Spis treści PROKARIONTY

Spis treści
1 PROKARIONTY
1.1 Systematyka
1.2 Budowa
1.3 Bakterie
1.4 Archeony
1.5 Metabolizm
1.6 Występowanie
2 EUKARIONTY
2.1 Opisthokonta
2.2 Amoebozoa
2.3 Excavata
2.4 Rhizaria
2.5 Archaeplastida — rośliny
2.6 Chromalveolata
3 PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE POMIĘDZY PROKARYOTA I EUKARYOTA
PROKARIONTY
Porównanie rozmiarów prokariontów,
eukariontów, wirusów, białek i atomów.
Komórki żywych organizmów można podzielić na dwa typy:
1. prokariotyczne — charakteryzują takie organizmy jak: bakterie oraz sinice, natomiast drugie —
stanowią podstawę budowy roślin, grzybów oraz zwierząt. Cechą, po której od razu można
odróżnić oba typy komórek jest obecność lub brak jądra komórkowego,
2. eukariotyczne — posiadają jądro komórkowe wyraźne odgraniczone od reszty organelli
komórkowych przez tzw. błonkę jądrową, która je otacza.
Początkowo do prokariontów zaliczano bakterie oraz archeowce. Okazało się jednak, że odkryte w
latach 70 (XX wieku) archeowce są równie odległe od bakterii, jak od eukariontów. Co więcej,
niektóre z nich pod pewnym względami są bliższe tym ostatnim (np. intron — część sekwencji genu
— dłuższa od egzonu — która nie koduje sekwencji polipeptydu, a jedynie rozdziela kodujące egzony.
Introny występują w genach organizmów eukariotycznych, natomiast u prokariotów rzadko, jedynie
w genach kodujących tRNA i rRNA). Zakłada się że archeowce i eukarionty posiadały wspólnego
przodka.
Spowodowało to zaproponowanie "systematyki trzech domen", według której "bakterie właściwe"
stanowią jedną z domen, obok archeanów i eukariontów. W takim ujęciu słowo "bakteria" powinno
odnosić się do podkrólestwa Eubacteria, równoważnego z domeną Bacteria. Należy jednak
zaznaczyć, iż niektórzy uważają termin bakterie za właściwy używania także wobec archeanów. Z
tego względu w niniejszym opracowaniu wspomniane zostaną pokrótce również te organizmy.
Inne nazwy: prokarioty, akariobionty, akariota, organizmy akariotyczne, anukleobionty, bezjądrowce,
bezjądrowe, prokariota, protokarionty, przedjądrowce. Nazwa pochodzi od greckich słów pros
(przed) i karyon (jądro).
Są to mikroorganizmy jednokomórkowe (w większości), których komórka nie zawiera jądra
komórkowego oraz organelli komórkowych charakterystycznych dla eukariotów (patrz kolejny
rozdział).
Systematyka
Archeony — inne nazwy archebakterie, archeobakterie lub archeowce; drobne, pierwotnie
bezjądrowe, zwykle ekstremofilne jednokomórkowce, tradycyjnie (!) zaliczane wraz z
eubakteriami do prokariotów,
eubakterie — bakterie właściwe —wszystkie organizmy prokariotyczne nie będące archeanami,
sinice (Cyanobacteria),
promieniowce (Actinomycetes),
krętki (Spirochaetae),
Firmicutes,
protobakterie (Proteobacteria),
Archeony
Sinice —
Anabaena
tworząca kolonię
w postaci
trychomu
Sinice —
Spirulina
Promieniowiec
promienicy
(Actinomyces
israeli)
Krętek blady
(Treponema
pallidum)
Firmicutes —
Bacillus subtilis
Proteobakteria
— Pałeczka
okrężnicy
Budowa
Zazwyczaj znacznie mniejsza od komórki eukariotycznej — około 1/1000 części komórki
eukariotycznej, a jej długość jest w przybliżeniu 10x mniejsza.
Większość to jednokomórkowce, choć mogą tworzyć kolonie lub fi lamenty zawierające
wyspecjalizowane komórki.
Nie zawierają struktur charakterystycznych dla eukariontów: jądra, wakuoli, siateczki
endoplazmatycznej, aparatu Golgiego, centrioli, wrzeciona podziałowego, mitochondriów i
chloroplastów.
Cytoplazma zawiera mezosomy, rybosomy, a u form fotosyntetyzujących dodatkowo jeszcze
chromatofory lub tylakoidy, plazmidy.
Materiał genetyczny tych komórek zawarty jest w pojedynczej kolistej cząsteczce DNA; kwas
dezoksyrybonukleinowy nie jest połączony z histonami i występuje w postaci długiej podwójnej
nici zwanej genoforem (tzw. pojedynczy chromosomu), splątanej w kłębek w obszarze
jądrowym (nukleoid), który nie jest ograniczony i oddzielony od cytoplazmy błoną jądrową.
Powłoki komórek bakteryjnych mogą posiadać rzęski i fimbrie o budowie odmiennej niż
eukariotyczne wici.
U większości występuje mureinowa ściana komórkowa, zazwyczaj otoczona z zewnątrz
warstwą śluzu; stanowi rusztowanie, które utrzymuje komórkę, nadaje jej kształt i zabezpiecza
przed pęknięciem spowodowanym ciśnieniem osmotycznym.
Różnice pomiędzy bakteriami a archeowcami ujawniają się w składzie biochemicznym, w
rybosomowym RNA, lipidach oraz w specyficznych enzymach.
Formy morfologiczne bakterii
Bakterie
1. Ziarenkowce (coccus z łac. coccinus zapożyczone z gr. kokkos (jagoda), l. mn. cocci) —
komórki bakteryjne mające kulisty kształt. Bakterie te mogą się grupować w:
pary (dwoinki) np. Streptococcus pneumoniae,
łańcuszki,
skupiska,
paciorkowce,
gronkowce,
czworaczki (tetrady),
pakiety sześcienne (sześciaki),
nieregularne zgrupowania.
2. Formy cylindryczne,
3. inne (patrz rysunek).
Archeony
Niektóre żyją jako pojedyncze komórki, inne tworzą nitki lub agregaty (kolonie). Średnica waha się
0,1 µm do ponad 15 µm, a włókna nawet osiągają do 200 µm. Przybierane kształty:
sferyczne,
pałeczkowate,
spiralne,
płatowate,
Metabolizm
Procesy biochemiczne związane z utlenianiem związków organicznych przebiegają w
cytoplazmie oraz na błonach komórkowych.
Aeroby — komórki prokariontyczne mogą uzyskiwać energię przydatną metabolicznie poprzez
oddychanie z udziałem tlenu lub innych substancji takich jak związki azotu, siarki czy żelaza.
Produktami reakcji oddychania komórkowego u tych organizmów są woda i dwutlenek węgla.
Oddychanie tlenowe jest obecnie najbardziej efektywną formą otrzymywania energii
chemicznej u organizmów (kilkunastokrotnie wydajniejszy, jeśli chodzi o syntezę ATP niż
proces oddychania beztlenowego).
Anaeroby — niektóre, żyjące w warunkach beztlenowych (stale — beztlenowce bezwzględne —
tzw. obligatoryjne lub okresowo — beztlenowce względne — tzw. fakultatywne) produkują ATP
jedynie na drodze fermentacji.
Diazotrofia — zdolność organizmów do wiązania azotu cząsteczkowego występującego w
powietrzu i przekształcania go do postaci użytecznych biologicznie; prokarionty — jak
wszystkie organizmy — potrzebują azotu, gdyż wchodzi w skład m.in. aminokwasów i
nukleotydów. Mimo że atmosfera ziemska jest bardzo bogatym rezerwuarem azotu, jest on
nieprzyswajalny dla większości organizmów, zarówno eukariotycznych, jak i prokariotycznych.
Zdolność diazotrofii posiada kilka grup bakterii i archeanów, tzw. bakterie azotowe (m.in.
bakterie glebowe tlenowe, np. Azotobacter, beztlenowe, np. Clostridium, symbionty roślin, np.
Rhizobium i liczne wodne sinice). Chemicznie reakcję wiązania azotu można przedstawić
równaniem:
N2 + 6H + energia → 2NH3 lub bardziej szczegółowo:
8H+ + N2 + 8e- + 16 MgATP → 2NH3 + H2 + 16MgADP + 16Pi
gdzie ATP to adenozynotrifosforan (tu związany z magnezem), ADP — adenozynodifosforan, Pi
— nieorganiczny fosforan, a reakcja jest katalizowana przez nitrogenazę.
Są przeważnie heterotrofami, które uzyskują związki organiczne z innych organizmów.
Występowanie
Wszelkie środowiska — wszelkiego typu wody, gleba, ciała wyższych organizmów (mogą być
symbiontami, komensalami bądź pasożytami — tu np. bakterie umożliwiające trawienie
celulozy żyjąc w żwaczu przeżuwaczy, bądź w jelicie termitów).
Biorą udział w krążeniu materii w ekosystemach, a także w obiegu pierwiastków w całej
biosferze (np. węgla, azotu, wodoru, tlenu, siarki, fosforu i innych).
Występując u człowieka wywołują choroby takie jak: dur brzuszny, gruźlica, zapalenie płuc,
kiła, rzeżączka, błonica, tężec, trąd, cholera, dżuma.
Dur brzuszny.
Różowe plamy
na klatce
piersiowej
Gruźlica. Zdjęcie
rentgenowskie w
projekcji
przednio-tylnej
AP pacjenta ze
zdiagnozowaną
zaawansowaną,
obustronną
gruźlicą płuc
Zapalenie płuc.
Zapalenie płuc
widoczne na
zdjęciu klatki
piersiowej. A:
Prawidłowy
obraz. B:
Nieprawidłowy
obraz z
zacienieniem w
prawym płucu z
powodu
zapalenia płuc z
obecnością
płynu
wysiękowego w
jamie
opłucnowej
Kiła. Wrzód
twardy,
pierwotny objaw
kiły na palcu
Rzeżączka.
Rzeżączkowe
zapalenie
okolicy oczu u
noworodka
Błonica. Zmiana
na skórze nogi
Tężec.
Szczękościsk u
pacjenta
chorującego na
tężec
Trąd — typowe
zmiany skórne
Cholera. Osoba z
ciężkim
odwodnieniem z
powodu cholery
— zapadnięte
oczy i
pomarszczone
ręce
Dżuma. Palce
pacjenta z
rozpoznaną
dżumą septyczną
EUKARIONTY
Przykłady organizmów jądrowych (od góry:
murarki ogrodowe, grzyb, zielenica,
szympans, jaskier, orzęska)
Inne nazwy: eukarionty, eukariota, eukarioty, organizmy eukariotyczne, jądrowce, jądrowe,
organizmy jądrowe, karioty, kariota. Nazwa naukowa pochodzi od greckich słów ευ ("dobry",
"prawdziwy") i κάρυον ("orzech").
Komórki eukariotyczne są zazwyczaj znacznie większe od prokariotycznych. Choć zmienność
rozmiarów i jednych i drugich jest bardzo duża (najmniejsze mają rozmiar < niż 1µm).
Do eukariotów zalicza się wszystkie organizmy komórkowe, z wyjątkiem bakterii i archeowców, a
więc prokariotów. Wszystkie gatunki tworzą duży kompleks organizmów eukariotycznych, w tym
zwierząt, roślin i grzybów, choć większość gatunków eukariotycznych stanowią mikroorganizmy.
Eukarionty stanowią znikomy procent wszystkich żywych istot, nawet ciele człowieka jest dziesięć
razy więcej bakterii niż ludzkich komórek.
Są to organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami,
odgraniczone od cytoplazmy podwójną błoną białkowo–lipidową. Komórka eukariotyczna zawiera
wielokrotnie więcej materiału genetycznego niż prokariotyczna, dzięki czemu jest w stanie
produkować więcej typów białek i ma potencjalnie nieograniczone możliwości regulacji.
Większość komórek eukariotycznych zawiera również inne związane z błoną organelle, takie jak
mitochondria, chloroplasty czy aparat Golgiego. Podział komórki w komórkach eukariotycznych jest
inny niż w organizmach bez jądra (Prokaryota). Polega on na oddzieleniu zduplikowanych
chromosomów, poprzez ruch mikrotubuli. Istnieją dwa rodzaje procesów podziału. W procesie mitozy
jedna komórka dzieli się na dwie identyczne genetycznie komórki. Istota mejozy polega na
zredukowaniu o połowę ilości materiału genetycznego — w jej wyniku każda z komórek potomnych
będzie zawierała o połowę mniej chromosomów niż komórka macierzysta. Jedna z diploidalnych
komórek (mają 2n chromosomów). Proces redukcji ilości chromosomów zachodzi u wszystkich
organizmów rozmnażających się w sposób płciowy, w różnych momentach ich cyklu życiowego.
Przebieg tego procesu jest jednak bardziej złożony, niż w przypadku mitozy i zostanie omówiony
szczegółowo w późniejszych rozdziałach.
Opisthokonta
Grzyby
Zwierzęta,
wielokomórkowce
Fungi (grzyby) — wielokomórkowe lub komórczakowe organizmy cudzożywne, o ścianach
komórkowych zbudowanych z chityny. Rozmnażają się wegetatywnie (podział, pączkowanie,
fragmentacja plechy), płciowo (izogamia, anizogamia, oogamia, gametoangiogamia,
somatogamia) lub przez zarodniki (zoospory, aplanospory, endospory, egzospory). Istnienie
grzybów zaobserwowano we wszystkich strefach klimatycznych, przede wszystkim na lądach,
rzadziej w wodach. Do tej pory opisano ok. 120 tysięcy gatunków grzybów. Szacuje się, że co
roku charakteryzuje się średnio 1700 nowych gatunków grzybów.
Wiciowiec kołnierzykowaty:
Monosiga brevicollis
Kolonia wiciowców
kołnierzykowatych
Basidiomycota (podstawczaki),
Uredinomycetes (rdzaki),
Ustilaginomycetes (Ustilaginomycotina|głownie),
Ascomycota (workowce),
Microsporidia (mikrosporydia),
Glomeromycota (grzyby mikoryzowe),
Zygomycota (sprzężniowce),
Chytridiomycetes (skoczkowce),
Metazoa (zwierzęta, wielokomórkowce)
Porifera (gąbki),
Trichoplax (płaskowce),
Mesozoa (wielokomórkowce pośrednie),
Animalia (zwierzęta),
Choanoflagellata (wiciowce kołnierzykowe) — wodne, wolno żyjące organizmy
eukariotyczne wyposażone w pojedynczą, długą wić otoczoną podobnym do choanocytu gąbek
wysokim kołnierzykiem z wypustek cytoplazmatycznych (tworzącym rodzaj aparatu
filtrującego). Są cudzożywne, rozmnażają się bezpłciowo, żyją pojedynczo lub kolonijnie w
słonych i słodkich wodach. Odżywiają się bakteriami. Charakterystyczną cechą budowy
komórki tych wiciowców jest obecność dodatkowego ciałka podstawowego leżącego w pobliżu
ciałka podstawowego wici.
Ichthyosporea (inna nazwa: Mesomycetozoa),
Filasterea.
Amoebozoa
Amoebozoa
Ameby i kilka gatunków bez mitochondriów — poruszają się za pomocą wewnętrznego przepływu
cytoplazmy. Najczęściej są jednokomórkowe, występują powszechnie w glebie i wodnych
środowiskach, mogą być też symbiontami innych organizmów. Różnią się znacznie pod względem
wielkości. Wiele z nich ma jedynie 10—20 mikrometrów, choć występują także większe (słynny
Amoeba Proteus — patrz film poniżej — osiąga 800 mikrometrów długości, Ameby Multinucleate
takie jak Chaos i Pelomyxa maja nawet milimetrów długości, a niektóre śluzowce obejmują kilka
metrów kwadratowych). Podstawowym sposobem żywienia jest fagocytoza.
Tubulinea,
Flabellinea,
Stereomyxida,
Acanthamoebidae,
Entamoebidae,
Mastigamoebidae,
Pelomyxa,
Eumycetozoa.
Excavata
Excavates: Giardia lamblia
Jednokomórkowe, w większości heterotroficzne wiciowce, także chorobotwórcze. Niektórzy jej
przedstawiciele drogą wtórnej endosymbiozy zdobyli chloroplasty. Inni mają silnie zmodyfikowane
mitochondria i żyją w środowiskach beztlenowych. Niektóre tworzą agregacje komórek
przypominające śluzowce.
Fornicata ,
Malawimonas,
Parabasalia,
Preaxostyla,
Jakobida,
Heterolobosea,
Euglenozoa,
Rhizaria
Otwornice: na górze, od
lewej: Ammonia beccarii,
Elphidium excavatum
clavatum; na dole, od lewej:
Eggerella advena, Buccella
frigida
Różne gatunki promienic
Foraminifera (otwornice) — posiadają pancerzyki zbudowane z węglanu wapnia (CaCO3),
lub ze zlepionych ziarenek piasku (otwornice aglutynujące) — skorupka jedno- lub
wielokomorowa (posiada co najmniej jedną aperturę — ujście), komory łączą się ze sobą
poprzez wewnętrzne otwory — foramen. Pod względem trybu życia wyróżnia się otwornice
planktoniczne oraz bentoniczne. W pancerzykach znajdują się małe otworki (apertura), przez
które otwornice mogą wypuszczać nibynóżki — retikulopodia odpowiadające za lokomocję,
oddychanie, gromadzenie pożywienia i udział w budowaniu skorupki. Są heterotrofami
odżywiającymi się na drodze fagocytozy. Mogą być roślinożercami, drapieżnikami lub
wszystkożercami. Występują we wszystkich środowiskach morskich od biegunów po równik.
Radiolaria (promienice) — żyją wyłącznie w planktonie mórz o pełnym zasoleniu, zasiedlając
wszystkie warstwy wód do głębokości 5 tysięcy metrów. Nieliczne gatunki są nagie, pozostałe
zaś posiadają szkielet — zbudowany z krzemionkowych igiełek. Są cudzożywne i drapieżne.
Mają wielkość około 0,2 mm. Wykazują właściwości fluoresencyjne. Tworzą odmiany
fenotypowe (takie które odzwierciedlają wpływ środowiska na budowę szkieletu).
Cercozoa,
Haplosporidia,
Gromia.
Archaeplastida — rośliny
Glaukocystofity
Krasnorosty: Laurencia
Chloroplastida: Pediastrum
duplex
Są to samożywne organizmy, które wykorzystują energię promieniowania słonecznego za sprawą
barwników asymilacyjnych (choć i tu zdarzają się także organizmy cudzożywne — pasożytnicze)
Glaucophyta (glaukocystofity) — rozmnażają się bezpłciowo przez podział (formy bez ściany
komórkowej) lub za pomocą pływek (formy kapsalne i kokoidalne); ściana komórkowa
zbudowana jest z celulozy, a materiałem zapasowym jest skrobia. Jednak brak u nich
właściwych chloroplastów. Obecność chlorofilu a i fikobilin w chloroplastach sugeruje, że
organelle te powstały przez endosymbiotyczne połączenie sinic i pozbawionych plastydów
jednokomórkowych przodków roślin. Żyją głównie w wodach jako składniki bentosu i
planktonu (niektóre pływają aktywnie, inne unoszą się biernie w wodzie lub żyją na
powierzchni roślin zanurzonych w wodzie). Są rozpowszechnione w wodach słodkich, lecz
zawsze rozproszone.
Rhodophyceae (krasnorosty) — liczy około 5 tysięcy gatunków; oprócz chlorofilu (a i d)
zawierają także inne barwniki (czerwoną fikoerytrynę i niebieską fikocyjaninę); stadium
wiciowego, odróżniający je od większości glonów. Większość z nich to glony morskie,
bentosowe (choć zdarzają się też pasożyty). Materiałem zapasowym krasnorostów jest skrobia
krasnorostowa, florydozydy i substancje lipidowe. Ściana komórkowa zbudowana jest z
celulozy lub ksylanu i amorficznego śluzu zawierającego agar. Plastydy krasnorostów
zawierają pojedyncze tylakoidy. Rozmnażają się na drodze oogamii, poprzez nieruchome
gamety męskie (spermacja) i nieruchome gamety żeńskie (kaprogonia). Żyją w środowisku
wodnym.
Chloroplastida (rośliny zielone) — zielenice i rośliny telomowe; wspólną cechą tej grupy
roślin jest obecność zielonego barwnika — chlorofilu i podobna budowa komórki (złożonej ze
ściany komórkowej zbudowanej z celulozy, błony komórkowej, jądra, cytoplazmy i
chloroplastów).
Chlorophyta,
Chlorodendrales,
Prasinophytae (prazynofity),
Mesostigma,
Charophyta (ramienice wraz z roślinami telomowymi),
Chromalveolata
Chromalveolata:
Gephyrocapsa oceanica
W przeciwieństwie do innych grup przedstawiciele tej, nie mają zbyt wiele wspólnych cech
morfologicznych. Każda z tych głównych podgrup ma pewne unikalne funkcje, które nie są obecne w
innych. Jedynymi cechami wspólnymi są: wspólne pochodzenie chloroplastów oraz obecność
błonnika w większości ścian komórkowych.
Cryptophyceae (kryptomonady),
Haptophyta (haptofity),
Stramenopiles (m.in. złotowiciowce, rafidofity, różnowiciowce, brunatnice, okrzemki),
Alveolata (m.in. dinofity, apikompleksy, orzęski).
PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE POMIĘDZY PROKARYOTA I
EUKARYOTA
Cecha wspólna
Prokarionty i Eukarionty
skład chemiczny
zbudowane są z takich samych klas związków chemicznych
funkcje życiowe
przeprowadzają te same funkcje życiowe: odżywiają się, oddychają,
rozmnażają, poruszają
ogólna budowa
mają podobny plan budowy
informacja genetyczna jest zapisana w ten sam sposób
Cecha różniąca
Prokarionty
Eukarionty
Wielkość komórek
Rozmiary komórek
prokariotycznych są
kilkukrotnie mniejsze od
rozmiarów komórek
eukariotycznych. Wynoszą one
zwykle od 0,5 μm do 10 μm.
Komórki eukariotyczne są większe od
prokariotycznych — średnio ich długość
mieści się w granicach 10-100 μm.. Stosunek
powierzchni "typowej" komórki akariotycznej
do komórki tkankowej ma się mniej więcej jak
1:1500.
Jądro komórkowe
zamiast jądra mają nukleoid,
który nie jest wyraźnie
odgraniczony od cytoplazmy.
W obrębie nukleoidu znajduje
się genofor złożony z
pojedynczej cząsteczki DNA.
prawdziwe jądro komórkowe, oddzielone od
cytoplazmy podwójną błoną białkowolipidową i zawierające charakterystyczną dla
gatunku liczbę cząsteczek DNA, które są
materiałem genetycznym komórki
Struktura DNA
cząsteczka DNA — bez białek
histonowych; DNA komórki nie
jest, w przeciwieństwie do
DNA, nawinięte na rdzenie histonowe, tworzy
Eucaryota, osłonięty błoną i
chromatynę
pływa dość swobodnie w
cytoplazmie
Ściana komórkowa
obecna u większości komórek
w komórkach zwierzęcych nie występuje,
obecna w komórkach roślinnych (celuloza) i
komórkach grzybów niższych (celuloza) oraz
wyższych (chityna)
Cytoplazma
gęsta, bez cytoszkieletu, nie
wykazuje ruchu
bardziej płynna, obecny cytoszkielet
umożliwiający ruch cytoplazmy, a czasami
całej komórki
Mitochondria
brak, w komórkach
oddychających tlenowo ich
funkcje spełniają wpuklenia
błony komórkowej bogate w
enzymy wspomagające
oddychanie komórkowe
(mezosomy)
zwykle obecne w komórkach oddychających
tlenowo
Plastydy (np.
chloroplasty)
brak, w komórkach
samożywnych bakterii
zielonych, purpurowych i sinic
ich funkcje spełniają
wpuklenia błony komórkowej
bogate w barwniki
fotosyntetyczne (chromatofory
lub tylakoidy)
Obecne w eukariotycznej komórce roślinnej,
nieobecne w zwierzęcej — występują w
komórkach roślinnych przeprowadzających
fotosyntezę.
Reticulum
endoplazmatyczne
brak
występują w komórkach roślinnych
przeprowadzających fotosyntezę
Rybosomy
występują na zewnętrznej powierzchni
siateczki śródplazmatycznej szorstkiej. W
cytoplazmie znajdują się także rybosomy
wolne — nie związane z błonami. Z grubsza
można przyjąć, że rybosomy z siateczki
pływają swobodnie w
śródplazmatycznej produkują polipeptydy
cytoplazmie, są to tzw.
wydzielane na zewnątrz lub wbudowywane w
rybosomy małe. Współczynnik błonę komórkową, zaś rybosomy wolne
sedymentacji całego rybosomu syntezują białka nieopuszczające komórki.
wynosi 70S
Rybosomy w komórkach jądrowców
występuję także w mitochondriach i
plastydach. Rybosomy związane z reticulum
endoplazmatycznym, tzw. rybosomy duże.
Współczynnik sedymentacji całego rybosomu
wynosi 80S
Wici i rzęski
obecne
obecne, ale bardzo rzadko
Wakuole
brak
w przypadku komórek roślinnych zazwyczaj
jest to jedna, duża centralnie położona
wodniczka, w komórkach zwierzęcych
występuje wiele, wodniczek o mniejszych
rozmiarach
Układ Golgiego
brak
obecny
Lizosomy
brak
obecne
Centriole
brak
w przypadku komórek roślinnych są obecne z
wyjątkiem roślin wyższych, w komórce
zwierzęcej — obecne