DIF533 - Magisterskie24.pl

Oszustwa księgowe. Teoria i praktyka.
Małgorzata Kutera, Artur Hołda, Stanisława T. Surdykowska
Oszustwa księgowe, często określane mianem "rachunkowości kreatywnej", nie są
zjawiskiem nowym. Wynikają one - jak wszystkie inne oszustwa - z ułomności natury
ludzkiej. Odkrywając mechanizmy gospodarki rynkowej klasyce ekonomii zwracali uwagę na
fundamentalne znaczenie zasad etycznych uczestników rynku dla jego funkcjonowania i
przetrwania. Złożoność współczesnego świata poddała wielkiej próbie możliwość sprostania
tej zasadzie. Dotyczy to w szczególności ludzi biznesu, działających pod presją zaostrzającej
się konkurencji i wyborów moralnych dokonywanych w warunkach rosnącej niepewności co
do właściwego rozpoznania granic, których nie należy przekraczać.
Celem publikacji jest przedstawienie teoretycznych i praktycznych aspektów walki z
oszustwami księgowymi, rozpatrywanych
w kontekście polskiego i międzynarodowego środowiska biznesowego.
Spis treści (skrócony):
Wstęp
Rozdział 1. Oszustwa księgowe na tle normatywnych i kreatywnych aspektów
rachunkowości
1.1. Wprowadzenie
1.2. Utożsamianie oszustw księgowych z zespołem zjawisk określanych mianem
"rachunkowości kreatywnej" w latach 90. ostatniego stulecia
1.3. Źródła obecnego ożywienia dyskusji na temat "rachunkowości kreatywnej", traktowanej
jako synonim oszustw księgowych
1.4. Fałszowanie sprawozdań finansowych jako zjawisko globalne
1.5. Przyczyny rosnącego zainteresowania negatywnymi praktykami księgowymi
1.6. Klasyczne techniki negatywnej inżynierii księgowej, czyli siedem głównych narzędzi
fałszowania informacji prezentowanych w sprawozdaniach finansowych
1.7. Fundamentalne źródła trudności w tworzeniu rzetelnego obrazu sytuacji finansowej
przedsiębiorstwa w sprawozdaniach finansowych: normatywne i kreatywne aspekty pomiaru
dokonywanego w rachunkowości
1.8. Istota trudności związanych z pomiarem dokonywanym w rachunkowości
1.9. Próba zdefiniowania oszustwa księgowego w kontekście zjawisk określanych mianem
rachunkowości kreatywnej, przy uwzględnieniu istoty pomiaru dokonywanego w
rachunkowości
1.10. Praktyczne aspekty definiowania oszustwa księgowego
Rozdział 2. Przesłanki wykorzystywania negatywnych praktyk księgowych przez
menedżerów
2.1. Wprowadzenie - przykłady typowych oszustw księgowych - oskarżenia wniesione przez
SEC przeciwko wybranym spółkom giełdowym w 1998 r. (USA)
2.2. Sygnały świadczące o tym, że w przedsiębiorstwie mogą mieć miejsce nadużycia
2.3. Sposób myślenia tych, którzy oszukują
2.4. Klasyczne pytania stawiane w identyfikowaniu pierwszych sygnałów świadczących
o nieprawidłowościach w rachunkowości podmiotu
Rozdział 3. Rodzaje i podstawowe techniki oszustw księgowych
3.1. Systematyka technik oszustw księgowych w kontekście historycznym
3.2. Wadliwe aktywowanie kosztów
3.3. Prezentacja kosztów prac badawczych i rozwojowych
3.4. Manipulowanie odpisami amortyzacyjnymi i nakładami na ulepszenia
3.5. Tworzenie ukrytych rezerw
3.6. Zobowiązania warunkowe
3.7. Przyspieszone fakturowanie i manipulowanie okresem uznawania przychodu
3.8. Ustalanie wyniku finansowego w kontraktach długoterminowych
3.9. Sprzedaż z klauzulą odkupu
3.10. Odpisy aktualizacyjne a realność aktywów
3.11. "Trwała" utrata wartości jako przesłanka odpisu aktualizacyjnego
3.12. Odpisy aktualizacyjne zapasów
3.13. Odpisy aktualizacyjne należności
3.14. Finansowanie pozabilansowe
3.15. Błąd podstawowy a pojęcie istotności
3.16. Specyfika szacowania istotności w warunkach polskich
Rozdział 4. Przykłady oszustw księgowych w polskiej praktyce gospodarczej
4.1. Wprowadzenie
4.2. Praktyczne przykłady manipulacji księgowych stosowane w sprawozdaniach
finansowych przedsiębiorstw
4.3. Oszustwa księgowe stosowane podczas konsolidacji sprawozdań finansowych
4.4. Zakończenie
Rozdział 5. Ewolucja technik i standardów wykrywania oszustw w badaniu ksiąg
rachunkowych
5.1. Oszustwo jako wyzwanie dla atestacji informacji ekonomicznej
5.2. Czynniki wpływające na ryzyko oszustwa i próby ich rankingowania
5.3. Ewolucja standardów wykrywania oszustw
5.4. Kontrowersje i zagrożenia w badaniu ksiąg rachunkowych w kontekście oszustw
Rozdział 6. Identyfikacja oszustw księgowych oraz skuteczność ich wykrywania
w Polsce
6.1. Oszustwa księgowe na tle innych przestępstw gospodarczych w Polsce
6.2. Wykrywanie manipulacji księgowych przez audytorów
6.3. Biegły rewident jako specjalista w postępowaniu sądowym dotyczącym spraw z zakresu
oszustw
Rozdział 7. Szczególne miejsce zasady kontynuacji działalności w urealnianiu informacji
zawartych w sprawozdaniu finansowym
7.1. Istota zasady kontynuacji działalności jako jedynej z fundamentalnych zasad
rachunkowości
7.2. Finansowe i operacyjne zagrożenia kontynuacji działalności
7.3. Zagrożenie kontynuacji działalności a zmiany w wycenie i tworzenie rezerw
7.4. Kontynuacja działalności a badanie sprawozdania finansowego
7.5. Kontynuacja działalności a badanie sprawozdania finansowego
7.6. Techniki weryfikacji zasadności przyjęcia założenia o kontynuacji działalności przez
jednostkę
7.7. Analiza wskaźnikowa a ocena możliwości kontynuacji działalności
7.8. Analiza dyskryminacyjna a polskie realia w kontekście weryfikacji zasadności założenia
o kontynuacji działalności
Rozdział 8. Próby ograniczania możliwości fałszowania sprawozdań finansowych
w Wielkiej Brytanii, USA oraz w Unii Europejskiej
8.1. Oszustwa księgowe a podstawowe instytucje kapitalizmu
8.2. Ważne pytania stawiane nie tylko przez inwestorów
8.3. Próby zreformowania nadzoru właścicielskiego w spółkach publicznych - Wielka
Brytania lata 80. ubiegłego stulecia
8.4. Kolejna fala bankructw spółek giełdowych - główne lekcje z upadku Enroru
8.5. Reakcje rządu federalnego USA na spektakularne upadki spółek giełdowych
8.6. Reakcje Unii Europejskiej
Rozdział 9. Wpływ internetu na sprawozdawczość finansową i zwiększenie
przejrzystości spółek publicznych
9.1. Przesłanki wykorzystania internetu w zwiększaniu przejrzystości spółek publicznych
9.2. Miejsce internetu w Łańcuchu Podaży Sprawozdawczości Spółek (ŁPSS)
9.3. Obecnie stosowany oraz ewentualny przyszły model wykorzystania internetu przez
użytkowników sprawozdań finansowych
9.4. Możliwości i ograniczenia w wykorzystywaniu internetu jako narzędzia zwiększania
przejrzystości spółek publicznych
Literatura