zasadą konkurencyjności - Fundusze Europejskie dla sektora

advertisement
Zamówienia publiczne oraz zasada konkurencyjności
w Programie Operacyjnym Wiedza, Edukacja,
Rozwój 2014-2020
Departament Funduszy
Europejskich
Ministerstwo Zdrowia
Warszawa, data 19.02.2016 r.
Zasada uczciwej konkurencji
Beneficjent realizujący projekt w ramach PO WER zobowiązany jest - zgodnie z umową
o dofinansowanie - do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w ramach
projektu w sposób zapewniający w szczególności zachowanie uczciwej konkurencji i równe
traktowanie wykonawców, a także zgodnie z warunkami i procedurami określonymi w Wytycznych.
Udzielanie zamówień powinno być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, przy zachowaniu zasady
uzyskiwania najlepszych efektów z poniesionych wydatków oraz w sposób umożliwiający terminową
realizację zadań.
Zamówienie publiczne (ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych) - umowa
odpłatna zawierana między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub
roboty budowlane.
Zamówienie publiczne (Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata
2014-2020 – dalej Wytyczne) - stanowi pisemną umowę odpłatną, zawartą pomiędzy zamawiającym
a wykonawcą, której przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane przewidziane w projekcie
realizowanym w ramach PO, przy czym dotyczy to zarówno umów o udzielenie zamówień zgodnie
z ustawą Pzp jak i umów dotyczących zamówień udzielanych zgodnie z zasadą konkurencyjności.
Zasada uczciwej konkurencji
Udzielanie zamówienia publicznego w ramach projektu następuje zgodnie z:
a) ustawą Pzp – w przypadku beneficjenta będącego podmiotem zobowiązanym
zgodnie z art. 3 ustawy Pzp do jej stosowania,
albo
b) zasadą konkurencyjności, o której mowa w treści Wytycznych, w przypadku:
- Beneficjenta nie będącego podmiotem zobowiązanym zgodnie z art. 3 ustawy Pzp
do jej stosowania, w przypadku zamówień publicznych przekraczających wartość
50 tys. PLN netto, tj. bez podatku od towarów i usług (VAT),
- Beneficjenta, o którym mowa w lit. a: w przypadku zamówień publicznych
o wartości niższej od kwoty określonej w art. 4 pkt 8 ustawy Pzp, a jednocześnie
przekraczającej 50 tys. PLN netto, tj. bez podatku od towarów i usług (VAT).
Beneficjenci zobowiązani do stosowania Pzp zgodnie z art. 3 ustawy mogą nie
stosować zasady konkurencyjności przy udzielaniu zamówień publicznych. Możliwe
jest udzielanie zamówień na zasadach i w trybach określonych w ustawie Pzp, pod
warunkiem spełnienia wymogów określonych w sekcji 6.5.2 Wytycznych.
Zasada uczciwej konkurencji
W przypadku wydatków o wartości od 20 tys. PLN netto do 50 tys. PLN netto włącznie, tj. bez podatku
od towarów i usług (VAT), oraz w przypadku zamówień publicznych, dla których nie stosuje się procedur
wyboru wykonawcy, o których mowa w podrozdziale 6.5 Wytycznych, istnieje obowiązek dokonania
i udokumentowania rozeznania rynku co najmniej poprzez upublicznienie zapytania ofertowego na
stronie internetowej beneficjenta lub innej powszechnie dostępnej stronie przeznaczonej do
umieszczania zapytań ofertowych w celu wybrania najkorzystniejszej oferty.
Na podstawie zawieranych umów o dofinansowanie realizacji projektów, w przypadku gdy w wyniku
rozeznania Beneficjent uzyska mniej niż trzy oferty, jest zobowiązany udzielić zamówienia zgodnie
z zasadą konkurencyjności, o której mowa w Wytycznych.
Zasada rozeznania rynku nie dotyczy zatrudniania personelu na umowę o pracę. Umowa o pracę nie
stanowi pisemnej umowy odpłatnej, zawartej pomiędzy zamawiającym a wykonawcą, której
przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowalne przewidziane w projekcie realizowanym
w ramach programu (pismo z dnia 5 listopada 2015 r., sygn. DZF.IV.8620.63. 2015.DS.3).
Analogicznie: ustawa Pzp oraz zasada konkurencyjności nie dotyczy zatrudnienia personelu na umowę
o pracę. Przy zatrudnieniu na umowę o pracę należy przestrzegać zapisów Ustawy z dnia 26 czerwca
1974 r. Kodeks pracy oraz zapisów Wytycznych (ocena kwalifikowalności wydatków).
Zasada uczciwej konkurencji
W przypadku wydatków o wartości poniżej 20 tys. PLN netto Beneficjenci nie są
zobowiązani do stosowania rozeznania rynku, zasady konkurencyjności oraz Pzp
(chyba, że powyższe wynika z regulaminu danej jednostki). Jednocześnie każdy
Beneficjent musi zapewnić, aby każdy wydatek został dokonany w sposób
racjonalny, efektywny i przejrzysty, z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych
efektów z danych nakładów. Powyższe może podlegać weryfikacji na etapie
weryfikacji wniosku o płatność oraz w trakcie kontroli w siedzibie jednostki
kontrolowanej.
ZASADA KONKURENCYJNOŚCI
Na podstawie art. 4 pkt 8 ustawy Prawo zamówień publicznych ustawy
nie stosuje się do: zamówień i konkursów, których wartość nie
przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 30 000 euro
(z wyłączeniami, o których mowa w dalszej części - Wytyczne).
Na podstawie Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie
średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę
przeliczania wartości zamówień publicznych z dnia 28 grudnia 2015 r.
(Dz.U. z dnia 29 grudnia 2015 r., poz. 2254) średni kurs złotego
w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości
zamówień publicznych wynosi 4,1749.
30 000 x 4,1749 = 125 247 PLN netto (bez podatku od towarów
i usług - VAT)
Zamówienia publiczne - art. 11 ust. 8 ustawy Pzp
Na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2015 r.
w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony
obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej Ogłoszenia
dotyczące zamówień publicznych przekazuje się Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej,
jeżeli wartość zamówień:
 udzielanych przez zamawiających z sektora finansów publicznych,
w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, z wyłączeniem m.in. uczelni
publicznych, jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty:
135 000 euro – dla dostaw lub usług,
4,1749 x 135 000 = 563 611,50 PLN netto.

jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 209 000 euro –
dla dostaw lub usług (w przypadku m.in. uczelni publicznych).
4,1749 x 209 000 = 872 554, 10 PLN netto.
Szczególne warunki udzielania zamówień publicznych zgodnie z zasadą
konkurencyjności (zarówno Beneficjenci zobowiązani jak i nie zobowiązani do
stosowania ustawy Pzp)
Zasady konkurencyjności nie stosuje się do:
a) zamówień publicznych, których przedmiotem są dostawy i usługi
określone w art. 4 ustawy Pzp (z wyjątkiem dostaw i usług określonych
w art. 4 pkt. 8 ustawy Pzp - zamówienia i konkursy, których wartość nie
przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 30 000 euro),
przy czym do dostaw i usług określonych w art. 4 pkt 3 lit. i, w zakresie
zamówień publicznych, których przedmiotem jest nabycie innych
praw do nieruchomości, w szczególności dzierżawy i najmu, nie
stosuje się zasady konkurencyjności pod warunkiem braku powiązań
kapitałowo-osobowych.
b) wydatków rozliczanych uproszczoną metodą, o których mowa
w podrozdziale 6.6 i 8.6 Wytycznych.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
W przypadku Beneficjenta będącego podmiotem zobowiązanym zgodnie z art. 3
ustawy Pzp do jej stosowania (wydatki powyżej 50 tys. PLN netto i do 30 tys. euro
netto) możliwe jest niestosowanie zasady konkurencyjności przy udzielaniu
zamówień publicznych, do których zastosowanie mają określone w ustawie Pzp
przesłanki wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia oraz trybu zamówienia z wolnej
ręki, pod warunkiem spełnienia wymogów określonych w pkt 1 i 3 sekcji 6.5.2
Wytycznych:
 Do postępowań o udzielenie zamówienia publicznego stosuje się podstawowe
tryby udzielania zamówienia publicznego, tj. przetarg nieograniczony lub
ograniczony. W przypadku korzystania przy udzielaniu zamówień publicznych
z trybu innego niż podstawowy, należy udowodnić na piśmie spełnienie
ustawowych przesłanek umożliwiających jego zastosowanie. Brak udowodnienia
spełnienia warunków uzasadniających zastosowanie danego trybu może skutkować
uznaniem wydatków w ramach zamówienia publicznego za niekwalifikowalne. Dla
zapewnienia właściwej ścieżki audytu dokumenty uzasadniające wybór trybu są
archiwizowane łącznie z dokumentacją dotyczącą danego zamówienia publicznego.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności

Przed formalnym wszczęciem postępowania w trybie negocjacji bez ogłoszenia na podstawie
art. 62 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp (przedmiotem zamówienia są rzeczy wytwarzane wyłącznie w
celach badawczych, doświadczalnych lub rozwojowych, a nie w celu zapewnienia zysku lub
pokrycia poniesionych kosztów badań lub rozwoju), z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1
pkt 1 lit. a lub b (z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze, z przyczyn związanych z
ochroną praw wyłącznych, wynikających z odrębnych przepisów) oraz ust. 1 pkt 1a
(przedmiotem zamówienia są rzeczy wytwarzane wyłącznie do celów prac badawczych,
eksperymentalnych, naukowych lub rozwojowych, które nie służą prowadzeniu przez
zamawiającego produkcji seryjnej, mającej na celu osiągnięcie rentowności rynkowej lub
pokryciu kosztów badań lub rozwoju, oraz które mogą być wytwarzane tylko przez jednego
wykonawcę) oraz zapytania o cenę, w celu zagwarantowania wszystkim potencjalnym
wykonawcom odpowiedniego poziomu upublicznienia informacji należy opublikować
informację o zamiarze udzielenia zamówienia publicznego, zwaną dalej: „informacją o
zamówieniu publicznym”. Informacja o zamówieniu publicznym jest umieszczana na stronie
internetowej zamawiającego, o ile posiada taką stronę, oraz w jego siedzibie.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
Informacja o zamówieniu publicznym - należy dążyć do dostosowania zakresu
upublicznienia do znaczenia danego zamówienia publicznego dla potencjalnych
wykonawców, w tym wykonawców z innych państw członkowskich. Informacja o
zamówieniu publicznym zawiera w szczególności opis przedmiotu zamówienia
publicznego, kryteria oceny ofert wstępnych, warunki udziału w postępowaniu oraz
opis sposobu dokonywania ocen spełniania tych warunków, a także termin
składania ofert wstępnych, który nie powinien być krótszy niż 7 dni kalendarzowych
od dnia zamieszczenia ogłoszenia.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
Tryb negocjacji bez ogłoszenia na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp oraz
tryb zapytania o cenę znajdują zastosowanie do wybranych ofert wstępnych,
a w przypadku braku ofert wstępnych albo ich odrzucenia, w odniesieniu do
wybranych wykonawców na rynku. W przypadku zamiaru skorzystania z trybu
zamówienia z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a lub b lub ust.
1 pkt 1a ustawy Pzp, w sytuacji kiedy w trakcie procedury opisanej w pkt 3
wpłynie więcej niż jedna oferta niepodlegająca odrzuceniu, nie zachodzą
przesłanki do zastosowania ww. trybu.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
W przypadku Beneficjenta, będącego podmiotem zobowiązanym zgodnie z art. 3 ustawy Pzp do jej
stosowania zasadę konkurencyjności uznaje się za spełnioną, jeżeli postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego przeprowadzone jest na zasadach i w trybach określonych w ustawie Pzp, pod
warunkiem spełnienia wymogów określonych w sekcji 6.5.2 Wytycznych:
 Do postępowań o udzielenie zamówienia publicznego stosuje się podstawowe tryby udzielania
zamówienia publicznego, tj. przetarg nieograniczony lub ograniczony. W przypadku korzystania przy
udzielaniu zamówień publicznych z trybu innego niż podstawowy, należy udowodnić na piśmie
spełnienie ustawowych przesłanek umożliwiających jego zastosowanie.
 Tryb negocjacji bez ogłoszenia (art. 62 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp)/ tryb zapytania
o cenę/ trybu zamówienia z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a lub b lub ust. 1 pkt 1a
ustawy Pzp.
 W przypadkach, w których zastosowanie trybu niekonkurencyjnego niewymagającego publikacji
zgodnie z ustawą Pzp zostało poprzedzone procedurą udzielenia zamówienia publicznego
przeprowadzoną w trybie podstawowym, lub gdy wystąpiła pilna potrzeba, niewynikająca
z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której wcześniej nie można było przewidzieć, a także
w przypadku zamówień dodatkowych, publikowane jest ogłoszenie o zamiarze zawarcia umowy,
o którym mowa w art. 62 ust. 2a oraz art. 66 ust. 2 ustawy Pzp.
 Do postępowań o udzielenie zamówień publicznych na dostawy i usługi zastosowanie mają
zalecenia i rekomendacje wskazane w Załączniku 1 do Wytycznych.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
Do postępowań o udzielenie zamówień publicznych na dostawy i usługi zastosowanie mają
zalecenia i rekomendacje wskazane w Załączniku 1 do Wytycznych:
 W trakcie przeprowadzania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego stosuje się
wewnętrzne procedury beneficjenta dotyczące udzielania zamówień publicznych opracowane
w postaci np. instrukcji wewnętrznych, regulaminów.
 W odniesieniu do najbardziej ryzykownych postępowań (wartość zamówienia, terminy
wynikające z harmonogramu projektu, dostępność potencjalnych wykonawców, wykonalność
zamówienia, poziom skomplikowania, przedmiotu zamówienia, kwestie logistyczne itp.)
zaleca się opracowanie szczegółowego planu prac, którego celem jest prawidłowa i sprawna
realizacja zamówienia publicznego. Plan powinien obejmować okres od przygotowania
dokumentacji dot. zamówienia publicznego do weryfikacji faktur wystawionych przez
Wykonawcę.
 Szacując wartość zamówienia publicznego należy bazować na aktualnych cenach na rynku
zamawianych dóbr. W tym celu, tam gdzie jest to możliwe należy przeprowadzić rozeznanie
rynku wśród co najmniej trzech potencjalnych wykonawców danego zamówienia publicznego
(nie dotyczy zamówień publicznych powtarzających się okresowo, o których mowa w art. 34
ust. 1 ustawy Pzp).
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności




W przypadku gdy na rynku nie istnieje trzech potencjalnych wykonawców, należy przedstawić
uzasadnienie wskazujące na obiektywne przesłanki potwierdzające ten fakt. Szacując wartość
zamówienia publicznego można również opierać się na podobnych zamówieniach publicznych
przeprowadzonych w terminie wskazanym w art. 35 ust. 1 ustawy Pzp (3/ 6 m-cy), jeśli ich
wykonawcy zostali wybrani w procedurze konkurencyjnej.
Oszacowana wartość zamówienia publicznego powinna być ważna w chwili publikacji ogłoszenia
o zamówieniu publicznym, zgodnie z art. 35 ustawy Pzp. Jeżeli po ustaleniu wartości zamówienia
publicznego nastąpi zmiana okoliczności mających wpływ na ustaloną już wartość zamówienia
publicznego, przed wszczęciem postępowania należy dokonać ponownego oszacowania jego
wartości.
Należy zapewnić odpowiedni potencjał kadrowy wystarczający do wykonania przewidzianych zadań
na każdym etapie realizacji zamówienia publicznego.
Należy nadzorować sposób realizacji zamówienia publicznego i protokołować sposób jego odbioru.
W tym celu zaleca się stosowanie procedur wewnętrznych, określających sposób realizacji i odbioru
zamówienia publicznego, w tym odpowiedzialność oraz zadania i terminy po stronie beneficjenta
oraz wzory dokumentów (w szczególności wzór protokołu odbioru przedmiotu zamówienia
publicznego, który pozwala m.in. na sprawdzenie, czy wszystkie elementy zamówienia publicznego
zostały zrealizowane zgodnie z postanowieniami umowy).
Szacowanie wartości zamówień – Beneficjent nie
zobowiązany do stosowania Pzp
W przypadku Beneficjenta nie będącego podmiotem zobowiązanym zgodnie
z art. 3 ustawy Pzp do jej stosowania wartość zamówienia publicznego ustala się w
odniesieniu do danego projektu, z uwzględnieniem warunków i procedur określonych
w pkt 1 sekcji 6.5.1 Wytycznych:
 Szacowanie wartości zamówienia publicznego jest dokonywane z należytą
starannością; Zabroniony jest podział zamówienia publicznego skutkujący
zaniżeniem jego wartości szacunkowej,
 Ustalając wartość zamówienia publicznego, należy wziąć pod uwagę konieczność
łącznego spełnienia następujących przesłanek: a) usługi, dostawy oraz roboty
budowlane są tożsame rodzajowo lub funkcjonalnie, b) możliwe jest udzielenie
zamówienia publicznego w tym samym czasie, c) możliwe jest wykonanie
zamówienia publicznego przez jednego wykonawcę.
W przypadku podmiotu nie zobowiązanego do stosowania ustawy Pzp szacowanie
odnosi się do całego projektu i okresu jego realizacji. Należy przeanalizować budżet
szczegółowy projektu pod kątem zamówień tożsamych podmiotowo, przedmiotowo
oraz czasowo. Należy uwzględnić ramy czasowe realizacji projektu.
Szacowanie wartości zamówień – Beneficjent
zobowiązany do stosowania Pzp
Szacowanie wartości zamówienia publicznego jest dokonywane z należytą starannością
i jest dokumentowane
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych, zastrzega na etapie
czynności przygotowawczych poprzedzających wszczęcie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, obowiązek ustalenia przez zamawiającego wartości
zamówienia (art. 32-35 ustawy PZP).
Zabroniony jest podział zamówienia publicznego skutkujący zaniżeniem jego wartości
szacunkowej, przy czym ustalając wartość zamówienia publicznego, należy wziąć pod
uwagę konieczność łącznego spełnienia następujących przesłanek:
•
•
•
a) usługi, dostawy oraz roboty budowlane są tożsame rodzajowo lub funkcjonalnie,
b) możliwe jest udzielenie zamówienia publicznego w tym samym czasie,
c) możliwe jest wykonanie zamówienia publicznego przez jednego wykonawcę.
Szacowanie wartości zamówień – Beneficjent
zobowiązany do stosowania Pzp
W przypadku udzielania zamówienia publicznego w częściach (z określonych względów
ekonomicznych, organizacyjnych, celowościowych), wartość zamówienia publicznego
ustala się jako łączną wartość poszczególnych jego części. Podstawą ustalenia wartości
zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od
towarów i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością. Zamawiający
nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy dzielić zamówienia na części
lub zaniżać jego wartości. Jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert
częściowych albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot
odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych
części zamówienia.
Nie jest zakazany sam podział jednego zamówienia na części, ale jest zakazany taki
podział, który zmierza do uniknięcia stosowania przez zamawiającego przepisów
ustawy PZP właściwych dla zamówienia o określonej wartości szacunkowej.
Szacowanie wartości zamówień – Beneficjent
zobowiązany do stosowania Pzp
Dla ustalenia, iż w danym przypadku mamy do czynienia z jednym zamówieniem,
istotne są okoliczności istniejące w chwili wszczęcia postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego. Zamawiający przystępując zatem do szacowania wartości
zamówienia powinien ustalić z należytą starannością planowaną liczbę usług, dostaw,
czy też robót budowlanych tego samego rodzaju, które zamierza nabyć i oszacować ich
łączną wartość, niezależnie od tego czy zamierza je nabyć jednorazowo w ramach
jednego postępowania, czy też sukcesywnie w ramach odrębnych postępowań. Jeżeli
potrzeba udzielenia określonego zamówienia ujawni się dopiero po udzieleniu innego
zamówienia podobnego przedmiotowo i funkcjonalnie, to w tym przypadku nie mamy
do czynienia z nieuprawnionym dzieleniem zamówienia z uwagi na fakt, iż brak jest
tożsamości czasowej takich zamówień.
Do opisu przedmiotu zamówienia publicznego stosuje się nazwy i kody określone we
Wspólnym Słowniku Zamówień, który dostępny jest m.in. pod adresem:
http://www.uzp.gov.pl/cmsws/page/?D;923;wspolny_slownik_zamowien.html.
Szacowanie wartości zamówień – Beneficjent
zobowiązany do stosowania Pzp
W przypadku podmiotu zobowiązanego do stosowania ustawy Pzp szacowanie
wartości zamówienia odbywa się na poziomie zamawiającego (należy przeanalizować
wydatki jednostki pod kątem tożsamości podmiotowej, przedmiotowej i czasowej)
na podstawie obowiązujących procedur.
Oznacza to, że przy sumowaniu zamówień należy uwzględnić zamówienia w ramach
wszystkich realizowanych projektów współfinansowanych ze środków unijnych oraz
zamówień dot. działalności poza projektowej Zamawiającego.
Powyższe dot. także zamówień w ramach zasady konkurencyjności w odniesieniu
do Beneficjentów zobowiązanych do stosowania ustawy Pzp.
Należy uwzględnić zapisy ustawy, Wytycznych, zalecenia oraz rekomendacje wskazane
w Załączniku nr 1 do Wytycznych - Zalecenia i rekomendacje dotyczące
przeprowadzania postępowań o udzielenie zamówień publicznych na dostawy
i usługi.
Klauzule społeczne
W przypadku projektów współfinansowanych z EFS, IZ PO – w wytycznych programowych, lub właściwa
instytucja będąca stroną umowy – w umowie o dofinansowanie, określa rodzaj zamówień publicznych,
w ramach których zobowiązuje beneficjenta do zastosowania klauzul społecznych, w szczególności
ograniczenia możliwości złożenia oferty do podmiotów ekonomii społecznej oraz stosowania kryteriów
dotyczących zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami, bezrobotnych lub osób, o których mowa
w przepisach o zatrudnieniu socjalnym.
Interpretacja pkt 7 sekcji 6.5.1 Wytycznych dotycząca stosowania klauzul społecznych przy realizacji
zamówień publicznych w ramach projektów finansowanych ze środków EFS (22.07.2015 r.).
Brak definicji. Pojęcie „klauzule społeczne" określone w Wytycznych należy rozumieć szeroko, tj. jako
społeczne warunki realizacji zamówienia publicznego. Uzasadnia to konieczność wspierania działań
w obszarze polityki społecznej podczas wydatkowania środków EFS oraz uwzględniania potrzeb
wszystkich grup społecznych będących odbiorcami i użytkownikami zamówień publicznych
w projektach EFS.
Dot. zamówień realizowanych zgodnie z ustawą Pzp oraz zgodnie z zasadą konkurencyjności.
Beneficjenci mogą stosować rozwiązania przyjęte ustawą Pzp oraz Wytycznymi.
Klauzule społeczne
Z warunku kwalifikowalności z pkt 7 sekcji 6.5.1 Wytycznych wynika dla instytucji ogłaszającej
konkurs/wzywającej do złożenia wniosku o dofinansowanie projektu zobowiązanie do określenia rodzaju
zamówień publicznych, w ramach których beneficjenci zobowiązani są do stosowania klauzul społecznych.
Zobowiązanie to będzie wynikać z wytycznych programowych kwalifikowalności wydatków, jeśli Instytucja
Zarządzająca PO w nich tak postanowi lub ze wzoru umowy o dofinansowanie projektu, w którym to Instytucja
Zarządzająca PO powinna określić obowiązek dla beneficjenta zastosowania klauzul społecznych przy udzielaniu
zamówień publicznych wraz ze wskazaniem rodzaju zamówień publicznych, względem którego powstaje ten
obowiązek.
Instytucja Zarządzająca PO powinna określić obowiązek dla beneficjenta zastosowania klauzul społecznych przy
udzielaniu zamówień publicznych wraz ze wskazaniem rodzaju zamówień publicznych, względem którego
powstaje ten obowiązek. Następnie, przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
zamawiający powinien zdecydować, z którego aspektu społecznego chce skorzystać i który jest najwłaściwszy
do osiągnięcia zamierzonego efektu. Przy wyborze klauzuli społecznej niezwykle ważne jest rozeznanie rynku
potencjalnych wykonawców, przede wszystkim określenie, czy istnieją firmy mogące odpowiedzieć na
ogłoszenie o postępowaniu i czy mają odpowiedni potencjał, w tym zdolności zawiązania konsorcjów do
realizacji zamówienia. Przy zastosowaniu klauzuli zatrudnieniowej zamawiający musi zdecydować, jaka powinna
być liczba zatrudnionych przy realizacji zamówienia, jaka kategoria osób z trudnościami na rynku pracy obecna
w powiecie/województwie odpowiada charakterowi zamówienia (w SIWZ lub zapytaniu ofertowym w ramach
zasady konkurencyjności należy określić okres i formę zatrudnienia, a także zadania, przy których osoby mają
być zatrudnione). W przypadku obu klauzul zamawiający musi określić sankcje z tytułu niedotrzymania
warunków określonych w klauzuli oraz poinformować o sposobie, w jaki oferent ma potwierdzić spełnianie
warunków określonych w klauzuli. Ustalenia te muszą być potwierdzone w umowie z wykonawcą.
Klauzule społeczne
Instytucja Koordynująca EFS zaleca stosowanie aspektów społecznych w zamówieniach
publicznych, których przedmiotem są usługi cateringowe lub dostawa materiałów
promocyjnych.
Jeśli w wyniku analizy uwarunkowań związanych z realizacją zamówienia, którego przedmiotem
jest usługa cateringowa lub dostawa materiałów promocyjnych Beneficjent uzna, że nie jest
możliwe zastosowanie żadnego aspektu społecznego w planowanym postępowaniu możliwe jest
w indywidulanych przypadkach przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego uzgodnienie z instytucją będącą stroną umowy o dofinansowanie odstąpienia od
obowiązku stosowania aspektów społecznych w danym zamówieniu publicznym.
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych – zapisy dot. klauzul społecznych.
Podręcznik Urzędu Zamówień Publicznych z 2014 r. pt. „Aspekty społeczne w zamówieniach publicznych"
https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0013/24700/UZP_aspekty_spoleczne.pdf
Podręcznik stosowania klauzul społecznych w zamówieniach publicznych autorstwa Tomasza Schimanka i
Barbary Kunysz-Syrytczyk.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
W celu spełnienia zasady konkurencyjności należy:
- upublicznić zapytanie ofertowe, przy czym zapytanie ofertowe zawiera co najmniej:
• opis przedmiotu zamówienia publicznego,
• warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny ich spełniania, przy
czym stawianie warunków udziału nie jest obowiązkowe,
• kryteria oceny oferty,
• informację o wagach punktowych lub procentowych przypisanych do poszczególnych
kryteriów oceny oferty,
• opis sposobu przyznawania punktacji za spełnienie danego kryterium oceny oferty,
• termin składania ofert, przy czym termin na złożenie oferty wynosi nie mniej niż 7 dni
kalendarzowych od daty ogłoszenia zapytania ofertowego w przypadku dostaw i usług, a 14
dni kalendarzowych od daty ogłoszenia zapytania ofertowego w przypadku robót
budowlanych. Termin 7 lub 14 dni kalendarzowych biegnie od dnia następnego po dniu
upublicznienia zapytania ofertowego i kończy się z upływem ostatniego dnia,
• informacje na temat zakresu wykluczenia dot. powiązań kapitałowo-osobowych,
• określenie warunków zmian umowy zawartej w wyniku przeprowadzonego postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego, o ile przewiduje się możliwość zmiany takiej umowy.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
W celu spełnienia zasady konkurencyjności należy:
- wybrać najkorzystniejszą spośród złożonych ofert spełniającą warunki
udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w oparciu o
ustalone w zapytaniu ofertowym kryteria oceny; wybór oferty jest
dokumentowany protokołem postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego (w przypadku, gdy zamawiający dopuszcza składanie ofert
częściowych, postępowanie może zakończyć się wyborem kilku
wykonawców).
Upublicznienie zapytania ofertowego oznacza wszczęcie postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego w ramach projektu.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
Upublicznienie zapytania ofertowego polega na:
a) jego umieszczeniu:
 na stronie internetowej wskazanej w komunikacie ministra właściwego ds. rozwoju
regionalnego umieszczonym na stronie internetowej ministra właściwego ds. rozwoju
regionalnego https://www.bazakonkurencyjnosci.gov.pl/, a do czasu uruchomienia tej strony
internetowej wysłaniu zapytania ofertowego do co najmniej trzech potencjalnych
wykonawców, o ile na rynku istnieje trzech potencjalnych wykonawców danego zamówienia
publicznego oraz upublicznieniu tego zapytania co najmniej na stronie internetowej
beneficjenta, o ile posiada taką stronę, lub
 innej niż wskazane powyżej i stronie internetowej przeznaczonej do umieszczania zapytań
ofertowych, przy czym dotyczy to wyłącznie beneficjentów zobowiązanych do stosowania
ustawy Pzp (strona UZP dla zamówień nie objętych Pzp, Biuletyn Zamówień Publicznych)
oraz
b) w przypadku zamówień publicznych o wartości równej lub wyższej niż próg określony
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp – dodatkowo jego
umieszczeniu w Dzienniku Urzędowym UE w zakresie i terminach określonych w ustawie Pzp
dla zamówień publicznych o takiej wartości.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
W celu uniknięcia konfliktu interesów zamówienia publiczne udzielane przez
beneficjenta nie będącego podmiotem zobowiązanym do stosowania ustawy Pzp
zgodnie z art. 3 ustawy Pzp, nie mogą być udzielane podmiotom powiązanym z nim
osobowo lub kapitałowo. Przez powiązania kapitałowe lub osobowe rozumie się
wzajemne powiązania między beneficjentem lub osobami upoważnionymi do
zaciągania zobowiązań w imieniu beneficjenta lub osobami wykonującymi w imieniu
beneficjenta czynności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem procedury
wyboru wykonawcy a wykonawcą, polegające w szczególności na:
• a) uczestniczeniu w spółce jako wspólnik spółki cywilnej lub spółki osobowej,
• b) posiadaniu co najmniej 10 % udziałów lub akcji, pełnieniu funkcji członka organu
nadzorczego lub zarządzającego, prokurenta, pełnomocnika,
• d) pozostawaniu w związku małżeńskim, w stosunku pokrewieństwa lub
powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa drugiego stopnia lub powinowactwa
drugiego stopnia w linii bocznej lub w stosunku przysposobienia, opieki lub
kurateli.
Powiązania zdefiniowane w Wytycznych nie dotyczą Beneficjentów zobligowanych do stosowania
Pzp – w ich przypadku zalecane jest stosowanie oświadczeń o braku powiązań z Wykonawcami
zgodnych z Pzp (druk ZP – 11).
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
Protokół postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zawiera co najmniej:
a) informację o sposobie upublicznienia zapytania ofertowego,
b) wykaz ofert, które wpłynęły w odpowiedzi na zapytanie ofertowe, wraz ze wskazaniem daty
wpłynięcia oferty do zamawiającego,
c) informację o spełnieniu warunku dot. braku powiązań kapitałowo-osobowych,
d) informację o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu przez wykonawców, o ile takie warunki
były stawiane,
e) informację o wagach punktowych lub procentowych przypisanych do poszczególnych kryteriów
oceny i sposobie przyznawania punktacji poszczególnym wykonawcom za spełnienie danego
kryterium,
f) wskazanie wybranej oferty wraz z uzasadnieniem wyboru,
g) datę sporządzenia protokołu i podpis zamawiającego,
h) następujące załączniki:
• potwierdzenie publikacji zapytania na stronie internetowej,
• złożone oferty,
• oświadczenie/oświadczenia o braku powiązań z wykonawcami, którzy złożyli oferty, podpisane przez
beneficjenta lub osoby upoważnione do zaciągania zobowiązań w imieniu beneficjenta i osoby
wykonujące w imieniu beneficjenta czynności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem
procedury wyboru wykonawcy, a także realizacją lub zmianami umowy zawartej z wykonawcą.
Szczególne warunki udzielania zamówień
publicznych zgodnie z zasadą konkurencyjności
Informację o wyniku postępowania umieszcza się na powszechnie dostępnej stronie
internetowej.
Po przeprowadzeniu procedury zasady konkurencyjności następuje podpisanie umowy
z wykonawcą wybranym zgodnie z zasadą konkurencyjności. W przypadku, gdy
wykonawca odstąpi od podpisania umowy z zamawiającym, możliwe jest podpisanie
umowy z kolejnym wykonawcą, który w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego uzyskał kolejną najwyższą liczbę punktów.
W przypadku, gdy pomimo właściwego upublicznienia zapytania ofertowego:
a) wpłynie tylko jedna nie podlegająca odrzuceniu oferta – uznaje się zasadę
konkurencyjności za spełnioną,
b) nie wpłynie żadna oferta – dopuszcza się zawarcie umowy z wykonawcą wybranym
bez zachowania procedury, przy czym zawarcie umowy z podmiotem powiązanym, jest
dopuszczalne wyłącznie za zgodą właściwej instytucji będącej stroną umowy.
Kontrola zamówień publicznych w ramach PO WER
przeprowadzana przez Instytucję Pośredniczącą
Dokumenty:
- umowa o dofinansowanie projektu
Beneficjent zobowiązuje się poddać kontroli dokonywanej przez IP
w zakresie prawidłowości realizacji Projektu.
Na podstawie czynności kontrolnych uprawnionych organów może
zostać stwierdzone, iż dofinansowanie jest wykorzystane
z naruszeniem procedur (wytyczne, ustawa Pzp). IP wzywa
Beneficjenta do zwrotu całości lub części dofinansowania wraz z
odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych
liczonymi od dnia przekazania środków lub do wyrażenia zgody na
pomniejszenie wypłaty kolejnej transzy dofinansowania.
Kontrola zamówień publicznych w ramach PO WER
przeprowadzana przez Instytucję Pośredniczącą
- Wytyczne w zakresie kontroli dla PO WER 2014 – 2020, w tym lista
sprawdzająca do kontroli na miejscu projektu
Standardowo w trakcie kontroli w siedzibie Beneficjenta kontroli podlegają
m.in. następujące obszary kontrolne: poprawność udzielania zamówień
publicznych i poprawność stosowania zasady konkurencyjności.
Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz
Funduszu Spójności na lata 2014-2020.
Lista sprawdzająca stanowiąca załącznik do ww. Wytycznych w zakresie
kontroli zawiera wszystkie kwestie związane z kontrolą udzielania zamówień
publicznych i poprawności stosowania zasady konkurencyjności (pkt 4 i 6 w
Liście sprawdzającej).
Kontrola zamówień publicznych w ramach PO WER
przeprowadzana przez Instytucję Pośredniczącą
- Wytyczne w zakresie sposobu korygowania i odzyskiwania nieprawidłowych wydatków oraz
raportowania nieprawidłowości w ramach programów operacyjnych polityki spójności na lata
2014-2020
Jeżeli na podstawie wniosków o płatność lub czynności kontrolnych uprawnionych organów
zostanie stwierdzone, że dofinansowanie jest:
1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem,
2) wykorzystane z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 184 ustawy z dnia 27 sierpnia
2009 r. o finansach publicznych,
3) pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości.
Instytucja Pośrednicząca wzywa Beneficjenta do zwrotu całości lub części dofinansowania wraz z
odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych liczonymi od dnia przekazania
środków lub do wyrażenia zgody na pomniejszenie wypłaty kolejnej należnej mu transzy
dofinansowania.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości po zatwierdzeniu wniosku o płatność zachodzi
konieczność nałożenia korekty finansowej na wydatki w ramach projektu. Wiąże się to z
obniżeniem całkowitej kwoty współfinansowania UE dla danego projektu o kwotę nałożonej
korekty. Beneficjent w miejsce nieprawidłowych wydatków nie ma już możliwości przedstawienia
do współfinansowania innych wydatków kwalifikowalnych, nieobarczonych błędem.
Kontrola zamówień publicznych w ramach PO WER
przeprowadzana przez Instytucję Pośredniczącą
Kwota korekty powinna być równa kwocie nieprawidłowo poniesionego wydatku w
wysokości odpowiadającej wartości wkładu z budżetu UE. Dla jej właściwego
określenia konieczne jest uwzględnienie stopy współfinansowania dla danego
projektu.
Wysokość korekty należy wówczas obliczyć według następującego wzoru:
Kk = Nw* S%
gdzie:
Kk – kwota korekty,
Nw – nieprawidłowy wydatek,
S – stopa współfinansowania UE określona procentowo
Kontrola zamówień publicznych w ramach PO WER
przeprowadzana przez Instytucję Pośredniczącą
W obszarze zamówień publicznych, gdy precyzyjne określenie wysokości
nieprawidłowych wydatków nie jest możliwe, wówczas, kierując się ogólną Zasadą
sformułowaną w art. 143 rozporządzenia ogólnego, należy zastosować korektę w wysokości
proporcjonalnej do charakteru i wagi popełnionej nieprawidłowości, uwzględniając przy
tym straty poniesione przez fundusze polityki spójności. W przypadku, gdy tego rodzaju
nieprawidłowość dotyczy zamówień publicznych, należy zastosować stawkę procentową
korekty określoną w taryfikatorze, pamiętając o konieczności uwzględnienia stopy
współfinansowania UE dla projektu. W takiej sytuacji korekta nakładana jest na całość
wydatków kwalifikowalnych dotyczących zamówienia dotkniętego nieprawidłowością
i należy określić ją w następujący sposób:
Kk = ∑Kw* S% * T%
gdzie:
Kk – kwota korekty,
∑Kw – suma wydatków kwalifikowalnych w zamówieniu,
S – stopa współfinansowania UE określona procentowo,
T% - stawka procentowa korekty określona w taryfikatorze.
Kontrola zamówień publicznych w ramach PO WER
przeprowadzana przez Instytucję Pośredniczącą
Zapis z umowy o dofinansowanie:
Instytucja Pośrednicząca w przypadku stwierdzenia naruszenia przez Beneficjenta udzielenia w projekcie
zamówień w ramach Pzp/ zasady konkurencyjności może dokonywać korekt finansowych zgodnie z
rozporządzeniem wydanym na podstawie art. 24 ust. 13 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach
realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 201420120. Korekty finansowe obejmują całość wydatku.
Rządowe Centrum Legislacji: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12275602
Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie warunków obniżania wartości
korekt finansowych oraz wartości wydatków poniesionych nieprawidłowo związanych z udzielaniem
zamówień.
W projekcie wskazano korekty procentowe za poszczególne naruszenia Pzp/ zasady konkurencyjności.
Za nienależyte wykonanie zamówień, Beneficjent stosuje kary, które wskazane są w umowie zawieranej
z wykonawcą. W sytuacji niewywiązania się przez wykonawcę z warunków umowy o zamówienie przy
jednoczesnym niezastosowaniu kar umownych, Instytucja Pośrednicząca może uznać część wydatków
związanych z tym zamówieniem za niekwalifikowalne.
Beneficjent ma obowiązek zawierania w umowach informacji nt. kar umownych za nienależyte/
nieterminowe wykonanie umowy.
Dziękuję za uwagę
Ministerstwo Zdrowia
Departament Funduszy Europejskich
Download