POTRZEBA INNOWACJI W OCHRONIE ROŚLIN ROLNICZYCH WYNIKAJĄCA Z OGRANICZEŃ SUBSTANCJI CZYNNYCH WPROWADZANYCH PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ WODR - Sielinko 2017 r. Prof. dr hab. Marek Mrówczyński Inż. Henryk Wachowiak Instytut Ochrony Roślin-PIB, Poznań Informacje wstępne • Dyrektywa 91/414 spowodowała wycofanie ponad 70% substancji czynnych w UE, najwięcej wycofań miało miejsce w latach 2004 – 2010. • W UE liczba substancji czynnych wynosiła około 1000, obecnie jest prawie 500, w Polsce 400. • W USA było około 1000 aktualnie jest ponad 1300. • Mniej substancji czynnych to większe problemy z ochroną roślin oraz brak konkurencyjności produkcji • Plany dalszego wycofania kolejnych substancji czynnych: • karbendazym wycofany od połowy 2016roku, • brak możliwości stosowania neonikotynoidów Domniemane przyczyny ewentualnego wycofania substancji czynnych środków ochrony roślin (wg Crop Protection Technology, 2015) Środki ochrony roślin Zaburzenie gospodarki hormonalnej ssaków Insektycydy Fungicydy Herbicydy Regulatory wzrostu Inne RAZEM 8 28 19 1 1 57 Wpływ na środowisko 3 3 8 14 Wpływ na zapylacze (neonikotynoidy) 4 4 Razem 15 31 27 1 1 75 Substancje czynne środków ochrony roślin, które mogą zostać wycofane w Unii Europejskiej i Polsce Środki ochrony roślin Insektycydy Fungicydy Herbicydy Regulatory wzrostu Inne RAZEM Unia Europejska 15 31 27 1 1 75 Polska 11 24 18 1 0 54 FUNGICYDY (Zaburzacze hormonalne przewidziane do ewentualnego wycofania przez UE w 2017 r.) Substancja czynna boskalid hydroksyquinolina iprodion maneb mankozeb metiram myklobutanil tebukonazol tetrakonazol tiofanat metylu tiuram Razem Liczba zarejestrowanych ś.o.r. w Polsce Przykłady fungicydów 14 6 55 1 1 86 7 15 12 197 Ventur 300 SC Rovral 500 SC Dithane 75 WG Polyram 70 WG Systemi 125 SL Tarcza 060 FS Eminent 125 ME Funaben Plus 02 WS Zapraw Nasienna T - HERBICYDY (Zaburzacze hormonalne przewidziane do ewentualnego wycofania przez UE w 2017 r.) Substancja czynna 2,4 – D desmedifam fenmedifam lenacyl oksadiazon pendimetalina propyzamid tepraloksydim tralkoksydim triflusulfuron metylu Razem Liczba zarejestrowanych ś.o.r. w Polsce Przykłady herbicydów 38 17 23 4 22 6 5 113 Aminopielik D Desmedifam 160 EC Kontakt 320 SC Venzar 500 SC Stomp 400 SC Kerb 50 WP Safari 50 WG - ZOOCYDY (Zaburzacze hormonalne przewidziane do ewentualnego wycofania przez UE w 2017 r.) Substancja czynna alfa-cypermetryna flubendiamid malation spirodiklofen ziram Razem Liczba zarejestrowanych ś.o.r. w Polsce Przykłady zoocydów 44 1 2 1 48 Fastac 100 EC Fyfanon 440 EW Envidor 240 SC Korit 420 FS - Substancje czynne insektycydów, które mogą zostać wycofane z ochrony roślin rolniczych w Polsce Grupy chemiczne Chloronikotynyle Substancje czynne imidachlopryd tiachlopryd Fosforoorganiczne Karbaminiany Laktony Neonikotynoidy Pyretroidy dimetoat metiokarb spinosad chlotianidyna tiametoksam beta-cyflutryna deltametryna esfenwalerat lambda-cyhalotryna Razem - 6 11 Rośliny Liczba uprawne insektycydów burak, jęczmień, pszenica 10 ziemniak burak, groch, kukurydza, rzepak, 4 ziemniak burak, jęczmień, pszenica 10 kukurydza 1 ziemniak 1 burak, ziemniak 3 burak, ziemniak 3 bobik, burak, groch, jęczmień, 9 pszenica, rzepak, ziemniak burak, groch, jęczmień, pszenica, 17 rzepak, ziemniak pszenica, pszenżyto, rzepak 1 kukurydza, jęczmień, pszenica, 21 pszenżyto, rzepak, ziemniak, żyto 10 80 Substancje czynne fungicydów, które mogą zostać wycofane z ochrony roślin rolniczych w Polsce Grupy Chemiczne Benzimidazole Dikarboksymidy Ditiokarbaminiany Substancje czynne tiofanat metylowy iprodion mankozeb metiram tiuram Rośliny uprawne burak, jęczmień, pszenica, pszenżyto, rzepak, żyto bobik, rzepak pszenica, ziemniak ziemniak burak, groch, kukurydza, owies, pszenica, pszenżyto, rzepak, żyto Fenoksychinony Ftalimidy Imidazole Mandelamidy Oksazolidyny Pochodne aniliny Sililoamidy Triazole chinoksyfen folpet prochloraz mandipropamid hymeksazol fluazynam siltiofam cyprokonazol difenokonazol jęczmień, pszenica jęczmień, pszenica, ziemniak jęczmień, pszenica, pszenżyto, rzepak, żyto ziemniak burak ziemniak pszenica jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, rzepak, żyto groch, jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, rzepak, ziemniak, żyto 1 2 29 3 1 15 1 10 20 epoksykonazol burak, jęczmień, owies, kukurydza, pszenica, pszenżyto, żyto 42 fluchinkonazol metkonazol propikonazol protiokonazol tebukonazol jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, pszenica, pszenżyto, rzepak, żyto jęczmień, kukurydza, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, rzepak burak, jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, rzepak, żyto 2 7 23 19 75 tetrakonazol triadimenol tritikonazol 23 burak, jęczmień, pszenica, rzepak, żyto jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, kukurydza, owies, pszenica, pszenżyto, żyto 10 6 3 8 340 Razem – 11 Liczba fungicydów 13 4 51 1 4 Substancje czynne herbicydów, które mogą zostać wycofane z ochrony roślin rolniczych w Polsce Grupy chemiczne Acetamidy Arylofenoksykwasy Substancje czynne Rośliny uprawne kukurydza, rzepak bobik, burak, groch, len, lucerna, łubiny, rzepak, ziemniak, Liczba herbicydów Chloroacetamidy Dinitraniliny dimetenamid P fluazyfop- P butylu metolachlor - S pendimetalina Fenoksykwasy Fenylopirazoliny Kwasy aminofosforowe MCPB groch pinoksaden jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto glufosynat amonu ziemniak 1 5 1 glifosat przed wschodami, przed zbiorem, ściernisko, uprawki pożniwne, ugory 65 Pochodne benzofuranu etofumesat burak 25 Pochodne kwasu pirydynokarboksylowego chlopyralid fluroksypyr burak, pszenica, rzepak jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, użytki zielone żyto 24 26 Pochodne mocznika pikloram chlorotoluron linuron gorczyca, rzepak jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto bobik, groch, kukurydza, len, soja, ziemniak 14 8 11 Sulfonylomoczniki Triazynony triflusulfuron metrybuzyna burak jęczmień, pszenica, pszenżyto, soja, ziemniak, żyto 5 11 Triazyny Uracyle Razem 14 terbutylazyna lenacyl 18 kukurydza burak 16 4 244 burak, groch, kukurydza bobik, groch, kukurydza, pszenica, pszenżyto, ziemniak, żyto 17 4 1 3 20 Liczba zarejestrowanych środków do ochrony roślin rolniczych Wyszczególnienie Aktualna rejestracja Fungicydy Herbicydy Insektycydy Moluskocydy Nematocydy Regulatory wzrostu Łącznie 462 695 167 18 2 74 1418 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 122 451 87 18 2 66 744 Redukcja (%) 74 35 48 0 0 14 48 Zaprawy nasienne stosowane w Polsce do ochrony roślin rolniczych Zaprawy nasienne Choroby grzybowe Choroby grzybowe i szkodniki Szkodniki Łącznie Aktualna rejestracja 55 3 8 66 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 12 0 1 13 Liczba zarejestrowanych środków do ochrony roślin pszenicy ozimej Wyszczególnienie Fungicydy nalistne i zaprawy Herbicydy Insektycydy nalistne i zaprawy Moluskocydy Regulatory wzrostu Łącznie Aktualna rejestracja 277 321 78 6 55 739 Po wycofaniu substancji czynnych 64 196 25 10 41 336 Substancje czynne insektycydów, które mogą zostać wycofane z ochrony zbóż w Polsce Grupy chemiczne Chloronikotynyle Fosforoorganiczne Pyretroidy Substancje czynne imidachlopryd dimetoat beta-cyflutryna deltametryna esfenwalerat lambda-cyhalotryna Rośliny uprawne jęczmień, pszenica jęczmień, pszenica jęczmień, pszenica jęczmień, pszenica pszenica, pszenżyto jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto Substancje czynne fungicydów, które mogą zostać wycofane z ochrony zbóż w Polsce Grupy chemiczne Benzimidazole Substancje czynne karbendazym tiofanat metylowy Ditiokarbaminiany mankozeb tiuram Fenoksychinony chinoksyfen Ftalimidy folpet Imidazole prochloraz Sililoamidy siltiofam Triazole cyprokonazol difenokonazol epoksykonazol fluchinkonazol metkonazol propikonazol protiokonazol tebukonazol tetrakonazol triadimenol tritikonazol Rośliny uprawne jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto pszenica, ziemniak owies, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, pszenica jęczmień, pszenica jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto pszenica jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, pszenica, żyto jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, żyto Jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, żyto Substancje czynne herbicydów, które mogą zostać wycofane z ochrony zbóż w Polsce Grupy chemiczne Dinitraniliny Fenylopirazoliny Kwasy aminofosforowe Substancje czynne pendimetalin pinoksaden glifosat Pochodne kwasu pirydynokarboksylowego Pochodne mocznika Triazynony chlopyralid fluroksypyr chlorotoluron metrybuzyna Rośliny uprawne pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto przed wschodami, przed zbiorem, ściernisko, uprawki pożniwne, ugory pszenica jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto Liczba zoocydów zarejestrowanych w Polsce do zwalczania szkodników pszenicy ozimej Szkodniki Mszyce Skrzypionki Ślimaki Aktualna rejestracja 59 69 1 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 21 25 1 Liczba insektycydów zarejestrowanych w Polsce do ochrony pszenicy ozimej Wyszczególnienie Insektycydy nalistne i zaprawy Substancje czynne Grupy chemiczne Aktualna rejestracja 78 12 4 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 26 6 3 Liczba fungicydów zarejestrowanych w Polsce do zwalczania chorób grzybowych pszenicy ozimej Choroby grzybowe Łamliwości Mączniak prawdziwy Rdze Septoriozy Fuzariozy Aktualna rejestracja 53 214 181 92 95 Po ewentualnym wycofaniu substancjii czynnych 5 55 39 31 20 Liczba fungicydów zarejestrowanych w Polsce do ochrony pszenicy ozimej Wyszczególnienie Fungicydy nalistne i zaprawy Substancje czynne Grupy chemiczne Aktualna rejestracja 277 51 22 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 64 33 15 Liczba herbicydów zarejestrowanych w Polsce do zwalczania chwastów w pszenicy ozimej Chwasty Chaber bławatek Gwiazdnica pospolita Jasnoty Maki Miotła zbożowa Ostrożeń polny Owies głuchy Przetaczniki Przytulia czepna Rdesty Rumiany Tasznik pospolity Aktualna rejestracja 112 250 200 175 104 68 12 164 196 155 129 227 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 69 137 113 123 69 33 5 100 116 90 85 129 Liczba herbicydów zarejestrowanych w Polsce do ochrony pszenicy ozimej Wyszczególnienie Herbicydy Substancje czynne Grupy chemiczne Aktualna rejestracja 321 36 21 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 172 29 14 Liczba zarejestrowanych środków do ochrony roślin rzepaku ozimego Aktualna rejestracja 103 181 107 14 7 412 Wyszczególnienie Fungicydy nalistne i zaprawy Herbicydy Insektycydy Moluskocydy Regulatory wzrostu Łącznie Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 24 86 51 8 7 176 Liczba zapraw nasiennych stosowanych w Polsce do ochrony rzepaku ozimego Zaprawy nasienne Choroby grzybowe Choroby grzybowe i szkodniki Szkodniki Rejestracja przed 1 grudniem 2013 r. Aktualna rejestracja 1 1 1 0 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 0 0 5 0 0 Liczba substancji czynnych insektycydów nalistnych oraz zapraw nasiennych, które mogą być wycofane z ochrony rzepaku ozimego w Polsce Grupy chemiczne Substancje czynne Insektycydy nalistne Chloronikotynyle imidachlopryd tiachlopryd chlotianidyna tiametoksam beta-cyflutrina deltametryna esfenwalenat lambdacyhalotryna 8 0 3 0 0 5 13 1 19 Zaprawy nasienne wycofane od 1 grudnia 2013 r. 4 0 1 1 0 0 0 0 41 6 Neonikotynoidy Pyretroidy Razem ESTA – Europejska Gwarancja Jakości Zaprawiania Nasion Certyfikat ESTA w Polsce nadzorowany przez Polską Izbę Nasienną (PIN) oraz PCA Zaprawianie neonikotynoidami tylko przez firmy posiadające certyfikat ESTA Aktualnie 5 firm w Polsce posiada certyfikat ESTA • rzepak – OBROL i Rapool (IHAR Strzelce w trakcie akredytacji), • zboża – Agromor, KWS (HR Strzelce, Smolice i PHR w trakcie akredytacji), • bobowate – Agromor (PHR w trakcie akredytacji), • pszenica – Przeworno, • burak cukrowy – HBC Kutno (w trakcie akredytacji) Dodatek polimerów do zapraw nasiennych zapobiega pyleniu. Liczba substancji czynnych fungicydów nalistnych oraz zapraw nasiennych, które mogą być wycofane z ochrony rzepaku ozimego w Polsce Grupy chemiczne Benzimidazole Dikarboksymidy Ditiokarbaminiany Imidazole Triazole Razem Substancje czynne tiofanat metylowy iprodion tiuram prochloraz cyprokonazol difenokonazol metkonazol protiokonazol tebukonazol tetrakonazol 10 Fungicydy nalistne 5 Zaprawy nasienne 0 2 0 14 1 9 4 4 41 4 84 0 1 0 0 1 Liczba substancji czynnych herbicydów, które mogą być wycofane z ochrony rzepaku ozimego w Polsce Grupy chemiczne Acetamidy Aminofosfoniany Arylofenoksykwasy Pochodne kwasu pirydynokarboksylowego Razem Substancje czynne dimetenamid - P glifosat fluazyfop – P butylu chlopyralid pikloram 5 Herbicydy 3 54 1 22 13 93 Koszty zwalczania jesiennych szkodników rzepaku ozimego w Polsce (zł/ha) Wyszczególnienie Zaprawy nasienne Zwalczanie pchełek Zwalczanie gnatarza rzepakowca i pchełek Zw mszyc + pchełek i gnatarza rzepakowca Zaprawa nasienna + zaprawienie 30 - Koszt techniki opryskiwania Insektycydy fosforoorganiczne pyretroidy 60 120 180 50 100 20 20 20 Łączne koszty 30 80 190 300 Koszty zwalczania słodyszka rzepakowego w zależności od programu ochrony (zł/ha) Grupa chemiczna insektycydu Pyretroid Koszty programu Pyretroid + fosforoorganiczny + neonikotynoidy Koszty programu Fosforoorganiczne + neonikotynoidy + oksadiazyny Koszty programu Pyretroid + mieszanina (chloronikotynyle+pyretroid) Koszty programu Fosforoorganiczne + pirydyny Koszty programu Substancja czynna cypermetryna deltametryna x + chloropiryfos + acetamipryd chloropiryfos + acetamipryd + indoksakarb lambda-cyhalotrynax + tiachloprydx + deltametrynax chloropiryfos + pimetrozyna X - substancja czynna przewidziana do ewentualnego wycofania Koszt insektycydu 20 20 20 26 50 96 26 50 65 141 20 56 Koszt techniki opryskiwania 60 60 60 60 60 180 60 60 60 180 60 60 Łączne koszty ochrony 80 80 80 86 110 276 86 110 125 321 80 116 76 26 51 77 120 60 60 120 196 86 111 197 Derogacje zakazu stosowania w rzepaku zapraw neonikotynoidowych Państwa UE Bułgaria Dania Estonia Finlandia Litwa Łotwa Węgry Wielka Brytania 2015 2016 2017 + + + + + + + + + + + - + + + + - Rzepak jary – wszystkie kraje oprócz Wielkiej Brytanii Liczba zarejestrowanych środków do ochrony roślin kukurydzy Aktualna rejestracja 17 157 15 189 Wyszczególnienie Fungicydy nalistne i zaprawy Herbicydy Insektycydy nalistne i zaprawy Łącznie Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 3 89 4 96 Koszty zwalczania szkodników kukurydzy w Polsce (zł/ha) Wyszczególnienie Zaprawax nasienna + zaprawienie 50 - Zaprawianie ziarna Zwalczanie ploniarki zbożówki Zwalczanie ploniarki zbożówki Zwalczanie stonki kukurydzianej x - wycofana zaprawa nasienna xx - do ewentualnego wycofania Koszt techniki opryskiwania 60 chloronikotynylexx Insektycydy karboksamidy pyretroidyxx Łączne koszty - - 20 50 80 60 60 - - 120 60 - 100 - 160 Liczba zarejestrowanych środków do ochrony roślin buraków cukrowych Wyszczególnienie Fungicydy nalistne i zaprawy Herbicydy Insektycydy nalistne i zaprawy Łącznie Aktualna rejestracja 42 123 22 187 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 9 64 7 80 Liczba zarejestrowanych środków do ochrony roślin ziemniaków Wyszczególnienie Fungicydy nalistne i zaprawy Herbicydy Insektycydy nalistne i zaprawy Łącznie Aktualna rejestracja 136 93 61 290 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 51 52 13 116 Liczba insektycydów zarejestrowanych w Polsce do ochrony roślin strączkowych Rośliny uprawne Bobik Groch Peluszka Soja Aktualna rejestracja 3 34 2 1 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 1 30 0 1 Liczba fungicydów zarejestrowanych w Polsce do ochrony roślin strączkowych Rośliny uprawne Bobik Groch Peluszka Soja Aktualna rejestracja 2 23 1 1 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 1 20 1 1 Zaprawy nasienne stosowane w Polsce do ochrony roślin strączkowych przed chorobami grzybowymi Rośliny uprawne Groch Łubiny Aktualna rejestracja 3 1 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 0 0 Liczba herbicydów zarejestrowanych w Polsce do ochrony roślin strączkowych Rośliny uprawne Bobik Groch Łubin biały Łubin wąskolistny Łubin żółty Peluszka Soja Aktualna rejestracja 14 39 5 5 6 5 11 Po ewentualnym wycofaniu substancji czynnych 6 21 1 1 2 1 4 Wpływ ewentualnego wycofania substancji czynnych środków ochrony roślin na ilość i jakość plonu roślin rolniczych (wg Ekspertyzy Klleffmann Group dla PSOR, 2016) Uprawy Pszenica Kukurydza Rzepak Ziemniak Burak cukrowy ŚREDNIA Obniżenie Plonu (w %) 5-30 5-30 20-50 20-70 30-70 16-50 Obniżenie jakości plonu (w %) 10-70 0-10 10-30 10-70 30-70 12-50 Wpływ ewentualnego wycofania substancji czynnych środków ochrony roślin na wzrost kosztów ochrony roślin i produkcji roślin rolniczych (wg Ekspertyza Klleffmann Group dla PSOR, 2016) Uprawa Pszenica Kukurydza Rzepak Ziemniak Burak cukrowy ŚREDNIA Wzrost kosztów ochrony i produkcji (w %) minimalny maksymalny 12 31 2 25 26 39 9 14 16 17 13 25 wzrost kosztów produkcji średnio o 13-25% PERSPEKTYWY W styczniu 2017 r. UE miała podjąć decyzję o neonikotynoidach na podstawie ekspertyzy EFSA W listopadzie 2017 r. zostanie opublikowana neonikotynoidach opracowana przez EFSA ekspertyza o W 2018 r. Unia Europejska może podejmie decyzję o ewentualnym przywróceniu zapraw neonikotynoidowych. Powinna być to decyzja merytoryczna a nie polityczna. W 2017 r. Polska powinna wystąpić o derogację stosowania zapraw neonikotynoidowych w rzepaku ozimym. PERSPEKTYWY W 2017 r. UE podejmie decyzję o ewentualnym odnowieniu zezwolenia na stosowanie glifosatu. W 2017 r. UE może zatwierdzi kryteria oceny ryzyka dla substancji endokrynnych, które mogą zaburzać gospodarkę hormonalną ssaków. W 2017 r. UE może zatwierdzi kryteria oceny ryzyka dla pszczół stosowanych środków ochrony roślin. PERSPEKTYWY c.d. 8 listopada 2016 r. EFSA opublikowała ekspertyzę, która zaleca UE wstrzymanie stosowania zapraw neonikotynoidowych w zbożach ozimych, buraku cukrowym i ziemniaku. Aktualnie UE zgodnie z Rozporządzeniem 1107/2009 przeprowadza ponowną ocenę około 90% substancji czynnych. W 2016 r. UE opublikowała listę 26 substancji czynnych, które mogą być wycofane, jeżeli będzie obowiązywała obecna propozycja Komisji Europejskiej, dotycząca kryteriów dla tzw. substancji endokrynnych zaburzaczy hormonalnych. PERSPEKTYWY c.d. W 2017 r. UE o ewentualnym wycofaniu 26 substancji czynnych zaburzaczy hormonalnych, co wpłynie na wycofanie w Polsce do 20% ś.o.r., głównie fungicydów i herbicydów. W 2015 r. opublikowała listę 77 substancji czynnych, tzw. „kandydatów”, do zstąpienia przez inne środki ochrony roślin. Ewentualne wycofanie wielu substancji czynnych, a szczególnie zapraw neonikotynoidowych, utrudni prawidłową realizację integrowanej ochrony roślin. Ekspertyza Kleffmanna – kluczowe wnioski • Wzrost odporności patogenów – mniejsza rotacja substancji czynnych w ochronie roślin • Większe zużycie środków ochrony roślin – większa liczba zabiegów • Zmniejszenie wielkości oraz jakości uzyskiwanego plonu – mniejsza skuteczność chemicznej ochrony roślin • Zwiększenie kosztów produkcji rolniczej – większa liczba zabiegów • Niższe dochody gospodarstw rolnych – wyższe koszty ochrony oraz niższe i gorsze plony • Rosnące zagrożenie stosowania środków ochrony roślin niezgodnie z prawem – stosowanie substancji czynnych w uprawach, dla których nie mają one rejestracji • Wzrost zagrożeń związanych z nielegalnym importem środków ochrony roślin oraz wprowadzaniem produktów podrobionych o nieznanym składzie i pochodzeniu Integrowana ochrona roślin a potrzeba innowacji Stosowanie różnych metod i sposobów ochrony roślin Ograniczenie chemicznej ochrony roślin poprzez stosowanie adiuwantów, dawek dzielonych, łączne stosowanie agrochemikaliów. Wysiew odmian odpornych lub tolerancyjnych na agrofagi. Zrównoważone nawożenie w tym dolistne dokarmianie roślin łącznie ze środkami ochrony roślin. Pierwszeństwo w stosowaniu środków ochrony roślin selektywnych dla organizmów pożytecznych i zapylaczy. Integrowana ochrona roślin a potrzeba innowacji c.d. Stosowanie środków ochrony ekonomicznej szkodliwości. roślin po przekroczeniu progu Wykorzystanie systemów wspomagania decyzji w ochronie roślin, które pozwalają na ograniczenie liczby zabiegów. Pierwszeństwo w punktowym stosowaniu środków ochrony roślin: zaprawianie kwalifikowanego materiału siewnego, zabiegi brzegowe Integrowana ochrona roślin a potrzeba innowacji c.d. Ograniczenie ryzyka powstawania odporności agrofagów na stosowane środki ochrony roślin poprzez: przemienne stosowanie mechanizmie działania, różnych grup chemicznych o odmiennym ograniczenie liczby zabiegów ochronnych do niezbędnego minimum, do zaprawiania materiału siewnego należy stosować inne grupy chemiczne ś.o.r., niż do opryskiwania roślin, dobierać optymalną dawkę ś.o.r. w zależności od nasilenia agrofagów i warunków agroklimatycznych, ś.o.r. stosować z wykorzystaniem certyfikowanej techniki opryskiwania i zaprawiania materiału siewnego. INNOWACYJNE INSEKTYCYDY Bezpieczne dla człowieka, zwierząt, środowiska, organizmów pożytecznych i zapylaczy. Zaprawy insektycydowe powinny zawierać minimum 2 substancje czynne z różnych grup chemicznych o odmiennych mechanizmach działania, co pozwoli na uniknięcie ryzyka powstawaniu odporności szkodników na stosowane ś.o.r. Optymalne działanie na szkodniki, które nie zależy od temperatury i opadów. Możliwość łącznego stosowania zapraw nasiennych przeciwko szkodnikom z fungicydami i nawozami dolistnymi oraz otoczkowanie z wykorzystaniem polimerów. INNOWACYJNE INSEKTYCYDY c.d. Insektycydy najlepiej 2-składnikowe do opryskiwania roślin powinny posiadać okres karencji odpowiedni do technologii uprawy rośliny uprawnej oraz ograniczania strat powodowanych przez najważniejsze szkodniki. Najlepiej stosować insektycydy, które zawierają substancję czynną w nowoczesnej formulacji użytkowej, która jest bezpieczna dla użytkownika i środowiska: CG, CS, EW, ME, OD, SC, WG, ZW. Możliwość bezpiecznego łącznego stosowania insektycydów do opryskiwania roślin z innymi agrochemikaliami, co obniża koszty produkcji. INNOWACYJNE FUNGICYDY Bezpieczne dla człowieka, zwierząt i środowiska. Zaprawy fungicydowe powinny zawierać minimum 2-3 substancji czynnych z różnych grup chemicznych o odmiennych mechanizmach działania na patogeny, co pozwoli na uniknięcie ryzyka powstawania odporności. Możliwość łącznego stosowania zapraw nasiennych przeciwko patogenom z insektycydami i nawozami do nasiennymi oraz otoczkowanie z wykorzystaniem polimerów. Długotrwałe ograniczenie występujących na roślinach. najważniejszych patogenów glebowych Optymalne działanie fungicydów, które nie zależy od temperatury i opadów. oraz INNOWACYJNE FUNGICYDY c.d. Fungicydy najlepiej 2-składnikowe do opryskiwania roślin powinny posiadać karencję odpowiednią do technologii uprawy oraz skutecznie ograniczać straty powodowane przez patogeny. Najlepiej stosować fungicydy, które zawierają kilka substancji czynnych w nowoczesnej formulacji użytkowej, która jest bezpieczna dla użytkownika i środowiska: EW, ME, SC, SE, SL, WG, WS. Możliwości bezpiecznego łącznego stosowania fungicydów do opryskiwania roślin z innymi agrochemikaliami, co obniża koszty produkcji. INNOWACYJNE HERBICYDY Bezpieczne dla człowieka, zwierząt i środowiska. Herbicydy powinny zawierać kilka substancji czynnych , co pozwala na zwalczanie wielu gatunków chwastów. Herbicydy powinny działać skutecznie i długo żeby nie stwarzać problemu z wtórnym zachwaszczeniem. Herbicydy powinny być bezpieczne dla roślin następczych również po wymarznięciu roślin chronionych. Tolerancja herbicydu dla różnych odmian roślin uprawnych. INNOWACYJNE HERBICYDY c.d. Optymalne działanie herbicydów na chwasty, które nie zależy od temperatury powietrza i gleby, opadów atmosferycznych oraz suszy glebowych. Herbicyd powinien zawierać substancje czynne, które posiadają małe ryzyko powstawania odporności chwastów na stosowane preparaty. Możliwość łącznego stosowania herbicydów z innymi agrochemikaliami, pozwala na obniżenie kosztów produkcji. Najlepiej stosować herbicydy, które zawierają kilka substancji czynnych w nowoczesnej formulacji użytkowej, która jest bezpieczna dla użytkownika i środowiska oraz nie działa fitotoksycznie na rośliny uprawne: CS, EW, OD, OF, SC, SW, SG, SL, WG, ZC. Dziękuję za uwagę! ©Prof. dr hab. Marek Mrówczyński ©Inż. Henryk Wachowiak Instytut Ochrony Roślin-PIB, Poznań