Komisja podejmie obecnie dialog z Parlamentem

KOMISJA
EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 15.3.2017 r.
COM(2017) 195 final
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
Ocena wdrażania strategii antynarkotykowej UE na lata 2013-2020 i planu działania UE
w zakresie środków odurzających na lata 2013-2016: ciągła potrzeba planu działania UE
w zakresie środków odurzających na lata 2017-2020
{SWD(2017) 95 final}
PL
PL
I.
Ocena oraz potrzeba planu działania UE w zakresie środków odurzających na
lata 2017–2020
W strategii antynarkotykowej UE na lata 2013–20201 i pierwszym planie działania UE w
zakresie środków odurzających na lata 2013–20162 określono ramy i priorytety polityczne w
zakresie polityki antynarkotykowej UE. Przedmiotowa strategia zapewnia jednolite i oparte
na dowodach ramy prawne w zakresie zwalczania używania środków odurzających zarówno
w UE, jak i poza nią i opiera się na strukturze złożonej z pięciu filarów obejmujących:
 dwa główne obszary polityki:
 ograniczenie popytu na środki odurzające; oraz
 ograniczenie podaży środków odurzających;
 oraz trzy tematy przekrojowe:
 koordynację;
 współpracę międzynarodową; oraz
 badania, informacje, monitorowanie i ocenę.
W myśl strategii antynarkotykowej od Komisji wymaga się, aby „[rozpoczęła] do roku 2016
zewnętrzną śródokresową ocenę strategii, z myślą o opracowaniu drugiego planu działania na
lata 2017–2020”. Jak przewidziano w Europejskiej agendzie bezpieczeństwa3, Komisja ma
ocenić postępy we wdrażaniu planu działania na lata 2013–2016 i na tej podstawie podjąć
decyzję, czy zostanie zaproponowany nowy plan działania na lata 2017–2020.
Od kwietnia do listopada 2016 r. Komisja, przy wsparciu ze strony wykonawcy
zewnętrznego4, przeprowadziła ocenę śródokresową strategii oraz ocenę końcową planu
działania5. Z uwagi na ich komplementarność oraz wzajemne powiązanie przedstawiono je w
postaci pojedynczej, kompleksowej oceny.
W niniejszym komunikacie zostały przedstawione rezultaty oceny6 oraz zaproponowane
kroki, jakie należy podjąć w dalszej kolejności. Ze względu na ogólne ustalenia dokonane w
ramach tej oceny, Komisja zdecydowała się zaproponować nowy plan działania na lata 2017–
2020. W oparciu o rezultaty oceny oraz biorąc pod uwagę fakt, że ramy strategiczne nie
ulegną zmianie przed 2020 r., nowy zaproponowany plan działania stanowi zaktualizowaną
wersję Planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 zawierającą
szereg zmian. W nowym planie działania odzwierciedlono ustalenia oraz zalecenia oceny,
które Komisja uznała za istotne, a także wprowadzono szereg dodatkowych działań
dotyczących nowych oraz powstających priorytetów, których poprzedni plan działania nie
obejmował w wystarczającym stopniu, a które są istotne w świetle wyzwań, przed którymi
stoją obecnie państwa członkowskie UE. Zaproponowany przez Komisję projekt planu
1
2
3
4
5
6
Dz.U. C 402 z 29.12.2012, s. 1.
Dz.U. C 351 z 30.11.2013, s. 1.
COM(2015) 185.
Konsorcjum złożone z Ernst & Young i RAND Europe.
http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-is-new/work-in-progress/initiatives/984ws_intro_en.htm
Przegląd wyników oceny w postaci dokumentu roboczego służb Komisji załączono do niniejszego
komunikatu – SWD(2017)95.
2
działania w zakresie środków odurzających na lata 2017–2020 przedstawiono w załączniku
znajdującym się poniżej7.
II.
Kontekst
Rynek niedozwolonych środków odurzających jest najbardziej dynamicznym rynkiem
przestępczym, co potwierdzono również w Europejskiej agendzie bezpieczeństwa. Szacuje
się, że każdego roku obywatele Unii wydają ponad 24 mld EUR na niedozwolone środki
odurzające8. Koszty ludzkie i społeczne uzależnienia od takich środków są bardzo wysokie.
Generuje też ono koszty w zakresie zdrowia publicznego (profilaktyki narkotykowej, opieki
zdrowotnej i leczenia), bezpieczeństwa publicznego, środowiska i wydajności pracy9.
Jeżeli chodzi o popyt na środki odurzające, używanie niedozwolonych środków odurzających
pozostaje jednym z wieloletnich zagrożeń dla społeczeństw, wywierając bezpośredni lub
pośredni wpływ na życia milionów osób. Co najmniej 83,2 mln Europejczyków przyznało, że
użyło konopi co najmniej raz w życiu, natomiast odpowiednio 17,1 mln i 12 mln osób
próbowało kokainy i amfetaminy. Ponadto 1,3 mln dorosłych znajduje się w grupie osób
obarczonych wysokim ryzykiem używających opioidów. Rozpowszechnienie obarczonego
wysokim ryzykiem używania opioidów ustabilizowało się, a w niektórych państwach –
zmniejszyło; częstość występowania chorób zakaźnych ogólnie malała od 2013 r. Szacuje się,
że w UE w 2014 r. co najmniej 6 800 osób umarło z powodu przedawkowania 10. Używanie
środków odurzających dotyczy głównie osób młodych (w wieku 15–34 lat); szacuje się, że w
ostatnim roku 17,8 mln młodych dorosłych używało narkotyków. Wydaje się, że od 2013 r.
wzrosła liczba zgonów związanych z używaniem środków odurzających i nie odnotowano
żadnego spadku użycia takich środków11.
Jeżeli chodzi o podaż środków odurzających, w ciągu ostatnich czterech lat wzrastała
dostępność nowych substancji psychoaktywnych na otwartym rynku lub przez internet, co
stwarza poważne zagrożenie dla zdrowia. W 2015 r. wykryto łącznie 98 nowych substancji
psychoaktywnych, w związku z czym liczba nowych substancji monitorowanych
przekroczyła 560, z czego 70 % wykryto w trakcie ostatnich pięciu lat. Liczba odnotowanych
konfiskat niedozwolonych środków odurzających nie zmieniła się znacząco w latach 2013–
2014 w porównaniu z poprzednim rokiem, ogólnie jednak skonfiskowano większą ilość
narkotyków.
Jeżeli chodzi o koordynację, mechanizmy na szczeblu UE, z których większość powstała,
zanim przyjęto obecną strategię, są skuteczne. Uznaje się, że podmiot koordynujący o
największym znaczeniu, Horyzontalna Grupa ds. Narkotyków (HDG) Rady UE, jest
skuteczna w zakresie monitorowania wdrażania planu działania oraz ułatwiania dialogu o
stanie zjawiska narkotyków w Europie. Istnieją dowody spójności w czasie oraz ciągłości w
ramach sprawowania prezydencji. Ponadto wszystkie państwa członkowskie zgłosiły, że
organizacje społeczeństwa obywatelskiego brały udział w opracowywaniu, monitorowaniu
lub ocenianiu krajowej polityki antynarkotykowej.
7
8
9
10
11
Celem niniejszego komunikatu nie jest aktualizacja strategii antynarkotykowej UE, która pozostaje
ważna do 2020 r. Komisja uważa, że zmiany zaproponowane w nowym projekcie planu działania są
zasadniczo zgodne z obowiązującą strategią.
Raport o rynku narkotykowym w UE 2016., Europol i EMCDDA.
Europejski raport narkotykowy 2016, EMCDDA.
Oznacza to wzrost w stosunku do liczby odnotowanej w 2013 r.
Źródłem wszystkich danych przedstawionych w tym akapicie jest Europejski raport narkotykowy z
2016 r., EMCDDA.
3
Jeżeli chodzi o współpracę międzynarodową, priorytety związane z narkotykami włączono do
polityki zewnętrznej, strategii oraz działań UE ukierunkowanych na państwa trzecie oraz
regiony trzecie. Dodatkowo w poprzednich latach nastąpiła poprawa współpracy UE, co ma
na celu prezentowanie jednego stanowiska na forach międzynarodowych.
Ponadto, jeżeli chodzi o informacje, badania, monitorowanie i ocenę przez pięć ostatnich lat,
UE zapewniała wsparcie na rzecz szeregu projektów badawczych w ramach rozmaitych
mechanizmów finansowania12 obejmujących różne aspekty kwestii narkotyków oraz
powiązanych dziedzin. Konieczne są dalsze wysiłki, aby priorytety strategii oraz planu
działania znalazły przełożyły się na badania naukowe. Istnienie oraz funkcjonowanie systemu
wczesnego ostrzegania w odniesieniu do nowych substancji psychoaktywnych w ramach
Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA)
odzwierciedla usprawnione dzielenie się danymi kryminalistycznymi oraz toksykologicznymi
na szczeblu UE w ciągu ostatnich lat. To działanie w zakresie wczesnego ostrzegania
umożliwia UE podejmowanie świadomych oraz szybkich decyzji w sprawie substancji
szkodliwych.
III.
Ustalenia dokonane w ramach oceny śródokresowej strategii oraz oceny
końcowej planu działania na lata 2013–2016.
Przedmiotowa ocena objęła lata 2013–2016 oraz wszystkie 28 państw członkowskich.
Uwzględniono zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne aspekty strategii oraz planu działania.
Wspomnianą ocenę oparto na szeroko zakrojonym przeglądzie istotnych danych i
dokumentacji UE i państw członkowskich w odniesieniu do rynków środków odurzających,
tendencji związanych z narkotykami oraz strategii antynarkotykowych 13. Ustalenie zawarte w
ocenie odnosiły się zarówno do oceny śródokresowej strategii antynarkotykowej UE na lata
2013–2020, jak i do oceny końcowej Planu działania UE w zakresie środków odurzających na
lata 2013–2016.
Jednym z głównych wyzwań powstałych w trakcie oceny był fakt, że dane zebrane od
wszystkich państw członkowskich nie zawsze były porównywalne. Innym ważnym
problemem był brak środków odniesienia oraz aktualnych statystyk dla pewnych obszarów14.
Utrudnia to przypisywanie ewentualnych tendencji i zmian do strategii i planu działania, a
także ich ocenę, co miało wpływ na analizę skuteczności strategii oraz planu działania pod
względem ilościowego określenia skutków oraz uznania, że zmiany odpowiadające celom
wynikają jedynie ze strategii i planu działania. Do celów oceny wykorzystano jednak wiele
metod badawczych15. Wagę dowodów zwiększono też dzięki kompilacji ustaleń
pochodzących z różnych źródeł danych.
12
13
14
15
W tym siódmy program ramowy (7PR), inicjatywa „Horyzont 2020” oraz Program działań Unii w
dziedzinie zdrowia (2014–2020).
W związku z oceną przeprowadzono ponad 90 rozmów z przedstawicielami wszystkich państw
członkowskich UE, instytucji europejskich, agencji, państw trzecich oraz innych zainteresowanych
stron; badanie internetowe Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) wśród przedstawicieli w
państwach niebędących członkami UE; internetowe konsultacje społeczne oraz dyskusję z
przedstawicielami Europejskiego Forum Społeczeństwa Obywatelskiego ds. Narkotyków.
Wynika to z faktu, że nie wszystkie państwa członkowskie przekazują dane dotyczące wszystkich
środków, a także z tego, że poszczególne wskaźniki dotyczą różnych okresów, oraz tego, że niektóre ze
wskaźników bazują na rejestrach lub badaniach i są mierzalne, inne natomiast odwołują się do opinii
biegłych i ocen jakościowych.
Rozmowy, badania, badanie źródeł wtórnych, konsultacje społeczne i dyskusje.
4
W ocenie stwierdzono, że strategia i plan działania są nadal odpowiednie pod względem
spełniania wymogów polityki antynarkotykowej na szczeblu UE, krajowym i
międzynarodowym. Wszystkie obszary uwzględnione w strategii oraz planie działania
pozostają istotne z punktu widzenia poszczególnych aspektów związanych ze zjawiskiem
środków odurzających.
W ocenie zastosowano pięć standardowych kryteriów: skuteczność, efektywność, spójność,
przydatność i unijną wartość dodaną.
A.
Skuteczność
Pierwszym krokiem do określenia efektywności w ramach oceny było określenie stopnia
wdrożenia wszystkich 54 działań przedmiotowego planu działania oraz wpływu, jaki
wywarły. Na wykresie poniżej przedstawiono postęp poczyniony w planie działania dla
każdego z pięciu filarów:
5
Ocena wykazała, że wdrożenie strategii antynarkotykowej UE i planu działania UE w
zakresie środków odurzających było skuteczne w różnym stopniu w przypadku wszystkich
pięciu filarów.
Większość działań została wdrożona – 53 % działań zostało zakończone lub przebiega
prawidłowo, a w przypadku 47 % działań poczyniono pewien postęp, jednak ich wdrożenie
jest opóźnione względem planu – oraz poczyniono znaczne postępy w odniesieniu do 15
konkretnych celów planu działania.
W obszarze ograniczenia popytu na środki odurzające opóźnienia występują w przypadku
celów, które dotyczyły zapobiegania używaniu środków odurzających oraz opóźniania
rozpoczęcia ich używania, a także zwiększenia skuteczności terapii uzależnień i rehabilitacji.
Realizacja celu włączenia podejścia opartego na koordynacji, najlepszych praktykach i
jakości do ograniczania popytu na środki odurzające przebiega prawidłowo.
W obszarze ograniczenia podaży środków odurzających realizacja celów polegających na
poprawie skutecznej koordynacji i współpracy w zakresie ścigania przestępstw oraz
wzmocnienia skutecznej współpracy organów wymiaru sprawiedliwości i skutecznego
ustawodawstwa wyraźnie opóźnia się w stosunku do harmonogramu, natomiast realizację celu
związanego ze skutecznym reagowaniem na obecne oraz pojawiające się tendencje w
działalności dotyczącej niedozwolonych środków odurzających oceniono jako terminową.
W obszarze koordynacji realizację celów dotyczących zapewnienia skutecznej koordynacji
polityki antynarkotykowej na szczeblu UE i krajowym oraz zapewnienia udziału
społeczeństwa obywatelskiego w kształtowaniu polityki antynarkotykowej oceniono jako
terminową.
W dziedzinie stosunków międzynarodowych realizację celu dotyczący zintegrowania strategii
z ogólnymi ramami polityki zagranicznej UE oceniono jako opóźnioną, natomiast realizację
celów dotyczących poprawy spójności unijnego podejścia i widoczności działań UE w
Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) oraz wspierania krajów przystępujących, krajów
kandydujących i potencjalnych krajów kandydujących w przyjmowaniu dorobku prawnego
UE i dostosowywaniu się do tego dorobku w dziedzinie środków odurzających oceniono jako
przebiegającą prawidłowo.
W dziedzinie informacji, badania, monitorowania i oceny konieczny jest dalszy postęp, aby
zapewnić odpowiednie inwestycje w badania, gromadzenie danych, monitorowanie, ocenę i
wymianę informacji oraz lepsze rozpowszechnianie wyników monitorowania, badań i ocen na
szczeblu unijnym i krajowym. Postęp w zakresie utrzymywania sieci kontaktów i współpracy
oraz rozwijania wewnętrznie i horyzontalnie w ramach unijnej infrastruktury wiedzy
potencjału związanego z informacjami, badaniami, monitorowaniem i oceną w zakresie
narkotyków, w szczególności niedozwolonych środków odurzających, był zadowalający.
B.
Efektywność
Z braku kompleksowego i aktualnego przeglądu wydatków związanych z narkotykami
przedmiotowa ocena zapewniła informacje na temat tego, w jakim stopniu środki finansowe
alokowane na szczeblu UE oraz państw członkowskich były wystarczające.
6
Na podstawie oceny nie można było wyciągnąć wniosków na temat skuteczności interwencji,
ponieważ nie ma dostępnych zharmonizowanych danych ilościowych, jeżeli chodzi o wydatki
oraz powiązane korzyści wynikające z odpowiednich działań we wszystkich państwach
członkowskich UE. W strategii antynarkotykowej oraz planie działania w zakresie środków
odurzających zdołano jednak ustanowić wspólne ramy w całej UE, jak wyjaśniono w sekcji
„Wartość dodana UE” poniżej. Z braku kompleksowego i aktualnego przeglądu wydatków
związanych z narkotykami przedmiotowa ocena została ukierunkowana głównie na zakres, w
jakim alokację środków finansowych na szczeblu UE i państw członkowskich postrzegano
jako wystarczającą. Ogólnie zainteresowane strony uznały środki za wystarczające na
potrzeby strategii UE oraz planu działania, w szczególności w odniesieniu do popyty na
środki odurzające oraz podaży środków odurzających.
C.
Spójność
Stwierdzono, że priorytety i działania w ramach strategii oraz planu działania są spójne z
większością innych polityk i strategii UE, takich jak Europejska agenda bezpieczeństwa i
Konsensus europejski w sprawie rozwoju16, natomiast niezbędna osiągniecie większych
synergii z europejską strategią zdrowia17. Na przykład z oceny wynika, że: wyzwania
związane ze starzeniem się populacji w Europie lub potencjalnym wpływem nowych
technologii w dziedzinie prewencji, wskazane w europejskiej strategii zdrowia, nie zostały
odzwierciedlone.
D.
Przydatność
Zgodnie z oceną zainteresowane strony uznały strategię oraz plan działania za adekwatne w
takim samym stopniu, jak w momencie ich przyjęcia. Struktura pięciu filarów nadal
uwzględnia najbardziej aktualne wymagania w odniesieniu do polityki antynarkotykowej na
szczeblu UE i krajowym. Wszystkie obszary uwzględnione w strategii antynarkotykowej i w
planie działania w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 pozostają istotne z
punktu widzenia poszczególnych aspektów związanych ze zjawiskiem środków odurzających.
E.
Europejska wartość dodana
Strategia oraz plan działania zapewniły wartość dodaną strategiom poszczególnych państw
członkowskich (i podmiotów niepaństwowych) dzięki ustanowieniu wspólnych ram dla całej
UE oraz instytucjonalizacji procesu budowania konsensusu w zakresie polityki
antynarkotykowej.
Żadne z nich nie nakłada zobowiązań prawnych na państwa członkowskie UE, jednak w
ramach oceny stwierdzono, że dzięki nim zdołano szeroko ukierunkować działania zbiorowe
w dziedzinie narkotyków, zarówno w UE, jak i na szczeblu międzynarodowym, oraz
wypromować wspólny model wraz z kulturą określania priorytetów, celów, działań i
wskaźników pomiaru wyników.
16
17
Wspólne oświadczenie Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w ramach
Rady, Parlamentu Europejskiego i Komisji w sprawie polityki rozwojowej Unii Europejskiej:
„Konsensus Europejski w sprawie rozwoju”, Dz.U. C 46 z 24.2.2006, s.1.
COM(2007) 630 final oraz cele określone w 2007 r. pozostaną aktualne przez następną dekadę w
kontekście strategii „Europa 2020”. Ponadto trzeci Program działań Unii w dziedzinie zdrowia (2014–
2020) wskazuje na podobne wyzwania.
7
W ramach oceny stwierdzono również, że wartość dodana UE wydaje się bardziej widoczna
w przypadku działań w zakresie ograniczania popytu oraz pojawiających się wyzwań. W
odniesieniu do międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju państwa członkowskie
dostrzegły wartość dodaną zbiorowego określania wspólnych ram strategicznych dla działań
na szczeblu UE.
UE ma obecnie więcej do powiedzenia na forum międzynarodowym oraz w stosunkach
międzynarodowych. Stanowi to istotne źródło wskazówek dla krajów kandydujących, a także
ramy współpracy dwustronnej z państwami niebędącymi członkami UE.
F.
Wniosek
Ogólnie w ramach oceny potwierdzono, że wszystkie zainteresowane strony przyjęłyby z
zadowoleniem nowy plan działania na lata 2017–2020. Uznały one, że nadal należy
wyznaczać precyzyjne priorytety i działania związane z poszczególnymi celami, przypisywać
odpowiedzialności i formułować konkretne, wymierne wskaźniki. Kompleksowy charakter
strategii umożliwia zainteresowanym stronom lepsze ukierunkowanie priorytetów przez cały
okres trwania strategii, a jednocześnie pozwala zachować wystarczający stopień spójności.
Ponadto zainteresowane strony opowiedziały się za zaktualizowaniem planu działania na lata
2013–2016 w reakcji na nowe elementy oraz pojawiające się problemy.
W ramach oceny stwierdzono konieczność wzmocnienia lub dodania pewnych działań, aby
nadążyć za pojawiającymi się problemami oraz w celu osiągnięcia większych synergii z
innymi obszarami polityki UE, takimi jak europejska strategia zdrowia. Ocena wskazuje
również, że należy położyć większy nacisk na kwestię wykorzystywania nowych technologii
komunikacyjnych w procesie wytwarzania niedozwolonych środków odurzających i
nielegalnego obrotu nimi oraz na rolę internetu w zapobieganiu uzależnieniu od narkotyków.
Ocena wykazała, że zaniechanie dyskusji o najnowszych tendencjach w polityce dotyczącej
konopi zostało zauważone przez wiele zainteresowanych stron i stanowiło jedną z najczęściej
podnoszonych kwestii podczas sprawdzania, czy istnieją problemy nieobjęte strategią.
W ramach oceny stwierdzono również, że istnieją możliwości poprawy w zakresie wdrażania
oraz dostępu do środków zmniejszenia ryzyka i redukcji szkód w różnych państwach
członkowskich oraz że zainteresowane strony reprezentujące społeczeństwo obywatelskie
wyraziły obawy co do zakresu stosowania i jakości tych środków.
W ramach oceny stwierdzono też, że przyszły plan działania powinien nadal obejmować
działania mające na celu monitorowanie nowych substancji psychoaktywnych, aby
ograniczyć ich podaż oraz popyt na nie, a także aby ograniczyć szkody związane z ich
używaniem.
IV.
Projekt nowego planu działania na lata 2017–2020 – nowe i zaktualizowane
kwestie
Na podstawie ustaleń dokonanych w ramach oceny oraz sformułowanych w niej zaleceń
Komisja składa propozycję projektu planu działania UE w zakresie środków odurzających na
lata 2017–2020, obejmującego w związku z tym pozostałe lata strategii antynarkotykowej UE
obowiązującej do 2020 r. Na podstawie ustaleń dokonanych w ramach oceny w projekcie
planu działania utrzymuje się i wzmacnia obecne działania ukierunkowane na wyzwania,
które nadal stanowią zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa. Zawiera on także nowe
8
działania, które odzwierciedlają postępy poczynione od 2013 r. oraz pojawiające się
wyzwania nieobjęte poprzednim planem. Niektóre nowo wprowadzone działania, takie jak
dotyczące używania nowych technologii w celu prewencji lub kompleksowej analizy
postępów związanych z modelami polityki dotyczącej konopi, zostały oparte na ustaleniach
dokonanych w ramach oceny. Inne wynikają z przemyśleń opartych na takich źródłach jak
raport o rynku narkotykowym w UE oraz ze zmian w unijnej polityce, w szczególności w
kontekście Europejskiej agendy bezpieczeństwa, oraz wkładu wniesionego przez
społeczeństwo obywatelskie. Działania takie obejmują:
 gromadzenie dowodów na potencjalne związki nielegalnego obrotu środkami
odurzającymi z:
 finansowaniem grup terrorystycznych i działalności terrorystycznej;
 przemytem nielegalnych imigrantów; oraz
 handlem ludźmi;
 wyraźne uwzględnienie grup szczególnie wrażliwych w działaniach dotyczących popytu
na środki odurzające.
Poniżej streszczono nowe działania i aktualizacje związane z pięcioma filarami strategii.
A.
Ograniczenie popytu na środki odurzające
 Zwiększone zostaną synergie między planem działania i europejską strategią zdrowia, w
szczególności w odniesieniu do wykorzystywania informacji oraz nowych technologii
komunikacyjnych (ICT) na potrzeby zapobiegania. Stosowanie technologii
informacyjno-komunikacyjnych (ICT) ma kluczowe znaczenie pod względem pogłębiania
wiedzy, w szczególności wśród dzieci i osób młodych, na temat ryzyka i konsekwencji
używania niedozwolonych środków odurzających18.
 Uwzględniono najnowsze prace Horyzontalnej Grupy Roboczej Rady ds. Narkotyków
(HDG) na temat niewłaściwego stosowania opioidów wydawanych na receptę oraz
innych leków psychoaktywnych19.
 W związku ze starzeniem się społeczeństwa w UE istnieje potrzeba sprostania
pojawiającemu się wyzwaniu, jakim są starzejący się użytkownicy środków
odurzających, jak wskazano również w europejskiej strategii zdrowia20.
 Uwzględnione zostanie używanie środków odurzających w społecznościach
szczególnie wrażliwych dzięki dopracowaniu ukierunkowanych środków w planie
działania na lata 2013–201621.
 Większy nacisk na środki zmniejszania ryzyka i szkód, mające na celu
zminimalizowanie szkodliwych zdrowotnych i społecznych konsekwencji nadużywania
18
19
20
21
Wprowadzono nowe działanie 3, a działanie 4 zostało zaktualizowane.
Działanie 5 zostało zaktualizowane: obecnie odnosi się ono do „niewłaściwego stosowania leków
psychoaktywnych”; termin te obejmuje wszelkie rodzaje substancji psychoaktywnych/uzależniających
stosowanych w leczeniu, wszystkie środki odurzające oddziałujące na ośrodkowy układ nerwowy oraz
opioidy i leki stosowane w substytucji opiatowej.
Działania 6 i 7 zostały zaktualizowane.
W związku z tym zmieniono cel 2 oraz szereg działań w ramach filaru dotyczącego ograniczenia
popytu na środki odurzające, a także działanie 48, aby odzwierciedlić tę zmianę. W tym kontekście
sugeruje się zbadanie synergii z Europejskim Korpusem Solidarności.
9
środków odurzających, odgrywa kluczową rolę w skutecznej polityce antynarkotykowej;
dotyczy to również problemu nadużywania takich środków w więzieniach22.
 Wdrożenie i monitorowanie konkluzji Rady23 z 2015 r. w sprawie minimalnych
standardów jakościowych w ograniczaniu popytu na środki odurzające w UE24.
B.
Ograniczenie podaży środków odurzających
 Wymagany jest większy nacisk na współpracę sądową w kwestiach dotyczących
narkotyków na szczeblu UE. Aby uzyskać pełniejszy obraz wpływu wysiłków na rzecz
ograniczenia podaży, Europol, Eurojust oraz EMCDDA powinny kontynuować swoje
działania w zakresie zbierania wskaźników i, o ile to możliwe, uzupełniać gromadzone
dane o informacje jakościowe i kontekstowe25.
 Należy położyć nacisk na dalsze wdrażanie kluczowych wskaźników przyjętych w
konkluzjach Rady z 2013 r. w sprawie poprawy monitorowania podaży środków
odurzających w UE26. Opracowano siedem wskaźników oraz plan działania na rzecz ich
wdrożenia. W przypadku większości wskaźników gromadzenie pełnych danych trwa lub
rozpocznie się w 2017 r.27.
 Pakiet ustawodawczy dotyczący nowych substancji psychoaktywnych (NPS) powinien
zostać szybko przyjęty i sprawnie wprowadzony w życie; w najbliższych latach konieczne
będzie również monitorowanie skutków nowych środków legislacyjnych28.
 Należy wdrożyć29 przepisy unijne w sprawie prekursorów narkotykowych, które
zaostrzono w 2013 r., przyjmując istotne zmiany do dwóch rozporządzeń30.
 Należy zwrócić większą uwagę na kary alternatywne nakładane na przestępców
zażywających środki odurzające. We wszystkich państwach członkowskich istnieje co
najmniej jeden rodzaj sankcji alternatywnych a w większości z nich dostępnych jest
więcej niż jeden rodzaj takich sankcji31. Terapia uzależnień od środków odurzających oraz
zawieszenie kary z możliwością terapii stanowią najpowszechniej dostępne sankcje32.
 Należy położyć większy nacisk na kwestie stosowania technologii informacyjnokomunikacyjnych przy wytwarzaniu niedozwolonych środków odurzających oraz
obrotu nimi33 zgodnie z ustaleniami z czerwca 2016 r. dokonanymi na posiedzeniu
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
Wzmocniono działania 8 i 9, aby odzwierciedlały główny cel stanowisk UE na sesji nadzwyczajnej
Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych (UNGASS).
Konkluzje Rady w sprawie realizacji Planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata
2013–2016 odnośnie do minimalnych standardów jakościowych w ograniczaniu popytu na środki
odurzające w Unii Europejskiej 11985/15.
Działanie 10 zostało zaktualizowane.
Działanie 11 zostało zaktualizowane.
Konkluzje Rady z dnia 15 listopada 2013 r. w sprawie poprawy monitorowania podaży narkotyków w
Unii Europejskiej.
Działanie 17 zostało zaktualizowane.
Działanie 19 zostało zaktualizowane.
Działanie 20 zostało odpowiednio zmienione.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 273/2004 w sprawie prekursorów
narkotykowych (Dz.U. L 47 z 18.2.2004, s. 1–10) oraz rozporządzenie Rady (WE) nr 111/2005
określające zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Unią a państwami
trzecimi (Dz.U. L 22 z 26.1.2005, s. 1–10).
Badanie rozwiązań alternatywnych wobec sankcji karnych jako odpowiedzi na przestępstwa związane z
narkotykami z maja 2016 r. na zlecenie Komisji Europejskiej.
Działanie 22 zostało zaktualizowane.
Działanie 23 zostało zaktualizowane. Źródłem wyzwań są takie czynniki, jak zabezpieczone
szyfrowanie, web hosting i przejście od stron internetowych w sieci widocznej do stron w sieci
głębokiej lub sieci ukrytej; pojawienie się nowych form płatności (takich jak waluta bitcoin); oraz
nasilenie reklamowania środków odurzających oraz wymiany w mediach społecznościowych.
10
ekspertów zorganizowanym przez Komisję34 w kontekście forum UE poświęconego
internetowi.
C.
Koordynacja
 Większa spójność i koordynacja z pozostałymi grupami roboczymi Rady ułatwiłyby
HDG pełnienie jej roli polegającej na monitorowaniu wdrażania strategii oraz
zapewnieniu spójności działań ograniczających popyt i podaż oraz wykrywaniu
odpowiednich synergii35.
 W trakcie spotkań HDG należy poświęcić więcej uwagi i czasu na omawianie wdrażania
przedmiotowego planu działania36.
 Jak postulowała UE na forach ogólnoświatowych, należy szukać dalszych możliwości
zwiększenia udziału społeczeństwa obywatelskiego w kształtowaniu, wdrażaniu,
monitorowaniu i ocenie polityki antynarkotykowej na szczeblu UE i krajowym 37.
D.
Współpraca międzynarodowa
 W ramach oceny stwierdzono, że istnieje możliwość poprawy zdolności do działania
delegatur UE, by umożliwić im zaangażowanie się w kwestie dotyczące narkotyków oraz
tworzenie między sobą sieci na szczeblu regionalnym 38.
 Następnie należy skoncentrować się na zwalczaniu upraw roślin wykorzystywanych do
produkcji niedozwolonych środków odurzających oraz rozwoju alternatywnym39.
 Aby odpowiednio rozwiązywać problemy, jeżeli chodzi o egzekucje pozasądowe oraz
zastosowanie kary śmierci w związku z narkotykami, UE powinna zbadać sposoby
współpracy z innymi państwami za każdym razem, gdy wystąpi poważny problem
związany z narkotykami40.
34
35
36
37
38
39
40
Szczególną uwagę poświęcono wykorzystywaniu sieci do sprzedaży produktów leczniczych
wydawanych na receptę oraz nowych substancji psychoaktywnych.
Sprawozdanie ze spotkania ekspertów „Internet i narkotyki”, czerwiec 2016 r.
Do działania 24 wprowadzono zmiany zgodnie z zaleceniami oceny, w których stwierdzono, że należy
dokonać przeglądu obecnych mechanizmów koordynacji między Horyzontalną Grupą Roboczą Rady
ds. Narkotyków (HDG) oraz Stałym Komitetem Współpracy Operacyjnej w zakresie Bezpieczeństwa
Wewnętrznego (COSI). Ponadto działania 24 i 28 (w brzmieniu zmienionym) dotyczą także potrzeby
poprawy koordynacji między HDG oraz tematycznymi grupami roboczymi Rady np. Grupą Roboczą
ds. ONZ oraz Grupą Roboczą ds. Praw Człowieka. Spowoduje to zwiększenie synergii i zacieśnienie
współpracy w ramach stosunków międzynarodowych, w szczególności w ramach procesu przeglądu
deklaracji politycznej i planu działania ONZ z 2009 r. w sprawie współpracy międzynarodowej na rzecz
zintegrowanej i zrównoważonej strategii przeciwdziałania światowemu problemowi narkotykowemu,
który ma się odbyć w 2019 r.
Działanie 26 zostało zaktualizowane.
Działanie 31 zostało zaktualizowane.
Działanie 34 zostało zmienione, aby zapewnić pełne wsparcie dla roli delegatur UE w monitorowaniu
zmian w zakresie postępów polityki antynarkotykowej w państwach niebędących członkami UE oraz
sprawozdawczości dla Komisji oraz Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ).
Poprzednie działania 34 i 35 połączono w jedno działanie 35, ponieważ oba dotyczyły podobnych
kwestii: uprawa roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających oraz
rozwój alternatywny nadal budzą zainteresowanie.
Działanie 38 zostało zaktualizowane; w świetle odnowionych stosunków dyplomatycznych Iran został
dodany do wykazu państw, z którymi UE pragnie ściślej współpracować oraz prowadzić dialog w
sprawie narkotyków.
11
 Wzięto także pod uwagę ostatnie zmiany w Grupie Dublińskiej41, która zajmuje się
sposobami modernizacji swoich metod pracy42.
 Odpowiednie podmioty nie uznały prowadzenia corocznego dialogu w sprawie pomocy
udzielanej przez UE i państwa członkowskie innym państwom w zakresie narkotyków za
niezbędne, w związku z czym działanie to usunięto z projektu planu działania43.
 Istnieje powszechne przekonanie, że kluczowym obszarem, w którym strategia oraz plan
działania dodają wartość, jest umożliwienie UE „prezentowania jednego stanowiska” na
forach międzynarodowych, jak to miało miejsce w okresie poprzedzającym sesję
nadzwyczajną Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych (UNGASS) w 2016 r.
Obecnie należy skoncentrować się na realizacji postanowień UNGASS oraz
przygotowaniach do procesu przeglądu w 2019 r. deklaracji politycznej i planu działania
ONZ z 2009 r. w sprawie współpracy międzynarodowej na rzecz zintegrowanej i
zrównoważonej strategii przeciwdziałania światowemu problemowi narkotykowemu44.
E.
Badania, informacje, monitorowanie i ocena
 Powinny istnieć wyraźne wskaźniki pomiaru wpływu projektów finansowanych przez
UE45.
 Wzięto pod uwagę prace w zakresie propagowania naukowych ocen polityk i
interwencji na szczeblu krajowym, unijnym i międzynarodowym 46.
 Aby rozwiązać kwestię braku solidnych dowodów47, nowe działanie48 jest ukierunkowane
na dokumentowanie potencjalnych związków nielegalnego obrotu środkami
odurzającymi z:
 finansowaniem grup terrorystycznych i działalności terrorystycznej, z
uwzględnieniem wszelkich powiązań między szlakami na obszarach wytwarzania
środków odurzających i nielegalnego obrotu nimi, strefami konfliktu oraz
źródłami finansowania komórek terrorystycznych w UE;
 przemytem nielegalnych imigrantów, poprzez utworzenie synergii z planem
działania UE na rzecz zwalczania przemytu nielegalnych imigrantów 49; oraz
 handlem ludźmi, poprzez tworzenie synergii ze Strategią UE na rzecz
wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012–201650.
 W świetle debaty obecnie toczącej się w niektórych państwach członkowskich i na całym
świecie przeprowadzona zostanie pogłębiona analiza modeli polityki w odniesieniu do
konopi, stosowanych na całym świecie, oraz analiza wpływu wywieranego przez te
modele51.
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
Grupa Dublińska stanowi elastyczny, nieformalny mechanizm konsultacji i koordynacji w zakresie
rozwiązywania problemów związanych z wytwarzaniem niedozwolonych środków odurzających,
nielegalnym obrotem nimi i popytem na te środki w skali światowej, regionalnej i poszczególnych
państw. Grupa Dublińska opiera się na konsensusie i wzajemnej pomocy. W jej skład wchodzą:
państwa członkowskie UE, Australia, Kanada, Japonia, Norwegia, Stany Zjednoczone, Komisja
Europejska oraz Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC).
Działanie 39 zostało zaktualizowane.
Poprzednie działanie 40 zostało zaktualizowane.
Działanie 41 zostało zaktualizowane.
Działanie 45 zostało zaktualizowane.
Działanie 46 zostało zaktualizowane.
Idem, s. 8.
Nowe działanie 47.
COM(2015) 285 final.
COM(2012) 286 final.
Działanie 48 zostało zaktualizowane. Konopie należą do najczęściej używanych narkotyków w UE. W
ostatnich latach w niektórych państwach niebędących członkami UE miał miejsce szereg zmian
12
 Uwzględniono działania na rzecz poprawy współpracy między sieciami laboratoriów
celnych i laboratoriów kryminalistycznych oraz zacieśnienia współpracy między służbami
Komisji w walce z nowymi substancjami psychoaktywnymi (NPS)52.
V.
Wnioski
W ocenie śródokresowej strategii antynarkotykowej UE na lata 2013–2020 oraz ocenie
końcowej Planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016
potwierdzono dalszą przydatność obowiązującej strategii. Jednocześnie wskazano, że istnieje
konsensus między zainteresowanymi stronami, które opowiadają się za aktualizacją planu
działania na pozostałe lata trwania strategii.
W związku z tym Komisja proponuje plan działania na lata 2017–2020, który zapewnia
kontynuację obecnych działań i je wzmacnia w celu rozwiązywania problemów, które nadal
stanowią zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa. Obejmuje on także nowe działania, które
odzwierciedlają zmiany, jakie nastąpiły od 2013 r., oraz odpowiada na pojawiające się
problemy nieobjęte poprzednim planem.
Ocena końcowa strategii oraz planu działania na lata 2017–2020, zgodnie z wymogiem samej
strategii, zostanie przedstawiona w 2020 r. W 2019 r. zostanie również przeprowadzona ocena
EMCDDA, w tym systemu REITOX53, zgodnie z wymogami rozporządzenia ustanawiającego
EMCDDA54. Ponieważ oceny wymienione powyżej dostarczą cennych informacji na temat
wdrożenia planu działania UE na lata 2017–2020, śródokresowy przegląd postępów nie
będzie konieczny.
Komisja podejmie obecnie dialog z Parlamentem Europejskim i Radą na temat
proponowanego przez siebie projektu planu działania UE w zakresie środków odurzających
na lata 2017–2020.
52
53
54
związanych z reformą prawodawstwa dotyczącego konopi np. depenalizacja używania, regulacja rynku
lub legalizacja.
Działanie 52 zostało zaktualizowane.
REITOX jest europejską siecią informacji o narkotykach i narkomanii. Sieć tę stworzono w tym samym
czasie co EMCDDA i składa się ona z „krajowych punktów kontaktowych” lub „krajowych centrów
monitorowania narkotyków i narkomanii” (wyznaczonych instytucji krajowych lub agencji krajowych
odpowiedzialnych za gromadzenie danych oraz składanie sprawozdań w sprawie narkotyków oraz
uzależnienia od środków odurzających).
Rozporządzenie (WE) nr 1920/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w
sprawie Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (wersja przekształcona).
13
ZAŁĄCZNIK55
1.
OGRANICZENIE POPYTU NA ŚRODKI ODURZAJĄCE
Przyczynienie się do wymiernego ograniczenia używania niedozwolonych środków odurzających, problemowego używania środków odurzających,
uzależnienia od środków odurzających oraz zdrowotnego i społecznego ryzyka i szkód związanych z używaniem środków odurzających, a także
przyczynienie się do opóźnienia rozpoczęcia używania środków odurzających
Cel
Działanie
Harmono
gram
1. Zapobiegać
używaniu
środków
odurzających
oraz opóźniać
rozpoczęcie
ich używania
1. Poprawa dostępności i
skuteczności opartych na
dowodach56 środków
prewencyjnych
uwzględniających:
a. demograficzne czynniki
ryzyka, takie jak wiek; płeć
społeczno-kulturowa;
czynniki kulturalne i
społeczne;
b. sytuacyjne czynniki ryzyka,
takie jak bezdomność;
migracja oraz ubieganie się
o azyl; używanie środków
odurzających w nocnych
klubach i miejscach
rozrywki; miejsce pracy;
kierowanie pojazdem pod
wpływem środków
odurzających; oraz
W toku
55
56
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
PC
Wskaźniki




Wskaźniki ogólne nr 1, 11, 12
Oparte na dowodach ogólne i
środowiskowe środki prewencyjne –
stopień zapewnienia na szczeblu
państw członkowskich
Oparte na dowodach ukierunkowane
środki prewencyjne, w tym środki
zorientowane na rodzinę i miejsce
zamieszkania – stopień zapewnienia
na szczeblu państw członkowskich
Oparte na dowodach wskazane
środki prewencyjne – stopień
zapewnienia na szczeblu państw
członkowskich
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Sprawozdani
a krajowe
REITOX
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h na temat
wyników
zastosowania
W projekcie planu działania nowo dodane części zostały pogrubione, a części, które Komisja proponuje usunąć, zostały przekreślone.
W tym kontekście pojęcie „oparty na dowodach” należy rozumieć jako „oparty na dostępnych dowodach naukowych i doświadczeniu”.
14
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
środków
2. Poza zapobieganiem używaniu
środków odurzających
wzmocnienie i lepsze
ukierunkowanie środków
zapobiegawczych i
odwracających uwagę, aby
opóźnić wiek pierwszego zażycia
niedozwolonych środków
odurzających
W toku
PC


Sprawozdaw
czość
EMCDDA
3. Wymiana najlepszych praktyk
w zakresie kierowania działań
zapobiegawczych do dzieci i
osób młodych, w tym:
W toku
c. indywidualne czynniki
ryzyka, takie jak zdrowie
psychiczne; zachowanie
problemowe i rozwój
psychospołeczny; oraz inne
czynniki, o których wiadomo,
że wpływają na podatność
jednostki na używanie
środków odurzających, takie
jak czynniki genetyczne czy
sytuacja rodzinna
PC
Społeczeńst
15


Wskaźniki ogólne nr 1, 5, 12
Oparte na dowodach środki
zapobiegawcze i odwracające uwagę,
zorientowane na osoby młode w
otoczeniu rodzinnym, w społeczności
oraz w ośrodkach edukacji formalnej i
pozaformalnej – poziom zapewnienia
na szczeblu państw członkowskich
Rodzaj wymian najlepszych
praktyk między państwami
członkowskimi
Pozytywne oceny wyników
behawioralnych interwencji w
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h na temat
wyników
zastosowanyc
h środków
Portal
najlepszych
praktyk
EMCDDA
Cel
Działanie
Harmono
gram
a. programy i kampanie w
ośrodkach edukacji
formalnej i pozaformalnej;
b. internetowe programy i
kampanie;
c. współpraca z firmami
internetowymi w celach
zapobiegania; oraz
d. sposoby wykorzystania
mediów społecznościowych
do celów lepszego
zrozumienia używania
środków odurzających oraz
poprawy w zakresie
ograniczenia popytu
4. Edukowanie na temat zagrożeń
oraz skutków wynikających z
używania niedozwolonych
środków odurzających i innych
substancji psychoaktywnych, w
tym dzięki współpracy z
firmami internetowymi oraz
ekspertami ds. zapobiegania w
celu lepszego ukierunkowania
na dzieci i osoby młode
Strona
Wskaźniki
odpowiedzia
lna za
realizację
wo
zakresie najlepszych praktyk (w
obywatelskie
razie dostępności)
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość państw
członkowski
ch
EMCDDA
Sprawozdaw
czość
społeczeństw
a
obywatelskie
go
W toku
PC

COM

EMCDDA
Wskaźniki ogólne nr 5, 12
Poziom świadomości wśród populacji
ogółem i wśród młodzieży na temat
zdrowego stylu życia oraz czynników
ryzyka i skutków związanych z
używaniem niedozwolonych środków
odurzających i innych substancji
psychoaktywnych
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Badania
Eurobarometr
ESPAD
16
Cel
Działanie
5. Umożliwienie bardziej
świadomego reagowania na
wyzwania związane z
niewłaściwym stosowaniem
opioidów wydawanych na
receptę i opioidów dostępnych
bez recepty oraz innych leków
psychoaktywnych
Harmono
gram
2017–
2020
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
PC
Wskaźniki

Grupa
robocza
Rady (HDG)

EMA
EMCDDA


17
Zebranie danych przez państwa
członkowskie do końca 2014 r. na
temat poziomu i okoliczności
przepisywania na receptę
leków psychoaktywnych
Liczba inicjatyw skupiających się na
propagowaniu zgodnego z
przeznaczeniem stosowania opioidów
wydawanych na receptę i opioidów
dostępnych bez recepty oraz innych
leków psychoaktywnych
Zestawienie dowodów i
międzynarodowych przykładów
ograniczania ryzyka przenikania
leków psychoaktywnych na
nielegalny rynek i ich nadużywania
Szkolenie przedstawicieli zawodów
medycznych i innych pracowników
służby zdrowia w zakresie
stosowania leków uśmierzających ból
i łagodzących cierpienie
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
HBSC
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h
EMCDDA
Sprawozdani
e z projektu
ALICE RAP
Cel
Działanie
2. Zwiększyć
6. Rozszerzanie i rozwijanie
skuteczność
różnorodności, osiągalności,
terapii uzależnień
zakresu i dostępności opartych
od środków
na dowodach kompleksowych i
odurzających i
zintegrowanych terapii
rehabilitacji, w
uzależnień. Zapewnienie, aby
tym świadczeń
terapie te były stosowane w
dla osób
politoksykomanii (jednoczesne
dotkniętych
używanie substancji
współwystąpienie
niedozwolonych i dozwolonych,
m zaburzenia
w tym alkoholu i tytoniu) oraz
psychicznego i
pozwalały rozwiązywać
somatycznego, by
problemy związane z
zmniejszyć
pojawiającymi się potrzebami
stopień:
starzejącej się populacji
problemowego
używającej środków
używania
odurzających oraz kwestiami
środków
związanymi z płcią społecznoodurzających;
kulturową. Opracowanie
występowania
programów w zakresie
uzależnienia od
wczesnej interwencji /
środków
wczesnego leczenia oraz
odurzających
leczenia dzieci i młodocianych
oraz zdrowotnego
będących użytkownikami
i społecznego
środków odurzających.
ryzyka i szkód
związanych z
używaniem
środków
odurzających; a
Harmono
gram
W toku
Strona
Wskaźniki
odpowiedzia
lna za
realizację
PC

Wskaźniki ogólne nr 1, 6, 11

Zakres zróżnicowania opartych na
dowodach kompleksowych i
zintegrowanych terapii uzależnień na
szczeblu państw członkowskich, w
tym terapii stosownych w
politoksykomanii oraz
zaspokajających potrzeby starzejącej
się populacji używającej środków
odurzających

Dane państw członkowskich na temat
długości kontynuowania terapii i na
temat wyników
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
REITOX
Sprawozdani
a krajowe
Portal
najlepszych
praktyk
EMCDDA
Ocena
końcowa
strategii
antynarkoty
kowej UE
oraz Planu
działania UE
w zakresie
środków
odurzającyc
18
Cel
Działanie
Harmono
gram
także by wspierać
wracanie do
zdrowia i
(ponowną)
integrację
społeczną
problemowych
użytkowników
środków
odurzających,
7. Rozszerzenie zakresu świadczeń
W toku
uzależnionych
na rzecz rehabilitacji/powrotu do
użytkowników
zdrowia z naciskiem na
takich środków
świadczenia, które:
oraz
a. skupiają się na opiece ciągłej
społeczności
nad poszczególnymi osobami
szczególnie
poprzez prowadzenie
wrażliwych, w
przypadków i współpracę
tym poprzez
między podmiotami;
budowanie
b.
skupiają się na wspieraniu
synergii z
(ponownej) integracji
Korpusem
społecznej (w tym zdolności
Solidarności UE.
do zatrudnienia oraz
zakwaterowania)
problemowych i
uzależnionych użytkowników
środków odurzających, w
tym w stosownych
przypadkach więźniów oraz
starzejących się
użytkowników środków
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
h
Sprawozdaw
czość państw
członkowski
ch
PC

Wskaźnik ogólny nr 11
Dane zebrane przez państwa członkowskie
na temat:
 poziomu wzrostu świadczeń na rzecz
rehabilitacji/powrotu do zdrowia z
zastosowaniem podejścia opartego na
zarządzaniu przypadkiem i podejścia
opartego na współpracy między
podmiotami,
 poziomu wzrostu liczby programów
rehabilitacji / powrotu do zdrowia
związanych z płcią społecznokulturową;
 poziomu wzrostu liczby programów
kompleksowej opieki społecznej,
ukierunkowanych szczególnie na
użytkowników środków odurzających,
u których stwierdzono
współwystępowanie zaburzenia
19
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h na temat
wyników
świadczeń
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
odurzających;
c. wzmacniają proces
diagnostyczny i leczenie
współwystąpienia zaburzenia
psychicznego i somatycznego
w związku z używaniem
środków odurzających, np.
przy użyciu szybkiego
badania w kierunku
zapalenia wątroby typu B i
C oraz HIV, a także innych
zakażeń przenoszonych
drogą płciową i gruźlicy,
zgodnie z minimalnymi
standardami jakościowymi
w ograniczaniu popytu na
środki odurzające
przyjętymi przez Radę w
2015 r.;
d. uwzględniają potrzeby
związane z płcią społecznokulturową; oraz
e. obejmują społeczności
szczególnie wrażliwe, w tym
dzieci, nastolatki,
mniejszości etniczne,
migrantów i osoby
ubiegające się o azyl,
członków społeczności
LGBTI, osób
Wskaźniki
psychicznego i somatycznego,
opartych na partnerstwie świadczeń
związanych ze zdrowiem
psychicznym i związanych z
leczeniem uzależnienia od
narkotyków / powrotem do zdrowia
oraz więzień;
 stopnia i okresu abstynencji od
używania niedozwolonych lub
dozwolonych środków odurzających
przez osoby, które zakończyły
leczenie uzależnienia od narkotyków;
 dostępności możliwości terapii dla
osób, u których wystąpił nawrót w
używaniu środków odurzających oraz
dla starzejących się użytkowników
środków odurzających
20
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
W toku
PC


Sprawozdaw
czość
EMCDDA
prostytuujących się oraz
więźniów, osób żyjących z
HIV/AIDS oraz
bezdomnych.
8. a) Zwiększenie skali dostępności
usług z zakresu redukcji szkód,
np. programów wymiany igieł i
strzykawek, substytucji
opiatowej, programów leczenia
naloksonem w domu,
Zapewnienie, by świadczenia
związane z terapią i pomocą dla
potrzebujących dawały lepszy
dostęp do środków zmniejszania
ryzyka i szkód, tak aby
zmniejszać negatywne skutki
używania środków odurzających
i istotnie zmniejszyć liczbę
zgonów związanych
bezpośrednio lub pośrednio z
używaniem środków
odurzających oraz liczbę
przypadków zapadania na
zakaźne choroby przenoszone
przez krew występujące w
związku z używaniem środków
odurzających, nie tylko takie jak
HIV i wirusowe zapalenie
wątroby, ale także na choroby
EMCDDA
COM
Europejskie
Forum
Społeczeńst
wa
Obywatelski
ego ds.
Narkotyków


Forum
społeczeństw
a
obywatelskie 
go
poświęcone
HIV/AIDS,

wirusowemu
zapaleniu
wątroby i
21
Wskaźniki ogólne nr 2, 3, 4, 11
Zakres zwiększonej osiągalności
stosowanych przez państwa
członkowskie opartych na dowodach
środków zmniejszania ryzyka i szkód
oraz zakres zwiększonego dostępu do
tych środków
Rodzaj wymian najlepszych
praktyk w zakresie środków
zmniejszenia ryzyka i szkód
Liczba państw członkowskich
wypełniających zalecenie WHO
dotyczące minimalnego progu 200
rozdanych sterylnych igieł i
strzykawek rocznie na użytkownika
używającego środków odurzających
drogą iniekcji
Zakres programów substytucji
opiatowej wśród osób
uzależnionych od opioidów
Zakres zwiększenia dostępności
programów leczenia naloksonem w
domu oraz programów redukcji
szkód w klubach nocnych
Sprawozdani
a krajowe
REITOX
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h na temat
świadczeń
Cel
Działanie
przenoszone drogą płciową czy
gruźlicę
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
gruźlicy
b) Zidentyfikowanie i
pokonanie barier w dostępie do
leczenia zapalenia wątroby
typu C wśród osób
używających środków
odurzających drogą iniekcji, w
tym więźniów oraz innych grup
szczególnie wrażliwych
Wskaźniki



c) Wymiana najlepszych
praktyk dotyczących ryzyka
oraz środków redukcji szkód
np. programów wymiany igieł i
strzykawek, substytucji
opiatowej, pomieszczeń do
konsumpcji narkotyków,
programów leczenia
naloksonem w domu,
interwencji rówieśniczych,
programów leczenia
potrzebujących, leczenia
zapalenia wątroby typu C,
testowania tabletek,
samodiagnostyki pod kątem
HIV/AIDS itd.

22
Szereg programów ułatwiających
dostęp do leczenia wirusowego
zapalenia wątroby typu C (HCV)
osobom używającym środków
odurzających drogą iniekcji
Liczba programów redukcji szkód
skierowanych do społeczności
szczególnie wrażliwych np.
mniejszości etnicznych, migrantów i
osób ubiegających się o azyl,
członków społeczności LGBTI, osób
prostytuujących się oraz więźniów
Stopień wdrożenia wytycznych
ECDC/EMCDDA w sprawie
leczenia chorób zakaźnych i
zapobiegania im wśród osób
używających środków odurzających
drogą iniekcji
Stopień wdrożenia minimalnych
standardów jakościowych w
ograniczaniu popytu na środki
odurzające w UE, standard III
(usługi w zakresie leczenia obejmują
dobrowolną kontrolę pod kątem
chorób zakaźnych przenoszonych
przez krew, doradztwo na temat
zachowań ryzykownych i pomoc w
walce z chorobą)
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Cel
Działanie
Harmono
gram
9. zwiększenie skali tworzenia,
W toku
dostępności i zasięgu środków
opieki zdrowotnej na rzecz
użytkowników środków
odurzających przebywających w
więzieniu oraz po wyjściu na
wolność, aby uzyskać taką samą
opiekę jak odnośna opieka
dostępna w miejscu zamieszkania
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
PC
Wskaźniki




23
Wskaźnik ogólny nr 10
Dostępność świadczeń dla
użytkowników środków odurzających
przebywających w więzieniach (w
tym substytucji opiatowej i
programów wymiany igieł i
strzykawek) oraz stopień, w jakim
więzienna opieka zdrowotna stosuje
modele opieki zawierające najlepsze
praktyki w zakresie oceny potrzeb i
ciągłości opieki nad więźniami w
trakcie odbywania kary pozbawienia
wolności
Stopień zmniejszenia związanych z
używaniem środków odurzających
problemów zdrowotnych, fizycznych i
psychicznych wśród więźniów
Stopień, w jakim świadczenia
realizowane w zakładzie karnym i
świadczenia realizowane w miejscu
zamieszkania zapewniają ciągłość
opieki dla więźniów po ich wyjściu na
wolność, ze szczególnym
uwzględnieniem unikania
przedawkowania środków
odurzających
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Sprawozdani
a krajowe
REITOX
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h na temat
świadczeń
Cel
Działanie
Harmono
gram
3. Stosować
podejścia oparte
na koordynacji,
najlepszych
praktykach i
jakości w
zakresie
ograniczania
popytu na środki
odurzające
10. Wdrożenie minimalnych
unijnych standardów
jakościowych przyjętych przez
Radę w 2015 r.57, które
pomagają zbudować pomost
między nauką a praktyką w
zakresie:
a. środowiskowych, ogólnych,
selektywnych i wskazanych
środków zapobiegawczych;
b. środków wczesnego
wykrywania i interwencji;
c. środków zmniejszenia ryzyka
i szkód; oraz
d. środków na rzecz terapii,
rehabilitacji, integracji
społecznej i powrotu do
zdrowia;
oraz monitorowanie ich
wdrażania.
2017–
2020
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Rada
Wskaźniki

Grupa
robocza
Rady (HDG)
PC

COM
EMCDDA



57
Konsensus wypracowany przez
państwa członkowskie w sprawie
minimalnych standardów
jakościowych opartych na
wcześniejszych unijnych analizach
przygotowawczych
Przegląd programów ograniczania
popytu na środki odurzające
wdrożonych zgodnie z
przedmiotowymi standardami pod
kątem dowodów
Liczba dostępnych
specjalistycznych programów
szkoleniowych dla przedstawicieli
służby zdrowia w zakresie
ograniczania popytu na środki
odurzające lub szacowana liczba
przedstawicieli służby zdrowia
objętych takimi programami
Udział społeczeństwa
obywatelskiego we wdrażaniu
przedmiotowych standardów, w
tym ich planowania i wprowadzania
Liczba i wpływ projektów i
programów wspieranych na
szczeblu UE, które promują
wymianę najlepszych praktyk w
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Portal
najlepszych
praktyk
EMCDDA
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Sprawozdaw
czość państw
członkowski
ch
Ocena
końcowa
strategii
antynarkoty
kowej UE
oraz Planu
Konkluzje Rady w sprawie realizacji Planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 odnośnie do minimalnych standardów jakościowych w
ograniczaniu popytu na środki odurzające w Unii Europejskiej 11985/15.
24
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki

2.
zakresie wdrażania
przedmiotowych standardów
Włączenie się do współpracy
międzyministerialnej w celu
wspierania wdrażania
przedmiotowych standardów
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
działania UE
w zakresie
środków
odurzającyc
h
OGRANICZENIE PODAŻY ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH
Przyczynienie się do wymiernego ograniczenia dostępności i podaży niedozwolonych środków odurzających w UE
Cel
Działanie
4. Wzmocnić
11. Jak najlepsze
skuteczną
wykorzystywanie
koordynację w
dostępnych instrumentów
zakresie ścigania
egzekwowania prawa w
przestępstw i
zakresie wymiany danych
współpracę w ramach
wywiadowczych i
UE w celu walki z
informacji oraz kanałów i
działaniami
narzędzi komunikacyjnych
związanymi z
służących do zestawiania i
niedozwolonymi
analizowania informacji na
środkami
temat środków odurzających
odurzającymi zgodnie,
tam gdzie ma to
zastosowanie, z
odnośnymi
działaniami
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
W toku
PC
Europol
Eurojust
Grupa robocza
Rady (COSI)
25
Wskaźniki


Wskaźnik ogólny nr 7
Zasięg działań dużego
kalibru z
wykorzystaniem danych
wywiadowczych,
wspólnych operacji,
wspólnych zespołów
śledczych i
transgranicznych
inicjatyw w zakresie
współpracy skupiających
się na organizacjach
przestępczych
zaangażowanych w
działania związane z
niedozwolonymi
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
Sprawozdawczość
EMCDDA
Agencje UE
Sprawozdawczość
Europolu
Sprawozdawczość
Eurojustu
Cel
Działanie
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
ustanowionymi w
cyklu polityki UE
Wskaźniki



12. Identyfikacja i nadanie
priorytetów najważniejszym
zagrożeniom idącym za
przestępczością
zorganizowaną związaną ze
środkami odurzającymi
Rada
2017
Grupa robocza
Rady (COSI)
Europol
26

Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
środkami odurzającymi
Zwiększone
wykorzystanie systemów Sprawozdania
EMPACT na temat
Europolu w zakresie
czynników
wymiany informacji
dotyczących narkotyków
oraz systemów analiz i
ekspertów
Osiągnięte wyniki
projektów EMPACT
oraz dwustronnych i
wielostronnych
inicjatyw
Liczba spraw
związanych ze
środkami
odurzającymi
skierowanych do
Eurojustu i Europolu,
w tym informacje
jakościowe i
kontekstowe o tych
sprawach
Ustalenie na okres
2017–2021 cyklu
polityki UE i
priorytetów w zakresie
przestępczości
Konkluzje Rady na
temat cyklu polityki
UE
Cel
Działanie
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
PC
Wskaźniki
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
EU SOCTA
COM
Wieloletnie plany
strategiczne
(MASP)
Ocena EMPACT
Sprawozdania
EMPACT na temat
czynników
13. Intensyfikacja szkoleń
przeprowadzanych przez
CEPOL dla funkcjonariuszy
organów ścigania
dotyczących wytwarzania
niedozwolonych środków
odurzających i nielegalnego
obrotu nimi oraz
przestępstw finansowych,
zwłaszcza metod i technik
szkoleniowych
2017–2020
PC

CEPOL
Europol

Grupa robocza
Rady (COSI)

COM
27
Ocena potrzeb
szkoleniowych
przeprowadzana
regularnie
Dostępność
odpowiednich szkoleń i
uczestnictwo w nich
Liczba funkcjonariuszy
organów ścigania
przeszkolonych, a
następnie skutecznie
Sprawozdanie
dyrektora Europolu
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji
z postępu prac
Sprawozdanie roczne
CEPOL
Cel
Działanie
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
Wskaźniki
nakierowanych na:
a. zwalczanie
wykorzystywania
nowych technologii
komunikacyjnych w
procesie wytwarzania
niedozwolonych
środków odurzających i
nielegalnego obrotu
nimi;
b. usprawnianie konfiskaty
mienia;
c. zwalczanie prania
pieniędzy;
d. wykrywanie i likwidację
nielegalnych, tajnych
laboratoriów oraz upraw
konopi
14. Poprawa działań
antynarkotykowych poprzez
wzmocnienie i
monitorowanie skuteczności
regionalnych platform
wymiany informacji i
regionalnych platform
dzielenia się mechanizmami
bezpieczeństwa w celu
likwidacji lub zmniejszenia
zagrożeń związanych ze
zmianą szlaków
oddelegowanych do
pełnienia odnośnych
obowiązków
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
Programy CEPOL
Ocena EMPACT
Sprawozdania
EMPACT na temat
czynników
W toku
COM


PC
Europol
Grupa robocza
Rady (COSI)
28

Wskaźnik ogólny nr 7
Liczba działań z
wykorzystaniem danych
wywiadowczych
prowadzących do
likwidacji lub przerwania
szlaków wprowadzania
do obrotu środków
odurzających
Stopień wymiany
informacji poprzez
skuteczne działanie sieci
Sprawozdawczość
EMCDDA
Platformy wymiany
informacji i
platformy dzielenia
się mechanizmami
bezpieczeństwa oraz
sprawozdania z
Cel
Działanie
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
Wskaźniki
oficerów łącznikowych
wprowadzania do obrotu
środków odurzających
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
oceny
Regionalne
platformy
EU SOCTA
wymiany
informacji
Ocena EMPACT
Regionalne
platformy
dzielenia się
mechanizmami
bezpieczeństwa
Sprawozdania
EMPACT na temat
czynników
Sprawozdanie
dyrektora Europolu
15. Wzmocnienie
działań W toku
nakierowanych
na
zapobieganie
przenikaniu
prekursorów
narkotykowych oraz pre58
PC
Europol

Liczba
przypadków
zatrzymanych
i
skonfiskowanych
przesyłek prekursorów
przeznaczonych
do
MAOC-N58
Sprawozdania z
unijnych i
należących do
państw
członkowskich
Morskie Centrum Analiz i Operacji ds. Zwalczania Narkotyków (MAOC-N) z siedzibą w Lizbonie powstało z inicjatywy 7 państw członkowskich UE: Francji,
Irlandii, Włoch, Hiszpanii, Niderlandów, Portugalii oraz Zjednoczonego Królestwa. Jest współfinansowane ze środków Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Unii Europejskiej. Centrum to stanowi forum wielostronnej współpracy na rzecz zwalczania nielegalnego obrotu niedozwolonymi środkami odurzającymi drogą
morską i powietrzną.
29
Cel
Działanie
prekursorów
nielegalnego
wytwarzania
odurzających
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
do
COM
rynku
środków
Grupa robocza
Rady (CUG,
COSI)
Wskaźniki



16. Walka z transgranicznym
wprowadzaniem do obrotu
środków odurzających, w
W toku
PC
30

Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
nielegalnego używania i agencji
ilość
zatrzymanych egzekwowania
substancji
prawa
Wyniki
projektów
EMPACT
Wykorzystanie systemu
PEN (elektronicznego Ocena EMPACT
systemu powiadamiania
przed
wywozem)
i EMPACT
zwiększone
wykorzystanie systemu Sprawozdania na
PICS
(systemu temat czynników
komunikacji
o
zdarzeniach w związku z
prekursorami
Sprawozdanie
narkotyków)
Liczba
wspólnych dyrektora Europolu
spotkań
w
ramach
działań następczych i
innych
działań
związanych
z
zapobieganiem
przenikaniu
do
nielegalnego
obrotu
prekursorów
i
preprekursorów
narkotykowych
Wzrost liczby
multidyscyplinarnych i
wielopodmiotowych
Dwuletnie
sprawozdanie
Cel
Działanie
tym z obrotem
wykorzystującym ładunki
paczkowe i kontenerowe,
oraz poprawa
bezpieczeństwa na
granicach, zwłaszcza w
unijnych portach morskich,
portach lotniczych i na
lądowych przejściach
granicznych poprzez
zintensyfikowanie
wysiłków, w tym wymiany
informacji i danych
wywiadowczych przez
odpowiednie agencje
egzekwowania prawa
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
Europol
Grupa robocza
Rady
Wskaźniki

(CCWP,
COSI)


wspólnych operacji i
transgranicznych
inicjatyw w zakresie
współpracy
Liczba protokołów
ustaleń między agencjami
egzekwowania prawa i
odpowiednimi
podmiotami takimi jak
linie lotnicze, lotnicze
firmy kurierskie,
przedsiębiorstwa
żeglugowe, władze
portów i przedsiębiorstwa
chemiczne
Wyniki projektów
EMPACT
Lepsza wymiana danych
wywiadowczych i
informacji na temat
transgranicznego
wprowadzania do obrotu
środków odurzających,
m.in. dostępnych
systemów nadzorowania
granic
porty lotnicze oraz lądowe
przejścia graniczne
31
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
Komisji
z postępu prac
Ocena EMPACT i
Sprawozdania
EMPACT na temat
czynników
Sprawozdanie
dyrektora Europolu
Sprawozdawczość
Europolu
Sprawozdawczość
państw
członkowskich
Cel
Działanie
17. Wdrożyć kluczowe
wskaźniki ograniczenia
podaży środków
odurzających przyjęte
przez Radę w 2013 r.59
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
2017–2020
COM
Wskaźniki

PC
Rada
Grupa robocza
Rady (HDG)
EMCDDA

Europol






59
Opracowanie i
uzgodnienie planu
działania w sprawie
wdrożenia kluczowych
wskaźników podaży
środków odurzających
zgodnie z porozumieniem
państw członkowskich co
do wskaźników podaży
środków odurzających
Liczba konfiskat
narkotyków oraz ilość
skonfiskowanych
narkotyków
Czystość i zawartość
narkotyków
Ceny narkotyków
Zdemontowane zakłady
wytwarzania środków
odurzających
Przestępstwa związane z
narkotykami
Dostępność narkotyków
w badaniach
ankietowych populacji
Oszacowania wielkości
rynku
Konkluzje Rady z dnia 15 listopada 2013 r. w sprawie poprawy monitorowania podaży narkotyków w Unii Europejskiej.
32
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
Przegląd
stosowanych w
państwach
członkowskich
metod zbierania
danych na temat
podaży środków
odurzających
Sprawozdawczość
EMCDDA
Sprawozdawczość
Europolu
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z postępów
prac
Cel
Działanie
5. Wzmacniać
skuteczną współpracę
organów wymiaru
sprawiedliwości i
skuteczne
ustawodawstwo w UE
18. Wzmocnienie współpracy
organów wymiaru
sprawiedliwości w UE w
obszarze walki z
transgranicznym
wprowadzaniem do obrotu
środków odurzających i
praniem pieniędzy i w
zakresie konfiskaty
dochodów pochodzących z
przestępczości
zorganizowanej związanej
ze środkami odurzającymi
60
61
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
2017–2020
Rada
COM
PC
Eurojust
Wskaźniki

Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
Sprawozdawczość
Przyjęcie i Terminowe
wdrożenie uzgodnionych Eurojustu
unijnych środków i
ustawodawstwa w
sprawie: a) konfiskaty i
Sprawozdawczość
odzyskiwania mienia
60
państw
przestępczego ; b)
członkowskich
prania pieniędzy61; c)
zbliżenia na terytorium
UE przepisów w
zakresie przestępczości
związanej z
wprowadzaniem do
obrotu środków
Dwuletnie
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/42/UE w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści
pochodzących z przestępstwa w Unii Europejskiej; decyzja Rady 2007/845/WSiSW dotycząca współpracy pomiędzy biurami ds. odzyskiwania mienia w
państwach członkowskich w dziedzinie wykrywania i identyfikacji korzyści pochodzących z przestępstwa lub innego mienia związanego z przestępstwem; decyzja
ramowa Rady 2006/783/WSiSW w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do nakazów konfiskaty. Decyzja ramowa Rady 2003/577/WSiSW w sprawie
wykonania w Unii Europejskiej postanowień o zabezpieczeniu mienia i środków dowodowych; wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady w sprawie wzajemnego uznawania nakazów zabezpieczenia i nakazów konfiskaty, COM(2016) 819; decyzja ramowa Rady 2005/212/WSiSW
w sprawie konfiskaty korzyści, narzędzi i mienia pochodzących z przestępstwa; decyzja ramowa Rady 2003/577/WSiSW w sprawie wykonania w Unii
Europejskiej postanowień o zabezpieczeniu mienia i środków dowodowych.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub
finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i
Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE; decyzja ramowa Rady 2001/500/WSiSW w sprawie prania brudnych pieniędzy oraz identyfikacji,
wykrywania, zamrożenia, zajęcia i konfiskaty narzędzi oraz dochodów pochodzących z przestępstwa. Wniosek Komisji dotyczący dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy za pomocą środków prawnokarnych, COM(2016) 826 final. Rozporządzenie Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) 2015/847 w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1781/2006;
rozporządzenie (WE) nr 1889/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kontroli środków pieniężnych wwożonych do Wspólnoty lub wywożonych ze
Wspólnoty. Wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kontroli środków pieniężnych wwożonych do Unii lub
wywożonych z Unii oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1889/2005.
33
Cel
Działanie
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
Wskaźniki


62
odurzających i kar za
takie przestępstwa62
Zwiększenie liczby
przeprowadzonych
dochodzeń finansowych
i konfiskat odnośnie do
dochodów
pochodzących z
przestępczości
zorganizowanej
związanej ze środkami
odurzającymi – w
wyniku współpracy
organów wymiaru
sprawiedliwości
Terminowe i skuteczne
odpowiedzi na wnioski o
wzajemną pomoc i
europejskie nakazy
aresztowania dotyczące
wprowadzania do obrotu
niedozwolonych
środków odurzających
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
sprawozdanie
Komisji z postępów
prac
Decyzja ramowa Rady 2004/757/WSiSW z dnia 25 października 2004 r. ustanawiająca minimalne przepisy określające znamiona przestępstw i kar w dziedzinie
nielegalnego handlu narkotykami.
34
Cel
Działanie
19. Stosowanie i wdrożenie
nowych unijnych środków
ustawodawczych, by
reagować na pojawienie się,
użytkowanie i szybkie
rozpowszechnianie nowych
substancji psychoaktywnych
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
2017–2020
COM
Rada
Wskaźniki


Grupa robocza
Rady (HDG)

PC
EMCDDA
W toku
20. Skuteczne wdrożenie
unijnego ustawodawstwa
dotyczącego prekursorów
środków odurzających, aby
zapobiegać przenikaniu tych
prekursorów na nielegalny
rynek, nie paraliżując przy
tym legalnego handlu
Europol

Rada

COM
PC
35
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
Dwuletnie
Wypracowanie
ustawodawstwa unijnego sprawozdanie
Komisji z postępów
Wdrożenie unijnego
prac
ustawodawstwa w
państwach
Sprawozdawczość
członkowskich
państw
Opracowanie
członkowskich
wytycznych UE w
sprawie procedur
wymiany informacji i
oceny ryzyka
Monitorowanie
skutków nowych
środków
ustawodawczych
ukierunkowanych
szczególnie na efekt
substytucji na rynku
niedozwolonych
środków odurzających
Wdrożenie rozporządzeń
Parlamentu
Europejskiego i Rady w
sprawie prekursorów
narkotykowych,
zmieniających zarówno
rozporządzenie Rady
(WE) nr 111/2005, jak i
rozporządzenie (WE) nr
273/2004
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z postępów
prac
Roczne
sprawozdanie UE na
temat prekursorów
środków
odurzających
Cel
Działanie
21. Zwalczanie wykorzystania
niektórych substancji
farmakologicznie czynnych
(zdefiniowanych w
dyrektywie 2011/62/UE)
jako substancji
rozcieńczających
niedozwolone środki
odurzające
22. Opracowanie i
zastosowanie przez
państwa członkowskie, tam
gdzie to możliwe i zgodnie
z ich ramami prawnymi,
alternatywnych do sankcji
karnych środków wobec
przestępców używających
środki odurzające (np.
edukacja, terapia,
rehabilitacja, dalsza
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
W toku
PC
Wskaźniki

COM
EMA
EMCDDA
2017–2020
Europol

PC

Rada (HDG)
36
Liczba przypadków
zatrzymania substancji
czynnych
wykorzystywanych jako
substancje
rozcieńczające
niedozwolone środki
odurzające
Terminowe wdrożenie
nowych unijnych
wymogów prawnych
mających na celu
zabezpieczenia łańcucha
dostaw substancji
czynnych zgodnie z
dyrektywą 2011/62/UE
w sprawie
sfałszowanych
produktów leczniczych
Zwiększona dostępność i
wdrożenie innych niż
więzienie sankcje karne
środków wobec
przestępców
używających środki
odurzające – środki w
obszarach edukacji,
terapii, rehabilitacji,
opieki po opuszczeniu
więzienia i integracji
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
Sprawozdania
CCWP i CUG
Sprawozdawczość
państw
członkowskich
Sprawozdania
krajowe REITOX
Sprawozdawczość
państw
członkowskich
Cel
Działanie
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
opieka/opieka po
opuszczeniu więzienia,
integracja społeczna), w
tym:
a. edukacji,
b. (zawieszenia kary w
połączeniu z)
leczeniem,
c. zawieszenia
dochodzenia lub
ścigania,
d. rehabilitacji,
e. opieki po opuszczeniu
więzienia i integracji
społecznej,
Wskaźniki



oraz opracowanie
wymiaru praw
podstawowych jako
kluczowego czynnika dla
lepszego zrównoważenia
zwalczania oraz
promowania rehabilitacji.
37
społecznej
Zintensyfikowane
monitorowanie,
wdrożenie i ocena
środków alternatywnych
wobec sankcji karnych
Rodzaj i liczba
środków
alternatywnych wobec
sankcji karnych,
zapewnionych i
wdrożonych przez
poszczególne państwa
członkowskie
Informacje o
beneficjentach
wyroków
alternatywnych, którzy
dopuścili się recydywy
na przestrzeni pięciu
lat
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
Cel
Działanie
6. Skutecznie
reagować na
bieżące i
pojawiające się
tendencje w
przestępczości
związanej z
niedozwolonymi
środkami
odurzającymi
23. Opracowanie strategii
reagowania na kwestię roli
technologii
komunikacyjnych i
hostingu powiązanych
stron internetowych w
wytwarzaniu, sprzedaży,
nabywaniu i dystrybucji
niedozwolonych środków
odurzających, w tym
kontrolowanych
substancji
psychoaktywnych na
szczeblu krajowym i
unijnym, w tym poprzez:
a. współpracę z
przemysłem;
b. finansowanie UE i
krajowe na rzecz
opracowania i rozwoju
narzędzi
wspierających
działania w zakresie
ścigania przestępstw;
c. stworzenie glosariusza
terminów;
d. stworzenie wykazu
istniejących narzędzi
monitorowania sieci
web i ukrytej sieci;
e. zapewnienie
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
Rada
2017–2020
Wskaźniki

COM
Grupa robocza
Rady (HDG,
COSI)

PC
Europol
CEPOL

EMCDDA




38
Wyniki działań
egzekwujących przepisy
w zakresie walki z
przestępczością
związaną ze środkami
odurzającymi w
internecie
Zwiększona liczba
wspólnych operacji i
transgranicznych
inicjatyw w zakresie
współpracy
Liczba i wpływ
finansowanych
projektów badawczych
oraz narzędzi
opracowanych na
potrzeby wsparcia
ścigania przestępstw
Liczba
porozumień/dyskusji z
odpowiednimi
partnerami
branżowymi
Stworzenie glosariusza
terminów
Stworzenie wykazu
narzędzi
monitorowania
Liczba sesji
szkoleniowych dla
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
Okresowy przegląd
postępów w zakresie
priorytetów cyklu
polityki UE
Ocena EMPACT
oraz
Sprawozdania
EMPACT na temat
czynników
Sprawozdanie
dyrektora Europolu
Statystyki /
sprawozdanie
roczne CEPOL
Sprawozdawczość
państw
członkowskich
Cel
Działanie
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
specjalistycznych
szkoleń dla
pracowników organów
ścigania,
funkcjonariuszy
celnych i straży
granicznej,
prokuratorów i
sędziów;
f. stałe i aktywne
monitorowanie rynków
internetowych przez
organy ścigania;
g. wymianę najlepszych
praktyk z partnerami
międzynarodowymi;
h. usprawnienie procedur
wzajemnej pomocy
prawnej (w
stosownych
przypadkach zasada
wzajemnego
uznawania orzeczeń
sądowych i
pozasądowych)
zgodnie z konkluzjami
Rady z dnia 9 czerwca
2016 r. dotyczącymi
usprawnienia wymiaru
sprawiedliwości w
sprawach karnych w
Wskaźniki

39
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
odpowiednich
zainteresowanych stron
Sprawozdania
Liczba spotkań z
agencji UE
partnerami
międzynarodowymi, w
trakcie których
omówiono działania
COM
Cel
Działanie
Harmonogram Strona
odpowiedzialna
za realizację
Wskaźniki
cyberprzestrzeni63
63
Konkluzje Rady w sprawie usprawnienia wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych w cyberprzestrzeni z dnia 9 czerwca 2016 r.
40
Gromadzenie
danych /
mechanizmy oceny
3.
KOORDYNACJA
Skuteczne koordynowanie polityki antynarkotykowej przez państwa członkowskie i UE
Cel
Działanie
Harmono
gram
7. Zapewnić
skuteczną
koordynację
unijną w
dziedzinie
środków
odurzających
24. Polepszenie wymiany informacji
pomiędzy Horyzontalną Grupą
Roboczą ds. Narkotyków a innymi
stosownymi grupami roboczymi
Rady, w szczególności COSI w
celu poprawienia koordynacji
związanej z filarem ograniczenia
podaży środków odurzających
W toku
Strona
odpowiedzia
lna
za
realizację
Prezydencja
Rada
ESDZ
Grupa
robocza
Rady (HDG)
Polepszenie wymiany informacji
pomiędzy Horyzontalną Grupą
Roboczą ds. Narkotyków a innymi
stosownymi geograficznymi i
tematycznymi grupami roboczymi
Rady, w tym: COAFR, COASI,
COEST, COLAT, COWEB,
CONUN oraz COHOM
25. Każda
prezydencja
może Dwa razy
zorganizować
posiedzenia w roku
krajowych
koordynatorów
ds.
środków odurzających oraz innych
odpowiednich zespołów, by omówić
Prezydencja
PC
41
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdawc
zość grup
roboczych
Rady (HDG)
 Stopień, w jakim strategia
antynarkotykowa UE i plan
działania UE w zakresie środków
odurzających uwzględniane są w
programach innych grup roboczych
Rady, w tym COSI, COAFR,
COASI, COEST, COLAT,
Sprawozdaw
COWEB, CONUN i COHOM.
czość
 Stały punkt w programie HDG
prezydencji
(jednorazowo w trakcie
poszczególnych prezydencji)
dotyczący informowania o
działaniach związanych z
priorytetami cyklu polityki UE
dotyczącymi narkotyków (na
podstawie sprawozdawczości
EMPACT), jeżeli istnieje taka
potrzeba, w obecności
przewodniczącego grupy
wsparcia COSI.
 Stopień, w jakim porządek obrad Sprawozdawc
krajowych koordynatorów ds. zość
środków
odurzających prezydencji
odzwierciedla
wydarzenia,
tendencje i nowe spostrzeżenia w
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna
za
realizację
pojawiające się tendencje, skuteczne
interwencje i inne kwestie w
zakresie polityki, które wnoszą
wartość
dodaną
do
strategii
antynarkotykowej UE i dla państw
członkowskich
26. HDG ułatwi a) monitorowanie
realizacji planu działania poprzez
debaty tematyczne; oraz b) coroczny
dialog o stanie problemu
narkotyków w Europie
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
działaniach
politycznych
i
uwzględnia
ulepszenie
komunikacji i wymianę informacji
a) Dwa
razy w
roku W
toku
Prezydencja
b)
Corocznie
COM
Grupa
robocza
Rady (HDG)
PC
EMCDDA
27. Zapewnienie spójności i ciągłości
działań państw członkowskich i
działań UE w ramach sprawowania
prezydencji, by wzmacniać
zintegrowane, zrównoważone i
oparte na dowodach podejście do
środków odurzających w UE
Wskaźniki
Dwa razy
w roku W
toku
Europol
Prezydencja
Trzy
prezydencje
PC
COM
Grupa
robocza
42
 Stopień wdrożenia planu działania
 Liczba działań w ramach planu
działania, które omówiono w
debatach tematycznych w
ramach HDG
 Terminowość dialogu na forum
Horyzontalnej Grupy Roboczej ds.
Narkotyków na temat najnowszych
tendencji i danych w dziedzinie
środków odurzających
Sprawozdawc
zość
prezydencji
 Stopień spójności i ciągłości
działań w poszczególnych
prezydencjach
 Postępy w realizacji priorytetów
określonych w strategii
antynarkotykowej UE w ramach
sprawowania prezydencji
Sprawozdawc
zość
prezydencji
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna
za
realizację
Rady (HDG)
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny

Roczny raport
ESDZ dla
HDG
EMCDDA
28. Zapewnienie koordynacji unijnych W toku
polityk i działań w zakresie środków
odurzających, by wspierać
międzynarodową współpracę
między UE, państwami trzecimi a
organizacjami międzynarodowymi
29. Wypracowanie skoordynowanych i
odpowiednich zasobów na szczeblu
UE i na szczeblu państw
członkowskich, by realizować
priorytety strategii
antynarkotykowej UE
Corocznie
Europol
ESDZ
COM
Stopień spójności celów,
oczekiwanych wyników i środków
przewidzianych w działaniach UE
w zakresie środków odurzających
Włączenie priorytetów
dotyczących środków
odurzających do strategii
stosownych organów UE
Wzmocniona współpraca między
Horyzontalną Grupą Roboczą ds.
Narkotyków a
geograficznymi/regionalnymi i
tematycznymi grupami
roboczymi, w tym COAFR,
COASI, COEST, COLAT,
COWEB, CONUN oraz
COHOM
Grupa
robocza
Rady (HDG)

PC

PC
 Wskaźnik ogólny nr 14
 Kwota finansowania na szczeblu
UE i, w odpowiednich
przypadkach, na szczeblu państw
członkowskich
 Stopień koordynacji, w ramach
grup roboczych Rady i COM,
COM
ESDZ
43
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Sprawozdawc
zość
EMCDDA
Sprawozdaw
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna
za
realizację
Rada
Grupa
robocza
Rady (HDG)
8. Zapewniać
30. Koordynowanie
działań W toku
skuteczną
związanych
z
polityką
koordynację, na
antynarkotykową między organami
szczeblu
rządowymi/ministerstwami
a
krajowym,
stosownymi agencjami na szczeblu
polityki
państw
członkowskich
i
antynarkotykowej
zapewnienie
odpowiedniego
multidyscyplinarnego
przedstawicielstwa w delegacji na
Horyzontalną Grupę Roboczą ds.
Narkotyków
lub
multidyscyplinarnego wkładu dla tej
delegacji
PC
Wskaźniki
programów finansowania
dotyczących środków
odurzających
 Wskaźnik ogólny nr 14
 Skuteczność horyzontalnego
mechanizmu koordynacji polityki
antynarkotykowej na szczeblu
państw członkowskich
 Liczba przekrojowych działań, na
szczeblu państw członkowskich, w
zakresie ograniczania popytu na
środki odurzające i podaży
środków odurzających
44
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
czość
Komisji
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Sprawozdawc
zość
EMCDDA
Sprawozdawc
zość krajowa
REITOX
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna
za
realizację
45
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdawc
zość państw
członkowskic
h
Cel
Działanie
9. Zapewnić
31. Propagowanie, wspieranie
udział
wzmacnianie dialogu ze
społeczeństwa
społeczeństwem obywatelskim i
obywatelskiego
środowiskiem naukowym, a także
w polityce
zaangażowania takich podmiotów w
antynarkotykowej
kształtowanie, realizację,
monitorowanie i ocenę
opracowanie polityk
antynarkotykowych na szczeblu
państw członkowskich i szczeblu
UE
Harmono
gram
W toku
Strona
odpowiedzia
lna
za
realizację
PC
Wskaźniki

COM
Grupa
robocza
Rady (HDG)

Prezydencja
Europejskie
Forum
Społeczeńst
wa
Obywatelski
ego ds.
Narkotyków



46
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Organizowane w stosownym czasie COM
dialogi między Europejskim Forum
Społeczeństwa Obywatelskiego ds. Dwuletnie
sprawozdanie
Narkotyków UE a Horyzontalną
Grupą Roboczą ds. Narkotyków
z postępu
podczas każdej prezydencji
prac
Zaangażowanie europejskiego
forum społeczeństwa
obywatelskiego w przegląd
realizacji planu działania UE w
Informacje
zakresie środków odurzających
zwrotne – na
Stopień zaangażowania
szczeblu
społeczeństwa obywatelskiego w
państw
kształtowanie, opracowywanie i
realizację, monitorowanie i ocenę członkowskic
h i UE – od
krajowych i unijnych polityk
przedstawicie
antynarkotykowych ze
li
szczególnym uwzględnieniem
Europejskieg
zaangażowania osób używających
o Forum
środki odurzające, osób
Społeczeństw
korzystających ze świadczeń
dotyczących środków odurzających a
Obywatelskie
i młodych ludzi
go ds.
Terminowy dialog między
Narkotyków i
środowiskiem naukowym (nauki
od
przyrodnicze i społeczne, w tym
przedstawicie
neurobiologia i badania
li
behawioralne) a Horyzontalną
społeczeństw
Grupą Roboczą ds. Narkotyków
a
Stworzenie bazy danych
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna
za
realizację
Wskaźniki
ułatwiającej komunikację w
ramach społeczeństwa
obywatelskiego w sprawach
związanych z polityką
antynarkotykową UE i
poszczególnych państw
członkowskich
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
obywatelskie
go
Sprawozdawc
zość państw
członkowskic
h
Informacje
zwrotne od
środowiska
naukowego
za
pośrednictwe
m komitetu
naukowego
EMCDDA
47
4.
WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA
Wzmocnienie dialogu i współpracy – w kompleksowy i zrównoważony sposób – między UE a państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi
w kwestiach związanych ze środkami odurzającymi
Cel
Działanie
10. Zintegrować
strategię
antynarkotykową
UE z ogólnymi
ramami polityki
zagranicznej UE,
uznając to za
element
kompleksowego
podejścia
korzystającego w
pełni – w spójny i
skoordynowany
sposób – z
dostępnych UE
różnorodnych
polityk i
instrumentów
dyplomatycznych,
politycznych i
finansowych
32. Zapewnienie spójności polityki między W toku
wewnętrznymi i zewnętrznymi
aspektami polityk antynarkotykowych
UE i pełne wbudowanie kwestii
związanych ze środkami odurzającymi w
dialog polityczny i umowy ramowe
między UE a jej partnerami oraz w
kampanie UE na temat globalnych
kwestii i wyzwań
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
COM
ESDZ
Prezydencja
Grupa
robocza
Rady (HDG)
PC
33. Zapewnienie dobrego odzwierciedlenia
priorytetów politycznych i równowagi
między działaniami na rzecz
ograniczenia popytu i podaży w
politykach oraz w programowaniu,
udzielaniu i monitorowaniu pomocy
zewnętrznej, zwłaszcza w krajach
W toku
COM
PC
ESDZ
48
Wskaźniki
 Wskaźnik ogólny nr 13
 Wzrost w odzwierciedleniu
priorytetów polityki
antynarkotykowej w
zewnętrznych działaniach i
politykach UE
 Włączenie priorytetów
dotyczących środków
odurzających w strategie UE
związane z państwami i
regionami trzecimi
 Liczba istniejących umów,
strategii, planów działania

Stopień, w jakim priorytety
polityki antynarkotykowej
UE, zwłaszcza równowaga
w działaniach na rzecz
ograniczenia popytu i
ograniczenia podaży, są
odzwierciedlone w
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość ESDZ
Przegląd
śródokresow
y strategii
antynarkotyk
owej UE
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
pochodzenia i tranzytu, poprzez projekty
nakierowane na:
a. stworzenie zintegrowanych,
zrównoważonych i opartych na
dowodach polityk
antynarkotykowych;
b. ograniczenie podaży;
c. prewencję przenikania prekursorów i
pre-prekursorów środków
odurzających na nielegalny rynek;
d. ograniczenie popytu na środki
odurzające; oraz
e. alternatywne środki rozwojowe
34. Poprawa zdolności do działania i
wzmocnienie roli delegatur UE, by
umożliwić im proaktywne
zaangażowanie się w kwestie dotyczące
środków odurzających oraz skuteczne
przedkładanie sprawozdań o lokalnej
sytuacji w zakresie narkotyków
Wskaźniki


2017–
2020
ESDZ

COM
PC


49
priorytetach i projektach
finansowanych z unijnych
środków
Stopień realizacji
skoordynowanych działań
określonych w planach
działania dla UE i państw
lub regionów trzecich
Liczba krajowych strategii i
planów działania
stworzonych przez państwa
trzecie z uwzględnieniem
zintegrowanych polityk
antynarkotykowych
Przekazanie odpowiedniej
wiedzy, szkoleń i
wytycznych politycznych
delegaturom UE
Wzmocnione tworzenie
sieci regionalnych przez
delegatury UE w kwestiach
dotyczących środków
odurzających
Wzmocniona koordynacja z
państwami członkowskimi
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość ESDZ
w zakresie
programowan
ia
Sprawozdan
ia Komisji i
państw
członkowski
ch z
monitorowa
nia i oceny
programów
ESDZ
Sprawozdaw
czość
Komisji
Delegatury
UE
Cel
Działanie
Harmono
gram
Zapewnienie odpowiedniego poziomu
finansowania przez UE i państwa
członkowskie i odpowiedniego poziomu
wiedzy, by jeszcze bardziej wzmocnić i
wspierać wysiłki państw trzecich w zakresie
podjęcia problemu uprawy roślin
wykorzystywanych do produkcji
niedozwolonych środków odurzających i
zapobiegania takim uprawom w celu
rozwiązania problemów z dziedziny
zdrowia publicznego, bezpieczeństwa i
ochrony
W toku
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
PC
Wskaźniki

ESDZ
COM



50
Liczba krajowych polityk,
strategii i planów działania
opracowanych przez
państwa trzecie z
uwzględnieniem
zintegrowanego podejścia
do uprawy roślin
wykorzystywanych do
produkcji niedozwolonych
środków odurzających
Poprawa wskaźników
rozwoju społecznego w
obszarach, w których
znajdują się uprawy roślin
wykorzystywanych do
produkcji narkotyków
Liczba finansowanych
przez UE i państwa
członkowskie projektów i
programów na rzecz
rozwoju obszarów
wiejskich w regionach, w
których znajdują się uprawy
roślin wykorzystywanych
do produkcji
niedozwolonych środków
odurzających, lub
zagrożonych powstaniem
takich upraw
Zarejestrowany w
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Systemy
monitorowan
ia i oceny
projektów i
programów
unijnych oraz
projektów i
programów
państw
członkowskic
h a także
sprawozdania
na ten temat
Sprawozdani
e o rozwoju
społecznym
UNDP
Sprawozdani
a państw
trzecich
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
perspektywie
długoterminowej lokalny
spadek uprawy roślin
wykorzystywanych do
produkcji niedozwolonych
środków odurzających
35. Propagowanie i realizacja: podejścia UE W toku
do rozwoju alternatywnego (zgodnie ze
strategią antynarkotykową UE na lata
2013–2020; podejścia UE do rozwoju
alternatywnego oraz wytycznych ONZ
na 2013 r. dotyczących rozwoju
alternatywnego) we współpracy z
państwami trzecimi, biorąc pod uwagę
prawa człowieka, bezpieczeństwo
ludzkie i szczególne warunki ramowe, w
tym:
a. włączanie rozwoju alternatywnego
do szerszego programu działań
państw członkowskich, zachęcanie
zainteresowanych państw trzecich do
włączania rozwoju alternatywnego w
ich krajowe strategie;
b. wspomaganie inicjatyw mających na
celu ograniczenie ubóstwa,
konfliktów i podatności na
zagrożenia poprzez wspieranie
PC

COM
ESDZ

51
Liczba krajowych polityk,
strategii i planów działania
stworzonych przez państwa
trzecie z uwzględnieniem:
o zintegrowanego
podejścia do
problemu upraw
roślin
wykorzystywanych
do wytwarzania
niedozwolonych
środków
odurzających;
o skutecznie
zorganizowanych
inicjatyw na rzecz
alternatywnego
rozwoju
Liczba ocenionych
projektów, które przyniosły
dobre wyniki w zakresie
uzyskania
Sprawozdani
a państw
trzecich z
wdrażania
krajowych
strategii
antynarkotyk
owych
Monitorowan
ie i ocena
projektów i
programów
unijnych oraz
projektów i
programów
państw
członkowskic
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
zrównoważonych, legalnych i
uwzględniających aspekt płci źródeł
utrzymania dla osób, które były lub
są obecnie zaangażowane w
wytwarzanie niedozwolonych
środków odurzających
c. zapewnienie odpowiedniego
poziomu finansowania przez UE i
państwa członkowskie i
odpowiedniego poziomu wiedzy,
by dalej wzmacniać i wspierać
działania państw niebędących
członkami UE w zakresie
zwalczania upraw roślin
wykorzystywanych do produkcji
niedozwolonych środków
odurzających (za pomocą środków
na rzecz rozwoju obszarów
wiejskich) oraz w zakresie
zwalczania wytwarzania
niedozwolonych środków
odurzających (poprzez ściganie
przestępstw i współpracę sądową)
Wskaźniki



36. Wspieranie państw trzecich, w tym W toku
społeczeństwa obywatelskiego w tych
52
PC

zrównoważonych,
legalnych i
uwzględniających aspekt
płci źródeł utrzymania
Poprawa wskaźników
rozwoju społecznego
Liczba finansowanych
przez UE i państwa
członkowskie projektów i
programów na rzecz
rozwoju obszarów
wiejskich w regionach, w
których znajdują się
uprawy roślin
wykorzystywanych do
produkcji niedozwolonych
środków odurzających,
lub zagrożonych
powstaniem takich upraw
Zarejestrowany w
perspektywie
długoterminowej lokalny
spadek uprawy roślin
wykorzystywanych do
produkcji niedozwolonych
środków odurzających
Liczba i jakość
stworzonych inicjatyw na
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
h, a także
sprawozdania
na ten temat
Sprawozdani
e o rozwoju
społecznym
UNDP
Sprawozdan
ia państw
niebędących
członkami
UE
Sprawozdani
a państw
Cel
Działanie
Harmono
gram
państwach,
w
opracowywaniu
i
realizacji
inicjatyw
na
rzecz
ograniczenia ryzyka i szkód, szczególnie
w przypadku rosnącego zagrożenia
zakażeniem wirusami przenoszonymi
przez krew występującymi w związku z
używaniem środków odurzających,
takimi jak HIV czy wirusowe zapalenie
wątroby, a także zakażeniem chorobami
przenoszonymi drogą płciową i gruźlicą
37. Wspieranie państw trzecich w walce z
przestępczością zorganizowaną
związaną ze środkami odurzającymi, w
tym z wprowadzaniem do obrotu
środków odurzających poprzez:
a. wymianę danych wywiadowczych i
dzielenie się najlepszymi
praktykami;
b. wzmacnianie zdolności do działań
antynarkotykowych i rozwijanie
wiedzy w państwach pochodzenia i
tranzytu;
c. współpracę z partnerami
międzynarodowymi, by zwalczać
W toku
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
COM
Wskaźniki
ESDZ

PC

ESDZ

COM
rzecz ograniczenia ryzyka i
szkód
Częstotliwość zgonów w
państwach trzecich
związanych z używaniem
środków odurzających i
występowanie zakażeń –
związanych z używaniem
środków odurzających –
wirusami przenoszonymi
przez krew takimi jak HIV
czy wirusowe zapalenie
wątroby, a także
występowanie chorób
przenoszonych drogą
płciową i gruźlicy
Liczba i wyniki projektów i
programów
Trwałe ograniczenie
nielegalnego obrotu
środkami odurzającymi
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
trzecich
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Raporty
WHO
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Europol
S
Sprawozdaw
czość
Komisji i
państw
członkowskic
53
Cel
Działanie
Harmono
gram
zjawiska sprzyjające wprowadzaniu
do obrotu środków odurzających,
takie jak korupcja, słabość instytucji
i rządów, brak kontroli regulatorów
finansowych;
d. wzmacnianie współpracy w
dziedzinie identyfikacji i
odzyskiwania mienia, zwłaszcza
poprzez tworzenie dedykowanych
platform krajowych; oraz
e. intensyfikację współpracy
regionalnej i międzyregionalnej;
f. włączenie norm prawnych oraz
międzynarodowych standardów
praw człowieka i zasad w tym
zakresie do środków ścigania
przestępstw związanych z
narkotykami
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
h
Sprawozdaw
czość
Europolu
Sprawozdaw
czość ESDZ
Roczne
sprawozdanie
na temat
środków
odurzających
na świecie
przygotowan
e przez
UNODC
54
Cel
Działanie
Harmono
gram
38. a) Zacieśnianie współpracy oraz W toku
prowadzenie aktualizacja i wdrażanie
działań wynikających z dialogów,
deklaracji i planów działania UE w
zakresie
środków
odurzających
opracowanych z partnerami, w tym:





z krajami przystępującymi, krajami
kandydującymi i potencjalnymi krajami
kandydującymi;
z państwami objętymi europejską
polityką sąsiedztwa;
ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki;
z Federacją Rosyjską;
z innymi priorytetowymi państwami lub
regionami:
o Afganistanem i Pakistanem,
o republikami Azji Środkowej,
o Chinami,
o Wspólnotą
Państw
Ameryki
Łacińskiej i Karaibów (CELAC),
o Afryką,
zwłaszcza
Afryką
Zachodnią,
o Iranem
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Trzy
prezydencje
Wskaźniki


COM
ESDZ
PC



Wskaźnik ogólny nr 13
Wzmocniona współpraca w
dziedzinie narkotyków ze
stosownymi partnerami
Zorganizowanie dialogów
Uzgodnienie deklaracji
Wdrożenie programów i
planów działania
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość ESDZ
Przegląd
śródokresow
y strategii
antynarkotyk
owej UE
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Matryce
sprawozdawc
ze UE
b) Zbadanie możliwości współpracy
(takiej jak dialogi dwustronne, wspólne
projekty)
z
innymi
państwami
niebędącymi członkami UE w kwestiach
poważnych problemów związanych z
Sprawozdani
55
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
W toku
Grupa
Dublińska

narkotykami
39. Poprawa mechanizmu konsultacyjnego
Grupy Dublińskiej poprzez wzmocnioną
unijną koordynację i uczestnictwo,
lepsze sformułowanie, wdrożenie i
rozpowszechnienie zaleceń
przedstawionych w sprawozdaniach
minigrupy dublińskiej
Przeprowadzanie corocznego dialogu w
sprawie pomocy udzielanej przez UE i
państwa członkowskie państwom trzecim w
zakresie środków odurzających i
sporządzenie na piśmie odpowiedniego
sprawozdania dotyczącego tego dialogu
COM
ESDZ

Od
PC
COM

2014 r.
ESDZ
PC
Stopień aktywności w
ramach struktury Grupy
Dublińskiej, w tym liczba
skutecznie wdrożonych
zaleceń tej grupy
Osiągnięta modernizacja
metod pracy Grupy
Dublińskiej
Przeprowadzenie
corocznego dialogu na
temat finansowania
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
a z realizacji
stosownych
planów
działania
Sprawozdani
a Grupy
Dublińskiej
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h
Sprawozdaw
56
Cel
Działanie
Harmono
gram
40. Zapewnienie pełnego wbudowania W toku
kwestii propagowania i ochrony praw
człowieka w dialogi polityczne oraz w
planowanie i realizację stosownych
programów i projektów dotyczących
środków odurzających, w tym poprzez
wdrożenie podejścia do współpracy na
rzecz rozwoju opartego na prawach
człowieka (RBA) oraz stworzenie
dostosowanych wytycznych w zakresie
praw człowieka, a także narzędzia oceny
skutków
57
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
COM
Wskaźniki

ESDZ
PC

Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
czość ESDZ
System
monitorowan
ia i oceny
projektów i
programów
oraz
sprawozdania
na ten temat
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Skuteczne
wbudowanie
zagadnień związanych z
prawami
człowieka
w
zewnętrzne działania UE
związane
ze
środkami
odurzającymi
Opracowanie i Wdrożenie
wytycznych w zakresie
praw człowieka i narzędzia Roczne
sprawozdanie
oceny skutków
w zakresie
praw
człowieka
przygotowan
e przez
COHOM
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h
58
Cel
Działanie
Harmono
gram
12. Zwiększyć
spójność unijnego
podejścia i
widoczność
działań UE w
Organizacji
Narodów
Zjednoczonych
(ONZ) oraz
poprawić
koordynację UE z
organami
międzynarodowym
i w zakresie
środków
odurzających
41. Przyczynianie się do kształtowania
harmonogramu międzynarodowej
polityki antynarkotykowej, w tym m.in.
przez:
a. działania UE i delegacji państw
członkowskich na forum
Zgromadzenia Ogólnego ONZ i
Komisji ds. Środków Odurzających
(CND);
b. działania UE i delegacji państw
członkowskich na wszystkich
forach ONZ podejmujących
kwestie związane z narkotykami
(np. Zgromadzenie Ogólne ONZ,
Światowe Zgromadzenie Zdrowia,
Rada Praw Człowieka, Forum
Polityczne Wysokiego Szczebla ds.
Zrównoważonego Rozwoju);
c. przygotowywanie, koordynowanie i
przyjmowanie wspólnych stanowisk
UE i wspólnych rezolucji na forum
Zgromadzenia Ogólnego ONZ i
CND, w tym, z myślą o CND, na
temat klasyfikowania substancji,
oraz dopilnowanie, by UE
prezentowała jednolite,
zdecydowane stanowisko na
powyższych forach i w innych
forach międzynarodowych;
d. wdrożenie zaleceń zawartych w
W toku
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
ESDZ
Wskaźniki


Wskaźnik ogólny nr 13
Liczba stanowisk UE
przedstawionych na forach
CND i ONZ

Liczba wspólnych
stanowisk UE wspieranych
przez inne regiony i organy
międzynarodowe
Liczba wspólnych
stanowisk UE w sprawie
decyzji CND dotyczących
klasyfikacji substancji
Wynik decyzji CND
dotyczących klasyfikacji
substancji
Częstotliwość
prezentowania przez UE
jednolitego,
zdecydowanego stanowiska
na forach
międzynarodowych oraz w
trakcie dialogów z
państwami trzecimi
Odsetek pozytywnego
przyjmowania unijnych
rezolucji na forum ONZ, w
tym CND
Skuteczne promowanie
polityk UE w ONZ, w tym
Prezydencja
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość ESDZ
PC
COM
Rada

Grupa
robocza
Rady (HDG)




59
Przegląd
śródokresow
y strategii
antynarkotyk
owej UE
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Wskaźnik
konwergencji
Przegląd
śródokresow
y
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
dokumencie końcowym UNGASS
z 2016 r.
e. przeglądy w 2019 r. deklaracji
politycznej i planu działania ONZ z
2009 r. w sprawie współpracy
międzynarodowej na rzecz
zintegrowanej i zrównoważonej
strategii przeciwdziałania
światowemu problemowi
narkotykowemu; oraz
f. zapewnienie znaczącego
zaangażowania społeczeństwa
obywatelskiego w proces
przeglądu
42. Wzmocnienie partnerstw z UNODC,
WHO, UNAIDS i innymi odnośnymi
agencjami ONZ, międzynarodowymi i
regionalnymi organami, organizacjami i
inicjatywami (np. Radą Europy oraz
Inicjatywą Paktu Paryskiego)
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
w CND


W toku
Rada


ESDZ
COM
Prezydencja

Grupa
robocza
60
Przyjęcie wspólnego
stanowiska UE w sprawie
przeglądu w 2019 r.;
wkład UE w określenie
przez CND warunków
procesu przeglądu w 2019
r.
Wynik przeglądu z 2019 r.
deklaracji politycznej i
planu działania ONZ w
sprawie współpracy
międzynarodowej na rzecz
zintegrowanej i
zrównoważonej strategii
przeciwdziałania
światowemu problemowi
związanemu ze środkami
odurzającymi
Wskaźniki ogólne nr 13, 15
Liczba wymian informacji i
działań prowadzonych
przez UE oraz odnośne
międzynarodowe i
regionalne organy,
organizacje i inicjatywy
Skuteczność partnerstw z
odnośnymi organami
Wyniki
sesji
UNGASS
przeglądu w
2019 r.
Sprawozdaw
czość ESDZ
Przegląd
śródokresow
y strategii
antynarkotyk
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Rady (HDG)
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
owej UE
EMCDDA
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
13. Wspierać kraje 43. Zapewnianie ukierunkowanej pomocy
przystępujące,
technicznej oraz, w miarę potrzeby,
kraje kandydujące
pomocy i wsparcia innego rodzaju
i potencjalne kraje
krajom przystępującym, krajom
kandydujące w
kandydującym i potencjalnym krajom
przyjmowaniu
kandydującym, aby ułatwić im
dorobku prawnego
przyjmowanie dorobku prawnego UE i
UE i
dostosowywanie się do tego dorobku w
dostosowywaniu
dziedzinie środków odurzających
się do tego
dorobku w
dziedzinie środków
odurzających przez
udzielanie
ukierunkowanej
pomocy i
monitorowanie
W toku
COM


PC
EMCDDA

Europol

Eurojust
FRONTEX
ESDZ
61
Wskaźnik ogólny nr 15
Wzrost stopnia
przestrzegania przez
państwa dorobku prawnego
UE
Liczba i jakość
ukończonych projektów
Opracowanie krajowych
strategii
antynarkotykowych i
krajowych struktur
koordynacyjnych ds.
środków odurzających
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Sprawozdani
a dotyczące
krajów
przystępujący
ch, krajów
kandydującyc
hi
potencjalnyc
h krajów
kandydującyc
h
5.
INFORMACJE, BADANIA, MONITOROWANIE I OCENA
Przyczynienie się do lepszego rozumienia wszelkich aspektów związanych ze zjawiskiem środków odurzających i lepszego rozumienia skutków
podejmowanych działań w celu zapewnienia rzetelnych i kompleksowych dowodów do prowadzenia polityk i działań
Cel
Działanie
Harmono
gram
14.
Zagwarantować
odpowiednie
inwestycje w
badania,
gromadzenie
danych,
monitorowanie,
ocenę i
wymianę
informacji w
zakresie
wszelkich
aspektów
związanych ze
zjawiskiem
środków
odurzających
44. Propagowanie odpowiedniego
finansowania na szczeblu UE
wielodyscyplinarnych badań i studiów
związanych ze środkami odurzającymi,
w tym za pośrednictwem programów
finansowych związanych z UE (2014–
2020)
2017–
2020
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
PC
COM
Wskaźniki
 Kwota i rodzaj finansowania
UE przeznaczonego na różne
programy i projekty
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość
Komisji
EMCDDA
z corocznego
dialogu w
sprawie
badań
Dwuletnie
sprawozdanie
z postępów
prac
62
Cel
Działanie
Harmono
gram
45. Zagwarantowanie, że projekty
2017–
wspierane przez UE:
2020
a. uwzględniają priorytety strategii
narkotykowej UE i planu działania w
zakresie środków odurzających;
b. uwzględniają luki w kształtowaniu
polityki;
c. wnoszą oczywistą wartość dodaną
oraz gwarantują spójność i synergię
oraz
d. unikają powielania badań przez
programy i organy;
e. uwzględniają znaczenie badań
behawioralnych i neurobiologii64
f. uwzględniają wyraźne wskaźniki
pomiaru swojego wpływu
64
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
COM
EMCDDA
Wskaźniki
 Włączenie priorytetów
strategii narkotykowej UE i
planu działania w zakresie
środków odurzających do
kryteriów finansowania i
oceny badań dotyczących
środków odurzających i
finansowanych przez UE
 Liczba, wpływ,
komplementarność i wartość
stypendiów i kontraktów
przyznanych na badania
dotyczące środków
odurzających finansowane
przez UE
 Liczba artykułów i
sprawozdań badawczych
związanych z badaniami
dotyczącymi narkotyków
finansowanymi przez UE,
opublikowanych w wysoce
wpływowych branżowych
czasopismach stosujących
ocenę wzajemną
 Coroczna debata na forum
Horyzontalnej Grupy
Roboczej ds. Narkotyków
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Sprawozdani
a z projektów
badawczych
Zalecenia
komitetu
naukowego
EMCDDA
dotyczące
priorytetów
badawczych
Indeks
cytowań
naukowych i
W ramach inicjatywy „Horyzont 2020” (2014–2020) przydzielono już ok. 27 mln EUR na projekty dotyczące uzależnienia od środków odurzających oraz obejmujące
badania behawioralne i neurobiologię.
63
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
dotycząca finansowanych
przez UE projektów
związanych ze środkami
odurzającymi i obejmująca
m.in. zalecenia komitetu
naukowego EMCDDA w
zakresie priorytetów
badawczych
64
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
podobne
narzędzia
bibliometrycz
ne
Harmonogra
m badań
strategicznyc
h
opracowany
przez
ERANID
Cel
Działanie
Harmono
gram
46. Propagowanie opartego na dowodach
oceniania pod kątem naukowym polityk
i interwencji na szczeblu krajowym,
unijnym i międzynarodowym
2017–
2020
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
COM
PC
EMCDDA
65
Wskaźniki
 Wskaźnik ogólny nr 14
 Regularny przegląd postępu w
realizacji strategii i planu
działania przedkładany Radzie
i Parlamentowi Europejskiemu
 Liczba państw stosujących
uporządkowane podejście,
jak wskazano w wytycznych
sporządzonych przez
EMCDDA w sprawie
zlecania ocen oraz
zarządzania nimi
 Zewnętrzna ocena
śródokresowa zakończenia
strategii / planu działania –
2016 r.
 Opublikowanie europejskich
wytycznych dotyczących
oceny krajowych strategii i
planów działania dotyczących
środków odurzających
 Przeprowadzenie specjalnych
studiów nad skutecznością i
wpływem unijnych i
międzynarodowych polityk
antynarkotykowych
 Ukończenie oceny wykonania
zalecenia Rady z 2003 r. w
sprawie zapobiegania
występowaniu i ograniczania
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
prac
Przegląd
śródokresow
y strategii
antynarkotyk
owej UE
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Sprawozdaw
czość
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
szkód zdrowotnych
związanych z uzależnieniem
od środków odurzających
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
komitetu
naukowego
EMCDDA
Sprawozdani
a ALICE
RAP,
LINKSCH
oraz ERA-net
Sprawozdani
a krajowe
REITOX
66
Cel
Działanie
Harmono
gram
47. Gromadzenie dowodów na
potencjalne związki nielegalnego
obrotu środkami odurzającymi z:
2017–
2020
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
PC
Komisja
a. finansowaniem grup
terrorystycznych i działalności
terrorystycznej, z uwzględnieniem
pokrywania się szlaków na
obszarach wytwarzania środków
odurzających i nielegalnego obrotu
nimi oraz w strefach konfliktu;
oraz ze źródłami finansowania
komórek terrorystycznych w UE,
utrzymujących się z nielegalnej
działalności, w tym z nielegalnego
obrotu środkami odurzającymi;
b. przemytem nielegalnych
migrantów, z uwzględnieniem
synergii z Unijnym planem
działania na rzecz zwalczania
przemytu migrantów na lata 2015–
2020, który przewiduje badania i
analizę ryzyka w zakresie
ewentualnych powiązań między
przemytem a innymi
przestępstwami, takimi jak
nielegalny obrót środkami
odurzającymi. W tym zakresie
należy:
Koordynato
r ds.
zwalczania
handlu
ludźmi
EMCDDA
Europol
Wskaźniki
 Liczba projektów
sfinansowanych na szczeblu
UE i krajowym
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość państw
członkowski
ch
Sprawozdaw
czość
Komisji
Sprawozdaw
czość agencji
unijnych
(EMCDDA,
Europol,
Frontex
FRA
EIGE
Frontex,
FRA w
ramach
swojej
regularnej
działalności
sprawozdaw
czej,
EIGE w
ramach
swojej
regularnej
działalności
sprawozdaw
67
Cel
Działanie
Harmono
gram

położyć nacisk na kwestię
migrantów szczególnie
wrażliwych, przede wszystkim
małoletnich i kobiet, którzy
mogą być wykorzystywani do
nielegalnego obrotu środkami
odurzającymi lub sami paść
ofiarą uzależnienia
 zbadać wszelkie powiązania
między kręgami przestępczymi
zajmującymi się nielegalnym
obrotem środkami odurzającymi
oraz przemytem nielegalnych
imigrantów, sposoby działania
przestępców i wykorzystywane
szlaki;
c. handlem ludźmi, z
uwzględnieniem synergii z ramami
prawnymi i politycznymi UE
dotyczącymi handlu ludźmi, w tym
ze Strategią UE na rzecz
wyeliminowania handlu ludźmi na
lata 2012–2016
68
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
czej)
Cel
Działanie
15.
48. We współpracy z odnośnymi stronami,
Utrzymywać
w stosownych przypadkach, dalsze
sieć kontaktów i
przedstawianie wszechstronnych analiz
współpracy oraz
dotyczących:
rozwijać
a. sytuacji w zakresie środków
wewnętrznie i
odurzających w UE;
horyzontalnie w
b. dynamiki używania środków
ramach unijnej
odurzających w populacji ogółem i
infrastruktury
w grupach docelowych, w tym
wiedzy
wśród mniejszości etnicznych,
potencjał
migrantów i osób ubiegających się
związany z
o azyl, członków społeczności
informacjami,
LGBTI, osób prostytuujących się
badaniami,
oraz więźniów; oraz
monitorowanie
c. reakcji na używanie środków
m i oceną w
odurzających;
zakresie
d. zmian na szczeblu UE i
środków
międzynarodowym dotyczących
odurzających, w
modeli polityki w odniesieniu do
szczególności
konopi oraz ich wpływu
niedozwolonych
środków
odurzających
Harmono
gram
W toku
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
EMCDDA
Europol
PC
Europejskie
Forum
Społeczeńst
wa
Obywatelski
ego ds.
Narkotyków
COM
Wskaźniki
 Wskaźniki ogólne nr 1–15
 Określenie obecnych
deficytów w podstawach
wiedzy i opracowanie ram na
szczeblu UE, aby
maksymalizować analizy na
podstawie obecnych zasobów
wiedzy
 Liczba przeglądów i analiz
tematycznych sytuacji w
zakresie środków
odurzających
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h
Europejskie
Forum
Społeczeńst
wa
Obywatelski
ego ds.
Narkotyków
COM
69
Cel
Działanie
Harmono
gram
49. Zintensyfikowanie
szkoleń
osób 2017–
odpowiedzialnych za reagowanie na 2020
zjawisko narkotyków
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
PC
EMCDDA
CEPOL
50. Ulepszenie gromadzenia danych, badań,
analiz i sprawozdawczości dotyczących:
a. ograniczania popytu na środki
odurzające;
b. ograniczania podaży środków
odurzających;
c. nowych tendencji, takich jak
politoksykomania i niezgodne z
W toku
PC
COM
EMCDDA
Europol
70
Wskaźniki
 Liczba inicjatyw na szczeblu
państw członkowskich i UE w
celu
przeszkolenia
profesjonalistów w zakresie
ograniczania popytu na środki
odurzające i ograniczania
podaży środków odurzających
 Liczba inicjatyw na szczeblu
państw członkowskich i UE w
celu
przeszkolenia
profesjonalistów w związku z
gromadzeniem
danych
i
sprawozdawczością w zakresie
ograniczania popytu na środki
odurzające i ograniczania
podaży środków odurzających
 Zwiększona dostępność i
wdrażanie opartych na
dowodach i uzasadnionych
naukowo wskaźników
dotyczących ograniczania
podaży środków odurzających
i ograniczania popytu na
środki odurzające
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość państw
członkowskic
h
Sprawozdani
e ze szkoleń
EMCDDA
Sprawozdani
e roczne
CEPOL
Sprawozdani
a roczne
REITOX
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Sprawozdaw
czość państw
Cel
Działanie
d.
e.
f.
g.
h.
Harmono
gram
przeznaczeniem stosowanie
kontrolowanych leków wydawanych
na receptę leków psychoaktywnych,
stwarzające ryzyko dla zdrowia i
bezpieczeństwa;
wirusów krwiopochodnych
występujących w związku z
używaniem środków odurzających,
takich jak HIV, wirusowe zapalenie
wątroby, a także choroby
przenoszone drogą płciową czy
gruźlica;
współwystępowania zaburzeń
psychicznych i somatycznych;
problemów dotyczących narkotyków
wśród więźniów, jak również
dostępności narkotyków oraz
sprawozdań z interwencji i
świadczeń w zakresie ograniczania
popytu na środki odurzające w
warunkach więziennych; oraz
innych konsekwencji dotyczących
używania środków odurzających
problemów i konsekwencji
wynikających z używania zarówno
substancji dozwolonych, jak i
niedozwolonych;
zgodności polityki
antynarkotykowej z
międzynarodowymi zasadami i
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
ECDC
EMA
71
Wskaźniki
 Na szczeblu państw
członkowskich zakres
zainicjowanych nowych badań
w zakresie nowych tendencji,
takich jak politoksykomania i
niezgodne z przeznaczeniem
stosowanie kontrolowanych
leków wydawanych na
receptę; choroby przenoszone
przez krew występujące w
związku z używaniem
środków odurzających, nie
tylko HIV i wirusowe
zapalenie wątroby, a także
choroby przenoszone drogą
płciową czy gruźlica;
współwystępowania zaburzeń
psychicznych i somatycznych;
oraz innych konsekwencji
wynikających z używania
środków odurzających
 Przeprowadzenie
ogólnounijnej analizy
dotyczącej zastraszania
społeczności w związku ze
środkami odurzającymi oraz
jego wpływu na najbardziej
nim dotknięte poszczególne
osoby, rodziny i społeczności,
jak również skuteczne
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
członkowskic
h
Zharmonizo
wane
sprawozdania
dotyczące
danych
pochodzące z
organów UE,
w tym
EMCDDA
EU SOCTA
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
standardami praw człowieka
Wskaźniki

51. Zwiększenie potencjału wykrywania, W toku
oceny i skutecznego reagowania w
przypadkach pojawiania się nowych
substancji psychoaktywnych i używania
tych substancji oraz stopień, w jakim te
nowe substancje wpływają na liczbę i
profil użytkowników
COM


PC
EMCDDA
Europol


reagowanie na to zjawisko
Przyjęcie opartych na
dowodach i uzasadnionych
naukowo wskaźników
dotyczących problemów
dotyczących narkotyków
wśród więźniów
Wskaźnik ogólny nr 6
Zakres zapoczątkowanych
nowych badań
epidemiologicznych,
farmakologicznych i
toksykologicznych nad
nowymi substancjami
psychoaktywnymi oraz
wsparcie ze strony programów
badawczych państw
członkowskich i UE
Zakres wymiany informacji,
najlepszych praktyk i danych
wywiadowczych
Zakres wymiany przez
laboratoria toksykologiczne i
instytuty badawcze analiz
danych toksykologicznych i
zdrowotnych dotyczących
substancji psychoaktywnych
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Sprawozdani
e z wdrożenia
EMCDDA i
Europolu
Sprawozdani
a
laboratoriów
i instytutów
badawczych
Sprawozdani
a krajowe
72
Cel
Działanie
Harmono
gram
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
REITOX
52. Zintensyfikowanie działań na rzecz
wymiany danych pochodzących z analiz
chemicznych składu substancji, w tym
wsparcie w zakresie identyfikacji
nowych substancji psychoaktywnych,
wymiana laboratoryjnych norm
wzorcowych dotyczących nowych
substancji psychoaktywnych oraz
opracowanie wspólnych metod
identyfikacji nowych substancji
poprzez zintensyfikowanie współpracy
ze Wspólnym Centrum Badawczym
Komisji, a także za pośrednictwem
istniejących sieci, takich jak Grupa
Robocza ds. Narkotyków Europejskiej
Sieci Instytutów Kryminalistycznych w
ramach konkluzji Rady ds. WSiSW w
2017–
2020
COM
 Wskaźnik ogólny nr 15
 Zakres wymiany danych
pochodzących z analiz
chemicznych składu substancji
dotyczących substancji
psychoaktywnych
wspierających identyfikację
nowych substancji
psychoaktywnych
 Łatwość dostępu do
laboratoryjnych norm
wzorcowych przez laboratoria
kryminalistyczne, instytuty i
laboratoria celne
 Postęp w opracowaniu
wspólnych metod
identyfikacji nowych
Sprawozdaw
czość
EMCDDA/E
uropolu
PC
EMCDDA
73
Sprawozdaw
czość
Komisji
Dwuletnie
sprawozdanie
Komisji z
postępów
Cel
Działanie
Harmono
gram
sprawie wizji „Europejskich nauk
sądowych 2020” oraz Europejska Sieć
Laboratoriów Celnych
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
substancji psychoaktywnych
74
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
prac
Cel
16. Lepiej
rozpowszechnia
ć wyniki
monitorowania,
badań i ocen na
szczeblu
unijnym i
krajowym
Działanie
Harmono
gram
53. Zwiększenie zdolności do określania,
oceny i reagowania na szczeblach
państw członkowskich i UE w zakresie:
a) zmian zachowań w zakresie używania
środków odurzających; oraz b)
wybuchów epidemii w związku ze
środkami odurzającymi
W toku
54. Dalsze wspieranie przez państwa
członkowskie unijnych wysiłków na
rzecz monitorowania i wymiany
informacji, w tym współpraca z
krajowymi punktami kontaktowymi
REITOX i ich odpowiednie wspieranie
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
PC
EMCDDA
ECDC
EMA
W toku
PC
EMCDDA
COM
Wskaźniki
 Liczba i skuteczność
opracowanych i realizowanych
nowych inicjatyw w zakresie
zdrowia publicznego
związanych ze środkami
odurzającymi
 Liczba i skuteczność obecnych
inicjatyw, które zostały
skorygowane, aby uwzględnić
używanie środków
odurzających lub wybuchy
epidemii
 Liczba i wpływ sprawozdań
wczesnego ostrzegania, ocen
ryzyka i alarmów
 Rozpowszechnienie ogólnie
dostępnych wyników badań
finansowanych przez UE
 Zakres, w jakim finansowanie
krajowych punktów
kontaktowych REITOX i inne
zasoby odpowiadają
wymogom
 Liczba i skuteczność inicjatyw
popularyzatorskich krajowych
punktów kontaktowych
REITOX
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
Sprawozdani
a krajowe
REITOX
Sprawozdani
a systemu
wczesnego
ostrzegania
Sprawozdaw
czość
EMCDDA
Rozprowadza
nie przez
Internet, w
tym
OpenAire,
Cordis
Strona
internetowa
EMCDDA
Sprawozdani
75
Cel
Działanie
Harmono
gram
76
Strona
odpowiedzia
lna za
realizację
Wskaźniki
Gromadzeni
e danych /
mechanizmy
oceny
a krajowe
REITOX
6.
ZAŁĄCZNIK 1 – 15 NADRZĘDNYCH
WSKAŹNIKÓW PLANU DZIAŁANIA
UE
W ZAKRESIE
ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH NA LATA 2017–20201
1.
Odsetek ludności obecnie używającej środków odurzających (w ciągu ostatniego miesiąca),
niedawno używającej środków odurzających (w zeszłym roku) i kiedykolwiek używającej
środków odurzających (w ciągu całego życia) w rozbiciu na rodzaj środka odurzającego i
grupę wiekową (ogólny kwestionariusz ludności wg EMCDDA)
2.
Szacunkowe tendencje związane z częstotliwością występowania problemowego i
iniekcyjnego używania środków odurzających (problemowe używanie środków odurzających
wg EMCDDA)
3.
Tendencje dotyczące zgonów wywołanych używaniem środków odurzających i
śmiertelnością użytkowników środków odurzających (zgodnie z definicjami krajowymi)
(zgony związane z używaniem środków odurzających wg EMCDDA)
4.
Częstotliwość występowania i zapadalność, wśród użytkowników środków odurzających
drogą iniekcji, w odniesieniu do chorób zakaźnych związanych z używaniem środków
odurzających, w tym HIV i wirusowego zapalenia wątroby, chorób przenoszonych drogą
płciową i gruźlicy (choroby zakaźne związane z używaniem środków odurzających wg
EMCDDA)
5.
Tendencje w zakresie wieku pierwszego zażycia niedozwolonych środków odurzających
(europejski program badań ankietowych w szkołach na temat używania alkoholu i środków
odurzających (ESPAD), badania ankietowe nad zachowaniami zdrowotnymi młodzieży
szkolnej (HBSC) oraz ankieta dotycząca używania środków odurzających wśród ludności
(kluczowy wskaźnik epidemiologiczny wg EMCDDA))
6.
Tendencje w zakresie liczby osób rozpoczynających terapię uzależnień (popyt na leczenie
EMCDDA) (zapotrzebowanie na terapię wg EMCDDA) oraz przybliżona liczba osób w
trakcie terapii uzależnień (zapotrzebowanie na terapię oraz zdrowie i reakcje społeczne wg
EMCDDA)
7.
Tendencje w zakresie liczby i ilości zatrzymanych niedozwolonych środków odurzających
(zatrzymanie środków odurzających: konopie, w tym marihuana, heroina, kokaina, crack,
amfetamina, metamfetamina, ecstasy, LSD i inne substancje wg EMCDDA)
8.
Tendencje w zakresie ceny detalicznej i czystości niedozwolonych środków odurzających
(cena i czystość wg EMCDDA: konopie, w tym marihuana, heroina, kokaina, crack,
amfetamina, metamfetamina, ecstasy, LSD i inne substancje oraz skład narkotyków w postaci
tabletek)
9.
Tendencje w zakresie liczby sprawozdań początkowych dotyczących przestępstw
popełnianych w związku ze środkami odurzającymi, w rozbiciu na rodzaj środka
odurzającego i przestępstwa (dostarczanie a używanie/posiadanie) (przestępczość związana ze
środkami odurzającymi wg EMCDDA)
10.
Częstotliwość używania środków odurzających wśród więźniów (używanie środków
odurzających w więzieniach wg EMCDDA)
11.
Ocena dostępności, zasięgu i jakości świadczeń i interwencji w dziedzinach zapobiegania,
ograniczania szkód, integracji społecznej i terapii (zdrowie i reakcje społeczne wg
EMCDDA)
1
Wskaźniki te opierają się na istniejących systemach sprawozdawczych wprowadzonych jeszcze przed
określeniem celów obecnej strategii antynarkotykowej UE oraz planu działania UE w zakresie środków
odurzających, zapewniają jednak najbardziej kompleksowy zestaw zasobów na szczeblu UE umożliwiający ich
monitorowanie i ocenę.
77
12.
Oparte na dowodach interwencje dotyczące zapobiegania, terapii, integracji społecznej i
wyzdrowienia oraz ich oczekiwany wpływ na częstotliwość używania środków odurzających
i problemowe używanie środków odurzających (portal najlepszych praktyk wg EMCDDA)
13.
Zdecydowany dialog i współpraca w dziedzinie środków odurzających z innymi regionami,
państwami trzecimi, organizacjami międzynarodowymi i stronami trzecimi (zewnętrzna ocena
śródokresowa strategii/planu działania, sprawozdawczość ESDZ)
14.
Zmiany w krajowych strategiach antynarkotykowych, oceny, prawodawstwo, mechanizmy
koordynacji i szacowane wydatki publiczne w państwach członkowskich UE (EMCDDA)
15.
Wczesny system ostrzegania w sprawie substancji psychoaktywnych (EMCDDA/Europol)
oraz ocena ryzyka nowych substancji psychoaktywnych (EMCDDA)
78
7.
ZAŁĄCZNIK 2 – WYKAZ/OBJAŚNIENIE SKRÓTÓW
Alice RAP
Projekt: „Uzależnienia a styl życia we współczesnych społeczeństwach
Europy – nowe ujęcie”
ASEAN
Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej
CCWP
Rada UE – Grupa Robocza ds. Współpracy Celnej
CELAC
Comunidad de Estados Latinoamericanos y Caribeños (Wspólnota Państw
Ameryki Łacińskiej i Karaibów)
CEPOL
Europejskie Kolegium Policyjne
CICAD
La Comisión Interamericana para el Control del Abuso de Drogas
(Międzyamerykańska Komisja ds. Kontroli Nadużywania Narkotyków)
CND
Komisja ds. Środków Odurzających (ONZ)
COAFR
Rada UE – Grupa Robocza ds. Afryki
COASI
Rada UE – Grupa Robocza ds. Azji i Oceanii
COEST
Rada UE – Grupa Robocza ds. Europy Wschodniej i Azji Środkowej
COHOM
Rada UE – Grupa Robocza ds. Praw Człowieka
COLAT
Rada UE – Grupa Robocza ds. Ameryki Łacińskiej i Karaibów
COM
Komisja Europejska
CONUN
Rada UE – Grupa Robocza ds. ONZ
COSI
Rada UE – Stały Komitet Współpracy Operacyjnej w zakresie
Bezpieczeństwa Wewnętrznego
GR Rady
Grupa robocza Rady
COWEB
Rada UE – Grupa Robocza ds. Regionu Bałkanów Zachodnich
CUG
Rada UE – Grupa Robocza ds. Unii Celnej
ECDC
Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób
ECOWAS
Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej
ESDZ
Europejska Służba Działań Zewnętrznych
EMA
Europejska Agencja Leków
EMCDDA
Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii
EMPACT
Europejska multidyscyplinarna platforma przeciwko zagrożeniom
przestępstwami
ENFSI
Europejska Sieć Instytutów Kryminalistycznych
ERA-net
Europejska przestrzeń badawcza – sieć
ERANID
Sieć ds. niedozwolonych środków odurzających działająca w ramach
Europejskiej Przestrzeni Badawczej
ESPAD
Europejski program badań ankietowych w szkołach na temat używania
alkoholu i narkotyków
UE
Unia Europejska
79
EUROJUST
Europejska Jednostka Współpracy Sądowej
EUROPOL
Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania
EU SOCTA
Unijna ocena zagrożenia poważną i zorganizowaną przestępczością
FRONTEX
Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych
Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej
HBSC
Badania ankietowe nad zachowaniami zdrowotnymi młodzieży szkolnej
HCV
Wirus zapalenia wątroby typu C
HDG
Rada UE – Horyzontalna Grupa Robocza ds. Narkotyków
HIV
Ludzki wirus niedoboru odporności
INCB
Międzynarodowy Organ Kontroli Środków Odurzających (ONZ)
WSiSW
Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne
LGBTI
Lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe/transseksualne i
interseksualne
LSD
Dietyloamid kwasu D-lizergowego
MASP
Wieloletnie plany strategiczne (Europol)
MOU
Protokół ustaleń
LINKSCH
Projekt LINKSCH to studium porównawcze dwóch najważniejszych rynków
środków odurzających – produktów z konopi i heroiny – analizowanych
przez pryzmat tras przerzutowych między Azją Środkową a UE oraz między
Afryką Północną a UE
PC
Państwo członkowskie
NPS
Nowe substancje psychoaktywne
PEN
Elektroniczny system powiadamiania przed wywozem opracowany przez
UNODC/INCB
PICS
System powiadamiania o zdarzeniach związanych z prekursorami
narkotyków (PICS)
Prezydencja
Rotacyjna prezydencja Rady Unii Europejskiej
Trzy
prezydencje
Połączenie trzech następujących po sobie rotacyjnych prezydencji Rady Unii
Europejskiej
REITOX
Réseau Européen d’Information sur les Drogues et les Toxicomanies
(europejska sieć informacji o narkotykach i narkomanii)
SOCTA
Ocena zagrożenia poważną i zorganizowaną przestępczością
ONZ
Organizacja Narodów Zjednoczonych
UNAIDS
Sojusz Agend Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS
UNGASS
Sesja nadzwyczajna Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych
UNODC
Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości
UNDP
Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju
WCO
Rada Współpracy Celnej
80
WHO
Światowa Organizacja Zdrowia (ONZ)
81