SEZAMIE OTWÓRZ SIĘ ODKRYJ SILNE STRONY SWOJEGO DZIECKA Dziecko rodzi się wszechstronnie uzdolnione, z pełną możliwością rozwoju we wszystkich kierunkach, potencjalną wybitną inteligencją i zadatkami na rozwijanie wielkiej twórczości oraz dużym talentem społecznym. Trzeba stworzyć mu możliwości ich maksymalnego rozwoju.” David Lewis, Jak wychowywać dziecko zdolne RODZAJE ZDOLNOŚCI ZDOLNOŚCI OGÓLNE • ponadprzeciętne zdolności poznawcze, pozwalają uczyć się w zakresie wiedzy teoretycznej UZDOLNIENIA KIERUNKOWE • specyficzne uzdolnienia umożliwiające specjalnego rodzaju aktywności np. baletowe, muzyczne, plastyczne, sportowe, • każdą ze zdolności kierunkowych można podzielić na jeszcze bardziej specyficzne • ZDOLNOŚCI TWÓRCZE zdolności do tworzenia nowych rzeczy UZDOLNIENIA I TALENT • OSOBA UZDOLNIONA – to taka, która wykazuje nieprzeciętne uzdolnienia w wielu dyscyplinach np. języki obce, matematyka, przyroda • TALENT – osoba, która jest wybitna tylko w jednej dziedzinie np. matematyka UTALENTOWANI I ZDOLNI • DZIECKO UZDOLNIONE – dziecko przejawiające specjalne predyspozycje w jednej lub dwóch spokrewnionych dziedzinach, posiadające potencjał do osiągania najwyższych wyników w wielu dziedzinach nauki i sztuki • DZIECKO UTALENTOWANE – dziecko posiadające potencjał do osiągania najwyższych wyników w jednej dyscyplinie naukowej lub artystycznej DWA NIEROZŁĄCZNE ELEMENTY – FILARY • ROZPOZNAWANIE • WSPOMAGANIE ROZPOZNAWANIE • KAŻDE DZIECKO RODZI SIĘ Z PEWNYMI CECHAMI, KTÓRE W TRAKCIE ROZWOJU KSZTAŁCĄ SIĘ I ROZWIJAJĄ. • WAŻNE, ABY W KAŻDYM DZIECKU ODKRYĆ TE POTENCJALNE ZDOLNOŚCI I ODPOWIEDNIO JE ROZWIJAĆ. CECHY DZIECKA ZDOLNEGO • • • • • • • • • • • • Uczy się chętnie i łatwo Posiada rozległą wiedzę ogólną Ma dobrą pamięć i zdolność porządkowania informacji Duża zdolność koncentracji i skupiania się na danym zadaniu Niezależność w działaniu i nauce- wyraża swoje poglądy i opinie w bezpośredni i otwarty sposób Zadaje dużo sondujących problem pytań Zagłębia się w szczególnie interesujące go dziedziny i zajęcia Wykazuje dużą ciekawość Ma żywą i twórczą wyobraźnię Ma niezwykłe i autentyczne poczucie humoru Samodzielnie stawia sobie nowe wyzwania i wyszukuje problemy do rozwiązania Posługuje się poprawnym językiem i bogatym słownictwem CECHY DZIECKA ZDOLNEGO • Lubi intelektualne wyzwania • Woli pracować samodzielnie • Ma wiele własnych pomysłów i rozwiązań różnych problemów • Łatwo nawiązuje kontakty z innymi • Wykazuje zdolności przywódcze już we wczesnym dzieciństwie • Jest wrażliwe na cudze i własne uczucia • Jest idealistą z dużym poczuciem sprawiedliwości • Wykazuje emocjonalną głębie i intensywność uczuć i zachowań • Ma wysokie wymagania względem siebie i innych • Jest perfekcjonistą • Wykazuje wysoki poziom oceny moralnej OCENA ZDOLNOŚCI DZIECKA • TYPOWE UMIEJĘTNOŚCI W RAMACH OKREŚLONYCH ZDOLNOŚCI • MODEL INTELIGENCJI WIELORAKIEJ • STYLE UCZENIA SIĘ • Styl wychowania wspierający rozwój uzdolnień oraz twórczą i aktywną poznawczo postawę dzieci OBSZARY ZDOLNOŚCI • • • • ARTYSTYCZNY TWÓRCZY AKTORSKI MUZYCZNY • • • • • • MATEMATYCZNY PRZYWÓDCZY SPORTOWY PISARSKI NAUKOWY TECHNICZNY ARTYSTYCZNY • Dziecko od najmłodszych lat lubi rysować, malować, lepić z gliny odtwarza różne przedmioty z otaczającego go świata • Przejawia oryginalność w doborze tematu, techniki , kompozycji • Swoje uczucia wyraża poprzez sztukę • Lubi oglądać zdjęcia, albumy, obrazy, lubi zwiedzać galerie i wystawy • We wszystkim widzi szczegóły, barwy niedostrzegane przez inne dzieci • Ma wyostrzoną percepcję przedmiotów • Docenia, krytykuje i uczy się na pracach innych TWÓRCZY • Dziecko jest pełne pomysłów w zakresie różnych przedmiotów i zainteresowań • Ma inwencję twórczą • Wymyśla ciekawe i oryginalne opowiadania, gry i piosenki • Znane i popularne materiały wykorzystuje w ciekawy, nowy, niezwykły sposób • Lubi eksperymentować by uzyskać odpowiedź na nurtujące je pytania • Zadaje dużo pytań, jest ciekawe świata • Jest elastyczne w myśleniu ,lubi wymyślać różne, ciekawe rzeczy, jest otwarte na nowe pomysły • Jest wytrwałe w każdym podjętym przez siebie działaniu • Nie interesują go konwencjonalne metody działania AKTORSKI • • • • • • • • Dziecko lubi zabawy mimiczne, lubi odgrywać role Lubi występować w przedstawieniach Lubi dyrygować innymi w sztuce, samo układa scenariusze do zabaw w teatr Jest dobrym obserwatorem zachowań innych, potrafi ich naśladować Lubi oglądać bajki, filmy, chodzić do kina, teatru Potrafi z innymi porozumiewać się za pomocą gestów, ruchu i wyrazu twarzy Potrafi z ekspresją operować głosem MUZYCZNY • Dziecko ma naturalny słuch muzyczny, wyczucie rytmu i natężenia dźwięku, • różne zjawiska i dźwięki potrafi kojarzyć z muzyką np. dźwięk kropel deszczu uderzających o dach • Przejawia chęć gry na jakimś instrumencie, • jest wytrwałe, potrafi przez dłuższy czas skoncentrować się na tym co robi • Lubi słuchać muzyki, oglądać przedstawienia z dużą ilością muzyki • Lubi śpiewać • Lubi słuchać różnych rodzajów i gatunków muzyki, dziecinnej, poważnej, instrumentalnej • Lubi czytać o muzyce, kompozytorach i muzykach, lubi chodzić na koncerty • Poprzez muzykę potrafi wyrazić swoje uczucie, przeżycia i myśli • Samo wymyśla różne melodie • Gra na jakimś instrumencie, szybko uczy się piosenek i ich gry MATEMATYCZNY • Interesuje się cyframi i liczbami, • łatwo i szybko operuje cyframi i liczbami • Szybko liczy, nie potrzebuje liczyć na konkretach, oblicza wszystko skrótami aniżeli długimi sposobami • Interesuje się różnymi działami matematyki • Przejawia zainteresowania grą w szachy lub inne gry matematyczne, muzykuje • Jasno formułuje myśli, żąda konkretnych dowodów, potrafi uogólniać • Wszystko co daje się wyliczyć i sprawdzić matematyczne wylicza i sprawdza • Wykazuje trwałość i upór w rozwiązywaniu zadań • Jest aktywne na zajęciach z zakresu matematyki PRZYWÓDCZY • Dziecko potrafi manipulować innymi • Ma silne poczucie sprawiedliwości społecznej • Potrafi zachęcić innych do działania, zaszczepić entuzjazm • Ma silne poczucie lojalności grupowej lub indywidualnej • Podczas zajęć grupowych jest w centrum zainteresowania, lubi być na czele, odgrywać rolę przywódcy • W zabawach uważany jest za przewodnika lub przywódcę ma poczucie własnej wartości • Bez problemu przystosowuje się do nowych sytuacji , przezwyciężając w ten sposób wszelkie niepowodzenia • Jest cierpliwe i tolerancyjne dla innych • jest pewne siebie ma poczucie własnej wartości • w zabawie kontroluje jej przebieg, lubi uzyskać w ten sposób uznanie innych SPORTOWY • Dziecko jest zawsze pełne energii • Potrzebuje dużo ruchu, aby dobrze się czuć i funkcjonować w grupie • Lubi rywalizację w grach i zabawach • Szybko przyswaja sobie reguły gry i potrafi wpływać na grę zespołu, ustawia wszystkich uczestników • Wyróżnia się w grach i sportach - Zawsze chce być pierwszy, najlepszy • Wyróżnia się doskonałą koordynacją ruchów, porusza się z gracją, szybko rozwija się motorycznie • Preferuje zabawy na powietrzu • Chętnie uczestniczy we wszystkich ćwiczeniach fizycznych • Chętnie rywalizuje w sporcie , nawet z dziećmi starszymi od siebie • Lubi oglądać gazety oraz programy sportowe, czytać artykuły o sportowcach PISARSKI • Chętnie sięga po książki, płynnie czyta od wczesnego dzieciństwa • Czyta z przyjemnością i rozumieniem • Wyprzedza rówieśników techniką czytania i pisania • Potrafi wymyślać logiczne i ciekawe historyjki i opowiadania z nieoczekiwanym zakończeniem • Używa wielu szczegółów, aby uatrakcyjnić własną wypowiedź • Opowiadając o czymś nie traci wątku, nie odbiega od tematu cały czas trzyma się jednego tematu • Posiada bogate, różnorodne słownictwo, logicznie i ciekawie wypowiada się na każdy temat zarówno w mowie jak i piśmie • Barwnie i sugestywnie opowiada • Jest dobrym obserwatorem otaczającego go świata i ludzi • Jest wrażliwe na uczucia innych, potrafi rozpoznać ukryte intencje ludzkich zachowań • Lubi zapisywać swoje myśli i pomysły NAUKOWY • Potrafi wyrażać się jasno i precyzyjnie • Posiada większy zasób wiadomości niż jego rówieśnicy • Posiada zdolności matematyczne • Ma doskonalą koordynację oko – ręka oraz świetnie rozwinięte umiejętności motoryczne • Przez długi czas, wytrwale i dogłębnie potrafi zajmować się tym, co go interesuje • Zawsze chce wiedzieć co, jak, dlaczego • Zbiera różne przedmioty , często je segregując na określone klasy • Jest wytrwałe • Lubi przeprowadzać różne doświadczenia, czyta książki popularnonaukowe • Aktywnie uczestniczy w zajęciach wymagających własnego działania, dochodzenia do konkretnych wniosków • Potrafi zrozumieć różne pojęcia oraz zauważyć związki między różnymi zjawiskami, przedmiotami TECHNICZNY • Interesuje się funkcjonowaniem różnych urządzeń mechanicznych • Lubi zabawy konstrukcyjne, konstruuje różne ciekawe rzeczy • Sprawnie posługuje się różnymi narzędziami • Rozumie łamigłówki i podchwytliwe pytania • Lubi rysować plany i projekty • Chętnie ogląda ilustracje przedstawiające różne urządzenia, maszyny, roboty • Ma zdolności matematyczne szczególnie w zakresie matematyki stosowanej i geometrii • Czyta książki i czasopisma na tematy naukowe i techniczne RODZAJE ZDOLNOŚCI-MODEL INTELIGENCJI WIELORAKIEJ INTERPERSO - NALNA LINGWISTY - CZNA MATEMATYCZNO -LOGICZNA KINESTETY CZNA INTRAPERSO - NALNA MUZYCZNA WIZUALNO PRZESTRZENNA LINGWISTYCZNA • UMIEJĘTNOŚĆ POSŁUGIWANIA SIĘ JĘZYKIEM WZORAMI I SYSTEMAMI • Tworzenie zdań poprawnych gramatyczne • Wrażliwość na słowa, ich porządek, brzmienie, rytm, modulację głosu, zdolność kształtowania nastroju, przekonywania i przekazywania informacji • Bogaty zasób słów i trafne ich dobór w werbalizowaniu w własnych myśli LINGWISTYCZNA • Osoba posiadająca ten rodzaj inteligencji będzie: • Uczyć się słuchając, czytając, dyskutując • Nadawać znaczenie słowu pisanemu i mówionemu w toku przekonywania, przekazywania informacji, tworzenia pojęć • Naśladować lingwistyczne cechy innych • Rozwijać własne zastosowania i sposoby rozumienia języka • Lepiej od innych posługiwać się słowem pisanym i mówionym • Uważniej niż inni słuchać MATEMATYCZNO-LOGICZNA • PRECYZJA, MYŚLENIE ABSTRAKCYJNE I USTRUKTURALIZOWANE • Zdolność rozwiązywania problemów w sposób niewerbalny • Porządek i sekwencyjność rzeczy • Umiejętność odróżniania wzorów i związków • Zdolność myślenia dedukcyjnego i indukcyjnego • Rozumienie abstrakcyjnych symboli oraz zdolność manipulowania nimi • Rozumienie implikacji wynikających z hipotez naukowych • Poszukiwanie różnych rozwiązań problemów • Poszukiwanie analogii • Posługiwanie się kodami – symbolicznymi, alfabetycznymi, numerycznymi • Porządkowanie liczb, szacowanie MATEMATYCZNO-LOGICZNA Osoba posiadająca ten rodzaj inteligencji będzie: • Przejawiała zdolność do rozumienia i operowania abstrakcyjnymi symbolami • Świetnie dostrzegała i ujmowała związki przyczynowo – skutkowe między zjawiskami • Wyróżniała się w rozwiązywaniu logicznych łamigłówek i konsekwentnym działaniu • Dostrzegała wewnętrzną strukturę różnych złożoności • Wykazywała uzdolnienia w formułowaniu wniosków, gromadzeniu dowodów, szacowaniu, tworzeniu modeli, wysuwaniu hipotez • Precyzyjnie posługiwała się pojęciami czasu, miejsca, ilości, liczby WIZUALNO – PRZESTRZENNA • MYŚLENIE OBRAZOWE, UMIEJĘTNOŚĆ KORZYSTANIA Z MAP, DIAGRAMÓW I TABEL • WYKORZYSTANIE RUCHU TOWARZYSZĄCEGO PROCESOWI UCZENIA SIĘ • Umiejętność wyobrażania sobie danego przedmiotu, widzenia go w rzutach w trzech wymiarach i różnych położeniach w przestrzeni i czasie • Zdolność rozpoznawania twarzy lub miejsc, znajdowania właściwej drogi • Łatwość odtwarzania obrazów i obiektów w pamięci oraz związanych z nimi skojarzeń emocjonalnych – kreatywność • Zdolności do interpretacji abstrakcyjnych dzieł sztuki • Łatwość tworzenia dokładnych obrazów w wyobraźni – tzw. myślenie obrazowe i wykorzystywania ich do kreowania marzeń • stosowanie różnych wizualnych pomocy dydaktycznych – diagramy, wykresy, mapy pamięci WIZUALNO – PRZESTRZENNA • Osoba posiadająca ten rodzaj inteligencji będzie: • Łatwo wyobrażała sobie pożądane sceny, modele • Dobrze sobie radziła z wykonywaniem i kontrolą ruchów własnego ciała w przestrzeni • Przejawiała zdolności do konstruowania, wymyślania obiektów trójwymiarowych, wyobrażania sobie ich w formie uproszczonej • Znała działanie rożnych mechanizmów • Uczyła się poprzez obserwowanie i konstruowanie map pamięci • Przewidywała ruch przedmiotów w przestrzeni np. piłki • Posiadała talent do interpretowania i sporządzania wykresów, map i innych pomocy wizualnych MUZYCZNA • • • • • WRAŻLIWOŚĆ EMOCJONOLNA, POCZUCIE RYTMU, ZROZUMIENIE ZŁOŻONOŚCI MUZYKI Odbieranie i tworzenie muzyki Umiejętność posługiwania się tonem tembrem, rytmem • Osoba posiadająca ten rodzaj inteligencji będzie: • • • • • • • • Rozróżniała układy dźwięków i eksperymentowała z nimi Odczuwała zmiany brzmienia poszczególnych dźwięków Umiała wyróżnić grę poszczególnych instrumentów Chętnie improwizowała i muzykowała Dostrzegała zmiany w muzyce i jej wpływ na nastrój Wykazywała zdolności do gry na instrumencie Posiadała wyczucie rytmu, umiejętności taneczne Lubiła rymowanki, rapowanie, wspólne czytanie, naukę przy akompaniamencie muzyki, powtarzanie materiału w różnym rytmie INTERPERSONALNA • ŁATWY KONTAKT Z INNYMI LUDZMI, • UMIEJĘTNOŚCI MEDIACYJNE, • DOBRA KOMUNIKATYWNOŚĆ • Zdolność: • • • • wczuwania się i odczytywania innych osób, postrzeganie świata z ich punktu widzenia, dostosowywanie się do ich zachowań, wychwycenia najmniejszych zmian nastroju, zachowania, motywacji, intencji • Osoba posiadająca ten rodzaj inteligencji będzie INTERPERSONALNA POSIADAŁA ZDOLNOŚĆ DO: • Postrzegania świata z różnych punktów widzenia • Nawiązywania, kształtowania i utrzymywania zróżnicowanych kontaktów społecznych z innymi ludźmi • Poznawania i rozumienia myśli, uczuć, poglądów, i zachowań innych ludzi • Pracy w zespole i pozytywnego wpływania na jego dynamikę • Efektywnego komunikowania się werbalnego i pozawerbalnego • Słuchania, poznawania i reagowania na poglądy innych • Wywierania wpływu na inne osoby LUBIŁA: • ćwiczenia prowadzone w parach, naukę wymagającą współpracy z innymi, ćwiczenia wymagające • spojrzenia na pewne problemy z perspektywy innych osób, współdziałania, podziału ról i obowiązków, • konsultacji z nauczycielami lub innymi dorosłymi, • udział w rozwiązywaniu konfliktów INTRAPERSONALNA • AUTOMOTYWACJA, • WYSOKI POZIOM WIĘDZY O SAMYM SOBIE, • SILNE POCZUCIE WARTOŚCI • Poznanie i określenie własnej tożsamości tzw. Wiedza o samym sobie • Zdolność do rozpoznawania własnych uczuć i reakcji, emocji • Umiejętność wyciągania wniosków determinujących późniejsze zachowanie • Zdolność samodzielnego motywowania się do działania, silne poczucie własnej wartości • Umiejętność samodzielnej pracy • Jasno sprecyzowane własne cele INTRAPERSONALNA • Osoba posiadająca ten rodzaj inteligencji będzie: • Świadoma swoich myśli, uczuć i emocji, będzie poszukiwała dla nich wyjaśnienia • Posługiwała się bogatym językiem uczuciowym • Dążyła do współpracy • Próbowała szukać odpowiedzi na pytania filozoficzne • Miała dokładny obraz samej siebie • Konsekwentna w stosowaniu własnych zasad i przekonań • Dążyła do rozwoju duchowego • Posiadała wysoką automotywację • Przeznaczała czas na refleksję • Chętnie korzystała z czasopism i dzienników KINESTETYCZNA • • • • • • DOBRE WYCZUCIE CZASU, UZDOLNIENIA MANUALNE, DUŻE ZNACZENIE ZMYSŁU DOTYKU, RUCHLIWOŚĆ, DOBRA ORGANIZACJA PRZESTRZENNA Sprawne posługiwanie się przedmiotami i manipulowanie nimi • Osoba posiadająca ten rodzaj inteligencji będzie • • • • • Odbierała wrażenia przez dotyk, ruch i kontakt fizyczny Uczyła się w trakcie działań praktycznych Budowała modele, organizowała wycieczki Ćwiczyła z podziałem na role Wykazywała się dobrą koordynacją, poczuciem czasu, równowagi, zręcznością • Dążyła do rozwoju fizycznego, wykonywania ćwiczeń • Demonstrowała kreatywność poprzez ekspresję i ruch STYLE UCZENIA SIĘ WZROKOWY SŁUCHOWY KINESTETYCZNY (DOTYKOWY) WZROKOWIEC • Jest wrażliwy na elementy wizualne otoczenia kolory oraz kształty. Lubi przebywać w ładnym środowisku. Zwraca uwagę na wygląd zewnętrzny swój i innych ludzi. Dobrze zapamiętuje twarze. Łatwo się dekoncentruje, jeśli w jego otoczeniu panuje nieład. • Mówiąc opisuje kształt, wygląd, wielkość rzeczy, inną osobę albo miejsce, w którym się znajduje, lub które widział. Utrzymuje z rozmówcą kontakt wzrokowy. Używa często słów takich jak: widzieć, patrzeć, wyobrażać, obserwować, pokaz, obraz, wygląd, kolor. - „widzę jak do tego doszedłeś” - „wyglądasz na zmęczoną” - „to wygląda bardzo interesująco” WZROKOWIEC Najskuteczniej uczy się poprzez: • Wykorzystanie pomocy obrazowych, plakatów, tabel, wykresów, schematów, rysunków także ich samodzielne tworzenie • Sporządzanie map pamięci (proponuję pozycje Tony Buzan Mapy myśli, Pamięć na zawołanie) • Częste zmienianie form pracy, stosowanie różnych pomocy naukowych, modeli • Wykorzystywanie w opracowywaniu notatek i powtórkach kluczowych słów zapisywanie ich na niewielkich kartkach tak aby często móc na nie spoglądać • Używanie wielu kolorów • Układanie krzyżówek z najważniejszych słów do zapamiętania • Wybór jeśli to możliwe ciekawie zaprojektowanych, kolorowanych książek SŁUCHOWIEC • W kontakcie z inną osobą zwraca uwagę na jej imię, nazwisko, dźwięk głosu, sposób mówienia oraz to, co mówi. Potrzebuje nieustannych bodźców słuchowych. Jeśli przez dłuższy czas przebywa w ciszy – sam wytwarza dźwięki (nuci, śpiewa, gwiżdże, mówi do siebie). Lubi mówić. • Zwykle opisuje dźwięki, głosy, muzykę, efekty dźwiękowe, hałas w otoczeniu. Bardzo szczegółowo opowiada o tym, co mówią inni. Używa słów: cichy, głośny, brzmieć, słuchać, głos, odgłosy, dźwięk, hałaśliwy, rozmawiać, słyszeć, itp. - „to brzmi interesująco” - „słuchaj” - „był za duży hałas” • Łatwo uczy się języków obcych. Pamięta to, co usłyszy, albo sam opowie. Najchętniej uczy się w grupie bądź z drugą osobą, poprzez zadawanie pytań i odpowiedzi na nie. W trakcie nauki potrzebuje ciszy. Muzyka, bądź jakiś hałas rozprasza go. Najlepiej przyswaja informacje podawane w formie języka mówionego. SŁUCHOWIEC Najskuteczniej uczy się poprzez: • • • • • • • • • Prowadzenie dyskusji, dialogu i monologu Przeprowadzanie powtórek Organizowanie minidebat Czytanie w różnym rytmie, z różną intonacją, w różnym tempie wolno, szybo Rymowanie, układanie prostego wierszyka z słów do zapamiętania Wykorzystanie magnetofonu – nagrywanie i odsłuchiwanie informacji do zapamiętania Stosowanie onomatopei Traktowanie muzyki jako źródła relaksu, wizualizacji oraz pomocy w powtórce materiału Głośne powtarzanie najważniejszych faktów do zapamiętywania KINESTETYK (DOTYKOWIEC) • Zwraca uwagę na komunikację pozawerbalną: wyraz twarzy, język ciała, tembr głosu. • Silniej odbiera emocje innych niż wypowiadane przez nich słowa. • Podczas rozmowy, utrzymuje kontakt wzrokowy z rozmówcą, aby odczytać wyraz jego twarzy. Często gestykuluje, zachowuje się bardzo ekspresyjnie. • Potrzebuje dużo przestrzeni ponieważ lubi dużo i często się poruszać. Siedząc na krześle zwykle kołysze się lub porusza nogami. Lubi zmieniać miejsce, podróżować. • Opisuje swoje samopoczucie, doznania fizyczne i emocje. Używa słów takich, jak: czuć, zimno, ciepło, twardy, miękki, cierpieć, cieszyć się, bać się, mieć wrażenie, lubić, ruszać się, robić itd. - „czujesz to?” - „trzymam rękę na pulsie” - „weźmy sprawy we własne ręce” KINESTETYK Najskuteczniej uczy się poprzez: • Wykorzystywanie dynamiki całego ciała – np. chodzenie lub skakanie w taki sposób, aby jego kroki nakreśliły linię wzoru np. matematycznego, datę, wyraz do zapamiętania, kształt państwa. Wykorzystanie podczas nauki ruchu fizycznego; • Powtarzanie lekcji chodząc po pokoju; • Demonstrowanie pojęć za pomocą gestów i ruchów, stosowanie mimiki i pantomimy, gestykulowanie; • Stosowanie przerw w czasie nauki z wykorzystaniem ćwiczeń rozluźniających; • Przeprowadzanie ćwiczeń polegających na projektowaniu i konstruowaniu przestrzennych modeli, wykonywanie doświadczeń angażujących ruchowo (wycinanie, lepienie z plasteliny); • Organizowanie wycieczek i zajęć w terenie; • Lepiej zapamiętuje, gdy trzyma coś w dłoniach, szkicuje, używa klawiatury komputera, bawi się włosami, przedmiotami JAK SIĘ UCZYMY WSPOMAGANIE ABY ROZWIJAĆ ZDOLNOŚCI DZIECKA NALEŻY ZAPEWNIĆ MU SWOBODĘ DORASTANIA. ZNACZY TO, ŻE POWINNIŚMY POZWOLIĆ DZIECKU NA JAK NAJWIĘKSZĄ SWOBODĘ PORUSZANIA SIĘ I OBSERWOWANIA, DOTYKANIA I EKSPERYMENTOWANIA. DZIECKO MUSI MIEĆ JAK NAJWIĘCEJ MOŻLIWOŚCI DO OGLĄDANIA I ODKRYWANIA TEGO, CO JE OTACZA. W TEN SPOSÓB POZWALAMY NA ROZBUDZENIE DRZEMIĄCYCH W NIM POTENCJALNYCH ZDOLNOŚCI POTRZEBY DZIECKA ZDOLNEGO • ZACHOWANIE RÓWNOWAGI MIĘDZY 3 RODZAJAMI ZASPAKAJANYCH POTRZEB: • POZNAWCZE • EMOCJALNE • SPOŁECZNE POSTAWY WYCHOWAWCZE SPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI ZDOLNOŚCI: • Styl wychowania wspierający rozwój uzdolnień oraz twórczą i aktywną poznawczo postawę dzieci – • KWESTIONARIUSZ - Autoanaliza własnych postaw i umiejętności wychowawczych sprzyjających rozwojowi uzdolnień dzieci ROLA RODZICÓW W ROZWIJANIU ZDOLNOŚCI DZIECI • BACZNIE OBSERWUJ SWOJE DZIECKO • ODPOWIEDNIO STOPNIUJ TRUDNOŚĆ ZADAŃ POZNAWCZYCH • POZWALAJ DZIECKU DECYDOWAĆ W SYTUACJACH PROSTYCH • SZUKAJ SPOSOBÓW ROZWIJANIA SPONTANICZNYCH ZAINTERESOWAŃ DZIECKA • ZAPEWNIJ STABILNE I STYMULUJĄCE OTOCZENIE, KTÓRE POZWOLI NA HARMONIJNY ROZWÓJ ( książki, układanki) • IDŹ PÓŁ KROKU ZA DZIECKIEM – szanuj jego odrębność i pozwól, aby jego zdolności i potrzeby zdecydowały jakiego rodzaju działalność jest dla niego najodpowiedniejsza • ZADBAJ O WIEDZĘ O BIEŻĄCYCH WYDARZENIACH I NAJBLIŻSZYM ŚRODOWISKU • ROZWIJAJ INTELIGENCJĘ MATEMATYCZNĄ I JĘZYKOWĄ WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW • POZWÓL DZIECKU ZDOBYWAĆ WIEDZĘ W JEGO WŁASNYM TEMPIE • NIE PODAWAJ DZIECKU ZBYT DUŻO WIADOMOŚCI NARAZ- dziecko musi mieć czas ma przemyślenie sobie wszystkiego czego się nauczyło • NIE WYRĘCZAJ DZIECKA – jeśli sobie nie radzi zaproponuj swoją pomoc • NIE CHROŃ DZIECKA PRZED NIEPOWODZENIAMI – dziecko ma prawo się pomylić • INTERESUJ SIĘ RÓŻNYMI SPRAWAMI – dziecko naśladuje • ANGAŻUJ DZIECKO DO POMOCY PODCZAS CODZIENNYCH ZAJĘĆ • OBSERWUJ, KIEDY DZIECKO JEST GOTOWE PRZYJĄĆ NASTĘPNĄ PORCJĘ MATERIAŁU • PRZEKAZYWANE WIADOMOŚCI PODZIEL NA MNIEJSZE CZĘSCI WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW • ROZMAWIAJ Z DZIECKIEM NA RÓŻNE TEMATY – dostosuj poziom wiedzy do poziomu dziecka, prowokuj do opowiadania o tym co myśli, zachęcaj do używania w rozmowie szczegółowych określeń • ZADAWAJ DZIECKU PYTANIA, KTÓRE ROZWIJAJĄ UMYSŁ • POBUDZAJ WSZYSTKIE ZMYSŁY, ABY WYROBIĆ W DZIECKU ZDOLNOŚĆ OBSERWACJI – pokazuj różnice i podobieństwa obserwowanych rzeczy • CZĘSTO ZMIENIAJ TEMATY I SPOSOBY PRZEKAZYWANIA WIEDZY • POSZERZAJ ILOŚĆ DOŚWIADCZEŃ DZIECKA PROWADZĄC JE W RÓŻNE CIEKAWE MIEJSCA STYMULACJA ROZWOJU PROCESÓW POZNAWCZYCH • BYSTRA OBSERWACJA – rozwijanie chęci badawczej i poszukiwania nowych informacji, dzielenie zainteresowań • DOBRZE ROZWINIĘTA PAMIĘĆ POTRZEBNA DO PRZECHOWYWANIA INFORMACJI I PÓŻNIEJSZEGO ICH WYKORZYSTANIA – zapamiętywanie informacji i umiejętne korzystanie z nich • ZAINTERESOWANIE WYJAŚNIANIEM ZDARZEŃ I POSZUKIWANIEM ODPOWIEDZI – zadawanie pytań przez dziecko, dostarczanie informacji, zachęcanie do samodzielnego szukania odpowiedzi • SILNA POTRZEBA SPRAWDZANIA, JAKIMI RZECZY SĄ NAPRAWDĘ – podzielać zapał poznawczy dziecka, wspólne działanie w celu poznania właściwości różnych zjawisk • ZAINTERESOWANIE TWORZENIEM I ODKRYWANIEM – umożliwiać dziecku działanie na różnym materiale glina, farby, szmatki, patyczki, klocki • KONCENTRACJA I WYTRWAŁOŚĆ W REALIZACJI WŁASNYCH DZIAŁAŃ I ZAJĘĆ – nie przeszkadzamy w zajęciach pouczeniami, zachęcamy do działań pochwałami • ZAINTERESOWANIE ROZWIĄZANIEM PROBLEMU- pozwalamy dziecku rozwiązać problem we własny sposób • INDYWIDUALNY SPOSÓB MYŚLENIA I DZIAŁANIA –pozwalamy dziecku samodzielnie myśleć i działać, pomagamy, kiedy prosi o pomoc WSPÓLNĄ SPRAWĄ DOROSŁYCH JEST POMAGANIE DZIECIOM W ROZWOJU, ABY STAŁY SIĘ KIM MOGĄ JANUSZ KORCZAK LITERATURA: • G. LEWIS, JAK WYCHOWAĆ UTALENTOWANE DZIECKO • A. DAWIDSON, R. DAVIDSON, TAJEMNICA SUKCESU. JAK WYCHOWAĆ WSPANIAŁE DZIECKO • A. BOROWSKA, CZY MOJE DZIECKO JEST ZDOLNE • D. LEWIS, JAK WYCHOWAĆ ZDOLNE DZIECKO • F.J. MONKS, I.H. YPENBURG, JAK ROZPOZNAĆ UZDOLNIONE DZIECKO • J. FOX, ODKRYJ SILNE STRONY TWOJEGO DZIECKA • P. DAWSON, R. GUARE, ZDOLNE, ALE ROZKOJARZONE • G.J. SIMISTER, BYSTRZAKI. JAK ROZWINĄĆ NIEZWYKŁY UMYSŁ TWOJEGO DZIECKA • G.J. SIMISTER, BYATRZAKI. JAK ROZWINĄĆ NIEZWYKŁY UMYSŁ TWOJEGO DZIECKA • www.ted.com PORADNIA PSYCHOLOGICZNOPEDAGOGICZNA NR 5 www.ppp5katowice.pl DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ ALEKSANDRA KONIECZNY-SIWY DAGMARA RONER PORADNIA PSYCHOLOGICZNOPEDAGOGICZNA NR 5