CHEK2 i CYP1B1 w raku pęcherza moczowego.

Badania nad częstością występowania mutacji/polimorfizmów genów:
CHEK2 i CYP1B1 w raku pęcherza moczowego.
Monika Banaszkiewicz1, Agnieszka Gilewska1, Adam Jędrzejczyk 2,3, Michał Pietrusiński4, Maria
Constantinou2, Bogdan Kałużewski2
1 Laboratorium Genetyki Medycznej GENOS, NZOZ GENOS, Łódź,
2 Zakład Genetyki Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
3 Oddział Urologiczny, Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II w Bełchatowie, 4 Zakład Genetyki Medycznej,
Uniwersytecki Szpital Kliniczny Nr 3 im. dr S. Sterlinga w Łodzi
Cele pracy
- badanie częstości występowania mutacji/polimorfizmów genów CHEK2 i CYP1B1 w raku
pęcherza moczowego
- ocena przydatności klinicznej wykorzystanych testów w określaniu predyspozycji
genetycznych do raka pęcherza moczowego
Materiał do badań i metoda
Materiał:
- DNA pochodzące z tkanki nowotworowej guza
- DNA wyizolowane z komórek osadu moczu pacjenta
- DNA wyizolowane z krwi pacjenta
Metoda:
- testy genetyczne opracowane w Zakładzie Genetyki i Patomorfologii PAM w Szczecinie
Wyniki badań
Test CHEK2 przeprowadzono w:
10 próbkach DNA, wyizolowanych z tkanki guzów pacjentów u których klinicznie
rozpoznano raka pęcherza moczowego, a następnie w 2 próbkach DNA, wyizolowanych z
krwi pacjentów u których klinicznie rozpoznano raka pęcherza moczowego i wykryto mutację
genu CHEK2 w DNA z tkanki guza.
Test CYP1B1 wykonano w:
10 próbkach DNA, wyizolowanych z tkanki guzów pacjentów u których klinicznie
rozpoznano raka pęcherza moczowego.
Rak pęcherza moczowego – epidemiologia
Średni wiek rozpoznania - 65 lat;
Grupy ryzyka:
- palenie tytoniu
- narażenie zawodowe (pracownicy przem. chem., osoby narażone na aminy aromatyczne,
farby, lakiery)
- niektóre leki (fenacetyna, cyklofosfamid)
- przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego, obecność kamieni w pęcherzu
Wielonarządowe predyspozycje badanych genów
CHEK2, CYP1B1 - predyspozycje do zachorowania na nowotwory;
CYP1B1 (A119S T/T)
- rak piersi rozpoznawany przed 40 r. ż.
- rak prostaty
- rak tarczycy
- rak płuc i krtani
CHEK2 (IVS2 + 1G>A, 1100delC, I157T, 2 200 000 nosicieli w Polsce)
- nowotwory tarczycy, piersi i prostaty (IVS2 + 1G>A lub 1100delC).
- rak piersi, rak odbytu, rak nerki, rak prostaty i rak tarczycy (missense I157T)
Cybulski C. at al. CHEK2 is a multiorgan cancer susceptibility gene. Am J Hum Genet. 2004, 75(6):1131-5
Checkpoint kinase 2 (CHEK2) jest supresorem onkogenezy i uczestniczy w koordynacji
progresji cyklu komórkowego lub apoptozy. U pacjentów z zaawansowanym rakiem pęcherza
moczowego badania wykazały zmniejszenie ilości lub utratę białka CHEK2 (u 10%
badanych). Analiza molekularna CHEK2-negatywnych przypadków wykazała obecność
mutacji 1100delC genu CHEK2. Mutacja 1100delC została także wykryta w komórkach
germinalnych tych pacjentów1.
Cytochrom p450 1B1 (CYP1B1) uczestniczy w metabolizmie amin aromatycznych i WWA.
Nadekspresja białka CYP1B1 została stwierdzona w 100% komórek nowotworu pęcherza
moczowego. Analiza molekularna genu CYP1B1 nie była przeprowadzona w przypadkach
raka pęcherza moczowego2.
Mutacje/polimorfizmy genów kodujących enzymy metaboliczne w tym CYP1B1 mogą
wiązać się indywidualnymi predyspozycjami do zachorowania na raka pęcherza moczowego3.
1Wg BartkovaJ. et al., „Aberrations of the CHK2 tumor supressor in advanced urinary bladder cancer”, Oncogene, 2004, 23(52): 84118•2Carnell DM., et al. „Target validation of cytochrome P450 CYP1B1 in prostate carcinomas with protein expression in associated
hyperplastic and premalignant tissue”, Int. J. Radiat. Oncol. Biol. Phys, 2004, Feb 1;58 (2): 500-9.
3Hung RJ, Boffetta P, Brennan P, Malaveille C, Hautefeuille A, Donato F, Gelatti U, Spaliviero M, Placidi D, Carta A, Scotto di Carlo A,
Porru S. GST, NAT, SULT1A1, CYP1B1 genetic polymorphisms, interactions with environmental exposures and bladder cancer risk in a
high-risk population. Int J Cancer. 2004 Jul 1;110(4):598-604.