MISJA CASSINI –

kos
mos
TEKST
ŁATWY ! ! !
1
Te trzy zdjęcia zostały wykonane 25 października i pokazują, jak szczegóły powierzchni Tytana mogą zostać wyostrzone
dzięki technikom przetwarzania obrazu. /NASA/JPL/Space Science Institute
iêdzyplanetarna sonda Cassini
przelecia³a pod koniec paŸdziernika w pobli¿u najwiêkszego satelity Saturna - Tytana,
zbli¿aj¹c siê na odleg³oœæ 1199 km
od jego powierzchni. Po kilku godzinach (Cassini nie mo¿e bowiem
M
jednoczeœnie rejestrowaæ danych
i ich przesy³aæ) przekaza³a na Ziemiê pierwsze, niezwyk³e zdjêcia Tytana. Naukowcy z amerykañskiej
agencji NASA, Europejskiej Agencji
Kosmicznej (ESA) i W³oskiej Agencji Kosmicznej, które razem zapro-
MISJA CASSINI –
jektowa³y i sfinansowa³y misjê, maj¹ nadziejê sprawdziæ, co znajduje
siê pod grub¹ warstw¹ chmur spowijaj¹cych Tytana, jedynego znanego satelity w Uk³adzie S³onecznym
maj¹cego w³asn¹ atmosferê. Tytan,
który jest na tyle du¿y, ¿e móg³by
byæ samodzieln¹ planet¹, posiada
atmosferê o gêstoœci 1,5 raza przewy¿szaj¹cej gêstoœæ atmosfery
ziemskiej. Jedna z hipotez zak³ada
Monika Witan
NIEZWYKŁE ZDJĘCIA TYTANA
M ŁODY TECHNIK
36
2
Kontury i barwy na tym zdjęciu ilustrują promieniowanie Tytana w zakresie mikrofal, a ciemne miejsca pochodzą ze zdjęć w zakresie widzialnym. Zdjęcia zostały wykonane 26 października 2004 roku. /NASA/JPL
istnienie na Tytanie - który jest
wiêkszy od Plutona i Merkurego oceanów p³ynnego metanu i etanu.
Wiadomo ju¿, ¿e w atmosferze Tytana znajduj¹ siê zwi¹zki oparte na
wêglu, bêd¹ce budulcem ¿ywych
komórek. Niektórzy z naukowców
nie wykluczaj¹, ¿e w oceanach Tytana mo¿e istnieæ ¿ycie, jednak
przewa¿a opinia, i¿ panuj¹ tam
zbyt niskie temperatury. Sonda zamiast jednak przynieϾ odpowiedzi
na niektóre przynajmniej pytania
dotycz¹ce tego zagadkowego cia³a
niebieskiego, wprawi³a naukowców
w jeszcze wiêksze zak³opotanie.
Cassini nie wykry³ bowiem na powierzchni jakichkolwiek œladów
materii w postaci p³ynnej, której siê
spodziewano. Na zdjêciach widaæ
jedynie nieostre ciemniejsze i jaœniejsze obszary oraz - tak¿e niewyraŸne - pod³ugowate struktury,
które mog¹ byæ ³añcuchami górski-
12/2004
C z y H u y g h e n s s z c z ę ś l i w i e w y l ą d u j e n a Ty t a n i e ?
3
24 grudnia br. sonda Cassini wypuści do atmosfery Tytana skonstruowany
przez europejskich uczonych próbnik Huyghens. Ma on osiąść na jego powierzchni, zbadać panujące tam warunki i przesłać informacje na Ziemię. Tak
artysta wyobraził sobie próbnik ruszający ku Tytanowi po oddzieleniu się od
sondy Cassini.
mi, korytami rzek lub pêkniêciami
pochodzenia tektonicznego. Kosztuj¹ca 3,3 mld dol. sonda Cassini 24
grudnia br. wypuœci do atmosfery
Tytana skonstruowany przez europejskich uczonych próbnik Huyghens ( 3 ). Wejdzie on w metanowo-azotow¹ atmosferê tego cia³a
niebieskiego, po czym otworzy spadochron i przejdzie przez atmosferê.
Ma on osi¹œæ na powierzchni Tytana, zbadaæ panuj¹ce tam warunki
i przes³aæ informacje na Ziemiê.
Wœród przyrz¹dów zbudowanych
przez ESA znajduje siê sonda do
pomiaru temperatury atmosfery,
otoczenia i powierzchni Tytana, która powsta³a w Centrum Badañ Kosmicznych PAN w Warszawie.
Sonda Cassini wystartowa³a
z Ziemi w 1997 r. i przeby³a w drodze do Saturna 3,5 mld km. Projekt
Cassini zalicza siê do jednego z najdro¿szych w dotychczasowej eksploracji kosmosu. !
M ŁODY TECHNIK
37
12/2004