zmiany Studium uwarunkowań i kierunków

Prognoza oddziaływania na środowisko
zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
Opracowanie:
mgr Joanna Dimke
Poznań, styczeń 2012 r.
Poznań, luty 2012 r.
Poznań, lipiec 2012 r.
M&R Biuro Projektów Mieloch Sp zo.o.
ul. Macieja Rataja 106a, 61-695 Poznań,
tel./fax. +48 61 826 92 49
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
SPIS TREŚCI
WSTĘP
1. Przedmiot opracowania
2. Podstawy formalno - prawne opracowania
3. Cel i zakres merytoryczny opracowania
4. Metody pracy i materiały źródłowe
CHARAKTERYSTYKA STANU I FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA
5. Położenie, użytkowanie i zagospodarowanie terenu
Charakterystyka i stan poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego i ich
6.
wzajemnych powiązań
6.1
Rzeźba terenu
6.2
Warunki geologiczno-gruntowe
6.3
Warunki wodne
6.4
Gleby
6.5
Szata roślinna i świat zwierzęcy
6.6
Klimat lokalny, stan powietrza atmosferycznego oraz klimat akustyczny
OCENA ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM
Ocena rozwiązań funkcjonalno - przestrzennych i innych ustaleń projektu zmiany
7.
Studium...
7.1
Cel opracowania projektu zmiany Studium...
7.2
Ustalenia projektu zmiany Studium...
Powiązanie ustaleń projektu zmiany Studium... z innymi dokumentami oraz
7.3
sposób realizacji celów ochrony środowiska ustanowionych na szczeblu
międzynarodowym i krajowym.
7.4
Skutki braku realizacji ustaleń projektu zmiany Studium...
7.5
Istotne dla projektu zmiany Studium... zapisy zawarte w ustawach
Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia projektu
7.6
zmiany Studium...
Ocena oddziaływania na komponenty środowiska i zagrożenia dla środowiska w wyniku
8.
realizacji ustaleń projektu zmiany Studium..., w tym:
8.1
Oddziaływanie na rzeźbę terenu i gleby
8.2
Oddziaływanie na warunki podłoża
8.3
Oddziaływanie na warunki wodne
Oddziaływanie na szatę roślinną, świat zwierzęcy oraz obszary chronione i
8.4
obszary Natura 2000
8.5
Oddziaływanie na stan higieny atmosfery i klimat akustyczny
8.6
Oddziaływanie na różnorodność biologiczną
8.7
Oddziaływanie na ludzi
8.8
Oddziaływanie na krajobraz
8.9
Oddziaływanie na zasoby naturalne
8.10 Oddziaływanie na zabytki i dobra materialne
9. Rozwiązania alternatywne
Zapobieganie, ograniczanie lub kompensacja przyrodnicza negatywnych oddziaływań na
10.
środowisko
Metody analizy skutków realizacji postanowień projektowanej zmiany Studium… oraz
11.
częstotliwość jej przeprowadzania
12. Streszczenie
ZAŁĄCZNIKI
1. Lokalizacja obszaru opracowania na tle mapy topograficznej
2
4
4
5
7
9
9
9
10
10
11
11
13
15
15
15
21
25
25
26
27
27
28
28
29
30
31
31
32
32
32
32
33
33
34
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
2. Dokumentacja fotograficzna
3. Projekt zmiany Studium ukizp gminy Stęszew,
3
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
WSTĘP
1. Przedmiot opracowania
Przedmiotem niniejszego opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko
projektu zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Stęszew. Opracowywany projekt zmiany Studium... został wywołany uchwałą Nr
IX/58/2011 Rady Miejskiej Gminy Stęszew z dnia 09 czerwca 2011 roku.
Opracowanie obejmuje w swym zakresie:
obszar w mieście Stęszew – działki nr ewid. 1792, 1793, 1794, 1678, 1679 o
łącznej powierzchni ok. 10,2 ha. W granicach opracowania znajdują się tereny
rekreacyjne ośrodka wypoczynkowego z domkami letniskowymi typu brda i
kąpieliskiem, większość terenu stanowią tereny zielone,
obszar we wsi Łódź – działki nr ewid. 194/3 – 194/21, 196/4, 196/3 o łącznej
powierzchni ok. 9, 99 ha. W granicach opracowania znajdują się teren
nieurządzony, z usuniętymi samosiewami – działki nr ewid.194/3 – 194/21 oraz
teren porośnięty młodnikiem brzozowym,
obszar we wsi Rybojedzko – działki nr ewid. 138, 139, 140, 152 o łącznej
powierzchni ok. 3,76 ha. W granicach opracowania znajduje się teren
użytkowany rolniczo.
2. Podstawy formalno – prawne opracowania
Zgodnie z art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z dnia 7 listopada
2008 r.) na organie administracji opracowującym m.in. projekt studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy spoczywa obowiązek sporządzenia
prognozy oddziaływania na środowisko ww. dokumentu. W tym zakresie nowa ustawa
zmienia i precyzuje obowiązujące przed jej wejściem w życie zapisy art. 40 ust. 1 oraz art.
41 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r.,
Nr 25, poz. 150). Stanowi ona jednocześnie dostosowanie polskich regulacji prawnych do
ustaleń zawartych w dyrektywach Wspólnot Europejskich.
W myśl ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko
prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do
przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na
środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu.
Sporządzenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy – zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym – ma na celu przede wszystkim, w oparciu o istniejące
uwarunkowania, określenie m. in.:
 kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu
terenów,
 kierunków i wskaźników dotyczących zagospodarowania oraz użytkowania
terenów, w tym tereny wyłączone z zabudowy,
 obszarów i zasad ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody,
krajobrazu kulturowego i uzdrowisk,
4
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
 obszarów i zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr
kultury współczesnej,
 kierunków i zasad kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej,
 obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi i osuwania się mas
ziemnych,
 obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji.
Prognoza ma na celu identyfikację przewidywanych ewentualnych skutków
wpływu ustaleń projektu zmiany Studium... na środowisko, ocenę zaproponowanych
w nim rozwiązań funkcjonalno – przestrzennych, a także ich zgodność z przepisami prawa
z zakresu ochrony środowiska.
Opracowanie prognozy oddziaływania na środowisko jest obligatoryjne dla
każdego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Analizie i ocenie podlega projekt studium wraz z rysunkiem, stanowiącym załącznik
graficzny nr 3 do niniejszego opracowania. Prognoza pozwala – we wszystkich fazach
planowania – uwzględnić wzajemne relacje pomiędzy uwarunkowaniami przyrodniczymi
a przyjętymi rozwiązaniami planistycznymi.
Prognoza oddziaływania na środowisko, wraz z projektem studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, jest przedmiotem społecznej oceny –
podlega wyłożeniu do publicznego wglądu, a jej ustalenia mogą mieć wpływ na decyzje
Rady Gminy w sprawie uchwalenia studium.
3. Cel i zakres merytoryczny opracowania
Głównym celem sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko jest
wskazanie przewidywanego wpływu na środowisko, jaki może mieć miejsce na skutek
realizacji dopuszczonych w projekcie studium kierunków i form zagospodarowania
przestrzennego, między innymi poprzez ocenę relacji pomiędzy przyjętymi w projekcie
studium rozwiązaniami planistycznymi a uwarunkowaniami środowiska przyrodniczego, a
także aspektami gospodarczymi i społecznymi, zgodnie z zasadą zrównoważonego
rozwoju.
W prognozie oddziaływania na środowisko analizie i ocenie podlega projekt
uchwały w sprawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy (tekst) wraz z rysunkiem, stanowiącym załącznik graficzny uchwały. Szczegółowy
zakres informacji wymaganych w prognozie wskazano w art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko.
Zgodnie z tym artykułem prognoza oddziaływania na środowisko zawiera:
1. Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązanie z innymi dokumentami.
2. Informację o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy.
3. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analiz skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania.
4. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko.
5. Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym.
Prognoza określa, analizuje i ocenia:
1. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku
realizacji projektowanego dokumentu.
5
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
2. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem.
3. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających
ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
4. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym
i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, w
jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas
opracowywania dokumentu.
5. Przewidywane znaczące oddziaływanie, w tym oddziaływanie bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe, stałe i
chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura
2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na:
różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię
ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne, z
uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między
oddziaływaniami na te elementy.
Ponadto prognoza przedstawia:
1. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony Natura 2000
oraz integralność tego obszaru.
2. Biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu, cele i przedmiot obszaru
Natura 2000 oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do rozwiązań
zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz
metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku
rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z
niedostatków techniki lub we współczesnej wiedzy.
Zgodnie z art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz ocenach oddziaływania na środowisko, informacje zawarte w prognozie powinny być
opracowane stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny oraz dostosowane do
zawartości i stopnia szczegółowości projektowanego dokumentu oraz etapu przyjęcia tego
dokumentu w procesie opracowywania projektów dokumentów powiązanych z tym
dokumentem.
Stosownie do wymogu art. 53 ww. ustawy zakres i stopień szczegółowości
informacji zawartych w niniejszej prognozie został uzgodniony z właściwymi organami,
wskazanymi w art. 57 i 58 ustawy – regionalnym dyrektorem ochrony środowiska oraz
Wielkopolskim Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym.
Niniejsza prognoza została opracowana w oparciu o akty prawne:
 ustawę z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z
2008 r., Nr 25, poz. 150 z późn. zm.),
 ustawę z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r.,
Nr 151, poz. 1220 z późn. zm.),
 ustawę z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r., poz. 145),
 ustawę z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych
przyrody (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266 z późn. zm.),
6
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
 rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24
września 1998 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków
posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. Nr 126, poz. 839),
 rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.),
 rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826),
 rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 6 marca 2008 r. w sprawie
stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. Nr 52, poz.
310).
4. Metody pracy i materiały źródłowe
W Prognozie przedstawiono wyniki analizy, a także oceny potencjalnych zagrożeń
dla środowiska wynikających z zapisów zmiany Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Stęszew. Zaproponowano rozwiązania
minimalizujące negatywny wpływ ustaleń projektu Studium... na środowisko. Określono
także możliwości podniesienia kondycji i sprawności funkcjonowania systemów
przyrodniczych.
Przy opracowaniu niniejszej prognozy wykorzystano następujące materiały
źródłowe:
Literatura:
 Atlas klimatu województwa Wielkopolskiego, R. Farat (red.), IMGW w Poznaniu,
2004,
 Ekologia a planowanie przestrzenne, Wiadomości Ekologiczne, t. XXXI, z.3, PAN,
1985,
 Fizjografia Urbanistyczna, A. Szponar, PWN Warszawa, 2003,
 Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne, J. Kondracki,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1994,
 Geograficzne badania środowiska przyrodniczego, Rychling A. (red.), PWN
Warszawa, 2007,
 Geomorfologia, Klimaszewski M., PWN Warszawa, 1978,
 Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET-POLSKA. Fundacja IUCN,
Warszawa,
 Mała retencja wodna w Wielkopolsce i jej uwarunkowania przyrodnicze M.
Kraska, A. Kaniecki, PAN Kraków, 1995, Meteorologia i klimatologia dla
rolników. J. Gumiński, Warszawa 1954,
 Meteorologia i klimatologia dla rolników. J. Gumiński, Warszawa 1954,
 Ocena wstępna jakości powietrza w Wielkopolsce – Pierwszy etap dostosowania
monitoringu do prawodawstwa Unii Europejskiej, D. Krysiak, M. Pyłuk, Biblioteka
Monitoringu Środowiska. Wojewódzki Inspektorat ochrony Środowiska w
Poznaniu (http://www.fineprint.com), 2002,
 Ochrona środowiska w gospodarce przestrzennej, L. Ryszkowski, A. Kędziora
(red.), Prodruk, Poznań 2005,
 Parki krajobrazowe w Polsce, red. G. Rąkowski, Instytut Ochrony Środowiska,
Warszawa, 2002,
 Program Ochrony Środowiska dla Gminy Stęszew, Poznań, czerwiec 2004 r.
7
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew



Program Gospodarki Odpadami dla Gminy Stęszew, Poznań, czerwiec 2004 r.,
Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2010, WIOŚ, Poznań, 2011,
Wielkopolski Park Narodowy. Wielkopolska Biblioteka Krajoznawcza nr 25.
Paweł Anders, Krzysztof Kasprzak, Beata Raszka. Wydawnictwo WBP, Poznań
1999,

Wielkopolski Park Narodowy. Biuletyn informacyjny.
Materiały kartograficzne
 mapa topograficzna dla obszaru gminy,
 mapa hydrograficzna, w skali 1:50000, ark N-33-130-C, Buk, Główny
Geodezji i Kartografii, 2001 r.,
 mapa hydrograficzna, w skali 1:50000, ark N-33-142-B, Mosina, Główny
Geodezji i Kartografii, 2001 r.,
 mapa sozologiczna, w skali 1:50000, ark. N-33-130-C, Buk, Główny
Geodezji i Kartografii, 2004 r.,
 mapa sozologiczna, w skali 1:50000, ark. N-33-142-B, Mosina, Główny
Geodezji i Kartografii, 2004 r.,
 www.geoportal.gov.pl
Urząd
Urząd
Urząd
Urząd
Dokumenty, inne opracowania:
 Uchwała Nr IX/58/2011 Rady Miejskiej Gminy Stęszew z dnia 09 czerwca 2011 r.
w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Stęszew,
 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Stęszew z 28 września 2010,
 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Stęszew, 2011,
 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego,
 Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe na potrzeby zmiany Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Stęszew,
 Krajowa strategia ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności
biologicznej oraz Program działań na lata 2007-2013, Warszawa 2007,
 II Polityka ekologiczna Państwa, Warszawa 2001,
 Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na
lata 2007-2010, Warszawa 2003,
 Polityka ekologiczna państwa w latach 2009–2012 z perspektywą do roku 2016,
Warszawa 2008.
Inne źródła:
 wizje terenowe (grudzień 2011 r.)
 dokumentacja fotograficzna (grudzień 2011 r.).
Powyższe materiały, w połączeniu ze szczegółową wizją terenową, pozwoliły
opracować charakterystykę stanu funkcjonowania środowiska, a także możliwości
regeneracji i rewitalizacji. Charakterystyka ta została zawarta w rozdziale 5 i 6 Prognozy.
W toku prac nad sporządzeniem prognozy przeprowadzono szereg badań
terenowych, a także zastosowano metodę indukcyjno-opisową, polegającą na łączeniu w
całość zebranych informacji o środowisku i mechanizmach jego funkcjonowania.
8
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
Dodatkowo posłużono się także metodą porównawczą, wykorzystując ogólną wiedzę o
funkcjonowaniu środowiska jako całości.
CHARAKTERYSTYKA STANU I FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA
5. Położenie, użytkowanie i zagospodarowanie terenu
Gmina Stęszew położona jest centralnej części województwa wielkopolskiego, a
samo miasto Stęszew, będące siedzibą władz samorządowych, zlokalizowane jest w
odległości ok. 20 km na południowy zachód od Poznania. Gmina położona jest przy
krajowej drodze nr 5 (Poznań – Wrocław).
Teren objęty opracowaniem w mieście Stęszew położony jest w jego wschodniej
części nad jeziorem Lipno. W granicach znajduje się ośrodek wypoczynkowy z
kąpieliskiem. Od strony wschodniej do terenu przylega kompleks leśny. Teren jest
zabudowany drewnianymi budynkami letniskowymi typu Brda oraz murowanymi
budynkami gastronomiczno – socjalnymi. Układ komunikacyjny tego obszaru oparty jest o
dojazd do ośrodka drogą gminną – ul. Chrobrego.
Teren objęty opracowaniem we wsi Rybojedzko położony jest na północny zachód
od miasta Stęszew. W granicach znajdują się tereny użytkowane rolniczo w sąsiedztwie
już funkcjonującej żwirowni oraz w większej odległości od terenów zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej i terenów leśnych. Układ komunikacyjny tego obszaru
oparty jest o drogę wojewódzką nr 306 oraz drogę dojazdową w działce nr ewid. 155.
Przez teren przebiega linia elektroenregetyczna średniego napięcia 110 kV.
Teren objęty opracowaniem we wsi Łódź położony jest na południowy wschód od
miasta Stęszew. W granicach znajdują się tereny nieurządzone oraz teren porośnięty
młodnikiem brzozowym. Obszary są rozdzielone terenem leśnym. W sąsiedztwie działek
nr ewid. 194/3-194/21 znajduje się chaotyczna zabudowa o charakterze letniskowym o
wysokości jednej kondygnacji z poddaszem użytkowym. Część budynków jest drewniana,
a część murowana. Cały teren wznosi się nieznacznie od drogi po czym opada do Jeziora
Łódzko – Dymaczewskiego, do którego przylega od strony północno - zachodniej.
Natomiast tereny działek 196/3 i 196/4 sąsiaduje z zabudową mieszkaniową jednorodzinną
sięgającą do dwóch kondygnacji z poddaszem użytkowym. Układ komunikacyjny tych
dwóch obszarów oparty jest o drogę wojewódzką nr 306 z którą graniczą od strony
południowej.
6. Charakterystyka poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego i ich
wzajemnych powiązań
6.1. Rzeźba terenu
Zgodnie z regionalizacją fizyczno - geograficzną Polski J. Kondrackiego gmina
Stęszew położona jest w krainie Pojezierze Stęszewskie, mezoregionie Pojezierze
Poznańskie, wchodzącym w skład makroregionu Pojezierze Wielkopolskie, podprowincji
Pojezierze Południowobałtyckie.
Na ukształtowanie rzeźby terenu miało wpływ zlodowacenie północnopolskie, faza
leszczyńska. Teren gminy pod względem geomorfologicznym znajduje się na bardzo
urozmaiconym obszarze, występują tu liczne polodowcowe formy rzeźby.
9
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
Teren na obszarze wsi Rybojedzko znajduje się w zasięgu płaskiej równiny –
wysoczyzny morenowej o niewielkiej deniwelacji terenu. Teren jest wyniesiony do
wysokości od ok. 81 m n.p.m do ok. 86 m n.p.m. i opada w kierunku wschodnim.
Teren na obszarze wsi Łódź znajduje się w obrębie rynny z Jeziorem Łódzko –
Dymaczewskim. Tutaj deniwelacje terenu są znaczne od ok. 75 m n.p.m. w rejonie drogi
wojewódzkiej, poprzez ok. 77 m n.p.m. do 64 m n.p.m. przy brzegu jeziora. Przy czym
teren wznosi się nieco w kierunku od drogi do jeziora, by w pobliżu brzegu gwałtownie
opaść.
Teren na obszarze miasta Stęszew, w bezpośrednim sąsiedztwie Jeziora Lipno,
znajduje się w jego rynnie. Rzeźba tu także jest zróżnicowana, a teren opada w kierunku
zachodnim ku plaży do wysokości ok. 68 m n.p.m., natomiast w kierunku wschodnim
wznosi się na skarpę do wysokości ok. 75 m n.p.m., a następnie opada ku zagłębieniu do
wysokości ok. 70 m n.p.m.
Rzeźba terenu objętego analizą we wsi Łódź oraz mieście Stęszew stwarza pewne
ograniczenia w zagospodarowaniu i zabudowie terenu, ze względu na spadki terenu.
Możliwe jest zagospodarowanie tych obszarów, przy zapewnieniu odpowiedniego spływu
wód opadowych i roztopowych. Należy także przy wprowadzaniu nowego zainwestowania
zapewnić odpowiednie gospodarowanie masami ziemnymi, które mogą powstać w trakcie
prac budowlanych.
6.2. Warunki geologiczno – gruntowe
Według mapy hydrograficznej w rejonie obszaru objętego opracowaniem
występują grunty o przepuszczalności słabej i średniej. Strop trzeciorzędowy budują iły
plioceńskie, a powierzchnia jest urozmaicona. Natomiast utwory czwartorzędowe tworzą
gliny morenowe oraz piaski i żwiry. Ich miąższość wynosi ok. 50 m.
Warunki geotechniczne są dobre, a sądząc po wprowadzonej zabudowie na
obszarze sąsiednim można uznać, że uwarunkowania geologiczno – inżynierskie na tym
obszarze nie wskazują na większe ograniczenia w możliwości posadowienia budynków.
Zatem na teren ten może być wprowadzane nowe zainwestowanie.
6.3. Warunki wodne
Gmina Stęszew położona jest w całości dorzeczu rzeki Warty, a przez jej teren
przebiegają działy wodne III i IV rzędu.
Dwa obszary opracowania bezpośrednio sąsiadują z jeziorami. Teren w mieście
Stęszew graniczy z Jeziorem Lipno, a teren we wsi Łódź z Jeziorem Łódzko –
Dymaczewskim.
Zgodnie z mapą hydrograficzną głębokość zalegania wód gruntowych oscyluje na
poziomie ok. 2 m p. p. t. Obszary opracowania znajdują się w większości na gruntach o
przepuszczalności średniej i słabej.
Obszar gminy objęty opracowaniem położony jest na obszarze Głównego Zbiornika
Wód Podziemnych nr 144, Wielkopolskiej Doliny Kopalnej. Są to wody czwartorzędowe
znajdujące się na dwóch poziomach: gruntowym (nieeksploatowanym) i międzyglinowym
(WDK). Warstwa wodonośna WDK zalega na głębokości 30 – 50 m p.p.t. i ma miąższość
od 20 do 30 m.
Główne zanieczyszczenia wód podziemnych w poziomie gruntowym na tym terenie
pochodzą z działalności rolniczej oraz nieszczelnych zbiorników bezodpływowych na
ścieki bytowe i gospodarskie. Wody WDK nie są obecnie zanieczyszczone.
10
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
Wody powierzchniowe, które stanowią Jezioro Lipno o powierzchni 9,0 ha i ŁódzkoDymaczewskie o powierzchni 125,7 ha nie są objęte monitoringiem jakości wód
powierzchniowych prowadzonym przez wojewódzki inspektorat ochrony środowiska.
Niemniej jednak można stwierdzić, że oba jeziora są narażone na zanieczyszczenia
pochodzące z funkcjonujących nad ich brzegami ośrodków wypoczynkowych i ulegają
eutrofizacji.
6.4. Gleby
Na obszarze opracowania część gruntów jest antropogeniczna i są to grunty
przekształcone, funkcjonujące wcześniej jako użytki rolne, bądź zagospodarowane pod
rekreację. Na obszarze opracowania w obrębie wsi Rybojedzko dominują gleby klas IVa i
V, ale także gleby klas IVb i wszystkie stanowią grunty orne. W obrębie wsi Łódź na
obszarze objętym opracowaniem dominują gleby klas IV i VI, będące gruntami ornymi,
miejscowo także występują lasy. Natomiast w obrębie miasta Stęszew znaczna część
terenu to grunty zadrzewione i zakrzewione na glebach należących do klas IVa, V i IV, ale
także pastwiska trwałe. Ponadto występują tereny rekreacyjno wypoczynkowe,
przemysłowe oraz drogi, a także rów.
Tereny opracowania na obszarze Rybojedzko były użytkowane rolniczo i podlegały
zanieczyszczeniom głównie chemicznym pochodzącym z nawożenia. Tereny w obrębie
miasta Stęszew są przede wszystkim narażone na zanieczyszczenia komunalne,
pochodzące z funkcjonującego ośrodka wypoczynkowego. Natomiast grunty w obrębie wsi
Łódź ulegają antropopresji wynikającej z wprowadzania na teren obszar zainwestowania.
6.5. Szata roślinna i świat zwierzęcy
Obszar opracowania w obrębie wsi Rybojedzko cechuje się uproszczonym
krajobrazem, przekształconym przez rolniczą, a w sąsiedztwie także wydobywczą
działalność człowieka i postępującą urbanizację. Stąd na tym terenie występuje jedynie
roślinność uprawowa.
Obszar opracowania w obrębie miasta Stęszew pomimo położenia nad brzegiem
jeziora, ma słabo zachowaną roślinność przywodną, ze względu na funkcjonujące tu
kąpielisko. Natomiast na terenie ośrodka wypoczynkowego, znajdującego się w lesie,
dominują sosny, ale występują także głównie dęby, brzozy brodawkowate i topole.
Na obszarze opracowania w obrębie wsi Łódź od strony zachodniej dominuje
roślinność trawiasta i charakterystyczna dla obszarów młodnika sosnowego, którego
samosiewy zostały w tym miejscu wycięte. Natomiast od strony wschodniej dominuje
młody las brzozowy.
Ze względu na znaczną monokulturowość obszaru we wsi Rybojedzko może dojść
na tym terenie do zmniejszenia odporności środowiska na czynniki przyspieszające jego
degradację.
Fauna na obszarze opracowania jest charakterystyczna dla obszarów nizinnych
kraju, przy czym ze względu na położenie na terenie rolniczym obszaru we wsi
Rybojedzko i zagospodarowanego na ośrodek wypoczynkowy terenu w mieście Stęszew
nie występują tu siedliska zwierząt, a możliwe do zaobserwowania są raczej zwierzęta
przemieszczające się pomiędzy większymi kompleksami leśnymi oraz zwierzęta
charakterystyczne dla obszarów polnych i łąkowych. Natomiast obszar we wsi Łódź
sąsiadujący z kompleksem leśnym oraz jeziorem, sam też stanowiący częściowo las jest
bogatszy w faunę leśną. Do zwierząt występujących na tych terenach należą: sarny, dziki,
11
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
jelenie, dzikie króliki, lisy. Ponadto z mniejszych gryzoni pojawiają się kuny, jenoty, jeże,
ryjówki, krety i myszy polne, a także nietoperze. Wśród ptactwa występują tu: bociany
białe, dzięcioły, sroki, sikorki, derkacze oraz inne gatunki pospolite, przystosowane do
istniejących warunków życia. Jednocześnie licznie występują owady oraz w mniejszej
ilości mięczaki, ale także na obszarach leśnych i przywodnych gady i płazy: padalec,
zaskroniec.
Jednocześnie obszar w mieście Stęszew położony jest na obszarze specjalnej
ochrony ptaków Natura 2000 Ostoja Rogalińska oraz na obszarze mającym znaczenie dla
Wspólnoty Natura 2000 Ostoja Wielkopolska, a obszar we wsi Łódź z nimi bezpośrednio
sąsiaduje.
Obszar specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Ostoja Rogalińska leży na Nizinie
Wielkopolskiej, na południe od Poznania. W części północnej zajmuje powierzchnię
Wielkopolskiego Parku Narodowego, położonego na Pojezierzu Wielkopolskim, w
krajobrazie polodowcowym, o bardzo zróżnicowanej rzeźbie terenu, na lewym brzegu
Warty. Znajduje się tutaj 12 jezior - głównie eutroficznych (m.in. Jezioro Łódzkie,
Dymaczewskie, Witobelskie, Góreckie, Rosnowskie), a najwyższym wzniesieniem moreny
czołowej (132 m n.p.m.) jest Osowa Góra. Występuje tu część najdłuższego w Polsce ozu
Bukowo-Mosińskiego oraz wydmy, rynny i głazy narzutowe. Są tu też łąki trzęślicowe i
pełnikowe. Większą część powierzchni ostoi pokrywają drzewostany sosnowe (70%) z
domieszką dębu, świerka, brzozy, grabu i lipy. W pobliżu jezior i rzek, na terenach
wilgotnych, występują łęgi wiązowo-jesionowe; tereny bagienne zajmują lasy z olszą
czarną, a zarośla łozowe tworzy wierzba i kruszyna. W okolicy Jez. Wielkomiejskiego
znajduje się cenny kompleks łąkowo-torfowiskowy na kredzie jeziornej z roślinnością
kalcyfilną. Część południowa obszaru leży w granicach Rogalińskiego Parku
Krajobrazowego, na obu brzegach Warty, na terenie Kotliny Śremskiej. Obszar zajmuje tu
fragment doliny Warty, gdzie rzeka meandrując utworzyła na terasie zalewowej liczne
starorzecza. Otaczają je łąki i bagna. W dolinie zachowały się płaty lasów łęgowych (w
tym zagrożonych w skali kraju łęgów wierzbowych i topolowych), a na wyższych terasach
kompleksy grądów. Osobliwością jest grupa ponad 1000 dębów o obwodach od 2 do 9,5
m; najstarsze kilkusetletnie (w tym 3 okazy liczące ponad 500 lat każdy - w parku w
Rogalinie); 44 drzewa są martwe; występująca tu populacja kozioroga dębosza Żerując na
dębach niszczy je. Większą część obszaru pokrywają lasy, duży jest też udział gruntów
ornych. W granicach obszaru występuje co najmniej 26 gatunków ptaków z Załącznika I
Dyrektywy Ptasie, 7 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). W okresie lęgowym
obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej (C6) kani czarnej (PCK) i kani rudej,
(PCK); nieregularnie gnieździ się batalion (PCK). Gęś zbożowa zimuje w liczbie
przekraczającej 1% populacji szlaku wędrówkowego(C3), osiągając liczebność do 8000
osobn. Ostoja Rogalińska jest jedną z najważniejszych w Polsce ostoi rybitwy czarnej i
dzięcioła średniego. Przyroda obszaru jest zagrożona ze względu na bliskość Poznania i
jego przemysłu, silną presję turystyczną i rekreacyjną, lokalizowanie elektrowni
wiatrowych, penetrację siedlisk, zmianę stosunków wodnych, zanieczyszczenie wód,
zasypywanie starorzeczy, wycinanie lasów łęgowych. Problemem jest również zalesianie
łąk, pastwisk oraz torfowisk i bagien, wyrąb drzew, a także usuwanie martwego drewna z
lasu. Głównym problemem jest silnie rozwinięte w granicach Parku budownictwo,
lokalizacja i eksploatacja składowisk odpadów komunalnych i niekomunalnych, miejsca
zrzutów ścieków, hałas.
Natomiast obszar mając znacznie dla Wspólnoty Ostoja Wielkopolska położona
jest na Nizinie Wielkopolskiej i zajmuje faliste i pagórkowate tereny na lewym brzegu
Warty. Teren ten charakteryzuje się typowym krajobrazem polodowcowym. Znajduje się
12
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
tu część najdłuższego w Polsce ozu Bukowo-Mosińskiego o długości 374 km oraz wydmy,
rynny, liczne głazy narzutowe i 12 jezior polodowcowych (m.in. Budzyńskie, Góreckie,
Skrzynka, Kociołek). Prawie wszystkie jeziora w ostoi są bogatymi w substancje
mineralne jeziorami eutroficznymi. Jedynym jeziorem dystroficznym jest jez. Skrzynka.
Na terenie ostoi znajdują się także łąki, z których do najpiękniejszych należą łąki
trzęślicowe i pełnikowe. W północno-zachodniej części obszaru, w okolicy Jez.
Wielkomiejskiego znajduje się cenny kompleks łąkowo-torfowiskowy na kredzie jeziornej
z roślinnością kalcyfilną. Większą część terenu obszaru porastają lasy. Przeważają
drzewostany sosnowe (70%) z domieszką dębu, świerka, brzozy, grabu i lipy. Obszar o
dużej różnorodności biologicznej; występuje tu 17 rodzajów siedlisk z Załącznika I
Dyrektywy Rady 92/43/EWG i 20 gatunków z Załącznika II tej Dyrektywy, w tym
szczególnie licznych bezkręgowców (8), m. in. jelonek rogacz Lucanus cervus, kozioróg
dębosz Cerambyx cerdo, pływak szerokobrzegi Dytiscus latissimus. Bogata jest flora roślin
naczyniowych, obejmująca 1100 gatunków, a także roślin niższych i grzybów (200
gatunków mchów, 150 gatunków porostów, 364 gatunki grzybów wyższych). Na terenie
ostoi znajdują się stanowiska rzadkich i zagrożonych gatunków roślin naczyniowych.
Stwierdzono tu ponad 50 gat. roślin prawnie chronionych oraz około 180 gatunków
figurujących na regionalnej czerwonej liście roślin zagrożonych. Na podkreślenie
zasługują bogate populacje Cladium mariscus i Trollius europaeus, roślin zagrożonych w
Wielkopolsce. Przyroda ostoi jest zagrożona ze względu na bliskość Poznania i jego
przemysłu oraz eutrofizacja wód. Głównym problemem jest nadmiernie rozwinięte w
granicach Parku (niegdyś zapoczątkowane zapewne nielegalnie) budownictwo rekreacyjne,
np. nad brzegami Jez. Witobelskiego.
6.6. Klimat lokalny, stan powietrza atmosferycznego oraz klimat akustyczny
Klimat lokalny warunkowany jest rozprzestrzenianiem się zanieczyszczeń w
powietrzu atmosferycznym. Bardzo ważną rolę odgrywają tu wysokość opadów, siła i
kierunek wiatru, temperatura powietrza oraz wilgotność.
Obszar opracowania według podziału rolniczo – klimatycznego R. Gumińskiego
położony jest w dzielnicy środkowej. Zaliczana ona jest do najcieplejszych w obrębie
kraju. Jednocześnie jest to jeden z najsuchszych regionów Polski, gdyż średnia roczna
suma opadów atmosferycznych wynosi około 500 -550 mm. Średnia roczna temperatura
wynosi ok. 8 o C. Liczba dni pochmurnych wynosi 130 w roku, natomiast pokrywa
śnieżna zalega średnio 40 -50 dni. Okres wegetacyjny na obszarze planu trwa przeciętnie
około 220 dni.
Klimat gminy Stęszew kształtowany jest głównie masami powietrza znad
północnego Oceanu Atlantyckiego oraz podzwrotnikowego i polarnomorskiego znad
Europy wschodniej i Azji. Czynniki te powodują, że klimat gminy jest łagodny. Dominują
wiatry zachodnie i południowo - zachodnie, przy czym na przełomie zimy i wiosny
zwiększa się udział wiatrów wschodnich.
Jednocześnie ze względu na położenie terenów wsi Łódź w obrębie rynny jeziornej
oraz sąsiedztwie lasu, występuje tu nieco inny mikroklimat, charakteryzujący się spływem
chłodnego, często wilgotnego powietrza i zaleganiem jego w obniżeniu.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 6 marca 2008 r. w sprawie
stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza miasto i gmina Stęszew, powiat
poznański, położone są w zasięgu strefy wielkopolskiej dla celów oceny jakości powietrza
wg kryteriów odniesionych do ochrony roślin, jak i zdrowia ludzi pod kątem zawartości
ozonu oraz pod kątem zawartości dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku azotu, tlenku
13
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
węgla i benzenu, pyłu zawieszonego PM10 oraz zawartego w tym pyle ołowiu, arsenu,
kadmu, niklu i benzo(a)pirenu, a także pyłu zawieszonego PM2,5. „Roczna ocena jakości
powietrza w Wielkopolsce za rok 2011” opracowana przez Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska w Poznaniu w 2012 roku została wykonana w odniesieniu do nowego
układu stref i zmienionych poziomów substancji, który jest zgodny z zapisami założeń do
projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych
ustaw, stanowiącej transpozycję Dyrektywy 2008/50/WE do prawa polskiego. Wg nowego
podziału strefę stanowi: aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250 tys., miasto o
liczbie mieszkańców powyżej 100 tys., pozostały obszar województwa. Jednocześnie
zgodnie z powyższymi przepisami ocena za rok 2011 uwzględniła pył PM2,5. Powyższa
ocena wykazała, że strefa wielkopolska wg kryteriów odniesionych do ochrony zdrowia, w
zakresie zawartości dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, ołowiu, benzenu, tlenku węgla oraz
poziomu docelowego kadmu, arsenu, niklu została zakwalifikowana w klasie A.
Natomiast w zakresie zawartości benzo(a)pirenu oraz pyłu PM10 zakwalifikowano strefę
w klasie C, a pod kątem pyłu PM2,5 zakwalifikowano strefę wielkopolską w klasie B.
Jednocześnie pod kątem ochrony roślin strefę wielkopolską w całości w zakresie
zawartości dwutlenku siarki i tlenków azotu zakwalifikowano do strefy A. W zakresie
ozonu pod kątem ochrony roślin oraz wg kryteriów odniesionych do ochrony zdrowia
strefę wielkopolską zakwalifikowano do klasy C.
Kwalifikacja do klasy A oznacza, że w tym zakresie stężenia zanieczyszczenia nie
przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych, poziomów
celów długoterminowych. Kwalifikacja do klasy B oznacza, że w tym zakresie stężenia
zanieczyszczenia przekraczają poziomów dopuszczalnych, lecz nie przekraczają
poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji. Kwalifikacja do klasy C
oznacza, że stężenia zanieczyszczenia przekraczają poziomy dopuszczalne powiększone
o margines tolerancji, a w przypadku, gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy
dopuszczalne, poziomy docelowe.
Dla obszarów wykazujących przekroczenia poziomów dopuszczalnych zostały
opracowane programy ochrony powietrza wskazujące kierunki działań niezbędnych do
przywrócenia standardów jakości powietrza.
Pod względem komfortu akustycznego na terenie opracowania występują lokalne
źródła hałasu, które mogłyby powodować przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu
określonych dla pory dziennej i nocnej w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14
czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Takim
źródłem może być droga wojewódzka nr 306 przebiegająca w sąsiedztwie obszaru
objętego opracowaniem we wsi Rybojedzko oraz obszarów we wsi Łódź. Przy czym tylko
tereny we wsi Łódź miałyby mieć przeznaczenie terenów wymagających ochrony
akustycznej. W oparciu o „Wytyczne pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2010 r.”
Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich dokonał pomiaru na drodze nr 306, który
wykazał na odcinku Stęszew – Dymaczewo Nowe, że średni dobowy ruch pojazdów w
punkcie pomiarowym wynosi 3383, przy czym dominujące są samochody osobowe i
mikrobusy – 2741 pojazdów. Jest to ruch znacznie niższy niż średni w województwie.
Poziom hałasu drogowego jest uzależniony od takich czynników, jak: natężenie ruchu,
udział pojazdów hałaśliwych (samochody ciężarowe, autobusy, tramwaje, motocykle),
płynność ruchu, pochylenie drogi. Na obszarze opracowania, jak to zostało powyżej
wymienione dominuje ruch samochodów osobowych w obszarze zabudowanym. Tym
samym nie jest to ruch tranzytowy, a pojazdy poruszają się w miarę płynnie. Stąd nie
stanowi on większych uciążliwości dla obszarów do niego przylegających.
14
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
OCENA ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU ZMIANY STUDIUM
7. Ocena rozwiązań funkcjonalno - przestrzennych i innych ustaleń projektu zmiany
Studium
7.1. Cel opracowania projektu zmiany Studium
Jednym z celów sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Stęszew jest stworzenie podstawy do
opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które pozwolą na
określenie rozwiązań funkcjonalno – przestrzennych oraz zasad zagospodarowania i
zabudowy, z uwzględnieniem walorów krajobrazowych, wymogów ładu przestrzennego i
ochrony środowiska. Pozwoli również na sformułowanie w mpzp docelowych układów
powiązań komunikacyjnych oraz uzbrojenia terenów w elementy infrastruktury
technicznej, a także na określone granic ewentualnych terenów górniczych, publicznych i
szczegółowych zasad ich ochrony.
Zgodnie z uzasadnieniem do uchwały Nr IX/58/2011 Rady Miejskiej Gminy
Stęszew z dnia 09 czerwca 2011 r. Potrzeba sporządzenia dla wyżej wymienionego
obszaru zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Stęszew, zgodnie z uzasadnieniem do ww. uchwały, wynika z wniosków właścicieli
nieruchomości dotyczących konieczności zaktualizowania statusu przeznaczenia
wnioskowanych działek. Ponadto w zakresie terenów gminnych zlokalizowanych nad
jeziorem Lipno gmina zadecydowała o konieczności przygotowania założeń polityki
przestrzennej jako obszaru predestynowanego do realizacji usług turystyczno – sportowych
i zieleni publicznej.
W obowiązującym obecnie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew z 2002 r., zaktualizowanym o zmianę zatwierdzoną
uchwałą Rady Miejskiej Gminy Stęszew nr XXXIX/370/2010 z dnia 28 września 2010 r.,
analizowane obszary znajdują się:
obszar w mieście Stęszew – tereny łąk i pastwisk oraz lasów i użytków rolnych
zadrzewionych, obszary istniejącej struktury zainwestowania,
obszary we wsi Łódź – tereny użytków rolnych, lasów i użytków rolnych
zadrzewionych, tereny wskazane do zalesienia,
obszar we wsi Rybojedzko - tereny użytków rolnych.
7.2. Ustalenia projektu zmiany Studium
W ww. projekcie zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego ustalono następujące przeznaczenie terenu:
1) na obszarze w mieście Stęszew, ustala się zmianę funkcji terenów z łąk i pastwisk
oraz lasów i użytków rolnych zadrzewionych na cele usług turystycznych i
sportowych oznaczone symbolem UTS.
2) na obszarze w miejscowości Łódź, ustala się zmianę funkcji terenów z:
 użytków rolnych - na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oznaczone
symbolem MN na rysunku zmiany Studium;
 terenów wskazanych do zalesienia – na cele zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej oznaczone symbolem MN na rysunku zmiany Studium.
15
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
Znajdujące się w granicach opracowywanej zmiany Studium tereny lasów i
użytków rolnych zadrzewionych zachowują swoje przeznaczenie – teren lasu i
użytków rolnych zadrzewionych.
3) na obszarze objętym w miejscowości Rybojedzko ustala się zmianę funkcji
terenów z użytków rolnych na cele eksploatacji kruszywa naturalnego.
Biorąc pod uwagę uwarunkowania przyrodnicze istniejące na przedmiotowym
terenie, określone w rozdziale 5 i 6 niniejszej prognozy, do najważniejszych przesłanek
projektu zmiany Studium... należą zapisy stanowiące podstawę do stworzenia optymalnego
rozwiązania funkcjonalno – przestrzennego, w kolejnym etapie jakim jest plan miejscowy.
Ze względu na uwarunkowania fizjograficzne oraz sąsiedztwo analizowanego obszaru
powyższe przeznaczeniem terenu można uznać za predestynowane.
W zakresie ochrony i kształtowania ładu przestrzennego w projekcie zmiany
Studium... ustalono:
1. w miejscowości Stęszew, na terenach oznaczonych symbolem UTS na rysunku zmiany
Studium, realizację zabudowy wolno stojącej; zakłada się, że powierzchnia działki
budowlanej nie będzie mniejsza niż około 3000m2; w miejscowych planach należy
określić parametry dotyczące minimalnych powierzchni działek, powierzchni terenu
biologicznie czynnej i powierzchni zabudowy, intensywności zabudowy, zasady
podziału terenów na działki oraz parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy, w
tym wysokości budynków, adekwatnie do istniejących warunków przestrzennych, lecz
nie wyżej niż 10,0m; układ, charakter i gabaryty budynków powinny tworzyć spójną
strukturę przestrzenną, wpisującą się w naturalnych krajobraz miejsca; postuluje się o
zachowanie dotychczasowego charakteru terenów, odsunięcie obiektów kubaturowych
od granic Wielkopolskiego Parku Narodowego oraz o zachowanie dotychczasowej
gęstości zabudowy; w zagospodarowaniu przestrzennym terenu należy uwzględnić
lokalizację nad jeziorem Lipno i zapewnić publiczny dostęp do jeziora; równocześnie
ustala się teren wolny od zabudowy w odległości co najmniej 30,0m od linii brzegowej
jeziora Lipno; w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego należy określić
przeznaczenie tego terenu, mając na uwadze, że powinien on mieć charakter
przestrzeni publicznej; plany lokalizacji wszelkich obiektów wysokościowych należy
każdorazowo uzgadniać z Wielkopolskim Parkiem Narodowym.
2. w miejscowości Łódź, na terenach oznaczonych symbolem MN na rysunku zmiany
Studium, realizację zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, wolno stojącej; zakłada
się, że na terenach zabudowy jednorodzinnej powierzchnia działki budowlanej nie
będzie mniejsza niż około 3000 m2 dla działek przylegających do granic
Wielkopolskiego Parku Narodowego, oraz nie mniejsza niż około 800m2 na
pozostałym obszarze; w miejscowych planach należy określić dokładne parametry
dotyczące minimalnych powierzchni działek, powierzchni terenu biologicznie czynnej
i powierzchni zabudowy, intensywności zabudowy, zasady podziału terenów na działki
oraz parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy, w tym wysokości budynków,
adekwatnie do istniejących warunków przestrzennych, lecz nie wyżej niż 10,0 m; dla
zachowania walorów krajobrazowych terenu, wskazane jest zagwarantowanie dużego
udziału zieleni w powierzchni działek oraz dokonanie ustaleń dotyczącej właściwej
formy architektonicznej zabudowy mieszkaniowej; układ, charakter i gabaryty
budynków powinny tworzyć spójną strukturę przestrzenną; w zagospodarowaniu
przestrzennym terenu należy uwzględnić lokalizację nad jeziorem Dymaczewskim i
zapewnić publiczny dostęp do jeziora; równocześnie ustala się teren wolny od
zabudowy w odległości co najmniej 30,0m od linii brzegowej jeziora
16
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
Dymaczewskiego; w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego należy
określić przeznaczenie tego terenu, mając na uwadze, że powinien on mieć charakter
przestrzeni publicznej.
Ponadto ustalono, że należy pozostawić teren wolny od zabudowy kubaturowej wzdłuż
drogi wojewódzkiej w odległości co najmniej 20,0 m, licząc odległość od zewnętrznej
krawędzi jezdni, uwzględniając docelową szerokość jezdni równą 7,0 m, a obiekty
budowlane nie przeznaczone na pobyt ludzi należy lokalizować przy drodze
wojewódzkiej w odległości od zewnętrznej docelowej krawędzi jezdni zgodnie z
wymogami przepisów odrębnych. Nie zezwala się na lokalizację parkingów w pasie
drogowym drogi wojewódzkiej nr 306. Plany lokalizacji wszelkich obiektów
wysokościowych należy każdorazowo uzgadniać z Wielkopolskim Parkiem
Narodowym. Jednocześnie tereny lasów i użytków rolnych zadrzewionych są
obszarem wyłączonym zabudowy.
3. w miejscowości Rybojedzko obszar przeznaczony na cele eksploatacji kruszywa
naturalnego jest obszarem wyłączonym z zabudowy; zgodnie z art. 104 ust.1 - 4
ustawy Prawo geologiczne i górnicze z dnia 9 czerwca 2011r. (Dz.U. z 2011, Nr 163,
poz. 981 z późn. zm.) obszary i tereny górnicze uwzględnia się w studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, jeżeli w wyniku zamierzonej
działalności określonej w koncesji przewiduje się istotne skutki dla środowiska, dla
terenu górniczego bądź jego fragmentu można sporządzić miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego, na podstawie przepisów o zagospodarowaniu
przestrzennym; plan miejscowy, niezależnie od wymagań określonych odrębnymi
przepisami, powinien zapewniać integrację wszelkich działań podejmowanych w
granicach terenu górniczego w celu: wykonania działalności określonej w koncesji,
zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego, ochrony środowiska, w tym obiektów
budowlanych; plan miejscowy, może w szczególności określić obiekty lub obszary, dla
których wyznacza się filar ochronny, w granicach którego ruch zakładu górniczego
może być zabroniony bądź może być dozwolony tylko w sposób zapewniający
należytą ochronę tych obiektów lub obszarów; plan ten określi zasady ochrony
środowiska i krajobrazu, zasady podziału terenu, szczególne warunki zabudowy,
zasady rozwiązań komunikacyjnych i wyposażenia w infrastrukturę techniczną;
rekultywację terenów poeksploatacyjnych należy wykonać w kierunku rolnym z
wykorzystaniem powstałych zbiorników do gospodarki rybackiej, a tereny wokół
powstałych zbiorników zagospodarować zielenią niską i wysoką.
Ponadto nie zezwala się na lokalizację parkingów w pasie drogowym drogi
wojewódzkiej nr 306.
Jednocześnie w projekcie zmiany Studium... ustalono, że przeznaczenie określone w
miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego powinno być jednoznaczne, tak
aby możliwe było określenie wymagań dotyczących kształtowania komfortu akustycznego
w środowisku. Ponadto ustalono, że w planach miejscowych zagospodarowania
przestrzennego należy umieścić zapis, że budowle o wysokości równej lub większej niż
50,0 m n.p.t. należy każdorazowo uzgadniać z szefostwem Służby Ruchu Lotniczego Sił
Zbrojnych RP przed wydaniem pozwolenia na budowę
W projekcie zmiany Studium... znalazł się także szereg zapisów z zakresu zasad
ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i
uzdrowisk. Przede wszystkim ustalono, że:
17
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
należy dążyć do ochrony jakości wód podziemnych i powierzchniowych poprzez
zmniejszenie obciążeń i wyeliminowanie zrzutów zanieczyszczeń (szczególnie
substancji biogennych, organicznych i toksycznych) do gruntu i do wód
powierzchniowych. Ustala się obowiązek minimalizacji oddziaływania na
środowisko poprzez rozwiązanie gospodarki wodno - ściekowej w nawiązaniu do
planowanych rozwiązań w tej części gminy;
w miarę możliwości postuluje się o dostosowanie, ze względu na ochronę wód
podziemnych, lokalizacji nowych obiektów, szczególnie tych uciążliwych dla
środowiska, do struktur hydrogeologicznych;
ze względu na potrzebę nieograniczania infiltracji wód opadowych powinno się
przeznaczać
na
cele
budowlane
włącznie
niezbędnych
fragmenty
zagospodarowywanych obszarów oraz stosować w miarę możliwości materiały
pozwalające na infiltrację wód opadowych;
powinno się w miarę możliwości stosować rozwiązania zmierzające do
przeciwdziałania skutkom suszy poprzez zwiększenie malej retencji wodnej oraz
wdrażanie proekologicznych metod retencjonowania wody;
oddziaływanie na środowisko, związane z funkcją terenu nie może powodować
przekroczenia standardów jakości środowiska, określonych w przepisach
odrębnych, poza terenem, do którego inwestor posiada tytuł prawny;
należy dążyć do utrzymania wysokiej jakości powietrza poprzez ograniczenie
emisji zanieczyszczeń np. poprzez stosowanie do celów grzewczych paliw
charakteryzujących się najniższymi wskaźnikami emisyjnymi spalanych w
urządzeniach o wysokim stopniu sprawności oraz wykorzystanie alternatywnych
źródeł energii;
w zakresie zagospodarowania mas ziemnych warunki zgody na zmianę
ukształtowania terenu lub jej zakaz należy dokładnie określić w miejscowych
planach zagospodarowania przestrzennego. Przy czym dopuszcza się
zagospodarowanie mas ziemnych pochodzących z wykopów, a spełniających
standardy jakości gleby lub ziemi na działce inwestorskiej, poprzez wykorzystanie
ich do kształtowania terenów zieleni towarzyszącej inwestycjom, z możliwością
usuwania ich także poza obszar planu, zgodnie z przepisami odrębnymi;
miejscowy plan powinien też ustalać właściwe zasady gospodarki odpadami
komunalnymi,
takie
jak
obowiązek
gromadzenia,
segregacji
oraz
zagospodarowania odpadów na zasadach określonych w wojewódzkim planie
gospodarki odpadami, obowiązującym regulaminie utrzymania czystości i
porządku na terenie gminy Stęszew i przepisach odrębnych;
na omawianych terenach nie przewiduje się lokalizowania uzdrowisk.
oraz w zakresie szczegółowym:
na obszarze objętym zmianą Studium w miejscowości Stęszew w
zagospodarowaniu terenu należy uwzględnić jego położenie na obszarze specjalnej
ochrony ptaków Natura 2000 PLB 300017 Ostoja Rogalińska oraz na obszarze
mającym znaczenie dla Wspólnoty Natura 2000 PLH 300010 Ostoja Wielkopolska.
W zagospodarowaniu terenu należy zachować zgodność z obowiązującymi dla
obszarów Natura 2000 zasadami ochrony ich walorów. Ponadto zagospodarowaniu
terenów położonych w sąsiedztwie obszarów leśnych powinno zapewnić
minimalizację presji wprowadzonych funkcji na obszar leśny poprzez przyjazne
lasom zagospodarowanie obszarów przyległych; w zagospodarowaniu terenu
należy również uwzględnić położenie tego obszaru w otulinie Wielkopolskiego
Parku Narodowego i wprowadzić zapisy zgodne z planem ochrony WPN;
18
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
-
-
na obszarze objętym zmianą Studium w miejscowości Łódź w zagospodarowaniu
terenu należy uwzględnić jego położenie w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru
specjanej ochrony ptaków Natura 2000 PLB 300017 Ostoja Rogalińska oraz
obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty Natura 2000 PLH 300010 Ostoja
Wielkopolska. Planowane zagospodarowanie terenu nie powinno generować
nadmiernej presji na przyrodniczo cenne obszary oraz istniejący las, a także
powodować zmniejszenie zasobów leśnych. Dla działek 194/3 – 194/21 w
bezpośrednim sąsiedztwie terenów leśnych wskazane byłoby strefy ekotonowej, w
zagospodarowaniu terenu należy również uwzględnić położenie tego obszaru w
otulinie Wielkopolskiego Parku Narodowego i wprowadzić zapisy zgodne z
planem ochrony WPN.
na obszarze objętym zmianą Studium w miejscowości Rybojedzko należy
zapewnić właściwe prowadzenie eksploatacji i sukcesywną rekultywację
wyrobiska, aby ograniczyć degradację walorów i funkcji przyrodniczych, należy
zachować pasy ochronne dla terenów przyległych, podczas eksploatacji złoża
należy zachować przepisy bhp i przeciwpożarowe, eksploatację kruszywa w
obrębie wyznaczonego obszaru górniczego należy prowadzić przy zachowaniu
warunków koncesji, przepisów szczególnych, podczas eksploatacji sukcesywnie
należy zdejmować nakład i zorganizować jego gromadzenie na tymczasowych
zwałowiskach zlokalizowanych na obszarze górniczym, ustala się prowadzenie
sukcesywnej rekultywacji przy zachowaniu następujących warunków:
wykorzystaniu do celów rekultywacji w pierwszej kolejności zwałowisk nakładu
zgromadzonego na obszarze górniczym, dopuszczenie wykorzystania do celów
rekultywacji gruntów przywożonych spoza obszaru eksploatacji, rekultywację
wykonać w kierunku rolnym z wykorzystaniem powstałych zbiorników do
gospodarki rybackiej, a tereny wokół powstałych zbiorników zagospodarować
zielenią niską i wysoką, podczas eksploatacji złoża kruszywa naturalnego w
odniesieniu do przemieszczonych mas ziemnych należy prowadzić gospodarkę
bezodpadową, eksploatacja złoża kruszywa naturalnego nie pociąga za sobą
powstawania odpadów wydobywczych. Masy ziemne, które zostaną zdjęte w celu
odsłonięcia złoża, powinny zostać wykorzystane do rekultywacji terenu. Sposób
postępowania z odpadami niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne musi być
zgodny z przepisami z zakresu gospodarki odpadami. W szczególności dotyczy to
selektywnej zbiórki odpadów. Ścieki bytowe należy gromadzić w szczelnych
zbiornikach bezodpływowych z zapewnieniem ich regularnego wywozu do miejsc
wskazanych przez służby gminne przez koncesjonowanego przewoźnika; punkt
obsługi technicznej sprzętu powinien mieć podłoże zabezpieczone przed
przenikaniem do środowiska gruntowo-wodnego substancji ropopochodnych; w
celu ograniczenia negatywnego wpływu zanieczyszczeń powstających podczas
eksploatacji sprzętu i środków transportu na jakość powietrza należy podjąć
następujące działania: zraszanie w miarę potrzeb hałd i dróg dojazdowych;
transport materiałów powodujących pylenie pod plandekami (w przypadku
kruszywa wydobywanego z wody nie ma takiej potrzeby); odpowiednia
organizacja transportu (ograniczenie prędkości, określenie trasy i czasu
transportu); pojazdy i sprzęt muszą spełniać wymogi w zakresie dopuszczalnych
poziomów emisji spalin, a także muszą być utrzymywane w odpowiednim stanie
technicznym.
W zapisach zmiany Studium... uwzględnia się również kierunki rozwoju systemów
19
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
komunikacji i infrastruktury technicznej. Ustalono, że w zakresie infrastruktury
technicznej:
- przewiduje się uzbrojenie terenów objętych zmianą Studium w podstawową sieć
infrastruktury technicznej. Na obszarze studium dopuszcza się lokalizowanie
infrastruktury technicznej, w tym telekomunikacyjnej;
- miejscowy plan określi sposób odprowadzenia ścieków bytowych oraz wód
opadowych i roztopowych, który zagwarantuje ochronę gruntów przed
zanieczyszczeniami. Przewiduje się, że ścieki bytowe docelowo odprowadzane
będą do zbiorczej kanalizacji sanitarnej, przy czym do czasu jej realizacji będą
okresowo przechowywane w szczelnych bezodpływowych zbiornikach na ścieki, a
następnie przez koncesjonowane firmy przewożone do gminnej oczyszczalni
ścieków.
- ścieki w postaci wód opadowych i roztopowych z nawierzchni szczelnych będą
odprowadzane w miarę możliwości do zbiorczej kanalizacji deszczowej lub
ogólnospławnej, a w przypadku jej braku dopuszcza się odprowadzanie ich na
własny teren nieutwardzony, do dołów chłonnych lub do zbiorników retencyjnych.
Planowane rozwiązanie przestrzenne w zakresie ściekowej powinny uwzględniać
kompleksowe rozwiązanie odprowadzenia ścieków opadowych z ciągów
komunikacyjnych, placów i parkingów oraz oczyszczenie ich zgodnie z
obowiązującymi przepisami.
- ustala się zakaz rolniczego wykorzystania ścieków w strefach ochronnych ujęć i
zbiorników wód powierzchniowych i podziemnych.
- pobór wody do celów bytowo – gospodarczych z sieci wodociągowej przy czym
dopuszcza się do czasu realizacji sieci wodociągowej pobór z indywidualnych ujęć
wody zgodnie z przepisami odrębnymi.
- zaopatrzenie w energię elektryczną z sieci elektroenergetycznych. W przypadku
projektowania obiektów o dużym zapotrzebowaniu na energię elektryczną lub
terenów o intensywnej zabudowie należy przewidzieć wydzielenie miejsca pod
trafostacje 15/0,4kV na etapie opracowywania miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
Natomiast w zakresie obsługi komunikacyjnej ustala się, że powinna ona nawiązywać się
do układu podstawowego istniejącego dla danej części gminy Stęszew, a ponadto:
1) Na obszarze objętym zmianą Studium w miejscowości Stęszew powinna
nawiązywać się do układu podstawowego istniejącego dla danej części miasta
Stęszew.
2) Na obszarze objętym zmianą Studium w miejscowości Łódź:
a) dla terenu obejmującego działki 194/3-21 dostępność do drogi wojewódzkiej
należy zapewnić za pomocą jednego istniejącego zjazdu na działkę nr 194/3
(droga wewnętrzna), należy przewidzieć rozbudowę drogi wojewódzkiej nr 306
o pas dla pojazdów skręcających w lewo od strony m. Stęszew; zmiana
lokalizacji zjazdu wyłącznie pod warunkiem likwidacji zjazdu istniejącego i na
warunkach uzgodnionych z zarządcą drogi wojewódzkiej nr 306;
b) dla terenu obejmującego działki 196/4-196/4 – dostępność do drogi
wojewódzkiej należy zapewnić za pomocą jednego zjazdu zlokalizowanego po
zachodniej stronie działki (w osi istniejącego zjazdu na działkę nr 214/1 przy
granicy z działką nr 213/3,
c) sposób obsługi komunikacyjnej z drogi wojewódzkiej nr 306 należy na etapie
sporządzania miejscowego planu uzgodnić z jej zarządcą.
20
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
3) Na obszarze objętym zmianą Studium w miejscowości Rybojedzko, dostępność do
drogi wojewódzkiej należy zapewnić za pośrednictwem drogi niższej kategorii
położonej na działce nr 155 przylegającej bezpośrednio do obszaru planu od strony
południowej; Obsługa komuniacyjna powinna odbywać się poprzez ul. Żwirową od
strony ul. Polnej. Ustala się zakaz komunikacji poprzez ul. Żwirową z drogą
powiatową nr 2450P Rybojedzko – Strykowo oraz nie zezwala się na lokalizacją
bezpośrednich włączeń do obszaru planu z drogi wojewódzkiej nr 306. Sposób
obsługi komunikacyjnej z drogi wojewódzkiej nr 306 należy na etapie sporządzania
miejscowego planu uzgodnić z jej zarządcą.
Natomiast w zakresie zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz
dóbr kultury współczesnej na obszarze objętym zmianą Studium w miejscowości Stęszew
na działkach nr ewid. 1729, 1793, 1794, 1678, 1679 jest zlokalizowane zewidencjonowane
stanowiska archeologiczne objęte ochroną konserwatorską i ujęte w wojewódzkiej
ewidencji zbytków. Wyznacza się na tym terenie archeologiczną strefę ochrony
konserwatorskiej. Dla ochrony archeologicznego dziedzictwa kulturowego, podczas prac
ziemnych przy realizacji inwestycji związanych z zabudowaniem i zagospodarowaniem
obszaru archeologicznej strefy ochrony konserwatorskiej, ustala się obowiązek
prowadzenia badań archeologicznych, a w uzasadnionych przypadkach nakaz wstrzymania
inwestycji celem przeprowadzenia ratowniczych badań wykopaliskowych. Inwestor winien
uzyskać pozwolenie na badania archeologiczne przed otrzymaniem pozwolenia na
budowę. Na obszarze objętym zmianą Studium w miejscowości Łódź nie występują
obszary dziedzictwa kulturowego, zabytki oraz dobra kultury współczesnej, dlatego też nie
określa się szczególnych zasad ich ochrony. Na obszarze objętym zmianą Studium w
miejscowości Rybojedzko, dla ochrony archeologicznego dziedzictwa kulturowego ustala
się w obrębie szerokopłaszczyznowego zadania inwestycyjnego, obowiązek
przeprowadzenia rozpoznawczych badań powierzchniowo-sondażowych, ratowniczych
badań wykopaliskowych, badań archeologicznych na nowych obiektach, stałego nadzoru
archeologicznego podczas odhumusowywania terenu. Wszystkie prace archeologiczne
wymagają właściwego pozwolenia konserwatorskiego, które należy uzyskać, przed
uzyskaniem pozwolenia na budowę.
Pozytywnie należy ocenić zapisy uściślające warunki ochrony środowiska
przyrodniczego oraz kształtowania ładu przestrzennego.
7.3. Powiązanie ustaleń projektu zmiany Studium... z innymi dokumentami oraz
sposób realizacji celów ochrony środowiska ustanowionych na szczeblu
międzynarodowym i krajowym.
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r.
nakłada obowiązek zgodności miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z
zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Jednocześnie studium jako dokument wyrażający politykę przestrzenną na szczeblu
lokalnym musi być zgodny z polityką przestrzenną prowadzoną na szczeblu wojewódzkim,
a ta z krajową polityką przestrzenną. Wzajemne powiązanie tych dokumentów zapewnia
spójne i całościowe kształtowanie przestrzeni oraz umożliwia przeprowadzanie inwestycji
strategicznych w skali krajowej.
Obszar gminy Stęszew został uwzględniony w Planie zagospodarowania
przestrzennego województwa wielkopolskiego z 2010 r., który stanowi dokument
nadrzędny w stosunku do opracowywanej zmiany Studium… Plan zagospodarowania
przestrzennego województwa wielkopolskiego został przyjęty uchwałą nr XVI/690/10
21
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 26 kwietnia 2010 r. W obowiązującym
dokumencie gmina Stęszew znajduje się w obszarze funkcjonalnym Poznania.
Projekt zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego w zakresie, który obejmuje jest dostosowany do powyższego dokumentu
poprzez uwzględnienie m.in. przebiegu infrastruktury technicznej i komunikacyjnej,
zapisów dotyczących ochrony dziedzictwa kulturowego, kierunków rozwoju osadnictwa.
Ważnymi dokumentami, mającymi wpływ na ochronę środowiska przyrodniczego
na szczeblu gminnym są lokalne programy ochrony środowiska oraz plany gospodarki
odpadami. Na obszarze gminy Stęszew obowiązuje „Program Ochrony Środowiska dla
Gminy Stęszew” oraz „Program Gospodarki Odpadami dla Gminy Stęszew”. Zapisy w
zakresie ochrony środowiska i gospodarki odpadami są dostosowane do obowiązującego
prawa lokalnego.
Ze względu na przynależność Polski do Unii Europejskiej Polska zobowiązana jest
do przestrzegania prawa Unii oraz brania udziału w działaniach zapobiegawczych i
regulujących w zakresie ochrony środowiska. Zadania priorytetowe to przede wszystkim:
przeciwdziałanie zmianom klimatu, ochrona różnorodności biologicznej, ograniczenie
wpływu zanieczyszczenia na zdrowie oraz lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych.
Tworząc zapisy planu miejscowego należy uwzględniać cele ochrony środowiska
wynikające z dokumentów rangi międzynarodowej. Należą do nich m.in.:
1. dyrektywa Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków
wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko
naturalne (Dz. Urz. WE L 175 z 05.07.1985),
2. dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz. Urz. WE L 206 z 22.07.1992),
3. dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w
sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz. Urz. WE L
197 z 21.07.2001),
4. dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/4/WE z dnia 28 stycznia 2003 r. w
sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylającej
dyrektywę Rady 90/313/EWG (Dz. Urz. WE L 41 z 14.02.2003),
5. dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/35/WE z dnia 26 maja 2003 r.
przewidującej udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów
i programów w zakresie środowiska oraz zmieniającej w odniesieniu do udziału
społeczeństwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości dyrektywy Rady 85/337/EWG
(Dz. Urz. UE L 156 z 25.06.2003),
6. dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r.
dotyczącej zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (Dz. Urz.
UE L 24 z 29.01.2008).
Ponadto są to ustalenia wynikające z szeregu konwencji międzynarodowych, a szczególnie
z konferencji ONZ w Rio de Janeiro z 1992 r. zawartych w ramowej konwencji w sprawie
zmian klimatu.
Zapisy powyższych przepisów zostały przede wszystkim uwzględnione w
procedurze sporządzania zmiany Studium..., która wymaga opracowania prognozy
oddziaływania na środowisko w ramach strategicznej oceny oddziaływania planów i
programów. Niniejszy dokument dodatkowo, oprócz samego projektu zmiany Studium...,
podlega ocenie społeczeństwa i jest dostępny do wglądu w trakcie sporządzania Studium,
jak i po jego zakończeniu. Ponadto społeczność może składać zarówno wnioski, jak i
uwagi do tego dokumentu. Prognoza zawiera opis metod analiz skutków realizacji ustaleń
miejscowego planu na środowisko oraz sposób oddziaływania zapisów Studium na
22
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
poszczególne komponenty środowiska. Jednocześnie integralną częścią każdego Studium
jest pisemne podsumowanie uzasadniające wybór przyjętego dokumentu w odniesieniu do
rozpatrywanych rozwiązań alternatywnych oraz zawierające propozycje metod
przeprowadzania monitoringu realizacji ustaleń Studium i jego częstotliwość.
Na poziomie krajowym strategiczne cele ochrony środowiska, oparte o prawo
międzynarodowe, zawarte są w dokumentach rządowych takich jak: II Polityka
Ekologiczna Państwa, Polityka ekologiczna Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem
perspektywy na lata 2007-2010 oraz w uaktualnianej Polityce ekologicznej Państwa w
latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016.
Polska polityka ekologiczna opiera się na konstytucyjnej zasadzie
zrównoważonego rozwoju, co powoduje, że musi być uwzględniania we wszystkich
dokumentach strategicznych i programach, mających wpływ na środowisko. Jednocześnie
zgodnie z art. 74 Konstytucji RP nakłada to obowiązek dbałości o środowisko na instytucje
publiczne. Celem podstawowym II Polityki ekologicznej jest zapewnienie bezpieczeństwa
ekologicznego kraju (mieszkańców, infrastruktury społecznej i zasobów przyrodniczych),
przy założeniu, że strategia zrównoważonego rozwoju Polski pozwoli na wdrażanie
takiego modelu tego rozwoju, który zapewni na tyle skuteczną regulację i reglamentację
korzystania ze środowiska, aby rodzaj i skala tego korzystania realizowane przez
wszystkich użytkowników nie stwarzały zagrożenia dla jakości i trwałości przyrodniczych
zasobów.
W maju 2003 r. Sejm RP przyjął dokument „Polityka ekologiczna państwa na lata
2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010” stanowiący
uszczegółowienie „II Polityki ekologicznej Państwa” z 2000 r. Natomiast w maju 2009 r.
został przyjęty dokument „Polityka ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z perspektywą
do roku 2016”.
Dokument ten jest dostosowaniem wcześniejszego dokumentu do zmian
w prawodawstwie polskim i wspólnotowym w zakresie ochrony środowiska. Kierunki
działań określone w celach średniookresowych do 2016 r. mają stać się odpowiedzią na
przywrócenie właściwej roli planowaniu przestrzennemu, w szczególności w zakresie
lokalizacji nowych inwestycji. Ma się to odbywać poprzez m.in.:
 wdrożenie wytycznych metodycznych dotyczących uwzględnienia w planach
zagospodarowania przestrzennego wymagań ochrony środowiska i gospodarki
wodnej, w szczególności wynikających z opracowań ekofizjograficznych,
prognoz oddziaływania na środowisko (wraz z poprawą jakości tych
dokumentów),
 wdrożenie przepisów umożliwiających przeprowadzanie strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko już na etapie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego (które jest opracowaniem planistycznym
obejmującym teren całej gminy),
 zatwierdzenie wszystkich obszarów europejskiej sieci Natura 2000 oraz
sporządzenie dla nich planów ochrony,
 wdrożenie koncepcji korytarzy ekologicznych,
 uwzględnianie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi,
 określenie zasad ustalenia progów tzw. chłonności środowiskowej oraz
pojemności przestrzennej zależnie od typu środowiska,
 wprowadzenie mechanizmów ochrony zasobów złóż kopalin przed
zagospodarowaniem powierzchni uniemożliwiającym przyszłe wykorzystanie,
 uwzględnienie w planach zagospodarowania przestrzennego wyników
monitoringu środowiska, w szczególności w zakresie powietrza, wód i hałasu.
23
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
W zakresie ustaleń dotyczących projektów studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego, II Polityka ekologiczna odnosi się m. in. do:
o ochrony gleb,
o racjonalizacji użytkowania wody,
o gospodarowania odpadami,
o jakości wód i powietrza,
o hałasu,
o różnorodności biologicznej,
o działań mających na celu zmniejszenie energochłonności gospodarki,
wzrostu wykorzystania energii powstałej z odnawialnych źródeł
Projekt zmiany Studium powiązany jest z powyższym dokumentem, m. in. poprzez
wprowadzenie ustaleń dotyczących:
1. ochrony gleb (zapisy w zakresie zagospodarowania mas ziemnych, o tym, że
warunki zgody na zmianę ukształtowania terenu lub jej zakaz należy dokładnie
określić w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego; przy czym
dopuszcza się zagospodarowanie mas ziemnych pochodzących z wykopów, a
spełniających standardy jakości gleby lub ziemi na działce inwestorskiej, poprzez
wykorzystanie ich do kształtowania terenów zieleni towarzyszącej inwestycjom,
z możliwością usuwania ich także poza obszar planu, zgodnie z przepisami
odrębnymi);
2. jakości wód powierzchniowych (zapisy o: o dostosowanie, ze względu na ochronę
wód podziemnych, lokalizacji nowych obiektów, szczególnie tych uciążliwych dla
środowiska, do struktur hydrogeologicznych, o dążeniu do ochrony jakości wód
podziemnych
i
powierzchniowych
poprzez
zmniejszenie
obciążeń
i wyeliminowanie zrzutów zanieczyszczeń (szczególnie substancji biogennych,
organicznych i toksycznych) do gruntu i do wód powierzchniowych, o obowiązku
minimalizacji oddziaływania na środowisko poprzez rozwiązanie gospodarki
wodno - ściekowej w nawiązaniu do planowanych rozwiązań w tej części gminy.
3. gospodarowania odpadami (zapis o: konieczności zawarcia w miejscowym planie
ustaleń dotyczących właściwych zasada gospodarki odpadami komunalnymi, takich
jak obowiązek gromadzenia, segregacji oraz zagospodarowania odpadów na
zasadach określonych w wojewódzkim planie gospodarki odpadami,
obowiązującym regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy
Stęszew i przepisach odrębnych);
4. jakości powietrza (zapisy o: nakazie dążenia do utrzymania wysokiej jakości
powietrza poprzez ograniczenie emisji zanieczyszczeń np. poprzez stosowanie do
celów grzewczych paliw charakteryzujących się najniższymi wskaźnikami
emisyjnymi spalanych w urządzeniach o wysokim stopniu sprawności oraz
wykorzystanie alternatywnych źródeł energii);
5. wyeliminowania potencjalnych źródeł hałasu (zapis o tym, że oddziaływanie na
środowisko, związane z funkcją terenu nie może powodować przekroczenia
standardów jakości środowiska, określonych w przepisach odrębnych, poza
terenem, do którego inwestor posiada tytuł prawny).
Ponadto w dniu 26 października 2007 r. Rada Ministrów uchwaliła „Krajową strategię
ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz Program działań
na lata 2007-2013”. Dokument ten zakłada kompleksową i uwzględniającą wszelkie
najistotniejsze potrzeby zachowania różnorodności biologicznej realizację zobowiązań
wynikających z zawartych przez Polskę zobowiązań międzynarodowych oraz efektywną
ochronę i zrównoważone użytkowanie zasobów przyrody. Jest to także kontynuacja i
24
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
rozwinięcie analogicznego dokumentu zatwierdzonego przez Radę Ministrów w dniu 25
lutego 2003 roku.
Opracowywany projekt zmiany Studium musi być zgodny z obowiązującymi
przepisami prawa oraz planami i programami przyjętymi w gminie. Natomiast dokumenty
te jak zostało to wyżej wspomniane są dostosowywane do zapisów krajowych polityk i
strategii opartych na standardach i przepisach wspólnotowych oraz przyjętych przez Polskę
konwencjach międzynarodowych.
Analizowany projekt zmiany Studium uwzględnia te zapisy poprzez poddanie go
ocenie oddziaływania na środowisko, jaką jest także opracowanie prognozy oddziaływania
na środowisko skutków ustaleń zmiany Studium.... Jednocześnie w procedurze
sporządzania Studium..., jak i prognozy zapewniony jest dostęp społeczeństwa i możliwość
konsultacji obu dokumentów. Przeanalizowano również wszystkie aspekty środowiskowe,
takie jak wpływ na obszary Natura 2000, obszary objęte formami ochrony przyrody.
Dodatkowo w zakresie prognozy został określony monitoring realizacji ustaleń planu i ich
wpływ na środowisko przyrodnicze. Jednocześnie określając w projekcie zmiany Studium
przeznaczenie terenów wzięto pod uwagę możliwości przyjęcia nowej zabudowy na dany
obszar oraz jego chłonność środowiskową.
7.4. Skutki braku realizacji ustaleń projektu zmiany Studium
W przypadku braku realizacji ustaleń projektu zmiany Studium… zmiany
środowiska przyrodniczego na obszarze objętym opracowaniem mogą być mniejsze o ile
będą blokowane inwestycje na tych obszarach. Jednakże bardziej prawdopodobne będzie
inwestowanie w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy, co może powodować gorszą
ingerencję w środowisko, bez całościowych rozwiązań infrastrukturalnych,
komunikacyjnych itp.
Nie uchwalenie zmiany Studium… może doprowadzić także w dłuższym okresie
do realizacji inwestycji odbiegających standardami od przyjętych, co spowodować
mogłoby pogorszenie jakości środowiska i komfortu życia na tym terenie. Obecnie
prowadzone zainwestowanie jest możliwe jedynie w oparciu o decyzje, ze względu na
niezgodność zamierzeń inwestycyjnych z zapisami Studium… Ustalenie kierunków
zbieżnych z oczekiwanymi przez właścicieli nieruchomości umożliwia dalsze, bardziej
kompleksowe kształtowanie ładu w oparciu o plany miejscowe. Ponadto Studium... jest
dokumentem, który wyznacza kierunki w oparciu o istniejące uwarunkowania, ale nie jest
aktem prawa miejscowego, co powoduje, że uchwalone w takim czy innym kształcie nie
może blokować decyzji o warunkach zabudowy i pozwolenia na budowę.
7.5. Istotne dla zmiany Studium... zapisy zawarte w ustawach
Projekt planu zawiera istotne z punktu widzenia ochrony środowiska i krajobrazu,
zapisy wynikające z ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r.
Zgodnie z art. 72 ww. ustawy w Studium... należy zapewnić warunki utrzymania
równowagi przyrodniczej i racjonalną gospodarkę zasobami środowiska, m.in. poprzez:
 ustalanie programów racjonalnego wykorzystania powierzchni ziemi,
 zapewnianie kompleksowego rozwiązania problemów zabudowy (...), ze
szczególnym uwzględnieniem gospodarki wodnej, odprowadzania ścieków,
gospodarki odpadami, systemów transportowych i komunikacji publicznej
oraz urządzania i kształtowania terenów zieleni,
25
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
 uwzględnianie konieczności ochrony wód, gleby i ziemi przed
zanieczyszczeniem w związku z prowadzeniem gospodarki rolnej,
 zapewnianie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i warunków
klimatycznych,
 uwzględnianie innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby,
ziemi, ochrony przed hałasem, wibracjami i polami elektromagnetycznymi.
Ustawa Prawo ochrony środowiska w art. 73 ust. 1 stanowi, że w Studium... należy
uwzględniać ograniczenia wynikające z:
1) ustanowienia szczególnych form ochrony przyrody,
2) utworzenia obszarów ograniczonego użytkowania lub stref przemysłowych,
3) wyznaczenia obszarów cichych w aglomeracji oraz obszarów cichych poza
aglomeracją,
4) ustalenia w trybie przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z
2012 r., poz. 145) warunków korzystania z wód regionu wodnego i zlewni oraz
ustanowienia stref ochronnych ujęć wód, a także obszarów ochronnych zbiorników
wód śródlądowych.
Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, z dnia 16 kwietnia 2004 r., w studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego muszą być uwzględnione
cele ochrony przyrody, wśród których do najbardziej istotnych należą:
 utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów,
 zachowanie różnorodności biologicznej,
 zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów, wraz
z ich siedliskami, przez ich utrzymywanie lub przywracanie do właściwego
stanu ochrony,
 ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach oraz
zadrzewień,
 utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony siedlisk
przyrodniczych a także pozostałych zasobów, tworów i składników
przyrody.
Ochrona środowiska związana jest z różnymi dziedzinami działalności ludzkiej.
Jednak pozostałe ustawy, regulujące w sposób szczegółowy zakres i zasady tej ochrony –
takie jak: Prawo geologiczne i górnicze, Prawo łowieckie, ustawa o ochronie zwierząt,
ustawa o lasach, ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych dotyczą w zasadzie innej
problematyki, niż ta zawarta w treści analizowanego projektu zmiany Studium....
7.6. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia projektu
zmiany Studium...
Wśród istniejących i potencjalnych problemów ochrony środowiska w gminie
Stęszew, które także dotyczą terenów objętych opracowaniem wymienić należy m. in.:
 zanieczyszczenia wód podziemnych i powierzchniowych pochodzące z
prowadzonej działalności rolniczej,
 zanieczyszczenia wód podziemnych i powierzchniowych innego
pochodzenia niż rolnicze (m. in. nielegalne składowiska odpadów, źle
użytkowane zbiorniki bezodpływowe),
 indywidualne sposoby ogrzewania zabudowy mieszkaniowej,
 przekształcenia ziemi, związane z budową dróg i domów,
26
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
 przekształcenia ziemi związane z prowadzeniem odkrywkowej eksploatacji
złóż kopalin,
 zanieczyszczenia komunikacyjne, pochodzące z pojazdów spalinowych
(powodując m. in. skażenia gleb i prowadząc do ich degradacji chemicznej),
 stacje bazowe telefonii komórkowej,
 ograniczanie naturalnej bioróżnorodności, poprzez intensyfikację zabudowy
oraz wprowadzanie gatunków obcych,
 lokalizacja sieci infrastruktury technicznej wymagających określenia stref
ograniczonego użytkowania.
Opracowywany dokument odnosi się częściowo do terenów przekształcanego z
rolniczego na zainwestowany, dla którego najistotniejsze jest zapewnienie różnorodności
biologicznej, ograniczenie zanieczyszczeń przenikających do gleby oraz powietrza, a także
zapewnienie odpowiedniego komfortu akustycznego dla istniejącej i nowej zabudowy
mieszkaniowej i usługowej, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Ponadto zapisy
projektu uwzględniają strefy ponadnormatywnego oddziaływania sieci infrastruktury
technicznej. Natomiast dla terenów rolniczych przekształcanych na cele eksploatacji złóż
kruszywa najistotniejsze jest zapewnienie odpowiedniego ograniczenia uciążliwości
związanych z wydobyciem.
8. Ocena oddziaływania na komponenty środowiska i zagrożenia dla środowiska
w wyniku realizacji ustaleń projektu zmiany Studium.
8.1. Oddziaływanie na rzeźbę terenu i gleby
Na obszarze opracowania w miejscowości Stęszew oraz wsi Łódź nie przewiduje
się większych zmian rzeźby terenu. Przekształceniom mogą ulec jedynie tereny pod
nowymi budynkami, co związane jest z ich posadowieniem i fundamentowaniem.
Wszelkie tego typu przekształcenia, prowadzące do wprowadzenia nowego
zainwestowania, w postaci nowych budynków i obsługującej je infrastruktury
komunikacyjnej, wiążą się z nieodwracalnym zniszczeniem powierzchni ziemi i gleby.
Mogą w ten sposób powstawać nowe formy antropogeniczne, takie jak: zwałowiska,
nasypy, powierzchnie niwelowane. Z tego powodu ważne jest, aby na etapie sporządzania
mpzp wprowadzono ustalenia określające wielkości powierzchni zabudowy działek w
stosunku do powierzchni działki lub terenu, w tym udział powierzchni biologicznie
czynnych. Pozwolą one na pozostawienie niezabudowanych obszarów o nienaruszonej
powierzchni terenu i zbliżonym do naturalnego podłożu gruntowym.
Ponadto prace ziemne związane z fundamentowaniem budynków powodują
powstawanie mas ziemnych, które należy w odpowiedni sposób zagospodarować. Dlatego
też, również na etapie sporządzenia projektów mpzp, należy określić warunki zgody na
zmianę ukształtowania terenu lub jej zakaz, przy czym sposób wykorzystania nadmiaru
mas ziemnych pozyskanych podczas prac budowlanych, powinien odbywać się zgodnie z
obowiązującymi przepisami.
Większy wpływ na rzeźbę będzie mieć prowadzenie wydobycia kruszywa we wsi
Rybojedzko, jako kontynuacja już istniejącej działalności górniczej. Stąd liczne zapisy
uszczegóławiające warunki prowadzenia eksploatacji, m.in. mówiące o tym, iż masy
ziemne, które zostaną zdjęte w celu odsłonięcia złoża, powinny zostać wykorzystane do
rekultywacji terenu.
27
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
8.2. Oddziaływanie na warunki podłoża
W wyniku wprowadzonego zapisami projektu zmiany Studium... zainwestowania
warunki podłoża na przedmiotowym obszarze mogą ulec pewnym zmianom. W miejscach
wprowadzenia zabudowy, eksploatacji złóż kopalin i lokalizacji elementów infrastruktury
technicznej i dojazdów nastąpi uszczelnienie powierzchni kosztem obszarów biologicznie
czynnych. Istotną ingerencją w warunki gruntowe będzie przede wszystkim eksploatacja
kopalin oraz może być ewentualna realizacja kondygnacji podziemnych, dlatego należy
rozważyć zastrzeżenie, że ich budowa nie może doprowadzać do destabilizacji stosunków
wodnych lub niekorzystnego oddziaływania na stateczność gruntów.
Pod względem warunków geologiczno-inżynieryjnych przedmiotowy teren nie
przedstawia większych trudności dla sytuowania budynków. Niemniej jednak wskazane
byłoby, podczas wprowadzaniu nowych inwestycji, wszelkie prace zmieniające kształt
terenu i wpływające na nośność gruntów poprzedzać szczegółowymi badaniami
geotechnicznymi, wykonywanymi zgodnie z przepisami szczególnymi (rozporządzenie
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 września 1998 r. w sprawie
ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych). Odnosi się to
w głównej mierze do wprowadzania kondygnacji podziemnych.
8.3. Oddziaływanie na warunki wodne
Wprowadzone kierunki zagospodarowania przestrzennego terenów objętych
zmianą Studium w gminie Stęszew, określają zasady ochrony środowiska, przyrody i
krajobrazu kulturowego, a także kierunki rozwoju systemów infrastruktury technicznej, w
tym istniejących warunków wodnych. Ustalono w nich, iż: należy dążyć do ochrony
jakości wód podziemnych i powierzchniowych poprzez zmniejszenie obciążeń
i wyeliminowanie zrzutów zanieczyszczeń (szczególnie substancji biogennych,
organicznych i toksycznych) do gruntu i do wód powierzchniowych; obowiązuje
minimalizacja oddziaływania na środowisko poprzez rozwiązanie gospodarki wodno ściekowej w nawiązaniu do planowanych rozwiązań w tej części gminy; w miarę
możliwości należy dostosować, ze względu na ochronę wód podziemnych, lokalizację
nowych obiektów, szczególnie tych uciążliwych dla środowiska, do struktur
hydrogeologicznych; ze względu na potrzebę nieograniczania infiltracji wód opadowych
powinno się przeznaczać na cele budowlane włącznie niezbędnych fragmenty
zagospodarowywanych obszarów oraz stosować w miarę możliwości materiały
pozwalające na infiltrację wód opadowych; powinno się w miarę możliwości stosować
rozwiązania zmierzające do przeciwdziałania skutkom suszy poprzez zwiększenie małej
retencji wodnej oraz wdrażanie proekologicznych metod retencjonowania wody. Ponadto
przewiduje się, że ścieki bytowe docelowo odprowadzane będą do zbiorczej kanalizacji
sanitarnej, przy czym do czasu jej realizacji będą okresowo przechowywane w szczelnych
bezodpływowych zbiornikach na ścieki, a następnie przez koncesjonowane firmy
przewożone do gminnej oczyszczalni ścieków; ścieki w postaci wód opadowych i
roztopowych z nawierzchni szczelnych będą odprowadzane w miarę możliwości do
zbiorczej kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej, a w przypadku jej braku dopuszcza
się odprowadzanie ich na własny teren nieutwardzony, do dołów chłonnych lub do
zbiorników retencyjnych; planowane rozwiązanie przestrzenne w zakresie ściekowej
powinny uwzględniać kompleksowe rozwiązanie odprowadzenia ścieków opadowych z
ciągów komunikacyjnych, placów i parkingów oraz oczyszczenie ich zgodnie z
28
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
obowiązującymi przepisami; ustala się zakaz rolniczego wykorzystania ścieków w strefach
ochronnych ujęć i zbiorników wód powierzchniowych i podziemnych.
Jednocześnie przewiduje się uzbrojenie terenów objętych zmianą Studium w
podstawową sieć infrastruktury technicznej. Miejscowy plan ma określić sposób
odprowadzenia ścieków bytowych oraz wód opadowych i roztopowych, który
zagwarantuje ochronę gruntów przed zanieczyszczeniami. Przewiduje się, że ścieki bytowe
docelowo odprowadzane do kanalizacji sanitarnej, przy czym do czasu jej realizacji będą
okresowo przechowywane w szczelnych bezodpływowych zbiornikach na ścieki, a
następnie przez koncesjonowane firmy przewożone do gminnej oczyszczalni ścieków.
Natomiast ścieki w postaci wód opadowych i roztopowych z nawierzchni szczelnych będą
odprowadzane w miarę możliwości do zbiorczej kanalizacji deszczowej lub
ogólnospławnej, a w przypadku jej braku dopuszcza się odprowadzanie ich na własny
teren nieutwardzony, do dołów chłonnych lub do zbiorników retencyjnych. Pobór wody do
celów bytowo – gospodarczych ma się odbywać z sieci wodociągowej przy czym
dopuszcza się do czasu realizacji sieci wodociągowej pobór z indywidualnych ujęć wody
zgodnie z przepisami odrębnymi.
Zapisy te pozwolą, aby stan wód gruntowych nie uległ pogorszeniu w wyniku
potencjalnych zanieczyszczeń mogących pochodzić z wprowadzanej zapisami planu
funkcji terenu. Jednocześnie projektowane przeznaczenie wpłynie na wyeliminowanie
zanieczyszczeń środowiska gruntowo – wodnego pochodzącego ze źródeł rolniczych.
8.4. Oddziaływanie na szatę roślinną, świat zwierzęcy oraz obszary chronione i
obszary Natura 2000
Projekt zmiany Studium... obejmuje tereny wchodzące w obszary Natura 2000 oraz
położone w otulinie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Jednocześnie jego skala,
proponowane funkcje w ramach ww. obszarów i poza nimi w przypadku zmiany
dotyczącej wsi Rybojedzko oraz niewielki zasięg oddziaływania nie będą miały większego
wpływu na obszary objęte formami ochrony przyrody.
Realizacja zapisów zmiany Studium.... wpłynie na faunę obszaru analizowanego
przede wszystkim poprzez zwiększenie udziału zabudowy, co jednocześnie spowoduje w
dłuższym okresie czasu zwiększenie liczby ludności na analizowanym terenie. Każde
przeznaczenie wpływające na rozwój osadnictwa na danym terenie niesie za sobą również
konsekwencje w postaci wzrostu ruchu komunikacyjnego. Szczególnie uciążliwy może
być etap prowadzenie prac budowlanych, który oprócz wzrostu ruchu ciężarowego,
generującego hałas i zwiększone zapylenie także ingeruje w rzeźbę terenu. Niemniej
jednak wprowadzana zabudowa ma uzupełnić już istniejącą w sposób planowy, a zatem
także poprawiający walory przyrodnicze i krajobrazowe danego terenu, pozostawiając
niezbędne połączenia przyrodnicze. Ponadto obecność ludzi często wpływa pozytywnie na
świat zwierzęcy poprzez dbałość i dożywanie zwierząt, w analizowanym przypadku
bardziej ptactwa, szczególnie w okresie zimowym. Na terenie opracowania nie znajdują się
żadne siedliska lęgowe ptactwa, które mogłyby ulec zniszczeniu, a przez to obniżeniu
populacji jakiegoś gatunku.
Wpływ ustaleń zmiany Studium... na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000
Czynnik
Oddziaływanie
zanieczyszczenia powietrza brak – zapisy zwiększają obszar terenów
wynikające
z zainwestowanych, ale określają sposób ogrzewania,
indywidualnego
przyjmując rozwiązania ekologiczne i eliminując
ogrzewania
wysoko emisyjne systemy grzewcze
29
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
zanieczyszczenia powietrza pośrednie, stałe, wtórne, negatywne
- będzie
wynikające
ze występować w niewielkim stopniu zwiększony ruch
zwiększonego
ruchu komunikacyjny,
jedynie
wzdłuż
tras
samochodowego
komunikacyjnych
hałas komunikacyjny
pośrednie, stałe, wtórne, negatywne - będzie
występować w pewnym stopniu zwiększony ruch
komunikacyjny,
jedynie
wzdłuż
tras
komunikacyjnych
zanieczyszczenia
podziemnych
powierzchniowych
wód brak – zapisy zwiększają obszar terenów
i zainwestowanych
w
sąsiedztwie
zbiorników
wodnych, ale regulują gospodarkę wodno – ściekową
ograniczając
możliwości
zanieczyszczeń
pochodzących ze źródeł komunalnych
zmniejszenie powierzchni brak – wprowadzenie zabudowy na terenach
biologicznie czynnej
nieużytkowanych uszczelni powierzchnię, ale tylko
na terenach objętych opracowaniem, a sąsiedztwo
ludzi może zwiększyć dbałość o przyrodę i pozostałe
zagospodarowane zielenią tereny
przekształcenie krajobrazu
brak - zmianie ulegną jedynie grunty pod budynkami
Jak wynika z powyższego wprowadzone przeznaczenie nie będzie miało praktycznie
wpływu na obszary Natura 2000. Jedynie ruch samochodowy, który może ewentualnie się
w niewielkim stopniu zwiększyć w wyniku przeznaczenia zapisanego w zmianie Studium.
Niemniej jednak jego uciążliwość może być większa jedynie w czasie realizacji zabudowy
w oparciu o miejscowy plan. Zwiększenie ruchu wynikające ze zwiększonej liczby
mieszkańców będzie nieznaczne.
Jednocześnie na obszarze objętym zmianą obowiązywać będą dotychczasowe
zapisy Studium… dotyczące szaty roślinnej i świata zwierzęcego, które spełniają
obowiązujące standardy i dążą do zachowania ciągłości biologicznej.
8.5. Oddziaływanie na stan higieny atmosfery, klimat lokalny i akustyczny
Realizacja ustaleń projektu zmiany Studium..., szczególnie biorąc pod uwagę
projektowane funkcje, nie wpłynie znacząco na zmianę warunków klimatu akustycznego.
Natomiast prowadzenie wydobycia kruszywa będzie miało znaczenie dla higieny
atmosfery.
Dlatego też wprowadzono zapisy w celu ograniczenia negatywnego wpływu
zanieczyszczeń powstających podczas eksploatacji sprzętu i środków transportu na jakość
powietrza, zgodnie z którymi należy podjąć następujące działania:
 zraszanie w miarę potrzeb hałd i dróg dojazdowych;
 transport materiałów powodujących pylenie pod plandekami (w przypadku
kruszywa wydobywanego z wody nie ma takiej potrzeby);
 odpowiednia organizacja transportu (ograniczenie prędkości, określenie
trasy i czasu transportu);
30
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
 pojazdy i sprzęt muszą spełniać wymogi w zakresie dopuszczalnych
poziomów emisji spalin, a także muszą być utrzymywane w odpowiednim
stanie technicznym.
W zapisach zmiany Studium ustalono, że należy dążyć do utrzymania wysokiej
jakości powietrza poprzez ograniczenie emisji zanieczyszczeń np. poprzez stosowanie do
celów grzewczych paliw charakteryzujących się najniższymi wskaźnikami emisyjnymi
spalanych w urządzeniach o wysokim stopniu sprawności oraz wykorzystanie
alternatywnych źródeł energii. Ponadto ustalono, że oddziaływanie na środowisko,
związane z funkcją terenu nie może powodować przekroczenia standardów jakości
środowiska, określonych w przepisach odrębnych, poza terenem, do którego inwestor
posiada tytuł prawny.
Realizacja projektowanych funkcji na obszarze opracowania nie spowoduje
negatywnego transgranicznego oddziaływania na stan środowiska. Projektowane i
istniejące zainwestowanie sankcjonowane zapisami analizowanej zmiany Studium... poza
eksploatacją złoża kruszywa naturalnego, nie należy do funkcji uciążliwych, a wszelkie
oddziaływanie ogranicza się do terenów, na których dana inwestycja jest lub będzie
realizowana. Natomiast uciążliwości odkrywki są niwelowane wytycznymi zawartymi w
analizowanej zmianie Studium.
8.6 Oddziaływanie na różnorodność biologiczną
Wprowadzenie nowej zabudowy, infrastruktury, czy prowadzenie wydobycia
kopalin pozostanie nie bez znaczenia dla istniejących na terenie opracowania roślin i
zwierząt. Proponowane zmiany zawarte w omawianym dokumencie nie wpłyną
diametralnie na rozerwanie siedlisk, gdyż nie mają one charakteru wielkoskalowego.
Niemniej jednak każde nowe zainwestowanie na terenie już zagospodarowanym
przyczynia się do niszczenia gatunków występujących samoczynnie. Często nie są to
gatunki cenne, ale z punktu widzenia różnorodności biologicznej ważne. Dlatego też
projekt zmiany Studium… określa postępowanie w zakresie ochrony zasobów
przyrodniczych i tym samym zapewnia warunki do podtrzymania bioróżnorodności
biologicznej.
8.7 Oddziaływanie na ludzi
Projekt zmiany Studium... będzie wpływał na warunki życia społeczności lokalnej
poprzez sankcjonowanie wprowadzenia nowych terenów przeznaczonych przede
wszystkim pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, usług turystyki i sportu oraz
wydobycie kruszywa. Spowoduje to z jednej strony zagęszczenie ludności w obrębie
analizowanego obszaru, ale jednocześnie umożliwi właścicielom nieruchomości oraz
potencjalnym nabywcom zagospodarowanie tego terenu. Zapisy projektu zmiany
Studium... odnosząc się szeroko do sfery ochrony środowiska przyrodniczego i krajobrazu
kulturowego oraz kształtowania ładu przestrzennego dają podstawy do rozwijania terenów
inwestycyjnych przy jednoczesnym podnoszeniu komfortu życia i dbałości o środowisko.
Ponadto nie bez znaczenia będzie zwiększony ruch komunikacyjny w rejonie
intensywniejszej zabudowy. Niemniej jednak przepisy wymagające zachowania komfortu
akustycznego dają wytyczne przy dalszym projektowaniu ładu przestrzennego do
zabezpieczenia maksymalnego komfortu życia mieszkańcom w tym zakresie. Podobnie
dzieje się w zakresie zanieczyszczeń emitowanych do powietrza przez poruszające się
pojazdy.
31
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
8.8 Oddziaływanie na krajobraz
Projekt zmiany Studium w swoim zakresie wpłynie w pewien sposób na krajobraz,
nie mniej jednak proponowana funkcja ma swoje odzwierciedlenie w istniejącym
zagospodarowaniu lub w zagospodarowaniu terenów sąsiednich. Jednocześnie nie
przewiduje się wprowadzania inwestycji o charakterze wielkoskalowym. Projektowane
zagospodarowanie będzie wykorzystywało naturalne predyspozycje środowiska, a zapisy
dążące do zintensyfikowania inwestycji respektują lokalne uwarunkowania i charakter
zabudowy.
8.9 Oddziaływanie na zasoby naturalne
Projekt zmiany Studium... na obszarze wsi Rybojedzko obejmuje swoim zasięgiem
miejsce występowania złóż kruszywa naturalnego. W ramach tego złoża jest już
prowadzone wydobycie, a projektowana eksploatacja będzie stanowić jej kontynuację.
Zmiana Studium nie przewiduje wprowadzania jednostek, które mogłyby ewentualnie
kolidować z eksploatacją złóż na terenach sąsiadujących.
8.10 Oddziaływanie na zabytki i dobra materialne
Zmiana Studium… nie wpłynie negatywnie na zabytki oraz dobra materialne
znajdujące się na obszarze gminy, gdyż w niewielkim stopniu dotyczy tego zakresu.
Jednocześnie w ramach zmienianego dokumentu wprowadzono szereg zapisów
wskazujących na archeologiczną strefę ochrony konserwatorskiej oraz obszar ochrony
archeologicznej, określających warunki na jakich można gospodarować nieruchomościami
w ich obrębie, dających możliwość działania na tych terenach przy zachowaniu dóbr
kulturowych.
9. Rozwiązania alternatywne
Zaproponowane w projekcie zmiany Studium.... zagospodarowanie terenów w
mieście Stęszew, wsi Łódź oraz wsi Rybojedzko nie powinno w większym stopniu
wpływać na obszary z nim sąsiadujące, gdyż kontynuuje wprowadzane zainwestowanie, a
zapisy dotyczące kształtowania środowiska przyrodniczego zawarte w projekcie zmiany
Studium... mają za zadanie zapewnić ograniczenie ewentualnych skutków dla środowiska
przyrodniczego. Możliwe rozwiązania alternatywne zostały przeanalizowane na etapie
sporządzania projektu zmiany, jednakże ze względu na obowiązujące dokumenty oraz
tendencje do rozwoju mieszkalnictwa na terenie gminy, a także rozwoju eksploatacji złoża
Rybojedzko zaproponowane zagospodarowanie w opracowywanym projekcie można
uznać za uzasadnione.
Wprowadzenie wszelkiego zainwestowania na analizowanym terenie nie wpłynie
negatywnie na środowisko przyrodnicze, które w sąsiedztwie już zaczyna być
przekształcane, zgodnie z przeznaczeniem w obowiązującym Studium... Pozostawienie
terenu w obecnym kształcie może doprowadzić do negatywnych zjawisk w sensie
przyrodniczym, tj.: zanieczyszczenia gleb i wód gruntowych nieczystościami pochodzenie
rolniczego, bądź wprowadzanie zainwestowania bez zachowania ładu przestrzennego i
przestrzegania zasad ochrony środowiska oraz jego obecnych standardów. Stąd
zaproponowane w zmianie Studium... przeznaczenie terenów wydaje się być optymalnym.
32
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
Przy czym istotne jest to, żeby w miejscowych planach uszczegółowić warunki wydobycia
kopalin zagospodarowania terenu odkrywki, a także aby uwzględniono przebieg sieci
infrastruktury technicznej wraz ze strefami ich oddziaływania.
10. Zapobieganie, ograniczanie lub kompensacja przyrodnicza negatywnych
oddziaływań na środowisko
W działaniach tych szczególny nacisk położony powinien być na ograniczenie
inwestycji mogących mieć negatywny wpływ na środowisko, a także na zadrzewianie,
zalesianie, rekultywację gleby oraz wprowadzanie roślinności, która pozwoli na
przywrócenie równowagi przyrodniczej na obszarze gminy. Zapisy projektu zmiany
Studium... omówione w rozdziale 8 zapewniają ograniczenie ewentualnego negatywnego
oddziaływania na środowisko, w tym obszary Natura 2000 istniejącej i projektowanych
funkcji.
Jednocześnie realizacja kierunków zagospodarowania przestrzennego wynikająca z
zakresu zmiany Studium… nie spowoduje negatywnego oddziaływania na środowisko
przyrodnicze obszarów NATURA 2000 oraz Wielkopolskiego Parku Narodowego.
11. Metody analizy skutków realizacji postanowień projektowanej zmiany Studium
oraz częstotliwość jej przeprowadzania
Analiza skutków realizacji zapisów zmiany Studium... w zakresie funkcji i sposobu
zagospodarowania nastąpi po jego uchwaleniu miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego, które powstaną w oparciu o opracowywany dokument. Wynika to z faktu,
iż Studium… stanowi dokument strategiczny, ale nie dający podstaw do realizacji
zaproponowanych kierunków rozwoju. Monitorowanie zamierzeń inwestycyjnych
odbywać się będzie na etapie występowania inwestora o pozwolenie na budowę, a
następnie poprzez coroczną analizę zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy.
Jednocześnie przed otrzymaniem pozwolenia na budowę niezbędne jest przedstawienie
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wpływu inwestycji określonych
w rozporządzeniu ministra środowiska. W zakresie ochrony środowiska prowadzony jest
monitoring przeprowadzany przez odpowiednie służby, zarówno ochrony środowiska,
przyrody czy sanitarne. Należą do nich m.in. Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska, Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, Państwowy Powiatowy
Inspektor Sanitarny, jak i wydziały ochrony środowiska urzędu wojewódzkiego,
powiatowego oraz gminy Stęszew. Polega on na corocznej analizie i ocenie stanu
poszczególnych komponentów środowiska w oparciu o wyniki pomiarów uzyskanych w
ramach państwowego monitoringu (w szczególności dotyczącego: stanu wód
powierzchniowych i podziemnych, powietrza, klimatu akustycznego, gleb) oraz na analizie
i ocenie innych dostępnych wyników pomiarów i obserwacji. Wyniki monitoringu stanu
środowiska przyrodniczego są publikowane w odpowiednich opracowaniach, takich jak
np. Raport o stanie środowiska województwa wielkopolskiego, wydawanym co roku.
Ponadto na obszarze opracowania i jego sąsiedztwie są dokonywane pomiary hałasu
komunikacyjnego wykonywane zarówno poprzez odpowiednich zarządców dróg, jak i
służby inspektoratu ochrony środowiska.
Jednocześnie poza aspektem środowiskowym, ważny jest aspekt społeczny
skutków realizacji zapisów Studium. Sporządzający może zbadać stopień zadowolenia
mieszkańców gminy z tych postanowień drogą ankietową bądź poprzez wprowadzenie
33
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
konsultacji społecznych, przeprowadzanych przy okazji analizy wniosków o zmiany w
zagospodarowaniu przestrzennym gminy.
12. Streszczenie
Niniejsza prognoza dotyczy oceny oddziaływania na środowisko projektu zmiany
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Stęszew.
Analizie i ocenie poddano projekt uchwały Rady Miejskiej Gminy Stęszew
zawierający ustalenia tekstowe, a także rysunek projektu zmiany Studium... w skali 1 :
10000.
Zgodnie z uzasadnieniem do uchwały Nr IX/58/2011 Rady Miejskiej Gminy
Stęszew z dnia 09 czerwca 2011 r. Potrzeba sporządzenia dla wyżej wymienionego
obszaru zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Stęszew, zgodnie z uzasadnieniem do ww. uchwały, wynika z wniosków właścicieli
nieruchomości dotyczących konieczności zaktualizowania statusu przeznaczenia
wnioskowanych działek. Ponadto w zakresie terenów gminnych zlokalizowanych nad
jeziorem Lipno gmina zadecydowała o konieczności przygotowania założeń polityki
przestrzennej jako obszaru predestynowanego do realizacji usług turystyczno – sportowych
i zieleni publicznej.
W obowiązującym obecnie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew z 2002 r., zaktualizowanym o zmianę zatwierdzoną
uchwałą Rady Miejskiej Gminy Stęszew nr XXXIX/370/2010 z dnia 28 września 2010 r.,
analizowane obszary znajdują się:
obszar w mieście Stęszew – tereny łąk i pastwisk oraz lasów i użytków rolnych
obszary istniejącej struktury zainwestowania,
obszary we wsi Łódź – tereny użytków rolnych, lasów i użytków rolnych
zalesionych, tereny wskazane do zalesienia,
obszar we wsi Rybojedzko - tereny użytków rolnych.
W ww. projekcie zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego ustalono następujące przeznaczenie terenu:
1) na obszarze w mieście Stęszew, ustala się zmianę funkcji terenów z łąk i pastwisk
oraz lasów i użytków rolnych na cele usług turystycznych i sportowych oznaczone
symbolem UTS.
2) na obszarze w miejscowości Łódź, ustala się zmianę funkcji terenów z:
 użytków rolnych - na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oznaczone
symbolem MN na rysunku zmiany Studium;
 terenów wskazanych do zalesienia – na cele zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej oznaczone symbolem MN na rysunku zmiany Studium.
Znajdujące się w granicach opracowywanej zmiany Studium tereny lasów
i użytków rolnych zadrzewionych zachowują swoje przeznaczenie – teren lasu
i użytków rolnych zadrzewionych.
3) na obszarze objętym w miejscowości Rybojedzko ustala się zmianę funkcji
terenów z użytków rolnych na cele eksploatacji kruszywa naturalnego.
Niniejsza prognoza złożona jest z dwóch części. Pierwsza część stanowi ocenę
istniejących uwarunkowań środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem podziału na
jego poszczególne elementy: obecne użytkowanie terenu, warunki gruntowe, warunki
glebowe, rzeźbę terenu, warunki wodne, szatę roślinną i świat zwierzęcy, klimat lokalny
i komfort akustyczny, ludzi, zabytki oraz krajobraz.
Opracowanie obejmuje w swym zakresie:
34
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
obszar w mieście Stęszew – działki nr ewid. 1792, 1793, 1794, 1678, 1679 o
łącznej powierzchni ok. 10,2 ha. W granicach opracowania znajdują się tereny
rekreacyjne ośrodka wypoczynkowego z domkami letniskowymi typu brda i
kąpieliskiem, większość terenu stanowią tereny zielone,
obszar we wsi Łódź – działki nr ewid. 194/3 – 194/21, 196/4, 196/3 o łącznej
powierzchni ok. 9, 99 ha. W granicach opracowania znajdują się teren
nieurządzony, z usuniętymi samosiewami – działki nr ewid.194/3 – 194/21 oraz
teren porośnięty młodnikiem brzozowym,
obszar we wsi Rybojedzko – działki nr ewid. 138, 139, 140, 152 o łącznej
powierzchni ok. 3,76 ha. W granicach opracowania znajduje się teren
użytkowany rolniczo.
Natomiast druga część odnosi się do konkretnych zapisów projektu zmiany
Studium... w kontekście ich zgodności z przepisami prawa dotyczącymi ochrony
środowiska, jak również ich oddziaływania na poszczególne komponenty. Prognoza
wykazuje, iż zapisy projektu zmiany Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Stęszew, nie spowodują realizacji inwestycji
wpływających w znacznym stopniu negatywnie na środowisko na analizowanym obszarze
oraz w jego otoczeniu. Ponadto intencją stworzenia zapisów zmiany Studium... było
wprowadzenie nowego zainwestowania w oparciu o panujące obecnie w ochronie
środowiska standardy i dostosowanie treści do obowiązujących w tym zakresie regulacji
prawnych. W prognozie odniesiono się m.in. do zapisów ustawy Prawo ochrony
środowiska, o ochronie przyrody, Prawo wodne oraz przytoczono konkretne zapisy
projektu planu, spełniające wymogi wynikające z tych i innych ustaw. Dotyczą one m.in.
gospodarki wodami opadowymi i roztopowymi, gospodarki odpadami, zagospodarowania
ścieków, mas ziemnych. Ponadto uwzględniono w zapisach przebieg przez teren planu
elektroenergetycznych sieci średniego napięcia oraz położenie w na obszarze Głównego
Zbiornika Wód Podziemnych nr 144, Wielkopolskiej Doliny Kopalnej, a także w otulinie
Wielkopolskiego Parku Narodowego i obszarów Natura 2000 „Ostoja Rogalińska” i
„Ostoja Wielkopolska”.
Na obszarze opracowania w miejscowości Stęszew oraz wsi Łódź nie przewiduje
się większych zmian rzeźby terenu. Przekształceniom mogą ulec jedynie tereny pod
nowymi budynkami, co związane jest z ich posadowieniem i fundamentowaniem. Z tego
powodu ważne jest, aby na etapie sporządzania mpzp wprowadzono ustalenia określające
wielkości powierzchni zabudowy działek w stosunku do powierzchni działki lub terenu, w
tym udział powierzchni biologicznie czynnych. Większy wpływ na rzeźbę będzie mieć
prowadzenie wydobycia kruszywa we wsi Rybojedzko, jako kontynuacja już istniejącej
działalności górniczej. Stąd liczne zapisy uszczegóławiające warunki prowadzenia
eksploatacji, m.in. mówiące o tym, iż masy ziemne, które zostaną zdjęte w celu odsłonięcia
złoża, powinny zostać wykorzystane do rekultywacji terenu.
W wyniku wprowadzonego zapisami projektu zmiany Studium... zainwestowania
warunki podłoża na przedmiotowym obszarze mogą ulec pewnym zmianom. W miejscach
wprowadzenia zabudowy, eksploatacji złóż kopalin i lokalizacji elementów infrastruktury
technicznej i dojazdów nastąpi uszczelnienie powierzchni kosztem obszarów biologicznie
czynnych. Istotną ingerencją w warunki gruntowe będzie przede wszystkim eksploatacja
kopalin oraz może być ewentualna realizacja kondygnacji podziemnych, dlatego należy
rozważyć zastrzeżenie, że ich budowa nie może doprowadzać do destabilizacji stosunków
wodnych lub niekorzystnego oddziaływania na stateczność gruntów.
Zapisy zmiany Studium... dotyczące gospodarki wodami opadowymi i ściekami
pozwolą, aby stan wód gruntowych nie uległ pogorszeniu w wyniku potencjalnych
-
35
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
zanieczyszczeń mogących pochodzić z wprowadzanej zapisami planu funkcji terenu.
Jednocześnie projektowane przeznaczenie wpłynie na wyeliminowanie zanieczyszczeń
środowiska gruntowo – wodnego pochodzącego ze źródeł rolniczych.
Projekt zmiany Studium... obejmuje tereny wchodzące w obszary Natura 2000 oraz
położone w otulinie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Jednocześnie jego skala,
proponowane funkcje w ramach ww. obszarów i poza nimi w przypadku zmiany
dotyczącej wsi Rybojedzko oraz niewielki zasięg oddziaływania nie będą miały wpływu na
obszary objęte formami ochrony przyrody.
Realizacja ustaleń projektu zmiany Studium..., szczególnie biorąc pod uwagę
projektowane funkcje, nie wpłynie znacząco na zmianę warunków klimatu akustycznego.
Natomiast prowadzenie wydobycia kruszywa będzie miało znaczenie dla higieny
atmosfery. Dlatego też wprowadzono zapisy w celu ograniczenia negatywnego wpływu
zanieczyszczeń powstających podczas eksploatacji sprzętu i środków transportu na jakość
powietrza.
Wprowadzenie nowej zabudowy i infrastruktury pozostanie nie bez znaczenia dla
istniejących na terenie opracowania roślin i zwierząt. Proponowane zmiany zawarte w
omawianym dokumencie nie wpłyną diametralnie na rozerwanie siedlisk, gdyż nie mają
one charakteru wielkoskalowego. Niemniej jednak każde nowe zainwestowanie na terenie
już zagospodarowanym przyczynia się do niszczenia gatunków występujących
samoczynnie. Często nie są to gatunki cenne, ale z punktu widzenia różnorodności
biologicznej ważne. Dlatego też projekt zmiany Studium… określa postępowanie w
zakresie ochrony zasobów przyrodniczych i tym samym zapewnia warunki do
podtrzymania bioróżnorodności biologicznej.
Projekt zmiany Studium... będzie wpływał na warunki życia społeczności lokalnej
poprzez sankcjonowanie wprowadzenia nowych terenów przeznaczonych przede
wszystkim pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, usług turystyki i sportu oraz
wydobycie kruszywa. Spowoduje to z jednej strony zagęszczenie ludności w obrębie
analizowanego obszaru, ale jednocześnie umożliwi właścicielom nieruchomości oraz
potencjalnym nabywcom zagospodarowanie tego terenu.
Projekt zmiany Studium w swoim zakresie wpłynie w pewien sposób na krajobraz,
nie mniej jednak proponowana funkcja ma swoje odzwierciedlenie w istniejącym
zagospodarowaniu lub w zagospodarowaniu terenów sąsiednich. Jednocześnie nie
przewiduje się wprowadzania inwestycji o charakterze wielkoskalowym. Projektowane
zagospodarowanie będzie wykorzystywało naturalne predyspozycje środowiska, a zapisy
dążące do zintensyfikowania inwestycji respektują lokalne uwarunkowania i charakter
zabudowy.
Projekt zmiany Studium... na obszarze wsi Rybojedzko obejmuje swoim zasięgiem
miejsce występowania złóż kruszywa naturalnego. W ramach tego złoża jest już
prowadzone wydobycie, a projektowana eksploatacja będzie stanowić jej kontynuację.
Ponadto nie przewiduje wprowadzania jednostek, które mogłyby ewentualnie kolidować z
eksploatacją złóż na terenach sąsiadujących.
Zmiana Studium… nie wpłynie negatywnie na zabytki oraz dobra materialne
znajdujące się na obszarze gminy, gdyż w niewielkim stopniu dotyczy tego zakresu.
Jednocześnie w ramach zmienianego dokumentu wprowadzono szereg zapisów
wskazujących na archeologiczną strefę ochrony konserwatorskiej oraz obszar ochrony
archeologicznej, określających warunki na jakich można gospodarować nieruchomościami
w ich obrębie, dających możliwość działania na tych terenach przy zachowaniu dóbr
kulturowych.
36
Prognoza oddziaływania na środowisko zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Stęszew
Ponadto w prognozie zawarto informację o braku konieczności wprowadzania
rozwiązań alternatywnych do zaproponowanych w zmianie Studium, o braku
oddziaływania transgranicznego w trakcie realizacji zapisów zmiany Studium, a także o
metodach monitoringu i częstotliwości jego przeprowadzania.
37