„Ocena substancji wpływających na skuteczność działania wybranych herbicydów” Łukasz Sobiech Stypendysta projektu pt. „Wsparcie stypendialne dla doktorantów na kierunkach uznanych za strategiczne z punktu widzenia rozwoju Wielkopolski”, Poddziałanie 8.2.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Współczesny konsument oczekuje bezpiecznej żywności, dlatego też wprowadzane przez Unię Europejską przepisy mają na celu regulację oraz kontrolę nad wytwarzaniem płodów rolnych. Dyrektywa 2009/128/WE mówiąca o zrównoważonym stosowaniu pestycydów, zmusi polskich producentów do wprowadzenia od 2014 roku zasad integrowanej ochrony roślin. Zakłada ona między innymi możliwość stosowania obniżonych dawek pestycydów. Jest to efekt bardzo pożądany przez konsumentów, ale trudny do wykonania dla producentów rolnych. Stosowanie niższych dawek środków ochrony roślin powoduje bowiem ryzyko obniżenia ich skuteczności a w wyniku tego spadek poziomu plonowania, co przekłada się na mniej opłacalną produkcję. Wyniki badań naukowych donoszą jednak, że możliwe jest stosowanie obniżonych dawek pestycydów łącznie z substancjami wspomagającymi (adiuwantami) bez spadku ich skuteczności. Jest to rozwiązanie, które umożliwia kompromis między ochroną środowiska naturalnego, bezpieczeństwem żywności a satysfakcją z ekonomicznej opłacalności produkcji. Technologia ta wymaga jednak dużej wiedzy od producenta. Stosowanie herbicydów (środki chwastobójcze) jest jedną z podstawowych metod walki z chwastami. Zabiegi takie powinny się charakteryzować wysoką skutecznością działania niezależnie od warunków środowiska oraz niskimi kosztami stosowania. W celu optymalizacji zabiegu opryskiwania do cieczy opryskowej dodaje się adiuwanty (wspomagacze). Obecność adiuwanta w formulacji herbicydu jest szczególnie istotna wówczas, gdy preparat stosuje się z dużą ilością wody (zwłaszcza gdy zawiera ona wiele zanieczyszczeń - mineralnych i organicznych), a także w warunkach niesprzyjających działaniu środka. Aktywność biologiczna substancji aktywnych herbicydów jest w dużym stopniu uzależniona od rodzaju zastosowanego adiuwanta. Łączne stosowanie adiuwantów o wielokierunkowym mechanizmie działania z herbicydami z różnych grup chemicznych może wpływać na ich skuteczność chwastobójczą. Mieszanina adiuwantów modyfikujących Praca doktorska współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (siarczan amonu, fosforan potasu, kwas cytrynowy) z odpowiednio dobranym surfaktantem lub olejem wykazuje często oddziaływanie synergistyczne i pozwala na znaczne obniżenie dawki herbicydu bez ograniczenia jego skuteczności chwastobójczej. Korzystając z wyników badań i analiz przeprowadzonych w trakcie realizacji pracy doktorskiej, chciałbym wprowadzić innowacyjną technologię stosowania adiuwantów w praktyce rolniczej, mającą na celu optymalizację stosowania pestycydów. Jej celem jest obniżenie dawek pestycydów co przekłada się na ograniczoną ilość wprowadzanych substancji aktywnych do środowiska naturalnego. Ponad to badania zakładają: - optymalizację dawek herbicydów stosowanych do regulacji zachwaszczenia roślin uprawnych; - obniżenie dawki herbicydu przy zachowaniu odpowiednich parametrów cieczy (napięcie powierzchniowe oraz kąt przylegania cieczy opryskowej) i uzyskanie podobnej skuteczności jak w przypadku zastosowania pełnej dawki; - ocenę substancji, które mogą wpływać na modyfikacje cieczy opryskowej i w ten sposób podnosić skuteczność chwastobójczą herbicydów. Zdobyta wiedza na temat syntezy adiuwantów w połączeniu z odpowiednim doborem wspomagacza do właściwego pestycydu może zostać wykorzystana do opracowania bardziej efektywnych adiuwantów, które w przyszłości mogą zostać opatentowane i w ten sposób wdrożone bezpośrednio do praktyki podnosząc innowacyjność regionu jakim jest Wielkopolska. Praca doktorska współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego