Geografia_Sudety

Sudety to stary łańcuch górski o zróżnicowanej budowie
geologicznej i średniej wysokości szczytów, znajdujący
się pomiędzy Bramą Morawską na wschodzie, a doliną
Łaby na południu i zachodzie, oraz Niziną Śląską na
północy. Pasma Sudetów leżą na terenie Czech, Polski i
Niemiec. Natomiast całość przynależy do północnej
części Masywu Czeskiego - łańcucha pasm górskich
leżących wzdłuż czeskiej granicy na północy, zachodzie i
południu. Sudety są zarazem jego największym i
najwyższym pasmem. W Polsce Sudety leżą na
południowo-zachodnim krańcu kraju. Teren Sudetów to
kilkanaście pasm górskich wraz z dolinami i kotlinami
śródgórskimi oraz Przedgórze oddzielone od nich
uskokiem tektonicznym. Poszczególne pasma mają swoje
własne pogórza (np. Góry Izerskie, Wałbrzyskie i
Kaczawskie), które składają się na Pogórze
Zachodniosudeckie.
Podstawowy podział Sudetów
Sudety dzielą się na:
• najwyższe Sudety Zachodnie: najwyższy
szczyt Śnieżka -1602 m n.p.m. w Karkonoszach,
• Sudety Środkowe: najwyższy szczyt Wielka
Desztna - 1115 m n.p.m. w Górach Orlickich, a
po polskiej stronie Orlica - 1084 m n.p.m.
również w Górach Orlickich,
• Sudety Wschodnie: najwyższy szczyt Pradziad 1492 m n.p.m. w Jesionikach, a po polskiej
stronie Śnieżnik - 1425 m n.p.m. w Masywie
Śnieżnika.
Śnieżka jest doskonałym punktem widokowym na Sudety.
W pogodną noc można z niej dostrzec nawet światła Pragi.
Na jej szczycie znajdują się: Wysokogórskie Obserwatorium
Meteorologiczne, barokowa kaplica św. Wawrzyńca i
schronisko PTTK.
Klimat
Klimat Sudetów kształtowany jest przez
rzeźbę terenu, w samych górach jest
typowo górski – chłodny i wilgotny,
natomiast na pogórzu – ciepły i wilgotny.
Występują tu typowe piętra klimatyczne,
jednak – w porównaniu do Karpat –
ukształtowane o ok. 200 m niżej.
Temperatura powietrza gwałtownie spada
wraz ze wzrostem wysokości, a pogoda
zmienia się dynamicznie przez cały rok.
Karkonosze
• To najwyższe pasmo górskie Sudetów z najwyższym
szczytem Sudetów - Śnieżką. Rozciągają się od Przełęczy
Szklarskiej na zachodzie do Przełęczy Lubawskiej na
wschodzie. Powierzchnia Karkonoszy to 650 km², z
czego na stronę polską przypada 185 km².
• Karkonosze są w większości zbudowane z
drobnoziarnistego granitu. Jedną z jego
charakterystycznych cech jest różowe zabarwienie, które
można zaobserwować na powierzchni niektórych
granitowych ostańców, czyli bardzo licznych skałek,
które obok Śnieżki i Śnieżnych Kotłów, są jednym z
najbardziej rozpoznawalnych elementów karkonoskiego
krajobrazu. Karkonosze należą do Światowej
Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO.
Samotnia to jedno z najstarszych schronisk PTTK w
Polsce. Znajduje się nad Małym Stawem, w Kotle Małego
Stawu w Karkonoszach.
Parki narodowe na terenie Sudetów
Karkonoski – krajobraz gór niskich z ostańcami skalnymi
kotłami lodowcowymi z jeziorkami i wodospadami. Park zajmuje
północną część Karkonoszy. Jest to najwyższa partia Sudetów
(Sudety Zachodnie) z głównym szczytem Śnieżką. W granicach
parku znajdują się także dwa rezerwaty: „Góra Chojnik” oraz
„Wodospad Szklarka”.
Gór Stołowych – krajobraz gór płytowych. Park znajduje się w
Sudetach Środkowych. Góry Stołowe zbudowane są z
zalegających piaskowców, margli i łupków. Na Szczelińcu
Wielkim skały przybierają fantastyczne kształty labiryntów,
ambon, wież, grzybów i postaci ludzkich. Występują tu liczne
gatunki chronione, m.in.: sosna błotna, wawrzynek wilcze łyko,
lilia złotogłów, dziewięćsił bezłodygowy.
Karkonoski Park Narodowy
Park Narodowy Gór Stołowych
Przemysł
Jest silnie rozwinięty i zróżnicowany. Dominuje
przemysł wydobywczy węgla brunatnego oraz
surowców skalnych, energetyka, przemysł
przetwórczy, hutniczy, szklarski, włókienniczy,
odzieżowy oraz środków transportu i chemiczny.
Dawniej górnictwo węgla kamiennego,
barytu, fluorytu, uranu, miedzi, a w czasach
historycznych złota, srebra, żelaza, arsenu itd.
•
•
•
•
•
•
•
•
Ciekawe obiekty turystyczne w
Sudetach
Błędne Skały - labirynt skalny położony w Górach Stołowych, na wysokości
ok. 850 m, labirynt szczelin między kilkumetrowymi blokami skalnymi ciągnie
się przez obszar rezerwatu przyrody o powierzchni 21 ha,
Jaskinia Niedźwiedzia - największa jaskinia Sudetów odkryta w 1966
roku w pobliżu wsi Kletno na wysokości ok. 800 m, łączna długość korytarzy
wynosi ok. 3000 m, część udostępniona do zwiedzania to ok. 400 m,
Sokole Góry - sześć wzgórz granitowych: Krzyżna Góra, Sokolik,
Browarówka, Rudzik, Łysa, Buczek w północno-zachodniej części Rudaw
Janowickich,
Szrenica - jeden z najwyższych szczytów w Sudetach - 1362 m, słynie z
dużej ilości stoków narciarskich, u podnóża Szrenicy położona jest Szklarska
Poręba - najważniejszy ośrodek narciarski Sudetów,
Śnieżne Kotły - dwa polodowcowe kotły pomiędzy Wielkim Szyszakiem
(1509 m - drugi po Śnieżce szczyt Karkonoszy) a Łabskim Szczytem (1472
m), miejsce to słynie z cudownych widoków, w dole widać dwa stawy oraz
kilka mniejszych jeziorek,
Wodospad Kamieńczyka - najwyższy wodospad Karkonoszy oraz polskich
Sudetów - 27 m, położony na wysokości 840 m na szlaku prowadzącym ze
Szklarskiej Poręby na Szrenicę,
Wodospad Szklarki - 13-metrowy wodospad znajdujący się zaraz przy
trasie na Szklarską Porębę, najczęściej odwiedzany przez turystów
wodospad z racji swego położenia,
Zamek Książ - trzeci pod względem wielkośći zamek w Polsce, pochodzi z
XIII wieku.
Podsumowanie
• Sudety są łańcuchem gór zrębowych, najwyższym
pasmem górskim są Karkonosze, a szczytem – Śnieżka
(1602 m n.p.m.).
• Na terenie Sudetów znajdują się dwa parki narodowe:
Karkonoski i Gór Stołowych.
• Głównymi ośrodkami przemysłowymi Sudeckiego Okręgu
Przemysłowego są: Wałbrzych, Świdnica, Jelenia
Góra, Dzierżoniów, Bielawa, Bolesławiec,Lubań, Kłodzko,
Nowa Ruda, Zgorzelec, Bogatynia. Wiele małych
zakładów zlokalizowanych jest we wsiach.
• Sudety są bardzo ciekawym miejscem pod względem
znajdujących się tam krajobrazów, zabytków i atrakcji
turystycznych.
Bibliografia
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Sudety
• http://pl.google.grafika
• „Geografia dla gimnazjum „ Marcin
Chrablewski, Magdalena Dudaczyk.
• „Encyklopedia Szkolna „
• Encyklopedia multimedialna PWN
Przygotowały:
Aleksandra Musielska Kl. IIB
Justyna Ostrowska Kl. IIB