Prawa Dziecka • Prawa socjalne • Prawa kulturalne Prawa polityczne • prawo do życia i rozwoju • prawo do posiadania stanu cywilnego • prawo do uzyskania obywatelstwa • prawo dziecka do rodziny; prawo poznania swego genetycznego pochodzenia, do wychowania przez rodziców naturalnych, • prawo do wolności religii lub przekonań • prawo do swobodnego wyrażania poglądów i poszanowania ich przez dorosłych • wolność od przemocy fizycznej lub psychiatrycznej, wyzysku, nadużyć seksualnych wobec okrucieństwa • wolność od bezpośredniego udziału w działaniach zbrojnych (do lat 15) • zakaz wykonywania kary śmierci lub stosowania kary dożywocia więziennego wobec dziecka •Prawo do zabezpieczenia socjalnego • Prawo do możliwie najwyższego poziomu ochrony zdrowia, • Prawo do odpowiedniego standardu życia • Prawo do wypoczynku, czasu wolnego, rozrywki i zabawy, prawo do nauki (nauka w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjalnej jest obowiązkowa i bezpłatna) prawo do zmienności swych praw prawo do korzystania z dóbr kultury, prawo mniejszości etnicznych do znajomości swojej kultury, wyznania i praktyk religijnych prawo do stowarzyszania się i gromadzenia w celach pokojowych prawo wolności wypowiedzi, swobody poszukiwania i przekazywania informacji i idei wszelkiego rodzaju 1. 2. 3. 4. 5. 6. "Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego, a szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego. Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi i mam prawo sam wybierać z kim się będę bawić. Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać i każdego mogę zawsze na ratunek wzywać. Jeśli mama albo tata już nie mieszka z nami, nikt nie może mi zabronić spotykać ich czasami. Nikt nie może moich listów czytać bez pytania, mam też prawo do tajemnic i własnego zdania. Mogę żądać, aby każdy uznał moje prawa, a gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa." Przemoc STOP! Molestowanie STOP! Wykorzystywanie STOP! 1.Każdy uczeń ma prawo do godnego traktowania jego osoby. 2.Każdy uczeń ma prawo do nietykalności osobistej i poczucia bezpieczeństwa. 3.Uczniowie mają prawo organizować w porozumieniu z dyrekcją, wychowawcą lub nauczycielem, różnorodne imprezy oraz na tych samych zasadach zakładać w szkole organizacje młodzieżowe. 4.Uczniowie mają prawo działać w zarządzie Samorządu Uczniowskiego i kołach zainteresowań na zasadzie dobrowolności. 5.Uczniowie mają prawo wydawać gazetkę szkolną. 6.Każdy uczeń ma prawo być wychowywany w duchu tolerancji i szacunku. 7.Uczeń ma prawo znać program nauczania. 8.Każdy uczeń ma prawo znać zasady ustalania ocen. 9.Każdy uczeń ma prawo wglądu do własnej pracy pisemnej. 10. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców (opiekunów). 11.Uczeń ma prawo do obniżenia poziomu wymagań, jeżeli o tym zadecydują instytucje do tego powołane. 12. Na tydzień przed śródrocznym i końcowym posiedzeniem Rady Pedagogicznej uczeń ma prawo być poinformowany o przewidywanych dla niego ocenach klasyfikacyjnych 13.Uczeń ma prawo do egzaminu klasyfikacyjnego, będącego wynikiem nieobecności na zasadach oceniania ujętych w szkolnym systemie oceniania. 14.Uczeń, który w wyniku końcoworocznej klasyfikacji uzyskał ocenę niedostateczną z jednych zajęć edukacyjnych, może zdawać egzamin poprawkowy. 15.W wyniku niezrozumienia, nie z własnej winy tematu, uczeń ma prawo zwrócić się do nauczyciela z prośbą o wyjaśnienie problemu. 16.Uczeń ma prawo zgłosić swoje nieprzygotowanie z powodu nieobecności i ustalić z nauczycielem, w którym dniu uzupełni braki. 17.Każdy uczeń ma prawo do swojego zdania, ale wyraża je w sposób kulturalny. 18.Każdy uczeń ma prawo korzystać z pomocy zajęć dydaktycznych w szkole. 19.Każdy uczeń, w sytuacjach tego wymagających, ma prawo do pomocy ze strony szkoły, dyrekcji, wychowawcy, nauczyciela, pedagoga szkolnego i każdego pracownika szkoły – zgodnie z ich możliwościami. Dzieciństwo to jeden z ważnych okresów w życiu człowieka, który ma wpływ na jego kolejne etapy. Wszyscy ludzie powinni być szczęśliwi! Szczególnie dzieci powinny być szczęśliwe i trzeba im w tym pomagać. Dzieci za najważniejsze uważają prawa dotyczące bezpieczeństwa, opieki i zagwarantowania swoich potrzeb. Młodzież natomiast potrzebuje gwarancji niezależności i samodzielności. Powołując się na zbiór praw w Konwencji, dzieci mają możliwość dochodzenia swych praw oraz mogą wymagać ich respektowania, zarówno przez dorosłych, jak i rówieśników. W przeciwieństwie do rozwiniętych krajów demokratycznych, gdzie problematyka praw dzieci od lat jest poważnym zagadnieniem naukowym i społecznym, w Polsce prawa dziecka są w świadomości społecznej praktycznie nieobecne. Wyjątek chyba stanowi szeroko od lat dyskutowane prawo do życia dziecka poczętego. Powszechnie uważa się, że problematyka ochrony praw dziecka związana jest przede wszystkim z przepisami prawnymi. Tymczasem jest to zagadnienie interdyscyplinarne, którym wszędzie na świecie zajmują się nie tylko prawnicy, ale także psychologowie, pedagodzy, filozofowie, socjologowie itd. Nauczyciele, którzy powinni uczyć swoich uczniów przysługujących im praw, często sami ich nie znają, dlatego bez wątpienia od tej grupy społecznej należałoby rozpocząć edukację. Prawa dziecka są prawami człowieka mającego często specyficzne potrzeby ze względu na swoją niedojrzałość. Dziecku przysługują takie same prawa, jak dorosłemu, ograniczone oczywiście przez brak zdolności do czynności prawnych. Prawa dziecka często są mylone z jego potrzebami (np. emocjonalnymi). Te są ważniejsze, ale trudno je wyegzekwować na mocy prawa. Niestety, nie można nakazać kochać dziecko czy zapewnić wychowanie w szczęśliwej rodzinie. W mówieniu o prawach dziecka dominują dwie tendencje: 1. emocjonalna, w której celują media donosząc o kolejnych przypadkach maltretowania, przemocy czy wykorzystywania seksualnego dzieci; 2. lekceważąca, w której z kolei przodują nauczyciele. Często są nastawieni negatywnie do zmian, przyzwyczaili się patrzeć z góry i protekcjonalnie na dzieci i wszelkie próby egzekwowania ich praw, traktują jako zamach na swoje. Opracowali Krzysztof Bębenek, Łukasz Juszczyk i Patryk Bolek