Religie Świata Buddyzm Spis treści • Rozdział I : Czas i miejsce powstania buddyzmu oraz jego twórca. • Rozdział II : Główne prawdy wiary. • Rozdział III : Święte Księgi. • Rozdział IV : Miejsca Święte. • Rozdział V : Święta buddyjskie. Czas i miejsce powstania buddyzmu oraz jego twórca. Buddyzm jeden z wielkich systemów filozoficzno-religijnych świata rozwinął się w VI wieku p.n.e. , w północnych Indiach, niedaleko granicy z Nepalem. Słowo „budda”-oznacza „przebudzony”, „oświecony”. Takie imię obrał twórca tej religii , kiedy zaczął głosić swoje nauki. TWÓRCA BUDDYZMU. Założycielem i twórcą podstawowych założeń buddyzmu był żyjący od około 560r. Do 480r. p.n.e. Siddhartha Gautama, syn księcia z rodu Sakyów, władcy jednego z państw-miast w północnych Indiach. Leżało ono u podnóży Himalajów, na granicy dzisiejszego Nepalu i Indii. Siddhartha Gautama urodził się w Lumbini. Wychowywał się w przepychu, w pałacu swego ojca. Zdawał sobie jednak sprawę z istnienia życia poza murami pałacu i był go ciekaw. Pewnego dnia postanowił je zobaczyć i wybrał się ze swoim służącym na przejażdżkę poza pałacowe mury. Podczas tej przejażdżki ujrzał kolejno: starca, chorego człowieka, ciało zmarłego i żebrzącego ascetę. Głęboko go to poruszyło. Porzucił więc bogactwo, aby stać się ascetą (człowiek , który dobrowolnie poddaje się umartwianiu, surowemu życiu i dyscyplinie wewnętrznej ograniczając swoje potrzeby np. sen , jedzenie do absolutnego minimum) i poszukiwać prawdy o tym, w jaki sposób wyzwolić ludzi z cierpienia ( choroby, nieszczęścia). Poszukiwania zajęły mu około 7 lat. Pobierał nauki u różnych mistrzów, jednak żaden z nich nie potrafił dać mu pełnej odpowiedzi na nurtujące go pytania. Czas i miejsce powstania buddyzmu oraz jego twórca. – cd. Ostatecznie postanowił poddać się surowej ascezie. To jednak również nie przyniosło spodziewanego efektu. Porzucił zatem ascetyczny tryb życia i zdecydował się na medytację. Miała trwać tak długo , aż w końcu odnajdzie metodę wyzwolenia ludzkości od cierpienia. Usiadł pod drzewem w pobliżu wioski ,w miejscu zwanym Bodh Gaya i tam pozostawał w głębokiej medytacji. Medytował przez 49 dni , w czasie których nawiedzały go wątpliwości. Mędrzec jednak pokonał je. Wreszcie, w dzień pełni księżyca miesiąca Visakha , osiągnął oświecenie. Po osiągnięciu tego stanu , pozostawał w lesie, medytując jeszcze przez 7 tygodni. Czas i miejsce powstania buddyzmu oraz jego twórca. – cd . Następnie wyruszył na poszukiwanie swych pięciu byłych towarzyszy ascezy. Odnalazł ich w Parku Gazeli –SARMATH-zwane również jako Mrigadava czyli Park Jeleni, w północnych Indiach. Tam też po raz pierwszy wygłosił im swe nauki. Tradycja buddyjska zdarzenie to nazywa Wprawieniem w Ruch Koła Dharmy. Towarzysze początkowo uznali, że sprzeniewierzył się drodze ascezy. Jednak pod wpływem jego wykładu przyłączyli się do niego , porzucając jak ich nauczyciel , drogę skrajnego umartwiania. Resztę swego życia Budda Siakjamuni spędził , wędrując po północnych Indiach i nauczając DOBREGO PRAWA-DHARMY. Jego nauczanie zyskiwało wielu zwolenników , ale też wzbudzało w wielu kontrowersje. Budda Siakjamuni umarł w wieku 80 lat , w niewielkiej miejscowości KUSINAGAR. Czas i miejsce powstania buddyzmu oraz jego twórca.- cd. • Budda objaśnia swe nauki pięciu ascetom w Parku Gazeli. • Ośmiostopniowe Koło Dharmy. Główne prawdy wiary. BUDDYZM opiera się na Czerech Szlachetnych Prawdach głoszonych przez Siddharthę Gautamę , oraz na przedstawionej przez niego Ośmiorakiej Ścieżce , która prowadzić ma do ustania cierpienia , więc osiągnięcia pełnego szczęścia czyli stanu nirwany. 1. Wszelkie bytowanie to ból i cierpienie (narodziny , starość , śmierć ) 2. Źródłem cierpienia jest niewiedza , z której wyłania się przywiązanie do życia w dobrobycie , osiągnięcie władzy , bogactwa- to staje się powodem powtórnych narodzin czyli reinkarnacji. 3. Istnieje możliwość położenia kresu cierpieniu. 4. Kres cierpienia można osiągnąć tylko dzięki Ośmiorakiej Ścieżce : przekonaniu , życiu , dążeniu , pamiętaniu , zagłębianiu się , czynieniu , mówieniu i wierzeniu. Święte Księgi. Jako , że buddyzm nie jest jednolity-ma wiele szkół i tradycji, posiada także wiele różnych „świętych ksiąg”. Zbiór świętych ksiąg buddyjskich określany jest mianem Tipitaka czyli Trójkosz lub Trzy Kosze: • Vinaja Pitaka-zbiór klasztornej dyscypliny, • Sutta Pitaka-zbiór sutt czyli tekstówmów buddy, • Abhidhamna Pitaka-zbiór tekstów filozoficznych i dodatkowe objaśnienia. Zbiór tych nauk spisany jest w języku palijskim. Tipitaka nazywana jest kanonem palijskim. Święte Księgi.- cd. W tradycji tybetańskiej nauki Buddy -sutry- zostały spisane w księdze zwanej KANDZIURskładającej się ze stu ośmiu tomów. Późniejsze komentarze , zwane TENDZIUR- obejmują dalsze dwieście pięćdziesiąt cztery księgi. Jednym z bardziej znanych tekstów stworzonych przez Tybetańczyków jest tzw. „Tybetańska księga zmarłych”- święta księga buddyzmu tybetańskiego- zbiór rytuałów , które sprawowane są nad umierającym. Miejsca święte buddyzmu. 1. BODH GAJA i DRZEWO BODHI. • Both Gaja- miejscowość w północno-wschodnich Indiach. Według tradycji buddyjskiej rosło tu drzewo figowe, pod którym Siddhartha Gautama dostąpił przebudzenia stając się Buddą-przebudzonym. Najstarszą budowlą sakralną w Badh Gaja była mała świątynia z czasów króla Aśoki (268-232r. p.n.e.) . Jednak koło II w. n.e. za panowania dynastii Kuszanów zburzono ją i zastąpiono nową wielką świątynią Mahabodhi- „Świątynią Wielkiego Przebudzenia”. W XIX.w podczas renowacji kompleksu świątynnego odkryto pozostałości krużganku wbudowanego w miejscu medytacyjnych przechadzek Buddy. Ślady stóp Buddy odtworzono w jego posadzce w postaci szeregu kwiatów lotosu . Świątynia Mahabodhi stanowi obecnie symboliczne centrum indyjskiego i światowego buddyzmu i jest celem licznych pielgrzymek buddystów i hindusów. Miejsca święte buddyzmu cd. • Świątynia Bodhi w Bodh Gaja Drzewo Bodhi Miejsca święte Buddyzmu • Drzewo Bodhi – to figowiec , pod którym Budda Siakjamuni osiągnął oświecenie i od tamtej pory na pamiątkę jest nazywany drzewem oświecenia. Historia drzewa zapisana jest w księgach buddyjskich. Oto jeden z przekazów , z tych ksiąg: „Za czasów króla Aśoki (III w. p.n.e.) drzewo było otoczone szczególną czcią przez samego władcę. Bardzo to gniewało królową-żonę , więc kazała je ściąć. Aśoka wtedy obsypał ziemią pień drzewa i podlał mlekiem jego korzenie. Drzewo w cudowny sposób odrosło na wysokość 37 metrów. Następnie kazał je otoczyć kamiennym murem, wysokim na 3 metry , aby chronić je przed podobnymi sytuacjami w przyszłości.” Obecnie drzewo to rosnące po zachodniej stronie świątyni Mahabodhi w Bodh Gaja jest czwartym bezpośrednio potomkiem pierwotnego drzewa Bodhi. Drzewo Bodhi symbolizuje oświecenie i ochronę (chroniło również Buddę podczas medytacji). Obecnie pełni ono ważną rolę dla wszystkich buddyjskich tradycji, będąc przypomnieniem i inspiracją, symbolem pokoju, oświecenia i potencjalnych możliwości , które są ukryte w każdym człowieku. Miejsca święte buddyzmu .-cd. 2 Kushinagar lub Kusinigar- to miejsce buddyjskich pielgrzymek położone obok niewielkiej miejscowości Kasia , w okręgu Kushinagar w północnych Indiach. Było to jedno z dwóch głównych miast królestwa Malla w starożytnych Indiach . W późniejszych czasach było znane również jako Kushinara- jedno z czterech świętych dla buddystów miejsc. Tam właśnie według , tradycji, niedaleko rzeki Hiranyavati Budda osiągnął parinirwanę i został skremowany. Po V w. n.e. miejsce to zaczęło popadać w ruinę. Kiedy w XIX w. ponownie odkryto sławną świątynię Buddy , była ona przykryta 12 metrową górą cegieł otoczoną gęstym, ciernistym lasem. W 1862r. dowiedziono, że jest to miejsce śmierci Buddy. Pod koniec XIX w. rozpoczęły się pierwsze prace wykopaliskowe. Odkryto wiele pozostłości głównego ośrodka religijnego. Obecnie Kushingar jest miejscem pielgrzymek i wycieczek turystycznych. Posąg Buddy w Kushinagar. Miejsca święte buddyzmu. –cd. 3 Lumbini- jedno z czterech świętych miejsc buddyzmu. Według tradycji urodził się tu książe Siddhartha Gautama , który stał się potem Buddą Sakjamunim. Lumbini leży w południowym Nepalu. Nazwa Lumbini pochodzi od babki Buddy, matki królowej Mai (matki Buddy). Kiedy w III w. p.n.e. miejsce to odwiedził król Aśoka, polecił postawić tutaj kolumnę, która przetrwała do czasów współczesnych. Do ostatecznego upadku tego miejsca doprowadził najazd Mogołów w XV w. Pod koniec XIXw. Rozpoczęto tu liczne badania archeologiczne. Od 1997r. Miejsce to znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Miejsca święte buddyzmu.- cd. 4 SARNATH- znane również jako Marigadava czyli PARK JELENI –to miejscowość w północnych Indiach. Jedno z czterech świętych miejsc buddyzmu, w którytm według tradycji Budda wygłosił swoje pierwsze kazanie. Pięciu ascetów uczestniczących w tym układzie zainicjowało potem zgromadzenie Sangha ( dosłownie „zgromadzenie”- nazwa wspólnoty buddyjskich mnichów). W III w. p.n.e. staraniem nawróconego na buddyzm cesarza Aśoki wzniesiono w Sarnath kompleks klasztorny , figurującą we współczesnym godle Indii kolumnę oraz wysoką na 34 metry stupę Dhamekh. Kapitel kolumny Aśoki w godle Indii. Miejsca święte buddyzmu.- cd. Stupa- najprostszy typ buddyjskiej budowli sakralnej, wywodzącej się z Indii , pełniącej rolę relikwiarza. Jest niezwykle odporna na trzęsienie ziemi. Dla buddystów stupa jest materialną prezentacją doskonałego oświecenia. Pierwszym etapem budowy stupy jest złożenie pod fundamentem skarbów i przedmiotów odpowiadających jej funkcji. Jeśli stupa ma pełnić np. rolę „strażnika przed złymi siłami” składa się tam oprócz złota i srebra także białą broń. We wnętrzu stupy umieszcza się relikwie Buddy. Stupa- Ladakh- Indie Święta buddyjskie. • • Święta buddyjskie • Są okazją do zebrań sanghi w szerszym gronie, okazją do przemyśleń nad naukami Buddy, do solidniejszej i dłuższej praktyki. • • Narodziny Buddy Siddharty Gautamy Pełnia księżyca w maju (Visakha czyli Wesak) lub czerwcu (rok przestępny) - Buddyzm Theravada i Tybetański. 8 kwietnia (Zen) Obchody rocznicy Oświecenia Buddy • • • • Pełnia księżyca w maju (Visakha) lub czerwcu (rok przestępny) Buddyzm Theravada i Tybetański. lub 8 grudnia (Zen) Oświecenie Buddy jest ideałem do którego dążą wszyscy buddyści wobec tego każda Rocznica Oświecenia Buddy jest najważniejszym świętem buddyjskim. Święta buddyjskie.- cd. • Dzień Dharmy: uczczenie Nauki Buddy Pełnia księżyca w lipcu Wkrótce po osiągnięciu Oświecenia Budda powędrował do miejscowości o nazwie Sarnath w pobliżu miasta Benares w północnych Indiach, gdzie odnalazł swych dawnych towarzyszy ascezy. Tam też rozpoczął nauczanie czyli, jak się to mówi w buddyzmie "Poruszył Kołem Dharmy". • Dzień Sanghi: oddanie czci Wspólnocie Duchowej • Pełnia księżyca w listopadzie W Dzień Sangi buddyści oddają cześć zarówno tej idealnej wspólnocie duchowej, jak i tej istniejącej lub tworzonej przez nich samych. Dzień Sangi to czas dawania prezentów i choć na Wschodzie nie odgrywa większej roli, to wśród buddystów na Zachodzie cieszy się on dużym powodzeniem. Dzień Parinirwany: śmierć Buddy • • W tradycji Theravada Pełnia księżyca w maju lub czerwcu. Pełnia księżyca w lutym (zen) Buddyzm Złota świątynia buddyjska w Kioto. Bibliografia • • • • www.buddyzm.info.pl Www.wikipedia www.images.google.pl Buddyzm, Religie świata, Warszawa 2009