Badania DNA w ujęciu kryminalistycznym 2017-07-20 Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji Ślad kryminalistyczny Ślady biologiczne w znaczeniu kryminalistycznym są to spostrzegalne zmiany w rzeczywistości, które mogą stanowić podstawę do odtwarzania i ustalania przebiegu zdarzeń przestępczych. 2017-07-20 ? Rodzaje śladów biologicznych - krew 2017-07-20 - zęby - ślina - kości - nasienie - tkanki miękkie - włosy - paznokcie Rodzaje śladów biologicznych Niewidzialne ślady kryminalistyczne Ślady kontaktowe 2017-07-20 DNA Chromosomy autosomalne Chromosomy płci 2017-07-20 męski XY żeński XX Oznaczanie profili DNA Nie analizujemy całego łańcuch DNA tylko niektóre fragmenty, które mają różną długość. MARKERY Marker 1 Marker 2 Marker 3 Kilka markerów 2017-07-20 Otrzymujemy indywidualny profil DNA Każdy marker ma nazwę „Kolor oczu’’ “CSF1PO” Każdy kolor tego markera to odcinek o innej długości. Cyfry są wykorzystywane do oznaczania tych odcinków o różnej długości. 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 2017-07-20 Graficzna i alfanumeryczna prezentacja profilu DNA MARKER TH01 TPOX CSF1 D3S13 VWA FGA D8S11 D21S1 D18S5 D5S81 D13S3 D7S820 płeć Próbka 15-17 15-15 11-12 19-21 9-10 3133.2 15-16 13-15 7-9.3 21-25 8-13 9-12 XY Większość laboratoriów na świecie analizuje te same markery DNA, dlatego możemy wymieniać informacje bez konieczności ponownego analizowania próbek 2017-07-20 Types of comparisons Materiał porównawczy (referencyjny) Materiał dowodowy Próbka TH01 TPOX CSF1. D3S13. VWA FGA D8S11. D21S1 D18S5 D5S81 D13S3. D7S820 Płeć Ślad 7-9.3 8-10 11-12 14-15 16-19 23-25 12-12 3030.2 10-18 11-12 8-13 9-12 XY Ref. 6-9 8-11 12 15-16 17-20 20-22 11-12 2932.2 10-12 11 11-12 10-11 XY BRAK ZGODNOŚĆI WYKLUCZENIE Types of comparisons Materiał porównawczy (referencyjny) Materiał dowodowy Próbka TH01 TPOX CSF1. D3S13. VWA FGA D8S11. D21S1 D18S5 D5S81 D13S3. D7S820 płeć ślad 7-9.3 8-10 11-12 14-15 16-19 23-25 12-12 30-30.2 10-18 11-12 8-13 9-12 XY Ref. 7-9.3 8-10 11-12 14-15 16-19 23-25 12-12 30-30.2 10-18 11-12 8-13 9-12 XY ZGODNOŚĆ PROFILI BRAK WYKLUCZENIA (ANALIZA STATYSTYCZNA) Dlaczego analiza DNA jest wyzwaniem? Pochodzenie śladu biologicznego z miejsca zdarzenia nigdy nie jest znane z całą pewnością, mimo iż profil DNA śladu może być zgodny z profilem DNA danej osoby. 2017-07-20 Dlaczego analiza statystyczna jest konieczna? Marker = “kolor oczu” Allel = “niebieski” Konieczna jest ocena wyniku w odniesieniu do konkretnej populacji Wysoka frekwencja Niska frekwencja 2017-07-20 Oswajanie niepewności - sieć bayesowska Twierdzenie Bayesa umożliwia wnioskowanie lub podjęcie decyzji w warunkach niepewności danych. „Podejście Bayesa (…) jest to faktycznie właściwe podejście do wyrażenia jednoznacznie i w pełni istotnych wyników badań kryminalistycznych”. (Coquoz & Taroni, 2006) 2017-07-20 Sieć Bayesowska (BN) – zastosowanie W diagnozie lekarskiej: - szczególny symtom może wskazywać na jednostkę chorobową W kontekście kryminalistycznym: - obecność śladu kryminalistycznego może być tłumaczona przez różne wersje kryminalistyczne. 2017-07-20 Prosty przykład BN, gdzie węzeł H to hipoteza, węzeł E to dowód z badań H E - węzeł ze strzałką skierowaną w swoją stronę reprezentowany jest przez prawdopodobieństwo warunkowe - takim węzełom towarzyszom tzw. tablice prawdopodobieństw warunkowych, (ang. conditional probability tables, CPT) określające wpływ wywierany na ten węzeł przez porzedni węzeł. 2017-07-20 Zastosowanie BN w kryminalistycznym wnioskowniu • zadaniem biegłego sądowego jest ocena wartości dowodu naukowego • Dowód E (rezultat analizy DNA) określa związek pomiędzy podejrzanym, a śladem kryminalistycznym jest oceniany w konteście dwóch przeciwstawnych hipotez: Hipoteza prokuratora, Hp: podejrzany jest źródłem śladu Hipoteza obrony, Hd: inna osoba z populacji jest źródłem śladu 2017-07-20 PRZYSZŁOŚĆ W KRYMINALISTYCE 2017-07-20 Przyszłość Sekwencjonowanie Nowej Generacji 2017-07-20 źródło: Life Technologies Przyszłość Miniaturyzacja lab-on-a-chip technologies wynik w ciągu 30 min 2017-07-20 Kryminalistyczne określanie fenotypu - Pigmentacja tęczówki - Kolor włosów 2017-07-20 - Kolor skóry Dziękuję za uwagę! Anna Brągoszewska Ewa Kartasińska Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji Zakład Biologii Tel: +48 22 60 12625 Fax: +48 22 60 12606 [email protected] [email protected] 2017-07-20