TREŚĆ UMOWY O PRACĘ : Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności: 1) rodzaj pracy, 2) miejsce wykonywania pracy, 3) wynagrodzenie wynagrodzenia, za pracę, ze wskazaniem składników 4) wymiar czasu pracy, 5) termin rozpoczęcia pracy. 1 MINIMALNE WYNAGRODZENIE Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę - w 2016 r. wynagrodzenie minimalne wynosi 1 850 zł brutto. Wysokość wynagrodzenia pracownika w okresie jego pierwszego roku pracy nie może być niższa niż 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2016 r. – 1 480zł). Rodzaje umów o pracę (art. 25 § 1 K.p.): • na okres próbny • na czas określony • na czas nieokreślony UMOWA O PRACĘ NA OKRES PRÓBNY: - zawierana w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania pracy określonego rodzaju, - zawierana maksymalnie na okres 3 miesięcy, - okres wypowiedzenia wynosi: 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni, 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie, 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące. UMOWA O PRACĘ NA CZAS OKREŚLONY: - wypowiedzenie nie wymaga podania uzasadnienia, - okres zatrudnienia na podstawie umowy na czas określony, jak również łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać 3 (art. 25(1) § 1 K.p.). UMOWA O PRACĘ NA CZAS NIEOKREŚLONY: - ma charakter bezterminowy, - długość okresu wypowiedzenia jest uzależniona od okresu zatrudnienia: 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy, 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata, - wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony wymaga podania uzasadnienia. SPOSOBY ROZWIĄZYWANIA UMÓW O PRACĘ: • • • • porozumienie stron, z zachowaniem okresu wypowiedzenia, bez zachowania okresu wypowiedzenia, z upływem czasu, na jaki została zawarta. ZAKRES ZMIAN DOTYCZĄCYCH UMÓW TERMINOWYCH Nowelizacja Kodeksu pracy, która weszła w życie w dniu 22 lutego 2016 r., na podstawie ustawy z dnia 25.06.2015 r. przewiduje następujące kierunki zmian w zatrudnieniu na podstawie umów terminowych: 1. wykreślenie umów zawieranych na czas wykonania określonej pracy, z zastrzeżeniem, że do umów trwających w dniu wejścia w życie zmian, stosuje się przepisy dotychczasowe, 2. zmiana zasad zatrudniania na podstawie umów zawieranych na okres próbny, 3. wprowadzenie limitu w postaci ograniczenia czasookresu zatrudnienia na podstawie kolejno zawieranych umów na czas określony oraz zmiana limitu ilości zawieranych umów na czas określony, 8 ZAKRES ZMIAN DOTYCZĄCYCH UMÓW TERMINOWYCH 4. likwidacja regulacji, zgodnie z którą wypowiedzenie umowy na czas określony jest możliwe tylko wtedy, gdy została ona zawarta na okres powyżej 6 miesięcy i zastrzeżono możliwość jej wypowiedzenia, 5. zrównanie okresów wypowiedzenia umów na czas określony z umowami zawieranymi na czas nieokreślony, 6. uchylenie odrębnego, wynoszącego 3 dni robocze, okresu wypowiedzenia umowy na zastępstwo. Umowa na czas określony zawierana w tym celu, od 22 lutego 2016 r. będzie wypowiadana na zasadach dotyczących zwykłych umów na czas określony, 7. wprowadzenie regulacji dotyczącej zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia – art. 36(2) k.p. 9 ZMIANY W UMOWACH NA OKRES PRÓBNY Zgodnie z nowelizacją (nowe brzmienie przepisu): Art. 25. § 2. Umowę o pracę na okres próbny, nieprzekraczający 3 miesięcy, zawiera się w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia do wykonywania pracy określonego rodzaju. § 3. Ponowne zawarcie umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem jest możliwe: 1) jeżeli pracownik ma być zatrudniony do wykonywania innego rodzaju pracy; 2) po upływie co najmniej 3 lat od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę, jeżeli pracownik ma być zatrudniony do wykonywania tego samego rodzaju pracy; w tych okolicznościach dopuszczalne jest nie więcej niż jednokrotne ponowne zawarcie umowy na okres próbny. 10 ZMIANY W UMOWACH NA CZAS OKREŚLONY Zgodnie z nowelizacją: nowe brzmienie art. 251.Kodeksu pracy : Art. 251. § 1. Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech. (czyli dwa rodzaje limitów: co do czasu zatrudnienia i co do ilości umów oraz likwidacja zasady „trzeciej umowy” jako umowy zawartej na czas nieokreślony)! § 2. Uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się za zawarcie, od dnia następującego po dniu, w którym miało nastąpić jej rozwiązanie, nowej umowy o pracę na czas określony w rozumieniu § 1. 11 ZMIANY W UMOWACH NA CZAS OKREŚLONY UWAGA ! Konsekwencje naruszenia limitu: „Art. 251.§ 3. Jeżeli okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony jest dłuższy niż ten, o którym mowa w § 1, lub jeżeli liczba zawartych umów jest większa niż liczba umów określona w tym przepisie, uważa się, że pracownik, odpowiednio od dnia następującego po upływie okresu, o którym mowa w § 1, lub od dnia zawarcia czwartej umowy o pracę na czas określony, jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony”. Skutek ten wynika z mocy prawa czyli jest niezależny od woli stron stosunku pracy !! 12 ZMIANY W UMOWACH NA CZAS OKREŚLONY Wyłączenie limitu: „Art. 251 § 4. Przepisu § 1 nie stosuje się do umów o pracę zawartych na czas określony: 1) w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, 2) w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym: - sezonowość oznacza wykonywanie pracy wyłącznie przez określoną część roku; taka praca może być związana z warunkami atmosferycznymi, bądź z charakterem działalności, - prace dorywcze, to prace wykonywane przez krótki czas, kilku czy kilkunastu dni, np. w związku z czasowym, większym zapotrzebowaniem na pracę, 13 3) w celu wykonywania pracy przez okres kadencji, 4) gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie - jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy; Zawarcie takiej umowy jest zatem możliwe gdy spełnione są łącznie następujące warunki: istnieją obiektywne przyczyny uzasadniające zawarcie takiej umowy – obiektywne przyczyny mogą dotyczyć zarówno samego pracodawcy( np. większa liczba zamówień wynikająca z zawarcia długookresowej umowy dostawy) lub prowadzonej przez pracodawcę działalności (prowadzenie inwestycji o określonych ramach czasowych); przyczyny te leżą po stronie pracodawcy; zapotrzebowanie na taką czasową pracę jest rzeczywiste; zapotrzebowanie ma charakter okresowy; dodatkowo wszystkie okoliczności zawarcia umowy powinny wskazywać na niezbędność stosowania takiej formy zatrudnienia; ZMIANY W UMOWACH NA CZAS OKREŚLONY Zgodnie z nowelizacją w art. 29 po § 1 (który stanowi o elementach (składnikach) umowy o pracę) dodaje się § 11 w brzmieniu: "W przypadku zawarcia umowy o pracę na czas określony w celu, o którym mowa w art. 251 § 4 pkt 1-3, lub w okolicznościach, o których mowa w art. 251 § 4 pkt 4, w umowie określa się ten cel (pkt 1-3) lub te okoliczności (pkt 4), przez zamieszczenie informacji o przyczynach obiektywnie uzasadniających zawarcie takiej umowy." Kodeks nie zawiera regulacji o konsekwencjach braku takiego zapisu. 15 ZMIANY W UMOWACH NA CZAS OKREŚLONY „§ 5. Pracodawca zawiadamia właściwego okręgowego inspektora pracy, w formie pisemnej lub elektronicznej, o zawarciu umowy o pracę, o której mowa w § 4 pkt 4, wraz ze wskazaniem przyczyn zawarcia takiej umowy, w terminie 5 dni roboczych od dnia jej zawarcia”. UWAGA!! Nowelizacja zakłada, że brak ww. zawiadomienia stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika (czyli zagrożenie karą grzywny). 16 PRZEPISY PRZEJŚCIOWE Zgodnie z nowelizacją (art.15 ust 1 i 2 ustawy)- przepisy przejściowe: Strony trwających w dniu 22.02.2016 r. umów o pracę na czas określony zawartych w celu określonym w art. 251 § 4 pkt 1-3 lub w okolicznościach, opisanych art. 251 § 4 pkt 4 „nowych” przepisów, w terminie 3 miesięcy od tego dnia uzupełnią te umowy o informacje, o których mowa w art. 29 § 11 „nowych” przepisów. W przypadku umowy o pracę na czas określony, zawartej w celu, o którym mowa w art. 251 § 4 pkt 4 „nowych” przepisów(….), trwającej w dniu 22.02.2015 r., pracodawca zawiadamia właściwego OIP-a, w formie pisemnej lub elektronicznej, o takiej umowie wraz ze wskazaniem przyczyn jej zawarcia, w terminie 5 dni roboczych od dnia uzupełnienia umowy o pracę o informacje o przyczynach zawarcia tej umowy (obiektywne przyczyny). 17 PRZEPISY PRZEJSCIOWE – LIMIT 33 MIESIĘCY I 3 UMÓW Stosowanie limitów "33 i 3" wobec umów na czas określony trwających w dniu 22 lutego 2016 r. » stosuje się limit max. 33-miesięcznego zatrudnienia na podstawie takiej umowy lub umów, przy czym okres tych 33 miesięcy będzie liczony od 22.02.2016 r. Po upływie 33 miesięcy od tej daty umowa, o ile będzie jeszcze trwała, będzie traktowana jak umowa na czas nieokreślony. » umowa będzie traktowana jako pierwsza lub druga umowa na czas określony - dla potrzeb stosowania limitu „3 umów” przy czym umowa na czas określony trwająca w dniu 22.02.2016 r. będzie traktowana jako druga umowa, jeżeli została zawarta przed upływem miesiąca od zakończenia pierwszej umowy na czas określony, w okresie obowiązywania „starych” przepisów (art.14 ust 4). 18 PRZEPISY PRZEJŚCIOWE - WYPOWIEDZENIE Wypowiedzenie w świetle przepisów przejściowych (art.14 nowelizacji): » Do umów o pracę na czas określony trwających w dniu wejścia w życie nowelizacji, tj. w dniu 22 lutego 2016 r., które zostały wypowiedziane przed tym dniem, stosuje się dotychczasowe przepisy o wypowiadaniu takich umów (art.14 ust 1). » Do umów o pracę na czas określony trwających w dniu 22 lutego 2016 r., które zostały zawarte na czas do 6 miesięcy albo na okres dłuższy, ale bez zastrzeżenia możliwości ich wypowiedzenia, stosuje się dotychczasowe przepisy w zakresie dopuszczalności wypowiedzenia takich umów (art.14 ust 2). » Przy wypowiadaniu umów na czas określony trwających w dniu 22 lutego 2016 r., które zostały zawarte na okres dłuższy niż 6 miesięcy i co do których strony przewidziały możliwość ich wypowiedzenia, stosuje się nowe okresy wypowiedzenia. Staż zakładowy, od którego zależy długość 19 wypowiedzenia, ustala się jednak od dnia 22 lutego 2016 r.(art.14 ust 3) PRZEPISY PRZEJŚCIOWE - WYPOWIEDZENIA Nowelizacja spowoduje, że zrównanie długości okresów wypowiedzenia umów zawartych na czas określony z okresami wypowiedzenia dla umów na czas nieokreślony, które wynoszą: - 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, - 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy, - 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata. W tym kontekście : „O długości okresów wypowiedzenia decyduje okres zatrudnienia u danego pracodawcy liczony od dnia zawarcia umowy o pracę do daty jej rozwiązania z upływem okresu wypowiedzenia.” wyrok SN z dnia 11 maja 1999 r. I PKN 34/99 20 DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA OBECNOŚĆ I UWAGĘ 21