Prezentacja

Zdrowy uśmiech wśród
najmłodszych
Opieka od pierwszych dni
 Nowonarodzone dziecko ma jeszcze niesprawny układ
odpornościowy (posiada jedynie odporność bierną
nabytą od matki)
 Zaraz po urodzeniu w ślinie noworodka znajduje się
przeciętnie od 6 do 8 tys. bakterii
 Karmienie piersią odgrywa istotną rolę zarówno w
zwiększaniu odporności dziecka na zakażenie bakteryjne,
jak i w prawidłowym kształtowaniu się narządu żucia
Karmienie dziecka
 W przypadku karmienia piersią dziecko należy ułożyć
pod kątem 45 stopni
 Jeżeli karmimy butelką, zwracamy uwagę na kształt
smoczka
Jaki smoczek?
Lepszy od klasycznego, będzie smoczek fizjologiczny
Prawidłowe ułożenie dziecka
podczas snu
 Zbyt wysokie ułożenie głowy dziecka może
sprzyjać powstawaniu wad zgryzu
 Z kolei całkiem płaskie ułożenie sprzyja
oddychaniu przez usta i utrudnia wzrost
doprzedni żuchwy
Parafunkcje
 Są to nawyki ssania (smoczka, palca, policzków),
obgryzanie paznokci, zaciskanie zębów
 Trwające wiele godzin w ciągu dnia i przez wiele
miesięcy powodują powstawanie różnego typu
zaburzeń w prawidłowym rozwoju narządu żucia
Ryc. 139. Ssanie kciuka: a — rysy twarzy, b — zwarcie tuków zębowych — tytozgryz całkowity z protruzją
górnych siekaczy, zgryz otwarty częściowy przedni.
marca do czerwca, opóźniająco na proces ząbkowania wpływa natomiast spożywanie wody pitnej sztucznie fluorowanej (Mierzwińska).
Pierwszymi zębami pojawiającymi się w jamie ustnej niemowlęcia są siekacze
przyśrodkowe w żuchwie, chociaż niekiedy są to siekacze przyśrodkowe w szczęce.
Ńystrom zaobserwował, że u 20% dzieci rasy białej w Finlandii pierwszymi zębami
mlecznymi są siekacze boczne.
Okresy wyrzynania zębów mlecznych
Chłopcy
Dziewczynki
Dzieci obojga
płci
Szczęka
siekacze przyśrodkowe
siekacze boczne
kly
pierwsze trzonowe
drugie trzonowe
6-12
8-14
15-23
12-19
21-31
6-12
6-16
15-24
10-17
21-31
6-12
6-16
15-24
10-19
21-31
Żuchwa
Tabela 2. Wyrzynanie się zębów mlecznych u 3361 dzieci (wiek w miesiącach) w żłobkach warszawskich (rozpoczęcie — 10%, zakończenie — 90%)
siekacze przyśrodkowe
siekacze boczne
kły
pierwsze trzonowe
drugie trzonowe
6-11
8-15
15-22
12-19
21-31
6-10
7-18
16-24
10-18
21-31
6-11
7-18
15-24
10-19
21-31
Zęby
46
u około 30% dzieci jako pierwszy ząb w uzębieniu stałym wyrzyna się siekacz przyśrodkowy w żuchwie, jako drugi ząb pierwszy trzonowy. Następuje to około 6. roku
życia (tab. 6). Około 7. roku życia dziecka wyrzynają się siekacze przyśrodkowe
w szczęce i siekacze boczne w żuchwie, a około8. roku życia siekacze boczne
Wyrzynanie zębów stałych
Ta b e I a 4. Wyrzynanie się zębów stałych u dzieci (wiek w latach)
Lysell, Magnusson, Thilander
Zęby
50
Mathewson
chłopcy
dziewczynki
siekacze przyśrodkowe
siekacze boczne
kły
1 przedtrzonowe
II przedtrzonowe
I trzonowe
II trzonowe
7-8
8-9
11-12
10-11
11-12
6-7
11-13
7,1
8,0
11,0
10,0
10,9
6,5
12,3
7,3
8,4
11,7
10,4
11,2
6,7
12,7
siekacze przyśrodkowe
siekacze boczne
kły
I przedtrzonowe
II przedtrzonowe
1 trzonowe
II trzonowe
6-7
7-8
10-11
10-11
11-12
6-7
11-13
6,2
7,1
9,9
10,2
10,9
6,4
11,7
6,4
7,6
10,8
10,8
11,5
6,6
12,1
Jakie są czynniki wpływające na
rozwój próchnicy?
Najczęstsze przyczyny próchnicy
 Przedłużone karmienie butelką
 Papkowate, nadmiernie słodzone pokarmy
 Przedłużone karmienie naturalne, zwłaszcza na
żądanie (szczególnie w czasie snu nocnego)
 Częste pojenie sokami owocowymi
 Podawanie słodkich
przekąsek
Próchnica wczesnego dzieciństwa
(próchnica butelkowa)
Żywienie w profilaktyce próchnicy
1. Okres rozwoju płodowego:
•
wymaga sterowania dietą matki
•
w okresie ciąży i laktacji jest zwiększone zapotrzebowanie na
pełnowartościowe białka, sole mineralne ( wapń, fosfor,
żelazo i fluor), witaminy A, C, D
•
ograniczone spożycie cukru ( tkanki zębów tworzą się
podczas życia płodowego)
2. Okres niemowlęcy:
• Podstawowym pokarmem jest mleko
• Najlepsze mleko matki (jałowe, ma odpowiednią
temperaturę, zawiera w optymalnym stopniu
białka, węglowodany, tłuszcze, sole mineralne i
witaminy)
• Niedopuszczalne podawanie smoczków z cukrem
czy z miodem w celu uspokojenia
3. Okres poniemowlęcy:
•
Zaleca się karmienie łyżeczką
•
Niewskazane jest przedłużone karmienie z butelki
papkowatymi i słodkimi pokarmami, szczególnie
przed snem
•
Dziecko nie przyzwyczajone do słodyczy w okresie
poniemowlęcym nie ma potrzeby ich spożywania
4. Okres przedszkolny
•
Owoce oraz soki owocowe działają negatywnie na zęby,
najlepiej podawać je podczas głównych posiłków
•
Szczególnie groźne dla zębów są pokarmy papkowate,
kleiste, słodkie które mają długi kontakt z powierzchnią
zębów ( krówki, chipsy, banany, lizaki , tofi, czekolada,
zagęszczone soki typu Kubuś))
•
Najlepiej ograniczyć spożywanie słodyczy do
specjalnych okazji (Szwecja-słodkie soboty)
•
Korzystniej spożyć większą ilość słodyczy jednorazowo
•
Wyeliminować podjadanie między posiłkami
SZCZOTKOWANIE ZĘBÓW
Myj dziąsła niemowlęcia, zanim jeszcze w jego buzi
pojawią się pierwsze zęby!!!
Po posiłku należy przemywać je gazikiem nasączonym
letnią, przegotowaną wodą lub rumiankiem by usunąć
resztki jedzenia. Najłatwiej będzie to zrobić, jeśli gazik jest
rozłożony i nawinięty na palec wskazujący
Kiedy pierwsza szczoteczka?
Gdy tylko w buzi niemowlęcia
pojawią się pierwsze ząbki, zacznij
myć je miękką szczoteczką ( ok. 6
miesiąca życia).
Najlepiej myć zęby po każdym posiłku, a jeśli to
niemożliwe - co najmniej dwa razy dziennie
(rano i wieczorem).
 Początkowo bez pasty, szczoteczka ma być
zamoczona w letniej wodzie lub rumianku
Gdy dziecko opanuje czynność płukania i
wypluwania można wprowadzić pastę do zębów
odpowiednią dla wieku
 Ilość pasty na szczoteczce –wielkości ziarna
grochu
 U dzieci zalecone przedłużone wypluwanie (30-
60s) przy ograniczeniu do minimum ilości wody,
aby nie zmniejszyć profilaktycznego działania
pasty
 Pierwsza szczoteczka powinna mieć bardzo
miękkie włosie i zaokrąglone brzegi
 Bardzo małe dzieci powinny używać past do zębów
bez zawartości fluoru, ponieważ często nie umieją
wypluwać pasty
 W wieku 2-4 lat stężenie fluoru powinno wynosić od
250-500 ppm
 Dla dzieci w wieku 4-12 lat stężenie fluoru powinno
wynosić ok. 1000ppm.
 Dzieci powyżej 12 roku życia mogą używać pasty dla
dorosłych.
 Czyszczenie zębów powinno trwać co najmniej 2 min
 Nie zapominajmy o czyszczeniu języka
Jak szczotkować?
 U małych dzieci zalecana metoda szczotkowaniametoda szorowania
 U starszych dzieci metoda okrężna (Fonesa)
 Wymiana szczoteczki co 2 miesiące
 Przechowywana na sucho, nie w zamknięciu, w
przewiewnym miejscu
 Można używać szczoteczek elektrycznych ( myją
zęby, masują dziąsła, łatwe w użyciu , szczególnie
zalecane u dzieci niepełnosprawnych)
Nici dentystyczne
 Nie ma efektywnego mycia zębów bez użycia nici!!!
 Szczoteczka oczyszcza tylko 3 z 5 powierzchni zębów
(powierzchnie styczne)
 Młodzież może sama używać nici, u małych dzieci–
zabiegi takie wykonują rodzice
 Jeżeli dziecko nie opanowało
 techniki nitkowania można użyć
 specjalnych trzymadełek do nici
Kiedy pierwsza wizyta w gabinecie?
WIZYTA ADAPTACYJNA
 Zalecana przed pierwszym rokiem życia dziecka,
nie później niż ok. 3 roku życia
Rady dla rodziców:
Nie straszyć dziecka dentystą-powoduje
dentofobię
Wybierać na wizytę taką porę dnia, aby
dziecko było wyspane i w dobrym
humorze
Nie przychodzić bezpośrednio po
posiłku
Po każdej wizycie wręczyć dziecku
nagrodę-motywowanie do kolejnych wizyt
Można czytać dziecku książeczki
związane z wizytą u dentysty
Dlaczego warto dbać o zdrowie jamy
ustnej od najmłodszych lat?
Regularna profilaktyka pozwala uchronić dziecko przed
próchnicą oraz stresującymi dla dziecka zabiegami
stomatologicznymi
• Profilaktyka chroni także przed wadami zgryzu, utrata
zębów oraz powstawaniem zakażeń
• W okresie intensywnego rozwoju dziecka (okres
przedszkolny i szkolny) próchnica rozwija się
najintensywniej.
• Wcześnie podjęte leczenie ortodontyczne powoduje
znacznie szybszą niż u dorosłych korektę wad zgryzu.
Dziękujemy za uwagę
Natalia Ankiewicz
Tomasz Ankiewicz