Diagnostyka TORCH - Laboratorium Dia

Diagnostyka TORCH
TORCH. Co to znaczy?
TORCH jest to skrót pochodzący od
nazw chorób infekcyjnych, które u osób
bez upośledzenia odporności
przebiegają zwykle bezobjawowo lub
łagodnie, zaś podczas ciąży mają istotny
wpływ na zdrowie dziecka i mogą
powodować wady wrodzone u
noworodków.
Toksoplazmoza
Others - inne (np. ospa wietrznapółpasiec, grypa, odra, Coxsackie,
parvowirus B19, kiła)
Różyczka
Cytomegalia
Herpes (wirus opryszczki)
Skutki zakażenia drobnoustrojem z grupy TORCH u płodu mogą ujawniać się
bezpośrednio po urodzeniu dziecka, w okresie niemowlęcym lub w późniejszych
latach. Najpoważniejsze skutki mają zakażenia płodu we wczesnym okresie ciąży.
Może wówczas dojść do ciężkich wad rozwojowych, a nawet do utraty ciąży.
Objawy:

niska waga urodzeniowa, poród przedwczesny

żółtaczka, zapalenie wątroby i płuc

krwotoczne zmiany skórne

ciężka małopłytkowość, niedokrwistość

zwapnienia mózgowe, padaczka

niedorozwój umysłowy, trudności w uczeniu się

małogłowie lub wodogłowie

małoocze, zaćma, ślepota

zapalenie struktur gałki ocznej

głuchota
Dlatego bardzo ważne są badania u kobiet planujących macierzyństwo (które
pozwolą na właściwą opiekę nad matką i dzieckiem). Istotna również jest okresowa
kontrola w trakcie ciąży.
Toksoplazmoza
Choroba pasożytnicza ludzi i zwierząt spowodowana zakażeniem pierwotniakiem
Toxoplasma gondii. Drogi zakażenia: spożywanie surowego lub niedogotowanego
mięsa, niemytych owoców i warzyw, kontakt z odchodami kota. Zakażenie u osoby
z prawidłową odpornością jest zazwyczaj bezobjawowe. Zakażenie wewnątrzmaciczne, czyli zakażenie płodu od matki, powoduje liczne wrodzone wady
rozwojowe u dziecka, przede wszystkim mózgu i oka, których skutkiem może być
upośledzenie psychoruchowe i ślepota.
Jedynie 20% kobiet zarażonych w czasie ciąży ma objawy kliniczne choroby.
Często jedyną metodą rozpoznania zakażenia jest diagnostyka serologiczna.
Zastosowanie odpowiednich antybiotyków u kobiet ciężarnych zapobiega
przechodzeniu pasożytów przez łożysko, zaś leczenie noworodków pozwala na
prawidłowy rozwój a nawet normalizację zaburzeń widzenia u większości dzieci.
Różyczka (Rubella)
Choroba zakaźna wieku dziecięcego. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową.
Różyczka jest najgroźniejsza we wczesnym okresie ciąży. Może spowodować
bardzo poważne zmiany rozwojowe (zaćma, wady serca, głuchota, upośledzenie
umysłowe). Z uwagi na szczepienia dziewczynek w wieku dojrzewania wrodzona
różyczka występuje obecnie bardzo rzadko.
O Skuteczność szczepionki nie jest stuprocentowa, dlatego nie wszystkie
zaszczepione kobiety są bezpieczne. Badania laboratoryjne pozwalają na
stwierdzenie czy we krwi są obecne specyficzne przeciwciała chroniące przed
zakażeniem.
Cytomegalia (CMV)
Zwykle nie jest groźna dla osób bez zaburzeń odporności. Najczęściej do
zakażenia dochodzi we wczesnym dzieciństwie. Wrodzona cytomegalia u dziecka
może wystąpić, jeśli matka uległa pierwotnemu zakażeniu (pierwszy raz w życiu) w
czasie trwania ciąży. U zakażonych wewnątrz- macicznie niemowląt mogą wystąpić
ciężkie zaburzenia: wysypki krwotoczne, żółtaczka, zapalenie wątroby i płuc,
opóźnienie rozwoju. Dzięki badaniom laboratoryjnym można wykryć kobiety
seronegatywne (nie posiadające swoistych przeciwciał ochronnych), czyli
narażone na niebezpieczne dla płodu zakażenie pierwotne.
Wirus opryszczki (Herpes simplex)
Wywołuje opryszczkę. Zmiany pęcherzykowe zlokalizowane są najczęściej w
okolicy twarzy oraz narządów płciowych. Do zakażenia dochodzi drogą
kontaktową, wirus może przetrwać przez lata w organizmie uaktywniając się
okresowo. U kobiet ciężarnych dotkniętych opryszczką narządów płciowych może
dojść do zakażenia dziecka podczas porodu. U noworodków opryszczka prowadzi
do zapalenia ośrodkowego układu nerwowego oraz rozsianych zmian skórnych.
Infekcja pierwotna (po raz pierwszy w życiu) matki jest groźna dla dziecka,
ponieważ może prowadzić do zakażenia wewnątrz- macicznego. Właściwe
rozpoznanie pozwala na szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia u matki i
dziecka.
Najczęściej zakażenie u noworodków wywołuje typ 2 wirusa (genitalny). Za
pomocą testów serologicznych można stwierdzić, którym typem wirusa kobieta jest
zakażona oraz wykryć osoby narażone na zakażenie pierwotne.
Interpretacja wyników przed planowaną ciążą
Dodatnie przeciwciała klasy IgG JESTEŚ BEZPIECZNA!
Obecne w Twojej krwi przeciwciała ochronią Cię przed groźnym dla Twojego
Dziecka świeżym zakażeniem. Jednakże przed decyzją o zajściu w ciążę należy
wykluczyć przebycie niedawnego zakażenia (w ciągu ostatnich 6
miesięcy).Dodatnie przeciwciała klasy IgM ZGŁOŚ SIĘ DO LEKARZA!
Być może przechodzisz ostrą infekcję lub niedawno przebyłaś zakażenie bądź
masz tzw. przetrwałe przeciwciała klasy IgM w surowicy. Taki wynik wymaga
dalszych badań, np. awidności przeciwciał, w celu dokładnej oceny Twojego
statusu immunologicznego.
Wynik ujemny ZWRÓĆ SIĘ DO LEKARZA.
Wyjaśnij, czy wymagasz szczepienia (przeciwko różyczce), jakich sytuacji
powinnaś unikać, aby zminimalizować ryzyko świeżego zakażenia w czasie ciąży
oraz na jakie objawy powinnaś zwrócić szczególną uwagę. Wówczas w trakcie
ciąży niezbędne będą okresowe badania, dzięki którym przekonasz się o
bezpieczeństwie Twojego Dziecka bądź (w przypadku wykrycia świeżego
zakażenia) szybko poddasz się odpowiedniemu leczeniu.
Interpretacja wyników w trakcie ciąży
W przypadku wyników dodatnich przeciwciał klasy IgM (czasem IgA), po raz
pierwszy wykrytych przeciwciał klasy IgG (poprzednio ujemnych, tzw.
serokonwersja) oraz bardzo wysoko dodatnich IgG powinnaś koniecznie
skonsultować się z lekarzem w celu interpretacji wyniku badania, ustalenia badań
dodatkowych (np. oceny awidności przeciwciał) oraz podjęcia decyzji o dalszym
postępowaniu.
Jak uniknąć zakażenia drobnoustrojem z grupy TORCH w okresie ciąży?
Każda kobieta planująca ciążę powinna wykonać badanie na obecność
specyficznych przeciwciał przeciw czynnikom zakaźnym z grupy TORCH.
W przypadku kobiet z ujemnymi wynikami badań serologicznych, należy unikać
sytuacji niosących ryzyko zakażenia np.

spożywanie surowego lub niedogotowanego mięsa, niemytych owoców i warzyw

zabawy ze zwierzętami domowymi, szczególnie kotami

kontaktów z osobami z podejrzeniem ostrej infekcji wirusowej.
U kobiet z wynikiem ujemnym należy przeprowadzić odpowiednie badania
kontrolne w trakcie ciąży, ponieważ niebezpieczna dla płodu choroba może nie
dawać manifestacji klinicznej u matki.
Diagnostyka laboratoryjna stanowi jedyną szansę szybkiego wykrycia
bezobjawowego zakażenia u ciężarnej i wdrożenia odpowiedniego
postępowania we właściwym czasie.