Sylabus przedmiotu/modułu kształcenia Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu Mikroorganizmy jako element ryzyka w procesach produkcyjnych Kierunek Zarządzanie i inżynieria produkcji Poziom studiów I stopnia Profil Ogólnoakademicki Rodzaj przedmiotu Fakultatywny Semestr studiów 6 Punkty ECTS/ogólne/w tym z udziałem 4 nauczyciela akademickiego Formy zajęć (wykłady/ćwiczenia/inne) Wykłady – 30 h - liczba godz. Ćwiczenia – 30 h Odpowiedzialny/a za przedmiot Dr hab. Krzysztof Matkowski, prof. nadzw. Dr Elżbieta Gębarowska Język Polski Wymagania wstępne Biologia na poziomie szkoły średniej, technologie produkcji roślinnej i zwierzęcej Skrócony opis przedmiotu (max. 500 Mikroorganizmy pełnią ogromną rolę w przemianie znaków) materii i obiegu energii we wszystkich ekosystemach. Powodują choroby u ludzi, zwierząt i roślin. Procesy metaboliczne jakie prowadzą wykorzystywane są w rolnictwie i przemyśle, ale też często są przyczyną znacznych strat gospodarczych. Stanowią elementem ryzyka w różnorodnych działaniach człowieka. Warto to ryzyko umieć ocenić jak i mu zapobiegać. Treści kształcenia (szczegółowy opis W treści przedmiotu ujęto kryteria podziału przedmiotu) mikroorganizmów (archeony, bakterie, protisty, chromisty i grzyby) oraz ich morfologię i systematykę. Student uzyska wiedze o: metabolizmie bakterii i grzybów ze szczególnym uwzględnieniem związków niepożądanych w procesach produkcji; ocenie ryzyka w różnorodnych gałęziach przemysłu i rolnictwie jaki w środowisku pracy i zamieszkania, pozna metody ograniczania ryzyka kontaminacji mikrobiologicznej oraz akty prawne dotyczące tego zakresu. Efekty kształcenia (max. po 3 efekty) Nr Efekt przedmiotowy Metoda oceny Nr efektu kierunkowego Wiedza 1 Posiada szczegółową wiedzę z zakresu kolokwia z ćwiczeń ZI1 – W14 zarządzania jakością i i pisemny egzamin bezpieczeństwem niezbędną do z wykładów. projektowania strategii przedsiębiorstwa z uwzględnieniem jakości środowiska i bezpieczeństwa ZI1 – W22 pracy. 2 Posiada wiedzę z zakresu procesów technologicznych w produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz infrastruktury gospodarstwa wiejskiego. Umiejętności 1 Posiada umiejętność rozumienia Kolokwia ZI1 – U03 procesów chemicznych i ich znaczenia Bieżąca ocena w technologiach przemysłowych pracy studenta, 2 Potrafi uwzględnić aspekty aktywności i ZI1 – U12 ekologiczne i ochrony środowiska odpowiedzi przyrodniczego przy podejmowaniu ustnych decyzji i aktywności technologicznej Kompetencje społeczne 1 Ma świadomość znaczenia społecznej, Bieżąca ocena ZI1-K03 zawodowej i etycznej zrealizowanych odpowiedzialności za podjęte zadań i aktywności działania wpływające na kształtowanie ZI1-K04 i stan środowiska naturalnego Ma świadomość ryzyka i potrafi ocenić 2 skutki społeczne wykonywanej działalności w zakresie szeroko rozumianego produkcji rolniczej z uwzględnieniem jej wpływu na środowisko, a także odpowiedzialności za podejmowane decyzje Literatura (max. 8 pozycji, w tym strony Obowiązkowa: www, prezentacje na youtube itp.) Aktualnie obowiązujące akty prawne w Polsce i Unii Europejskiej. - obowiązkowa Kryczyński S. Fitopatologia 2010. PWRiL - uzupełniająca Warszawa. (do przedmiotów realizujących zajęcia w Libudzisz Z., Kowal K., Żakowska Z. (red.), 2008. języku angielskim powinna być podana Mikrobiologia techniczna. T. 1 i 2, literatura anglojęzyczna) Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Sposób ustalania oceny łącznej z przedmiotu Uwagi Gupta V.K., Mach R. Sreeviniasaprasad S. 2015 Fungal biomolecules. Willey Blackwell. Ocena z realizacji projektów 80% oraz z kolokwiów 20%. ocena z ćwiczeń 50%, ocena z wykładu 50%, Wykłady – 15 × 2h Ćwiczenia – 10 × 3h Wykaz tematów i ćwiczeń dla przedmiotu/modułu kształcenia Tematyka wykładów (15 × 2 h) 1. Morfologia komórek bakterii, kryteria podziału, przegląd przez jednostki systematyczne. 2. Morfologia organizmów należnych do protist i grzybów, przegląd przez jednostki systematyczne. 3. Oddychanie tlenowe i beztlenowe prowadzone przez drobnoustroje. 4. Procesy fermentacji prowadzone przez drobnoustroje i ich zastosowanie w przemyśle spożywczym. 5. Produkty metabolizmu pierwotnego drobnoustrojów i ich rola z procesach produkcyjnych. 6. Metabolity wtórne drobnoustrojów jako czynnik ryzyka w produkcji środków spożywczych. 7. Zatrucia i zakażenia pokarmowe i sposoby oceny ryzyka. 8. Mikroorganizmy jako czynnik zanieczyszczenia powietrza i wody. 9. Elementy urządzeń jako źródło zanieczyszczeń mikrobiologicznych w przemyśle. 10. Grzyby w budynkach przemysłowych i mieszkalnych. Zagrożenia zdrowotne. 11. Chemiczne sposoby zapobiegania kontaminacji mikrobiologicznej. 12. Niechemiczne – fizyczne i mechaniczne sposoby zapobiegania kontaminacji mikrobiologicznej. 13. Naturalne konserwanty. 14. Choroby roślin powodowane przez drobnoustroje i ich wpływ na jakość żywności. 15. Akty prawne i przepisy regulujące zasady postępowania w przypadku zagrożeń mikrobiologicznych. Tematyka ćwiczeń (10 × 3 h) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Zasady BHP w laboratorium mikrobiologicznym. Technika prac mikrobiologicznych. Metody hodowli i niszczenia drobnoustrojów. Morfologia kolonii i komórek mikroorganizmów eukariotycznych. Preparaty przyżyciowe. Morfologia kolonii i komórek mikroorganizmów prokariotycznych. Metody barwienia. Czynniki fizyko-chemiczne wpływające na drobnoustroje. Homo- i heterofermentacja mlekowa. Enterobacteriaceae – jako wskaźniki bakteriologiczne. Mykologiczna ocena stanu wody i powietrza. Grzyby chorobotwórcze w uprawach. Izolacja grzybów z różnorodnych produktów spożywczych i przemysłowych. 10. Ocena zagrożenia produktów spożywczych przez grzyby toksynotwórcze. Kalkulacja punktów ECTS dla przedmiotu/modułu kształcenia Forma aktywności Godziny zajęć z nauczycielem (zajęcia, Średnia liczba godzin na realizację aktywności studia stacjonarne studia niestacjonarne 60 konsultacje, zaliczenie, egzamin) Przygotowanie do zajęć Opracowanie sprawozdania/projektu/ prezentacji/raportu/zielnika/makiety 30 Przygotowanie do egzaminu 30 Suma godzin (całkowity nakład pracy studenta) Punkty ECTS w tym: praca z nauczycielem praca własna 90 4 2 2