- 130 Podsz.- 0,2; Przest- 15 Podsz.- 0,7; Przest- 95 Podsz.-0,8 ; Przest.- 20 Podsz.-0,4 ; Przest.- 10 Przest.- 20 Podsz.-0,8 ; Przest.- 15 Podsz.-0,8 ; Przest.- 25 Podsz.-0,5 ; Przest.- 35 Podsz.-0,9; Przest.- 100 Podsz.-0,9; Przest.- 80 Podsz.-0,5 Podsz.-0,7; Przest.- 10 Podsz.-0,8 262 a 1,21 BMB GOSP Podsz.-0,8 124 Obręb Kamień Pomorski Adres leśny Pow. Siedlisko Funkcja lasu 264A l 7,83 BMB GOSP 264A r 2,78 BMB GOSP 286 i 1,27 OLJ GOSP 288A a 6,74 OL GOSP 295 i 1,34 LMB GOSP 296 j 0,73 LMB GOSP Opis: Podsz, podr.- [pokrycie] Przest.- [m3] Podsz.-0,6; Przest.- 65 Podsz.-0,7; Przest.- 20 Podsz.-0,3; Przest.- 25 Podr- 0,2 Podsz.-0,2; Przest.- 5 Podsz.-0,7 367A d 1,82 OL GOSP - 367A l 2,08 OL GOSP 384 f 1,13 LMW GOSP 391 m 2,52 OL GOSP Podsz.-0,5; Przest.- 60 - 391 n 0,78 OL GOSP Przest.- 55 409 j 0,52 OL GOSP 414 k 0,49 LŁ OCHR 428 a 0,96 LMB GOSP 433 j 0,48 OL GOSP 439 k 0,96 BMB GOSP 443 c 0,99 BMB GOSP 446A g 0,28 OL GOSP 449 f 1,41 LMB GOSP 454 f 1,84 OL GOSP 455 d 1,04 LMŚW GOSP 472 g 1,22 OL GOSP 473 b 2,29 OL GOSP 474 c 1,64 LMB GOSP 501 j 1,51 OL GOSP 506 r 0,93 OL GOSP 524 g 0,92 BMŚW OCHR 531 h 0,76 OLJ GOSP 546 b 2,71 OL GOSP 547 a 2,41 OL GOSP 563 h 0,58 OL GOSP Podsz.-0,3 Podsz.-0,7; Przest.- 40 Podsz.-0,3; Przest.- 50 Podsz.-0,7 Podsz.-0,4; Przest.- 50 Podsz.-0,2; Przest.- 15 Podsz.-0,6; Przest.- 25 Podsz.-0,3; Przest.- 60 Podsz.-0,2; Przest.-15 Podsz.-0,2; Przest.-56 Podsz.-0,5 Podsz.-0,3; Przest.-95 Podsz.-0,3; Przest.-60 Podsz.-0,4; Przest.-10 Podsz.-0,2; Przest.-8 Podsz.-0,3 Podsz.-0,2; Przest.-5 Podsz.-0,3 Podsz.-0,3; Przest.-26 Podsz.-0,1 564 f 5,27 OL GOSP Podsz.-0,1 565 ix 0,89 LMW GOSP - 125 Obręb Adres leśny Pow. Siedlisko Funkcja lasu 572 w 0,72 LMB GOSP 576 c 1,58 LMB GOSP 594A f 0,15 OL GOSP 603A f 5,04 OL GOSP 605 k 2,94 OL GOSP 606 f 3,04 OL GOSP 615 a 1,30 OL GOSP 628 d 0,68 LMŚW GOSP 639 l 3,44 OLJ GOSP 640 f 2,89 OLJ GOSP 662 d 4,02 OL GOSP 663 b 3,77 LMB GOSP 664 g 0,64 OL GOSP 678 k 0,58 LMB GOSP 700 g 0,66 LMW GOSP 708 c 0,65 LMW GOSP 709 c 056 OL GOSP 735 k 0,88 OL GOSP 735 l 0,62 OL GOSP 737 m 0,34 LMW GOSP Opis: Podsz, podr.- [pokrycie] Przest.- [m3] Podsz.-0,7; Przest.-22 Podsz.-0,6; Przest.-19 Przest.-90 Podsz.-0,3; Przest.-86 Podsz.-0,1; Przest.-80 Przest.-4 Podsz.-0,3; Przest.-5 Podsz.-0,2; Przest.-110 Podsz.-0,7; Przest.-128 Przest.-80 Podsz.-0,7; Przest.-165 Podsz.-0,8 Podsz.-0,2; Przest.-25 Przest.-50 Podsz.-0,2; Przest.-35 Podsz.-1,0; Przest.-10 Podsz.-0,8; Przest.-3 Podsz.-0,7; Przest.-110 Bagna. Na terenie Nadleśnictwa Gryfice występują 439 osobno wydzielone bagna. Tereny bagienne zajmują ogólną powierzchnię 593,54 ha, co stanowi 3,07%, ogólnej pow. nadleśnictwa. Jest to, więc znacząca powierzchnia. Prócz bagien ewidencyjnych występują bagna nie tworzące wydzieleń taksacyjnych. Bagien nie stanowiących wydzieleń na terenie Nadleśnictwa znajduje się 492 sztuk o łącznej powierzchni 59,38 ha. Ważność tych biotopów i ich znaczenie dla ekosystemu jest oczywista. Bagna-mokradła najczęściej położone są w nieckach terenowych, w przedłużeniach rynien jeziornych itp. stanową enklawy wśród leśnych siedlisk świeżych. 126 Wskazania ochronne: - bagna wyłączone są z prowadzenia zabiegów hodowlanych; - nie odwadniać; - wokół bagien i siedlisk bagiennych należy pozostawiać min. 30 m pas ochronny w drzewostanach przeznaczonych do użytkowania rębnego. W obrębie Gryfice znajduje się 301 bagien stanowiących wydzielenia literowane o łącznej powierzchni 439,13 ha. Tab.45 Wykaz bagien ewidencyjnych w obrębie Gryfice. Obręb Gryfice Oddział Oddział Oddział Oddział Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] pododdział pododdział pododdział pododdział 3i 0,28 137d 2,10 193i 1,47 318b 0,17 4i 2,35 137g 3,75 193l 0,49 329g 0,70 5h 3,80 138c 0,12 193m 0,84 330d 1,97 6i 2,74 138h 0,42 194l 0,31 331c 0,19 15d 0,74 139c 5,23 194Ad 0,26 331n 0,30 15g 1,90 139f 0,65 201c 1,48 335l 0,64 15h 1,42 140d 1,14 201p 7,57 336h 5,82 27c 35,63 140f 0,29 202h 1,49 340i 0,16 27i 0,33 140g 0,23 202i 0,49 340j 0,18 27l 2,81 140i 0,29 202j 0,82 367d 0,10 28h 6,05 140Ad 0,21 203i 0,50 373Aa 1,66 29h 9,06 140Af 0,19 208r 0,14 384d 2,00 41a 7,25 140Ag 1,06 213g 0,34 386j 0,48 41h 4,49 140An 0,95 215c 0,32 391i 0,25 42j 2,85 140Bc 0,09 217i 0,96 392a 12,96 42k 1,32 140Bh 0,30 217j 0,30 393g 0,27 43m 1,37 140Bj 0,40 217m 0,31 393k 0,35 58a 27,34 149b 0,14 220f 0,52 393p 0,12 59f 14,85 150a 0,38 222p 0,33 394h 0,22 59g 0,96 150c 0,32 224b 0,54 405m 0,45 59k 0,82 150d 0,75 224d 0,93 406j 0,10 59m 0,43 150Ab 4,61 224h 0,25 411f 0,76 60b 0,54 150Ac 1,97 224n 0,61 412b 0,20 60d 0,90 151b 2,37 225b 1,16 412g 0,72 60h 2,69 151f 0,32 225i 0,42 422f 0,40 60n 1,50 152b 0,22 225k 1,31 423o 0,18 61i 17,80 152d 0,34 226g 0,23 424c 0,99 62c 0,22 152f 0,27 226h 1,16 424h 0,15 127 Obręb Gryfice Oddział Oddział Oddział Oddział Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] pododdział pododdział pododdział pododdział 62g 0,46 152g 0,24 227f 0,10 428c 0,34 66Af 1,41 153i 0,26 229b 1,62 428g 0,46 66Al 0,46 154b 0,22 231f 0,45 431c 0,18 66Ap 3,75 155b 0,33 233m 0,45 431f 0,16 66Ba 7,20 155h 1,09 235Aa 0,06 433g 0,18 68b 5,01 155i 0,26 240a 1,77 433i 0,35 68c 0,22 155l 0,25 242c 0,64 435d 0,16 68g 0,92 156b 2,15 244f 0,16 436d 0,20 68i 0,23 156i 0,17 245f 1,77 440h 0,21 68l 0,79 157c 0,54 245g 0,18 440j 0,94 68n 0,21 157f 0,13 246b 0,28 440k 0,25 68p 0,22 157h 0,28 250b 0,20 442b 0,55 73i 0,18 158c 0,46 251f 0,11 442d 0,24 74i 0,29 158d 3,39 251m 0,17 442f 0,22 82f 0,43 159b 4,03 252i 0,92 442j 0,27 82i 0,14 159c 0,28 255h 0,72 444b 0,43 82n 0,12 160d 0,59 255l 1,33 444c 5,40 91d 1,68 162c 0,80 256g 0,47 446d 1,34 91f 1,57 163b 0,77 259b 1,93 446Ab 0,56 97g 0,08 163c 0,29 263b 0,12 446Ad 0,44 97Ab 1,32 163f 1,40 264Ai 0,59 446Ah 0,30 98h 1,28 164f 0,14 264As 0,51 446Bi 0,25 100d 0,26 165b 0,32 264Bc 0,61 446Bk 0,72 100Aa 6,81 165c 0,46 266d 0,16 446Bn 0,07 101b 0,15 165g 2,88 266m 0,33 46Bp 0,88 102d 1,14 166f 2,47 266p 0,15 449d 0,66 112h 0,58 166k 0,10 266r 0,26 450c 0,27 115b 0,28 167j 2,38 266s 0,10 451b 0,20 116d 0,50 167l 0,29 266t 0,25 456h 0,38 116h 0,36 170d 0,26 266cx 0,10 457c 0,35 117h 9,78 170f 0,11 269c 0,20 457f 0,40 118g 0,82 172Am 0,76 279f 0,38 462l 1,28 118h 1,53 172An 0,29 279i 0,13 462n 0,14 119b 4,76 172As 0,79 279l 0,06 464g 0,64 119c 0,28 172Aw 0,15 280x 0,09 465j 0,57 119d 0,32 172Ax 0,11 281f 0,11 466c 0,14 119f 1,91 172Az 0,25 281i 0,18 466f 0,44 119g 0,23 177c 0,22 281m 0,78 466j 0,43 121k 0,30 180d 9,86 283h 0,27 467a 2,52 123b 0,22 184l 0,20 295j 0,22 467g 1,45 123c 0,21 186h 1,12 296h 0,16 467h 0,57 128 Obręb Gryfice Oddział Oddział Oddział Oddział Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] pododdział pododdział pododdział pododdział 126g 0,69 186k 1,93 305h 0,10 468c 0,26 127k 0,67 186m 0,48 308d 3,86 471c 9,50 127n 0,43 187h 0,50 311i 0,30 474b 25,30 135f 0,13 189f 1,16 312f 0,14 136d 0,11 190d 2,86 313f 2,32 136i 0,21 191b 0,37 313i 0,43 136Aj 2,44 193b 0,52 313k 0,26 Powierzchnia ogólna 439,13 ha Na obrębie Kamień Pomorski znajduje się 138 bagien stanowiących wydzielenia literowane o łącznej powierzchni 154,41 ha. Tab.46 Wykaz bagien ewidencyjnych w obrębie Kamień Pomorski. Obręb Kamień Pomorski Oddział Oddział Oddział Oddział Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] pododdział pododdział pododdział pododdział 501c 0,60 606g 0,22 664a 3,78 715b 2,15 506l 0,07 606j 0,43 665l 0,98 715k 5,30 507k 1,91 606n 0,54 666h 1,35 716d 2,31 515i 6,77 606o 0,73 666i 0,77 717b 0,47 516j 2,01 618g 0,39 667c 0,38 717c 0,40 521j 0,96 618i 0,51 667g 2,19 721a 0,72 524j 0,15 628j 0,39 668d 0,40 729b 1,08 535s 0,54 635l 0,87 669b 0,35 729j 0,67 535w 0,84 638d 0,27 670d 0,99 729p 0,65 538k 0,56 638m 0,25 671i 0,43 729r 1,22 546k 0,51 643f 1,45 673f 4,36 730g 1,33 552f 1,67 643k 1,51 674c 0,48 730k 0,59 553g 0,50 644j 0,82 674t 0,23 730Ab 0,17 560j 0,24 644m 0,19 678m 1,04 732d 2,95 561h 0,88 648l 1,67 681c 6,48 732w 0,84 562d 0,68 649m 2,07 682a 3,31 732dx 0,05 562g 0,24 650c 2,06 682l 0,16 733b 5,76 562j 0,20 651a 0,90 684b 0,97 733d 0,74 562l 0,26 651i 0,60 685a 0,51 741d 0,44 563i 0,20 652h 0,58 690b 2,57 743f 0,82 563j 0,12 653i 0,18 691g 1,47 743k 0,24 564l 1,97 654d 0,35 691j 0,55 744g 0,69 129 Obręb Kamień Pomorski Oddział Oddział Oddział Oddział Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] pododdział pododdział pododdział pododdział 565y 0,14 655h 0,26 691l 0,38 745o 0,50 572x 0,34 656k 0,12 691n 0,20 750f 0,30 578k 0,25 656p 0,29 693g 2,99 753f 0,10 582l 0,20 656r 0,17 694c 3,00 754d 0,52 583d 0,87 657f 7,37 696d 0,43 755b 0,20 585b 1,90 658b 0,22 698g 0,38 756c 0,82 585d 1,04 658d 2,11 706d 0,66 757b 0,87 585h 0,61 659c 1,95 706f 0,82 758b 0,22 585i 0,29 659f 0,47 706i 0,45 758p 0,68 587Ai 0,10 659s 0,61 706l 0,09 759f 0,30 587Aj 0,16 660c 6,35 709i 0,65 760d 0,20 588Aa 1,22 661d 0,74 710j 1,04 588Af 8,13 661f 0,34 713g 0,56 Powierzchnia ogólna 154,41 ha Tab.47 Wykaz bagien nie stanowiących wydzieleń w obrębie Gryfice. Obręb Gryfice Oddział pododdział Pow. [ha] Oddział pododdział Pow. [ha] Oddział pododdział Pow. [ha] Oddział pododdział Pow. [ha] 1Ad 0,35 130g 0,10 190b 5c 0,10 131a 0,15 190f 0,25 303f 0,10 0,05 308c 0,15 6f 0,10 131a 0,10 190f 0,10 312c 0,10 6Ag 0,40 131c 0,10 190h 0,05 312g 0,05 7h 0,10 131d 0,05 192f 0,03 313h 0,10 7h 0,20 131d 0,15 192k 0,05 316l 0,20 7m 0,10 131d 0,05 193j 0,05 326a 0,05 8d 0,20 134b 0,15 194d 0,05 329f 0,10 50o 0,10 135h 0,10 194j 0,23 329i 0,15 60i 0,05 136d 0,10 194j 0,10 330c 0,30 62j 0,25 136h 0,05 194p 0,05 330m 0,15 67a 0,20 136Ah 0,05 202l 0,10 330m 0,20 72a 0,05 136Ah 0,10 204a 0,15 331i 0,10 72a 0,05 140Aj 0,05 204a 0,20 331l 0,05 74d 0,05 140Aj 0,05 204a 0,10 332g 0,15 74f 0,05 140Aj 0,05 204a 0,20 333f 0,03 74j 0,05 140Aj 0,05 204b 0,05 335a 0,45 74l 0,05 140Aj 0,05 210l 0,20 335d 0,20 75g 0,10 140Bd 0,10 214c 0,15 336b 0,04 75i 0,05 140Bd 0,10 217f 0,25 347f 0,05 78l 0,15 140Bf 0,10 218b 0,10 347f 0,10 80c 0,15 142m 0,20 218b 0,10 348o 0,05 130 Obręb Gryfice Oddział pododdział Pow. [ha] Oddział pododdział Pow. [ha] Oddział pododdział Pow. [ha] Oddział pododdział Pow. [ha] 82b 0,05 143f 0,15 218g 0,10 355b 0,08 82h 0,05 147h 0,25 219f 0,05 357i 0,03 82h 0,05 150Ad 0,25 219f 0,05 357o 0,07 82j 0,20 150Ad 0,25 223a 0,10 361a 0,10 83i 0,10 151c 0,10 223a 0,10 362f 0,10 88d 0,25 154a 0,20 223a 0,25 363i 0,05 88g 0,03 154a 0,30 225a 0,04 365a 0,10 89b 0,15 155j 0,10 225d 0,05 367h 0,05 92c 0,10 155m 0,15 228a 0,40 367i 0,25 92c 0,10 155n 0,05 228c 0,30 368c 0,15 96a 0,10 156c 0,05 228c 0,20 368f 0,03 97Aj 0,10 156f 0,10 229a 0,10 368g 0,05 99g 0,10 156g 0,25 229a 0,15 369t 0,03 100Ad 0,05 156h 0,15 230g 0,10 381g 0,20 102a 0,20 156h 0,10 230h 0,15 385j 0,10 103f 0,05 156l 0,10 230j 0,10 391a 0,10 104a 0,10 157b 0,20 235Ac 0,15 393f 0,45 105b 0,20 157g 0,05 235Ac 0,16 393f 0,20 105j 0,40 163a 0,05 235Ac 0,25 393f 0,05 107b 0,44 163h 0,15 235Ah 0,25 394b 0,20 108a 0,10 164b 0,05 235Ah 0,25 394b 0,15 108b 0,20 164b 0,10 235Ba 0,10 394b 0,50 108b 0,15 164c 0,10 235Ba 0,10 394j 0,30 109f 0,10 164d 0,05 235Ba 0,15 394j 0,50 110f 0,10 164g 0,05 235Ba 0,25 405l 0,10 110g 0,10 164h 0,05 235Ba 0,04 409h 0,30 111c 0,10 164i 0,20 235Ba 0,03 409h 0,35 111c 0,10 164j 0,10 238l 0,20 412j 0,05 111c 0,05 164k 0,05 239a 0,10 414f 0,10 111d 0,15 165f 0,05 239a 0,20 425d 0,10 113f 0,10 165f 0,05 239a 0,05 428d 0,15 114b 0,15 166h 0,10 239l 0,10 428d 0,04 116j 0,10 166i 0,03 244g 0,10 428d 0,03 116j 0,10 166l 0,03 246a 0,20 428d 0,03 116j 0,10 169c 0,05 251d 0,05 431a 0,03 117k 0,05 169f 0,15 251d 0,05 431b 0,03 119a 0,10 171a 0,04 251i 0,10 431b 0,03 119a 0,15 171a 0,05 252a 0,03 432d 0,15 121i 0,05 171g 0,18 254h 0,05 433b 0,10 121l 0,05 171Af 0,15 255s 0,05 436g 0,15 122a 0,20 171Cc 0,15 255s 0,05 444a 0,10 122g 0,05 172i 0,05 258f 0,05 444a 0,35 131 Obręb Gryfice Oddział pododdział Pow. [ha] Oddział pododdział Pow. [ha] Oddział pododdział Pow. [ha] Oddział pododdział Pow. [ha] 122g 0,05 180a 0,13 261b 0,05 446Aa 0,30 123a 0,05 183c 0,10 269g 0,08 449b 0,03 123a 0,15 184a 0,25 284k 0,15 453l 0,10 124g 0,05 184g 0,05 289h 0,20 453n 0,15 124i 0,10 185h 0,10 291a 0,40 454j 0,05 126b 0,10 186a 0,10 293a 0,23 462b 0,07 127d 0,05 186a 0,05 294d 0,05 466b 0,03 128i 0,05 186c 0,20 295c 0,20 468a 0,20 129f 0,05 186i 0,05 295f 0,15 468h 0,15 129f 0,05 187d 0,10 298a 0,10 468h 0,15 130b 0,15 187f 0,10 298a 0,05 468h 0,20 130b 0,15 187g 0,10 298d 0,10 468h 0,20 130b 0,20 189c 0,05 301b 0,10 472f 0,20 Powierzchnia ogólna 38,03 ha Tab.48 Wykaz bagien nie stanowiących wydzieleń w obrębie Kamień Pomorski. Obręb Kamień Pomorski Oddział Oddział Oddział Oddział Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] pododdział pododdział pododdział pododdział 506p 0,05 586f 0,05 653d 0,10 709f 0,05 507h 507j 0,05 588a 0,05 656n 0,05 709g 0,10 0,30 588d 0,10 656n 0,08 710i 0,05 507l 0,15 591h 0,10 658i 0,25 710k 0,05 517k 0,45 591i 0,05 662a 0,10 714i 0,10 527l 0,05 592a 0,20 662a 0,06 715h 0,20 531c 0,20 596g 0,03 662a 0,15 716f 0,05 532d 0,25 596n 0,08 663a 0,15 717a 0,08 532f 0,20 598c 0,05 663c 0,22 717i 0,05 532g 0,15 598f 0,11 663g 0,06 718d 0,05 545i 0,05 598g 0,10 663g 0,10 719a 0,15 545j 0,05 599a 0,10 664d 0,10 719c 0,15 546a 0,3 601b 0,10 664h 0,10 720b 0,05 546a 0,20 601d 0,03 665f 0,40 720c 0,10 546a 0,03 605i 0,15 666g 0,10 720g 0,05 546a 0,10 606k 0,05 666g 0,30 721b 0,05 546j 0,05 606k 0,01 667d 0,05 721b 0,05 547c 0,05 606k 0,20 667f 0,10 721c 0,05 547f 0,10 606m 0,10 667f 0,25 721c 0,10 547h 0,07 621a 0,05 672b 0,15 721f 0,15 547i 0,10 625f 0,10 673i 0,05 721f 0,05 547i 0,15 627b 0,15 673i 0,07 721k 0,05 132 Obręb Kamień Pomorski Oddział Oddział Oddział Oddział Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] Pow. [ha] pododdział pododdział pododdział pododdział 548b 0,15 627f 0,30 673i 0,10 727g 0,05 548c 0,05 627j 0,10 673j 0,15 728b 0,03 551m 0,10 628a 0,10 673l 0,17 728b 0,05 551m 0,08 628i 0,25 680c 0,24 728b 0,03 557j 0,25 629a 0,10 680g 0,03 729g 0,10 557l 0,20 630g 0,05 680h 0,05 730i 0,05 563a 0,15 630i 0,10 685h 0,30 731j 0,20 563a 0,15 635d 0,05 691h 0,03 732a 0,20 565b 0,25 637b 0,20 697c 0,03 732a 0,15 565m 0,10 637c 0,25 697h 0,03 733h 0,05 565m 0,08 643m 0,15 700g 0,15 737a 0,12 565m 0,03 646k 0,10 701a 0,05 737g 0,15 565r 0,10 649b 0,30 701a 0,03 737g 0,20 575c 0,05 651c 0,12 702a 0,05 737h 0,15 580d 0,05 651c 0,12 703l 0,05 738i 0,03 580g 0,05 653d 0,10 704a 0,04 738j 0,10 580g 0,03 653d 0,10 704d 0,25 739c 0,25 584a 0,10 653d 0,10 706c 0,25 739c 0,04 584a 0,10 653d 0,10 706c 0,15 741a 0,20 584a 0,10 653d 0,10 706g 0,15 741g 0,10 584b 0,05 653d 0,10 706j 0,10 741g 0,15 585c 0,10 653d 0,10 706j 0,26 753k 0,30 585c 0,10 653d 0,10 706k 0,05 756a 0,10 585j 0,15 653d 0,10 706n 0,20 756d 0,05 Powierzchnia ogólna 21,35 ha Źródliska. Źródliska, naturalne wycieki wodne występują w formie enklaw na olsach, olsach jesionowych, lasach wilgotnych, na zboczach, skarpach itp. Tab.49 Wykaz stwierdzonych źródlisk w Nadleśnictwie Gryfice Obręb Adres leśny Pow. Siedlisko Gryfice 88 c 273 g 274 d 279 j 280 f 280 o 281 b 453 r 2,45 3,33 1,65 2,38 3,38 4,01 7,50 5,12 LŚW OL OL LMW LŚW OL LŚW OL 133 Rodzaj pow. D-STAN D-STAN D-STAN D-STAN D-STAN D-STAN D-STAN D-STAN Funkcja lasu GOSP GOSP GOSP GOSP GOSP GOSP GOSP GOSP Wskazania ochronne dla źródlisk: - w pobliżu źródlisk rezygnować z zabiegów hodowlanych; - w przypadku drzewostanów zakwalifikowanych do użytkowania rębnego wokół źródlisk pozostawiać pas ochronny szer. min. 30 m (otulina); - ochrona w czasie zrywki drewna. Wydmy W Nadleśnictwie Gryfice opisano jako osobliwości przyrodnicze 6 wydm. Znajdują się on na terenie Obrębu Gryfice w Leśnictwie Mrzeżyno. Tab.50 Wykaz stwierdzonych źródlisk w Nadleśnictwie Gryfice Leśnictwo Adres leśny Pow. Lokalizacja Siedlisko 4A a 0,2 N BŚW 4A a 0,1 C BŚW 5A a 0,15 SW BŚW Mrzeżyno 6A b BS 8A a BŚW 8A b BŚW Drzewa mateczne Na terenie Nadleśnictwa wyznaczonych jest 22 drzewa mateczne. Tab. 51 Wykaz drzew matecznych Lokalizacja Gatunek Rok uznania Nr w rej. IBL Md Św Św Św Św Św Św Św Dg Dg Dg Dg Dg Dg Dg Św Dg Dg Dg Dg Dg Dg 1999 1999 1999 1999 1999 1999 1989 1989 1987 1987 1987 1987 1987 1987 1987 1987 1987 1987 1987 1987 1987 1987 8038 8035 8036 8037 8034 8033 4605 4606 3991 3992 3993 3994 3988 3989 3990 8039 3985 3986 3987 3982 3983 3984 134 Gospodarcze drzewostany nasienne Gospodarcze drzewostany nasienne zajmują ogólną powierzchnię 294,15 ha (51 wydzieleń). Na obrębie Gryfice zajmują powierzchnię 229,38 ha (37 wydzielenia), natomiast na obrębie Kamień Pomorski 64,77 ha (14 wydzieleń). Szczegółowo opisane jest w Elaboracie). 11. Cenne obiekty kultury materialnej zlokalizowane na terenie Nadleśnictwa Gryfice Obręb Gryfice Cmentarzysko kurhanowe kultury łużyckiej (obiekt chroniony decyzją nr DZ – 4200/37/0/96/97 Wojewody Szczecińskiego z dn. 06,02,1997 r.) Leśnictwo Raduń, gmina Trzebiatów, pow. 5,40 ha Cmentarzysko kurhanowe kultury łużyckiej pochodzące z młodszego okresu epoki brązu. Pole kurhanowe położone jest przy krawędzi rzeki Regi, ok. 2 km na płd od wsi Gąbin. Stwierdzono 28 kolistych kopców o średnicach podstawy od kilkudziesięciu cm do ponad 3 m. kurhanom towarzyszą groby płaskie (groby jamowe bezpopielnicowe). Na podstawie badań naukowych jednego z kurhanów stwierdzono konstrukcje ziemną nasypu z kamiennym obwarowaniem u podstawy. We wnętrzu kopca zlokalizowana była centralna, czworokątna komora grobowa wyłożona kamieniami, która zawierała pochówek ciałopalny. Park przypałacowy we wsi Stołąż gmina Brojce (obiekt chroniony decyzją nr Kl.5340/19/80 z dnia 15 listopada 1980 r.) Leśnictwo Raduń, gmina Brojce. Park krajobrazowy naturalistyczny z II połowy XIX wieku (Park dworski w mieście Cerkwica, współwłasność z ANR O/ter.W-wa). Obiekt chroniony decyzją nr Kl.5340/20/80 z dn. 26.11.1980 r.) Leśnictwo Prusinowo, gmina Karnice. Park leśny przyległy do dworu połączony z lasem bukowym. Występują rodzime i obce gatunki drzew i krzewów. 135 Grodzisko wczesnośredniowieczne (obiekt chroniony decyzją nr. Kl.6801/9/70 z dn. 11.11.1970 r.) Leśnictwo Lubin, gmina Gryfice. Obręb Kamień Pomorski Park przypałacowy naturalistyczny z XIX w (obiekt chroniony decyzja nr KL. I. – 5340/22/80 WKZ z dn. 12.12.1980 r.) Leśnictwo Niczonów, gmina Karnice, pow. 6,63 ha Park o powierzchni ogólnej ok. 7 ha przyległy do pałacu w miejscowości Paprotno (obecnie szkoła podstawowa). Park ma charakter parku leśnego, z drzewostanem w zróżnicowanym wieku. Rośnie tu 25 gatunków drzew oraz 15 gatunków krzewów. Występują drzewa o cechach pomnika przyrody. Grodzisko z okresu wczesnego średniowiecza (obiekt chroniony decyzją nr KL. I. – 6801/18/72 WKZ z dn. 02.10.1972 r.) Leśnictwo Chomino, gmina Świerzno, pow. 0,5 ha Grodzisko kształtu prostokątnego położone w odległości ok. 250 m na południe od wsi Kępica, na skraju lasu, na terenie dawnego cmentarza właścicieli majątku. Podstawa kopca o średnicy ok. 100 – 120 mb, w części szczytowej płaskie, o średnicy ok. 20 mb. Stoki terenu obecnie porośnięte drzewami. Na szczęcie kopca znajduje się centralnie posadowiony krzyż drewniany. Na ramionach krzyża widoczne są wycięte w drewnie napisy: - w języku polskim: „1138 TU LEŻĄ ZMARLI W SPOKOJU OD CZASÓW BOLESŁAWA III DO POWROTU NARODU POLSKIEGO 1945”; - w języku niemieckim: „1995 NACH FOLGER FÜR SEINE VORFAHRTEN W.W.” 136 12. Obiekty przyrodnicze objęte ochroną prawną zlokalizowane w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice. Rezerwat Przyrody „Jezioro Liwia Łuża”(Gmina Gryfice)33 Utworzony zarządzeniem Nr 239 MLiPD z dnia 8.07. 1959 r. na powierzchni 220 ha, obejmującej jezioro i jego obrzeże, zastąpione Rozporządzeniem Nr 1 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 9 stycznia 2008 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Jezioro Liwia Łuża”. Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych naturalnego środowiska lęgowego łabędzia dzikiego na jeziorze, będącym jednocześnie ostoją wielu gatunków ptactwa wodno- błotnego. Dopuszcza się możliwość przyrodniczo- turystycznego zagospodarowania rezerwatu (ścieżki przyrodniczo- edukacyjne, stanowiska obserwacyjne) po wykonaniu specjalistycznych badań przyrodniczych i planu ochrony rezerwatu. Pomniki przyrody - 60- gmina Gryfice. - 10- gmina Rewal Dla pozostałych gmin w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice nie stwierdzono pomników przyrody. 33 Plan rozwoju lokalnego powiatu Gryfickiego. Gryfice. Listopad 2007. 137 13. Inne obiekty kulturowy materialnej i przyrodnicze zlokalizowane w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice. Ryc. 47 Krzyż zrośniety z drzewem na starym niemieckim cmentarzu przy wsi Szumiąca (fot. Bartłomiej Małecki) 138 Barkowo – krajobrazowy, powierzchnia 2,0 ha, nr rej. 878 /79. Baszewice (niem. Batzwitz) – gotycki kościół wybudowany w 1440 r. Zagrody wiejskie drewniane i zabudowania gospodarcze. Będzieszewo- Park krajobrazowy objęty ochrona konserwatorską. Nr rejestru 894, Nr decyzji Kl.I.5340/15/80 Bielikowo (niem. Behlkow) – kościół filialny p.w. Chrystusa króla z XV w, przebudowany pod koniec XIX w w stylu neogotyckim (mury korpusu nawowego i wieża, dobudowana zakrystia). Na emporze zachodniej znajdują się organy zbudowane w 1888 r. Brojce (niem. Broitz) – wieś o rodowodzie średniowiecznym. W centrum znajduje się późnogotycki kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa datowany na 2 połowę XV w. świątynia pierwotnie salowa (jednoprzestrzenna), założona na rzucie prostokąta zamknięta trójbocznym prezbiterium. W 1619 r. wzniesiono przy szczycie zachodnim drewnianą dzwonnicę. Wewnątrz kościoła znajduje się chrzcielnica z XVII w ufundowana przez rodzinę von Manteuffel. W prezbiterium stoi barokowy ołtarz z XVII w. organy pochodzące z 1910 r. W centrum wsi murowany dworek wzniesiony na przełomie XIX i XX w. Na cmentarzu komunalnym pomnik poświęcony mieszkańcom Brojc poległym na frontach I wojny światowej. Cerkwica (niem. Zirkwitz) – miejscowość o rodowodzie średniowiecznym. W 1124 r. odbył się tu uroczysty chrzest ludności Pomorza Zachodniego przeprowadzony przez misjonarza św. Ottona z Bambergu. We wsi kościół zbudowany w stylu gotyckim z przełomu XIV i XV w, z drewnianą wieżą pochodzącą z XIII w. Cmentarz z kwaterą Gaj Bohaterów, na której zostali pochowani żołnierze niemieccy polegli w czasie I wojny światowej. Kamienna studnia św. Ottona z XII w, a przy niej pomnik upamiętniający chrzest Pomorzan. Neoklasycystyczny dwór rodziny von Sydow, z przełomu XIX i XX w, okolony parkiem. Dargosław – pałac z ok. 1890 r. i zabytkowy park. Dreżewo – dwór nawiązujący swoja formą do neogotyku angielskiego, otoczony parkiem. Pochodzący z XIX w. w składzie gatunkowym parku krajobrazowego dominują buki, dęby, klony, kasztanowce i świerki. Gołańcz Pomorska – grodzisko wczesnośredniowieczne Gostyń – we wsi zamożne, murowane budownictwo pochodzące z XIX i XX w. Neogotycki kościół ceglany z początku XX w. folwark z parkiem i pałacem z końca XX w. Pałac posiada cechy neoklasycystyczne. Park, obecnie będący parkiem krajobrazowym, objęty ochroną konserwatorską. Nr rejestru 891, Nr decyzji Kl.I.5340/12/80. 139 Gryfice – w mieście zachowały się dwie gotyckie bramy miejskie (spośród trzech): Brama Wysoka i Brama Kamienna oraz pozostałości miejskich murów obronnych. Baszta Prochowa wybudowana na przełomie XIV i XV w, spełniała funkcję wieży strzelniczej. Gotycki kościół Mariacki p.w. Wniebowzięcia NMP z końca XIII w, na przestrzeni wieków wiele razy przebudowywany. Posiada wieżę z XV w, dzwonnicę z początku XV w, bogato wyposażony: barokowy ołtarz główny, ambona z połowy XVIII w, prospekt organowy, chrzcielnica romańska z XIII w, gotycki tryptyk, liczne płyty nagrobne oraz epitafia z XVIII w. Kaplica św. Józefa wybudowana w stylu gotyckim na przełomie XV i XVI w. Neogotycka cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy z XIX w. Ochroną prawną objęte są także następujące obiekty: zespół zabudowy młyna, spichlerz, zabytkowe kamieniczki, zespół szpitala powiatowego, zespół kolei wąskotorowej, kaplica cmentarna. Jatki – we wsi neoklasycystyczny, dwukondygnacyjny dwór z początku XX w, otoczony parkiem dworskim z XIX w. objętym ochroną konserwatorską. Nr rejestru 893, Nr decyzji Kl.I.5340/14/80. Karnice – we wsi znajduje się kościół z XV w, przebudowany w stylu barokowym w XVIII w, w którym zachowało się bogate wyposażenie barokowe. Romantyczna kaplica pogrzebowa z XIX w. Park przypałacowy, krajobrazowy z XIX w. Kępica – znajduje się tu nieukończony dwór z początku XX w, który miał stanąć na miejscu innego dworu pochodzącego z XVIII w. Park naturalistyczny z 2 połowy XIX w. objęty ochroną konserwatorską. Nr rejestru 888, Nr decyzji Kl.I.5340/9/80. Kiełpino – w centrum wsi gotycki kościół p.w. śś. Piotra i Pawła datowany na XV w. świątynia salowa, założona na rzucie prostokąta, zamknięta trójbocznym prezbiterium. Nawa i prezbiterium przykryte drewnianym stropem. Wewnątrz organy z 1884 r. Kołomąć – zabytkowe ruiny kościoła i kaplicy oraz niemiecki cmentarz. Park krajobrazowy, podworski z XIX w powierzchnia 2,50 ha, nr rej. 992/82. Lędzin – zabytkowy wiatrak holenderski z końca XIX w. Margowo – pałac pochodzący z 1772 r. spichlerz ryglowy z XIX w. park naturalistyczny z XIX w objęty ochroną konserwatorską. Nr rejestru 892, Nr decyzji Kl.I.5340/13/80. Modlimowo – grodzisko wczesnośredniowieczne nad Stuchowską Strugą. Niechorze – zespół latarni morskiej wybudowany w latach 1863 – 1866 (latarnia, dom latarników, budynki gospodarcze, ogród z murowanym ogrodzeniem i furtami). W pobliżu rezerwat faunistyczny „Jezioro Liwia Łuża”. Otok – pałac wybudowany w 1870 r. w stylu neogotyckim. Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego wybudowany w latach 1913 -1914 w stylu neoromańskim. Wyposażenie 140 kościoła pochodzi ze starego kościoła z 1670 r. jest to chrzcielnica z XVI – XVII w i ołtarz z XVII w. Park pałacowy, I poł. XIX w., krajobrazowy, pow. 2,20 ha, nr rej. 993/82, Przybiernowo – grodzisko wczesnośredniowieczne. Roby – zabytkowy kościół. Przed II wojną światową w wiosce działała stacja Gryfickiej kolei Wąskotorowej. Na drodze w kierunku Mrzeżyna pozostałości po moście drogowym i czynny most kolejowy (konstrukcje poniemieckie). Rybokarty – wieś wzmiankowana w średniowieczu. We wsi zabytkowy kościół pochodzący z XV w, z dość bogatym wnętrzem i barokowym ołtarzem z XVII w. Pałac nad jeziorem pochodzący z drugiej połowy XVIII w, otoczony parkiem krajobrazowym z XIX w., powierzchnia 5,0 ha, nr rej. 840/79 Skalno – grodzisko średniowieczne. Starza – cmentarzysko starożytne oraz z epoki brązu. Strzykocin – dwór i okalający park dworski. Przez wieś przebiega jedna z najstarszych linii kolei wąskotorowej, nieeksploatowana od końca XX w. Stuchowo – pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z początku XIV w. Jeszcze na początku XX w można było podziwiać ruiny średniowiecznego zamku. W centrum wsi stał kościół, który rozebrano w 1950 r. Obecnie we wsi znajduje się zespół pałacowo-parkowy. Neorenesansowy pałac z elementami form neobaroku wzniesiono ok. 1888 r. park krajobrazowy w stylu angielskim objęty ochroną konserwatorską. Nr rejestru 868, Nr decyzji Kl.I.5340/33/79. Zdobią go stare drzewa: purpurowe buki, jodły orzeszniki, platany i cisy. W parku znajduje się płyta nagrobna jednego z byłych właścicieli pałacu. Sulikowo – pozostałości parku dworskiego naturalistycznego z XIX w. objętego ochroną konserwatorską. Nr rejestru 194, Nr decyzji Kl.V-O/197/56. Śliwin – grodzisko z wczesnego średniowiecza. Punkt ze starożytności oraz okresu wpływów rzymskich. Świerzno (niem. Schwissen) – wieś o pierwotnym założeniu ulicowym, obecnie formą przestrzenną zbliżoną do wielodrożnicy. We wsi kościół p.w. św. Trójcy, ryglowy, wzniesiony w 1681 r. Barokowy dwór myśliwski z XVIII w wzniesiony z inicjatywy hrabiego Bogusława Bodo Fleminga w latach 1718 – 1730 był pierwszą na Pomorzu Zachodnim rezydencją z dziedzictwem honorowym. Otoczony parkiem typu dworskim typu francuskiego, objętym ochroną konserwatorską. Nr rejestru 176, Nr decyzji Kl.V-O/45/55. Trzebiatów (niem. Treptow an der Rega) – w kompozycji układu przestrzennego i architektonicznego miasta dominują formy historyczne, stanowiące świadectwa historii i rozwoju urbanistycznego miasta, począwszy od średniowiecza. Całość zespołu miejskiego 141 Trzebiatowa ma ponadlokalną wartość zabytkową. Charakterystyczny dla Trzebiatowa jest szachownicowy układ urbanistyczny na Starym Mieście. Najbardziej okazałym zabytkiem jest gotycki kościół Macierzyństwa NMP, pochodzący z XIII w. W mieście znajdują się trzy zabytkowe kaplice oraz neogotycki kościół ewangelicki z początku XX w. Dużym walorem miasta są zachowane pozostałości murów miejskich z XII w oraz wkomponowana w nie Baszta Kaszana z przełomu XIII i XIV w. Miasto posiada dwie budowle klasycystyczne tj. pałac przebudowany z zamku książęcego w XVIII w oraz ratusz przemieszany ze stylem barokowym i gotyckim. Innymi zabytkami są: młyn, spichlerz, elektrownia wodna, koszary, stacja kolejowa, most drogowy z 1905 r. wybudowany w stylu secesyjnym. W Trzebiatowie znajdują się także pozostałości dziewiętnastowiecznego parku miejskiego zwanego Królewskim Gajem. Trzęsacz – ruiny gotyckiego kościoła wybudowanego pośrodku wsi na przełomie XIV i XV w. procesy abrazyjne spowodowały, że brzeg morski nieustannie zbliżał się do budowli. W 1901 r. zawaliła się pierwsza jego część. Do dziś zachował się jedynie fragment południowej ściany. Zabytkowy kompleks pałacowo –folwarczny z XVIII i XIX w, z parkiem. Trzygłów (niem. Triegloff) – murowany kościół z 1896 r. w XVII w istniał tu dwór o konstrukcji ryglowej, przebudowany w XVIII w. dzisiejszy neobarokowy pałac pochodzi z przełomu XIX i XX w. Park pałacowy, XIX w., krajobrazowy, powierzchnia 3,30 ha, nr rej. 812/78. Witno – grodzisko wczesnośredniowieczne. Kościół gotycki z przełomu XV i XVI w z barokowym ołtarzem, amboną, bogato zdobionymi epitafiami z XVII i XVIII w. pałac neogotycki z 1858 r., otoczony parkiem. Wrzosowo – cmentarzysko z wczesnej epoki brązu i wczesnej epoki żelaza. 142 D. ZAGROŻENIA. Ryc. 48 Martwy Buk pospolity (fot. Bartłomiej Małecki) Lasy Nadleśnictwa Gryfice narażone są na ujemne oddziaływanie kilku czynników, które mają pochodzenie: - biotyczne, - abiotyczne, - antropogeniczne. 1. Czynniki biotyczne. Spośród czynników przyrody ożywionej największe szkody wyrządzają: - grzyby, - owady, - zwierzyna płowa. 143 Grzyby. Najbardziej podatne na zagrożenia od grzybów patogenicznych są drzewostany na gruntach porolnych, zagrożone przede wszystkim przez korzeniowca wieloletniego. Uprawy i młodniki zagrożone są głównie przez osutki sosny i opieńkę. Całkowitą powierzchnię występowania chorób powodowanych przez grzyby patogeniczne na terenie nadleśnictwa trudno jest ustalić, gdyż szkody występują z reguły pojedynczo i widoczne są w dłuższym przedziale czasowym. Na terenie nadleśnictwa zinwentaryzowano uszkodzenia powodowane przez grzyby na ogólnej powierzchni 295,22 ha, w tym: - w obrębie Gryfice –278,95 ha (92 wydzielenia), - w obrębie Kamień Pomorski – 16,27 ha (8 wydzieleń) . Owady. Szkody od owadów zinwentaryzowano na 56,57 ha lasu, w tym: - w obrębie Gryfice – 55,19 ha (16 wydzieleń), - w obrębie Kamień Pomorski – 1,38 ha (1 wydzielenie) . szczegółowo są one opisane w elaboracie urządzania lasu. Zwierzyna płowa. Spośród czynników przyrody ożywionej największe szkody wyrządza zwierzyna płowa w drzewostanach w wieku do 20 lat. Szkody wyrządzone przez jelenie i sarny polegają głównie na zgryzaniu sadzonek i spałowaniu drzew. Szkody te dotyczą większości gatunków drzew leśnych. Ochrona upraw i młodników przed zwierzyną polega głównie na grodzeniu upraw. Ważnym elementem jest również utrzymywanie populacji jeleni na odpowiednim poziomie, co uczyni powstałe szkody gospodarczo znośnymi. Na terenie nadleśnictwa zinwentaryzowano uszkodzenia powodowane przez zwierzynę na ogólnej powierzchni 281,64 ha, w tym: - w obrębie Gryfice – 229,60 ha (81 wydzieleń), - w obrębie Kamień Pomorski – 52,04 ha (21 wydzieleń) . 144 2. Czynniki abiotyczne. Spośród czynników przyrody nieożywionej największe zagrożenia wywołują zmiany stosunków wodnych, silnie wiejące wiatry (huragany, trąby powietrzne), susze wiosenno- letnie, w mniejszym stopniu zagrożenia związane z ekstremami temperatur (przymrozki wczesne, późne, okiść, listwy mrozowe itd.). W czasie prac taksacyjnych zinwentaryzowano uszkodzenia powodowane przez czynniki abiotyczne na ogólnej powierzchni 17,92 ha, w tym: Zmiany stosunków wodnych Głównym czynnikiem wpływającym na kondycję drzewostanów jest ilość opadów. Susza szczególnie niebezpieczna jest na nowo zakładanych uprawach wiosną i wczesnym latem, powodując znaczne ubytki wysadzanych drzew. W starszych drzewostanach susze letnie są bardzo groźne ze względu na zwiększone zagrożenie pożarowe szczególnie w drzewostanach iglastych. Zmiana stosunków wodnych przyczynia się do osłabienia kondycji drzew szczególnie starszych, o mniejszych zdolnościach przystosowawczych, które stają się podatne na ataki ze strony szkodników wtórnych oraz grzybów patogenicznych. Dążyć należy do hamowania spływu i parowania wody z ekosystemów leśnych poprzez wprowadzanie podsadzeń, pozostawianie pasów ochronnych przy jeziorach, rzekach, bagnach, źródliskach; utrzymywanie naturalnego charakteru brzegów wód powierzchniowych. Poziom wody gruntowej, szczególnie na siedliskach wilgotnych i mokrych, ściśle związany jest z prawidłowym funkcjonowaniem urządzeń wodno- melioracyjnych. Na terenie Nadleśnictwa ponad jedną czwartą powierzchni zajmują siedliska wilgotne i bagienne. Nadmierna ilość wody gruntowej występująca na tych siedliskach przez znaczną część roku, utrudnia zdecydowanie dostępność terenu i wymusza specjalne gospodarowanie. Na powierzchniach zagrożonych zbyt dużą ilością wody należy zadbać przede wszystkim o właściwe funkcjonowanie urządzeń wodno- melioracyjnych, a przy doborze gatunków do przyszłych upraw mieć na uwadze ich odporność na niekorzystne warunki (nadmiar wody, huraganowe wiatry, zbyt silne zachwaszczenie). 145 Wiatry. W ostatnich latach jesteśmy świadkami wyraźnie wzrastającego (w sensie globalnym) zagrożenia silnie wiejącymi wiatrami. Na pogodowe huśtawki i zawirowania ma wpływ nie tyle większe ścieranie się klimatu morskiego i kontynentalnego, co zmiany klimatyczne będące następstwem zakłócenia bilansu dwutlenku węgla w atmosferze. Zmiany te przyczyniają się do powstania licznych fal huraganowych wiatrów: gwałtownych burz połączonych z bardzo silnymi wiatrami i gradobiciem. Przymrozki. Dość poważnym zagrożeniem dla upraw, podrostów i szkółek są późne przymrozki (wiosenne). Powodują obumieranie młodych pędów i liści, szczególnie dębów i buków. Zagrożenie występuje corocznie, ale w ostatnich latach nasila się w związku z przesuwaniem się (w kierunku późnej wiosny, a nawet wczesnego lata) terminów występowania pierwszych i ostatnich przymrozków wiosennych. Do najbardziej wrażliwych gatunków zaliczamy dęba i buka. Okiść. Śnieg najgroźniejsze szkody wyrządza w postaci okiści. Okiść powstaje podczas bezwietrznej pogody i przy temperaturze powyżej 0o C, kiedy mokry śnieg pada dużymi płatami i powoduje nadmierne obciążanie koron drzew. Skutkiem okiści jest łamanie wierzchołków i gałęzi, przyginanie drzew cienkich, nadrywanie korzeni, wreszcie łamanie pni i wywracanie drzew. Okiść może spowodować duże szkody zwłaszcza w nie pielęgnowanych młodnikach. Osłabione drzewa stanowią dogodne warunki rozwoju szkodników wtórnych, grzybów patogenicznych. Aby zapobiec okiści korzystniej jest wykonywać trzebieże częściej i o słabszym nasileniu 3. Czynniki antropogeniczne. Pożary. Najbardziej zagrożone są drzewostany sosnowe, głównie na siedlisku Bśw i BMśw. Zagrożenie znacznie wzrasta na terenach atrakcyjnych wypoczynkowo, przy torach kolejowych, drogach publicznych. Warto wspomnieć, że na obszarach sąsiadujących z lasami 146 dochodzi stosunkowo często, szczególnie w okresie przedwiośnia do wypalania suchej roślinności trawiastej. Większość pożarów spowodowana była działalnością człowieka (wypalanie nieużytków, nieostrożne posługiwanie się ogniem, podpalenia). Poniżej wymieniono pożary, które miały miejsce w minionym dziesięcioleciu Tab.52 Zestawienie pożarów w latach 1998-2007 w Nadleśnictwie Gryfice Rok Ilość pożarów Łączna powierzchnia szkód w ha przeciętna pow. pożaru w ha 1 2 3 4 1999 3 0,15 0,05 2000 7 3,21 0,46 2001 2 3,01 1,50 2002 2 0,03 0,02 2003 21 6,28 0,30 2004 8 0,98 0,12 2005 11 3,85 0,35 2006 7 0,93 0,13 2007 3 0,52 0,17 2008 5 0,31 0,06 Razem: przeciętnie rocznie 69 19,27 3,16 6,9 1,93 0,32 W latach 1998 – 2007 miało miejsce 69 pożarów powodujących szkody na łącznej powierzchni 19,27 ha. Łącznie Nadleśnictwo Gryfice uzyskało 28 punktów i zgodnie z Rozporządzeniem zostaje zakwalifikowane do II kategorii zagrożenia pożarowego. Zanieczyszczenie powietrza. O jakości powietrza decyduje zawartość różnorodnych substancji, których koncentracja jest wyższa od warunków naturalnych. Poziom stężeń zanieczyszczeń powietrza wynika bezpośrednio z wielkości emisji zanieczyszczeń do atmosfery oraz warunków meteorologicznych. Duży wpływ mają również zanieczyszczenia trans graniczne oraz przemiany fizyko- chemiczne. 147 Największe źródło zanieczyszczeń w województwie zachodniopomorskim stanowi przemysł, a zwłaszcza energetyka. Największe ilości zanieczyszczeń pyłowych i gazowych emitowane są w powiatach: gryfińskim, polickim i mieście Szczecin, a więc poza zasięgiem terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice. Ocena jakości powietrza wykazała, iż na przeważającym obszarze województwa (poza aglomeracją Szczecin) nie są przekraczane dopuszczalne wartości stężeń dla wszystkich objętych oceną zanieczyszczeń, co skutkuje zaliczeniem całego województwa z wyjątkiem aglomeracji Szczecin do klasy A34. Roczna ocena jakości powietrza za rok 2006 według kryteriów ustanowionych dla ochrony roślin (klasyfikacji tej nie podlegają powiaty grodzkie: Szczecin, Świnoujście i Koszalin) pozwoliła przypisać monitorowanym strefom w województwie klasę A35. Tab.53 Zanieczyszczenia podlegające ocenie według kryteriów ustanowionych dla ochrony roślin Zanieczyszczenia podlegające ocenie Dopuszczalne stężenie Stężenie w roku 2006 Klasa SO2 20 µg/m3 3,2 µg/m3 A NOx 30 µg/m 11,0 µg/m A Ozon 24000 µg/m3 13127 µg/m3 A 3 3 Na terenie powiatu nie ma większych źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza. Z obszaru powiatu gryfickiego pochodzi zaledwie 0,065% emisji całkowitej zanieczyszczeń gazowych (S02, NO2 i CO) oraz 0,73% zanieczyszczeń pyłowych województwa zachodniopomorskiego, z tego prawie 100% pochodzi z miasta Gryfice36. Ogółem w powiecie gryfickim, w 2006 roku, emisja zanieczyszczeń wyniosła: - pyłowych – 31 t, powstałych w 100 % ze spalania paliw; - gazowych – 26 217 t, Zanieczyszczenia zatrzymane lub zneutralizowane w urządzeniach do redukcji: - pyłowe – 38 t; - gazowe – 55t. 34 J. Baraniecki (red.). 2005. Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020. http://www.bip.umzachodniopomorskie.pl/zalaczniki/art/051206100036.pdf. 35 Stan Środowiska w Województwie Zachodniopomorskim w roku 2006. 2007. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. Szczecin. http://www.wios.szczecin.pl/bip/files/ 36 Plan rozwoju lokalnego powiatu Gryfickiego. Gryfice. Listopad 2007. 148 Następujące zakłady produkcyjne i instytucje funkcjonujące na terenie powiatu maja największy wpływ na poziom zanieczyszczenia powietrza: Cukrownia „Gryfice” S.A. Zakład pracuje sezonowo. Źródłem emisji zanieczyszczeń powietrza są trzy kotły rusztowe starej konstrukcji. Posiada instalacje odsiarczania spalin, dzięki czemu emisja zanieczyszczeń jest znacznie obniżona – w roku 2001 pomiary WIOS nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnej. Sumaryczna emisja roczna z Cukrowni w 2001r wynosiła: • Dwutlenek siarki - 15,13 Mg/rok, • Dwutlenek azotu - 27,73 Mg/rok, • Tlenek wegla - 22,44 Mg/rok, • Pył ogółem - 16,41 Mg/rok. Cukrownia prowadzi 2-krotnie w ciągu roku pomiary kontrolne emisji na wszystkich źródłach ujętych w decyzji o emisji dopuszczalnej. Pomiary te, jak te5 pomiary kontrolne WIOS nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnych. ”POOL-SPA” Sp. z o.o. Gryfice Zakład produkuje natryski łazienkowe oraz wanny na bazie 5ywic poliestrowych oraz płyt akrylowych. Posiada kotłownie węglowa o mocy 880 kW. W roku 2001 zakład przekroczył dopuszczalna emisje styrenu, jednak ze względu na budowę i terminowe oddanie do użytku instalacji do absorpcji styrenu kare odroczono. Obecnie przekroczenia dopuszczalnej wartości styrenu nie powinny mieć miejsca. Emisja zanieczyszczeń do powietrza w 2001r wynosiła: • Dwutlenek siarki - 1,80 Mg/rok • Dwutlenek azotu - 0,09 Mg/rok • Tlenek węgla - 4,22 0Mg/rok • Pył ogółem - 3,46 Mg/rok • Węglowodory aromat. - 2,01 Mg/rok • Aldehydy i poch. - 0,24 Mg/rok • Alkohole - 0,27 Mg/rok • Ketony- 2,95 Mg/rok 149 Stan czystości wód. Decydujący wpływ na jakość wód powierzchniowych mają zanieczyszczenia pochodzące z następujących źródeł: - punktowe zrzuty ścieków komunalnych i bytowo – gospodarczych z miejskich i wiejskich systemów kanalizacyjnych; - punktowe zrzuty ścieków przemysłowych zrzucanych za pomocą własnych systemów kanalizacyjnych; - punktowe zrzuty zanieczyszczonych wód opadowych z terenów zurbanizowanych i przemysłowych; - rozproszone zrzuty ścieków ze zurbanizowanych terenów miejskich i wiejskich nie wyposażonych w systemy kanalizacyjne; - zanieczyszczenia obszarowe, głównie z rolnictwa, spowodowane spływami powierzchniowymi zanieczyszczeń zawierających związki biogenne, środki ochrony roślin, z niewłaściwego rolniczego zagospodarowania odchodów zwierzęcych, soków kiszonkowych oraz ścieków bytowo – gospodarczych lub produkcyjnych. Aktualny stan czystości rzeki Rega zalicza się do kl. III i poniżej (okresowo). Przy ul. Młyńskiej w Gryficach na Redze zlokalizowany jest nie użytkowany młyn, który do 1974r. był napędzany turbiną wodną. Zagrożenie powodziowe nie występuje (woda 1% wynosi 5,14 m. n. p. m. – wodowskaz w Trzebiatowie), jedynie lokalnie przy wysokich stanach wód istnieje zagrożenie podmywania skarp rzeki. Stan techniczny rowów i Regi jest dostateczny. Rozwiązanie problemu z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków wpłynie dodatnio na klasę czystości rzeki Regi (docelowo I kl.). Docelowo Rega wykorzystywana ma być w zakresie I klasy czystości. Rozwiązanie tych problemów może nastąpić poprzez: · skanalizowanie wszystkich miejscowości leżących w zlewni Regi; · regulację koryta Regi, dbając o zachowanie naturalnego charakteru rzeki37. Składowiska odpadów komunalnych Główne składowisko w powiecie Gryfickim jest zlokalizowane w odległości 2 km na południowy wschód od miejscowości Smolęcin oraz w odległości około 8 km od 37 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY GRYFICE 2004-2006 i 2007-2013 150 miejscowości Gryfice i Płoty. Łączna powierzchnia składowiska wynosi 16,2 ha, a wraz z obszarem ograniczonego użytkowania - 48,30 ha. Teren, na którym jest zlokalizowane składowisko jest lokalnym lekko podmokłym i zalesionym obniżeniem stanowiącym kompleks nieużytków, pastwisk i lasu. Typowe obniżenie terenu jest zagłębieniem po martwym lodzie w obrębie moreny dennej. Otaczające grunty są na ogół gliniaste, z wyjątkiem gruntów poło5onych od strony południowo zachodniej, gdzie występuje forma klinowa zbudowana z piasków, mułków i glin pokrywowych. Gliny te izolują zagłębienie od średnio i słabo przepuszczalnych utworów kemowych i występują wy5ej od piasków jeziornych wypełniających miejscami dno 18 zagłębienie. Budowa geologiczna terenu wskazuje, iż prawdopodobnie odpływ wód zagłębienia w kierunku Regi nie istnieje. W 2005 roku w powiecie gryfickim wytworzono 88,4 tyś. ton odpadów, z czego 82,3 tyś. ton poddano odzyskowi, a 6,1 tyś. ton przechowywano czasowo. Pozostałe składowiska w powiecie Gryfickim: - Dargosław- gmina Brojce, - Smolęcin- gmina Gryfice, - Kusin- gmina Karnice, - Włodarka- gmina Trzebiatów. Tab. 54 Mogilniki na terenie powiatu gryfickiego38. Powierzchnia Gmina Miejscowość [ha] Brojce Brojce 0,57 Gryfice Kołomąć 0,05 Płoty Bądkowo 0,075 Gołańcz Trzebiatów 0,009 Pomorska Pojemność [m3] 10,6 40 70,65 Nagromadzenie [m3] 5,9 30 - % wypełnienia 44,7 37,6 84 59 75 - Na terenie województwa zachodniopomorskiego prowadzona jest stopniowa likwidacja mogilników. W pierwszym etapie na terenie powiatu gryfickiego został zlikwidowany mogilnik w Karnicach, w następnym przewidziane do likwidacji są mogilniki w Gołańczy Pomorskiej i Kołomaciu. Po ich likwidacji na terenie powiatu pozostaną tylko dwa mogilniki w miejscowości Badkowo i Brojce. Istniejące mogilniki są obecnie zabezpieczone przed dostępem zwierząt i ludzi, jednak ich konstrukcja budowlana nie gwarantuje stuprocentowej szczelności. W 2005 roku w powiecie gryfickim wydano na 38 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY GRYFICE 2004-2006 i 2007-2013 151 ochronę środowiska ogółem 10 377,4 tys. zł, z czego z budżetu gminnego na ten cel przeznaczono 6 109,4 tys. zł.39 Antropopresja ze strony turystów Ze względu na nadmorskie położenie lasy Nadleśnictwa Gryfice są bardzo atrakcyjne dla wypoczynku i rekreacji. Efektem tej sytuacji jest bardzo duża antropopresja ze wszystkimi negatywnymi skutkami: śmiecenie, wydeptywanie lasu, niszczenie roślin. Lasy nadmorskie w wyniku silnej antropopresji ulegają powolnym procesom degradacji, które objawiają się ubożeniem szaty roślinnej oraz zmniejszeniem żyzności i produkcyjności siedlisk. Negatywne oddziaływanie człowieka na las i środowisko przyrodnicze. - znaczna presja ludzka na lasy; - istnienie barier ekologicznych, utrudniających migracje zwierząt; - wypalanie ściernisk, poboczy dróg, łąk, trzcinowisk; - zaśmiecanie lasu oraz istnienie dzikich wysypisk śmieci; - dzikie wyrobiska złóż mineralnych; - niepełne skanalizowanie miejscowości, gromadzenie ścieków w szambach o wątpliwej szczelności oraz ich wylewanie do rowów i rzek; - spływ do wód środków ochrony roślin i nawozów sztucznych; - niewłaściwe składowanie obornika i gnojowicy oraz ich zwiększone dawkowanie na polach; 39 - nielegalne pozyskanie choinek; - niszczenie tablic i urządzeń; - nielegalne pozyskanie drewna; - kłusownictwo PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY GRYFICE 2004-2006 i 2007-2013 152 E. WYTYCZNE DO ORGANIZACJI GOSPODARSTWA LEŚNEGO ORAZ WYKONYWANIA PRAC W NADLEŚNICTWIE. Ryc. 49 Modrzew europejski jako przestój w młodniku sosnowym (fot. Bartłomiej Małecki) 1. Wytyczne do organizacji gospodarstwa leśnego. Pełną charakterystykę podstaw gospodarki leśnej przedstawia Elaborat Nadleśnictwa Gryfice. Na podstawie dominujących funkcji pełnionych przez lasy a także przyjętych celów gospodarowania z uwzględnieniem zdolności produkcyjnych siedlisk zastosowano jednostki regulacyjne zwane gospodarstwami (Instrukcja Urządzania Lasu 2003). Są to: Gospodarstwo specjalne – 3742,29 ha, tj. 21,3 % Gospodarstwo lasów ochronnych – 1094,83 ha, tj. 6,3 % Gospodarstwo zrębowe – 1693,89 ha, tj. 9,7 % Gospodarstwo przerębowo - zrębowe – 10919,05 ha, tj. 62,2 % Gospodarstwo przebudowy – 95,62 ha, tj. 0,5 % 153 2. Wytyczne w sprawie wykonywania prac leśnych. Tworzenie coraz większej liczby obszarów objętych różnymi formami ochrony, czy też ochrona gatunkowa jest tylko częścią działań zmierzających do poprawy stanu środowiska przyrodniczego. Wraz z rozwojem form i metod ochrony przyrody muszą iść w parze działania, które pozwalają korzystać z zasobów przyrody bez wyraźnych szkód, a jednocześnie poprawią jej stan. Zachowanie ciągłości zasobów przyrody i poprawa jej stanu są warunkami determinującymi gospodarkę leśną. W celu poprawy stanu środowiska przyrodniczego w trakcie wykonywania prac leśnych szczególną uwagę należy zwrócić na: wytyczanie i wykorzystywanie stałych szlaków zrywkowych; stosowanie maszyn i urządzeń napędzanych przez silniki spalinowe z katalizatorami; stosowanie bioolei jako smarów silnikowych oraz do smarowania łańcucha w pilarkach; unikanie zniszczeń runa i ściółki leśnej m. in. poprzez wykonywanie zrywki zimą przy pokrywie śnieżnej lub przy użyciu urządzeń zabezpieczających; ochronę stanowisk gatunków chronionych, rzadkich i cennych podczas trzebieży i innych zabiegów, m. in. poprzez zwracanie uwagi na miejsca obalania drzew, przebieg szlaków zrywkowych, pozostawianie kęp starodrzewi o szerokości-średnicy (min. 30 m). dostosowanie okresu pozyskania drewna do terminów najmniejszego zagrożenia lasu od owadów i patogenów grzybowych, wiatru i śniegu oraz możliwości wykorzystania przez zwierzynę kopytną cienkiej kory na drzewach leżących; stałe podnoszenie wiedzy przyrodniczej pracowników nadleśnictwa, zwracając szczególną uwagę na rozpoznawanie gatunków roślin, zwierząt oraz drzewostanów o wysokim stopniu naturalności (buczyny, grądy itd.); prowadzenie ewidencji występowania nowych stanowisk gatunków chronionych, obiektów cennych przyrodniczo; ochronę i pielęgnację niektórych elementów krajobrazu naturalnego i kulturowego (parki, aleje, cmentarze, groby, itp.); otoczenie opieką istniejących projektowanych i proponowanych do objęcia ochroną prawną obiektów przyrodniczych podjęcie starań o uznanie proponowanych form ochrony przyrody. 154 F. PLAN DZIAŁAŃ – ZESTAWIENIE PRAC OBJĘTYCH PROGRAMEM OCHRONY PRZYRODY. Ryc.50 Wierzba na łące przy oddz. 180 (fot. Marek Myśliński) 1. Ochrona różnorodności biologicznej. Ochrona różnorodności biologicznej w lasach realizowana jest na podstawie obowiązujących w Lasach Państwowych zasad, zarządzeń i instrukcji. Do najważniejszych z nich należy Zarządzenie Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych Nr 11A z 1999 r. W celu ochrony różnorodności biologicznej w lasach Nadleśnictwa Gryfice w oparciu o wyżej wymienione dokumenty zaleca się: dla zachowania leśnych zasobów genowych należy ściśle realizować zadania w zakresie ochrony genotypów rodzimych gatunków drzew leśnych poprzez ochronę in situ i ex situ; pozyskiwać materiał siewny z jak największej liczby osobników oraz różnych miejsc nadleśnictwa; zwalczać neofity oraz promować gatunki rodzime; dostosowywać skład gatunkowy upraw do typów siedliskowych lasu, ważne jest by gatunki liściaste osiągały maksymalny udział; 155 przebudowę drzewostanów w kierunku zgodnym z typem siedliskowym i gospodarczym typem drzewostanu z zachowaniem zasad selekcji, hodowli oraz ochrony lasu stosowanych w wielofunkcyjnej gospodarce leśnej; przywracanie naturalnego stanu w przypadku siedlisk zniekształconych; dążenie do powstawania drzewostanów zróżnicowanych pod względem wieku, składu gatunkowego i struktury; sadzenie na większą skalę gatunków drzew owocowych, wiązów, klonów, lipy drobnolistnej, dęba szypułkowego, cisa pospolitego, jarzębów w odnowieniach, uzupełnieniach, dolesieniach; pozostawienie w lesie jak największej biomasy (części stojących drzew martwych, połamanych, wykrotów, gałęzi, igliwia i kory) jako jednego z czynników bioróżnorodności o ile nie jest to sprzeczne z zasadami ochrony lasu (zakaz palenia gałęzi na powierzchniach zrębowych) oraz nie przyczynia się do eutrofizacji siedlisk w miejscach niepożądanych; zachowanie w lasach jak największej liczby starych, okazałych, często o ciekawych formach drzew lub kęp starodrzewi, drzew owocowych, klonów, lipy drobnolistnej, topól rodzimych, jarzębów, drzewiastych form: głogów, czeremchy zwyczajnej, jałowca, trzmielin, szakłaka; w maksymalnym stopniu wykorzystywać w odnowieniach dolne warstwy – naloty, podrosty, niezależnie od rozmiaru (grupy, kępy), także na siedliskach uboższych; w celu zachowania różnorodności ekosystemów należy jak najszerzej wykorzystywać zmienność w ramach mikrosiedlisk wprowadzając na te niewielkie powierzchnie właściwe im gatunki, unikać zalesiania śródleśnych łąk, bagien, skarp oraz niewielkich otwartych powierzchni (zachowanie bogactwa i różnorodności krajobrazowej), granice lasów powinny mieć charakter łagodny i w miarę możliwości nie załamywać się pod kątem prostym lub ostrym; wywieszanie drewnianych budek dla ptaków i nietoperzy; nie zalesiać powierzchni pozostawionych do naturalnej sukcesji; ochronę gleb leśnych, a szczególnie kumulację i ochronę substancji organicznej na wydmach śródlądowych; udostępnienie wlotów i wejść do niezamieszkałych budynków dla sów, nietoperzy; w ramach zagospodarowania łowiska proponuje się wykaszanie łąk śródleśnych, co najmniej raz na 2 lata, stosując tzw. koszenie wczesnojesienne – ściółkowe, po 15 sierpnia; dążyć do zachowania i przywracania drożności korytarzy ekologicznych. 156 2. Działania dotyczące prawnych form ochrony przyrody. Zaleca się: otoczenie opieką istniejące, projektowane i proponowane do objęcia ochroną prawną obiekty przyrodnicze; podjęcie starań o uznanie prawne proponowanych form ochrony przyrody; obiektom zaproponowanym do ochrony prawnej zapewnić ochronę także przed wprowadzeniem tej ochrony; stale podnosić wiedzę przyrodniczą pracowników nadleśnictwa, zwracając szczególną uwagę na rozpoznawanie gatunków roślin, zwierząt oraz siedlisk chronionych; prowadzenie ewidencji występowania nowych stanowisk gatunków chronionych, siedlisk chronionych, obiektów cennych przyrodniczo; przed przystąpieniem do czynności gospodarczych zaleca się analizę ich wpływu na populacje roślin chronionych i zagrożonych występujących w danym wydzieleniu; przestrzeganie obowiązujących regulacji prawnych obowiązujących w strefach ochrony gatunków chronionych (strefy ochronne gniazd); proponowanie do wyznaczenia kolejnych stref ochronnych dla ptaków, systematyczne monitorowanie już istniejących, w rezerwatach, gdzie nie wyznacza się stref prowadzić zabiegi ochronne tak jakby one istniały; 3. Zalecenia w zakresie ochrony cennych roślin naczyniowych. W stosunku do roślin, których indywidualne stanowiska są wymienione w niniejszym Programie, zaleca się: Propagowanie wymienionych gatunków roślin, ich wymagań ekologicznych, stwierdzonych stanowisk wśród pracowników służby leśnej w nadleśnictwie. Wymienianie stanowisk tych gatunków w waloryzacji przyrodniczej nadleśnictwa i coroczną aktualizację tej waloryzacji. 157 Regularne monitorowanie stanowisk najcenniejszych i najrzadszych roślin na terenie nadleśnictwa (m.in. wawrzynka wilcze łyko (Daphne mezereum), podkolana zielonawego (Platanthera chlorantha), jarzęba szwedzkiego (Sorbus intermedia)), śledzenie rozwoju ich populacji. Eliminowanie gatunków ekspansywnych (czeremcha amerykańska) zagrażających bezpośrednio stanowiskom cennych roślin. Wykonywanie jakichkolwiek zabiegów pielęgnacyjnych tak, by nie szkodziły one cennym elementom miejscowej flory. Należy stosować zasadę oszczędzania wszystkich osobników gatunków cennych na stanowiskach naturalnych. Wykonanie jakichkolwiek czynności gospodarczych w wydzieleniu ze stanowiskami cennych roślin poprzedzone powinno być analizą wpływu tych czynności na populację tych gatunków. 4. Zalecenia w zakresie ochrony cennych roślin zarodnikowych. Zapewnienie w ekosystemach leśnych jak najwięcej materii organicznej, przede wszystkim stałej ilości martwego i rozkładającego się drewna. Drewno to powinno reprezentować pełną różnorodność gatunków występujących w drzewostanie i pełną różnorodność ich rozmiarów. Zaleca się, by były to zarówno leżące gałęzie, martwe drzewa leżące na dnie lasu, jak też pojedyncze martwe drzewa stojące oraz złomy i wywroty. W tym celu nie usuwać drzew martwych i zamierających, zwłaszcza gatunków liściastych, o ile nie jest to niezbędne ze względów hodowli lasu. Zwraca się uwagę na indywidualne traktowanie każdego drzewostanu i dążenie do kompromisu z wymaganiami ochrony lasu. Dążyć do zachowania jak największej ilości starych i grubych drzew na terenie nadleśnictwa, chronić drzewa wskazane w niniejszym programie jako cenne (nie wycinać, nie uszkadzać, nie wprowadzać istotnych zmian w ich otoczeniu), prowadzić ich bieżącą inwentaryzację. Chronić drzewostany stare, wskazane jako drzewostany cenne, w stosunku do nich stosować ochronę zachowawczą. 158 5. Zalecenia w zakresie ochrony starych i cennych drzew. Należy prowadzić bieżącą inwentaryzację drzew o rozmiarach pomnikowych oraz drzew o szczególnych cechach (tworzące określone układy przestrzenne np. aleje, stanowiące pamiątkę kultury leśnej np. pojedyncze drzewa egzotyczne, uznane za lokalnie rzadkie lub ginące, reprezentujące unikatowe formy np. szczudłowe świerki oraz będące przykładami unikatowych zjawisk biologicznych np. zrosty drzew). Informacje na temat rozmieszczenia takich drzew należy gromadzić w bazie danych nadleśnictwa. Istniejące pomniki przyrody na terenie nadleśnictwa są w bardzo dobrym i dobrym stanie zdrowotnym (1 i 2 stopień wg uproszczonej skali Pacyniaka i Smólskiego), w związku z tym nie wymagają zabiegów ochronnych. Zaleca się jednak monitorowanie tych drzew i w zależności od potrzeb, po uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody podjęcie odpowiednich działań ochronnych. Zakazuje się wprowadzania istotnych zmian w otoczeniu drzew pomnikowych. Nie należy niszczyć roślinności epifitycznej, składować pozostałości zrębowe i innych odpadów w promieniu 10 m. od drzewa. Drzew pomnikowych nie należy wycinać, uszkadzać, należy je pozostawiać na pniu, aż do naturalnego ich rozkładu, z wyjątkiem sytuacji zagrażających bezpieczeństwu. Należy dążyć do zachowania w lasach nadleśnictwa jak największej liczby drzewiastych form głogów, czeremchy zwyczajnej, jałowca, trzmielin, szakłaka. W czasie cięć rębnych należy pozostawiać drzewa, reprezentujące pełną zmienność drzewostanu. Starych i cennych drzew nie powinno się zaliczać na poczet drzew pozostawianych w cięciach rębnych na następne pokolenie. 6. Zalecenia z zakresu ochrony fauny kręgowców. Konsekwentne proponować do wyznaczania kolejne strefy ochronne dla ujawnionych stanowisk gatunków chronionych. Należy przestrzegać obowiązujących regulacji prawnych obowiązujących w strefach ochrony gatunków chronionych (strefy ochronne gniazd). Zabiegi gospodarcze, nie powodujące istotnych zmian w strefie okresowej należy wykonywać w okresie zimowym. Bezwzględnie chronić drzewa dziuplaste. W drzewostanach sosnowych dążyć do rozwieszenia skrzynek lęgowych w tym skrzynek dla nietoperzy. Skrzynki dla nietoperzy należy koncentrować na skraju lasu, oraz w pobliżu skraju bagien, zrębów i upraw. 159 7. Zalecenia w zakresie ochrony fauny . Na skrajach lasu realizować biologiczną zabudowę granicy lasu wprowadzając od zewnętrznej strony granicy pas krzewów i co najmniej 3-4 m szeroki pas do spontanicznego rozwoju zbiorowisk okrajkowych. Na ciepłych siedliskach i w ich bezpośrednim sąsiedztwie nie usuwać drzew i krzewów rodzimych gatunków liściastych wykazujących objawy osłabienia i zamierania, w tym szczególnie dębów, buków, klonów ani wiązów. Pozostawiać martwe drzewa, w tym zwłaszcza wszystkie grube i eksponowane na nasłonecznienie. Jeżeli to możliwe odsłaniać na takich siedliskach pozostałości martwych grubych drzew, eksponując je na nasłonecznienie. Mikrosiedliska takie są potencjalnymi biotopami cennych gatunków chrząszczy. Dbać o zachowanie pełni bogactwa gatunkowego dendroflory ekosystemów leśnych. Tolerować i protegować wszystkie spontanicznie pojawiające się gatunki domieszkowe, w tym także osikę. Wprowadzać domieszki zgodne z naturalnymi składami gatunkowymi drzewostanów. Chronić wszystkie pozostałości alei śródleśnych.. W miarę możliwości, np. w uprawach dochodzących do ważniejszych dróg leśnych, wprowadzić przy tych drogach jedno-lub dwustronne śródleśne zadrzewienia alejowe. Stosować do tego materiał o charakterze zadrzewieniowym. Wprowadzać Db, Lp, Kl, Wz, Jrz, Js, Wb stosownie do stwierdzonych na gruncie warunków mikrosiedliskowych. Nie wycinać i nie usuwać żadnych starych drzew owocowych. Zapewnienie w ekosystemach leśnych jak najwięcej materii organicznej, przede wszystkim stałej ilości martwego i rozkładającego się drewna. Drewno to powinno reprezentować pełną różnorodność gatunków występujących w drzewostanie i pełną różnorodność ich rozmiarów. Zaleca się, by były to zarówno leżące gałęzie, martwe drzewa leżące na dnie lasu i pojedyncze martwe drzewa stojące oraz złomy i wywroty. W tym celu nie usuwać drzew martwych i zamierających, zwłaszcza gatunków liściastych, o ile nie jest to niezbędne ze względów hodowli lasu. Zwraca się uwagę na indywidualne traktowanie każdego drzewostanu i dążenie do kompromisu z wymaganiami ochrony lasu. Dążyć do jak największej ilości starych i grubych drzew na terenie nadleśnictwa, chronić je. Chronić drzewostany stare, wskazane jako drzewostany cenne, w stosunku do nich stosować ochronę zachowawczą. Tolerować obecność osiki, także w sąsiedztwie drzewostanów sosnowych. 160 8. Zalecenia w zakresie ochrony pamiątek kultury leśnej i kultury powszechnej w lasach. Chronić pozostałości dawnych cmentarzy. Obszar cmentarzy wyłączyć z użytkowania i nie wykorzystywać go do żadnych innych celów (np. składowania odpadów zrębowych). Na ich obszarze można tolerować obecność gatunków egzotycznych (lilaka, śnieguliczki). Dopuszcza się zabiegi ograniczające rozwój krzewów zarastających mogiły. Uporządkować w przypadku konieczności. Proponuje się oznakowanie tych miejsc przez ustawienie tablic informacyjnych. Wszelkie czynności dotyczące obiektów wpisanych do rejestru zabytków konsultować z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Zaleca się zbieranie, gromadzenie i propagowanie informacji dotyczących historycznego i zwyczajowego nazewnictwa terenowego (nazwy dróg, alei, fragmentów lasu, jezior), informacje o dawnych leśnikach, właścicielach lasu itp. W waloryzacji przyrodniczej nadleśnictwa zamieszczać informacje o przydrożnych kapliczkach, obeliskach, tablicach pamiątkowych, starych słupach podziału powierzchniowego i innych podziałów będących pamiątkami kultury powszechnej i leśnej. Pojedyncze drzewa gatunków egzotycznych (daglezja, kasztanowiec, żywotnik i in. znajdujące się na terenie nadleśnictwa), należy traktować jako pamiątki kultury leśnej i poddawać ochronie polegającej na pozostawianiu tych drzew w cięciach pielęgnacyjnych i rębnych. Chronić stare drzewa owocowe spotykane na terenach leśnych, szczególnie w miejscach dawnych osad. W parkach wiejskich chronić stare drzewa oraz elementy runa. W razie konieczności uporządkować, ograniczyć nadmierny rozwój podszytu, wprowadzać nowe nasadzenia, udrożnić ścieżki będące elementami kompozycji parkowej. Wszystkie parki nadleśnictwa wpisane są do rejestru zabytków, dlatego każdy zabieg obowiązkowo musi być uzgadniany z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. 9. Kształtowanie stosunków wodnych i ochrona siedlisk hydrogenicznych w lasach. Zaleca się: poprawę stosunków wodnych na terenie nadleśnictwa poprzez: - utrzymanie naturalnego poziomu wód gruntowych; - przywrócenie pierwotnych stosunków wodnych na odwodnionych torfowiskach wysokich i przejściowych; - utrzymywanie naturalnego charakteru brzegów bagien, jezior, cieków, rzek; 161 - zachowanie istniejących torfowisk i mokradeł. pozostawienie w trakcie cięć rębnych min. 30 m pas starodrzewia wzdłuż bagien, zbiorników i cieków wodnych oraz innych mokradeł; otaczanie ochroną źródła, wycieki i wysięki wód podziemnych poprzez nie ingerencję w najbliższym otoczeniu (min. 30 m) i traktowanie go jako otuliny, ewidencjonowanie kolejnych zidentyfikowanych i uznanie za podlegające ochronie; wyłączenie z użytkowania rębnego drzewostanów na zabagnionych, trudno dostępnych siedliskach Bb, BMb, LMb, Ol 3, OlJ 3; Lł. wyłączenie bagien z prowadzenia zabiegów osuszania i zalesiania. 10. Kształtowanie strefy ekotonowej. W lasach Nadleśnictwa Gryfice zaleca się pozostawienie w trakcie cięć rębnych 30 50 m pas drzewostanu wzdłuż użytków rolnych, ważniejszych dróg publicznych, bagien, zbiorników i cieków wodnych. Ponadto należy dążyć do tego, aby strefy ekotonowe były maksymalnie wypełnione przez roślinność zielną, krzewy i drzewa w układzie pionowym i poziomym (Zarządzeniu nr 11A Dyrektora GDLP, Wytyczne dotyczące optymalizacji i składu gatunkowego pasów ochronnych – SGGW 1997). Ma to na celu wytworzenie pełnej ściany lasu tzw. ściany okrajkowej ograniczającej wnikanie i penetrację wielu czynników wnętrza lasu, szczególnie z przelotowych tras komunikacyjnych, pól uprawnych oraz terenów zabudowanych. 11. Zalesienia porolne. Racjonalna gospodarka leśna i ochrona przyrody ściśle powiązana jest z wielkością i kształtem kompleksu leśnego. Jednym ze sposobów ochrony szaty roślinnej jest planowanie w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zalesień i zadrzewień. Na terenie nadleśnictwa, decyzjami o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu przeznaczono do zalesień 17,93 ha gruntów rolnych. 162 Poprzez zalesienia powiększa się zasoby przyrodnicze i drzewne, racjonalnie wykorzystuje się gleby o słabej bonitacji i rekultywuje tereny przekształcone a także poprawia się stosunki wodne. Grunty mało przydatne do produkcji rolniczej to: gleby rolniczo nieprzydatne i grunty orne niskich klas bonitacji (V i VI), zwłaszcza znajdujące się w strefach alimentacji poziomu użytkowego wód podziemnych, w strefach wododziałowych i na terenach zagrożonych erozją; tereny słabych gleb przylegające bezpośrednio do kompleksów leśnych (wyrównanie granicy polno-leśnej). Tereny do zalesienia typują gminy. Wyłącza się z zalesień: torfowiska, tereny podmokłe - wszelkie nieużytki naturalne; skarpy z roślinnością kserotermiczną; tereny udokumentowanych zasobów surowców mineralnych i tereny o pozytywnych wynikach zwiadów geologicznych za kruszywem mineralnym; tereny przeznaczone dla przemysłu opartego na miejscowej bazie surowcowej, którego działalność nie powoduje degradacji środowiska przyrodniczego (głównie dotyczy zanieczyszczenia wód); Przed przekwalifikowaniem gruntu na grunt przeznaczony do zalesienia konieczna jest ścisła współpraca między organami zajmującymi się ochroną środowiska, poszczególnymi gminami i nadleśnictwem w celu przeprowadzenia ich z możliwie największą korzyścią dla przyrody (ochrona ewentualnych stanowisk cennych i rzadkich roślin i zwierząt, cennych zbiorowisk) i gospodarki. 12. Promocja i edukacja ekologiczna. PROGRAM EDUKACJI LEŚNEJ na lata 2009 – 2018 zatwierdzony przez Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie został opracowany przez Nadleśnictwo Gryfice wspólnie ze szkołami. Działania edukacyjne kierowane są do wszystkich zainteresowanych, od przedszkolaków do grup dorosłych. Na spotkaniach edukacyjnych, pogadankach, wycieczkach do lasu, rajdach rowerowych, spotkaniach w lesie przedstawia się, jak ważny jest las, jak wygląda praca leśnika, jak korzystać z lasu nie czyniąc w nim szkody, ucząc i bawiąc jednocześnie. 163 Obiekty edukacji leśnej nadleśnictwa: - Izba leśna- świetlica w budynku Nadleśnictwa, - Leśna dydaktyczna ścieżka rowerowa- „Nad Regą”, - Dydaktyczna ścieżka rowerowa „Nadmorska”, - „Hubertówki” kół łowieckich działających w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa, - dwa przenośne zestawy (łącznie 30 tablic) tzw. „Leśna szkoła” Cele ogólne powszechnej edukacji leśnej społeczeństwa Wdrażanie umiejętności interdyscyplinarnego myślenia i nauczania postrzegania zależności i powiązań, jakie zachodzą między organizmami, a środowiskiem w którym żyją. Kształtowanie pełnej świadomości o pobudzanie zainteresowania społeczeństwa w zakresie zagadnień związanych z ekonomicznymi, społecznymi. Stworzenie każdemu człowiekowi możliwości zdobycia wiedzy, kształtowania postaw, wartości i przekonań, a także umiejętności niezbędnych w ochronie i poprawie stanu środowiska , a przy tym jednocześnie uświadomienie o licznych funkcjach lasu m.in. ochronnych, społecznych, czy też produkcyjnych. Tworzenie nowych wzorców zachowań jednostek, grup i społeczeństw uwzględniających jakość środowiska Realizacja powyższych celów i zamierzeń wymaga: Uznanie iż edukacja leśna jest jednym z podstawowych warunków realizacji Polityki Ekologicznej Państwa Wprowadzenie elementów edukacji leśnej do wszystkich sfer życia społecznego z respektowaniem i wykorzystaniem kulturowych i etycznych wartości. Zapewnienie dostępu społeczeństwa do informacji o stanie środowiska przyrodniczego i edukacji ekologicznej. Uznanie, że edukacja leśna jest podstawowym warunkiem zmiany modelu konsumpcyjnego społeczeństwa40. Opracował: mgr inż. Bartłomiej Małecki 40 Program edukacji leśnej społeczeństwa w Nadleśnictwie Gryfice na lata 2009- 2018. Nadleśnictwo Gryfice, 2009 r. 164 MAPY PROGRAMU OCHRONY PRZYRODY Do Programu sporządzono mapę walorów przyrodniczo- kulturowych w skali 1:25 000 PIŚMIENNICTWO. Atlas hydrologiczny Polski. IMiGW. Wyd. Geolog. Warszawa 1987. Banaś- Stankiewicz U. Weryfikacja walorów przyrodniczych proponowanego do ochrony rezerwatu „Bór bażynowy w Mrzeżynie” Szczecin 2008. Banaś- Stankiewicz U. Weryfikacja walorów przyrodniczych proponowanego do ochrony rezerwatu „Mszar koło Siemidarżna Szczecin 2008. Bosiacka B. Rozmieszczenie i zagrożenia wybranych gatunków diagnostycznych w nadmorskich borach bażynowych na zachodnim odcinku polskiego wybrzeża Bałtyku Szczecin 2005 Baraniecki. J., (red.) Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020.Szczecin2005.http://www.bip.umzachodniopomorskie.pl/zalaczniki/art/051206100036.pdf. Elaborat Nadleśnictwa Gryfice. BULiGL O/Gorzów Wlkp. 1999. Elaborat Nadleśnictwa Gryfice. BULiGL O/Gorzów Wlkp. 2009. Głowaciński Z. (red.). Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. PWN. Warszawa 2002. Głowaciński Z., Nowacki J. (red.) Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce. Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie Akademia, Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu. 2004. Jackowiak B., Żukowski W. Ginące i Zagrożone Rośliny Naczyniowe Pomorza Zachodniego i Wielkopolski. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań 1995. Instrukcja sporządzania programu ochrony przyrody w nadleśnictwie. Warszawa 1996. Instrukcja urządzania lasu. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa 2003. Jańczak J. (red.). Atlas jezior Polski. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań 1999. Jasnowska J., Jasnowski M. Zagrożone Gatunki Flory Torfowisk. (w:) Chrońmy Przyr. Pol. 33. (4), 1977. Kaczanowska K. (red.). Przyroda Pomorza Zachodniego. Officyna in Plus. Szczecin 2002. Kleczkowski A.S. Objaśnienia mapy obszarów głównych zbiorników wód podziemnych w Polsce wymagających szczególnej ochrony. AGH Kraków. 1990 Kondracki. J. Polska. Geografia fizyczna Polski. PWN. Warszawa 1988. Matuszkiewicz J. M. Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne 1:2500000, 1. Krajobrazy roślinne, 2. Regiony botaniczne (42.5) (w:) Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Główny Geodeta Kraju. IGiPZ PAN. Warszawa 1994. Matuszkiewicz W. Potencjalna roślinność naturalna Polski. Mapa przeglądowa. PAN. Warszawa 1995. Matuszkiewicz W. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN Warszawa 2001. Mojski J. E. Objaśnienia do Mapy Geologicznej Polski 1:200000. Wydawnictwo Geologiczne. Warszawa 1977. Operat glebowo-siedliskowy Nadleśnictwa Gryfice. BULiGL O/Gorzów Wlkp. 1987. Pawlaczyk P. (red.). Zasady ochrony przyrody w lasach gospodarczych – propozycja społeczna. 2008. http://www.kp.org.pl/instrukcja/index.html. Plan rozwoju lokalnego powiatu Gryfickiego. Gryfice. Listopad 2007. Podział hydrograficzny Polski. IMiGW, Warszawa 1983. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000, Lasy i bory - praca zbiorowa. Warszawa 2004. 165 Program edukacji leśnej społeczeństwa w Nadleśnictwie Gryfice na lata 2009 Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Gryfice.2006. http://bip.gryfice.pl/ Raport o Stanie Środowiska w Województwie Zachodniopomorskim w latach 2004-2005. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. Szczecin 2006. http://www.wios.szczecin.pl/bip/ Rejestr zabytków województwa zachodniopomorskiego. WUOZ Szczecin. Rocznik Statystyczny Województwa Zachodniopomorskiego. Urząd Statystyczny. Szczecin 2008. Stan Środowiska w Województwie Zachodniopomorskim w roku 2006. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. Szczecin 2007. http://www.wios.szczecin.pl/bip/files/ Standardowy Formularz danych Dorzecze Regi Standardowy Formularz Danych Trzebiatowsko- Kołobrzeski Pas Nadmorski Standardowy Formularz Danych Wybrzeże Trzebiatowskie Trampler T., Kliczkowska A., Dmyterko E., Sierpińska A. Regionalizacja przyrodniczo-leśna. PWRiL, Warszawa 1990. Waloryzacja przyrodnicza gminy Gryfice – operat generalny. Biuro Konserwacji Przyrody. Szczecin 1997. Waloryzacja przyrodnicza gminy Kamień Pomorski – operat generalny. Biuro Konserwacji Przyrody. Szczecin 1999. Waloryzacja przyrodnicza gminy Rewal- operat generalny. Biuro Konserwacji Przyrody. Szczecin 1996. Waloryzacja przyrodnicza gminy Świerzno – operat generalny. Biuro Konserwacji Przyrody. Szczecin 1998. Waloryzacja przyrodnicza gminy Trzebiatów – operat generalny. Biuro Konserwacji Przyrody. Szczecin 1997. Woś. A. Klimat Polski. PWN 1999. Warszawa. Woś A. Typy pogody, Regiony klimatyczne (31.8) (w:) Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Główny Geodeta Kraju. IGiPZ PAN. Warszawa 1994. Wyniki aktualizacji powierzchni leśnej i zasobów drzewnych w Lasach Państwowych na dzień 1 stycznia 2007 r.wykonana przez BULiGL na zamówienie DGLP. Warszawa 2007. www.gryfice.pl www.kamienpomorski.pl www.szczecin.lasy.gov.pl/web/gryf Zarzycki K., Kaźmierczakowa R.,(red.). Polska Czerwona Księga Roślin. Instytut Ochrony Przyrody PAN. Kraków 1993. Zarzycki K., Szeląg Z. Czerwona Lista Roślin Naczyniowych Zagrożonych w Polsce. (w:) K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z. Heinrich (red.), Lista Roślin Zagrożonych w Polsce (wyd. 2). Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków 1992. Zasady Hodowli Lasu. Ośrodek Rozwojowo-Wdrożeniowy Lasów Państwowych w Bedoniu. Warszawa 2003. 166 SPIS RYCIN Ryc.1 Zróżnicowana struktura drzewostanu jesienią- leśnictwo Niczonów (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.2 Fragment mapy Pomerania et Rerum in Ea Memo Rabilium Brevis desripto E.Lubini 1:235 Amsterdam 1816 Ryc.3 Fragment mapy Polonia Regnum, et Silesia Ducatus M.Merian, Frankfurt 1646 r Ryc.4 Fragment mapy General- Karte von dem Preussischen Staate- - Halle (1818-1821) Ryc.5 Podział Nadleśnictwa Gryfice na leśnictwa. Ryc.6 Umiejscowienie obrębów Nadleśnictwa Gryfice (obrębu Kamień Pomorski i obrębu Gryfice) na tle sąsiadujących obrębów Nadleśnictw z RDLP Szczecin. Ryc.7 Zestawienie grup funkcji lasu Ryc.8 Drzewostan bukowy z bluszczem pospolitym (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.9 Położenie projektowanego rezerwatu „Mszar koło Siemidarżna” Ryc.10 Fragment projektowanego rezerwatu „Mszar koło Siemidarżna” – oddz. 117 h (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.11 Fragment mszaru torfowego w projektowanym rezerwacie „Mszar koło Siemidarżna” – oddz. 117 h (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.12 Położenie projektowanego rezerwatu „Bór bażynowy w Mrzeżynie” Ryc.13 Fragment projektowanego rezerwatu „Bór bażynowy w Mrzeżynie”- oddz. 2A i (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.14 Warstwa krzewów z bażyną czarną i bagnem zwyczajnym w projektowanym rezerwacie „Bór bażynowy w Mrzeżynie”- oddz. 2A i (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.15 Położenie proponowanego rezerwatu „Bórbagno koło Przybiernowka” Ryc.16 Położenie proponowanego rezerwatu przyrody „Rybookarty” Rys.17 Obszary Natura 2000 w Nadleśnictwie Gryfice Ryc.18 Granica obszaru PLB 320017 Trzebiatowsko- Kołobrzeski Pas Nadmorski (czerwona otoczka) w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice Ryc.19 Granica obszaru PLB 320010 Wybrzeże Trzebiatowskie (czerwona otoczka) w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Gryfice Ryc.20 Granica obszaru 32_01 Dorzecze Regi (czerwona otoczka) Ryc.21 Położenie proponowane stanowiska dokumentacyjnego „Dziwnówek- kra jurajska” Ryc.22 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Mszar Gołańcz” Ryc.23 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Lewice I” Ryc.24 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Lewice II” Ryc.25 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Las Huba” Ryc. 26 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Świeszewo III” Ryc.27 Położenie proponowanego użytku ekologicznego w okolicach Trzebieszewa (bez nazwy) Ryc.28 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Bagno dzików” Ryc.29 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Mszar koło Grębowa” Ryc.30 Położenie proponowanego użytku ekologicznego „Łabędzie bagno” Ryc.31 Położenie proponowanego użytku ekologicznego w okolicach Ciesławia (bez nazwy) Rys.32 Gwiazdosz rodz. Oddz. 354 b (fot. Piotr Zemełka) Ryc.33 Stanowisko Pióropusznika strusiego- Oddz. 737n (fot. Marek Myśliński) Ryc.34 Podtopiony drzewostan olszowy- leśnictwo Pobierowo (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.35 Struktura typów gleb Ryc.36 Fragment mapy hydrograficznej Polski Ryc.37 Mapa Potencjalnej Roślinność Naturalnej Polski (fragment) Ryc.38 Struktura typów siedliskowych lasu Nadleśnictwa Gryfice Ryc.39 Drzewostan wielogatunkowy zimą- leśnictwo Świerzno (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.40 Bogactwo gatunkowe Nadleśnictwa Gryfice Ryc.41 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m3] drzewostanów wg grup wiekowych i struktury Ryc.42 Struktura pochodzenia drzewostanów w Nadleśnictwie Gryfice. Ryc.43 Ocena zgodności składu gatunkowego Ryc.44 Formy stanu siedliska Ryc.45 Borowacenie w Nadleśnictwie Gryfice Ryc.46 Neofityzacja w Nadleśnictwie Gryfice 167 Strona 7 10 11 11 13 14 21 23 26 27 27 29 30 30 31 32 34 35 39 41 46 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 60 60 86 88 89 91 95 96 98 99 101 104 106 108 110 Ryc. 47 Krzyż zrośnięty z drzewem na starym niemieckim cmentarzu przy wsi Szumiąca (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc. 48 Martwy Buk pospolity (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc. 49 Modrzew europejski jako przestój w młodniku sosnowym (fot. Bartłomiej Małecki) Ryc.50 Wierzba na łące przy oddz. 180 (fot. Marek Myśliński) 138 143 153 155 SPIS TABEL Strona Tab. 1 Lasy w terytorialnym zasięgu Nadleśnictwa. Tab.2 Dane pogodowe dla stacji meteorologicznej w Koszalinie, oraz w Szczecinie Tab.3 Porównanie wybranych cech drzewostanów Nadleśnictwa Gryfice Tab.4 Zestawienie grup funkcji lasu w Nadleśnictwie Gryfice Tab.5. Porównanie wybranych cech taksacyjnych drzewostanów w ramach grup funkcji lasu (Wzór 1b.) Tab.6 Liczba kompleksów leśnych Tab.7 Zestawienie zbiorcze powierzchni obszarów Natura 2000 w nadleśnictwie Gryfice Tab.8 Zestawienie wspólnych powierzchni [ha] obszarów Natura 2000 Tab.9 Zestawienie powierzchni PLH 320017 Trzebiatowsko- Kołobrzeski Pas Nadmorski Tab.10 Zestawienie powierzchni PLB 320010 Wybrzeże trzebiatowskie Tab.11 PLH 32_01 Dolina Regi (Dorzecze Regi) Tab.12 Wykaz istniejących pomników przyrody na gruntach N-ctwa Gryfice (Wzór 5a.) Tab.13 Wykaz proponowanych pomników przyrody na gruntach Nadleśnictwa Gryfice Tab.14 Wykaz proponowanych użytków ekologicznych Tab. 15 Zespoły przyrodniczo- krajobrazowe proponowane w Nadleśnictwie Gryfice Tab.16 Lista chronionych oraz rzadkich gatunków roślin stwierdzonych w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwie Gryfice dla których odnotowano dokładną lokalizację występowania Tab.17 Wykaz chronionych, rzadkich i zagrożonych zwierząt (bezkręgowców i kręgowców) w Nadleśnictwie Gryfice Tab.18 Tab.18 Wykaz stref ochronnych zwierząt w Nadleśnictwie Gryfice wg stanu na 01.01.2009 rok. Tab.19 Zestawienie zbiorcze powierzchni stref ochronnych w Nadleśnictwie Gryfice wg stanu na 01.01.2009 rok. Tab.20 Lokalizacja proponowanych stref ochronnych zwierząt w Nadleśnictwie Gryfice wg stanu na 01.01.2009 roku Tab.21 Strefy ochronne ustalone w Nadleśnictwie Gryfice 5 czerwca 2009 roku Tab. 22 Gospodarstwo specjalne Tab.23. Lasy ochronne Tab.24 Zestawienie powierzchni lasów ochronnych z rozbiciem na kategorie ochronności Tab.25 Zestawienie powierzchni leśnej zalesionej i nie zalesionej wg typów siedliskowych lasu w obrębach i Nadleśnictwie, oraz porównanie ze stanem na 01.01.1999 r. Tab.26 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m3] drzewostanów wg grup wiekowych i bogactwa gatunkowego (Wzór 13.) Tab.27 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m3] drzewostanów wg grup wiekowych i struktury (Wzór 14.) Tab.28 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m³] wg rodzajów i pochodzenia drzewostanów oraz grup wiekowych * (Wzór 15.) Tab.29 Zestawienie powierzchni wg zgodności składu gatunkowego drzewostanów z siedliskiem (Wzór nr 20.) Tab.30 Zestawienie powierzchni [ha] i miąższości [m³] wg grup typów siedliskowych lasu, stanu siedliska i grup wiekowych (Wzór nr 21.) Tab.31 Zestawienie powierzchni [ha] wg form degeneracji lasu - borowacenie (Wzór 22.) Tab.32 Zestawienie powierzchni [ha] wg form degeneracji lasu - neofityzacja (zestawienie powierzchni wydzieleń z gatunkami obcymi) (Wzór 24a.) Tab.33 Wykaz drzewostanów z cennymi drzewami obcego pochodzenia 15 18 20 21 168 22 22 33 34 35 40 42 44 45 48 58 61 68 81 81 81 82 84 84 84 94 97 99 100 102 105 108 109 111 Tab.34 Wykaz drzewostanów cennych przyrodniczo Tab.35 Zestawienie drzewostanów o charakterze parkowym. Tab.36 Zestawienie parków Tab.37 Wykaz siedlisk w Nadleśnictwie Gryfice podlegających ochronie Tab.38 Gospodarcze typów drzewostanów oraz orientacyjne składy gatunkowe upraw dla poszczególnych typów siedlisk przyrodniczych - proponowane do stosowania w RDLP w Szczecinie na okres przejściowy, tj. do czasu opracawania wytycznych w tym zakresie na poziomie DGLP. Tab.39 Wykaz cennych drzew znajdujących się na terenie Nadleśnictwa Gryfice Tab.40 Ostoje ksylobiontów w Nadleśnictwie Gryfice Tab.41 Zestawienie zadrzewień Tab.42 Zestawienie remiz jako powierzchni nie tworzących wydzieleń Tab.43 Grunty pozostawione do naturalnej sukcesji Tab.44 Wykaz gruntów przeznaczonych do naturalnej sukcesji w Nadleśnictwie Gryfice Tab.45 Wykaz bagien ewidencyjnych w obrębie Gryfice. Tab.46 Wykaz bagien ewidencyjnych w obrębie Kamień Pomorski Tab.47 Wykaz bagien nie stanowiących wydzieleń w obrębie Gryfice Tab.48 Wykaz bagien nie stanowiących wydzieleń w obrębie Kamień Pomorski Tab.49 Wykaz stwierdzonych źródlisk w Nadleśnictwie Gryfice Tab.50 Wykaz stwierdzonych źródlisk w Nadleśnictwie Gryfice Tab. 51 Wykaz drzew matecznych Tab.52 Zestawienie pożarów w latach 1998-2007 w Nadleśnictwie Gryfice Tab.53 Zanieczyszczenia podlegające ocenie według kryteriów ustanowionych dla ochrony roślin Tab. 54 Mogilniki na terenie powiatu gryfickiego 169 112 113 114 114 116 119 121 122 122 123 123 127 129 130 132 133 134 134 147 148 151 KRONIKA 170 171 172 Załączniki Załącznik 1 Wykaz siedlisk podlegających ochronie na terenie na terenie obrębu Gryfice Nazwa siedliska Kod Stan Pow. siedl. Oddz., pododdz. Lokaliz. 2130 2130 2130 2130 3150 3150 3150 6510 6510 6510 7110 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 C B B B A B B C C C C C C C B B C C C C C C C C C C C C C C A B C A A A A B A A B B B A A B B A A A A B A A A A A B A A B B 1,89 4,31 1,58 2,97 0,4 9,5 25,3 0,51 1,4 0,02 0,34 0,74 1,9 1,97 0,3 0,31 0,54 0,93 5,16 0,25 0,61 1,16 0,42 5,82 0,18 0,99 0,2 0,44 2,52 1,45 17,24 1,92 0,94 0,97 1,39 2,66 1,69 2,23 1,99 2,17 5,85 11,15 1,11 11,81 2,41 1,42 0,87 4,10 2,62 4,43 4,49 1,06 3,87 5,78 12,38 2,44 11,4 3,18 9,49 1,44 1,73 6,43 21c 22b 22c 23b 422f 471c 474b 2p 371h 475f 428c 15d 15g 150Ac 217j 217m 224b 224d 224g 224h 224n 225b 225i 336h 423o 424c 436d 466f 467a 467g 1a 1b 1d 1f 1g 1i 1j 1Aa 1Ab 1Ac 1Ad 1Af 1Ah 2Aa 2Ab 2Ac 2Ad 2Af 2Ag 2Ah 2Ai 2Aj 2Ak 4Aa 4Ab 5Aa 5Ab 5Ac 6Aa 6Ab 6Ac 6Ad 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Gryfice Nadmorskie wydmy szare Jeziora eutroficzne i starorzecza Niżowe i górskie łąki świeże użytkowane ekstensywnie Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą Torfowiska przejściowe i trzęsawiska Lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich 173 Nazwa siedliska 174 Kod Stan 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 B B A A A B A A A A A A A B B A A A C A A B A A B A A B A B A A A A B B A A B A A A A A A A A A B A A A A B A A B A B A B B A A A A B B A A Pow. siedl. 0,66 5,13 3,77 7,79 1,33 2,53 4,15 5,13 7,65 10,15 0,78 3,07 2,73 0,58 1,69 3,42 6,77 8,31 0,72 7,62 5,06 3,99 2,42 2,04 1,46 2,06 2,58 0,93 8,69 3,67 0,36 3,84 4,59 3,18 1,51 1,41 9,80 1,58 0,78 4,51 3,76 0,98 3,85 9,00 4,91 3,02 0,51 7,49 0,55 7,23 5,48 7,99 1,64 1,37 12,27 2,50 0,83 8,83 2,38 3,89 1,92 12,46 4,45 1,07 1,66 1,06 5,05 1,17 2,52 1,70 Oddz., pododdz. 6Af 6Ag 7i 8A 8b 8c 8d 8Aa 8Ab 9b 9d 9f 9g 9h 9i 10a 10c 10d 10Aa 10Ab 10Ac 10Ad 12b 12d 12f 12g 12h 13b 13d 13g 13h 14c 14d 14f 14g 14h 15a 15b 15c 16a 16b 16c 16d 17a 17c 17d 17f 18a 18b 18c 18d 18f 18g 18h 19a 19b 19c 19d 19f 19g 19h 20a 20b 20c 20d 20f 20g 20h 20i 20j Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 175 Kod Stan 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 A A B B A A B B B B A A A B B B B C C B B B A B B A C A A A C C A B C A B A B A A B A A B B A A B A B B A B B B A B A B B B B A A B C A A B Pow. siedl. 1,67 3,73 14,79 2,35 6,78 3,10 1,41 7,50 1,23 13,11 1,43 0,72 1,08 2,63 0,97 0,13 1,07 0,37 0,90 4,51 0,51 7,66 1,43 3,77 1,71 9,26 3,22 0,65 1,50 3,66 4,31 3,16 3,22 4,00 1,06 3,19 1,17 7,68 2,13 7,66 4,82 1,04 3,99 2,92 2,19 1,87 4,79 12,02 0,72 5,00 4,36 1,48 6,54 4,46 2,50 3,07 6,24 4,89 1,09 0,92 1,90 11,26 7,16 2,37 1,53 2,08 1,40 0,50 3,23 1,74 Oddz., pododdz. 20k 21a 21d 21f 21g 21h 21i 22d 22f 22g 22h 22i 22j 22k 23c 23f 23g 23h 23j 23k 23l 23n 23o 23p 23r 24c 24d 24f 24g 25c 25d 25f 26c 26d 28a 28b 28c 28d 28g 29a 29b 29c 29d 30a 30b 30c 30d 30f 30g 30h 30i 31a 31b 31c 31d 31f 31g 31h 31i 32a 32b 32c 32d 32f 32g 32h 32i 32j 32k 32l Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 176 Kod Stan 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2140 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 C A C B B B B A B C A B C B C A B C A C B A A B B B B A A A B B A A B B B B A A B A B A B A C A B A A B B B B B B B A C A C B B A A C A A C Pow. siedl. 0,37 10,26 0,49 2,19 1,79 5,59 0,89 1,90 0,13 13,10 1,94 2,28 7,26 2,54 8,17 9,84 1,50 1,68 0,56 1,19 1,64 4,27 1,79 4,11 5,13 2,71 1,27 2,58 2,18 5,57 0,55 3,78 3,66 6,34 0,55 0,57 11,41 0,81 0,99 6,68 0,62 1,43 0,98 1,19 2,49 2,40 1,1 1,26 4,31 0,71 2,50 0,71 3,19 1,87 1,75 5,88 0,61 2,43 0,74 0,94 1,48 1,04 1,02 2,58 3,72 2,94 0,93 0,76 2,78 0,93 Oddz., pododdz. 32m 33a 33b 33c 33d 33f 33g 33h 33j 34a 34b 34c 34d 34f 35a 35c 35d 35g 35i 36b 36f 36g 36h 37d 37f 37g 37h 37i 37j 38a 38b 38c 38f 38g 38h 38i 39a 39b 39c 40a 40b 40c 40d 40f 40g 40h 41c 41d 41f 41g 42a 42b 42c 42d 42f 42g 42h 43c 43d 43j 43k 44a 44b 44c 44f 44j 45a 45b 45d 45f Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 177 Kod Stan 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 A A C C B A A A B C B A A C C A A A B C B C B B B B B C C A B C A A A B A A A A A C B B B A B C B B C A B B A B C A B B B B B A B A A B A A Pow. siedl. 1,54 3,69 1,99 5,51 3,37 0,74 4,49 2,58 3,45 1,91 1,88 2,38 1,14 1,14 1,47 5,13 3,41 1,58 2,67 2,57 1,41 1,28 2,36 1,01 0,72 3,38 1,63 2,02 1,37 8,72 1,84 1,27 1,35 1,07 5,95 2,85 1,04 1,51 1,06 0,78 4,69 0,53 3,88 1,58 1,83 0,68 3,72 0,72 0,91 4,50 0,94 1,47 0,92 1,08 3,88 0,79 1,12 2,59 1,56 1,00 0,76 4,49 2,84 1,28 0,61 2,39 2,66 1,77 0,99 1,68 Oddz., pododdz. 45g 45i 45n 45o 46f 46g 46h 46i 46j 47a 47b 47c 47d 47f 47g 47h 47i 47j 47k 47l 47m 47n 47o 48a 48c 48d 48f 48g 48h 48i 48j 48n 48o 48r 49a 49b 49c 49h 49i 49j 49m 49n 50b 50c 50d 50f 50g 50h 50i 50j 50k 50l 50m 50n 50o 50p 50r 50s 51a 51b 51d 51f 51i 51j 51k 51m 51n 51o 51p 52b Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska Żyzne buczyny niżowe 178 Kod Stan 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 2180 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 A A A A A A B B A B B B B A B B B B A A B A A B A B A A A A A A B A C B B B C B B B C C B B B B C B B B B C B B C B B C B B B B B B B C B B Pow. siedl. 2,71 3,38 4,03 2,17 1,65 6,27 0,66 4,08 0,33 3,91 1,91 0,91 4,29 5,53 0,81 2,92 5,13 0,75 2,05 8,59 2,51 1,13 2,91 0,89 4,54 0,84 7,58 8,33 2,60 0,83 1,76 2,68 1,33 3,29 1,14 2,97 2,78 0,86 1,94 1,65 10,51 1,19 4,78 1,01 2,42 1,47 6,44 6,72 1,64 1,60 6,44 2,27 9,22 1,75 2,20 4,70 2,09 8,25 2,64 1,12 0,78 4,11 2,62 6,01 4,25 5,90 6,61 0,51 5,01 2,22 Oddz., pododdz. 52f 52h 53a 53g 53h 54a 54b 54f 54g 55a 55b 55c 55f 55g 55j 56a 56b 56c 56d 56f 56g 57a 57b 57d 57f 57g 61a 62a 62b 63a 63c 63d 63g 63j 69b 69d 70b 71b 71c 71l 72d 74b 74g 75b 75f 75j 76a 77a 77k 77l 78g 78l 80a 80h 80i 80j 81b 81f 82b 82j 82m 82p 83k 86b 87a 87d 87f 88i 88j 89i Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 179 Kod Stan 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 B B B B B B C C B B B C C C B B B B B B B C C B C B C B C B B B C B B B B B B B C B B C B C B C B C C C B B B B C B B B C B B C C C B B B B Pow. siedl. 3,38 2,03 4,28 7,85 3,37 1,28 3,53 5,24 1,52 6,70 2,35 6,14 15,45 3,21 6,28 2,14 1,72 1,20 3,28 1,74 4,72 1,32 7,43 1,79 12,94 1,43 0,88 16,13 2,98 8,96 5,43 2,96 2,30 6,84 3,28 1,82 1,68 2,47 1,29 1,95 4,63 2,78 3,61 3,43 14,77 0,99 4,00 1,74 9,15 5,80 3,16 4,49 2,51 6,07 6,17 1,60 5,86 4,60 0,88 1,82 2,49 8,44 1,10 2,36 2,78 3,49 8,05 0,72 9,00 1,40 Oddz., pododdz. 90h 92d 94b 94c 95a 96c 96d 96f 100c 100g 100i 100j 101a 101c 102a 102b 102h 102i 102j 103a 103b 103c 103f 103h 104a 104d 105a 105b 105c 106c 107a 107b 108d 108f 109b 109f 109g 109h 109i 110b 111d 111f 112a 112k 113f 114a 114b 114j 114k 115d 115j 116a 116b 116i 116j 117i 118a 118m 118o 120b 120c 121b 121c 121h 121i 121l 122b 122d 122g 122h Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 180 Kod Stan 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 B C B B B B B C C B B C B B C B B B B C B C C B C B C B C C B B B C C C C B C B B B B B B B B B C C B C B C B B B B B B B B B B B B B B C C Pow. siedl. 8,32 6,45 4,07 0,69 1,30 1,77 3,76 0,87 4,04 0,77 2,04 1,77 1,65 0,97 3,24 1,31 1,60 5,13 3,42 2,43 6,65 0,57 0,80 8,68 1,04 4,18 1,98 6,52 3,08 1,66 9,04 5,06 1,02 2,32 1,36 1,18 2,26 1,18 1,57 0,65 5,98 5,00 1,80 1,59 1,06 1,73 0,69 3,15 1,43 2,23 3,44 0,79 4,78 0,64 4,68 8,96 17,07 4,21 7,50 6,89 1,29 0,87 1,32 3,83 1,63 0,86 3,20 1,70 2,56 3,68 Oddz., pododdz. 123a 124a 124b 124c 124f 124g 125d 126a 126b 127a 127d 127h 168g 128h 128n 128o 129d 129l 130b 131c 131d 132a 132b 132c 132f 132i 133a 133d 133g 133i 134f 135a 135c 135g 135j 135k 136i 136Ac 183n 194Ah 194Ai 194Aj 195g 195j 195o 196g 196i 196k 198i 199f 199g 199h 200c 203k 223a 223c 223h 232h 281b 281g 281p 281r 281s 281t 282l 290a 290f 292j 316b 316c Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 181 Kod Stan 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 B B B B C C C C B C C B C C C C B C B C B B B C B B B B C B B C B B B C B B B B C B B B C B B C B B B C B B C C B C B C B B C B B B B C C B Pow. siedl. 1,15 0,98 2,70 2,44 2,62 2,37 0,56 1,43 4,96 1,64 1,33 1,88 3,02 1,00 2,17 4,11 4,42 0,80 2,81 0,62 5,76 1,44 8,52 0,69 10,19 0,88 3,08 0,66 2,18 1,63 4,10 0,58 1,35 6,61 2,62 2,03 1,97 1,94 2,13 1,32 2,65 7,57 4,26 6,51 11,29 1,70 4,05 2,55 10,09 1,12 1,33 1,91 4,18 1,53 3,01 1,53 1,86 0,67 13,01 0,85 7,46 2,91 2,26 4,47 2,05 0,94 1,70 3,23 2,23 5,13 Oddz., pododdz. 316f 316g 316i 316j 316o 316p 316r 316s 317a 317b 317c 317d 317f 317g 317h 317i 317j 317k 318c 317d 318f 318g 318i 319a 319d 319h 319i 319j 319k 320a 320c 320d 320f 320g 320i 320j 320k 321a 321b 321f 321h 322a 322b 322c 323a 323b 323c 324a 324b 324d 324f 324c 325a 325b 325c 325d 325f 325g 326a 326b 326c 326d 326g 327a 327b 327c 327d 327f 327g 328a Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 182 Kod Stan 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 B B B C C B B B B B C B C C B B B C C C B B C B B B C B B B B B B B C B B B B C B B B B B B B B B B B C B C B B C B B B C B B B C C B C C B Pow. siedl. 4,05 4,41 0,27 0,72 2,84 1,12 2,04 0,20 6,13 1,83 1,69 5,38 3,96 0,66 1,59 3,38 4,10 3,34 2,12 3,14 5,44 5,85 1,19 4,65 6,52 2,16 1,68 1,08 10,87 0,89 0,68 0,88 3,13 0,86 1,97 1,51 1,92 3,59 5,15 1,25 1,33 1,67 4,83 4,65 1,69 1,19 1,06 2,83 6,06 2,57 1,22 6,00 3,47 3,02 1,46 0,50 2,72 0,71 0,68 2,47 2,53 2,38 0,89 3,47 1,39 3,56 0,79 1,74 1,84 1,34 Oddz., pododdz. 328b 328c 328d 328g 329h 330a 330b 330j 330m 330n 331a 331b 331d 331g 331i 331k 331l 331m 332a 332b 332c 332d 332f 332g 333b 333c 333f 335m 336k 336l 337c 337d 342a 342b 377c 380k 380l 382j 385a 385d 385g 385h 386b 386d 387b 387d 387i 388g 388j 390i 405k 412f 412i 413x 413ax 413cx 414n 414o 414s 415a 415b 415d 415f 415g 416c 418a 418c 418d 418g 419c Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska Kwaśne buczyny niżowe Grąd subatlantycki 183 Kod Stan 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9110-1 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 C B B B C B C C B B B B C C C B B B B B B B B B B C C C B B B B C C B B C B B B B C B B B B B C B C B B B B B B B B C C B B B B C C C B B Pow. siedl. 2,00 6,99 2,33 1,93 0,89 7,98 6,25 1,53 5,15 4,69 3,61 3,63 3,74 12,74 7,28 1,69 1,02 5,19 1,18 6,81 2,19 1,60 1,85 1,24 10,80 1,30 2,14 1,63 2,74 2,97 2,81 1,18 2,34 0,94 1,80 1,40 3,80 2,09 1,65 4,04 1,46 1,92 1,36 1,84 0,76 0,94 1,05 9,03 1,37 4,08 1,14 2,98 1,29 0,85 2,53 1,53 2,55 0,67 1,67 0,93 0,89 1,28 1,90 0,89 2,11 0,72 0,73 2,46 5,15 3,13 Oddz., pododdz. 419g 420a 420b 420c 426a 426c 427a 427b 427d 427f 429c 429f 433h 434d 447b 447d 456f 463b 465n 466a 466g 129j 136g 223b 235Ba 269l 275Ac 275Ad 294b 328i 329a 329d 377i 377j 378b 378d 378g 379a 390f 390h 391k 406f 407h 407i 408h 413n 414a 433c 435h 435j 464a 48p 66g 66As 66Bc 66Bd 69a 71d 71g 72c 72h 73d 73g 76d 76h 77h 78d 78m 79a 79j Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 184 Kod Stan 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 B B B B B B B B B B B C B C B B B B B B B C B B B B C B C C B B B B B B B B B B B B C B B C C C B B B B B C C B C B B B B B B B C B B B B B Pow. siedl. 4,30 1,18 1,95 1,03 3,97 4,06 0,76 0,97 2,86 0,37 0,25 4,59 0,96 2,58 8,88 0,74 0,76 2,52 1,27 8,21 1,00 1,23 2,03 1,36 1,43 2,78 2,49 3,77 1,19 0,05 2,73 0,95 1,18 1,43 0,92 0,78 2,57 0,52 2,95 1,63 1,11 2,63 4,50 1,16 1,85 0,66 0,89 1,34 0,84 1,63 2,63 2,51 4,36 2,81 3,04 1,71 9,64 1,25 6,00 6,42 4,74 14,46 3,02 3,44 5,14 4,54 5,30 1,13 4,08 2,04 Oddz., pododdz. 79k 80b 80d 80f 82g 82h 82o 83h 84a 84f 84g 84j 85h 85j 86c 86f 86g 88g 89c 89d 89g 89h 89l 90g 93f 93g 93h 93i 93j 93k 94a 94d 97i 97Ai 99g 99h 104c 106f 108c 112f 112g 112i 112j 113a 113d 114c 115a 120a 186f 126i 126l 136c 136d 138c 138f 139a 139b 143n 152c 153f 153g 154a 154f 156c 156g 157a 157b 160c 163g 163h Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 185 Kod Stan 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 B B C C B B B B C C C C C C B C C B B B C C B B B B B B B B B C B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B C C B C B C C C B C B B B B B B Pow. siedl. 2,45 2,12 1,86 3,03 1,97 8,90 2,01 3,28 1,81 4,34 3,778 12,01 2,67 1,33 3,96 2,64 0,69 2,31 1,85 1,38 5,15 0,94 ,98 3,48 4,18 1,34 5,68 1,76 1,14 1,24 0,97 1,41 2,93 6,91 1,30 2,93 2,55 0,74 0,75 3,09 0,83 2,05 2,47 6,05 7,20 0,75 0,95 4,45 4,77 3,00 0,92 1,31 5,12 0,50 2,72 1,86 1,79 2,32 2,36 5,37 4,12 1,83 2,65 2,55 1,00 1,06 4,87 10,06 2,25 3,68 Oddz., pododdz. 163i 163j 163k 163l 163m 164b 164c 164d 164k 165a 165d 165f 165h 165i 166b 166i 167a 167d 167h 167n 169a 169g 170g 171g 171Ag 172h 175a 176k 183r 184c 185g 185k 190f 191d 191g 192f 192g 192i 194g 194o 194Ag 194An 196a 202g 203j 203p 208s 219c 222f 222i 222l 222m 223i 224o 228b 229f 230b 230c 230f 230h 230j 231a 231b 231c 239c 239d 251a 264An 265a 265c Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 186 Kod Stan 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 C B B B B B C B B B B C B C C C B B C B C B C C C B B C B C B B B B C B C C C B B C C C B B B C B C B B C B C C B C C B B C B B B B B B B B Pow. siedl. 0,45 1,75 1,18 6,04 5,35 2,29 0,68 1,41 1,72 1,62 0,64 1,20 9,64 1,54 0,68 0,89 1,06 3,56 2,70 1,85 3,21 7,28 1,55 2,84 1,64 18,68 1,36 2,01 1,11 3,23 3,65 3,44 9,74 2,90 2,90 1,18 1,08 3,38 1,16 2,54 0,97 3,40 2,44 2,02 5,21 3,55 2,19 6,89 2,04 2,33 0,25 3,98 3,67 10,75 2,19 2,92 1,68 0,84 0,64 14,19 5,23 5,60 5,91 1,46 6,63 17,04 1,15 1,71 2,34 1,33 Oddz., pododdz. 265c 265d 266h 266k 266x 269j 269s 269t 270b 274j 281k 286d 286f 288d 303h 305i 305j 306c 306i 306j 306k 311k 312a 312b 312c 312d 312g 313b 313c 313g 313h 314a 314b 335a 335f 335g 336a 340f 340g 340k 341f 349b 367a 367Af 383i 388d 393b 393c 393j 393l 393m 396i 397a 397d 397h 398d 398f 399b 399c 416a 417a 417c 417d 418b 418f 419f 422t 423c 423i 423j Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska Śródlądowe kwaśne dąbrowy 187 Kod Stan 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 C C B B C B B B B C C B C B B B C B C B B B B B B B B C B C C B B B B B B B B B B C C B B B B B B C B B B B B B B C B B B B B B B B B C B B Pow. siedl. 2,78 2,49 4,92 1,65 0,97 1,72 1,85 6,00 2,89 2,28 9,12 2,19 2,00 5,11 4,02 12,52 1,08 5,99 3,01 1,19 1,95 7,07 0,66 2,28 3,52 0,61 0,92 0,70 1,41 4,41 3,30 1,55 1,52 1,71 1,83 3,98 1,00 0,76 1,02 4,36 2,61 6,73 1,99 0,90 0,97 2,88 1,07 3,91 1,90 0,58 2,07 1,44 1,13 4,67 2,25 2,00 4,85 3,46 1,35 1,65 9,77 0,53 2,54 4,05 3,30 1,52 4,15 1,29 1,85 0,99 Oddz., pododdz. 423k 424a 424f 424g 429a 429b 430b 436c 436h 445a 445b 446Ba 447a 447c 448a 448b 453h 454c 459j 464k 465f 475a 237b 237c 237d 238c 238j 239f 379k 379l 381f 441d 455a 70d 88a 88f 88h 92g 112c 118d 118f 138a 139d 140c 141a 141d 141f 141i 142c 142g 142i 142j 143b 143c 143f 144a 144b 144c 145a 145b 145c 145f 146d 146f 146g 146h 146i 147d 157g 166l Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 188 Kod Stan 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 B C B C B B B B B B B B B C B B C B C C B C B B B B C B B B B B B C C B B B C C C C C B B B C B B B C C B B B B B C B C C B B C B B B B B B Pow. siedl. 0,64 2,34 1,34 2,71 1,74 3,37 1,44 2,58 5,06 4,55 3,28 9,44 20,15 4,92 2,65 2,38 5,78 8,58 1,43 5,98 10,02 1,30 0,75 0,83 1,35 0,80 5,81 6,56 0,88 5,06 4,67 5,99 1,57 3,18 2,41 1,90 2,05 1,24 0,73 4,41 2,17 1,96 3,98 1,92 1,00 3,79 4,16 2,66 1,93 0,73 2,74 3,70 1,95 1,20 4,24 3,03 8,64 4,57 1,49 2,63 0,62 2,22 3,28 2,92 2,50 0,95 1,23 2,22 22,87 1,67 Oddz., pododdz. 167t 182h 182k 182l 200h 203f 203g 204b 204c 204f 204g 205b 206a 206c 208c 208m 209b 210c 210d 210g 211c 211c 211f 211g 211h 211j 216b 216d 216j 217d 217f 217k 217l 218h 221b 221c 221h 222s 223l 223n 224k 224m 225a 225j 225l 232a 232b 232c 232f 232i 233a 233d 233g 233j 257a 258i 259d 259f 259k 264b 264c 264Ad 264Af 266b 266f 266g 266i 267n 268b 271f Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska Brzeziny bagienne i olsy torfowcowe 189 Kod Stan 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 9190-2 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 B C C B B B C B B C B B C B B C B C C C C B B B B C B B B C C B C B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B C B B B B B B B B B B C B B Pow. siedl. 2,19 1,91 2,87 5,52 2,27 5,17 0,22 0,85 1,36 5,64 1,79 1,03 2,12 3,06 4,82 12,04 0,77 1,64 2,72 2,93 2,29 0,97 1,32 3,05 2,25 2,16 1,53 1,30 4,95 0,99 5,27 1,88 1,41 2,08 0,82 1,36 1,29 3,19 4,14 1,35 0,89 3,36 2,27 1,05 1,07 2,57 0,65 0,96 4,49 1,29 0,70 2,68 1,22 1,30 2,71 2,80 0,62 1,69 1,81 2,61 2,94 1,70 1,90 1,58 0,76 1,63 1,95 0,33 6,92 2,17 Oddz., pododdz. 271g 272b 272c 273a 273f 273i 275z 276a 276h 276i 276j 276l 276m 276n 276o 277a 277b 277f 278d 278g 280h 280i 282p 284i 286h 288b 288f 288g 290d 293g 294d 295g 299c 299d 328h 340n 349c 349d 367i 368h 368i 369o 370o 371m 371n 372h 373c 379d 384i 386f 387l 391a 415i 418h 450i 451k 453i 453n 456a 456i 456j 463i 467d 468d 469d 469h 7m 27i 27j 27k Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska Sosnowe bory bagienne typowe Bory bagienne na płytkich murszach Łęgi olszowe, olszowo-jesionowe i jesionowe 190 Kod Stan 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2b 91D0-2b 91D0-2b 91D0-2b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b B B B C B B B C B B C B C B B B B C C B B C B B B B B B B B B B B B B B C C C B B B C C B B B B C B B C B B B C C B C B B C B C B C C B B C Pow. siedl. 1,55 2,32 7,32 1,32 0,53 6,52 16,96 4,26 1,62 0,88 1,91 6,69 0,29 2,05 5,99 3,22 1,63 9,79 2,32 2,76 0,43 5,40 5,77 0,97 0,58 22,02 3,76 5,00 0,67 2,02 8,19 6,38 1,53 2,62 0,60 1,38 0,48 2,94 1,21 3,19 2,06 0,87 7,83 2,78 6,33 2,15 2,10 0,69 0,93 2,34 1,52 1,69 0,81 0,76 1,29 3,06 5,45 1,15 4,40 0,43 2,07 4,33 5,87 1,76 1,18 0,66 3,31 0,86 0,96 0,92 Oddz., pododdz. 29i 41i 42i 42k 43l 58c 66Bb 66Bh 77m 78f 119f 140a 140f 180c 180f 180g 180h 264Bf 313f 439g 444b 444c 455b 475b 475d 27f 22g 27h 29j 41b 58b 58d 116g 118c 118i 127p 261c 261g 262a 262f 340b 341b 264Al 264Ar 264Ba 264Bb 3k 3l 3m 4h 6d 66Aa 74l 77f 77g 80c 81c 81d 82a 82f 82k 83i 84b 84c 88d 89a 89b 89f 89k 93a Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 191 Kod Stan 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b B B B B B B B B C C C C C C B C B B B B B B B B B B C B B C B B B B B B B C B C B B B C B B C C C C B B B C B C B C B B B B B B B B C B B B Pow. siedl. 0,69 1,14 5,55 0,03 3,72 0,18 0,03 2,37 1,12 1,41 1,37 3,22 1,31 2,78 0,65 1,14 1,51 2,46 3,23 0,63 2,41 8,50 0,89 4,85 1,59 1,80 0,63 0,80 4,30 1,32 3,30 1,95 1,95 1,10 0,56 0,60 2,20 1,27 3,37 3,36 2,11 3,23 2,07 1,04 1,56 1,97 3,02 2,41 7,58 1,12 4,62 0,62 1,43 1,39 1,29 2,20 2,37 0,47 0,95 1,40 3,57 2,16 1,62 3,15 0,92 1,06 1,35 2,88 0,43 15,76 Oddz., pododdz. 93c 93d 97c 97Ac 97Af 98j 98m 100Ad 105i 105j 106b 112b 113c 113g 113h 115f 115i 142m 147h 172b 172i 175b 175g 176c 176i 176j 176l 176m 178b 178i 179f 179g 179h 182a 182f 182g 182i 182j 183b 183k 183l 183p 184a 184g 184j 184k 185b 185c 185d 185h 185i 185n 185o 186i 193a 194j 194Al 195a 195b 195c 195d 195f 1995h 195l 195n 195p 196l 196m 197b 197c Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 192 Kod Stan 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b B C B B B C B B B C B C C B B B B B C B B B B B B B B B B B B C B C B B C C B B C C B C C B B B B C B C C B B B B B B B C B B B C B C C C C Pow. siedl. 4,26 0,58 4,17 6,43 1,79 0,62 6,61 2,33 7,48 1,65 0,92 2,29 0,68 4,60 0,85 2,61 7,62 1,44 7,57 5,30 0,83 1,15 2,65 1,64 4,57 1,00 3,48 0,44 5,32 6,03 3,38 3,84 3,94 0,86 1,36 2,72 0,55 2,31 0,59 0,78 1,51 1,99 0,58 1,08 1,05 1,20 0,94 2,42 0,58 0,67 5,27 0,64 0,84 0,82 0,60 0,49 0,86 1,11 0,66 3,76 2,83 2,08 0,57 0,83 6,57 1,01 2,80 5,35 0,95 1,66 Oddz., pododdz. 197d 197f 198g 198h 199c 199d 199i 199k 200b 201a 201d 201f 201g 201h 201j 201l 201n 201o 201p 201Aa 201Ab 201Ac 201Ad 201Af 201Ag 201Ah 201Ai 201Aj 201Ak 202a 202d 203c 203d 203h 203m 203o 208d 208n 208o 208p 208w 209a 209f 209n 210l 211i 211l 212d 212f 213c 213f 213h 214a 214c 214d 215a 215b 215d 215f 217h 218b 218g 219a 219f 220c 220d 221a 221f 222c 222k Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 193 Kod Stan 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b B B B C C C B B C C C B B B B B B B B B B B C B C C C B C B B B B B C C C C C C C B C C B B B C C B C C B B C B B B B B C C B B B B B C B B Pow. siedl. 1,16 0,34 2,67 0,69 1,21 0,90 0,25 0,16 0,64 2,55 1,36 13,86 15,41 1,62 0,49 2,39 1,39 6,08 3,69 1,06 0,42 4,37 2,36 5,36 6,61 2,15 4,18 2,57 1,73 2,53 5,14 3,47 0,48 0,91 3,90 1,08 8,86 2,14 8,87 1,18 3,19 6,30 0,81 1,70 4,26 4,00 2,20 0,96 1,32 3,14 0,79 1,22 3,33 0,45 1,80 2,12 3,62 1,65 0,53 0,80 2,38 3,38 0,51 1,50 2,17 1,58 1,51 1,74 0,68 1,76 Oddz., pododdz. 222n 222o 223d 223f 223g 223k 226i 226j 226k 227b 228a 228c 229a 229b 229h 229j 230a 230d 231d 231g 233k 233l 235a 235Ac 235Ah 237a 239a 253c 254a 254c 254h 254j 255b 255o 257c 257g 257h 258f 264Ac 264Am 264Ap 265f 266j 266l 266o 266w 266y 266z 269m 269o 270f 270i 273g 273k 273l 274a 274b 274d 274f 274g 275l 275y 279g 279h 280l 281h 281n 281o 284a 284c Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 194 Kod Stan 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b C C C C C B C C B B C B B B B C C C B B B B C B B B C C C C B B B C B B B B C C B B B C B B B C B C C C C C C C C C B C C C C C B C C B C C Pow. siedl. 0,70 6,74 21,82 7,04 0,99 5,74 2,19 7,14 3,40 1,08 2,27 7,43 1,18 2,37 3,12 2,44 2,65 0,57 4,46 1,09 2,54 1,73 3,28 0,69 1,28 0,94 0,38 0,46 1,54 4,18 1,10 1,63 2,30 1,10 2,85 7,22 4,93 0,90 3,21 1,09 1,05 1,06 9,10 1,20 0,81 0,46 1,91 0,97 1,24 3,17 11,43 3,54 0,55 7,26 0,65 1,44 3,02 1,64 1,09 1,21 5,95 1,40 1,11 0,96 1,37 1,87 2,61 2,61 8,97 2,77 Oddz., pododdz. 286a 288Aa 288Ab 288Ad 289a 289b 289h 291a 291g 291h 293a 293b 293f 295c 295f 296i 297b 297g 297h 297i 298a 298d 299b 300b 301a 304f 314c 315b 318a 318h 326f 326h 335h 335i 335j 335k 336i 336j 337a 337h 337i 337j 340a 340c 341a 341c 341d 351j 351k 351l 358c 363a 363h 367b 367c 367j 367Am 368j 368k 369w 370a 370b 370c 370d 370h 370i 370j 370k 370n 370p Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 195 Kod Stan 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b B B C C C B B C B C B B B B B B B B B B B B B B C B B B C B B C B C C B B C B B B C B B B C C B B C B C B B B B C C C B B B B B Pow. siedl. 1,34 0,46 10,52 7,43 6,22 3,39 6,71 1,06 4,98 4,70 3,32 0,78 2,22 3,16 9,18 0,53 0,71 0,65 4,25 2,90 0,56 4,81 1,34 1,14 1,01 0,97 1,61 0,56 0,49 1,91 1,05 1,45 6,17 0,92 0,44 1,72 1,07 3,96 2,64 0,80 1,08 4,44 1,96 0,73 1,05 1,58 1,94 5,12 2,85 4,02 0,81 0,82 1,42 3,56 0,91 1,08 1,66 1,29 1,05 1,02 0,32 0,95 1,64 1,67 Oddz., pododdz. 381d 382h 384g 385j 386k 388i 389a 389g 390d 390j 391f 391n 392b 393a 393f 393n 393o 393r 397i 403a 404g 411d 412h 412j 412k 413s 413y 414i 414k 414p 422b 422c 422g 422h 423m 425d 428h 439i 440a 446Bg 446Bm 446Bo 447f 448c 450d 453j 453k 453r 454a 454h 462b 462k 462m 463a 463c 463g 464c 465b 465c 465i 465k 465l 474c 474d Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Załącznik 2 Wykaz siedlisk podlegających ochronie na terenie na terenie obrębu Kamień Pomorski Nazwa siedliska Kod Stan Pow. siedl. Oddz., pododdz. Lokaliz. 3150 6120 6120 6120 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 6510 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 7140 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 A B B B C B C C C C C C C B C C C C C C C C C B C B B B B C B B B B B B B B B C B C C C C C C C B C C B B C C C B B C C B B C 1,20 0,84 0,31 1,18 0,86 1,40 3,38 23,04 2,91 1,61 4,99 5,20 1,81 5,04 0,68 0,22 1,00 1,32 0,94 2,95 1,56 3,31 0,07 0,51 1,67 0,24 0,88 0,68 563i 0,87 0,27 0,74 0,34 11,24 3,35 2,11 5,37 3,32 1,50 5,01 2,35 5,45 1,84 8,91 2,26 1,64 3,34 1,70 5,64 1,46 2,89 2,74 1,96 3,34 9,87 1,77 5,89 3,21 2,94 10,04 2,72 0,99 2,68 673d 732w 732ax 732cx 506k 524i 568i 594Aa 594Ab 594Ac 594Ak 594Am 594An 603Af 648j 648x 648z 648ax 648bx 732d 732g 732s 535t 546k 552f 560j 561h 562d 0,20 635l 638d 661d 661f 542b 542c 543n 557f 559g 573f 580d 581h 581j 582c 582d 589a 589c 589d 589h 589i 589j 590b 590c 590h 591a 592c 592h 593b 594a 594b 610i 611i 615i 619a 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Kamień Pomorski Jeziora eutroficzne i starorzecza Ciepłolubne murawy napiaskowe Niżowe i górskie łąki świeże użytkowane ekstensywnie Torfowiska przejściowe i trzęsawiska Żyzne buczyny niżowe 196 Nazwa siedliska Kwaśne buczyny niżowe Grąd subatlantycki 197 Kod Stan 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9130-1 9110-1 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 C B C B B B B B B B C B B B C B B C C B B C B C C B C B B C C C B B B B C B B C C C B B B B B C C B C B B B B B C C B B B B B B B B B B C B Pow. siedl. 4,67 1,80 5,23 1,21 3,17 2,50 0,91 2,17 2,30 1,62 4,13 2,59 4,06 4,43 0,95 1,08 1,13 1,46 6,47 1,26 1,95 3,15 1,06 3,31 0,90 0,85 1,55 3,72 0,91 1,04 11,29 5,16 0,75 1,09 4,24 8,04 0,63 3,90 8,31 0,80 0,28 0,76 2,05 1,36 1,60 11,61 2,11 1,25 0,82 0,52 1,15 4,14 5,78 1,75 3,18 1,49 0,16 1,38 1,90 2,58 1,20 1,38 2,98 1,93 0,50 9,18 0,61 5,26 0,66 1,51 Oddz., pododdz. 619g 623b 625a 625b 625d 625h 625i 625j 626a 630c 630d 632h 632k 633c 634h 642b 643b 643d 643g 643i 643j 643m 643p 644k 644l 644n 645f 646a 759a 759b 759d 759g 524k 505h 507i 521b 522a 522d 537a 540a 540f 541a 543h 544c 545b 549a 549c 550a 550b 550c 550f 550k 551a 551g 552g 552j 557d 564j 566c 567l 568d 568g 568h 569g 569i 573a 573b 580a 580b 580c Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska Śródlądowe kwaśne dąbrowy 198 Kod Stan 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9160 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 C B B C B B B B B C C C B B C B B B B C C B B B B B B B B B B B B C C B B B B C C C B B C B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B Pow. siedl. 2,09 3,67 2,18 0,38 0,54 1,32 2,60 2,02 1,32 0,58 2,55 3,91 2,81 1,95 2,81 4,55 1,81 0,13 2,12 0,62 4,64 2,86 3,34 8,64 5,54 1,16 2,39 3,73 5,37 4,83 5,02 4,64 1,17 5,06 2,13 2,22 2,09 3,14 2,62 2,28 2,66 2,85 1,90 4,20 7,61 2,19 2,97 2,24 0,45 0,94 6,29 7,17 2,78 6,50 1,70 1,37 12,61 1,56 1,91 10,00 1,25 3,57 3,09 1,82 1,76 3,88 1,28 17,57 3,41 8,35 Oddz., pododdz. 581g 581i 581k 582g 582h 589f 289g 589k 590a 591c 592b 593f 593g 593h 594f 594g 595d 595f 629a 629c 629d 629g 629j 675f 675g 677a 677c 677j 681b 685b 687b 687c 688g 690k 703c 705d 707a 707b 707f 709b 720a 721b 727b 728a 728b 728j 729c 730Ao 732h 732k 733a 510b 512a 512d 512f 514b 514c 514d 514g 515a 515b 515d 516b 516c 516d 516f 516g 517a 517b 517f Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska Brzeziny bagienne i olsy torfowcowe 199 Kod Stan 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 9190-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 B B B B B B B B B B B B B B B C B C B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B C C C C B B B C B B B B B B B B C B C B B B C B B C B B Pow. siedl. 14,01 0,82 1,46 1,35 1,43 2,43 1,25 5,34 4,54 2,13 6,81 5,68 5,11 1,82 3,85 2,12 2,55 0,83 1,52 3,13 4,57 1,99 1,60 3,60 4,80 7,48 1,77 3,90 6,68 4,55 2,61 5,23 3,73 1,06 2,94 3,72 3,98 4,96 6,15 1,91 1,98 0,96 4,40 9,95 4,23 2,17 3,88 4,99 3,44 5,50 3,54 1,96 5,29 1,28 1,63 0,97 1,24 0,65 0,83 0,58 2,83 2,52 1,50 1,05 0,78 11,22 0,70 1,15 1,64 2,96 Oddz., pododdz. 518b 518c 518d 518f 518g 518h 518i 518j 519b 519c 519d 519f 519g 519h 520a 520b 520c 520d 520f 520g 520h 520i 520j 521a 521d 523c 523i 523n 524c 524f 526d 526f 527i 527k 528f 528g 528h 529f 529g 529h 521i 530c 579h 579i 579j 583c 583h 587c 588b 588c 604b 604c 604d 604f 604g 635d 635h 637n 637o 642n 679a 703a 726g 730l 559d 566i 567i 567k 568b 568c Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska Sosnowe bory bagienne typowe Bory bagienne na płytkich murszach Łęgi olszowe, olszowo-jesionowe i jesionowe 200 Kod Stan 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-1 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2a 91D0-2b 91D0-2b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b C B C C B B B B B C B B B B B B B B B B B C C C C C C B B B C B B B B B C B B B B B B B B B B B C B B B B C B B B C B B B B B B C C C B B B Pow. siedl. 2,24 1,04 2,41 4,06 4,26 1,34 1,67 6,35 2,93 2,37 1,43 5,30 1,84 1,97 4,68 6,88 3,25 4,58 2,33 2,23 0,82 0,82 0,93 6,77 2,01 2,11 4,82 3,13 2,46 6,92 2,15 1,38 3,40 1,14 3,72 1,54 1,07 1,23 6,84 1,01 4,01 0,54 0,85 1,61 5,05 1,26 0,43 2,75 1,20 0,94 6,05 0,17 19,88 1,13 2,40 3,10 2,30 1,67 0,89 1,43 3,87 4,72 3,10 4,08 1,10 1,21 2,00 1,12 0,07 4,69 Oddz., pododdz. 568f 612b 616b 630p 630r 630t 648l 660c 684s 696g 696i 715k 557h 627f 631k 635j 640a 696b 619c 619d 506b 506p 506r 515i 516j 522l 522m 522n 522r 531a 531b 536a 536b 536d 536f 536g 536h 536j 543a 543b 543g 543j 543k 543m 549h 556l 556o 557a 557l 557m 5664k 565f 565m 565p 565s 565t 565x 565dx 565ix 566g 566h 567f 569j 569l 569m 572p 576f 579a 579c 579g Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 201 Kod Stan 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b B C C B C C B C C B B C C B C B C B B C C C B B B B C C B C C B B B B B B B B C B C C B C B B B B C B C B C B B C C C B B B B B B B B B C B Pow. siedl. 3,73 1,83 4,35 7,46 3,46 3,53 1,02 2,66 1,41 1,09 2,79 2,46 3,30 9,23 1,09 1,32 10,37 1,61 4,16 1,30 1,58 2,34 1,16 0,88 3,05 1,16 3,44 2,89 8,86 2,45 2,14 5,20 6,44 5,16 5,33 1,13 2,72 1,16 2,29 0,87 16,97 3,97 1,09 2,01 1,50 2,06 0,64 1,76 2,33 0,69 0,47 1,08 6,00 2,19 4,59 0,89 1,66 3,98 4,73 2,11 0,65 1,13 1,72 0,72 0,74 1,58 0,55 0,75 3,31 1,53 Oddz., pododdz. 581a 581b 592d 592g 593a 594d 594h 596g 596h 596i 606d 606k 610c 610f 611d 611f 612a 613a 613d 615a 615b 615g 616r 618a 619i 619m 639l 640f 640g 640h 641k 641l 641Ab 641Ac 641Af 642l 651b 653g 654k 654o 655d 656m 656n 657a 657c 658i 659b 662a 662c 663g 666l 667b 667f 667g 667h 668h 671g 671h 672b 672d 672f 673b 675a 675b 675d 675g 676d 676f 682a 682d Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 202 Kod Stan 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b B B B B B B C B B B B B B B C C C C B C B B B B B C C C C B B C C C C C B B B B B C B B B C B B B B C B B C C C B B C B C B B B C C B C C B Pow. siedl. 5,13 3,00 4,21 0,82 2,23 0,70 3,00 0,86 1,52 0,59 3,86 0,64 1,01 0,92 4,33 0,73 3,32 0,70 4,52 1,66 1,99 1,90 0,65 1,01 1,14 0,76 2,82 1,03 2,91 0,35 1,72 0,22 0,75 0,89 2,01 1,47 1,12 1,58 3,97 0,68 2,18 5,76 0,84 1,04 2,48 1,40 0,55 0,66 1,49 4,00 1,81 14,29 1,92 0,77 0,81 3,90 6,58 0,69 0,76 1,60 1,41 3,74 4,58 1,46 3,70 1,50 3,41 5,66 1,40 2,07 Oddz., pododdz. 684a 688a 689h 690j 691h 694a 694c 694d 697b 699k 700a 700c 700f 703d 704d 704f 704g 704h 706a 706b 706k 708b 708c 709d 710a 710d 710i 712d 712f 713a 715j 715l 716m 720c 728i 729f 730Ak 731i 732a 732b 732n 733b 733f 734a 736f 738j 739d 739h 740d 742b 742c 743c 743d 743g 743j 743m 744h 744j 745a 745m 745p 748a 748b 749a 749b 750g 750h 753j 755f 755g Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Nazwa siedliska 203 Kod Stan 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b 91E0b B C B B C B B Pow. siedl. 1,55 3,57 3,23 1,57 1,61 2,19 6,81 Oddz., pododdz. 755h 755l 756d 756g 758f 758g 759c Lokaliz. 9 9 9 9 9 9 9