Współcześnie używane systemy operacyjne z graficznym interfejsem http://wmii.uwm.edu.pl/~leszekb/studenci.html Współcześnie używane systemy operacyjne z graficznym interfejsem W systemie Windows 95 zadebiutowało kilka elementów, które stały się charakterystyczne dla Windows do dzisiaj: m.in. przycisk Start i ikona Mój komputer. Od OSR1 Windows 95 był dostarczany z przeglądarką internetową Internet Explorer. To posunięcie giganta z Redmond stało się bezpośrednią przyczyną procesu antymonopolowego. Windows 98 (nazwa robocza Memphis, numer wersji 4.1) to 32-bitowy system operacyjny z graficznym interfejsem użytkownika (GUI) firmy Microsoft. System w dużej mierze opiera się na Windows 95, ale zawiera poprawioną (lub dodaną) obsługę standardów takich jak USB, MMX i AGP. Windows 98 obsługuje system plików FAT32, wprowadzony już w wersji 95 OSR2. Dodano obsługę wielu monitorów, WebTV. Dodatkową nowością jest większe zintegrowanie przeglądarki internetowej Internet Explorer z interfejsem użytkownika, tzn. Active Desktop. Microsoft, po raz pierwszy dla Windows 98, udostępnił darmową usługę Windows Update, służącą do aktualizacji systemu. Microsoft Windows NT (New Technology) rodzina 32- i 64-bitowych systemów operacyjnych firmy Microsoft, początkowo przeznaczonych do zastosowań profesjonalnych, obecnie jest to także najpopularniejszy system wśród użytkowników domowych. System obecnie jest znany pod nazwami Windows 2000, Windows XP i Windows 2003. System NT działa wielozadaniowo i z wywłaszczeniem. •przenośność •bezpieczeństwo •częściowa zgodność ze standardem IEEE 1003 interfejsu przenośnego systemu operacyjnego •możliwość korzystania z wielu procesorów •rozszerzalność •adaptacje międzynarodowe •deklarowana zgodność z aplikacjami MS-DOS System opiera się na kodzie NT z dodanym nowym GUI Luna zawierającym wiele nowości i usprawnień. Ponadto, zawiera zintegrowaną zaporę sieciową. Zapora sieciowa obecna w Windows XP jest prostym filtrem pakietów, który jest domyślnie aktywny po zainstalowaniu systemu z dodatkiem Service Pack 2 (bez tego dodatku zapora jest aktywowana dopiero po skonfigurowaniu sieci). Świadczy to o tym, że firma Microsoft przywiązuje coraz więcej znaczenia do bezpieczeństwa swoich produktów. System wyposażono w najnowszą wersję przeglądarki Internet Explorer i odtwarzacz multimedialny Windows Media Player. Dodano także funkcję pulpitu zdalnego, dzięki któremu możliwa jest wygodna, zdalna pomoc innemu użytkownikowi. Nowe funkcje systemu •Nagrywanie dysków CD •Nowe menu Start •Łatwy dla użytkownika interfejs •Technologia ClearType® •Inteligentne oszczędzanie energii •Przełączanie użytkownika Microsoft Windows Vista (Windows NT 6.0) to nowa edycja systemu Windows firmy Microsoft (do 22 lipca 2005 znany był jedynie pod nazwą kodową Longhorn). Będzie następcą systemu Windows XP. Hasło reklamowe systemu to Clear Confident Connected, czyli Przejrzysty Pewny Połączony. Jego premiera planowana jest na rok 2007. Zapowiadane wersje systemu Windows Vista: •30 listopada 2006 - premiera edycji przeznaczonych dla klientów biznesowych. •30 stycznia 2007 - premiera edycji systemu dla klientów indywidualnych. •Ukończenie Windows Server 2007 - 10 stycznia 2007 •Service Pack 1 - druga połowa 2007 Współcześnie używane systemy operacyjne z graficznym interfejsem •Mac OS X 10.0 ("Cheetah"; 24 marca 2001) •Mac OS X 10.1 ("Puma"; 25 września 2001) •Mac OS X 10.2 ("Jaguar"; 24 sierpnia 2002) •Mac OS X 10.3 ("Panther"; 24 października 2003) •Mac OS X 10.4 ("Tiger"; 29 kwietnia 2005) •Mac OS X 10.5 ("Leopard"; zapowiedziany na wiosnę 2007) tiger Mac OS X - jest to złożony system operacyjny dla komputerów Macintosh opracowany w roku 2000 w amerykańskiej firmie Apple Computer. X w nazwie oznacza 10 wersję systemu Mac OS, jednak Mac OS X jest systemem o całkowicie odmiennej budowie niż poprzednie wersje Mac OS. Jego silne strony to między innymi: •możliwość uruchamiania programów napisanych dla wcześniejszych wersji systemu Mac OS •łatwość adaptacji, kompilacji i wykorzystania oprogramowania stworzonego dla systemów uniksowych, zwłaszcza typu BSD •Quartz Extreme, format PDF jako podstawa interfejsu graficznego •ColorSync, przemysłowej jakości system zarządzania kolorem •wydajny silnik OpenGL •ma wbudowane zaawansowane narzędzia sieciowe Podobnie jak poprzednie systemy Apple, Mac OS X niesie wiele innowacji i w wielu dziedzinach kształtuje współczesną ewolucję oraz modę graficznych systemów operacyjnych. Współcześnie używane systemy operacyjne z graficznym interfejsem Solaris - system operacyjny z rodziny Unix opracowany przez Sun Microsystems pierwotnie dla rodzimej architektury SPARC (w wersji 8 i 9) - obecnie także dla IA32 i AMD64. Istniał także port systemu SunOS w wersji 2.5.1 dla architektury mikroprocesora PowerPC (projekt został szybko anulowany). Kod został zoptymalizowany dla maszyn wieloprocesorowych. System stosowany jako platforma dla rozwiązań serwerowych i stacji roboczych. Komputery z systemem Solaris używane są na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i w amerykańskich wahadłowcach. Uznawany za 5 wersję systemu SunOS, w przeciwieństwie do poprzednich, które były pochodnymi BSD, jest oparty na SysV (dokładnie SVR4.3). Jego powstanie było wynikiem aliansu zawartego w końcu lat 80. XX wieku przez AT&T i Sun. Solaris został wyposażony w wygodne środowisko graficzne, OpenWindows i CDE - podczas gdy SunOS był oparty głównie na interfejsie znakowym. Następnie Sun Microsystems zaczął rozwijać swoje własne środowisko graficzne Sun Java Desktop w bardzo dużym stopniu bazujące na środowisku GNOME (Open Source). Współcześnie używane systemy operacyjne z graficznym interfejsem Linus Torvalds Linux - system operacyjny dla komputerów, jak również jego jądro. Kompletny system operacyjny (jądro i programy użytkownika) jest przez niektórych (m.in. projekt GNU oraz Debian) nazywany GNU/Linux. Linux przede wszystkim stosowany jest na systemach serwerowych (serwery WWW, FTP, e-mail bazy danych i inne), jako zapory sieciowe (firewall), router, a także w systemach osadzonych oraz w niektórych odtwarzaczach DVD i tunerach dvb. Ze względu na powstanie i rozwój dystrybucji o łatwej instalacji, graficznym wyglądzie i bogactwie wydajnego oprogramowania Linux znajduje szerokie zastosowanie na rynku biurowym i domowym. Rządy kilku państw europejskich prowadzą wdrożenia Linuksa na komputerach administracji państwowej. Ponadto z Linuksa korzystają agencje wywiadowcze, kontrwywiad i wojsko, ze względu na bezpieczeństwo, stabilność oraz możliwość audytu oraz modyfikacji kodu (dostępność kodu źródłowego). Niezawodność tego systemu została doceniona przez niektóre banki i instytucje finansowe korzystające z Linuksa (np. system notowań Wall Street oparty jest na tym systemie operacyjnym). Linux jest używany w większości superkomputerów z listy TOP500. Również aparatura medyczna np. Tomografy Komputerowe firmy GE korzystają z systemu operacyjnego Linux. Współcześnie używane systemy operacyjne z graficznym interfejsem BeOS - system operacyjny opracowany przez firmę Be, Inc. Zaprojektowany do zastosowań multimedialnych. Wielowątkowe jądro zaprojektowane w architekturze mikrokernela, tzn. główne jądro podzielone na kilka małych modułów. Zgodny z interfejsem POSIX (posiada także własne API: obiektowe, zorganizowane w klasy, opracowane dla języka C++). Oferuje bezpośredni dostęp do grafiki (omijając swój system graficzny). System posiada 64-bitowy system plików BeFS z księgowaniem. Domyślną powłoką tekstową jest Bash, a funkcję powłoki graficznej w systemie graficznym (GUI) pełni program Tracker. Brak typowego trybu tekstowego - aplikacje tekstowe działają w okienku. W roku 2001 prawa autorskie zostały odsprzedane firmie Palm (znanemu producentowi komputerów kieszonkowych). W związku z brakiem zainteresowania ze strony Palma rozwojem tego systemu oraz nie upublicznieniem kodu źródłowego trwają obecnie prace nad stworzeniem otwartego odpowiednika tego systemu. Prace te prowadzone są w ramach kilku niezależnych projektów: •Haiku (dawniej OpenBeOS) - projekt bazujący na jądrze NewOS-a, o największym stopniu zaawansowania, z założenia jego pierwsza wersja ma być w 100% zgodna z wersją R5. •BlueEyedOS - projekt oparty na jądrze Linuksa, ma umożliwiać uruchamianie zarówno programów BeOS-owych jak i linuksowych. Prace zostały chwilowo zawieszone. •Leonardo - system kompatybilny z BeOS-em, oparty na jądrze Linuksa. Prace zostały zawieszone. •Cosmoe - multi system operacyjny umożliwiający uruchamianie programów napisanych dla BeOS-a, Mac OS, AtheOS/SyllabeOS i Linuksa, •Zeta będąca, komercyjnym produktem firmy YellowTAB bazującym na kodzie BeOS dano/exp (do którego NIE WIADOMO, czy posiada prawa na mocy umowy(?) z zawartej z Be, Inc.) •BNX - projektowany system operacyjny kompatybilny z BeOS-em bazujący na mikrojądrze QNX Neutrino. •PhosphurOS Symbian to nazwa systemu operacyjnego, dołączonych do niego bibliotek, rozwiązań interfejsu użytkownika oraz specyfikacji dla programów narzędziowych wyprodukowanych przez konsorcjum Symbian, w skład którego wchodzą najwięksi producenci telefonów komórkowych (Nokia, Samsung, Motorola,Siemens). Symbian został stworzony w oparciu o system EPOC, wykorzystywany w komputerach tej firmy. System Symbian występuje w kilku odmianach: Series 80 (inaczej Communicator), Series 60, Series 90 oraz UIQ. Ten system operacyjny jest stosowanych w wielu rodzajach urządzeń przenośnych, takich jak telefony komórkowe czy PDA. Użytkownikom Windows XP interfejs Smartphone'a 2002 wyda się znajomy Różne interfejsy - jeden system. Symbian może wyglądać trochę inaczej w zależności od tego, na jakim telefonie pracuje. Palm OS jest jednym z popularniejszych systemów operacyjnych dla palmtopów. Pierwsze modele palmtopów pracujących w Palm OS pojawiły się w 1996 roku (Pilot 1000). Na początku producentem Pilotów była firma 3Com. Później urządzenia firmy 3com nazwano Palm Pilot, następnie w wyniku przekształceń w 3com wydzielona została firma Palm Computing zajmująca się tylko palmtopami. Palm (poza nielicznymi wyjątkami jak np. Treo) nie posiada klawiatury, wprowadzanie tekstu odbywa się dzięki dotykowemu ekranowi, rysikowi i specjalnemu opatentowanemu programowi do rozpoznawania pisma odręcznego Graffiti. Graffiti opiera się na rozpoznawaniu specjalnych uproszczonych znaków alfanumerycznych przypominających litery, jednak na tyle uproszczone, że umożliwiają dość szybkie wpisywanie tekstów. Do palmtopów można dołączyć (poprzez kabel, podczerwień lub Bluetooth) także zewnętrzne klawiatury przydatne przy wprowadzaniu dłuższych tekstów. Na obudowie Palma znaleźć można przeważnie cztery przyciski służące do uruchamiania wybranych aplikacji. Standardowo uruchamiają one wbudowane aplikacje: Date Book (terminarz), Address Book (kontakty), ToDo (zadania) oraz Memo Pad