Świadczenie usług w krajach UE Swoboda świadczenia usług - podstawy Swoboda świadczenia usług jest jedną z czterech podstawowych swobód zagwarantowanych Traktatem o utworzeniu Wspólnoty Europejskiej (TWE). Trzy pozostałe swobody to: swobodny przepływ towarów, swobodny przepływ pracowników i swobodny przepływ kapitału. Jak wskazuje niedawno opublikowany raport Komisji Europejskiej , swobodny przepływ usług jest tą dziedziną, w której, jak dotąd, istnieje najwięcej przeszkód zarówno formalnych, jak i faktycznych. W ocenie Komisji, są to nie tylko bariery prawne, ale i wynikające z uciążliwej praktyki administracyjnej. Mogą one polegać zarówno na trudnościach w założeniu oddziału w innym kraju, jak i świadczeniu usług ponadgranicznych – delegowaniu pracowników, przewozie narzędzi i urządzeń, reklamie itp. Zważywszy, że wartość usług stanowi w Unii ok. 70% produktu krajowego brutto, usunięcie barier w transgranicznym świadczeniu usług powinno przynieść wymierne korzyści, tak jak stało się w wyniku ułatwienia swobodnego przepływu towarów. Należy przy tym zauważyć, że małe i średnie przedsiębiorstwa są szczególnie dotknięte występującymi barierami, ponieważ nie mogą sobie pozwolić na długotrwałe i kosztowne procedury administracyjno-prawne związane z wejściem na rynek innego państwa. Dostrzegając ten fakt, Komisja Europejska opracowała projekt nowej dyrektywy [2], która ma na celu stopniową likwidację barier w przepływie usług. Ponieważ projekt ten został dopiero skierowany do dyskusji w Radzie i Parlamencie, nie należy oczekiwać szybkich zmian. Dyrektywa ma uprościć proces uzyskiwania zezwoleń poprzez ustanowienie jednego punktu kontaktowego, w którym przedsiębiorca może dopełnić wszystkich wymaganych formalności. Dyrektywa zakaże również stosowania niektórych praktyk, które ograniczają przepływ usług, np. wymogu udowodnienia istnienia popytu na daną usługę czy wymogu wpisu do miejscowego rejestru. Trochę prawa europejskiego nie zaszkodzi Artykuł 49 TWE brzmi: „ograniczenia w swobodnym świadczeniu usług wewnątrz Wspólnoty są zakazane w odniesieniu do obywateli Państw Członkowskich mających swe przedsiębiorstwo w państwie Wspólnoty innym niż Państwo odbiorcy świadczenia”, z zastrzeżeniem ograniczeń zawartych w artykułach kolejnych. Warto podkreślić, że zasada swobody świadczenia usług swoje zastosowanie znajdzie tylko wówczas, gdy mamy do czynienia z elementem transgranicznym, to jest: usługodawca ma siedzibę w innym państwie niż usługobiorca, a sama usługa przekracza granicę (np. usługa telewizyjna, porada telefoniczna itp.), usługodawca przyjeżdża chwilowo w celu wykonania usługi do kraju usługobiorcy (np. w celu wykonania robót budowlanych), usługobiorca jedzie w celu otrzymania usługi do kraju usługodawcy (np. w celach leczniczych). Kwalifikacje zawodowe na rynku unijnym Dla swobody świadczenia usług szczególne znaczenie mają ewentualne ograniczenia kraju, w którym usługa jest wykonywana, np. co do wymaganych kwalifikacji zawodowych lub przynależności do izby gospodarczej. Spełnianie takich wymogów, aczkolwiek wprowadzane w imię interesu publicznego, może stanowić nadmierne obciążenie dla firm przejściowo tylko świadczących usługi i de facto dyskryminować podmioty z innych krajów. Sprawa uznawania kwalifikacji regulowana jest dyrektywą 1999/42/WE [4]. Dokument ten odnosi się do osób działających na własny rachunek lub jako pracownicy najemni w sektorach wymienionych w załączniku (chodzi tam o działalność produkcyjną, budowlaną oraz usługową). Zgodnie z postanowieniami art. 3 państwo członkowskie nie może odmówić obywatelowi innego państwa członkowskiego, który przedstawi dyplomy, świadectwa lub inne dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji, uznania osiągniętych kwalifikacji za równoważne krajowym, a tym samym nie może odmówić prawa do podjęcia działalności. W przypadku istotnych różnic kandydat powinien wykazać że uzupełnił brakującą wiedzę i umiejętności poprzez wybór pomiędzy stażem adaptacyjnym a testem umiejętności. W celu udokumentowania okresu prowadzenia działalności lub stażu pracy należy wystąpić do polskiego Ministerstwa Gospodarki, Departamentu Rozwoju Przedsiębiorczości , tel. (022) 693 55 39 lub 693 57 61 o wydanie stosownego zaświadczenia na podstawie wypisu z ewidencji działalności gospodarczej lub świadectw pracy.