Inżynierskie zastosowania statystyki 4 Zagadnienia: Zmienna losowe typu dyskretnego, funkcja prawdopodobieństwa, rozkład dwumianowy (Bernoulliego), liniowe przekształcenie zmiennej losowej, funkcja zmiennej losowej, rozkład normalny, zmienna losowa standaryzowana, kwantyl, współczynnik asymetrii i kurtoza, dwuwymiarowa zmienna losowa typu ciągłego i dyskretnego: dystrybuanta i gęstość oraz ich własności, rozkład łączny i brzegowy, niezależność zmiennych losowych. 1. Niech P (X = −2) = P (X = 2) = 1/6, P (X = 0) = 2/3. Wyznacz rozkład zmiennej losowej Y = |X|. 2. Wyznaczyć rozkład zmiennej losowej Y = 3X − 5, jeżeli X ma rozkład wykładniczy z parametrem λ. 3. Zmienna losowa X ma rozkład normalny N (m, σ). Znaleźć rozkłady zmiennych losowych (a) Y = aX + b, gdzie a i b są stałymi i a 6= 0, X −m , (b) U = σ (c) Z = X 2 . 4. Oddano strzał w kierunku (nieskończonego) płotu, przy czym kąt strzału θ pomiędzy torem kuli a prostopadłą do płotu ma rozkład jednostajny na przedziale (−π/2, π/2). Wyznaczyć rozkład odległości X punktu trafienia od punktu odniesienia, w który trafia się gdy θ = 0. X d θ 5. Korzystając z tablic rozkładu normalnego obliczyć kwantyl rzędu 1 − α dla α = 0,1 oraz dla α = 0,5 dla zmiennej losowej (a) X ∼ N (0, 1), (b) X ∼ N (−0,5, 2), 6. Wyznacz E(X) D2 (X) dla zmiennej losowej X o rozkładzie Bernoulliego. 1 7. Wyznacz współczynnik asymetrii i kurtozę dla rozkładu wykładniczego. 8. Wyznacz stałą c, aby funkcja: c(x2 + y 2 ) dla (x, y) ∈ K, f (x, y) = 0 w przeciwnym wypadku, gdzie K = {(x, y) ∈ R2 : 0 ≤ x ≤ 1, x − 1 ≤ y ≤ 1 − x}, była funkcją gęstości dwuwymiarowej zmiennej losowej (X, Y ). 9. Niezależne zmienne losowe X i Y mają następujące rozkłady prawdopodobieństwa: P (X = 0) = 1/3, P (X = 1) = 2/3 P (Y = 0) = 3/4, P (Y = 1) = 1/4. Wyznacz: (a) łączny rozkład prawdopodobieństwa pary zmiennych losowych (X, Y ), (b) rozkład prawdopodobieństwa zmiennej losowej Z = X + Y . 10. Niezależne zmienne losowe X i Y mają następujące rozkłady prawdopodobieństwa: X P −1 0 1 0,2 0,3 0,5 Y P 0 0,2 1 2 3 4 0,3 0,1 0,3 0,1 Wyznacz: (a) rozkład łączny (X, Y ), (b) rozkład zmiennej losowej Z = X + Y , (c) P (X > 1, Y < 2). 11. Dwuwymiarowa zmienna losowa (X, Y ) ma funkcję gęstości: cx(x − y) dla (x, y) ∈ K, f (x, y) = 0 w przeciwnym wypadku, gdzie K = {(x, y) ∈ R2 : 0 ≤ x ≤ 2, −x ≤ y ≤ x}. Wyznacz: (a) stałą c, (b) rozkłady brzegowe X i Y — sprawdź, czy X i Y są niezależne. 12. Dwuwymiarowa zmienna losowa (X, Y ) ma rozkład jednostajny na obszarze [0, 1]×[0, 1]. Wyznacz dystrybuantę tej zmiennej losowej. 13. Dwuwymiarowa zmienna losowa (X, Y ) ma następujący łączny rozkład prawdopodobieństwa (a) Sprawdź, czy X i Y są niezależne, (b) Oblicz E(Z) i D2 (Z), gdzie Z = 2X + Y . 2 X/Y 0 1 1 0,3 0,2 2 3 0,2 0,1 0,1 0,1 14. Wyznacz stałą c, aby funkcja f (x, y) = c dla |x| < 1 i |y| < 1, 0 w przeciwnym wypadku, była funkcją gęstości prawdopodobieństwa dwuwymiarowej zmiennej losowej (X, Y ). Policz: (a) P (X > 0, Y > 0) (b) P (X > Y ) Jacek Cichosz 3