Zasada równości szans kobiet i mężczyzn nie polega na

Spotkanie informacyjne dla
Beneficjentów
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w
tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami oraz zasada
równości szans kobiet i mężczyzn
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Zasadę równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami regulują m.in. Wytyczne w zakresie realizacji
zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami oraz zasady równości szans kobiet i mężczyzn w
ramach funduszy unijnych na lata 2014-2020 oraz dokument Realizacja
zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami Poradnik dla realizatorów projektów i instytucji
systemu wdrażania funduszy europejskich 2014-2020.
Zasada równości szans i niedyskryminacji – umożliwienie wszystkim
osobom – bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę lub
pochodzenie etniczne, wyznawaną religię lub światopogląd, orientację
seksualną – sprawiedliwego, pełnego uczestnictwa we wszystkich
dziedzinach życia na jednakowych zasadach.
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Dyskryminacja - jakiekolwiek różnicowanie, wykluczanie lub ograniczanie
ze względu na jakiekolwiek przesłanki (np. wiek, niepełnosprawność, płeć,
rasę, orientację seksualną, pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd
itp.), którego celem lub skutkiem jest naruszenie lub zniweczenie uznania,
korzystania lub wykonywania wszelkich praw człowieka i podstawowych
wolności w dziedzinie polityki, gospodarki, w dziedzinie społecznej,
kulturalnej, obywatelskiej lub w jakiejkolwiek innej, na zasadzie równości z
innymi osobami.
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Dostępność – właściwość środowiska fizycznego, transportu, technologii i
systemów informacyjno-komunikacyjnych oraz towarów i usług,
pozwalająca osobom z niepełnosprawnościami na korzystanie z nich na
zasadzie równości z innymi osobami. Dostępność jest warunkiem
wstępnym prowadzenia przez wiele osób z niepełnosprawnościami życia i
uczestniczenia w życiu społecznym i gospodarczym.
Narzędzia do zapewnienia dostępności:
•
uniwersalne projektowanie
•
mechanizm racjonalnych usprawnień
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Koncepcja uniwersalnego projektowania
•
projektowanie produktów, środowiska, programów i usług w taki
sposób, by były użyteczne dla wszystkich, w możliwie największym
stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania.
Uniwersalne projektowanie nie wyklucza możliwości zapewnienia
dodatkowych udogodnień dla szczególnych grup osób z
niepełnosprawnościami, jeżeli jest to potrzebne;
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Koncepcja uniwersalnego projektowania
•
wszystkie produkty projektów realizowanych ze środków EFS
(produkty/towary/usługi) są dostępne dla wszystkich osób, w tym również
dostosowane do zidentyfikowanych potrzeb osób z niepełnosprawnościami tj.
zgodne z głównymi zasadami projektowania uniwersalnego:
 użyteczność dla osób o różnej sprawności (identyczne zastosowanie)
 elastyczność w użytkowaniu
 prostota i intuicyjna obsługa
 czytelna informacja
 tolerancja na błędy
 niski poziom wysiłku fizycznego
 wielkość i przestrzeń odpowiednie dla dostępu i użytkowania
 percepcja równości
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Mechanizm racjonalnych usprawnień
•
Konieczne i odpowiednie zmiany oraz dostosowania, nienakładające
nieproporcjonalnego lub nadmiernego obciążenia, rozpatrywane osobno dla
każdego konkretnego przypadku, w celu zapewnienia osobom z
niepełnosprawnościami możliwości korzystania z wszelkich praw człowieka
podstawowych wolności oraz ich wykonywania na zasadzie równości z innymi
osobami;
•
Mechanizm racjonalnych usprawnień jest mechanizmem wtórnym wobec
dostępności, gdyż z zasady każde wsparcie, zarówno w projektach
dedykowanych osobom z niepełnosprawnościami, jak i ogólnodostępnych,
powinno być dostępne. Mechanizm racjonalnych usprawnień powinien być
zastosowany w przypadku gdy nie ma możliwości realizacji wsparcia w
środowisku wprost dostępnym lub gdy koszt uzyskania dostępności byłby
wysoki (np. działania w środowiskach wiejskich, gdzie jest niewielka liczba
dostępnych budynków);
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Mechanizm racjonalnych usprawnień
•
Racjonalne usprawnienie to mechanizm możliwy do uruchomienia
wraz z pojawieniem się w projekcie (w charakterze uczestnika projektu
lub personelu) osoby z niepełnosprawnością;
•
Jeżeli na etapie przygotowania projektu Beneficjent wie konkretnie kto
będzie uczestnikiem i że będą to osoby z niepełnosprawnościami,
należy zaplanować wydatki niezbędne do zapewnienia ich udziału w
projekcie (jako element zadania). Nie jest to wówczas mechanizm
racjonalnych usprawnień i nie podlega limitom;
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Mechanizm racjonalnych usprawnień
•
W przypadku gdy w ramach konkursu ustalono średni koszt wsparcia na
aktywizację jednego uczestnika, do kwoty tej nie należy wliczać wydatków na
wdrożenie mechanizmu racjonalnych usprawnień. Środki na realizację
mechanizmu racjonalnych usprawnień powinny stanowić dodatkowy element
wsparcia niezbędnego do zapewnienia osobie z niepełnosprawnością
możliwości uczestnictwa np. w zaplanowanych w projekcie formach
aktywizacji zawodowej - i nie powinny być wliczane do średniego kosztu
wydatków przeznaczonych na aktywizację osób z niepełnosprawnościami.
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Każde racjonalne usprawnienie wynika z relacji trzech czynników:
Dysfunkcja
związana z
danym
uczestnikiem
projektu
Bariery
otoczenia
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Charakter usługi
realizowanej w
ramach projektu
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Przykładowy katalog racjonalnych usprawnień:
• koszty specjalistycznego transportu na miejsce realizacji wsparcia;
• dostosowanie architektoniczne budynków niedostępnych (np.
zmiana miejsca realizacji projektu na miejsce dostępne dla osób z
niepełnosprawnościami, budowa tymczasowych podjazdów, montaż
platform, wind, podnośników, właściwe oznakowanie budynków
poprzez wprowadzanie elementów kontrastowych i wypukłych
celem właściwego oznakowania dla osób niewidomych i
słabowidzących itp.);
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Przykładowy katalog racjonalnych usprawnień:
• dostosowanie infrastruktury komputerowej (np. wynajęcie lub zakup
i instalacja programów powiększających, mówiących, kamer do
kontaktu z osobą posługującą się językiem migowym, drukarek
materiałów w alfabecie Braille'a);
• dostosowanie akustycznego (wynajęcie lub zakup i montaż
systemów wspomagających słyszenie, np. pętli indukcyjnych,
systemów FM);
• asystent tłumaczący na język łatwy;
• asystent osoby z niepełnosprawnością;
• tłumacz języka migowego lub tłumacz-przewodnik;
• przewodnik dla osoby mającej trudności w widzeniu;
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Przykładowy katalog racjonalnych usprawnień:
• alternatywne formy przygotowania materiałów projektowych
(szkoleniowych, informacyjnych, np. wersje elektroniczne
dokumentów, wersje w druku powiększonym, wersje pisane
alfabetem Braille'a, wersje w języku łatwym, nagranie tłumaczenia
na język migowy na nośniku elektronicznym, itp.);
• zmiana procedur;
• wydłużenie czasu wsparcia (wynikające np. z konieczności
wolniejszego tłumaczenia na język migowy, wolnego mówienia,
odczytywania komunikatów z ust, stosowania języka łatwego itp.);
• dostosowanie posiłków, uwzględnianie specyficznych potrzeb
żywieniowych wynikających z niepełnosprawności.
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Wszystkie typy projektów powinny uwzględniać perspektywę
osób z niepełnosprawnościami.
Dostępność projektu powinna mieć zastosowanie na każdym
etapie jego realizacji.
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami
Projekty neutralne:
• Projekty neutralne to takie, w których zasada dostępności nie
znajduje zastosowania
• W projektach współfinansowanych z EFS projekty neutralne w
praktyce nie występują
• Ewentualnie neutralność projektu wymaga dokładnego wyjaśnienia
we wniosku i nie zwalnia z zapewnienia dostępności produktów
(np. strona internetowa).
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans kobiet i mężczyzn
Zasadę równości szans kobiet i mężczyzn regulują Wytyczne w
zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym
dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oraz zasady
równości szans kobiet i mężczyzn w ramach funduszy unijnych na
lata 2014-2020.
Zasada ta ma prowadzić do podejmowania działań na rzecz
osiągnięcia stanu, w którym kobietom i mężczyznom przypisuję się
taką samą wartość społeczną, równe prawa i równe obowiązki oraz
gdy mają oni równy dostęp do zasobów (środki finansowe, szanse
rozwoju), z których mogą korzystać. Zasada ta ma gwarantować
możliwość wyboru drogi życiowej bez ograniczeń wynikających ze
stereotypów płci.
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans kobiet i mężczyzn
Standard minimum - narzędzie używane do oceny realizacji
zasady równości szans kobiet i mężczyzn obejmujące zestaw 5
zagadnień, które służą ocenie czy wnioskodawca uwzględnił
kwestie równościowe w ramach analizy problematyki projektu,
zaplanowanych działań, wskaźników i opisu wpływu realizacji
projektu na sytuację kobiet i mężczyzn, a także w ramach działań
na rzecz zespołu projektowego.
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans kobiet i mężczyzn
Kryteria oceny:
1. We wniosku o dofinansowanie projektu zawarte zostały informacje, które
potwierdzają istnienie (albo brak istniejących) barier równościowych w
obszarze tematycznym interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu –
maksymalna liczba punktów możliwych do zdobycia za spełnienie tego
kryterium – 1.
2. Wniosek o dofinansowanie projektu zawiera działania odpowiadające na
zidentyfikowane bariery równościowe w obszarze tematycznym interwencji
i/lub zasięgu oddziaływania projektu - maksymalna liczba punktów możliwych
do zdobycia za spełnienie tego kryterium – 2.
3. W przypadku stwierdzenia braku barier równościowych, wniosek o
dofinansowanie projektu zawiera działania, zapewniające przestrzeganie
zasady równości szans kobiet i mężczyzn, tak aby na żadnym etapie realizacji
projektu tego typu bariery nie wystąpiły - maksymalna liczba punktów
możliwych do zdobycia za spełnienie tego kryterium – 2.
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans kobiet i mężczyzn
Kryteria oceny :
4. Wskaźniki realizacji projektu zostały podane w podziale na płeć i/lub został
umieszczony opis tego, w jaki sposób rezultaty przyczynią się do
zmniejszenia barier równościowych, istniejących w obszarze tematycznym
interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu - maksymalna liczba
punktów możliwych do zdobycia za spełnienie tego kryterium – 2.
5. We wniosku o dofinansowanie projektu wskazano jakie działania zostaną
podjęte w celu zapewnienia równościowego zarządzania projektem maksymalna liczba punktów możliwych do zdobycia za spełnienie tego
kryterium – 1.
Standard minimum jest spełniony w przypadku uzyskania co najmniej 3
punktów (maksymalna liczba punktów do uzyskania wynosi 6, ponieważ
kryterium nr 2 i 3 są alternatywne).
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans kobiet i mężczyzn
Wyjątki, co do których nie stosuje się standardu minimum:
1. Profil działalności beneficjenta (ograniczenia statutowe), np. Stowarzyszenie
Samotnych Ojców,
2. Zamknięta rekrutacja – projekt obejmuje (ze względu na swój zakres
oddziaływania) wsparciem wszystkich pracowników/personel konkretnego
podmiotu, wyodrębnionej organizacyjnie części danego podmiotu lub
konkretnej grupy podmiotów wskazanych we wniosku o dofinansowanie
projektu. W treści wniosku o dofinansowanie musi zostać podana informacja,
że ten projekt należy do wyjątku od standardu minimum ze względu na
zamkniętą rekrutację – wraz z uzasadnieniem.
W przypadku projektów, które należą do wyjątków, zaleca się również planowanie
działań zmierzających do przestrzegania zasady równości szans kobiet i mężczyzn.
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans kobiet i mężczyzn
Zasada równości szans kobiet i mężczyzn nie polega na automatycznym objęciu
wsparciem 50% kobiet i 50% mężczyzn w projekcie, ale na odwzorowaniu
istniejących proporcji płci w danym obszarze lub zwiększeniu we wsparciu udziału
grupy niedoreprezentowanej (możliwe są przypadki, w których proporcja 50/50
wynika z sytuacji kobiet i mężczyzn i stanowi proporcję prawidłową z
perspektywy równości szans kobiet i mężczyzn).
Bariery równościowe – systemowe nierówności i ograniczenia jednej z płci,
najczęściej kobiet, które są reprodukowane i utrwalane społecznie i kulturowo.
Przełamanie ich sprzyja osiągnięciu rzeczywistej, faktycznej równości szans kobiet i
mężczyzn, przede wszystkim to:
• segregacja pozioma i pionowa na rynku pracy,
• różnice w płacach kobiet i mężczyzn zatrudnionych na równoważnych
stanowiskach, wykonujących tożsame obowiązku,
• mała dostępność elastycznych rozwiązań czasu pracy,
www.rpo.wrotapodlasia.pl
Zasada równości szans kobiet i mężczyzn
Bariery równościowe:
•
•
•
•
•
niski udział mężczyzn w wypełnianiu obowiązków rodzinnych,
niski udział kobiet w procesach podejmowania decyzji,
przemoc ze względu na płeć,
niewidoczność kwestii płci w ochronie zdrowia
niewystarczający system opieki przedszkolnej lub opieki instytucjonalnej nad
dziećmi do lat 3,
• stereotypy płci we wszystkich obszarach,
• dyskryminacja wielokrotna (krzyżowa) czyli ze względu na dwie lub więcej
przesłanek (np. w odniesieniu do kobiet w wieku powyżej 50 lat, osób z
niepełnosprawnościami, należących do mniejszości etnicznych).
www.rpo.wrotapodlasia.pl